Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Rosłoń

Protokolant: Anna Filipowicz

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2017 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy (...) Spółka Akcyjna

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wydanie pisemnej interpretacji

na skutek odwołania (...) Spółka Akcyjna

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 14 kwietnia 2016 roku, 20 lipca 2016 roku, Nr 161 i 299

I.  oddala odwołania;

II.  zasądza od (...) Spółka Akcyjna na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: V U 549/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia
14 kwietnia 2016 r. wydaną na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia
2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015 r.,
poz. 584 ze zm.) w zw. z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 121 ze zm.),
uznał stanowisko (...) Sportowej Spółki Akcyjnej - zawarte
we wniosku z dnia 24 lutego 2016 r. - za nieprawidłowe w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne nagród (premii) wypłacanych zawodnikom spółki zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.

W odwołaniu od powyższej decyzji (...) Sportowa Spółka Akcyjna zarzuciła organowi rentowemu naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 2015 r., poz. 2236) poprzez błędną wykładnię pojęcia „nagroda” polegającą na zawężeniu jego zakresu znaczeniowego wyłącznie do nagród uznaniowych, których kryteria przyznania nie mogą być zdefiniowane
np. w regulaminie. Wskazując na powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i orzeczenie co do istoty sprawy, ewentualnie
o zobowiązanie organu rentowego do wydania interpretacji indywidualnej zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym we wniosku. Domagała się także zasądzenia kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Kolejną decyzją z dnia 20 lipca 2016 r. (wydaną na podstawie
w/w przepisów) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. uznał
za nieprawidłowe stanowisko (...) Sportowej Spółki Akcyjnej zawarte we wniosku z dnia 23 maja 2016 r. w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne nagród (premii) wypłacanych:

- zawodnikom spółki zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia;

- członkom sztabu szkoleniowego zatrudnionym na podstawie umowy o pracę;

- członkom sztabu szkoleniowego zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia.

(...) Sportowa Spółka Akcyjna zaskarżyła powyższą decyzję w całości, zarzucając jej (tak jak poprzedniej) naruszenie § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe poprzez błędną wykładnię pojęcia „nagroda”, zawężającą jego zakres znaczeniowy wyłącznie do nagród uznaniowych, których kryteria przyznania nie mogą być zdefiniowane
np. w regulaminie oraz wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i orzeczenie
co do istoty ewentualnie zobowiązanie organu rentowego do wydania interpretacji indywidualnej zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym we wniosku. Skarżąca domagała się także zasądzenia od organu rentowego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zarządzeniem z dnia 20 października 2016 r. w/w sprawy, z uwagi na ich tożsamość, zostały połączone do wspólnego rozpoznania.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje.

(...) Sportowa Spółka Akcyjna jest klubem sportowym prowadzącym działalność w formie sportowej spółki akcyjnej, działającej
w oparciu o ustawę z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2016 r., poz. 176 ze zm.).

W związku z prowadzoną działalnością– na podstawie umów o pracę
i umów zlecenia - nawiązuje współpracę z zawodnikami oraz sztabem szkoleniowym, w skład którego wchodzą: trenerzy, asystenci trenera, fizjoterapeuci, masażyści, lekarz oraz kierownik. Spółka pełni rolę płatnika składek na ubezpieczenia społeczne w/w osób.

Zawarte umowy o pracę i umowy cywilnoprawne zawierają zapisy przewidujące wynagrodzenie w ustalonej przez strony wysokości (wynagrodzenie ryczałtowe). Ponadto u wnioskodawcy funkcjonują regulaminy wewnętrzne, które przewidują dodatkowe wynagrodzenie pieniężne w przypadku spełnienia warunków określonych w regulaminie („Wewnętrzny regulamin nagród i kar zawodników I zespołu prowadzonego przez (...) - B. S.S.A na sezon piłkarski 2015/2016”, „Wewnętrzny regulamin nagród i kar zawodników I zespołu prowadzonego przez (...) - B. S.S.A na sezon piłkarski 2016/2017” oraz „Wewnętrzny regulamin premiowania sztabu szkoleniowego I zespołu prowadzonego przez (...) - B. na sezon piłkarski 2015/2016”). Regulaminy wewnętrzne normują system premiowania drużyny (zawodników
i sztabu szkoleniowego) uczestniczącej w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski, Puchar Polski i w kwalifikacjach Ligi Europejskiej. Regulaminy są przyjmowane na określony sezon rozgrywkowy, niemniej jednak rodzaje oraz zasady wypłacania nagród mogą być tożsame w każdym roku. W niektórych przypadkach zapisy dotyczące premii mogą być również zawarte w umowach o pracę i umowach cywilnoprawnych.

