Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. , w III -cim Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSO Sławomir Cyniak

Protokolant sekretarz sądowy Paulina Lewandowska,

starszy sekretarz sądowy Bożena Wolfram,

stażysta Paulina Kowalska,

stażysta Ewa Pęczek,

stażysta Katarzyna Szymczyk,

w obecności Prokuratora Jacka Ciupy, Izabeli Kosińskiej

po rozpoznaniu w dniach 11 października 2017 roku, 7 listopada 2017 roku, 10 listopada 2017 roku, 24 listopada 2017 roku, 30 listopada 2017 roku, 9 stycznia 2018 roku, 2 lutego 2018 roku, 2 marca 2018 roku, 4 kwietnia 2018 roku i 8 maja 2018 roku

sprawy J. Ś.

syna W. i H. z domu W.

urodzonego (...) w miejscowości Z.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 27 czerwca 2011 roku będąc Prezesem (...) Sp. z o.o. w obliczu grożącej w/w firmie upadłości udaremnił lub uszczuplił zaspokojenie jej wierzycieli J. P. (1), (...) Sp. z o.o. Sp. k. z/s w P., (...) I. K. (2), T. K. (1), PPHU (...) z/s w B., M. F., Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o., A. O. (1), (...) Sp. z o.o., D. D. (1), M. P. (1), P. O., L. R. (1), (...) Sp. z o.o. z/s w W., B. G., H. + (...) Sp. z o.o. z/s w P., PHU (...) z/s w A., (...).PL (...). z o.o. z/s w B., (...) Sp. z o.o. z/s w K., M. P. (2), (...) S.A., (...) s.c. G. W., D. C., M. K. (1), G. J. (1); (...) R. K., D. K. (1) Sp.j; (...) sp. z o.o. z/s w J., (...) S.A., W. – C. Sp.j. H. B., H. D.; O. K. (1), Instytut (...) w P., D. K. (2), V. E. P. (2) K. K. i Wspólnicy Sp. j., T. R. (1), G. Ł. (1), P. C. (1), (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., PHU (...), (...) Sp. z o.o. K. G. (1), M. P. (3), M. K. (2), D. W. (1), B. W. (2), Z. S. (1), T. R., G. J. (2), C. P. (1), P. Ś. (1) P. Ż. (1), J. O. (1), G. T. (1), T. K. (2), S. K. (1), S. S. (1), W. G. (1), G. M. (1), J. P. (2), T. P. (1), M. C. (1), J. G., S. D., A. J., S. B., G. B. (1), K. S. (2) w ten sposób, że zbył firmie (...) Sp. z o.o. z/s w R. składniki majątku (...) Sp. z o.o. w postaci mebli o wartości 80 988,74 zł wyszczególnionych w fakturze VAT nr (...) z dnia 16 grudnia 2011 roku powołując się na zawartą z firmą (...) Sp. z o.o. umowę pożyczki na podstawie której przeniósł na firmę (...) Sp. z o.o. własność produktów i towarów do wartości 2 014 214,77 zł., półproduktów surowców i materiałów znajdujących się w produkcji w toku ogólnej wartości 599 144, 63 zł oraz pojazdów w postaci dwóch samochodów osobowych marki S. (...) o nr rej. (...) o wartości 32 200 zł oraz dwóch wózków widłowych marki K. (...) i (...) o łącznej wartości 26 000 zł, która to umowa miała na celu utrudnienie lub uniemożliwienie regulowania zobowiązań z tytułu zajęć komorniczych, działając tym samym na szkodę wierzycieli.

tj. o przestępstwo z art. 300 § 1 i 3 k.k.

II.  w okresie od 2008 – 2012 roku w P. działał na szkodę (...) Sp. z o.o. w P. w ten sposób, że przeniósł działalność spółki (...) Sp. z o.o. do M. Sp. z o. o, dokonywał rozliczeń finansowych poza spółką (...) Sp. z o.o. poprzez (...) Sp. z o.o. jak też dokonywał regulowania zobowiązań spółki (...) Sp. z o.o. poprzez dokonywanie obrotu środkami pieniężnymi uzyskanymi za pośrednictwem (...) Sp. z o.o. czyniąc to z naruszeniem zasad obrotu gospodarczego uniemożliwiając tym samym realizację zajęć komorniczych oraz regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów w wyniku czego (...) Sp.
z o.o. na koniec 2012 roku posiadała nieuregulowane zobowiązania w łącznej kwocie 11 385 701,37 zł.

tj. o czyn z art. 296 § 1 i 3 k.k.

III.  w 2007 roku w P. będąc Prezesem (...) Sp. z o.o. nie zgłosił wniosku o upadłość (...) Sp. z o.o. pomimo powstania warunków uzasadniających ten wniosek określonych w ustawie z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe.

tj. o czyn z art. 586 K.S.H

IV.  w okresie od 2012-2013 roku w P. nie prowadził w sposób rzetelny ksiąg rachunkowych (...) Sp. z o.o.

tj. o czyn z art. 77 ustawy z dnia 29 września (...). o rachunkowości.

o r z e k a

1.  oskarżonego J. Ś. w miejsce zarzucanego mu czynu w pkt. I aktu oskarżenia uznaje za winnego tego, że w okresie od 27 czerwca 2011r. do 16 grudnia 2011r. w P., woj. (...), pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o., w związku z grożącą w/w spółce upadłością, udaremnił lub uszczuplił zaspokojenie wierzycieli oraz wykonania orzeczeń sądu i innych organów państwowych przez zbycie i obciążenie składników majątku w wyniku zawarcia umowy pożyczki z firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w R., na podstawie której przeniósł na w/w firmę własność produktów i towarów do wartości 2 014 214,77 zł, półproduktów, surowców i materiałów znajdujących się w produkcji o wartości 599 144,63 zł, dwóch samochodów osobowych marki S. (...) o wartości 32 200 zł oraz dwóch wózków widłowych marki K. wartości 26 000 zł, a także powołując się na w/w pożyczkę zbył spółce (...) meble wartości 80 988,74 zł, wyszczególnionych w fakturze VAT nr (...), działając na szkodę wierzycieli: J. P. (1), Przedsiębiorstwa (...), (...) Sp. z o.o., I. I. K. (2), (...), (...) S.A., W. B. H., (...) spółka jawna, S., (...) w K., G., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., Instytutu (...), G. - (...), K., R. K., (...) Sp. z o.o., M., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., T. R. (1), F., PPHU (...), V. E. P. (2), (...) Sp. z o.o., PHU (...), (...) Sp. z o.o., K. S. (2), D. D. (1), A. O. (1), L. R. (2), M. P. (2) i G. Ł. (1), Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., Urzędu Skarbowego w P., Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...), Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony (...) oraz Państwowej Inspekcji Pracy, wypełniającego dyspozycje art. 300§1 i 3 kk w zb. z art. 300§2 kk w zw. z art. 11§2 kk i za to na podstawie art. 300§3 kk, art. 11§3 kk, art. 33§2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku wymierza mu kary 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwudziestu) złotych,

2.  oskarżonego J. Ś. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. III aktu oskarżenia z tą zmianą, że przyjmuje okres jego popełnienia od 31 grudnia 2010 roku do 10 września 2012 roku, wypełniającego dyspozycję art. 586 ksh i za to na podstawie art. 586 ksh w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

3.  oskarżonego J. Ś. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. IV aktu oskarżenia z tą zmianą, że przyjmuje okres jego popełnienia od 1 stycznia 2012 roku do 30 stycznia 2013 roku, wypełniającego dyspozycję art. 77 pkt. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości (Dz. U. nr 121, poz. 591 z późn. zm.) i za to na podstawie art. 77 pkt. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości (Dz. U. nr 121, poz. 591 z późn. zm.) w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

4.  na podstawie art. 85 kk, art. 86 §1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku wymierza oskarżonemu J. Ś. karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

5.  oskarżonego J. Ś. uniewinnia od popełnienia czynu opisanego w pkt. II aktu oskarżenia i w tej części koszty postępowania przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

6.  zasądza na rzecz kancelarii radcy prawnego T. S. kwotę (...),60 (dwa tysiące dwieście trzydzieści osiem 60/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu J. Ś.,

7.  zasądza od oskarżonego J. Ś. opłatę w wysokości 700 (siedemset) złotych oraz obciąża kosztami postępowania w kwocie 30 477,51(trzydzieści tysięcy czterysta siedemdziesiąt siedem 51/100) złotych.

