Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek (...) w R.

Wydział IX Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Mariola Łącka

Sędziowie: SSO Barbara Kużdrzał- Kiermaszek /spr/

SSO Iwona Nowak

Protokolant: st. sekretarz sądowy Dagmara Mazurkiewicz

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2014r. w Rybniku

sprawy z powództwa R. B. /B./

przeciwko (...) Spółce (...) w S.

o rentę wyrównawczą

na skutek apelacji powoda R. B.

od wyroku Sądu Rejonowego w Jastrzębiu- Zdroju Wydziału IV Pracy

z dnia 22 sierpnia 2013 r. sygn. akt IV P 299/12

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 600, 00 zł ( sześćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sędzia: Przewodniczący: Sędzia:

SSO Barbara Kużdrzał- Kiermaszek SSO Mariola Łącka SSO Iwona Nowak

Sygn. akt IX Pa 128/13

UZASADNIENIE

W pozwie przeciwko (...) S.A. Kopalni (...) w S. powód R. B. domagał się zasądzenia od pozwanej na jego rzecz kwoty 35.100,00 zł z odsetkami ustawowymi zwłoki do dnia zapłaty a od dnia : 11.300,00 zł. od dnia 20.09.2011 r., 15.000,00 zł. od dnia 1.05.2012 r., 8.800,00 zł. od dnia wniesienia pozwu. Nadto o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz renty wyrównawczej w kwotach po 800,00 zł. miesięcznie, płatnej do 10-go każdego miesiąca począwszy od sierpnia 2012 roku wraz z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Na uzasadnienie podniósł, jako pracownik KWK (...) w S. uległ wypadkowi przy pracy. W związku z wypadkiem jest trwale częściowo niezdolny do pracy. Na podstawie ugody z dnia 16.09.2011 pozwana wypłaca mu rentę wyrównawczą w kwocie po około 120,00 zł. miesięcznie. Po wypadku powodowi do 30.11.2009 r. wypłacane było świadczenie rehabilitacyjne, zaś w okresie od 1.12.2009 do 30.04.2011r. udzielono mu urlopu bezpłatnego mimo, że był niezdolny do pracy, a potwierdzają to kolejne decyzje ZUS o przyznaniu prawa do renty. Powód wystąpił do pozwanej o wypłatę renty wyrównawczej, ale pozwana odmówiła jej wypłaty za okres urlopu bezpłatnego, zaś w ugodzie z dnia 20.09.2011 zobowiązała się do jej wypłaty w oparciu o wynagrodzenia wskazanych w ugodzie pracowników. Powód podniósł, iż podpisał ugodę nie znając szczegółów wyliczenia a jak się okazało oznaczało to wypłatę renty rzędu 120,00 zł. miesięcznie. W ocenie powoda kryteria pracowników porównawczych wypełniają pracownicy D. K. i W. K..

Nadto powód wskazał, iż domaga się zapłaty kwoty 9.000,00 zł. z tytułu utraconego prawa do nagrody jubileuszowej za 40 lat pracy, do której nabyłby prawo w kwietniu 2012 oraz kwoty 6.000,00 z tytułu nagród zysku za lata 2009, 2010 i 2011, który również mu nie wypłacono. Odsetek zaś od tej łącznej kwoty 15.000,00 zł. domaga się od dnia 1.05.2012 r. Powód podniósł, iż pozwana odmówiła mu prawa do renty wyrównawczej za okres od 1.12.2009 do 30.04.2011 podnosząc, że powód w tym czasie korzystał z urlopu bezpłatnego. Powód rzeczywiście za radą pracowników pozwanej złożył wniosek o urlop bezpłatny nie mając jeszcze ustalonego prawa do renty ZUS jako, że to miało dać mu pewność powrotu do pracy gdyby praw do renty nie uzyskał.

Powód w okresie wyżej wskazanym w związku z wypadkiem był całkowicie niezdolny do pracy do 31.10.2010 a następnie do 30.04.2011 częściowo niezdolny do pracy.