Regulaminy odrębnie regulują kwestię nagród dla zawodników, a odrębnie dla sztabu szkoleniowego. W przypadku zawodników można rozróżnić trzy rodzaje nagród:

1) za udział w meczach wygranych i zremisowanych;

2) premie za miejsce osiągnięte przez drużynę po zakończeniu poszczególnych rozgrywek;

3) premie za rozegranie określonej liczby meczów w sezonie.

W przypadku nagród za udział w meczach wygranych i zremisowanych regulamin określa wyjściowe premie za każdy punkt zdobyty przez drużynę
w meczach od 1 do 37 kolejki rozgrywek (...), w postaci określonej kwoty pieniężnej (tj.: 1.000 zł - dla zawodnika grającego w wygranym lub zremisowanym meczu przez co najmniej 45 min, 500 zł - dla zawodnika wychodzącego z ławki
w wygranym lub zremisowanym meczu, 250 zł - dla zawodnika przebywającego
na ławce rezerwowych w meczu wygranym lub zremisowanym, 500 zł -
dla bramkarza rezerwowego. Dodatkowo w przypadku kontuzji zawodnika, który grał w ostatnich 3 meczach (...) przed kontuzją, jako zawodnik podstawowy (w 3 meczach wychodził w podstawowym składzie), w przypadku wykluczenia zawodnika z powodu kontuzji z kolejnych 3 meczów, w których drużyna zdobędzie punkty, przysługuje mu premia w wysokości określonej regulaminem (tj. 1000 zł za pierwszy mecz wygrany lub zremisowany przez drużynę, w którym zawodnik podlegał wykluczeniu z powodu kontuzji, 500 zł
za drugi mecz, 250 zł za trzeci mecz). Regulamin przewiduje również sposób
i termin wypłaty omawianej premii.

Odnośnie drugiego rodzaju nagród, regulamin zakłada wypłatę premii
za miejsce osiągnięte przez drużynę po zakończeniu rozgrywek (...) (wyłącznie za zajęcia od I do IV miejsca w tabeli), premie za występy w Pucharze Polski (wyłącznie za udział w półfinale i zdobycie Pucharu) oraz premie za awans do II rundy kwalifikacyjnej Ligi Europejskiej.

Regulamin (lub umowa) może przewidywać także wypłatę premii dla zawodników za rozegranie określonej liczby meczów (minut) w sezonie piłkarskim w wysokości wskazanej w regulaminie (umowie).

Nagrody określone w wewnętrznych regulaminach nagród i kar zawodników wypłacane są na podstawie uchwały Zarządu po rozpatrzeniu propozycji podziału nagród przedstawionej przez I Trenera oraz zaakceptowanej przez Radę Drużyny. Na kwoty w/w premii składają się nagrody wypłacone przez wnioskodawcę
ze środków własnych, Prezydenta Miasta, Marszałka Województwa oraz inne instytucje, pod warunkiem ich otrzymania od wskazanych podmiotów.

Jeśli natomiast chodzi o sztab szkoleniowy to Regulamin premiowania sztabu szkoleniowego przewiduje wypłatę 2 rodzajów nagród (premii), tj.:

1) za udział w meczach wygranych w B. i na wyjeździe oraz meczach zremisowanych na wyjeździe w ramach rozgrywek Ekstraklasy. W tym przypadku regulamin określa wyjściowe premie dla sztabu szkoleniowego
za zwycięstwa i remisy na wyjeździe w meczach od 1 do 37 (np. za wygrane
dla II trenera może być przewidziana premia w wysokości 2.000,00 zł, natomiast za remis na wyjeździe - 660,00 zł). Regulamin przewiduje także sposób i terminy wypłaty tej premii. Nagrody wypłacane są na podstawie uchwały Zarządu
po rozpatrzeniu propozycji podziału nagród przedstawionej przez I Trenera;

2) za udział w rozgrywkach Ligii Europejskiej w określonej kwocie przeznaczonej do podziału przez I Trenera (wypłata tych nagród następuje
w terminie do dnia 30 sierpnia).

