Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Danuta Domańska

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Ryłow

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2018 roku w Toruniu

sprawy G. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania G. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T.

z dnia 7 marca 2017 roku nr (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu G. O. prawo do emerytury pomostowej od dnia 19 kwietnia 2017 roku.

II.  Nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

III.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. na rzecz ubezpieczonego G. O. kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

/-/SSO Danuta Domańska

Sygn. akt IVU 419/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 07 marca 2017 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił G. O. prawa do emerytury pomostowej, powołując się na ustawę z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2015r. poz.965 ze zm.) oraz ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887 ze zm.).

Organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony nie spełnił przesłanek art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, albowiem:

- przed dniem 01.01.1999r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej;

- po dniu 31.12.2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy;

- nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat,

- nie osiągnął wieku 60 lat.

Do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie został zaliczony okres pracy od 15.06.1976r. do 31.12.2008r., ponieważ ubezpieczony wykonywał prace równocześnie na dwóch różnych stanowiskach, tj. jako mechanik maszyn i urządzeń oraz jako elektromechanik urządzeń i aparatury elektroenergetycznej, które zostały wymienione w zarządzeniu resortowym w dwóch różnych działach. Brak jest więc podstaw do zaliczenia tego okresu jako pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, gdyż nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Poza tym od 01.01.2009r. do 31.03.2009r. ubezpieczony nie został zgłoszony w ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych, a tym samym nie zostały opłacone składki na Fundusz Emerytur Pomostowych.

ZUS przyjął za udowodniony okres składkowy i nieskładkowy w łącznym wymiarze 40 lat, 4 miesięcy i 25 dni.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł G. O., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, będącego adwokatem, domagając się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej oraz obciążenia organu rentowego kosztami postępowania sądowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania wskazano, iż ubezpieczony w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008r., tj. w dniu 1 stycznia 2009r. posiadał udokumentowany okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący co najmniej 15 lat. Fakt ten wynika ze świadectwa pracy wystawionego przez Syndyka S. Z., w którym stwierdzono, że ubezpieczony od 15 czerwca 1976r. do 31 marca 2009r. w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę: bieżącą konserwację agregatów i urządzeń oraz prace budowlano – montażowe na oddziale będącym w ruchu oraz prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych na stanowiskach mechanik maszyn i urządzeń oraz elektromechanik urządzeń i aparatury elektroenergetycznej wymienionych w wykazie A dziale XIV, II, poz. 25, 1 pkt.1,13 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego nr 7 z dnia 7 lipca 1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach zakładu pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego.

Ubezpieczony nie zgodził się z twierdzeniem organu rentowego, jakoby pracował równolegle na dwóch stanowiskach przez cały okres zatrudnienia w (...) (...). Bowiem od dnia 15.06.1976r. do dnia 28.02.1989r. pracował na stanowisku montera maszyn i urządzeń w (...) (...), a w okresie od 1.03.1989r. do 31.03.2009r. na stanowisku elektromechanika urządzeń i aparatury elektronicznej. Ubezpieczony przez cały okres zatrudnienia w (...) wykonywał pracę w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy, która odbywała się na halach produkcyjnych. Do obowiązków ubezpieczonego należało: zabezpieczenie ciągłości pracy maszyn i urządzeń produkcyjnych pod względem elektrycznym w systemie trzyzmianowym w trybie ciągłym, nadzór nad stanem technicznym maszyn i urządzeń elektrycznych, wykonywanie przeglądów, konserwacji, napraw instalacji maszyn i urządzeń elektrycznych, rozwiązywanie problemów w sytuacji awarii maszyn produkcyjnych i urządzeń elektrycznych. Przez cały okres zatrudnienia zakres obowiązków ubezpieczonego był identyczny i nie ulegał zmianie. Jego praca wymagała uprawnień do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.

