Pełny tekst orzeczenia

II K 160/17

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2016r. na nieogrodzonym terenie warsztatu samochodowego w S. prowadzonego przez D. G. (1), w różnym czasie przebywali: oskarżony, jego brat D. G. (2), jego kuzyn B. G. oraz S. T., a także A. W..

dowód: zeznania B. G. k.30v,90v, 216-217, D. G. (2) k.229-230, S. T. k. 230-231, częściowo wyjaśnienia oskarżonego D. G. (1) k.29-30,

W dniu 22 października 2016r. w budynku gospodarczym mieszczącym się obok garażu na terenie warsztatu samochodowego D. G. (1) posiadał marihuanę oraz amfetaminę. W garażu na tacy znajdowała się wysypana amfetamina, której użył B. G. po przyjedzie do warsztatu.

dowód: zeznania B. G. k.30v,90v, 216-217 zeznania świadka E. N. k.24v-25,214-215, P. L. k.27v-28,215-216, notatka urzędowa k.1

Po północy policjanci w osobach P. L. oraz E. N. udali się do miejscowości S. w związku z niezatrzymaniem się do kontroli drogowej w G. samochodu marki C.. W warsztacie samochodowym zastano już tylko D. G. (1) oraz B. G., których rozpytano na okoliczność powyższego pojazdu. Po wejściu do budynku gospodarczego obok garażu, D. G. (1) nagle odwrócił się i uciekł. W tym miejscu ujawniono na jednej z półek woreczek foliowy z zawartością suszu konopi innych niż włókniste o potocznej nazwie marihuana. Na stoliku ujawniono kolejny woreczek foliowy z zawartością suszu konopi innych niż włókniste. W plastikowym pojemniku ujawniono amfetaminę w mieszance z kofeiną, a w nim woreczek foliowym również z zawartością mieszanki amfetaminy i kofeiny. Na stoliku leżały także elektroniczne wagi oraz dwa zielone plastikowe pojemniki z resztkami białego proszku w postaci kofeiny. Na kierownicy motocykla przewieszona była reklamówka, w której znajdowały się resztki suszu konopi innych niż włókniste.

dowód: notatka urzędowa k.1, protokół przeszukania k.2-3v,13-14v,18-19v, protokół oględzin k.4-6v,7-9, protokół użycia testera k.10-11, zeznania świadka E. N. k.24v-25,214-215, P. L. k.27v-28,215-216, B. G. k.30v,90v, 216-217, częściowo zeznania D. G. (2) k.229-230, S. T. k. 230-231, częściowo wyjaśnienia oskarżonego D. G. (1) k.29-30, materiał poglądowy k.41-48,50-65, opinia fizykochemiczna k.133-137

Policjanci ujawnili susz konopi innych niż włókniste o potocznej nazwie marihuana o łącznej wadze 159,597 g oraz siarczan amfetaminy w mieszance z kofeiną o łącznej wadze 42,25 g.

Susz konopi innych niż włókniste znajduje się na liście środków odurzających grupy I-N, zaś stwierdzone w nim związki chemiczne traktowane są także jako substancje psychotropowe. Zabezpieczony susz roślinny był wyselekcjonowanym materiałem roślinnym –kwiatostanem, a wyznaczony współczynnik fenotypowy wskazywał na dużą zawartość 9∆ (...) jako głównego związku o działaniu narkotycznym. Zabezpieczona ilość marihuany pozwalała na jednorazowe odurzenie (...) osób, przy przyjęciu wagi jednej dawki na 150mg suszu.

Amfetamina jest środkiem psychotropowym. Kofeina, choć nie jest środkiem o działaniu narkotycznym, to wzmaga działanie samej amfetaminy. Zabezpieczona amfetamina pozwalała na jednorazowe odurzenie 122 osób, przy przyjęciu, że jedna dawka wynosi 300 mg.

dowód: opinia fizykochemiczna k.133-137

Oskarżony D. G. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu przestępstwa i wyjaśnił, że w sobotę 22 października 2016r. przebywał na terenie dzierżawionego przez siebie warsztatu wraz z 3 innymi osobami, których podania danych odmówił. Oskarżony wyjaśnił, że tej nocy około godz.01.00 na teren warsztatu przyjechali policjanci, pytając o określony samochód. Oskarżony odpowiedział im, że tego pojazdu nie było u niego w warsztacie, po czym odszedł. Od żony dowiedział się, że policjanci tej nocy znaleźli narkotyki na terenie warsztatu.