Ustalenie dodatkowego wynagrodzenia ma na celu motywowanie zawodników oraz sztabu szkoleniowego do efektywnej pracy. Nagrody (premie) nie mają charakteru stałego, uzależnione są od osiągnięcia konkretnych wyników
i spełnienia dodatkowych warunków, szczegółowo określonych w Regulaminie. Jednocześnie sposób określenia premii uwzględnia fakt, że do osiągnięcia wyników niezbędna jest praca całej drużyny.

W dniu 24 lutego 2016 r. (...) Sportowa Spółka Akcyjna
z siedzibą w B. zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. o wydanie pisemnej interpretacji odnośnie tego,
czy w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zawodników spółki oraz członków sztabu szkoleniowego (zatrudnionych zarówno na podstawie umowy o pracę jak i na podstawie umowy zlecenia) należy uwzględniać nagrody (premie) wypłacane zgodnie
z Regulaminem premiowania. W złożonym wniosku spółka przedstawiła opis stanu faktycznego oraz związane z nim pytanie, a następnie przedstawiła własne stanowisko w którym powołała się na § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r., poz. 2236). Wskazując na treść powołanego przepisu spółka wskazała, że przychód osiągany przez pracownika czy zleceniobiorcę będzie wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
(a co za tym idzie również składek chorobowych, wypadkowych i zdrowotnych) jeśli przychód ten osiągany jest w wyniku otrzymania nagrody za wynik sportowy oraz przychód ten (nagroda) wypłacany jest przez klub sportowy. Wyłączony
z podstawy wymiaru składek będzie też przychód wypłacany ze środków budżetowych za wybitne osiągnięcia sportowe lub wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej.

W rozpoznawanej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G. był zatem zobligowany do wydania decyzji, która zawierałaby ocenę stanowiska wnioskodawcy oraz interpretację przepisów przez niego wskazanych.

W dniu 14 kwietnia 2016 r. organ rentowy wydał decyzję, w której uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Nie podzielił poglądu zaprezentowanego przez Spółkę, w świetle którego nagrody (premie) wypłacane zawodnikom spółki zatrudnionym na podstawie umowy o pracę nie powinny być uwzględniane w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził,
że spełnienie wymogów zawartych w regulaminie powoduje, iż pracownik - zawodnik nabywa de facto prawo do premii, bez względu na wolę pracodawcy,
co oznacza, że przysługuje mu roszczenie o jej wypłatę, a to kłóci się z istotą nagrody. Zakład wskazał, że premia to rodzaj gwarantowanego regulaminem dodatkowego wynagrodzenia, a regulamin z którego wynikają warunki nabycia świadczenia ma wszelkie cechy regulaminu wynagradzania. Ponadto, zdaniem ZUS z opisu stanu faktycznego wynika, że premie, które wnioskodawca zamierza wypłacać zawodnikom nie mają charakteru uznaniowego. Oznacza to, że jako świadczenia, co do których zawodnik może mieć roszczenie, nie mogą być traktowane jak nagrody. Zakład podkreślił także, że świadczenie ma charakter uznaniowy tylko wtedy, gdy regulamin wynagradzania nie określa warunków przyznania świadczenia albo gdy warunki przyznania świadczenia są określone
w sposób na tyle ogólny, że uniemożliwiają kontrolę ich spełnienia.
Tym samym, aby gratyfikacja była nagrodą, pracodawca nie może zdefiniować kryteriów jej przyznania. W innym wypadku świadczenie traci swój uznaniowy charakter. Tymczasem regulaminy funkcjonujące u skarżącej określają szczegółowo warunki nabycia nagrody – premii, sposób jej wypłaty oraz,
co do zasady również jej wysokość. Zdaniem organu rentowego powyższe powoduje, że w opisanym przypadku nie istnieją przesłanki do zastosowania wyłączenia przewidzianego w § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zakład wskazał także, że będący przedmiotem rozpoznania wniosek z dnia 24 lutego 2016 r. zawierał stan faktyczny dotyczący różnych grup osób,
tj. zawodników i sztabu szkoleniowego zatrudnionych na podstawie umowy
o pracę oraz na podstawie umowy zlecenia, a sytuacja każdej z tych grup wymagała niezależnej analizy. Natomiast z uwagi na to, że wnioskodawczyni uiściła opłatę w wysokości 40 zł, czyli tylko od jednego wniosku, organ rentowy pozostawił bez rozpatrzenia w/w wniosek w części dotyczącej wyłączenia
z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nagród (premii) wypłacanych zawodnikom spółki zatrudnionym
na podstawie umowy zlecenia oraz członkom sztabu szkoleniowego zatrudnionym na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia.

