Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Marzena Botwina

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Jaskulska

po rozpoznaniu 13 marca 2018 roku w R.

sprawy z powództwa M. S., D. S. i K. B.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej
w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 40.000,00 zł (czterdzieści tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od 6 października 2016 roku;

2.  oddala powództwo M. S. w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda D. S. kwotę 42.000,00 zł (czterdzieści dwa tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od 6 października 2016 roku;

4.  oddala powództwo D. S. w pozostałej części;

5.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki K. B. kwotę 62.000,00 zł (sześćdziesiąt dwa tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od 5 czerwca 2016 roku;

6.  oddala powództwo K. B. w pozostałej części;

7.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda M. S. kwotę 1.843,14 zł (tysiąc osiemset czterdzieści trzy złote 14/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

8.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda D. S. kwotę 2.055,00 zł (dwa tysiące pięćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

9.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki K. B. kwotę
3.817,44 zł (trzy tysiące osiemset siedemnaście złotych 44/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSR del. Marzena Botwina

Sygn. akt II C 475/16

UZASADNIENIE

wyroku z 27 marca 2018 roku

Powód M. S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) SA kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na skutek naruszenia dobra osobistego w postaci prawa do posiadania członka rodziny (żony) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 6 października 2016 roku oraz o zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kosztów procesu.

Powód D. S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) SA kwoty 92.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na skutek naruszenia dobra osobistego w postaci prawa do posiadania członka rodziny (matki) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 6 października 2016 roku oraz o zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kosztów procesu.

Powódka K. B. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) SA kwoty 92.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na skutek naruszenia dobra osobistego w postaci prawa do posiadania członka rodziny (matki) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 5 czerwca 2016 roku oraz o zasądzenie od strony pozwanej na jej rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu roszczenia powodowie podali, że 26 kwietnia 2001 roku doszło do wypadku komunikacyjnego, w którym zmarła G. S.. Pojazd, którym jechał sprawca ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej w zakładzie ubezpieczeniowym pozwanego. Dalej powodowie podali, że K. B. pismem z 5 czerwca 2016 roku, a powodowie M. S. i D. S. pismem z 5 września 2016 roku dokonali zgłoszenia szkody i na skutek postępowania likwidacyjnego przyznano powodowi M. S. zadośćuczynienie w wysokości 10.000 zł, a powodom K. B. i D. S. w wysokości po 8.000 zł. Dalej powodowie szczegółowo opisali jakie znaczenie w ich życiu miała zmarła G. S. i jak jej śmierć wpłynęła na dalsze życie powodów. Jako podstawę prawną żądanego zadośćuczynienia powodowie wskazali art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. Dalej powodowie przytoczyli orzecznictwo sądów powszechnych i Sądu Najwyższego na potwierdzenie swojego stanowiska w sprawie i podali uzasadnienie żądania w zakresie odsetek i kosztów postępowania.

Pozwany Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództw w całości i zasądzenie od powodów kosztów postępowania, według norm przepisanych. Pozwany przyznała, że przyjął odpowiedzialność za szkodę. Wskazał że, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznał poszkodowanym tytułem zadośćuczynienia kwoty podane w uzasadnieniu pozwu. Odnosząc się do żądania pozwu pozwana przedstawiła jej stanowisko odnoszące się do pojęcia krzywdy na tle art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. i obowiązku jej wykazania przez powodów Odnosząc się do żądania zasądzenia kosztów postępowania pozwana zarzuciła, że powodom nie należy się zwrot kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości. W ocenie pozwanej odsetki, mając na uwadze charakter sprawy powinny zostać uwzględnione od daty wyrokowania. (k. 156-160)

Sąd ustalił, co następuje.

26 kwietnia 2001 roku K. K. prowadząc autobus marki J. naruszył nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, przez to, że w czasie pokonywania odcinka drogi o znacznym spadku nie zachował należytej ostrożności na tym odcinku i nie dostosował prędkości do prędkości bezpiecznej, w wyniku czego w czasie pokonywania bardzo ostrego zakrętu w lewo wypadł z drogi stoczył się ze skarpy co doprowadziło do przewrócenia autobusu na prawy bok, w wyniku czego G. S. poniosła śmierć na miejscu.

Wypadek zdarzył się podczas pielgrzymki ofiarowanej przez powoda M. S. i G. S. dziękczynnie za powrót córki do zdrowia. M. S. był obecny przy żonie w chwili jej śmierci.