III K 79/17

W (...) sp. z o.o. J. Ś. najpierw w okresie od 05.11.2005r. do 17.01.2006r. pełnił funkcję Wiceprezesa Zarządu, a od 17.01.2006r. Prezesa Zarządu. Powyższą funkcję pełnił do momentu ogłoszenia upadłości spółki, tj. do dnia 30.01.2013r. Z tym dniem został ustanowiony syndyk, którym został J. K. (1).

(wypis z KRS k. 17-29, 211-217, 571-583, postanowienie o upadłości k. 648-652, sprawozdanie i postanowienie k. 653-667, opinia k. 812, dokumenty z akt V GC 25/12 k. 3980-3991)

Postanowieniem z dnia 04.03.2013r. Sąd Rejonowy w P. umorzył postępowanie upadłościowe (...) sp. z o. o., gdyż stwierdzono brak środków umożliwiających pokrycie kosztów postępowania. Nawet nie udało się wykonać zarządzenia o pobraniu zaliczki w kwocie 2000 zł na koszty postępowania. Syndyk masy upadłości nie posiadał bieżących środków na pokrycie kosztów. Ponadto przewidywane koszty znacznie przekraczały sumę do uzyskania ze sprzedaży majątku upadłej firmy. Podkreślono, że znaczna część maszyn i urządzeń została sprzedana przez komornika przy Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Tryb., zaś pozostała część składa się z urządzeń trudno zbywalnych, o niskiej wartości zbywczej.

(zeznania świadka J. K. k. 709-710, 3799v-3800, sprawozdanie o stanie przedsiębiorstwa k. 653-663, 668-674, postanowienie o umorzeniu k. 664-667, dokumentacja egzekucyjna k. 695, 696-698)

J. Ś. od 2009r. był jedynym udziałowcem spółki i posiadał 6400 udziałów po 500 zł.

(wypis z KRS k. 17-29, 211-217, 571-583, opinia k. 813)

Księgi rachunkowe w spółce były prowadzone w sposób rzetelny i prawidłowy do 2011r. Natomiast do nierzetelnego prowadzenia doszło w 2012r. z uwagi na brak zgodności obrotów stron (...) w poszczególnych dziennikach. Ponadto od lipca 2012r. zaprzestano prowadzenia ksiąg rachunkowych.

(opinia k. 814)

Sytuacja finansowa spółki od 2008r. nie była najlepsza. Od tego czasu majątek obrotowy spółki, w tym środki pieniężne, nie pokrywały jej zobowiązań i nie pozwalały na ich regulowanie. Od 2009r. spółka nie dysponowała w zasadzie środkami pieniężnymi, a rachunki bankowe były zajęte tytułami egzekucyjnymi komorniczymi i Urzędu Skarbowego. W okresie 2008 – 2012 spółka pozbyła się części majątku trwałego, łącznie na kwotę 1 419 119,50 zł. Ponadto w tym okresie zmniejszeniu uległy zapasy na łączną wartość 2 207 382,09 zł. Natomiast urosły zobowiązania i w 2012r. przewyższyły aktywa o kwotę 7 675 987,92 zł.

(opinia k. 821-822, ekspertyza kryminalistyczna k. 1054-1055)

Spółka (...) stała się niewypłacalna w 2008r. gdyż wartość jej kapitału na dzień 31.12.2008r. był ujemny o kwotę 116 098,43 zł i zobowiązania przewyższały majątek firmy. W dniu 13.01.2009r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników podjęło uchwałę o dopłacie i udziałowcy wpłacili łącznie 3 500 000 zł. Powyższe poprawiło sytuację spółki tylko w roku 2009 i wówczas kapitał własny wyniósł 725 196,41 zł. W następnych latach kapitał własny znów przyjął wartości ujemne. Pomimo tych dopłat do kapitału, sytuacja finansowa spółki pogarszała się z każdym rokiem od 2008 i tak:

- w 2009r. w stosunku do 2008r. o 804 145,36 zł

- w 2010r. w stosunku do 2009r. o 322 815,89 zł

- w 2011r. w stosunku do 2010r. o 1 456 898,94 zł

- w 2012r. w stosunku do 2011r. o 1 426 232,32 zł

W latach 2008-2012 spółka ponosiła straty bilansowe odpowiednio w poszczególnych latach 1 628 268,29 zł; 2 568 705,16 zł; 2 225 138,43 zł; 3 813 515,06 zł i 2 509 689,41 zł.

(opinia k. 827, 838-839, 941-946)

Od 2009r. (...) ściśle współpracowała z (...) sp. z o.o. Spółka (...) została zarejestrowana 26.11.2001r., miejscem działalności spółki była miejscowość R.. Udziałowcami spółki byli w równym stopniu, po 50 działów wartości 25 000 zł dzieci oskarżonego, mianowicie M. Ś. i P. Ś. (2). Łączna wartość wszystkich udziałów wyniosła 50 000 zł. Natomiast Prezesem Zarządu została żona oskarżonego A. Ś.. Przedmiotem działalności była między innymi produkcja i sprzedaż hurtowa mebli oraz wyrobów z drewna. Sytuacja M. w okresie 2008-2011 była dobra. W latach 2008-2011 wzrastał kapitał własny spółki, rosły jej aktywa oraz przychody i zysk netto. Dopiero w roku 2012 nastąpiło gwałtowne pogorszenie sytuacji finansowej, zmniejszył się przychód o 51,12% przy jednoczesnym obniżeniu kosztów działalności o 24,40%, co spowodowało stratę bilansową o 895 913,05 zł. Jednakże spółka (...) nie była zagrożona niewypłacalnością.

(opinia k. 822-825, 837, 876-883)

Od 2009r. transakcje spółki (...) były przeprowadzane za pośrednictwem spółki (...) z pominięciem rachunków bankowych tej pierwszej firmy. Zapłaty za zakup towarów, usług i materiałów w latach 2009-2012 od (...) firma (...) dokonywała bezpośrednio na rachunki kontrahentów spółki (...), zamiast na jego rachunek. Zapłaty te były dokonywane na podstawie otrzymywanych dyspozycji od spółki (...). Powyższe fakty były odnotowywane w dokumentacji księgowej (...) na kontach rozrachunkowych nr (...) o nazwie „należności od (...) Sp. z o.o.”, nr (...) o nazwie „zobowiązania wobec (...) Sp. z o.o.” i nr (...) o nazwie „należności w walucie od (...) Sp. z o.o.” W poszczególnych latach wartość tych transakcji wyniosła:

- 2009r. – 393 370,46 zł,

- 2010r. – 750 981,83 zł,

- 2011r. – 2 750 834,10 zł,

- 2012r. – 646 666,58 zł.

W 2011r. dodatkowo doszły wpływy płatności należności (...) od firm zagranicznych w walucie USD i EUR na rachunek walutowy spółki (...) w przeliczeniu na PLN była to kwota 1 151 152,23 zł. W spółce (...) ujmowano to na koncie 201 o nazwie „rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi” . Łącznie w latach 2009-2012 M. dokonała przelewu środków pieniężnych na rachunki wskazane przez (...) i nie należące do niej, na kwotę 4 541 852,97 zł. Natomiast na rachunki bankowe M. wpłynęły należności od kontrahentów (...) w kwocie 1 151 152,23 zł. W tym czasie rachunki (...) były zajęte przez komorników i Urząd Skarbowy, tym samym uniemożliwiono wyegzekwowanie należnych zobowiązań.

(opinia k. 815-817, 837, 884-925, 926-940)

Spółka (...) zalegała pracownikom z wypłatą wynagrodzenia za pracę, którzy dochodzili z tego tytułu roszczeń w postępowaniu sądowym i w drodze egzekucji. Część pracowników otrzymała świadczenie z F. (...). (...) nie wypłaciła wynagrodzeń oraz zalegała odnośnie innych świadczeń pracowniczych następującym pracownikom: L. R., T. K. (1), A. O. (1), D. D. (1), M. P. (4), P. Ś. (1), D. W., K. G. (2), A. J., T. P. (1), M. C. (1), S. B., S. D., S. K. (2), W. G. (1), J. G., T. K. (2), G. M. (1), B. W. (3), S. S. (2), M. K. (2), Z. S. (1), G. J. (2), P. Ż. (2), M. P. (3), T. R. (2), G. B. (1), J. O. (1), C. P. (1), J. P. (2), G. T. (2), K. S. (2) i M. P. (2). Z wyjątkiem K. S. (2), D. D. (1), A. O. (1), L. R. (2) i M. P. (2), roszczenia pozostałych pracowników dotyczyły okresów po 16.12.2011r. Część roszczeń K. S. (2), D. D. (1), A. O. (1), L. R. (2) i M. P. (2) dotyczyła okresów przed 16.12.2011r., zaś orzeczenia w tym przedmiocie zapadły przed Sądem Rejonowym w P. w roku 2012.