W związku z powyższym wnioskiem z dnia 23 maja 2016 r. skarżąca wystąpiła dodatkowo o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie dotychczas nierozpoznanym. W złożonym wniosku spółka przedstawiła opis stanu faktycznego oraz związane z nim pytanie, a następnie przedstawiła własne stanowisko, które było tożsame ze stanowiskiem zawartym w pierwszym wniosku (akta ZUS).

Wydając decyzję w dniu 20 lipca 2016 r. organ rentowy ponownie uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe powtarzając argumenty wyartykułowane w uzasadnieniu decyzji z dnia 14 kwietnia 2016 r.

Nie zgadzając się z wydaną interpretacją (...) Sportowa Spółka Akcyjna zaskarżyła obie decyzje zarzucając im błędną interpretację przepisów prawa materialnego, tj. § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
(Dz. U. z 2015 r., poz. 2236).

Mając na uwadze powyższe, zadaniem Sądu było ustalenie, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał w sposób prawidłowy i wyczerpujący interpretacji wskazanych przepisów orzekając o zasadności uwzględnienia
w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne nagród (premii) wypłacanych zawodnikom spółki zatrudnionym
na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia oraz członkom sztabu szkoleniowego zatrudnionym na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w związku
z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 936 ze zm.) podstawę wymiaru składek
na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia
w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzeń za czas niezdolności
do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Stosownie do art. 18 ust. 3 w/w ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, ustala się zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie
o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo,
w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032) za przychody
ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do treści art. 21 ustawy systemowej, określenie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek oraz wyłączeń z tej podstawy niektórych rodzajów przychodów pozostawiono ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego do uregulowania w drodze rozporządzenia.
Na podstawie tej delegacji Minister Pracy i Polityki Socjalnej wydał w dniu
18 grudnia 1998 r. rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r., poz. 2236). Z treści § 2 pkt 28 tego rozporządzenia wynika,
że podstawy wymiaru składek nie stanowią nagrody za wyniki sportowe, wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe, oraz za wybitne osiągnięcia sportowe lub wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej, wypłacane ze środków budżetowych. Jednocześnie zgodnie
z § 5 ust. 2 w/w rozporządzenia przepisy w zakresie ustalania podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla pracowników zawarte w § 2 - 4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Dla rozstrzygnięcia sprawy decydująca była zatem ocena charakteru spornego świadczenia, tj. czy była to premia w ścisłym tego słowa znaczeniu
czy też nagroda podlegająca wyłączeniu z podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 pkt 28 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W kształtującym się od dawna, a obecnie utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego, wskazywano na takie kryteria rozróżnienia premii od nagrody,
jak ,,źródło pokrycia świadczeń" według zasady - premia z funduszu płac, nagroda z innych funduszów, czy nazwa świadczenia (por. uzasadnienia wyroków Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 1963 r., II PR 846/63, OSNCP 1965 nr 2,
poz. 25 i z dnia 5 maja 1976 r., I PR 80/76, OSNCP 1976 nr 12, poz. 271; NP 1977 nr 6, s. 919 z glosą J. Brola). Decydujące jest jednak to, czy odpowiednie akty prawne (umowa o pracę, umowa zlecenia, czy regulaminy) przewidują z góry skonkretyzowane i zobiektywizowane (podlegające weryfikacji) przesłanki nabycia prawa do świadczenia lub przesłanki prowadzące do jego pozbawienia albo obniżenia (tak zwane reduktory). W takim przypadku mamy bowiem
do czynienia z premią, której pracownik może dochodzić od pracodawcy, wykazując spełnienie przesłanek nabycia prawa (tak zwany roszczeniowy charakter świadczenia), czy też nabycie prawa do świadczenia zależy wyłącznie
od decyzji (uznania) pracodawcy (por. orzeczenia Sądu Najwyższego: wyrok
z dnia 30 marca 1977 r., I PRN 26/77, OSNCP 1977 nr 11, poz. 225; uchwała
z dnia 27 kwietnia 1977 r., I PZP 6/77, OSNCP 1977 nr 11, poz. 207; NP 1979
nr 1, s. 135 z glosą M. du Valla; uchwała z dnia 24 sierpnia 1978 r., I PZP 21/78, OSNCP 1979 nr 2, poz. 29; wyrok z dnia 31 marca 1980 r., I PRN 138/79, Służba Pracownicza 1980 nr 10, s. 34; uchwała z dnia 10 czerwca 1983 r., III PZP 25/83, OSNCP 1983 nr 12, poz. 192; OSPiKA 1984 nr 11, poz. 235 z glosą M. Seweryńskiego; wyrok z dnia 1 października 1984 r., I PRN 131/84, OSPiKA 1988 nr 1, poz. 21 z glosą J. Pacho; OSP 1991 nr 5, poz. 125 z glosą T. Gregorczuk; wyrok z dnia 21 września 1990 r., I PR 203/90, OSP 1991 nr 7-8, poz. 166).