Wyrokiem z 27 lutego 2003 roku Sąd Rejonowy w Rybniku w sprawie o sygn. akt III K 102/02 uznał K. K. winnym popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 173§ 2 i § 4 k.k, opisanego wyżej, i za ten czyn na mocy ostatnio przywołanego przepisu skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

(wyrok Sądu Rejonowego w Rybniku z 27 lutego 2003 roku k. 16-17)

Powód M. S. był mężem G. S., natomiast powodowie D. S. i K. B. są jej dziećmi. W dacie śmierci G. S. powodowie z nią zamieszkiwali. G. S. zajmowała się domem, dbała o rodzinę, o rozwój i edukację swoich dzieci. Była osobą ciepłą, otwartą i życzliwą.

W dacie śmierci z M. S. pozostawała od 25 lat w związku małżeńskim. Małżonkowie wzajemnie się wspierali i uzupełniali w realizacji obowiązków domowych rodzinnych. Pasją powoda M. S. i jego żony była pielęgnacja ogrodu. Byli kochającym się małżeństwem. Powód zawsze mógł liczyć na wsparcie o pomoc małżonki. Po jej śmierci M. S. do daty zamknięcia rozprawy z nikim innym się nie związał. Przejął obowiązki, które do tej pory wypełniała w domu G. S. ja przygotowywanie posiłków, pranie, wspieranie dzieci w procesie edukacji. Obecnie zamieszkuje z córką K. B. i jej rodziną w domu, który zajmował z G. S.. Nadal odczuwa żal i smutek po stracie małżonki. Z powodu tendencji do wewnętrznego przeżywania uczuć powód nie potrafił uzewnętrznić smutku i rozdrażnienia, co stanowi ryzyko występowania stanu depresyjnego na poziomie średnim.

D. S. w dacie śmierci matki miał 19 lat. Był w klasie maturalnej. Zajmował się ze swoją chrzestną organizacją pogrzebu matki. Miał z matką dobre relacje, nie pamięta sytuacji konfliktowych. Matka pomagała mu w nauce, po jej śmierci w nauce pomagał mu ojciec. Dokładanie pamięta moment, gdy dowiedział się o śmierci mamy. Przed śmiercią matki był dzieckiem wesołym, otwartym, po jej śmierci stał się skryty. Z powodu podjęcia przez siostrę K. B. od września 2001 roku studiów we W. większość czasu spędzał z ojcem. Odsunął się od swoich rówieśników, więcej czasu poświęcał obowiązkom domowym. W szkole zaproponowano mu pomoc psychologa, jednak powód odmówił. Pomagał ojcu w pracach w ogrodzie, co wcześniej czynił jedynie okazjonalnie, gdyż pielęgnacja ogrodu była pasją jego rodziców. Odczuwał żal i gniew, że w wypadku zginęła akurat jego matka. Przy wielu okazjach odczuwał i odczuwa brak matki, np. podczas jego uroczystości weselnej. Do dzisiaj kultywuje jej pamięć poprzez chodzenie na jej grób, udział w mszach w intencji zmarłej matki. W 2007 roku powód się ożenił. Ma dwoje dzieci. Zamieszkuje z swoją rodziną. Ma wykształcenie wyższe techniczne. Pracuje na stanowisku kierownika budowy.

K. B. w dacie śmierci matki miała 23 lat. Z matką miała bardzo dobre relacje. G. S. była jej przyjaciółką i powierniczką. Dokładanie pamięta moment, gdy dowiedziała się o śmierci mamy. W 2000 roku zdiagnozowano u powódki białaczkę. Matka bardzo wspierała ją podczas leczenia, pobytów w szpitalu. Mimo tego, że nie z powodu wskazań medycznych nie mogła jej odwiedzać prawie każdego dnia przyjeżdżała pod szpital, żeby córka czuła jej bliskość. Powódka w tym okresie podczas pobytów w szpitalu bardzo często rozmawiała z matką przez telefon. G. S. pocieszała córkę w trudnych chwilach związanych z leczenie np. gdy lekarze powiadomili ją, że jednym ze skutków leczenia może być niemożność posiadania potomstwa. Wtedy to matka tłumaczyła powódce, że może być matką również w inny sposób np. poprzez adopcję, a najważniejsze jest życie. Z powodu stanu zdrowia powódka nie mogła uczestniczyć w zajęciach na uczelni. To matka pośredniczyła w przekazywaniu jej materiałów edukacyjnych. Powódka po przebytym leczeniu musiała jeździć do lekarza na wizyty kontrolne co miesiąc, później co trzy miesiące. Wtedy zawsze towarzyszyli jej rodzice. Po śmierci matki jeździła jedynie z ojcem, przy czym z powodu trudności ze znalezieniem miejsc parkingowych ojciec zazwyczaj zostawał w samochodzie, a powódka sama udawała się do lekarza. Wcześniej w tych wizytach zawsze towarzyszyła jej matka, która wspierała ją w tym tak trudnym dla powódki czasie. Z powodu stresu związanego z tragiczną śmiercią matki powódka gwałtownie traciła masę ciała, wtedy przestraszyła się, że jest to objaw nawrotu choroby, gdyż była świeżo po przeszczepie szpiku kostnego. Powódka po śmierci matki kontynuowała naukę i pracę zawodową. Powódka brak matki odczuwała przy każdym obiedzie niedzielnym, świętach. Tak samo jako pozostali powodowie kultywuje pamięć o zmarłej. Obecnie ma wykształcenie wyższe. Pracuje jako nauczyciel języka niemieckiego. Pozostaje w związku małżeńskim, ma jedno dziecko.