Natomiast w piśmie z dnia 10.06.2013 r. pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie wskazując, iż brak podstaw do odliczeń wykazanych w kolumnie drugiej wyliczeń pozwanej z tytułu możliwości zarobkowych. Przy przyjęciu zaś braku podstaw do odliczeń żądanie powoda przedstawia się następująco : okres od 12/2009 - 4/2011 kwota 16.663,54 zł. ( z kolumny pierwszej na stronie pierwszej zestawienia pozwanej), okres od 5/2011 - 7/2012 ( do dnia wniesienia pozwu ) - kwota 15.505,71 ( różnica kwoty wskazanej w kolumnie pierwszej tj. (...),74 i kolumnie czwartej tj. (...),17, która wynosi 22314,57 zł., a została pomniejszona o kwoty z zestawienia dotyczące miesięcy od sierpnia 2012 do marca 2013 stanowiące łącznie kwotę 6759,94 zł. tj. sumę kwot za ten okres z kolumny drugiej z tytułu pomniejszeń i z kolumny piątej opisanej jako różnica). Nagrody z zysku za rok 2010 i 2011 - kwota łączna 5.558,44 zł. Nagroda jubileuszowa - 9.260,51 zł. Łącznie zatem roszczenie z powyższych tytułów, wskazał pełnomocnik powoda, to kwota 47.257,66 zł. W tej sytuacji powód rozszerza żądanie pozwu w pkt. 1 do kwoty 47.257,77 zł. wnosząc o zasądzenie tej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi do dnia zapłaty a od dnia : 1.05.2011 co do kwoty 16.663,54 zł, 1.08.2012 co do kwoty 15.555,17 zł, 2.07.2011 co do kwoty 3.338,80 zł. (nagroda z zysku za 2010 wypłacona 1.07.2011 ), 23.06.2012 co do kwoty 2.439,64 zł. (nagroda z zysku za 2011 wypłacona 22.067.2012 ), 1.05.2012 co do kwoty 9260,51 zł. (nagroda jubileuszowa do której nabyłby prawo w kwietniu 2012 ). Ponadto pełnomocnik powoda wskazał, iż wnosi on o zasądzenie z tytułu bieżącej renty począwszy od sierpnia 2012 (przedmiot żądania z pkt. 2 petitum pozwu) kwot: 961,46 zł. Za (...) z odsetkami od 11.09.2012, 525,62 zł. (...) z odsetkami od 11.10.2012, 755,28 zł (...), z odsetkami od 11.11.2012, 677,23 zł (...) z odsetkami od 11.12.2012, 790,06 zł (...) z odsetkami od 11.01.2013, 155,78 zł barbórka 2012 z odsetkami od 5.12.2012, 155,78 zł XI pensja 2012 z odsetkami od 01.03.2013, 909,70 zł (...) z odsetkami od 11.02.2013, 909,81 zł (...) z odsetkami od 11.03.2013, 913,62 zł (...) z odsetkami od 11.04.2013. Nadto po 911,04 zł. tytułem bieżącej renty wyrównawczej począwszy od kwietnia 2013, płatną do 10-go każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki. Pełnomocnik powoda wskazał, iż kwoty bieżącej renty sprecyzowane wyżej wyliczono jako różnicę pomiędzy kwotą z kolumny pierwszej a kwotą renty wypłaconej wykazanej w kolumnie czwartej, zaś bieżącą rentę od kwietnia 2013 wyliczono jako średnią renty za miesiąc od stycznia do marca 2013 ( bez pomniejszeń z kolumny drugiej jako, że powód ją kwestionuje ).