(pismo dot. prowadzonych spraw pracowniczych k. 707-708, odpisy orzeczeń k. 3836-3868, zeznania świadków: L. R. k. 2954, T. K. k. 2922, A. O. k. , D. D. k. 2947, M. P. k. 2950, P. Ś. k. 298, D. W. k. 332-333, 3802, K. G. k. 254, A. J. k. 450, T. P. k. 328, M. C. k. 441, Sł. B. k. 456, Sł. D. k. 447, S. K. k. 313, W. G. k. 319, J. G. k. 444 , T. K. k. 310 , G. M. k. 322, B. W. k. 266, S. S. k. 316, M. K. k. 260 , Z. S. k. 269 , G. J. k. 275, P. Ż. k 301, M. P. k. 257, T. R. k. 272, G. B. k. , J. O. k. 304, C. P. k. 295, J. P. k. 325, G. T. k. 307, K. S. k. 1722-1723, M. P. k. 2932)

Pracownikiem (...) był także G. Ł. (1). W dniu 20.03.2010r. uległ wypadkowi przy pracy i wyrokiem z dnia 30.04.2014r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. zasądził z tego tytułu kwotę zadośćuczynienia w wysokości 48 000 zł oraz odszkodowanie 10 975 zł.

(zeznania świadka G. Ł. k. 3907v, odpis wyroku k. 3822, pozew k. 3922-3925, protokół z przyczyn wypadku k. 3926-3930)

Ponadto firma (...) zalegała zapłatom kontrahentom:

- Przedsiębiorstwu (...) w kwocie 15 284,60 zł od dnia 01.08.2009r., wydano nakaz zapłaty 30.03.2011r.,

- (...) s. z o.o. w kwocie 34 292,02 zł od dnia 04.12.2010r., wydano nakaz zapłaty 20.05.2011r.,

- I. I. K. (2) w kwocie 14 167,08 zł od dnia 27.04.2011r., 08.05.2011r., 17.05.2011r., 24.05.2011r., 21.06.2011r., nakaz zapłaty wydano 24.04.2012r.,

- (...) w kwocie 29441,99 zł od 2010r., zmniejszył się do kwoty 26331,98 zł,

- (...) S.A. w kwocie 6 144,26 zł od dnia 24.05.2010r., wydano nakaz zapłaty 08.07.2010r.,

- W. B. H., (...) spółka jawna w kwocie 4 133,50 zł od dnia 04.02.2011r., 08.02.2011r., 15.02.2011r., nakaz zapłaty 22.09.2011r.,

-S. w kwocie 4 143,12 zł od dnia 09.07.2011r., 13.09.2011r., wydano nakaz zapłaty 05.12.2011r.,

- (...) Agencji (...) w K. w kwocie 12 660,38 zł od dnia 24.06.2011r., 13.07.2011r., 30.07.2011r., 31.08.2011r., 30.09.2011r., 30.10.2011r., wydano nakaz zapłaty 18.09.2012r.,

- G. w kwocie 1935,41 zł od dnia 21.05.2010r., wydano orzeczenie 29.11.2010r.,

- (...) sp. z o.o. w kwocie 6000 zł netto od dnia 27.05.2011r., 29.06.2011r., 25.08.2011r., 24.10.2011r.,

- (...) Sp. z o.o. w kwocie 1232,66 zł od dnia 03.03.2011r., 10.03.2011r.,

- Instytutowi (...) w kwocie 1845 zł od dnia 30.03.2011r.,

- G. - (...) w kwocie 3000 zł od dnia 15.09.2011r., nakaz zapłaty 06.06.2012r.

- K. w kwocie 5413,36 zł od dnia 19.12.2010r., nakaz zapłaty 07.02.2012r.,

-R. K. w kwocie 13 494,42 zł od dnia 25.11.2009r., nakaz zapłaty 26.07.2010r.,

- (...) Sp. z o.o. w kwocie 5 416,56 zł od dnia 20.07.2010r., nakaz zapłaty 07.02.2011r.,

- M. w kwocie 13 640,31 zł od dnia 10.05.2011r., nakaz zapłaty 22.07.2011r.,

- (...) Sp. z o.o. w kwocie 2727,19 zł od 2010r.,

- (...) Sp. z o.o. 21 984,78 zł od dnia 14.12.2010r., 24.06.2011r., 11.07.2011r., 21.10.2011r., 03.11.2011r., nakaz zapłaty 12.04.2012r.,

- T. R. (1) w kwocie 14 319,66 zł od dnia 02.11.2011r.,

- F. w kwocie 5 296,28 zł od dnia 18.07.2011r., nakaz zapłaty 21.11.2011r.,

- PPHU (...) w kwocie 1 300 zł od sierpnia 2010r.,

- Przedsiębiorstwu Handlowo-Usługowemu (...) w kwocie 27 925,54 zł za okres od 20.12.2011r. do 27.03.2012r., nakaz zapłaty 06.08.2012r.,

- V. E. P. (2) w kwocie 85 475,59 zł za okres od 27.03.2011r. do 23.11.2011r., nakaz zapłaty 16.02.2012r.,

- (...) Sp. z o.o. w kwocie 2203,82 zł od dnia 22.04.2011r., nakaz zapłaty 03.11.2011r.,

- PHU (...) w kwocie 2729,98 zł od dnia 19.11.2010r.

- (...). zo.o. w kwocie 479,70 zł, którą to wierzytelność przejęła w dniu 28.05.2012r. firma (...), od dnia 03.05.2011r., 04.05.2011r., nakaz zapłaty 04.02.2013r.

(zeznania świadków z wraz z dokumentami zapłaty i egzekucyjnymi: A. R. k. 2417, 2423-2429, F. B. k. 2430-2432, 2437-2446, I. K. k. 2462-2463, 2466-2470, M. K. k. 2491-2492, R. W. k. 2495-2496, 2499-2509, B. H. k. 2519-2521, 2522-2525, O. K. k. 2528-2530, 2531-2560, B. J. k. 2564-2565, 684-685, 2568-2571, J. P. k. 2573-2574, M. H. k. 2577-2578, 2581-2597, B. K. k. 2599-2600, 2603-2605, H. M.-D. k. 2633-2634, P. C. k. 2637-2638, D. K. k. 2642-2643, 2644-2654, R. K. k. 2666-2667, 2670-2672, M. P. k. 2688-2689, 676, 2692-2695, J. K. k. 2697, 2698-2700, M. S. k. 2720, F. W. k. 2723, 2726-2731, G. Ł. k. 2805, 677-678, T. R. k. 2813-2814, 2817-2851, M. S. k. 2853, 2854, T. P. k. 2888, Z.. B. k. 2914, 2915, K. K. (2) k. 3127, 691-692, 3130, D. S. k. 3176-3177, 3179-3206, P. T. k. 3213, J. S. k. 3219-3220, 3224-3234, zestawienie wierzycieli k. 3147-3160, zestawienie do opinii k. 941-946)

Ponadto były prowadzone postępowania egzekucyjne przez Urząd Skarbowy w P. na rzecz wielu wierzycieli, posiadających tytuły wykonawcze. Dotyczyły między innymi decyzji wydanych przez ten Urząd oraz inne organy państwowe jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych w T., Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Wojewódzki Inspektorat Ochrony (...) oraz Państwową Inspekcję Pracy, k. 3887-3903. Postępowania egzekucyjne dotyczyły także innych wierzycieli, między innymi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) oraz szereg podmiotów prywatnych.

(informacja z Urzędu skarbowego z zestawieniem k. 3887-3903)

W dniu 10.10.2012r. spółka (...) sprzedała firmie (...) maszyny, urządzenia, sprzęt na łączną kwotę 559 310,83 zł. Na powyższą transakcję zostały wystawione dwie faktury, które nie zostały zaksięgowane gdyż oskarżony przekazał głównej księgowej B. T. (1) dopiero w drugiej połowie stycznia 2013r. Taka faktura sprzedażowa mogła zostać zaksięgowana tylko w miesiącu, w którym nastąpiła sprzedaż.