Ubezpieczony uznał też za chybiony zarzut organu rentowego, że ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych, a tym samym nie zostały zapłacone składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. Przepisy art. 29-42 ustawy o emeryturach pomostowych weszły bowiem w życie z dniem 1 stycznia 2010r., poza tym dopiero z dniem 1 stycznia 2010r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 września 2009r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, zgłoszenia płatnika ( Dz. U. nr 186, poz. 1444). Ponadto prawidłowo wypełniony formularz ZUS ZSWA płatnik przekazywał do ZUS dopiero za 2010r. do dnia 31 marca 2011r. , natomiast postanowieniem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 19 lutego 2009r. w sprawie sygn. akt XIII GUp 1/09 została ogłoszona upadłość pracodawcy – (...).

Reasumując, zdaniem ubezpieczonego – jego praca może zostać zakwalifikowana jako praca o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisu art. 3 ust. 1 lub 3 ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008r. Tym samym ubezpieczony spełnia wszystkie przesłanki do nabycia emerytury pomostowej wymienione w art. 4 i 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w skarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2018 roku pełnomocnik ubezpieczonego wniósł o przyznanie prawa do emerytury pomostowej ubezpieczonemu od dnia 19 kwietnia 2017r. oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Toruniu ustalił co następuje:

G. O. urodził się (...), z zawodu jest technikiem elektrykiem, o specjalności elektroenergetyka.

DOWÓD: - kserokopia świadectwa ukończenia Technikum zawodowego – k. 15 akt - okoliczności bezsporne.

Ostatnim zatrudnieniem ubezpieczonego była praca w Wojewódzkim Szpitalu (...) w T. od dnia 24 lipca 2013r. na podstawie umowy o pracę. Stosunek pracy został rozwiązany w dniu 31 października 2016 roku.

DOWÓD: - świadectwo pracy z dnia 31.10.2016r. z Wojewódzkiego Szpitala (...) – k. 35 akt emerytalnych, karta przebiegu zatrudnienia – k. 39 akt emerytalnych - okoliczność bezsporna.

Od dnia 01 listopada 2016r. do dnia 18 kwietnia 2017 roku ubezpieczony otrzymywał zasiłek chorobowy. Od dnia 19 kwietnia 2017r. ubezpieczony otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych.

DOWÓD: - karta zasiłkowa ubezpieczonego – k. 73 akt, przesłuchanie ubezpieczonego – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:18:43 do 01:36:58 – okoliczności bezsporne.

W dniu 14 lutego 2017 roku G. O. złożył w organie rentowym wniosek o prawo do emerytury pomostowej.

DOWÓD: - wniosek emerytalny – k. 1 – 7 akt emerytalnych.

Decyzją z dnia 07 marca 2017 roku ZUS odmówił mu prawa do emerytury pomostowej. Zakład przyjął za udowodnione 40 lat, 4 miesiące i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

DOWÓD: - zaskarżona decyzja ZUS – k.41 akt emerytalnych, karta przebiegu zatrudnienia – k. 39 akt emerytalnych.

W okresie od dnia 15 czerwca 1976r. do dnia 31 marca 2009r. G. O. był zatrudniony w (...) (...) w T. na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy.

DOWÓD: - świadectwo pracy z dnia 25.11.2009r. –k. 3 akt osobowych z (...)k. 38 akt.

(...)” zajmował się produkcją przędz cienkich i grubych. W przędzalni przerabiano 200 ton gotowego przerobu na miesiąc, było 200 przędzarek. Były to maszyny z lat 60. Ich awaryjność była bardzo duża.

DOWÓD: zeznania świadka Z. N. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia11.09.2017r. – od 00:16:54 – do 00:41:11.

W dniu 15 czerwca 1976r. ubezpieczony rozpoczął pracę jako monter urządzeń elektronicznych w (...) (...) od dnia 1 maja 1978r. został zaszeregowany na stanowisku montera maszyn i urządzeń w (...) (...), na tym stanowisku pracował do dnia 28 lutego 1989r. Od dnia 1 marca 1989r. jego stanowisko nosiło nazwę: elektromechanik urządzeń i aparatury elektronicznej w (...) (...), następnie w (...)i (...), który zmienił nazwę na (...), a potem na (...). Stanowisko pracy ubezpieczonego było określane naprzemiennie – jako elektromonter lub elektromechanik w zaświadczeniach lekarskich o zdolności do pracy, angażach i kartach wynagrodzeń. Rodzaj pracy na tych stanowiskach był taki sam. To samo wykonywał elektromonter, co elektromechanik. Ubezpieczony nie zajmował równolegle dwóch stanowisk pracy.