Zaś na rozprawie w dniu 27 czerwca 2013 r. pełnomocnik powoda oświadczył, iż cofa żądanie zasądzenia renty wyrównawczej na przyszłość od 01.04.2013 r. i wnosi o zasądzenie świadczeń należnych objętych pozwem do 31.03.2013 r.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Na uzasadnienie pozwana podniosła odnosząc się do pozwu, że : w związku z wypadkiem przy pracy powoda z dnia 4.10.2008 r. strony w dniu 16.09.2011r. zawarły ugodę pozasądową, na mocy której pozwana wypłaca powodowi rentę wyrównawczą. Zgodnie z § 1 ugody powód zgodził się na wypłacanie określonej w ugodzie renty wyrównawczej „ ...dla całkowitego zaspokojenia roszczeń poszkodowanego z tytułu strat poniesionych z tytułu wypadku przy pracy, jakiemu uległ on w dniu 4.10.2008 r. ..." Strony w sposób precyzyjny wskazały sposób wyliczania renty wyrównawczej oraz składniki, w oparciu o które renta jest wyliczana, a pozwany systematycznie wypłaca wszystkie należności określone w ugodzie. Roszczenia powoda są bezzasadne, gdyż wprost podważają postanowienia zawartej ugody. Odnosząc się do roszczenia powoda , co do kwoty 11 300,00 zł tytułem miesięcznej renty wyrównawczej za okres od 1.12.2009 r. do 31.08.2011 r. pozwana wskazała, iż renta wyrównawcza ma charakter kompensacyjny i stanowi ekwiwalent utraconego zarobku na skutek niemożności wykonywania pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy. Zgodnie z orzecznictwem „W przepisie art. 444 § 2 KC mieści się zasada i metodyka liczenia renty wyrównawczej. Jeżeli wypadek przy pracy nie spowodował całkowitej niezdolności do pracy, a jedynie ograniczenie możliwości zarobkowych pracownika, podstawę ustalenia wysokości renty wyrównawczej (art. 444 § 2 KC) stanowi wysokość spodziewanego wynagrodzenia, pomniejszonego o wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy, bez względu na aktualną sytuację na rynku pracy (Wyrok SN z 7.2.2006 r., I UK 301/05). W okresie od 1.12.2009 r. do 30.04.2011r. powód przebywał na urlopie bezpłatnym, o który zgodnie z przepisami prawa pracy sam wnioskował a pracodawca wyraził zgodę. Pozwana podniosła, iż w myśl z art. 80 kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Nie ulega wątpliwości, że przebywanie na urlopie bezpłatnym oznacza, iż pracownik nie świadczy pracy i wynagrodzenie się mu nie należy. W tej sytuacji przyjęcie hipotezy, że gdyby nie wypadek to poszkodowany dalej by pracował i osiągałby nadal dochody z zatrudnienia jest błędne i nieuzasadnione. Odpowiednia renta wyrównawcza to taka, która rekompensuje faktyczną utratę możliwości zarobkowych poszkodowanego. Będąc na urlopie powód nie miał faktycznej możliwości zarabiania. Wykazywanie więc szkody majątkowej jako utraconego zarobku nie ma racji bytu w przedmiotowej sprawie. Pozwana podniosła, iż w pozostałym okresie tj. od 1.05.2011 r. do 31.08.2011 r. roszczenie jest również niezasadne z uwagi na zawartą przez strony ugodę. Co do roszczenia powoda , co do kwoty 15 000,00 zł tytułem miesięcznej renty wyrównawczej odpowiadającej jubileuszowi za 40 lat pracy oraz nagrody z zysku za lata 2009 – 2011 pozwana wskazała, iź podstawę prawną umożliwiającą powodowi nabywanie uprawnień do jubileuszu za przepracowane lata pracy stanowiła umowa o pracę wraz z zapisem wypowiedzianego obecnie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy z dnia 1 czerwca 1992r. Załącznik nr 5 -Z. Nabywania Uprawnień do nagrody jubileuszowej. Stosownie do zapisów pkt. 7 przedmiotowego Załącznika nr 5 do UZP, okresu urlopu bezpłatnego nie zalicza się do stażu pracy, od którego zależy nagroda jubileuszowa. Powód przepracował łącznie 37 lat 8 miesięcy i 2 dni. Odchodząc z pracy nie uzyskał więc wymaganego stażu pracy uprawniającego go do wypłaty nagrody jubileuszowej za 40 lat pracy. Z tych względów roszczenie powoda jest bezzasadne. Odnosząc się do nagrody z zysku za lata 2009 - 2011 pozwana podniosła, iż nagroda z zysku nie została przez pozwaną umieszczona w § 1 ust. 2 przedmiotowej ugody jako podstawa do wyliczenia średniego zarobku pracowników porównawczych zatrudnionych na tym samym lub podobnym stanowisku. Z tych względów w ramach ugody nie ma podstaw do przyznania powodowi żądanych świadczeń. Pozwana wykonuje postanowienia ugody wypłacając powodowi należną rentę wyrównawczą w ustalonej na jej podstawie wysokości. Z związku z powyższym powód nie posiada uprawnień do dochodzenia świadczeń, które na mocy zawartej ugody nie podlegają wliczeniu do średniego zarobku pracowników porównawczych. Niezależnie od powyższego pozwana wskazała, że nagroda z zysku tworzona jest z puli wydzielonej na tą nagrodę przez Walne Zgromadzenie z zysku spółki za dany rok. Rozdysponowanie przyznanej pracownikom przez Walne Zgromadzenie puli środków finansowych z tego tytułu następuje w drodze uzgodnień między pracodawcą a organizacjami związkowymi. Uzgodnione w tym regulaminie zasady określają krąg uprawnionych pracowników do nagrody z zysku i wysokość tych nagród przypisanych poszczególnym grupom pracowniczym. Regulamin wypłat nagrody z zysku pracownikom (...) S.A. obowiązuje od 21 czerwca 2005r. W § 1 tego regulaminu stwierdzono w sposób jednoznaczny, że nagroda ta przysługuje wyłącznie pracownikom, którzy przepracowali cały rok kalendarzowy i pozostawali w stanie zatrudnienia na 31 grudnia danego roku. Biorąc pod uwagę, iż powód w okresie od 1.12.2009r. do 30.04.2011r. przebywał na urlopie bezpłatnym i pracy nie świadczył, nie ma podstaw do wypłaty nagrody z zysku za 2010r. oraz 2011 r. Jednocześnie pozwana wskazała, iż w 2009r. nie wypłacano pracownikom nagrody z zysku. Za rok 2010 nagrodę wypłacono w dniu 01.07.2011r. a za rok 2011 nagrodę wypłacano w dniu 22.06.2012r. Odnosząc się do zarzutu powoda, iż wskazani w ugodzie pracownicy porównawczy w osobie K. M., T. S. i W. M. nie legitymują się stażem pracowniczym zbliżonym nawet do stażu powoda oraz nie pracują na stanowiskach takich jak powód, pozwana podniosła, iż powód od dnia podpisania ugody tj. 16.09.2011r. ,nie kwestionował zaproponowanych pracowników porównawczych do ugody. Nigdy też nie zwrócił się do pozwanej o zmianę pracowników. Nadto postanowienia ugody mówią o „pracownikach wybranych z macierzystego oddziału, zatrudnionych na tym samym lub podobnym stanowisku". Wybór więc powyższych pracowników jest w pełni dopuszczalny i zgodny z umową. Pozwana wskazała, iż wszyscy wskazani pracownicy w miesiącu wrześniu 2011 r. przepracowali dniówki na stanowisku konserwatora (...) - kategoria statystyczna 418 (praca w ciągu technologicznym), ponadto posiadają staż pracy powyżej 15 lat i otrzymują maksymalną kartą górnika w wysokości 50%. Pozwana podniosła, iż powód własnoręcznym podpisem na ugodzie zaakceptował jej postanowienia oraz fakt, iż renta wyrównawcza całkowicie zaspokaja jego roszczenia. Pozwana wypełnia postanowienia ugody i z tych względów pozew nie zasługuje na uwzględnienie.