(zeznania świadka B. T. k. 745-746, 3805v-3806, protokół przeszukania k. 718-725, faktury k. 726-735)

W 2010r. spółka (...) zaczęła pośredniczyć w sprzedaży mebli z (...), w tym na rzecz kontrahentów z zagranicy. Na polecenie oskarżonego cena sprzedaży mebli dla M., która potem sprzedawała firmie (...), pośredniczącej w zbycie za granicę, ustalano kurs EURO w stałej kwocie 3,90 zł. Powyższy kurs był korzystniejszy niż faktycznie obowiązujący. Ponadto J. W. (1), kierownik działu sprzedaży, na polecenie oskarżonego, w imieniu M. wystawiała faktury dla H., ale odmówiła ich podpisywania. W dniu 16.12.2011r. (...) sprzedał M. meble o łącznej wartości 80 988,74 zł, przy rabacie wynoszącym 50%. J. W. (1) podpisał fakturę sprzedaży na polecenie J. Ś.. Powyższa sprzedaż nastąpiła w ramach rozliczenia pożyczki. W dniu 27.06.2011r. zawarta została pożyczka z przewłaszczeniem rzeczy oznaczonych co do gatunku na zabezpieczenie pomiędzy M., jako pożyczkodawcą, a (...), pożyczkobiorcą. Zgodnie z zapisami umowy M. udzieliło (...) pożyczki w kwocie 2 mln zł w formie otwartej linii pożyczkowej na okres do 29.02.2012r. W celu zabezpieczenia pożyczki, pożyczkobiorca przeniósł na pożyczkodawcę własność posiadanie rzeczy ruchomych w postaci produktów i towarów o ogólnej wartości 2 013 214,77 zł, półproduktów, surowców i materiałów znajdujących się w produkcji w toku o ogólnej wartości 599 1444,63 zł oraz dwóch pojazdów, samochodów osobowych marki S. (...) o wartości 33 200 zł i dwóch wózków widłowych o wartości 26 000 zł. W § 6 umowy stwierdzono, że pożyczkobiorca zatrzymuje przewłaszczone rzeczy w swoim władaniu w charakterze biorącego w użyczenie i przechowanie. Powyższa umowa pożyczki nie została zaksięgowana.

Sytuację finansową spółki pogarszał fakt upadku współpracującą z nią innych firm, w tym z zagranicy, przeniesienie przez jedną z firm z Francji zamówień do R., a także trudności na rynku spowodowane kryzysem gospodarczym.

(częściowo wyjaśnienia oskarżonego k. 3797v-3799, zeznania świadków B. T. k. 745-746, 3805v-3806, J. W. k. 747-748, 3800v-3801, K. K. k. 3869v-3800, Ł. B. k. 3870v-3871, umowa k. 128-132, załącznik k 133, protokół zdawczo-odbiorczy k. 134, opinia k. 912-914)

J. Ś. jest żonaty, posiada (...) pełnoletnich dzieci, na utrzymaniu nie posiada nikogo, obecnie pracuje w firmie (...) i uzyskuje wynagrodzenie w kwocie 2,5 tys. zł brutto, posiada nieruchomości, które weszły do masy upadłościowej w związku z ogłoszoną upadłością. J. Ś. był karany zarówno przed popełnieniem zarzucanych mu czynów, jak i w okresie późniejszym. W sumie oskarżony został 8-krotnie skazany za przestępstwa z kodeksu karnego skarbowego i kodeksu karnego – art. 77 ust. 1 i 2 kks, art. 56 ust. 2 kks oraz z art. 218 kk i art. 286§1 kk. Po raz ostatni został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 22.02.2016r. w sprawie (...) za czyn z art. 286§1 kk, popełniony w okresie od 20.11.2012r. do 01.02.2014r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą częściowo odbył w warunkach dozoru elektronicznego.

(dane osobowe k. 3776v-3777, 3797v, karta karna k. 3960-3961, odpisy wyroków z obliczeniem kary i zawiadomieniem o zwolnieniu k. 3967-3970)

J. Ś. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych czynów. Wyjaśnił, że spółkę (...) nabył w 2005r. wspólnie z T. D., której sytuacja finansowa nie była dobra. Następnie doszło do rozdzielenia działalności z T. D., który przejął kredyty udzielone na nabycie firmy wraz z gruntami i budynkami, natomiast w jego posiadaniu została spółka (...) wraz z wszystkimi udziałami. Spółka (...) współpracowała z innymi firmami w kraju i zagranicą, największymi były (...), H., (...). Za pośrednictwem firmy z Ł. został złożony wniosek do Sądu Rejonowego w P.w roku 2008 o ogłoszenie upadłości spółki poprzez restrukturyzację zadłużenia, który został odrzucony. Następnie dokapitalizował spółkę łącznie do kwoty ponad 3 mln zł. Do powiększenia trudności finansowych firmy doszło w wyniku niekorzystnych sytuacji na rynku. Przede wszystkim upadła firma (...) oraz firma z okolic P., a także krach gospodarczy. Ponadto jedna z firm zagranicznych przeniosła zamówienia do (...) Nastąpiła blokada kont spółki przez Urząd Skarbowy w P. Ratując spółkę podpisał umowę z firmą (...), aby przejęli sprzedaż i zakup środków do produkcji. Spółka (...) produkowała meble w rozliczeniu z firmą (...). Umowy z firmą (...) były zawierane przez okres ok. 2 lat. Konsekwencją tego było zawarcie umowy pożyczki z tą firmą w kwocie 2 mln zł. M. płaciła za energię, wynagrodzenia pracowników, udzielała jakby tego kredytu, a (...) wystawiając faktury na robociznę za meble, jakby tę pożyczkę spłacała. Sytuację pogarszała konieczność płacenia dzierżawy w wysokości ok. 200 tys. zł miesięcznie. Zaległości w wypłaceniu wynagrodzeń pracownikom wynosiły 2-3 miesiące. Według oskarżonego majątek spółki został sprzedany za nisko, zaś cześć wyrzuconych mebli zabrał.

(k. 3797v-3799)

Zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdził popełnienie trzech z czterech zarzucanych czynów J. Ś.. Zeznania świadków czy to bezpośrednio przesłuchanych w czasie rozpraw, czy też ujawnionych podczas rozprawy w dniu 30.11.2017r., zasługują na wiarę. Supozycje tych świadków nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron, wzajemnie korelowały ze sobą, lub też znajdowały odbicie w pozostałym materiale dowodowym. Największą grupę świadków stanowili pokrzywdzeni, przede wszystkim pracownicy (...) oraz właściciele lub przedstawiciele pokrzywdzonych podmiotów gospodarczych. Ich zeznania zostały poparte załączonymi odpisami orzeczeń sądowych, zasądzających na ich rzecz stosowne kwoty, nie kwestionowane na żadnym etapie postępowania przez oskarżonego. We wcześniejszej części uzasadnienia wymieniono zarówno pracowników, jak i pokrzywdzone podmioty gospodarcze. Należy przy tym zaznaczyć, że jak wynika z ich zeznań oraz z załączonych orzeczeń sądowych roszczenia pracowników dotyczyły przede wszystkim niewypłaconych wynagrodzeń w roku 2012. Jedynie część roszczeń K. S. (2), D. D. (1), A. O. (1), L. R. (2) i M. P. (2) dotyczyła wcześniejszego okresu sprzed 16.12.2011r. Także roszczenie byłego pracownika G. Ł. (1) odnosiło się do okresu wcześniejszego, 20.03.2010r. Powyższe rozgraniczenie czasu powstania roszczeń i związanych z tym zapadłych orzeczeń ma istotne znaczenie w świetle zarysowanych granic aktu oskarżenia odnośnie czynu zarzucanego oskarżonemu w pkt. I, co zostanie bardziej rozwinięte w dalszej części uzasadnienia. Natomiast roszczenia wykazanych pokrzywdzonych podmiotów gospodarczych dotyczyły okresu przed 16.12.2011r. Orzeczenia dotyczące tych roszczeń zapadły zarówno przed, jak i po tej dacie. Wcześniej zapadłe orzeczenia dotyczyły: - Przedsiębiorstwa (...), (...) s. z o.o. (...) S.A., W. B. H., (...) spółka jawna, S., G., (...) sp. z o.o., R. K., (...) Sp. z o.o., M., T. R. (1), F., (...) Sp. z o.o. Pozostałe przypadki dotyczyły: I. I. K. (2), (...), (...) Agencji (...) w K., (...) Sp. z o.o., Instytut (...), G. - (...), K., (...) Sp. z o.o., PPHU (...), Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe (...), V. E. P. (2), PHU (...), (...) Sp. z o.o.

