Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 03 maja 2017 roku P. S. (1), posługując się loginem peter8320 wystawił na portalu olx.pl ogłoszenie (ID ogłoszenia: (...)) o sprzedaży telefonu komórkowego Samsung G. (...) wraz z pudełkiem, ładowarką, słuchawkami i gwarancją za kwotę 900 zł, z możliwością dodatkowo zakupu etui w cenie 60 zł.

Dowód:

- kopia ogłoszenia (k. 10, k. 18-20)

- zeznania pokrzywdzonego P. S. (1) (k. 3v)

J. P. (1) zainteresowany kupnem telefonu oferowanego przez P. S. (1), tego samego dnia, posługując się loginem pacyna77, za pośrednictwem portalu olx.pl skontaktował się z nim i ustalił cenę oraz warunki dostawy. P. S. (1) zgodził się sprzedać oskarżonemu telefon za kwotę 850 zł i wysłać go, po otrzymaniu potwierdzenia wykonania przelewu bankowego zapłaty za telefon.

Dowód:

- częściowo wyjaśnienia oskarżonego J. P. (1) (k. 31)

- zeznania pokrzywdzonego P. S. (1) (k. 3v)

- wydruk rozmów (k. 7-8)

W dniu 04 maja 2017 roku oskarżony z należącego do niego rachunku bankowego nr (...), prowadzonego przez Bank (...) S.A. zlecił wykonanie przelewu kwoty 850 zł na wskazany przez P. S. (1) rachunek bankowy, o numerze (...). Wydrukował potwierdzenie wykonania operacji, po czym anulował zlecenie tego przelewu. Następnie za pośrednictwem portalu olx.pl przesłał pokrzywdzonemu potwierdzenie wykonania operacji przelewu.

Dowód:

- częściowo wyjaśnienia oskarżonego J. P. (1) (k. 31)

- wydruk potwierdzenia wykonania przelewu (k. 6)

W dniu 04 maja 2017 roku P. S. (1) za pośrednictwem Poczty Polskiej przesłał telefon J. P. (1). W związku z brakiem wpływu środków pieniężnych za sprzedany towar, pokrzywdzony kontaktował się za pomocą portalu olx.pl z Jackiem Pacyna, który potwierdził, że otrzymał telefon i zapewniał, że nie wie, co jest przyczyną braku wpływu pieniędzy na konto pokrzywdzonego. J. P. (1) cały czas utrzymywał, że dokonał przelewu.

Dowód:

- potwierdzenie nadania paczki (k. 9)

- wydruk rozmów (k. 7-8)

Dnia 11 sierpnia 2017 roku J. P. (1) dokonał wpłaty na rzecz pokrzywdzonego kwoty 850 zł z zakupiony telefon.

Dowód:

- wydruk potwierdzenia wykonanej operacji (k. 32)

- notatka urzędowa (k. 36)

J. P. (1) urodził się w (...) roku. Ma wykształcenie podstawowe. Obecnie pracuje za granicą i osiąga dochód w wysokości 4000 zł. Jest kawalerem. Posiada jedno dziecko w wieku 2 lat, które pozostaje na jego utrzymaniu. J. P. (1) był uprzednio karany za przestępstwo przeciwko mieniu.

Dowód:

- dane o osobie podejrzanej (k. 34)

- informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k. 60)

Oskarżony przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Oskarżony wyjaśnił, że dokonał zakupu telefonu komórkowego Samsung G. (...) na portalu olx.pl, jednak nie pamięta danych sprzedającego. Oskarżony podał, że uzgodnił ze sprzedającym, że ten prześle mu telefon, a on po jego otrzymaniu dokona przelewu kwoty 850 zł na jego konto. Po odebraniu telefonu wpłacił pieniądze na konto sprzedającego, a następnie anulował przelew bankowy. Wydrukował potwierdzenie wykonania operacji przelewu pieniędzy i przesłał sprzedającemu. J. P. (1) wyjaśnił, że miał wówczas duże problemy finansowe i faktycznie nie zapłacił za ten telefon. Używał telefonu przez jakiś czas, a następnie dokonał jego sprzedaży (k. 31).