Oskarżony przesłuchany ponownie w postępowaniu przygotowawczym odmówił ustosunkowania się do przedstawionego mu zarzutu oraz odmówił złożenia wyjaśnień.

Oskarżony na rozprawie nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu i wyjaśnił, że wtedy naprawiał samochód należący do A. W. i to ona zostawiła narkotyki w szopce obok garażu. Po jakimś czasie wymieniona w rozmowie telefonicznej przyznała się przed oskarżonym, że to ona schowała to, co zostało znalezione przez Policję. Oskarżony wyjaśnił, że w czasie, gdy naprawiał samochód, A. W. chodziła po terenie nieogrodzonego warsztatu. Wchodziła także do otwartej szopki, w której później znaleziono narkotyki. Oskarżony oświadczył, że nie znał powodu, dla którego A. W. pozostawiła u niego narkotyki. Widział natomiast, jak wcześniej zabierała jakieś pakunki ze swojego samochodu. Oprócz A. W. w tym czasie na terenie warsztatu przebywali także B. G., S. T. i D. G. (2). Koło północy A. W. wróciła do domu. Oskarżony nadmienił, że nie uciekł z szopki, lecz oznajmił policjantom, że odchodzi, po czym tak zrobił, oddalając się normalnym krokiem.

dowód: wyjaśnienia oskarżonego D. G. (1) k.29-30,163, 211-213

A. W. zeznała, że jadąc do warsztatu D. G. (1), zatrzymała się w lesie celem załatwienia potrzeby fizjologicznej. Wówczas znalazła przysypany liśćmi i starymi gazetami woreczek foliowy z zawartością śmieci i pozłotek. Myśląc, że może znajdzie tam pieniądze, bez sprawdzenia na miejscu, zabrała ów worek do swojej torebki. Będąc w warsztacie u oskarżonego, kręciła się po terenie. Gdy weszła do szopki obok garażu, wyciągnęła znaleziony woreczek. Wówczas zgasło światło, a A. W. pozostawiła ów woreczek w szopce, zapominając zabrać go ze sobą. Po około 2 tygodniach zatelefonowała do oskarżonego. Dowiedziała się wówczas, że z powodu tego woreczka oskarżony miał kłopoty.

dowód: zeznania świadka A. W. k.240-241

Oskarżony jest 39-letnim żonatym mężczyzną, posiadającym czworo małoletnich dzieci na utrzymaniu, zobowiązanym do płacenia alimentów na jedno z nich w wysokości 300 złotych miesięcznie. Ma wykształcenie podstawowe. Prowadzi działalność gospodarczą, osiągając miesięczny dochód w kwocie około 3000 złotych. Oskarżony jest współwłaścicielem mieszkania o powierzchni 80 m 2, a także właścicielem auto-lawety.

Oskarżony w przeszłości był wielokrotnie karany sądownie. Wyrokiem z dnia 30.09.2016r. w sprawie II K 234/16 Sąd Rejonowy w Kamieniu Pomorskim uznał D. G. (1) za winnego popełnienia przestępstwa z art.62 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i inne i wymierzył mu karę łączną 1 roku i 2 miesięcy ograniczenia wolności, a także środki karne i przepadek.

dowód: wyjaśnienia oskarżonego D. G. (1) k.211, karta karna k.87-88v,141-142

Oskarżonego poddano badaniu sądowo- psychiatrycznemu, podczas którego biegli stwierdzili u badanego uzależnienie od środków odurzających, które nie miało wpływu na jego poczytalność w chwili czynu.

dowód: opinia sądowo- psychiatryczna k. 123-124, kwestionariusz zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień k.143-156

We wrześniu 2017r. D. G. (1) podjął leczenie w związku z przyjmowaniem amfetaminy.