Zeznania S. S. (4), J. D. odnosiły się do prowadzonych przez nich postępowań egzekucyjnych wobec (...) i związanych z tym trudności, wynikających z brak środków pieniężnych. Świadkowie próbowali wyegzekwować skierowane do ich kancelarii komorniczych tytuły wykonawcze przez wierzycieli. W większości przypadków czynności egzekucyjne okazały się bezskuteczne. S. S. (4) zaznaczył, że przeprowadzenie egzekucji utrudniła sprzedaż części (...) spółce (...) za niespłaconą pożyczkę, co uniemożliwiło ich zajęcie. J. Ś. okazał mu jedynie faktury sprzedaży mebli firmie (...) bez przedstawienia umowy pożyczki. J. D. prowadził postępowania egzekucyjne na wniosek prawników (...) i zajął część maszyn. Siedmiu maszyn oskarżony nie wydał, wywożąc je do R.. Postępowania egzekucyjne zostały najpierw zawieszone, a następnie umorzone jako bezskuteczne , a część dotycząca pracowników (...), na ich wniosek, z uwagi na możliwość otrzymania wypłat z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Także, jak wynika z pisma oraz załączonego wykazu, postępowania prowadzone przez Urząd Skarbowy w P. zostały umorzone z powodu ogłoszenia upadłości spółki (...), k. 3897-3904.

Zeznania J. K. (1), syndyka, dotyczyły zarządzania (...) po ogłoszeniu upadłości. Świadek został ustanowiony syndykiem masy upadłościowej (...). W dniu 01.02.2013r. udał się na teren zakładu w celu jego przejęcia od J. Ś., który się nie stawił. W ciągu dwóch tygodni ustalił koszty postępowania upadłościowego, które wielokrotnie przekraczały majątek (...). Nie było nawet pieniędzy na jego wynagrodzenie. W dniu 15.02.2013r. złożył w Sadzie Rejonowym w P.sprawozdanie wraz z wnioskiem o umorzenie postepowania upadłościowego. Sąd postanowieniem z 04.03.2013r. postępowanie upadłościowe umorzył wobec braku środków na jego pokrycie.

Zeznania w/w świadków znalazły pełne pokrycie w załączonych dokumentach w postaci wystawionych faktur przez podmioty gospodarcze, orzeczeń sądowych, dokumentacji egzekucyjnych, zestawienia postępowań egzekucyjnych, postanowienia o ogłoszeniu upadłości i umorzeniu postępowania upadłościowego oraz sprawozdania syndyka.

Świadkowie B. T. (1), J. W. (1), K. K. (4) i Ł. B. zeznali na temat sytuacji majątkowej (...). B. T. (1) zajmowała stanowisko głównej księgowej. Na wstępie trzeba zaznaczyć, że w postepowaniu sądowym, świadek składając zeznania, często zasłaniała się niepamięcią. Wskazała datę zakończenia pracy w (...), 30.11.2012r., przy czym później wykonywała jeszcze czynności, chociażby dla syndyka. B. T. (1) jednoznacznie zaprzeczyła otrzymaniu umowy pożyczki zawartej z M., stwierdziła, że w ogóle jej nie widziała. Zaznaczyła, że taka pożyczka powinna być wprowadzona do ksiąg rachunkowych. W (...) była prowadzona pełna księgowość. Świadek nie stwierdziła aby nie można było sporządzić dokumentacji finansowej (...). Potwierdziła trudną sytuację finansową (...), konta spółki były pozajmowane przez komorników i urząd skarbowy. Pamiętała współpracę z firmą (...) i na koniec roku uzgadniała z nią salda, jak też z innymi firmami. B. T. (1) przedstawiono wyniki badań dokumentacji księgowej przeprowadzonej przez biegłego, nie polemizowała z nimi, potwierdzając, że tak musiało być faktycznie. B. T. (1) podkreśliła, że do końca pracy w (...), wprowadzała dokumenty, jeśli były przekazywane.

J. W. (1), K. K. (4) i Ł. B. zeznali odnośnie prowadzonej działalności gospodarczej (...), głównie wskazywali na trudności na jakie trafiali. Według świadków sytuacja firmy pogarszała się w związku z kryzysem gospodarczym i utratą głównych odbiorców mebli, przede wszystkim z zagranicy, w tym firmy (...). Potwierdzili współpracę z M. i ich zeznania potwierdziły w tej części wersję oskarżonego. Według J. W. (1) ceny sprzedawanych mebli M. były takie same jak do innych odbiorców, natomiast wyższe upusty. Ponadto zaznaczyła , że rabaty dotyczyły mebli z ekspozycji.

Istotnym dowodem w niniejszym sprawie jest opinia wydana przez biegłego rewidenta. Opinia została wydana po przeprowadzeniu badania dokumentacji finansowo-księgowej za okres 2008r. – 2013r. spółek (...). Biegły ustalił sytuację finansową i związaną z tym gospodarczą tych podmiotów i ich wzajemne powiązania. Powyższa opinia została dwukrotnie uzupełniona ustnie na rozprawach. Opinię należało uznać za pełną, jasną i nie budzącą wątpliwości. Każda ze stron miała możliwość nie tylko zapoznania się z jej treścią, ale także wnosić ewentualne uwagi, czy też o uzupełnienie, w tej części skorzystał z tego oskarżony i obrońca. Z wydanej opinii jednoznacznie wynikała bardzo trudna sytuacja finansowa spółki (...), która zaistniała w roku 2008. Wcześniej, tj. w roku 2007 spółka uzyskała zysk i według biegłego nie było podstaw do zgłoszenia wniosku o jej upadłość. Pogorszenie sytuacji finansowej nastąpiło w następnym roku, tj. 2008 i wówczas zarząd winien podjąć czynności w celu jego rozwiązania. Zdaniem biegłego powinien albo zgłosić wniosek o upadłość lub podjąć działania ratownicze. W tym przypadku, według biegłego, oskarżony przyjął drugie rozwiązanie i podjął czynności naprawcze przez dokapitalizowanie majątku spółki. Dopłata wyniosła 3,5 mln zł, co pozwoliło na kontynuowanie działalności przez następny rok. Także w 2009r. nastąpiła strata, ale kapitały własne na jego koniec były dodatnie i wyniosły 725 196,41 zł. W roku 2010 nastąpiła powtórka z 2008 roku i działalność przyniosła znaczne straty w każdym rodzaju działalności, czyli ze sprzedaży, działalności operacyjnej, gospodarczej i ogólnej – netto wyniosła 2 225 138,43 zł. Ponadto z opinii wynika, że dokumentacja rachunkowa była prowadzona prawidłowo do 2012r. Wtedy nie odnotowywano wszystkich operacji rachunkowych, w tym wynagrodzeń, rozliczeń z budżetem i kontrahentami. Należy zaznaczyć, że księgi rachunkowe zostały zabezpieczone w 2013r., jak wynika z protokołu przeszukania, w dniu 16.06.2013r., k. 718.

Biegły podkreślił, że wykazana kwota 11 385 701,37 zł w załączniku nr 9 stanowi sumę wszystkich nieuregulowanych zobowiązań, jakie powstały w czasie działalności spółki, także przed rokiem 2008. Powyższa kwota dotyczyła zobowiązań, nie zaś straty, czyli negatywnego wyniku pomiędzy przychodami a kosztami. Z opinii wynikało, że od 2009r. spółka (...) korzystała z pośrednictwa spółki (...) przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie rozliczeń z kontrahentami. W imieniu (...) spółka (...) dokonywała zakupu materiałów, towarów i usług, zaś płaciła bezpośrednio kontrahentom na podstawie otrzymywanych dyspozycji z (...). Taka sytuacja trwała do końca 2012r., przy czym największe jej nasilenie nastąpiło w latach 2010-2011. Biegły zaznaczył, że badając dokumentację, nie stwierdził przejęcia środków pieniężnych należących do (...) i ich zatrzymania, bez uregulowania zobowiązania. W dokumentacji brak było pożyczki udzielonej przez M., która została rozliczona przez sprzedaż majątku. Biegły podkreślił, że zobowiązania powstały w wyniku działalności firmy (...), były niezależne od pośrednictwa M.. Powyższe pośrednictwo pozwoliło na przedłużenie działalności (...), gdyż w innym przypadku wpływające środki pieniężne byłyby natychmiast zajmowane w drodze egzekucji. Według biegłego takie postępowanie nie było skierowane przeciwko spółce (...), ale przeciwko wierzycielom, uniemożliwiając im zaspokojenie roszczeń. Zdaniem biegłego powyższa współpraca z M. mogła przynieść stratę, gdyż malał oficjalny przychód ze sprzedaży produktów i towarów w (...), ale nie można tego ustalić. Mógł na to także wpłynąć brak zamówień wynikający z utraty zaufania i kryzysu gospodarczego. Ekspertyza z zakresu informatyki pozwoliła na przegranie danych z dysku komputera należącego do (...), na CD i przekazania biegłemu rewidentowi.