Oskarżony nie stawił się na rozprawie głównej w dniu 15 listopada 2017 roku, o terminie został zawiadomiony prawidłowo. W związku z tym Sąd na podstawie art. 389 § 1 kpk odczytał wyjaśnienia J. P. (1) złożone w toku postępowania przygotowawczego (k. 51v).

Przystępując do oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego należy stwierdzić, iż oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, co Sąd uznał za wiarygodne. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, co do faktu kupienia przez niego telefonu komórkowego marki S. (...) za pośrednictwem portalu olx.pl i anulowania przez niego zlecenia wykonania przelewu na numer rachunku bankowego podanego przez sprzedającego. Wyjaśnienia oskarżonego, iż uzgodnił on ze sprzedającym, że dopiero po otrzymaniu telefonu dokona przelewu pieniędzy i wówczas prześle potwierdzenie wykonania tej operacji są natomiast sprzeczne z pozostałym zgormadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami pokrzywdzonegoP. S. (1) (k. 3v), wydrukiem potwierdzenia wykonania przelewu (k. 6), potwierdzeniem nadania paczki (k. 9), a także wiadomościami tekstowymi oskarżonego przesyłanymi na portalu olx.pl (k. 7-8).

Sąd uznał za wiarygodne zeznania pokrzywdzonego P. S. (1), albowiem są logiczne oraz zgodne z treścią pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (k. 3v). Pokrzywdzony w sposób szczegółowy przedstawił zarówno okoliczności dotyczące warunków transakcji ustalonych z oskarżonym, jak i również związane z ostatecznym brakiem otrzymania zapłaty, mimo przesłania telefonu komórkowego oskarżonemu. Zeznania te w sposób nie budzący wątpliwości wykazały, iż pokrzywdzony został wprowadzony w błąd, co w konsekwencji doprowadziło do niekorzystnego rozporządzenia jego mieniem. Znajdują one też odzwierciedlenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym kopii ogłoszenia (k. 10, k. 18-20), wydruku potwierdzenia wykonania przelewu (k. 6) oraz potwierdzenia nadania paczki (k. 9).

Jako wiarygodne Sąd ocenił także dowody z dokumentów w postaci: kopii ogłoszenia (k. 10, k. 18-20), wydruku rozmów (k. 7-8), wydruku potwierdzenia wykonania przelewu (k. 6), potwierdzenia nadania paczki (k. 9), wydruku potwierdzenia wykonanej operacji (k. 32), notatki urzędowej (k. 36), danych o osobie podejrzanej (k. 34) oraz informacji z Krajowego Rejestru Karnego (k. 60). W ocenie Sądu brak było podstaw do podważenia autentyczności wskazanych dokumentów oraz informacji w nich zawartych. Zdaniem Sądu w sprawie nie zachodziły żadne okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność.

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał J. P. (1) za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia i podzielił kwalifikację prawną przyjętą przez oskarżyciela publicznego, z tym jednak ustaleniem, że oskarżony przedłożył pokrzywdzonemu potwierdzenie wykonania operacji przelewu bankowego, dokonanego z jego rachunku bankowego na rachunek bankowy P. S. (1) na kwotę 850 złotych, która nie została zrealizowana z uwagi na anulowanie jej bezpośrednio po zleceniu jej wykonania, tj. występku z art. 286 § 1 kk. Sąd ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie doszedł do przekonania, że oskarżony nie przedłożył pokrzywdzonemu jako autentycznego podrobionego dokumentu przelewu bankowego. Okoliczność taka nie znalazła potwierdzenia w zebranym i uznanym za wiarygodny materiale dowodowym.