DOWÓD: - umowa o pracę z dnia 15.06.1976r., angaż z dnia 1.05.1978r., kolejne angaże do dnia 28.02.1989r., angaż z dnia 1.03.1989r., kolejne angaże, zaświadczenia lekarskie, karty wynagrodzeń – w aktach osobowych – k. 38 akt,

- zeznania świadka M. Ł. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:03:42 – do 01: 16:18.

- zeznania świadka R. K. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 18.04.2018r. – od 00:04:51 – do 00:25:53,

- przesłuchanie ubezpieczonego – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:18:43 – do 01:37:37.

Ubezpieczony przez cały okres zatrudnienia w (...) pracował w układzie pracy ciągłej, na trzy zmiany, jego zakres obowiązków nie ulegał zmianie, mimo zmiany nazwy jego stanowiska i nazwy oddziału. Do jego obowiązków należało zabezpieczenie ciągłości ruchu maszyn na wszystkich oddziałach produkcyjnych zakładu pod względem elektrycznym, wykonywanie przeglądów maszyn, napraw instalacji i urządzeń elektrycznych, usuwanie awarii elektrycznych maszyn, konserwacja maszyn, dokonywanie napraw kapitalnych maszyn, usuwanie kurzu z szyno – przewodów pod dachem. Nie pracował w warsztacie, lecz bezpośrednio na oddziałach produkcyjnych będących w ruchu. Maszyny miały dużo części elektronicznych. Na początku ubezpieczony naprawiał głownie przędzarki na przędzalni, maszyny na skręcalni, po reorganizacji w 1990r. naprawiał wszystkie maszyny w zakładzie, pracował też w godzinach nadliczbowych, bowiem po 1990r. był jeden elektromechanik w zakładzie. Na przędzalni było ponad 200 maszyn. Konserwacja i naprawy maszyn zapobiegały pożarom.

DOWÓD: - zeznania świadka Z. N. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia11.09.2017r. – od 00:16:54 – do 00:41:11,

- zeznania świadka M. M. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 00:43:21 do 01:02:49,

- zeznania świadka M. Ł. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:03:42 – do 01: 16:18.

-zeznania świadka R. K. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 18.04.2018r. – od 00:04:51 – do 00:25:53,

- przesłuchanie ubezpieczonego – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:18:43 – do 01:37:37.

Ubezpieczony musiał posiadać uprawnienia elektryczne i badania wysokościowe. Zdawał egzaminy na uprawnienia elektryczne na początku co rok, potem co dwa lata i następnie co pięć lat. Latem w zakładzie panowały bardzo wysokie temperatury – 40 – 50 ° C, zimą było bardzo zimno, urządzenia się zatrzymywały, trzeba było stosować nagrzewanie miejscowe. Było też duże nawilżenie powietrza oraz hałas od maszyn i sztuczne oświetlenie. W halach produkcyjnych występowało znaczne zapylenie pochodzące od obrabianego surowca. Elana i wełna były łatwopalne, co stanowiło zagrożenie pożarowe.

DOWÓD: - zeznania świadka M. M. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 00:43:21 do 01:02:49,

- zeznania świadka M. Ł. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:03:42 – do 01: 16:18.

zeznania świadka Z. N. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia11.09.2017r. – od 00:16:54 – do 00:41:11,

-zeznania świadka R. K. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 18.04.2018r. – od 00:04:51 – do 00:25:53,

- przesłuchanie ubezpieczonego – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:18:43 – do 01:37:37,

- zaświadczenia kwalifikacyjne ubezpieczonego – k. 17 – 21 akt,

- opinia biegłego z zakresu instalacji i urządzeń energetycznych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy – k. 81- 82 akt.