Wyrokiem z dnia 22.08.2013r. Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju Wydział IV Pracy w pkt:

1. tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej, należnej od 01 grudnia 2009r. do 31 marca 2013r. zasądził od pozwanej na rzecz powoda R. B., następujące kwoty:

- 13.770,26 zł z odsetkami ustawowymi od 01 maja 2011 roku;

- 7.914,67 zł z odsetkami ustawowymi od 01 sierpnia 2012 roku;

- 3.338,80 zł z odsetkami ustawowymi od 01 lipca 2011 roku;

- 2.439,64 zł z odsetkami ustawowymi od 23 czerwca 2012 roku;

- 9.260,51 zł z odsetkami ustawowymi od 02 maja 2012 roku;

- 430,78 zł z odsetkami ustawowymi od 11 września 2012 roku;

- 224.60 zł z odsetkami ustawowymi od 11 października 2012 roku;

- 146,55 zł z odsetkami ustawowymi od 11 listopada 2012 roku;

- 259,38 zł z odsetkami ustawowymi od 11 grudnia 2012 roku;

- 155,78 zł z odsetkami ustawowymi od 05 grudnia 2012 roku;

- 155,78 zł z odsetkami ustawowymi od 01 marca 2013 roku;

- 319.01 zł z odsetkami ustawowymi od 11 lutego 2013 roku;

- 319,12 zł z odsetkami ustawowymi od 11 marca 2013 roku;

- 322.93 zł z odsetkami ustawowymi od 11 kwietnia 2013 roku;

2. umorzył postępowanie, co do roszczenia o zapłatę renty wyrównawczej należnej za okres od 01 kwietnia 2013r.

3. dalej idące powództwo oddalił;

4. zasądził od pozwanej na rzecz powoda R. B. kwotę 1.800,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

5. nakazał pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju kwoty 1.953,00 zł tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa, od zapłaty której powód był ustawowo zwolniony.

Sąd ustalił co następuje :

Powód R. B. zatrudniony był w (...) S.A. Kopalni (...) w S. od 13.08.1987 r. do 30.04.2011 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku konserwator (...) n.p. Stosunek pracy ustał na zasadzie art. 30 § 1 pkt 1 kp (renta).