Na podstawie art. 286 § 1 kk odpowiedzialności karnej podlega ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Do znamion przestępstwa z art. 286 § 1 kk należą trzy oszukańcze sposoby jego popełnienia: wprowadzenie innej osoby w błąd, wyzyskanie błędu, wyzyskanie niezdolności innej osoby do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Pierwszy i drugi opiera się na błędzie pokrzywdzonego, którego wyobrażenie o rzeczywistości nie odpowiada faktom w zakresie istotnym dla podjęcia decyzji o określonym rozporządzeniu mieniem (wyr. SN z 2.12.2002 r., IV KKN 135/00, Prok. i Pr. – wkł. 2003, Nr 6, poz. 8). Sprawca albo błąd ten wywołuje, przedstawiając pokrzywdzonemu fałszywy obraz rzeczywistości, albo wykorzystuje fakt, że pokrzywdzony z innego powodu jest już w błędzie. Trzeci sposób popełnienia oszustwa wiąże się ze szczególnymi cechami osoby dokonującej rozporządzenia mieniem. Jej niezdolność do należytego pojmowania przedsiębranego działania może mieć charakter zarówno trwały (gdy przyczyną jest np. niedojrzałość), jak i przejściowy (gdy przyczyną jest np. stan odurzenia) (zob. np. wyr. SA we Wrocławiu z 18.12.2015 r., II AKa 307/15, L.; wyr. SA w Gdańsku z 18.11.2015 r., II AKa 339/15, L.). Podmiotem oszustwa może być każda osoba zdolna do odpowiedzialności karnej (jest przestępstwo powszechne).

Oszustwo jest przestępstwem materialnym, na co wskazuje znamię czynnościowe "doprowadza". Dokonanie oszustwa następuje zatem dopiero z chwilą niekorzystnego rozporządzenia mieniem (wyr. SN z 15.11.2002 r., IV KKN 618/99, Prok. i Pr. – wkł. 2003, Nr 6, poz. 7), które pozostaje w związku przyczynowym z oszukańczymi metodami postępowania sprawcy (wyr. SN z 19.7.2007 r., V KK 384/06, KZS 2008, Nr 1, poz. 28; wyr. SA w Łodzi z 12.8.2014 r., II AKa 142/14, L.).

Oszustwo może być popełnione tylko umyślnie, a przy tym stanowi przestępstwo kierunkowe, znamienne celem, którego treścią jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca powinien obejmować wszystkie znamiona oszustwa zamiarem bezpośrednim (post. SN z 4.1.2011 r., III KK 181/10, OSNKW 2011, Nr 3, poz. 27; wyr. SN z 14.1.2004 r., IV KK 192/03, Prok. i Pr. – wkł. 2004, Nr 9, poz. 5).

Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy Sąd uznał, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzuconego mu przestępstwa. J. P. (1) wprowadził w błąd P. S. (1), zapewniając go o wykonaniu przelewu pieniędzy na wskazany przez niego numer rachunku bankowego i przesłał mu za pomocą portalu olx.pl potwierdzenie dokonania tej operacji. Następnie oskarżony anulował zlecenie wykonania tego przelewu. Podkreślić należy, że przesłanie potwierdzenia wykonania przelewu było dla pokrzywdzonego warunkiem koniecznym dla realizacji transakcji i wysyłki towaru na adres podany przez oskarżonego. W ocenie Sądu oskarżony obejmował swoją świadomością i zamiarem kierunkowym to, że wprowadza pokrzywdzonego w błąd oraz to, iż w ten sposób doprowadza go do niekorzystnego rozporządzania mieniem. Od samego początku intencją oskarżonego nie było uiszczenie ceny za telefon komórkowy. J. P. (1) przyznał w swoich wyjaśnieniach, że znajdował się wówczas w dużych kłopotach finansowych. Po jakimś czasie korzystania z telefonu, sprzedał go dalej. Nie ulega wątpliwości, że dokonane rozporządzenie było niekorzystne z punktu widzenia interesów pokrzywdzonego, a z tego tytułu oskarżony uzyskał korzyść majątkową w postaci telefonu komórkowego, za który nie zapłacił.