dowód: zaświadczenie lekarskie k.207-210

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego D. G. (1), w których zaprzeczył, aby posiadał znalezione w szopce narkotyki. Całokształt zebranych w sprawie dowodów złożył się na odmówienie wiary wyjaśnieniom oskarżonego. Przede wszystkim z zeznań B. G. wynikało, że tego dnia w garażu, w którym przebywał oskarżony, na tacy znajdowała się ogólnie dostępna amfetamina (w ilości 2-3 porcji), którą zresztą zażył. B. G. w tym zakresie złożył konsekwentne i jednolite zeznania, podtrzymując je na rozprawie. Zatem narkotyki tego wieczoru znajdowały się w różnych miejscach na terenie warsztatu, zaś zachowanie B. G. świadczyło o tym, że obecność narkotyku w garażu nie była dla niego w żaden sposób zastanawiająca, przyjął ją wręcz jako coś naturalnego. Z zeznań policjantów wynikało ponadto, że B. G. od razu, po ujawnieniu narkotyków w szopce, stwierdził, że były to narkotyki należące do oskarżonego. Również samo zachowanie oskarżonego, który uciekł z szopki, wskazywało na to, że był świadomy znajdujących się tam narkotyków i obawiał się związanych z tym konsekwencji. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, że najpierw oświadczył policjantom, że odchodzi, a następnie uczynił to, oddalając się niespiesznym krokiem. Wersji tej wyraźnie zaprzeczyli nie tylko policjanci, ale także obecny na miejscu B. G.. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, iż narkotyki zostawiła u niego A. W. i że wymieniona przyznała się do tego w rozmowie telefonicznej. W ocenie Sądu była to wersja zmierzająca do ekskulpacji.

Sąd nie dał wiary zeznaniom A. W., iż to ona pozostawiła w szopce woreczek z nieznaną jej zawartością, którą później okazały się narkotyki. W ocenie Sądu zeznania te miały doprowadzić do uniknięcia odpowiedzialności przez oskarżonego. Wersja ta jawi się jako sprzeczna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Nade wszystko podkreślić należy, że w szopce nie znaleziono takiego woreczka, o jakim zeznała A. W.. Według jej opisu miał to być woreczek foliowy z zapięciem strunowym wypełniony śmieciami i pozłotkami. Tymczasem w szopce takiego woreczka z taką zawartością nie znaleziono. Znaleziono natomiast odpowiadające rozmiarami zeznaniu A. W. woreczki, lecz z zawartością szusu roślinnego. Zwrócić też należy uwagę na inne przedmioty znalezione w szopce. Otóż na stoliku znajdowały się dwa zielone pojemniki z resztkami kofeiny, opakowanie plastikowe z zawartością amfetaminy i kofeiny, jeden woreczek foliowy z zawartością amfetaminy i kofeiny, a także dwie wagi elektroniczne. Natomiast na kierownicy motocykla znajdowała się przewieszona reklamówka z resztami marihuany. W ocenie Sądu ilość ujawnionych rzeczy, ich rozstawienie, sprzeciwiały się uznaniu, że ktokolwiek próbował je tam ukryć, czy schować, czy też, że zostały one tam pozostawione przez przypadek, roztargnienie.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka B. G. w zakresie wyżej opisanym z uwagi na to, że były to zeznania konsekwentne oraz potwierdzone w części zeznaniami policjantów. Sąd zatem dał wiarę jego zeznaniom, iż zażył amfetaminę w garażu oskarżonego oraz że oskarżony uciekł w czasie, gdy na terenie warsztatu przebywali policjanci. Natomiast Sąd ustalił na podstawie wiarygodnych, bo spójnych, logicznych i konsekwentnych zeznań policjantów, iż po ujawnieniu narkotyków w szopce, B. G. oświadczył, że narkotyki te należały do oskarżonego. Choć B. G. zaprzeczył tej wersji policjantów, Sąd uznał zeznania świadka w tej części za niewiarygodne z uwagi na to, że były one niezgodne z logicznymi, spójnymi i konsekwentnymi zeznaniami funkcjonariuszy oraz treścią notatki urzędowej sporządzonej bezpośrednio po zdarzeniu.

Sąd dał wiarę zeznaniom policjantów P. L. oraz E. N. co do przebiegu zdarzenia. Policjanci wykonywali wtedy jedynie swoje obowiązki służbowe i nie mieli żadnych powodów, aby relacjonować zdarzenie niezgodnie z jego rzeczywistym przebiegiem. Podkreślić należy, że policjanci przyjechali do S., realizując swoje zadania związane z zupełnie innym zdarzeniem. Początkowo właśnie na temat tego innego zdarzenia rozpytywali i oskarżonego, i B. G..

Sąd dał wiarę zeznaniom D. G. (2) oraz S. T., którzy potwierdzili obecność A. W. na terenie warsztatu w S..