Nie potwierdziła się okoliczność zgłoszenia w 2008 roku wniosku o ogłoszenie upadłości (...) poprzez restrukturyzację zadłużenia, wynikająca z wyjaśnień oskarżonego. Przeczyły temu informacje z Sądu Rejonowego w P. Wydział Gospodarczy i firmy (...), k. 3890, 3998.

Przechodząc do oceny prawnej zachowania oskarżonego, na wstępie należy podkreślić, że sąd rozpoznaje sprawę w granicach oskarżenia, która zostaje określona przez zarzucany czyn oskarżonemu. Granice oskarżenia określa tożsamość czynu, wyznaczony zdarzeniem faktycznym, stanowiącym podstawę oskarżenia (wyrok SN z 02.12.2005r. sygn. akt IV KK 98/05, L.). Zdarzenie historyczne wyznacza granice oskarżenia, na co składa się miejsce i czas zdarzenia, przedmiot zamachu, osoby oskarżone i pokrzywdzone. W postanowieniu z dnia 19 października 2010 r. w sprawie III KK 97/10 Sąd Najwyższy zaznaczył, że „akt oskarżenia, jako skarga zasadnicza, nie tylko inicjuje postępowanie sądowe, ale także zakreśla jego ramy, co ściśle łączy się z problematyką tożsamości czynu zarzucanego i przypisanego sprawcy. Ram tych nie wyznacza jednak przyjęty w akcie oskarżenia opis czynu zarzucanego oskarżonemu ani też wskazana tam kwalifikacja prawna. Granice oskarżenia wyznacza bowiem zdarzenie historyczne, na którym zasadza się oskarżenie. Istotna jest zatem tożsamość czynu wyznaczona faktycznymi ramami tegoż zdarzenia”. W ramach tego zdarzenia historycznego należy wyróżnić identyczność przedmiotu zamachu, identyczność podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, tożsamość czasu i miejsca zdarzenia, zaś w wypadku odmiennego niż w akcie oskarżenia określenia tej daty i miejsca, analiza strony przedmiotowej i podmiotowej czynu w kontekście związku przyczynowego pomiędzy ustalonym zachowaniem osoby oskarżonej i wynikającym z tego zachowania skutkiem takiego działania bądź zaniechania (wyrok SN z 5.9.2006 r., IV KK 194/06, OSNwSK 2006, Nr 1, poz. 1663, L.). Natomiast w postanowieniu z dnia 13.02.2015r. w sprawie II KK 276/15, L., Sąd Najwyższy określił elementy wyznaczające tożsamość "zdarzenia historycznego” jako: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, które winny się ze sobą pokrywać, mając jakiś obszar wspólny. O jedności czynu, jako jednego impulsu woli, świadczy nadto jedność zamiaru (lub planu) sprawcy (sprawców) przestępstwa. W rezultacie granice oskarżenia zostają zachowane, mimo że sąd orzekający zmienia opis czynu przyjęty w akcie oskarżenia, jeżeli wszystkie elementy tego nowego opisu mieszczą się w ramach tego samego zdarzenia historycznego.

W przedmiotowej sprawie prokurator określił granice oskarżenia w zakresie czynu z pkt. I przez wskazanie daty oraz opisu konkretnego zdarzenia, obejmującego zachowanie oskarżonego. Zdarzenie to zostało przedstawione przez szczegółowe podanie jego elementów, na które złożyły się czas, opis przestępnego zachowania, określenie osób pokrzywdzonych. W tym przypadku oskarżyciel ściśle określił przedmiot zamachu, który sprowadzał się do zawartej umowy pożyczki (...) z firmą (...). W zarzucie określono daty 27.06.2011r i 16.12.2011r., które odnosiły się do daty zawarcia umowy i związanego z tym zbyciem mebli wyszczególnionych w fakturze VAT o numerze (...). Zdarzenie będące przedmiotem tego zarzutu zostało ograniczone do powyższej umowy i zawartych w niej warunków. Oskarżyciel publiczny całkowicie pominął kwestię pośrednictwa firmy (...) w rozliczeniach finansowych (...) z innymi podmiotami, w tym fakt sprzedaży w dniu 10.10.2012r. firmie (...) maszyn, urządzeń i sprzętu na łączną kwotę 559 310,83 zł. Powyższe pośrednictwo znalazło odbicie w zarzucie z pkt. II aktu oskarżenia, co przemawia za uznaniem celowości przyjętych granic czynów w sporządzonym akcie oskarżenia. Zdarzenie związane z pośrednictwem firmy (...) przy rozliczeniach finansowych z innymi podmiotami przez (...), zostało całkowicie pominięte przy zarzucie działania na szkodę wierzycieli, natomiast znalazło się przy czynie polegającym na działaniu na szkodę (...). Wskazuje to na celowe postępowanie oskarżyciela publicznego, który to pośrednictwo łączył ze szkodliwością zachowania oskarżonego wobec kierowanej przez niego spółki, nie zaś z działaniem na szkodę wierzycieli.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia Sąd musiał dokonać zmiany w opisie czynu przez wyeliminowanie osób, jako pokrzywdzonych, których roszczenia powstały po dacie 16.12.2011r. Przestępstwo z art. 300 kk dotyczy wierzytelności powstałych przed lub w trakcie przestępczego zachowania sprawcy. Oskarżyciel nie określił ram tego zarzutu innym przedmiotem zamachu, elementami zachowań oskarżonego, które pozwoliłyby Sądowi na ewentualną zmianę opisu przez objęcie szerszego, późniejszego okresu działalności J. Ś.. W takim przypadku musiałoby dojść do zmiany tożsamości czynu, przez wskazanie, nie ujętego w jego ramach, przedmiotu zamachu, mianowicie rozliczeń finansowych (...) za pośrednictwem firmy (...) z wykorzystaniem jej rachunków bankowych przy jednoczesnym pominięciu kont spółki (...), czy też późniejszej sprzedaży nie związanej z udzieloną pożyczką. Powyższe zdarzenie znalazło się w opisie czynu z pkt. II aktu oskarżenia, który jednak dotyczył innego przestępstwa, działania na szkodę spółki (...), nie zaś wierzycieli. Zarzucane w tych punktach przestępstwa nie są tożsame i nie można było ich połączyć przez przyjęcie jednego wspólnego czynu. Działanie oskarżonego uniemożliwiało skuteczne realizowanie egzekucji z majątku firmy (...). Na rachunki bankowe spółki nie wpływały środki finansowe, które organy egzekucyjne mogłyby zająć na poczet zasądzonych kwot od (...). Orzeczenia dotyczyły części zobowiązań. Spółka (...) miała wielu wierzycieli, do części roszczeń zapadły orzeczenia w czasie dokonania przypisanego czynu. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. podziela stanowisko, iż przepis art. 300§2 kk jest lex specialis wobec przepisu art. 300§1 kk. W przypadku wypełnienia znamion obydwu tych przepisów, zastosowanie ma jeden z nich, mianowicie art. 300§2 kk. Jednakże w tym przypadku wystąpiło wielu pokrzywdzonych wierzycieli, ale co do części ich roszczeń zapadły orzeczenia sądowe w czasie przypisanego oskarżonemu czynu. Wcześniej wymieniono pokrzywdzonych, którzy nie dysponowali orzeczeniami należnych im roszczeń. Także było ich wielu, 18, w rozumieniu art. 300§3 kk. Ponadto przed dniem 16.12.2011r. były prowadzone postępowania egzekucyjne przez Urząd Skarbowy w P. na rzecz wielu wierzycieli, posiadających tytuły wykonawcze. Jak wynika z przekazanego w toku prowadzonego postępowania sądowego zestawienia postępowania te dotyczyły między innymi decyzji wydanych przez ten Urząd oraz inne organy państwowe jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych w T., Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Wojewódzki Inspektorat Ochrony (...) oraz Państwową Inspekcję Pracy, k. 3887-3903. W tym zestawieniu wskazano jeszcze innych wierzycieli, między innymi Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Urząd Marszałkowski Województwa (...) oraz szereg podmiotów prywatnych. W związku z powyższym zaszła potrzeba uzupełnienia opisu czynu o wskazanie w/w pokrzywdzonych, ujawnionych w toku toczącego się postępowania sądowego. Podmioty te, jak jednoznacznie stwierdzono w czasie postępowania sądowego - k. 3887-3903, także były wierzycielami firmy (...) w okresie objętym zarzutem z pkt. I, zaś działanie oskarżonego również bezpośrednio godziło w ich dobro, uniemożliwiając lub utrudniając przeprowadzenie egzekucji. Natomiast z powyższego zestawienia wynikało, że toczące się postępowania z tytułów wykonawczych z Urzędu Skarbowego w Ł. zakończyły się skuteczną egzekucją.