Sąd nie dopatrzył się żadnej okoliczności wyłączającej bezprawność czynu ani winę sprawcy. J. P. (1) jest osobą pełnoletnią i zdrową, nie leczy się psychiatrycznie. Z uwagi na charakter czynu dopuścił się on powyższego występku umyślnie w zamiarze bezpośrednim. Wypełnienie więc przez oskarżonego dyspozycji czynu z art. 286 § 1 kk nie budzi w ocenie Sądu żadnych wątpliwości.

Sąd oskarżonego J. P. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, to jest występku z art. 286 § 1 kk, z tym ustaleniem, że przedłożył pokrzywdzonemu potwierdzenie wykonania operacji przelewu bankowego, dokonanego z jego rachunku bankowego na rachunek bankowy P. S. (1) na kwotę 850 złotych, która nie została zrealizowana z uwagi na anulowanie jej bezpośrednio po zleceniu jej wykonania i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierzył mu karę 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Za występek z art. 286 § 1 kk grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Wskazać w tym miejscu należy, że intencją Sądu było wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w najniższym możliwym wymiarze – tj. 6 miesięcy. Omyłkowo jednak Sąd w wyroku określił wymiar kary na 4 miesiące.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd miał na uwadze dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 kk. Sąd miał na względzie stopień społecznej szkodliwości, bacząc przy tym by dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonego. Sąd miał także na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak też dyrektywy w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Sąd miał na uwadze także całokształt okoliczności łagodzących i obciążających.

Przesłanką obciążającą jest niewątpliwie wysoki stopień zawinienia oskarżanego. Sąd wziął pod uwagę fakt, iż przypisane mu przestępstwo oskarżony popełnił umyślnie, naruszając dobro chronione prawem, kierując się chęcią osiągnięcia korzyści majątkowej. Oskarżony w wyjaśnieniach złożonych w toku postępowania przygotowawczego przyznał, że znajdował się w dużych kłopotach finansowych. Mimo to postanowił zakupić telefon komórkowy, a następnie wprowadził w błąd sprzedającego i za niego nie zapłacił. Oskarżony godził w istotne dobra prawne jakimi są prawa majątkowe. Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego należy ocenić jako znaczny z uwagi motywację oskarżonego. Sąd miał też na uwadze fakt, że oskarżony był uprzednio karny za czyn podobnego rodzaju.

Sąd po stronie oskarżonego, jako jedyne okoliczności łagodzące odnotował przyznanie się do popełnionego przestępstwa i ostatecznie naprawienie wyrządzonej szkody. Okoliczności tych jednak w ocenie Sądu nie można przeceniać, bo trudno byłoby oskarżonemu polemizować z dokumentami, z których jasno wynika, że nie zapłacił za kupiony towar.

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy Sąd, na mocy art. 69 § 1 kk oraz art. 70 § 1 kk skorzystał z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności. Okres próby oznaczono na 1 rok. W ocenie Sądu będzie on wystarczający dla weryfikacji przyjętej prognozy. Sąd wyraża przekonanie, że wykonanie kary bezwzględnej pozbawienia wolności nie jest niezbędne dla resocjalizacji oskarżonego, a wręcz lepszy wynik osiągnie się poprzez jej zawieszenie, umożliwiając oddziaływanie na oskarżonego w ramach środków niepozbawiających wolności. Zdaniem Sądu, w przypadku J. P. (1) istnieją pozytywne prognozy na przyszłość, które dają podstawę do przyjęcia, iż mimo zawieszenia wykonania kary, więcej nie popełni on już przestępstwa. W ocenie Sądu tak ukształtowana kara będzie oddziaływać wychowawczo i zapobiegawczo wobec oskarżonego, jak również spełni swoje zadania w zakresie prewencji ogólnej.

Na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do wykonywania pracy zarobkowej.

Sąd mając na uwadze sytuację majątkową oskarżonego, zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie kwotę 120 złotych tytułem opłaty oraz kwotę 70 złotych tytułem kosztów postępowania w sprawie. W ocenie Sądu sumy te nie przekraczają jego możliwości finansowych.