Sąd dał wiarę opiniom biegłych z uwagi na to, że były one logiczne, spójne, konsekwentne i wewnętrznie niesprzeczne.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów albowiem ich wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Ustaliwszy zatem taki stan faktyczny, Sąd uznał, że oskarżony D. G. (1) swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu kwalifikowanego z art.62 ust.2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Nie budzi wątpliwości bowiem okoliczność, że oskarżony posiadał susz konopi innych niż włókniste o potocznej nazwie marihuana o wadze 159,597g oraz siarczan amfetaminy w mieszance z kofeiną o wadze 42,25 g. Skoro w użytkowanym przez niego budynku gospodarczym znaleziono amfetaminę oraz ziele konopi innych niż włókniste i skoro Sąd ustalił, że znajdowały się one w posiadaniu oskarżonego, to uznać należy, że wypełnione zostały znamiona przestępstwa z art.62 ust.2 cytowanej ustawy. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 01.03.2013r. V KK 425/12, LEX nr 1293872 posiadaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej w rozumieniu art.62 ustawy jest każde władanie takim środkiem lub substancją, a więc także związane z jego użyciem lub zamiarem użycia. W świetle wyżej przytoczonego poglądu prawnego, Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony wypełnił czasownikowe znamię przestępstwa, a więc „posiadał” środek odurzający i psychotropowy.

Sąd przyjął, iż oskarżony posiadał „znaczną ilość” środków odurzających i psychotropowych. „Znaczna ilość” była i jest nadal znamieniem przestępstw stypizowanych we wszystkich kolejnych ustawach dotyczących narkomanii. W języku polskim wyraz „znaczny” definiowany jest jako „pokaźny, niemały, spory, dość duży pod względem liczby, ilości natężenia” (E. Sobol red.: Nowy słownik języka polskiego, Warszawa 2002; S. Dubisz red.: Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa 2003). Posłużenie się przez ustawodawcę przesłanką ocenną przerzuca niewątpliwie na organ stosujący prawo ciężar ustalenia znamion przestępstwa. Biorąc pod uwagę rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego oraz sądów apelacyjnych, a także poglądy wyrażane w literaturze możliwe jest wyróżnienie trzech stanowisk, które pozwalają dookreślić pojęcie „znacznej ilości” środków odurzających. Kierując się kryterium ilościowym, Sąd Najwyższy stwierdza, że „znaczna ilość” narkotyków, to taka, która wystarcza do jednorazowego odurzenia się co najmniej kilkudziesięciu osób (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 marca 2006r., sygn. II KK 47/05). Jednakże w orzecznictwie szeroko prezentowane jest również stanowisko, iż przy ocenie wspomnianego znamienia należy posługiwać się kryterium ilościowo – jakościowym, co oznacza że oprócz ilości środków, istotny jest także ich rodzaj będący przedmiotem przestępstwa (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2009r., sygn. I KZP 10/09). Argumentem za odczytywaniem znamienia „znaczna ilość” również za pomocą kryterium jakościowego jest, zdaniem Sądu Najwyższego, różnorodność narkotyków – sama ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii dzieli je na grupy, w zależności od stopnia ryzyka powstawania uzależnienia. Takie stanowisko przyjął choćby Sąd Apelacyjny w Lublinie (wyrok z dnia 14 lutego 2006r., sygn. II AKa 14/06) twierdząc, że przy ocenie, czy ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych jest znaczna, należy mieć na uwadze nie tylko masę wagową, lecz również rodzaj narkotyków (dzieląc je na twarde i miękkie), a także ich szkodliwość dla organizmu człowieka oraz liczbę porcji, które można z niego sporządzić. W orzecznictwie sądów apelacyjnych rysuje się również nieco odmienne pojęcie znacznej ilości, i tak Sąd Apelacyjny w Katowicach (wyrok z dnia 6 listopada 2003r., sygn. II AKa 56/03) przyjął, iż „skoro w praktyce spotyka się przemyt narkotyków w dziesiątkach kilogramów czy nawet tonach, to właśnie takie ilości należy określić jako znaczne, to nie sposób przyjąć, że ilości określone w gramach są „znaczną” ilością, o której mowa w ustawie”, z kolei Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 25 października 2006r. (sygn. II AKa 205/06) stwierdził, że „różnica zagrożenia sankcją karną między typem podstawowym a typem kwalifikowanym przestępstwa z art. 62 ustawy (o przeciwdziałaniu narkomanii) wskazuje, że różnicując odpowiedzialność, ustawodawca założył, iż „znaczna ilość narkotyków to taka, która wystarcza do sporządzenia co najmniej kilkunastu tysięcy porcji, ilość hurtowa”. Sąd Najwyższy zwrócił na to orzecznictwo uwagę w postanowieniu z dnia 23.02.2017r. IV KK 19/17, LEX nr 2254800, podkreślając, że jeśli nawet w orzecznictwie sądów powszechnych znaleźć można rozstrzygnięcia, w których przyjęto bardziej liberalne rozumienie omawianego znamienia, to jest to zjawisko naturalne w systemie prawa stanowionego, w którym nie występuje formalne związanie sądów wykładnią prawa przyjętego we wcześniej zapadłych orzeczeniach, nawet instancji wyższych.