Z powyższych względów zachowanie oskarżonego J. Ś. wypełniło dyspozycję przepisów z art. 300§1 i 3 kk w stosunku do pokrzywdzonych: I. I. K. (2), (...), (...) Agencji (...) w K., (...) Sp. z o.o., Instytut (...), G. - (...), K., (...) Sp. z o.o., PPHU (...), Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego (...), V. E. P. (2), PHU (...), (...) Sp. z o.o. a także byłych pracowników (...), mianowicie K. S. (2), D. D. (1), A. O. (1), L. R. (2) i M. P. (2). Natomiast przepis art. 300§2 kk został spełniony wobec pokrzywdzonych: Przedsiębiorstwa (...), (...) s. z o.o. (...) S.A., W. B. H., (...) spółka jawna, S., G., (...) sp. z o.o., R. K., (...) Sp. z o.o., M., T. R. (1), F., (...) Sp. z o.o. Wystąpił zbieg powyższych przepisów ustawy zgodnie z art. 11§2 kk i tym samym J. Ś. dopuścił się przestępstwa z art. 300§1 i 3 kk w zb. z art. 300212 kk w zw. z art. 11§2 kk.

Podstawy upadłości zostały określone w przepisach art. 10 i 11 prawo upadłościowe. Zgodnie z tymi przepisami upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.

Natomiast dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Natomiast zgodnie z wówczas obowiązującym brzmieniem art. 11 prawa upadłościowego - dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość jego majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje. Nie ulega wątpliwości, że spółka (...) w roku 2008 nie wykonywała swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, które przekroczyły wartość majątku firmy. Jednakże, jak wynika z opinii, oskarżony podjął czynności ratunkowe, w sposób znaczny zwiększając dokapitalizowanie majątku spółki w kwocie 3,5 mln zł. Dlatego chociaż rok 2009 także przyniósł stratę, to kapitały własne były dodatnie. Biegły zaznaczył, że pozwoliło to na częściowe regulowanie zobowiązań. Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Sąd przyjął, że ostatecznie obowiązek zgłoszenia upadłości zaistniał na koniec 2010r, czyli z dniem 31.12.2010r. W tym czasie sytuacja finansowa i majątkowa spółki uległa ponownemu pogorszeniu, dokapitalizowanie majątku nie doprowadziło to trwałego, czy też dłuższego polepszenia kondycji ekonomicznej spółki. Spółka oprócz braku regulowania powstałych zobowiązań, nie posiadała majątku na ich pełne pokrycie. Natomiast wniosek oskarżony winien zgłosić do czasu jego wniesienia przez jednego z wierzycieli i tym samym wszczęcia postępowania upadłościowego. Taki wniosek został zgłoszony przez D. N. w dniu 10.09.2012r., wszczynając sprawę o sygnaturze akt (...), w wyniku której doszło do ogłoszenia upadłości w dniu 30.01.2013r.

Przestępstwo z art. 586 ksh jest przestępstwem trwałym, popełnionym w okresie od kiedy ciążył obowiązek zgłoszenia upadłości do czasu jego ustania (post. SN 25.03.2010r., IV KK 315/09/). Tym samym J. Ś. swoim zachowaniem, polegającym na zaniechaniu zgłoszenia wniosku o upadłość spółki, wypełnił znamiona przestępstwa z art. 586 ksh, w okresie od 31.12.2010r. do 10.09.2012r.

Przestępstwo stypizowane w art. 77 pkt. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości (Dz. U. nr 121, poz. 591 z późn. zm.) polega na nieprowadzeniu lub nierzetelnym prowadzeniu ksiąg rachunkowych. Odpowiedzialność za prawidłowe prowadzenie ksiąg ciąży na kierowniku jednostki, art. 4 pkt. 5 w/w ustawy. W spółce za właściwe prowadzenie księgowości odpowiada zarząd. Powyższa ustawa określa zasady prowadzenia księgowości, w tym co powinno się w niej znaleźć. W księgach rachunkowych powinny znajdować się zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald, dokładnie przedstawione w tej ustawie. Spółka (...) prowadziła pełną księgowość i jak wynika z opinii biegłego z zakresu księgowości, do roku 2012 nie było podstaw do kwestionowania jej rzetelności. Problemy zaczęły się od 2012 roku z uwagi na brak zgodności obrotów stron WN i MA w poszczególnych dziennikach. B. T. (1) podkreśliła, że do końca pracy w (...), wprowadzała dokumenty, które do niej były przekazywane. Tym samym z jej zeznań wynika, że nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych było brakiem dostarczania jej dokumentów z dokonanych działań finansowych. O braku dostarczaniu takich dokumentów świadczy chociażby fakt nie zaksięgowania umowy pożyczki z firmy (...), czy też sprzedaży z 10.10.2012r. Odpowiedzialność za powyższy stan ponosił oskarżony w związku z zajmowanym stanowiskiem, czyli Prezesa jednoosobowego Zarządu (...). Należy zaznaczyć, że rozliczenia finansowe były prowadzone za pośrednictwem spółki (...), co było świadomym działaniem oskarżonego, który w takim przypadku winien dostarczać księgowej wszystkie niezbędne dokumenty. Tym samym J. Ś. swoim działaniem wypełnił dyspozycję z art. 77 pkt. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości.

Przypisanych czynów J. Ś. dopuścił się z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwolił na przypisanie oskarżonemu czynu zarzucanego w pkt. II aktu oskarżenia, tj. z art. 296§1 i 3 kk. Konstrukcja tego przestępstwa została oparta na wykorzystaniu firmy (...) do prowadzenia rozliczeń (...) spółki (...), w wyniku czego doszło do nieuregulowania zobowiązań na kwotę ponad 11 mln zł.

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że powyższy zarzut został oparty głównie na opinii biegłego rewidenta. Jednakże z tej opinii nie wynika, aby powstałe i nieuregulowane zobowiązania, były skutkiem korzystania z pośrednictwa M. przy rozliczeniach finansowych z kontrahentami. Wprost przeciwnie, według biegłego, dzięki temu pośrednictwu, spółka (...) mogła tak długo funkcjonować i prowadzić działalność. W innym przypadku, wszelkie wpływające na jej konta bankowe środki pieniężne byłyby natychmiast zatrzymywane w drodze prowadzonych egzekucji, co uniemożliwiłoby jej dalsze funkcjonowanie. Jednoznacznie stwierdził to biegły na stronie 50 opinii, karta 925. Uzupełniając opinię podczas rozprawy w dniu 10.11.2017r. biegły podkreślił, że powstałe zobowiązania nie były wynikiem korzystania z pośrednictwa M., kwota ponad 11 mln zł stanowiła sumę wszystkich zobowiązań, powstałych w czasie całej działalności (...), także przed rozpoczęciem współpracy z M.. Powstałyby niezależnie od tego pośrednictwa. Biegły zaznaczył, że powyższe pośrednictwo było niekorzystne dla wierzycieli, nie zaś dla spółki (...). Jak wcześniej podkreślono, według biegłego, takie pośrednictwo mogło doprowadzić do strat po stronie (...), ale nie można tego ostatecznie ustalić, na pogarszającą się sytuację gospodarczą firmy wpływały także inne czynniki, utrata kontrahentów, utrata zaufania w obrocie gospodarczym i kryzys gospodarczy. Należy jednak zaznaczyć, że dzięki pośrednictwu M. przy rozliczeniach finansowych z kontrahentami, spółka (...) mogła w ogóle tak długo funkcjonować i prowadzić działalność. Zwiększające się zadłużenie firmy nie miało dla jej istnienia większego znaczenia, skoro już wcześniej wstąpiły przesłanki do ogłoszenia jej upadłości. Analiza zebranego materiału dowodowego, w tym opinii biegłego z zakresu księgowości, prowadzi do wniosku, że oskarżony, mając świadomość bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej firmy na koniec 2008r., podjął czynności w celu jej ratowania przed upadłością. Z jednej strony zwiększył kapitał, z drugiej korzystał z pośrednictwa spółki (...). Łącznie te działania pozwoliły na przedłużenie (...) spółki (...) o dalsze cztery lata. W innym przypadku, sytuacja z 2012r., czyli szybkiego pogarszania się wyniku finansowego firmy, zaistniałaby już w 2009r. Dlatego Sąd nie podzielił stanowiska oskarżyciela publicznego i odnośnie tego czynu uniewinnił oskarżonego, koszty postępowania w tej części przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Wymierzając oskarżonemu kary Sąd kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 § 1 i 2 kk bacząc przy tym, by ich dolegliwość nie przekroczyła stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości czynów.