W dniu 04.10.2008 r. powód uległ wypadkowi przy pracy, w wyniku którego stał się trwale częściowo niezdolny do pracy i uzyskał uprawnienia rentowe. Po w/w wypadku powód otrzymywał świadczenia rehabilitacyjne w okresie od 06.04.2009 r. do 30.11.2009 r., zaś w okresie od 01.12.2009 r. do 30.04.2011 r. przebywał na urlopie bezpłatnym. W trakcie w/w urlopu bezpłatnego był niezdolny do pracy , co potwierdzają kolejne decyzje (...) Oddział w R.. Pozwana kopalnia wypłaca powodowi cywilną rentę wyrównawczą liczoną jako różnica pomiędzy średnim zarobkiem pracowników porównawczych ze wszystkimi składnikami wynagrodzenia, a dochodami osiąganymi z ZUS, pomniejszoną o połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wysokość renty wyrównawczej wypłacanej powodowi przez pozwaną wynosi 120,00 zł netto miesięcznie. Powyższe świadczenie wypłacane jest na podstawie ugody z dnia 16.09.2011 r., w której jako pracowników porównawczych przyjęto K. M., T. S. i W. M.. Powód przed podpisaniem ugody nie został zapoznany ze szczegółowymi wyliczeniami oraz stażem pracy pracowników porównawczych. , a sama ugoda nie wskazywała konkretnej kwoty miesięcznej renty wyrównawczej, której wysokość (120 zł. ) powód poznał przy otrzymaniu pierwszego świadczenia.

W wyniku wypadku z dnia 04.10.2008 r. powód został uznany za niezdolnego do pracy i uzyskał uprawnienia rentowe, przy czym w okresie od dnia 25.11.2009 r. do 31.10.2010 r. powód był uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy, a przyznawane świadczenia rentowe do 30.04.2011 r. miały charakter okresowy. Z tych też względów R. B. celem zapobieżenia utraty zatrudnienia na wypadek braku dalszego przedłużenia renty wypadkowej po jej pierwszym otrzymaniu nie rozwiązał stosunku pracy lecz za zgodą pracodawcy, który wiedział jakie były przyczyny udzielenia urlopu, przebywał na urlopie bezpłatnym do momentu przyznania mu stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Powód po stwierdzeniu u niego częściowej niezdolności do pracy, szukał dodatkowego zatrudnienia za pośrednictwem Powiatowego Urzędu Pracy w R. od dnia 26.07.2012 r., ale uzyskał odpowiedź, iż brak dla niego odpowiednich ofert pracy. Obecnie powód nigdzie nie pracuje. Gdyby nie wypadek w pracy powód w kwietniu 2012 r. nabyłby prawo do nagrody jubileuszowej z tytułu 40 lat pracy, która wynosiłaby 9.260,51 zł.

Powód pismami z dnia 06.01.2010 r. oraz 23.12.2010 r. zwrócił się do pozwanej o wyrównanie utraconych zarobków, jednakże pozwana pismami z dnia 22.01.2010r. oraz 03.01.2011 r. odmówiła mu przyznania renty wyrównawczej, wskazując, iż nie ma podstaw do przyznania renty wyrównawczej albowiem m.in. jak wynika z akt osobowych powoda na okres od 01.12.2009 r. do 31.10.2010 r. udzielono mu urlopu bezpłatnego. Wnosząc o taki urlop zrzekł się prawa do wynagrodzenia, nie może więc twierdzić, iż ponosi jakąkolwiek szkodę.

Renta wyrównawcza dla powoda za okres od 01 grudnia 2009 roku do 31 marca 2013 roku powinna stanowić różnicę pomiędzy potencjalnym wynagrodzeniem netto powoda jakie uzyskiwałby na zajmowanym stanowisku przed wypadkiem przy pracy, a dochodami osiąganymi z ZUS. Wysokość skapitalizowanej renty wyrównawczej należnej powodowi R. B. była liczona w oparciu o zarobki pracowników porównawczych K. M., D. K. i W. M., gdyż T. S. ze względu na znacznie krótszy staż pracy i mniejsze zarobki nie spełniła w stosunku do powoda kryteriów pracownika porównawczego. Za okres gdy powód pozostawał całkowicie niezdolny do pracy renta liczona była w pełnej wysokości, zaś za okres częściowej jego niezdolności do pracy uwzględniono możliwości zarobkowe powoda i renta została pomniejszona o 1/2 płacy minimalnej, które to pomniejszenie nie może jednak dotyczyć wypłacanych nagród z zysku, oraz dodatkowych pensji, tj. tzw. barbórki i XIV.