Sąd stanął na stanowisku zgodnym z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 1 marca 2006r., sygn. II KK 47/05, iż znaczna ilość narkotyków, to taka, która pozwala na jednorazowe odurzenie się co najmniej kilkudziesięciu osób. W świetle poważnego orzeczenia, nie budzi wątpliwości, że znaczną ilością jest marihuana o wadze 159,597g oraz siarczan amfetaminy w mieszance z kofeiną o wadze 42,25 g, które pozwalają na łączne odurzenie (...) osób. Zwrócić też należy uwagę, że zabezpieczony susz roślinny był wyselekcjonowanym materiałem roślinnym –kwiatostanem, a wyznaczony współczynnik fenotypowy wskazywał na dużą zawartość 9∆ (...) jako głównego związku o działaniu narkotycznym. W tym miejscu warto też dodać, że zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20.04.2017r. LEX nr 2281248 ustalenie, że substancja zawierała wypełniacze w postaci m.in. kofeiny, nie może prowadzić do ustalenia odpowiednio mniejszej ilości wprowadzonej do obrotu amfetaminy, gdyż z praktyki orzeczniczej wynika, że w niedozwolonym obrocie nie sprzedaje się "czystej" amfetaminy.

Przestępstwo kwalifikowane z art.62 ust.2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zagrożone jest karą pozbawienia wolności od roku do lat 10. Sąd wymierzył oskarżonemu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności. Wymierzając tę karę pozbawienia wolności, Sąd uznał ją za adekwatną do wagi popełnionego przez oskarżonego przestępstwa, adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia zawinienia oskarżonego, a także do rozmiaru i rodzaju wyrządzonej szkody. Sąd wymierzył oskarżonemu karę pozbawienia wolności, bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd wziął pod uwagę wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oraz rodzaj dóbr, w które czyn ów godził. Sąd uwzględnił także dotychczasową karalność oskarżonego. Wymierzona poprzednio kara o charakterze wolnościowym za przestępstwo narkotykowe okazała się nieskuteczna. Oskarżony popełnił kolejne przestępstwo w niecały miesiąc po zapadnięciu poprzedniego wyroku. Powyższa okoliczność wskazuje na to, że jedynie kara pozbawienia wolności spełni swoje cele w odniesieniu do oskarżonego. Dodatkowo zwrócić należy uwagę na to, że oskarżony popełnił przestępstwo w okresie próby związanej z warunkowym zawieszeniem wykonania kary. Powyższe jedynie wzmocniło przekonanie Sądu o niecelowości orzeczenia wobec oskarżonego kar o charakterze wolnościowym.

Sąd nie zawiesił warunkowo wykonania kary łącznej pozbawienia wolności z uwagi na treść art.69§1 kk. Oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa był skazany na karę pozbawienia wolności i ta okoliczność wyłączyła możliwość stosowania wobec niego dobrodziejstwa wynikającego z art.69§1 kk. Poza tym Sąd stoi na stanowisku, że jedynie kara pozbawienia wolności spełni swoje cele.

Sąd na podstawie art.70 ust.2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii przepadek środka odurzającego w postaci ziela konopi innych niż włókniste o łącznej wadze pozostałej po badaniu 151,84 g oraz mieszaninę amfetaminy z kofeiną o łącznej wadze 36,47 g.

Na podstawie art.44§2 kk Sąd orzekł przepadek dowodów rzeczowych w postaci: pojemnika z tworzywa sztucznego, 4 woreczków foliowych oraz reklamówki.

Sąd zasądził od oskarżonego koszty postępowania oraz opłatę w kwocie 180 (stu osiemdziesięciu) złotych, uznając, że brak jest przesłanek do zwolnienia go z tych kosztów i opłaty.

SSR Kamila Nowicka-Homik