G. O. naprawiał maszyny pod napięciem. Wykonywał on czynności eksploatacyjne przy urządzeniach elektrycznych, w tym usuwał awarie i stany awaryjne pod napięciem. Aby ustalić przyczynę awarii maszyny, trzeba było pracować pod napięciem.

DOWÓD: - zeznania świadka M. M. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 00:43:21 do 01:02:49,

- zeznania świadka M. Ł. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:03:42 – do 01: 16:18.

zeznania świadka Z. N. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 00:16:54 – do 00:41:11,

-zeznania świadka R. K. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 18.04.2018r. – od 00:04:51 – do 00:25:53.

Prace ubezpieczonego należy zakwalifikować pod p.17 zał. nr 2 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych ( Dz.U. z 2017r. poz. 644) o treści: ,,Prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektro- energetycznych w warunkach prac pod napięciem”.

DOWÓD: - opinia biegłego z zakresu instalacji i urządzeń energetycznych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy – k. 81- 82 akt.

Razem z ubezpieczonym w (...)” pracowali: Z. N., M. M., M. Ł. i R. K.. Z. N. pracował w (...)” OD 10.10.1978r. do 31.03.2009r., był konserwatorem maszyn, nastawiaczem maszyn i mistrzem, poznał ubezpieczonego na przędzalni w latach 90 –tych i był bezpośrednim świadkiem jego pracy. Sąd wyrokiem z dnia 23 maja 2016r. w sprawie sygn. akt IVU 61/15 przyznał mu prawo do emerytury, którą pobiera. Organ rentowy nie odwoływał się od wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu przyznającego mu prawo do emerytury pomostowej.

DOWÓD: zeznania świadka Z. N. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 00:16:54 – do 00:41:11,

- akta Sądu Okręgowego w Toruniu IVU 61/15.

M. M. pracował w (...) od 02.06.1969r. do 31.03.2009r. jako monter maszyn i urządzeń elektronicznych, potem jako elektromonter. Wykonywał tę samą pracę, co ubezpieczony. Otrzymał świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 31.03.2009r. wystawione przez Syndyka masy upadłości tożsamej treści, co świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione przez syndyka ubezpieczonemu. Na podstawie tego świadectwa ZUS decyzją z dnia 26.11.2010r. przyznał M. M. prawo do emerytury

DOWÓD: - świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach dotyczące M. M. – k. 7 akt emerytalnych M. M., decyzja ZUS z dnia26.11.2010r. – k. 67 akt emerytalnych M. M.,

zeznania świadka M. M. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 00:43:21 do 01:02:49.

M. Ł. był zatrudniony w (...)” od 1965r. do 10.12.2008r. jako elektromonter, potem jako brygadzista brygady automatyków.

DOWÓD: - zeznania świadka M. Ł. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 11.09.2017r. – od 01:03:42 – do 01: 16:18.

R. K. był zatrudniony w (...) od 1973r. do 2009r. Przed służbą wojskową pracował jako ratownik straży pożarnej, po wojsku jako monter maszyn i urządzeń elektrycznych. Pracował na różnych zmianach z ubezpieczonym, ale wykonywał tę samą pracę, co ubezpieczony. Przeszedł na emeryturę w wieku 60 lat. Emeryturę przyznał mu Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem z dnia 17 lipca 2013r. w sprawie – sygn. akt IVU 997/13. ZUS nie odwoływał się od tego wyroku.

DOWÓD: -zeznania świadka R. K. – protokół elektroniczny rozprawy z dnia 18.04.2018r. – od 00:04:51 – do 00:25:53,

- akta Sądu Okręgowego w Toruniu sygn.. akt IVU 997/13.

Sąd Okręgowy w Toruniu zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie okoliczności bezspornych, a nadto z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania i zawartych w aktach sprawy, w załączonych aktach emerytalnych ubezpieczonego, aktach osobowych ubezpieczonego z (...)” w T., z akt emerytalnych świadka M. M., z akt Sądu Okręgowego w Toruniu IVU 61/15 i IVU 997/13, na podstawie zeznań świadków: Z. N., M. M., M. Ł. i R. K., opinii biegłego z zakresu instalacji i urządzeń energetycznych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz na podstawie przesłuchania ubezpieczonego.