(zeznania świadków: W. B. k. 307v.-308, M. W. k. 308, J. S. k. 308v., przesłuchanie stron k. 321v.-323, opinia biegłej z zakresu psychologii A. D. k. 330-337)

Pismem z 5 maja 2016 roku powódka K. B. wezwała pozwanego do zapłaty na jej rzecz zadośćuczynień w kwocie 100.000 zł. Natomiast powodowie M. S. i D. S. pismem z 5 września 2016 roku wezwali pozwanego do zapłaty zadośćuczynienia w kwotach: 130.000 zł (M. S.) i 100.000 zł (D. S.).

(pisma z 5 maja 2016 roku i z 5 września 2016 roku k. 22-27)

Pozwany przyznał powodowi M. S. zadośćuczynienie w kwocie 10.000 zł, a pozostałym powodom w kwotach po 8.000 zł.

(okoliczność bezsporna)

Powyższe ustalenia faktyczne poczyniono na podstawie powołanych wyżej dowodów.

Ustalenia co do krzywdy powodów doznanej na skutek śmierci G. S. poczyniono na podstawie dowodów z zeznań wskazanych wyżej świadków oraz na podstawie dowodu z przesłuchania stron, ograniczonego do przesłuchania powodów z powodu niedelegowania przez pozwanego osoby uprawnionej do reprezentacji celem przesłuchania. Zeznania wyżej wskazanych osób Sąd uznał za wiarygodne, spójne i wzajemnie się uzupełniające.

Stan psychiczny powodów i wpływ na niego śmierci matki ustalono również na podstawie dowodu opinii biegłej z zakresu psychologii A. D.. Opinia wydana przez biegłą została sporządzona rzetelnie i kompleksowo. Biegła oparła się na materiale dowodowym i badaniu powodów wykonanym w zakresie niezbędnym do wydania opinii. Nadto szczegółowo uzasadniła swoje stanowisko w zakresie wniosków, które na podstawie przeprowadzonego badania sformułowała. Opinia biegłej nie była kwestionowana przez żądną ze stron postępowania.

Sąd zważył, co następuje.

Bezsporne było w sprawie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za sprawcę wypadku komunikacyjnego (okoliczność przyznana przez pozwanego w trybie art. 229 k.p.c.). Nie wymagało również dowodu, że pozwany wypłacił powodom zadośćuczynienie: M. S. w kwocie 10.000 zł oraz D. S. i K. B. w kwotach po 8.000 zł. Zatem rozstrzygnięcie sprawy sprowadzało się do oceny czy wypłacone przez pozwanego zadośćuczynienia są adekwatne do rozmiaru cierpień powodów, a w przypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej do ustalenia odpowiednich zadośćuczynień.

Podstawą prawną odpowiedzialności sprawcy wypadku był art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i art. 24 § 1 k.c. Z kolei podstawą prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy wypadku był § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z 9 grudnia 1992 roku w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów (Dz.U. z 1992 roku, Nr 96, poz. 475) w zw. z art. 822 k.c., w zw. z art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i art. 24 § 1 k.c.