O tym czy dane świadczenie ma charakter premii czy nagrody decyduje więc przede wszystkim fakt czy są określone w regulaminie wynagrodzeń (innym regulaminie wewnętrznym) czy umowie o pracę (względnie w umowie zlecenia) warunki, których spełnienie powoduje nabycie prawa do premii. Jeśli zasady przyznawania premii nie są określone, to taka premia jest niczym innym
jak nagrodą, nawet jeśli nazwana zostanie premią. Przyznanie nagrody zależy wyłącznie od woli pracodawcy, a pracownik nie ma żadnego roszczenia
o jej przyznanie. Roszczenie o wypłatę nagrody powstaje dopiero wtedy,
gdy podjęta przez uprawniony podmiot decyzja o jej przyznaniu została zakomunikowana na piśmie pracownikowi, a następnie nie została wypłacona.
W przypadku premii roszczenie o jej przyznanie przysługuje, gdy spełnione zostały warunki jej przyznania, ustalone w zasadach wynagradzania (regulaminie premiowania, umowie o pracę lub innym akcie). Wówczas po spełnieniu określonych warunków premia staje się obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia . Jeżeli strony w umowie o pracę lub innym akcie uzgodniły przesłanki do nabycia prawa do konkretnego składnika wynagrodzenia , spełnienie tych przesłanek uzasadnia roszczenie pracownika o jego wypłatę, a wypłacany składnik na pewno nie jest nagrodą. Cechą premii jest zatem to, że jest ona składnikiem wynagrodzenia, a prawo do niej powstaje po spełnieniu określonych warunków. W przypadku premii pracodawca stwierdza czy zostały spełnione przesłanki nabycia premii i przyznaje ją bądź nie. Jeśli przesłanki zostały spełnione pracodawca nie może odmówić wypłaty świadczenia. W takim znaczeniu premia może być obowiązkowym świadczeniem ze strony pracodawcy (Monika Cieślak, Opodatkowanie nagród dla pracowników, LEX nr 72920).