Tak więc strata powoda na zarobkach za okres od 01 grudnia 2009 roku do 31 marca 2013 roku, uwzględniając należności wypłacone, zgodnie z niekwestionowanym wyliczeniem pozwanej (k. 128-130 ) to kwota :

- 13.770,26 zł za okres od grudnia 2009 roku do kwietnia 2011 roku, następnie kwota 7.914,67 zł za okres od maja 2011 r. do lipca 2012 roku;

- 3.338,80 zł nagroda z zysku za 2010 rok;- 2.439,64 zł nagroda z zysku za 2011 rok; - 9.260,51 zł tytułem hipotetycznej nagrody jubileuszowej za 40 lat oraz kwoty:

- 430,78 zł za sierpień 2012 roku;

- 224.60 zł za wrzesień 2012 roku;

- 146,55 zł za październik 2012 roku;

- 259,38 zł za listopad 2012 roku;

- 155,78 zł barbórka za 2012 roku;

- 155,78 zł 14 – ta pensja za 2012 rok;

- 319.01 zł za styczeń 2013 roku;

- 319,12 zł za luty 2013 roku;

- 322.93 zł za marzec 2013 roku;

Zdaniem Sądu powództwo R. B. zasługuje na częściowe uwzględnienie. Powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny. Również sporu nie budziły hipotetyczne wyliczenia renty wyrównawczej. Kwestię sporną stanowiło rozstrzygnięcie, czy powodowi przysługuje renta wyrównawcza, a jeżeli tak to czy powodowi przysługuje renta wyrównawcza również za okres gdy przebywał na urlopie bezpłatnym, a co za tym idzie czy stosownemu pomniejszeniu ma ulegnąć jego renta ?

Nie ulega dla Sądu żadnej wątpliwości, że u powoda wystąpiła szkoda w postaci uszkodzenia ciała i, że zobowiązaną do jej naprawienia jest strona pozwana. Fakt wypadku przy pracy został udokumentowany protokołem ustalenia jego przyczyn i okoliczności, a pozwana dotychczas nie kwestionowała swojej odpowiedzialności wypłacając powodowi rentę wyrównawczą. W tej sytuacji nie ulega wątpliwości, iż pozwana jest zobowiązana do naprawienia wynikłej stąd szkody. Reasumując, w ocenie Sądu strona pozwana odpowiada za wypadek przy pracy jakiemu uległ powód na podstawie art. 435 k.c.

Zgodnie z art. 444§2 k.c. w związku z utratą zdolności zarobkowej powód ma prawo domagać się od pozwanej odpowiedniej renty wyrównawczej, która pokryje szkodę stanowiącą różnicę pomiędzy dochodami jakie osiągałby w okresie objętym rentą, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała w wypadku przy pracy, a dochodami jakie faktycznie otrzymuje tj. rentą z ZUS. W wyniku wypadku zmieniła się na niekorzyść sytuacja finansowa powoda. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23.05.1991r. i 30.06.1993r.(sygn. III APr 37/91 i sygn. III APr 36/93), szkoda ta musi się wyrażać jako różnica pomiędzy potencjalnymi dochodami, jakie powód przypuszczalnie mógłby osiągać w okresie objętym rentą, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała, a wszelkimi dochodami jakie może faktycznie w tym okresie osiągnąć bez zagrożenia stanu zdrowia. A zatem gdyby nie wypadek przy pracy, powód będąc dalej zatrudnionym u pozwanej na stanowisku konserwatora (...) n. p., otrzymywałby wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia pracowników porównawczych, a zatem w wyższej kwocie niż obecnie otrzymywane świadczenia.

Wysokość należnej powodowi renty wyrównawczej Sąd ustalił w oparciu o wyliczenia pozwanej wykonane na podstawie średniego zarobku trzech pracowników porównawczych , przy czym Sąd Rejonowy ze względu na staż pracy , zajmowane stanowiska i osiągane zarobki w miejsce przyjętego w ugodzie z dnia 16.09.2011 r. pracownika o nazwisku S. uwzględnił zarobki pracownika o nazwisku K.. Sama bowiem pozwana na ostatniej rozprawie przyznała, że wybór pracowników porównawczych do zawartej z powodem ugody nie był dobry. Ustalając wysokość renty wyrównawczej, Sąd miał na względzie, że powinna ona stanowić różnicę pomiędzy potencjalnymi zarobkami jakie powód osiągałby kontynuując pracę na dotychczasowym stanowisku, a świadczeniami uzyskiwanymi z ZUS. Gdyby nie wypadek przy pracy powód, w dalszym ciągu byłby zatrudniony u strony pozwanej i osiągałby wynagrodzenie porównywalne z dochodami pracowników porównawczych.