W rozpoznawanej sprawie powodowie nie mogli dochodzić roszczenia o zadośćuczynienie w oparciu o art. 446 § 4 k.c., zgodnie z którym sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepis ten został bowiem wprowadzony do polskiego porządku prawnego ustawą z 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. z 2008, Nr 116, poz.731 ), która weszła w życie 3 sierpnia 2008 r. i ma zastosowanie do sytuacji kiedy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce po 2 sierpnia 2008 r. Przed wejściem w życie tego przepisu utrwalonym był pogląd, że polski system prawa cywilnego nie przewiduje zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej, jednakże z momentem wprowadzenia do polskiego systemu prawa cywilnego instytucji zadośćuczynienia za krzywdę wynikającą ze śmierci osoby bliskiej (art.446§4 k.c.), w wyniku wykładni dynamicznej dopuszczono możliwość dochodzenia zadośćuczynienia związanego ze śmiercią osoby bliskiej, która miała miejsce przed wejściem w życie w/w przepisu i aktualnie utrwalone już orzecznictwo przyjmuje, że najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r., ponieważ śmierć osoby bliskiej może stanowić naruszenie dóbr osobistych (art. 23 k.c..) w postaci więzi emocjonalnej łączącej te osoby, a także prawa do życia rodzinnego, czy utrzymywania wspólnych więzi ( por. np.: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2010 r., III CZP 76/10, LEX nr 604152; uchwała Sądu Najwyższego z dnia z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 32/11, OSNC 2012/1/10, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 6 sierpnia 2013 r., I ACa 430/13,LEX nr 1369226, wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 22 listopada 2013 r., I ACa 947/13, LEX nr 1409388; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2014 r., I ACa 1342/13, LEX nr 1422481; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 grudnia 2013 r., I ACa 1015/13, LEX nr 1419081 ).

Norma wynikająca z art. 448 k.c. nie odwołuje się do żadnych obiektywnych i wyłącznych mierników. Krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. Każdy przypadek należy traktować indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, przy czym ocena ta powinna opierać się na kryteriach obiektywnych, a nie na wyłącznie subiektywnych odczuciach pokrzywdzonego. W orzecznictwie wskazywane jest, że zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 k.c. jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy, która nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego. Nie jest ono zależne od pogorszenia sytuacji materialnej osoby uprawnionej i poniesienia szkody majątkowej. Jedynie rozmiar zadośćuczynienia może być odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na jego umiarkowany wymiar i to w zasadzie bez względu na status społeczny i materialny pokrzywdzonego. Przesłanka "stopy życiowej" ma więc charakter uzupełniający i ogranicza wysokość zadośćuczynienia tak, by jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawić zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników, kształtujących jego wymiar. Jego celem jest kompensacja doznanej krzywdy, a więc złagodzenie cierpienia psychicznego, wywołanego śmiercią osoby najbliższej i pomoc pokrzywdzonemu w dostosowaniu się do zmienionej w związku z tym jego sytuacji.

W literaturze i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy, o której mowa w powołanym przepisie, mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, wiek pokrzywdzonego. (tak też w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2011 roku, wydanego w sprawie III CSK 279/10)