Sąd co do zasady dał wiarę dowodom z dokumentów, gdyż były jasne, pełne, rzetelne, a nadto żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności, co nie budziło także wątpliwości Sądu.

Sąd uznał też za miarodajną opinię powołanego biegłego, uznając, iż w tej sprawie do oceny charakteru pracy ubezpieczonego, w kontekście jej kwalifikacji pod definicje zawarte w wykazach prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, stanowiących załączniki do ustawy o emeryturach pomostowych, potrzebne są wiadomości i wiedza specjalna, jaką dysponuje biegły z dziedziny instalacji i urządzeń przemysłowych. Biegły sporządził opinię na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych , zeznań świadków i przesłuchania ubezpieczonego, opierając się na swojej wiedzy i doświadczeniu zawodowym. Opinia jest logiczna, zwarta, uzasadniona, nie zawiera wewnętrznych rozbieżności.

Zarzuty organu rentowego do opinii biegłego zawarte w piśmie ZUS z dnia 29 listopada 2017r. są niezasadne. W świetle bowiem zeznań świadków nie ulega wątpliwości, iż ubezpieczony naprawiał maszyny pod napięciem, co wprost potwierdzili świadkowie: M. Ł., M. M., Z. N. i R. K.. Z ich zeznań wynika też i to, że aby naprawić maszynę, trzeba było ustalić przyczynę awarii w czasie jej pracy, poza tym generalnie do obowiązków ubezpieczonego należało zabezpieczenie pracy maszyn i urządzeń pod względem elektronicznym na oddziałach będących w ruchu w (...)” w T.. Stąd też biegły, w ocenie Sądu, w oparciu o dokumenty i zeznania świadków prawidłowo dokonał kwalifikacji pracy ubezpieczonego, bowiem pomiędzy jego kwalifikacją, a pozostałym materiałem dowodowym nie ma rozbieżności. Bezzasadny jest też zarzut organu rentowego zawarty w piśmie, jakoby zakres obowiązków ubezpieczonego pokrywał się z czynnościami należącymi do zakresu pracy elektryka. Tej tezy ZUS nie udowodnił. Mając powyższe na uwadze Sąd, na mocy art.217 § 3 k.p.c. oddalił wniosek organu rentowego o przeprowadzenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego, uznając iż wszystkie okoliczności sprawy zostały już wyjaśnione, a uwzględnienie tego wniosku spowoduje jedynie zwłokę w postępowaniu.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków: M. Ł., M. M., Z. N. i R. K. w całości. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w okresie spornym, mieli codzienny, bieżący kontakt z warunkami pracy i obowiązkami ubezpieczonego. M. Ł. i R. K. wykonywali tę samą pracę, co ubezpieczony. Świadkowie zatem to osoby, które posiadają bezpośrednią wiedzę dotyczącą pracy G. O.. Z zeznań świadków wynika, iż ubezpieczony wykonywał pracę elektromontera, naprawiając maszyny pod napięciem na oddziałach będących w ruchu. Przy czym czynności elektromontera i elektromechanika niczym się nie różniły, była to tylko inna nazwa tego samego stanowiska. Znajduje to potwierdzenie w dokumentacji osobowej ubezpieczonego, gdyż jego stanowisko pracy było określane naprzemiennie jako elektromonter i elektromechanik w angażach, kartach wynagrodzeń i orzeczeniach lekarskich.

Zeznania świadków są spójne z dokumentami znajdującymi się w aktach osobowych, pomiędzy zeznaniami świadków nie ma też rozbieżności, zeznania są szczegółowe, logiczne, spójne. Sąd nie znalazł podstaw, aby zeznaniom świadków odmówić waloru wiarygodności.