Sąd zaznaczył , iż fakt, że powód przebywał na urlopie bezpłatnym i nie osiągał w tym czasie dochodów miał bezpośredni związek z samym wypadkiem. Okres urlopu bezpłatnego pokrywa się z jego niezdolnościami do pracy, przy czym w okresie do dnia 31.10.2010 r. była to całkowita niezdolność do pracy i w tym czasie wskutek wypadku nie mógł świadczyć jakiejkolwiek pracy. Udzielenie powodowi przedmiotowego urlopu bezpłatnego było wynikiem jego obaw, iż w przypadku gdy nie zostanie mu przyznana renta zostanie zwolniony z pracy. W tym też miejscu wskazać należy, iż pracodawca znał przyczyny dla których R. B. wnosił o udzielenie urlopu bezpłatnego . Istotne jest również to, że powód - jak wskazał jego pełnomocnik - domagał się świadczeń za okres pozostawania na urlopie bezpłatnym na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych, a nie dochodził za ten okres roszczeń ze stosunku pracy. W tej sytuacji jego żądanie należało uznać za zasadne.

W zakresie dotyczącym ugody zawartej pomiędzy stronami niniejszego postępowania Sąd zaznaczył , iż powód zgodnie z jego twierdzeniami został przez stronę pozwaną wprowadzony w błąd, co do podstaw wyliczenia renty. Pozwana dokonała bowiem wyliczenia w oparciu o wynagrodzenia pracowników, których staż pracy i stanowiska odbiegały od tych na których powód był zatrudniony. Powyższe dotyczyło przede wszystkim pracownika porównawczego T. S., którego wynagrodzenie porównawcze znacząco odbiegało od wynagrodzeń pozostałych pracowników porównawczych. W tej sytuacji powoływanie się przez pozwaną na treść ugody należało uznać za niezasadne.

Co do potencjalnych możliwości zarobkowych powoda, Sąd przyjął, że powód takowe posiadał, ale w okresie częściowej niezdolności do pracy. Bezspornym jest bowiem, że powód ma zachowaną częściową zdolność do pracy. Takie ustalenia poczynił (...) Oddział R.. Powód nigdy nie kwestionował tych ustaleń. Nie wnosił o uznanie go za całkowicie niezdolnego do pracy. Zgodnie zaś z orzecznictwem Sądu Najwyższego podstawę ustalenia wysokości renty wyrównawczej, jeżeli wypadek przy pracy nie spowodował całkowitej niezdolności do pracy, a jedynie ograniczenie możliwości zarobkowych pracownika, stanowi wysokość spodziewanego wynagrodzenia, pomniejszonego o wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać, wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy, bez względu na aktualną sytuację na rynku pracy (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.11.2010 roku w sprawie I PK 47/10). Tym samym nic nie stało na przeszkodzie, żeby powód podjął dodatkowe zatrudnienie i w ten sposób zmniejszył zakres szkody. Mając na uwadze rodzaj jego niepełnosprawności Sąd uznał, że powód mógłby pracować w wymiarze co najmniej ½ etatu w okresach orzeczonej u niego częściowej niezdolności do pracy. Strona pozwana nie może bowiem ponosić odpowiedzialności za ewentualną złą sytuacje na rynku pracy, w wyniku której powód, pomimo podjętych w tym zakresie po pewnym czasie starań, nie znalazł zatrudnienia.

Mając na względzie powyższe, Sąd w pkt. 1 wyroku tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej, należnej od 01 grudnia 2009r. do 31 marca 2013r. zasądził od pozwanej (...) S.A. Kopalni (...) w S. na rzecz powoda R. B., następujące kwoty: 13.770,26 zł z odsetkami ustawowymi od 01 maja 2011 roku; 7.914,67 zł z odsetkami ustawowymi od 01 sierpnia 2012 roku; 3.338,80 zł z odsetkami ustawowymi od 01 lipca 2011 roku; 2.439,64 zł z odsetkami ustawowymi od 23 czerwca 2012 roku; 9.260,51 zł z odsetkami ustawowymi od 02 maja 2012 roku; 430,78 zł z odsetkami ustawowymi od 11 września 2012 roku; 224.60 zł z odsetkami ustawowymi od 11 października 2012 roku; 146,55 zł z odsetkami ustawowymi od 11 listopada 2012 roku; 259,38 zł z odsetkami ustawowymi od 11 grudnia 2012 roku; 155,78 zł z odsetkami ustawowymi od 05 grudnia 2012 roku; 155,78 zł z odsetkami ustawowymi od 01 marca 2013 roku; 319.01 zł z odsetkami ustawowymi od 11 lutego 2013 roku; 319,12 zł z odsetkami ustawowymi od 11 marca 2013 roku; 322.93 zł z odsetkami ustawowymi od 11 kwietnia 2013 roku.

W pkt 2 wyroku Sąd umorzył postępowanie, co do roszczenia o zapłatę renty wyrównawczej należnej za okres od 01 kwietnia 2013r. wobec cofnięcia przez powoda w tym zakresie żądania (k. 136 v. akt), a to na zasadzie art. 355 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 203 § 1 i 4 kpc i w zw. z art. 469 kpc.