Powodowie tymczasem wykazali, że w wyniku śmierci żony i matki doszło do nieodwracalnego naruszenia ich dóbr osobistych w postaci więzi emocjonalnej łączącej ich z tak bliską osobą i prawa do życia rodzinnego. Sąd ustalając wysokość zadośćuczynienia należnego powodom wziął pod uwagę silną więź emocjonalną, która łączyła powodów z G. S.. Istotna była sytuacja rodzinna w jakiej powodowi znaleźli się po śmierci poszkodowanej w wypadku ich żony i matki. M. S. utracił towarzysza życia, do dzisiaj jest osobą samotną, z nikim się nie związał. Zmuszony został przejąć wszystkie obowiązki rodzicielskie wobec swoich dzieci. Samotnie, już bez wsparcia małżonki, zmagać się m.in. z chorobą córki. Powód D. S. był na progu dorosłego życia, tuż przed egzaminami maturalnymi. Z powodu śmierci maki przejął część jej obowiązków domowych. Zachwianiu uległy jego relacje z rówieśnikami. Od tej pory większość wolnego czasu spędzał w domu, w towarzystwie ojca. Powódka K. S. utraciła osobę, która odegrała bardzo dużą rolę w prosie jej leczenia. Nie dość, że zmagała się z tak ciężką chorobą, jaką jest białaczka to jeszcze doświadczyła śmierci najbliższej jej w tamtym okresie osoby. Należy podkreślić, ze każdy z powodów stratę G. S. odczuwał w inny sposób, jednak prawo do życia w pełnej rodzinie zostało zaburzone w stosunku do każdego z nich i spowodowało niekorzystne zmiany w ich życiu psychicznym, w sferze emocjonalnej i osobistej. Każdy z powodów odczuł brak bliskiej im osoby, jej wsparcia i pomocy.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należy uznać, że zadośćuczynienia w wysokości wypłaconej przez pozwanego są zaniżone. Sąd uznał, że funkcja kompensacyjna zadośćuczynienia zostanie spełniona gdy pozwany uiści na rzecz powodów M. S. i D. S. jeszcze kwoty odpowiednio 40.000 zł i 42.000 zł, tak żeby łączna suma zadośćuczynienia wyniosła 50.000 zł. Odnośnie do K. B. Sąd uznał, że adekwatna do po jej krzywdy będzie kwota zadośćuczynienia w wysokości 70.000 zł, dlatego przy uwzględnieniu już wypłaconego na jej rzecz zadośćuczynienia zasądził kwotę 62.000 zł. Przy czym żądanie zasądzenia zadośćuczynień w wyższej kwocie niż zasądzona, przy uwzględnieniu wysokości świadczeń już przyznanych przez ubezpieczyciela Sąd uznał za zbyt wygórowane i w tym zakresie oddalił.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Należy mieć na uwadze, że orzeczenie Sądu przyznające zadośćuczynienie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, a nie konstytutywnego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 lutego 2007 roku, sygn. akt I CSK 433/2006, niepublikowane). Zobowiązane do zapłaty zadośćuczynienia ma charakter zobowiązania bezterminowego, toteż przekształcenie go w zobowiązanie terminowe może nastąpić w wyniku wezwania wierzyciela (pokrzywdzonego) skierowanego wobec dłużnika do spełnienia świadczenia (art. 455 k.c.). Jak wynika z akt szkody pozwana została wezwana przez powódkę K. B. do naprawienia szkody pismem z 5 maja 2016 roku, a przez powodów M. S. i D. S. pismem z 5 września 2016 roku. Pozwana w odpowiedzi na pozew nie kwestionowała daty doręczenia wezwania do zapłaty, wskazywała jednak, że dochodzone odszkodowanie z powodu ustalania jego wysokości przez Sąd stają się wymagalne dopiero w dacie wyrokowania, jednak stanowiska pozwanej Sąd nie podziela. Stąd odsetki zasądzono od dnia następnego po dniu wymagalności tj. w stosunku do K. S. od 5 czerwca 2016 roku, a w stosunku do pozostałych powodów od 6 października 2016 roku.

O kosztach rozstrzygnięto po myśli art. 100 k.p.c. stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów.

Powód M. S. wygrał sprawę w 44 %. Na koszty procesu składały się: kwota 4.500 zł stanowiąca opłatę od pozwu, wynagrodzenia pełnomocników stron w kwotach po 1.800 zł, 1/3 opłaty skarbowej od pełnomocnictwa udzielonego przez pozwanego w kwocie 5,60 zł, 1/3 wynagrodzenia biegłej w wysokości 187 zł.

Powód D. S. wygrał sprawę w 46 %. Na koszty procesu składały się: kwota 4.600 zł stanowiąca opłatę od pozwu, wynagrodzenia pełnomocników stron w kwotach po 1.800 zł, 1/3 opłaty skarbowej od pełnomocnictwa udzielonego przez pozwanego w kwocie 5,60 zł, 1/3 wynagrodzenia biegłej w wysokości 187 zł.

Powódka K. B. wygrała sprawę w 67 %. Na koszty procesu składały się: kwota 4.600 zł stanowiąca opłatę od pozwu, wynagrodzenia pełnomocników stron w kwotach po 1.800 zł, 1/3 opłaty skarbowej od pełnomocnictwa udzielonego przez pozwanego w kwocie 5,60 zł, 1/3 wynagrodzenia biegłej w wysokości 187 zł.

W przypadku powodów Sąd kierując się normą wynikającą z art. 109 § 2 k.p.c., tj. mając na uwadze nakład pracy ich pełnomocnika i charakter sprawy dokonał obniżenia wynagrodzenia pełnomocnika każdego z powodów w stosunku do stawek przewidzianych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (w brzmieniu obowiązującym w dacie wytoczenia powództwa). (podobnie Sąd Najwyższy w uchwale z 8 października 2015 roku wydanej w sprawie III CZP 58/15 i Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 8 marca 2017 roku wydanym w sprawie I ACa 2444/15) Każdemu powodowi Sąd przyznał tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika kwotę 1.800 zł, pomniejszoną stosownie do reguły wynikającej z art. 100 k.p.c.

Sygn. akt II C 475/16

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku wraz uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron,

3.  kal. 20 dni od dnia doręczenia lub z wpływem.

R., 24 maja 2018 roku