Sąd dał też wiarę zeznaniom ubezpieczonego, gdyż znalazły one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w postaci osobowych źródeł dowodowych, jak i w dokumentacji z akt osobowych ubezpieczonego. Ubezpieczony w sposób szczegółowy i logiczny przedstawił zarówno swój zakres czynności, jak i warunki pracy panujące w zakładzie.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż G. O. wykonywał pracę w szczególnych warunkach, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia. Organ rentowy nie wykazał niewiarygodności (nieprawdziwości itp.) zeznań ubezpieczonego oraz świadków ani też dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych dotyczących spornego okresu zatrudnienia. Ubezpieczony przerzucił na stronę przeciwną, tj. na ZUS Oddział w T. – obowiązek wykazania odmiennych okoliczności. Powyższa okoliczność wynika z faktu, że w postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązuje bez żadnych ograniczeń zasada kontradyktoryjności postępowania cywilnego i dowodzenia swoich twierdzeń przez stronę – dla poparcia swoich roszczeń lub dla odparcia roszczeń strony przeciwnej (art. 232 zd. pierwsze k.p.c.). Z obowiązku udowodnienia w postępowaniu sądowym twierdzeń stanowiących podstawę faktyczną rozstrzygnięcia zawartego w decyzji nie zwalnia organu rentowego fakt wydania tej decyzji w postępowaniu administracyjnym (analogiczne stanowisko w powyższej kwestii zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 2010 r., sygn. akt: II UK 148/09; LEX nr 577847).

Odwołanie ubezpieczonego jest zasadne, skutkujące zmianą zaskarżonej decyzji i przyznaniem prawa do emerytury pomostowej.

Istota sporu sprowadzała się do ustalenia uprawnień emerytalnych ubezpieczonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2017.664)

Zgodnie z art. 4 powołanej ustawy prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Poprzez prace w szczególnych warunkach w rozumieniu powoływanego art. 3 ust. 1 ustawa pomostowa uznaje natomiast „prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Z kolei prace o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy to „prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Wskazać w tym miejscu należało również na art. 3 ust. 7 ustawy, zgodnie z którym za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Jeśli chodzi o prace w szczególnych warunkach w oparciu o tzw. stary wykaz – na podstawie art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych reguluje art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1383), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku – w przypadku mężczyzn - 60 lat, jeżeli w dniu 1 stycznia 1999 r. spełnili łącznie niżej wymienione warunki:

- osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat,

- posiadają co najmniej 15 – letni okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a nadto :

- nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego, a w przypadku przystąpienia złożyli wniosek o wykreślenie z funduszu i przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Stosowne regulacje w przedmiocie wieku emerytalnego, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury znajdują się w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Natomiast wykazy prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zostały zawarte w wykazach A i B stanowiących załącznik do ww. rozporządzenia. Nadto w § 1 ust. 2 tegoż rozporządzenia w przedmiocie sprecyzowania stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach ustawodawca odsyła do odpowiednich przepisów resortowych.

W niniejszej sprawie organ rentowy twierdził, iż ubezpieczony przed dniem 1 stycznia 1999r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 lub 33 ustawy emerytalnej, poza tym po dniu 32.12.2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach i nie osiągnął wieku 60 lat.

Wbrew twierdzeniu organu rentowego ubezpieczony wykazał, iż spełnia wszystkie przesłanki warunkujące prawo do emerytury pomostowej określone w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

Art. 4 pkt.1 - ubezpieczony urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.

Art. 4 pkt. 2 – ma okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący co najmniej 15 lat. Ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach w okresie od 15.06.1976r. do 31.12.2008r. w (...)” w T. ( 32 lat, 6 miesięcy i 16 dni). W tym okresie od dnia 16.06.1976r. do dnia 28.02.1989r. pracował jako monter maszyn i urządzeń, a następnie od dnia 01.03.1989r. do końca zatrudnienia jako elektromechanik urządzeń i aparatury elektronicznej, naprawiając maszyny, dokonując ich przeglądów i konserwacji na oddziałach będących w ruchu w (...)”. Do 1990r. pracował na oddziale przędzalni i skręcalni, a od 1990r. na terenie całego zakładu.