Dalej idące powództwo Sąd oddalił (punkt 3 wyroku) uznając żądania powoda w świetle wyliczeń pozwanej i słusznie podniesionego zarzuty braku wykorzystania częściowych możliwości zarobkowych, za wygórowane.

Podstawę rozstrzygnięcia podjętego w niniejszej sprawie stanowił przepis art. 435 k.c. w zw. z art. 444 § 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

O odsetkach Sąd orzekł na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. Sąd zasądził od pozwanej jako strony przegrywającej proces , co do zasady na rzecz powoda kwotę 1.800,00 zł tytułem wynagrodzenia jego pełnomocnika procesowego będącego adwokatem ustaloną na podstawie § 12 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).

W oparciu o treść art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 167, poz. 1398) Sąd nakazał stronie pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Jastrzębiu Zdroju kwoty 1.953,00 zł tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa, od zapłaty której powód był ustawowo zwolniony na mocy art. 96 ust. 1 pkt. 4 wskazanej ustawy. Opłatę ustalono w oparciu o przepis art. 13 wymienionej ustawy.

Powód wniósł apelację od powyższego wyroku , zaskarżając wyrok w części oddalającej powództwo. Zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, która miała istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, a wynikającą z przyjęcia, że powód w okresie od 1.11.2010r. do 31.01.2013r. miał możliwość podjęcia pracy i osiągania wynagrodzenia w wysokości ,co najmniej równej połowie minimalnego wynagrodzenia, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powód zarejestrowany był w tym okresie w PUP jako osoba poszukująca pracy i żadnych ofert pracy nie otrzymał, a nadto pozwana również nie oferowała mu możliwości podjęcia pracy odpowiedniej do jego stanu zdrowia i zachowanej częściowej zdolności do pracy.

Wniósł o zmianę wyroku i zasądzenie dalszej kwoty 14.956,31 zł z odsetkami ustawowymi i zasądzenie kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów procesu.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów procesu.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Sąd I instancji przeprowadził wnikliwe postępowanie dowodowe. Trafnie ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, prawidłowo zastosował obowiązujące przepisy prawa materialnego i procesowego , a wydanemu wyrokowi trudno odmówić słuszności.

Sąd nie dopatrzył się sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że w okresie od 1.11.2010 r.- 31.01.2013r. powód miał możliwość ograniczonego zarobkowania w wysokości , co najmniej równej połowie minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Sąd Okręgowy całkowicie podziela stanowisko Sądu I instancji, że nic nie stało na przeszkodzie, biorąc pod uwagę rodzaj niepełnosprawności powoda, aby podjął on pracę w wymiarze , co najmniej ½ etatu i w ten sposób zmniejszył wysokość szkody.

Niewątpliwie pozwana odpowiada w granicach wyrządzonej szkody.

Powód był w spornym okresie jedynie częściowo niezdolny do pracy. Zatem pozwana nie odpowiada za jego całkowitą niezdolność do pracy. Wbrew twierdzeniom powoda posiadał on potencjalne możliwości podjęcia pracy, posiadając zawód ślusarza, montera izolacji budowlanych oraz mając przygotowanie mechaniczne. Dokumenty, które powód złożył do akt w postaci dokumentów z Powiatowego Urzędu Pracy w R. z 26.07.12r. i z 5.04.2013r. są lakoniczne i nie stanowią przekonywującego dowodu świadczącego o braku ofert dla powoda. Ponadto sporny okres dotyczący ograniczonego zarobkowania powoda biegnie od 1.11.2010r., a powód udał się do Urzędu Pracy dopiero po wniesieniu powództwa 26 lipca 2012r. Z przedłożonego zaświadczenia wynika, że w tym dniu brak było odpowiednich ofert pracy dla powoda. Podobne w treści i w formie jest zaświadczenie z 5.04.2013r.

Słusznie Sąd I instancji przyjął, że ewentualne poszukiwanie pracy powoda było pozbawione jakiejkolwiek aktywności. Niewątpliwie powód nie wykorzystał swoje częściowe zdolności zarobkowe, zatem nie może domagać się pokrycia w tym zakresie szkody przez pozwaną.

Powód nie wykazał również , że pozwana odmówiła mu zatrudnienia, o które zwróciłby się w ramach zmniejszenia zakresu szkody.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu po myśli art.385 kpc. O kosztach orzeczono po myśli art.98 kpc.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

SSO Barbara Kużdrzał- Kiermaszek SSO Mariola Łącka SSO Iwona Nowak