Przenosząc powyższe rozważania na stan faktyczny niniejszej sprawy należy zauważyć, że zawodnikom i członkom sztabu szkoleniowego zatrudnionym
u skarżącej (na podstawie umowy o pracę jak i umowy zlecenia) przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe w stałej wysokości oraz dodatkowe wynagrodzenie pieniężne, nazwane nagrodą (a zamiennie także premią), w przypadku spełnienia warunków określonych w regulaminach wewnętrznym. W treści tych regulaminów znajduje się zapis, że „na kwoty premii określonych w niniejszym regulaminie składają się nagrody wypłacone przez KLUB, jak i Prezydenta Miasta B., Marszałka Województwa czy inne instytucje”. Zatem zarówno kryterium źródła finansowania spornego świadczenia (które może być różne),
jak i jego nazwa nie rozstrzygają ostatecznie o tym jaki charakter ma świadczenie wypłacane przez odwołującą. Natomiast sam wnioskodawca, określając
to świadczenia we wniosku o interpretację jako składnika wynagrodzenia za pracę („ dodatkowe wynagrodzenie pieniężne”) traktuje premię jako rodzaj gwarantowanego regulaminem dodatkowego wynagrodzenia a regulamin,
z którego wynikają warunki nabycia świadczenia ma wszelkie cechy regulaminu wynagradzania.

Ne ulega wątpliwości, że regulaminy wewnętrzne funkcjonujące
u odwołującej określają warunki nabycia świadczenia w sposób dostateczny
dla ich weryfikacji. Są to m.in. osiągnięty wynik sportowy (mecze wygrane
i zremisowane od 1 do 37 kolejki – określona kwota pieniężna za każdy zdobyty punkt) czy miejsce zajęte przez drużynę po zakończeniu rozgrywek (...) (od I do IV). Tym samym według tego podstawowego kryterium sporne świadczenie jest premią. Skoro bowiem regulamin określił pozytywne warunki premiowania, które są wystarczająco konkretne i sprawdzalne, to premia z natury rzeczy nie może mieć charakteru uznaniowego. Świadczenie ma charakter uznaniowy tylko wtedy, gdy regulamin wynagradzania (albo inny akt) nie określa warunków przyznania świadczenia albo gdy warunki przyznania świadczenia
są określone w sposób na tyle ogólny, że uniemożliwiają kontrolę ich spełnienia, co jednak nie występuje w przypadku premii określonych w regulaminach funkcjonujących u skarżącej. Niewątpliwie przyznanie premii u odwołującej nie zostało pozostawione swobodnemu uznaniu pracodawcy, a uzależniono jest jedynie od ziszczenia się szczegółowo określonych zdarzeń.

Z zapisów regulaminu wynika, iż wypłata premii jest oparta
na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, po spełnieniu których zawodnik nabywa prawo do świadczenia. Spełnienie wymogów zawartych w regulaminie powoduje, iż zawodnik de facto nabywa prawo do premii bez względu na wolę pracodawcy - zleceniodawcy, co oznacza, że przysługuje mu roszczenie o jej wypłatę, a to kłóci się z istotą nagrody. Analogicznie przedstawia się sytuacja sztabu szkoleniowego. Warunki nabycia nagród (premii), sposób ich wypłaty,
a nawet wysokość są bowiem precyzyjnie określone w regulaminach.

Końcowo należy wskazać, że w regulaminach nie tylko nie znalazły się żadne zapisy świadczące o tym, że premia czy nagroda ma charakter uznaniowy, ale wręcz wskazano, że „ wysokość premii jest zagwarantowana, jeżeli wyniki podlegające premiowaniu zostaną osiągnięte w sportowej walce, na podstawie zwycięstw na boisku” a także, że „ klub zapewni we właściwym terminie wypłatę poborów i premii za zwycięskie mecze”.

Mając na uwadze powyższe, Sąd doszedł do przekonania, że decyzje organu rentowego odpowiadają prawu, zaś interpretacje przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji są prawidłowe, pełne i wyczerpujące.

W konsekwencji, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. oddalił odwołanie.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Wysokość tych kosztów Sąd ustalił
w wysokości 720 zł (po 360 zł za każdą z dwóch spraw) na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804).