Tym samym ubezpieczony wykonywał pracę wskazaną w wykazie A, dział XIV ,,prace różne”, poz. 25 ,, bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano – montażowe i budowlano – remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako prace podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie” – zał. do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983.8.43).

Na oddziałach, w których ubezpieczony świadczył pracę, były wykonywane jako prace podstawowe – prace określone w wykazie A, dział VII ,, w przemyśle lekkim” poz. 1 ,, obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie”, poz. 4 ,, prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych” - zał. do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983.8.43). Pracownicy w tych oddziałach byli zatrudnieni w szczególnych warunkach, na stanowiskach określonych w wykazie A, dział VII poz. 1 i poz. 4 (przędzarz, sortowacz, nastawiacz maszyn, przewijacz, skręcarz, pracz, barwiarz) – zał. do zarządzenia nr. 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pacy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego ( DZ. Urz. Nr. 4 z 1987r.). G. O. pracując na oddziałach będących w ciągłym ruchu, był narażony na równi z pracownikami produkcyjnymi na szkodliwe warunki pracy, co uprawnia do przyjęcia, iż również pracował w szczególnych warunkach.

Należy podkreślić, iż ubezpieczony otrzymał świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione przez Syndyka Masy upadłości (...)”, które jest tożsame co do formy ze świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach, jakie otrzymał M. M. i które było podstawą do przyznania mu przez organ rentowy prawa do wcześniejszej emerytury. R. K., który wykonywał tożsamą pracę, co ubezpieczony, również pobiera wczesniejszą emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Art. 4 pkt. 3 – ubezpieczony osiągnął wiek 60 lat w dniu 11 marca 2017r., a więc przed zamknięciem rozprawy. Zgodnie z art. 316 § 1k.p.c.- po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzecz istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Oznacza to, że w chwili zamknięcia rozprawy przesłanka osiągnięcia wieku 60 lat została spełniona.

Art. 4 pkt. 4 – ubezpieczony ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat. Organ rentowy uznał za udowodniony okres 40 lat, 4 miesięcy i 25 dni.

Art. 4 pkt. 5 - przed dniem 1 stycznia 1999r. ubezpieczony wykonywał prace w szczególnym charakterze zarówno w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych, jak też w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zdaniem Sądu pracę ubezpieczonego należy zakwalifikować jako pracę określoną w załączniku nr.2 pkt. 17 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych w zw. z art. 3 ust. 3 tej ustawy, tj. ,, prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem”. Sąd w tym zakresie podziela wnioski biegłego z zakresu instalacji i urządzeń energetycznych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, czyniąc je własnymi. Ubezpieczony pracował bowiem bezpośrednio przy usuwaniu awarii w warunkach prac pod napięciem, co wykazało postępowanie dowodowe. Praca ubezpieczonego w szczególnych warunkach w rozumieniu tzw. starych wykazów została omówiona powyżej, przy art. 4 pkt. 2 rozważań.

Art. 4 pkt. 6 – ubezpieczony po dniu 31 grudnia 2008r. – do dnia 31 marca 2009r. wykonywał pracę w szczególnym charakterze wskazaną w punkcie 17 zał. nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Art. 4 pkt.7 - z ubezpieczonym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy w dniu 31 października 2016 roku.

Reasumując powyższe okoliczności faktyczne i prawne należało przyjąć, iż ubezpieczony w konsekwencji spełnia wszystkie wymagane przesłanki do nabycia prawa do emerytury pomostowej w myśl art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

W tym stanie rzeczy Sąd w punkcie I wyroku na postawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu G. O. prawo do emerytury pomostowej od dnia 19 kwietnia 2017 roku, tj. od dnia zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego ( art. 15 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych).

W punkcie II wyroku Sąd nie orzekł o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, ponieważ przesłanki sporne do uzyskania prawa do emerytury pomostowej zostały ustalone dopiero w postępowaniu sądowym ( art. 118 ust.1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 28 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych).

O kosztach zastępstwa procesowego w punkcie III wyroku orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. – zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. 2015.1800).

Przewodnicząca

S.S. O. Danuta Domańska