J. Ś. przypisanych czynów dopuścił się z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim. Oskarżony jest osobą dorosłą, świadomą swoich zachowań, z określonym bagażem doświadczeń i wystarczającym wyrobieniu intelektualnym, by dać posłuch normom prawnym, czego nie uczynił. Dokonując oceny stopnia społecznej szkodliwości czynów przypisanym oskarżonemu, Sąd brał pod uwagę w szczególności rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności ich popełnienia oraz motywację. Czyny, których dopuścił się J. Ś. związane były bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą. Sytuacja finansowa spółki (...) nie była dobra także przed 2008 rokiem, jednakże nie wymagała podjęcia wyjątkowych działań. Znaczne pogorszenie nastąpiło od 2008 roku i jak wcześniej zaznaczono, oskarżony od następnego roku podjął czynności w celu zmiany tej sytuacji. Podejmowanie czynności naprawczych należałoby ocenić pozytywnie, gdyby mieściły się w granicach prawa. W tym przypadku do pozytywów należy zaliczyć zwiększenie kapitału spółki. Jednakże oskarżony nie ograniczył się tylko do tego i podjął czynności wymierzone bezpośrednio w wierzycieli. Zawartą umowę pożyczki nie wykazał w dokumentacji (...), obciążając w sposób istotny spółkę na rzecz firmy (...), której udziałowcami były dzieci oskarżonego, zaś osobą zarządzającą, żona. Powyższa umowa pogorszyła stan majątkowy (...), kosztem M.. Ponadto uwzględniono ilość wierzycieli oraz ostateczne zakończenie sprawy. Ogłoszona upadłość nie pozwoliła, chociażby w niewielkim zakresie, na pokrycie zobowiązań, postępowanie upadłościowe zostało umorzone wobec braku jakichkolwiek środków finansowych i majątkowych. Uwzględniono znaczny okres w jakim oskarżony winien zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości. Zgłoszenie tego wniosku na koniec 2010 roku lub na początku 2011 roku, czyli przed zawarciem umowy pożyczki, mogło by pozwolić, przynajmniej na częściowe zaspokojenie roszczeń wierzycieli z majątku (...). Czynu z art. 300§1 i 3 kk w zb. z art. 300§2 kk w zw. z art. 11§2 kk oskarżony dopuścił się w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez spółkę (...). Zawarta umowa pożyczki pozwoliła na uzyskanie korzyści majątkowych przez M. i tym samym jej udziałowców, w wyniku przejmowania majątku (...) z uwagi na jej treść. Także uwzględniono karalność oskarżonego, który był karany zarówno przed popełnieniem przypisanych przestępstw, w trakcie, jak i w okresie późniejszym.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Sąd wymierzył J. Ś. kary jednostkowe:

- za czyn I - 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 200 stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 złotych,

- za czyn z art. 586 ksh - 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyn z art. 77 pkt. 1 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości - 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Orzeczono karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd zastosował zasadę pełnej absorpcji, mając na uwadze okres popełnienia przypisanych czynów, a także bliskość czasową inkryminowanych zdarzeń, rodzaj popełnionych czynów, rozmiar kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa i ich ilość oraz czas jaki od tego momentu upłynął. Zdaniem Sądu wymierzone kary jednostkowe i łączna powinny spełnić swoje cele zarówno wobec oskarżonego, uświadamiając mu o jej nieuchronności w przypadku popełniania przestępstw, także w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, oraz zadość postulatom z zakresu prewencji generalnej upowszechniając przekonania, że wszelkie przestępstwa nie pozostają bezkarne.

Sąd zastosował przepisy kodeksu karnego obowiązujące przed dniem 01.07.2015r., uznając je za względniejsze od obecnie obowiązujących, zgodnie z dyrektywą zawartą w art. 4§1 kk. Przepisy te przewidywały możliwość zawieszenia wykonania kary pozbawienia wymierzonych w rozmiarze do 2 lat. Obecnie ta granica została zmniejszona do 1 roku. Zdaniem Sądu wobec oskarżonego nie można postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej, pozwalającej na warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności. Przypisane czyny wiązały się z prowadzoną działalnością gospodarczą w ramach firmy (...). Działanie oskarżonego dotyczyło dłuższych okresów i charakteryzowało się konsekwencją i nie liczeniem się z dobrem innych osób. Oskarżonemu przyświecał cel jak najdłuższego prowadzenia działalności w ramach tej firmy, nawet kosztem innych osób. Najbardziej jaskrawy przykład dotyczył osoby G. Ł. (1), który uległ wypadkowi przy pracy. Do zdarzenia doszło znacznie wcześniej niż ogłoszono upadłość spółki. Jednak oskarżony nie podjął działań zmierzających do zrekompensowania pokrzywdzonemu doznanego uszczerbku na zdrowiu. Ponadto przeciwko warunkowemu zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności przemawiał dotychczasowy sposób życia oskarżonego, charakteryzujący się częstym wchodzeniem w konflikt z prawem karnym, czego konsekwencją były prawomocne skazania.

Sąd nie zasądził naprawienia szkody w trybie art.46§1 kk, o co wnosili pełnomocnicy oskarżyciela posiłkowego G. Ł. (1) oraz pokrzywdzonej firmy F., k. 3735- 3736, 3754. Na przeszkodzie uwzględnienia w tym zakresie wniosków stał przepis art. 415§1 kpk, gdyż roszczenia wynikające z przypisanego przestępstwa z art. 300§1 i 3 kk w zb. z art. 300§2 kk w zw. z art. 11§2 kk były przedmiotem innych postepowań, w sprawach (...)Sądu Rejonowego w B. i(...)Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. zostały prawomocnie zakończone. Nie zmienia tego okoliczność nieskutecznego wyegzekwowania zasądzonego roszczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28.11.2012 r., sygn.. akt III KK 321/12, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 29.11.2017r., sygn. akt II AKa 355/17, L.).

Zasądzono na rzecz Kancelarii radcy prawnego T. S. kwotę 2238,60 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu J. Ś., który reprezentował oskarżonego w czasie toczącego się przeciwko niemu postepowaniu, w tym podczas 10 rozpraw. Uwzględniono charakter sprawy, wielkość materiału dowodowego oraz czas trwania poszczególnych rozpraw. Z powyższych względów wynagrodzenie ustalono na kwotę 700 zł, powiększoną o liczbę rozpraw i podatek VAT.

Zasądzono od oskarżonego stosowną opłatę od skazania oraz obciążono kosztami. Jeśli chodzi o koszty, to w połowie obciążono kosztami związanymi z wydanymi w sprawie opiniami z zakresu informatyki i rachunkowości. Wzięto pod uwagę uniewinnienie od jednego z zarzutów oraz zakres czynu z pkt. I aktu oskarżenia, który nie objął pośrednictwa firmy (...). Odpowiedzialność za dwa pozostałe przestępstwa znalazła swoje odbicie w opinii biegłego rewidenta. Natomiast co do pozostałych kosztów zostały zmniejszone o ¼ z uwagi na uniewinnienie od jednego z czterech zarzucanych przestępstw.