Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Sąd Rejonowy w Gryficach I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Kowalska

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Kielar

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2018 r. w Gryficach sprawy

z wniosku P. M.

przy udziale Przedsiębiorstwa Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N., Gminy B., (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia: I. oddalić wniosek;

II.  zasądzić od wnioskodawcy P. M. na rzecz uczestniczki Przedsiębiorstwa Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. kwotę 257,00 zł (dwustu pięćdziesięciu siedmiu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zasądzić od wnioskodawcy P. M. na rzecz uczestniczki Gminy B. kwotę 257,00 zł (dwustu pięćdziesięciu siedmiu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Małgorzata Kowalska

Sygn. akt I Ns 158/15

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 20 lutego 2015 r. wnioskodawca P. M., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wystąpił do tutejszego Sądu o ustanowienie służebności przesyłu za jednorazowym wynagrodzeniem. Wnioskodawca wniósł o ustanowienie służebności przesyłu obciążającej jego nieruchomość stanowiącą działkę nr (...), położoną w P., dla której Sąd Rejonowy w Gryficach prowadzi księgę wieczystą o nr (...) oraz obciążającej każdoczesnego przyszłego właściciela tej nieruchomości na rzecz Przedsiębiorstwa Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. oraz na rzecz każdoczesnego przyszłego posiadacza sieci, której treścią jest znoszenie istnienia na nieruchomości obciążonej i w przestrzeni pod powierzchnią tej nieruchomości sieci rozumianej jako przewody wodociągowe lub kanalizacyjne wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi dostarczana jest woda, lub którymi odprowadzane są ścieki, będące w posiadaniu uczestnika postępowania, znajdujących się w pasie tej działki oraz prawa korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie niezbędnym do dokonywania konserwacji, remontów, modernizacji urządzeń przesyłowych lub ich instalacji wraz z prawem wejścia i wjazdu na teren odpowiednim sprzętem. Ponadto wnioskodawca wniósł o zasądzenie na jego rzecz od uczestniczki tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności kwoty 35.000 zł. W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że na nieruchomości stanowiącej jego własność posadowione zostały w nieustalonym czasie urządzenia przesyłowe w postaci wodociągu, który zaopatruje w wodę sąsiednie nieruchomości oraz studnia z włazami i rurociąg wodny. W dalszej kolejności wnioskodawca wskazał, że uczestnik postępowania nie jest właścicielem sieci, a jej dzierżawcą. W uznaniu wnioskodawcy sam fakt posiadania sieci (niezależnie od tytułu prawnego lub braku tego tytułu) implikuje wniosek, że podsianie samoistne lub zależne jest wystarczającą przesłanką ustanowienia służebności na rzecz uczestnika jako przedsiębiorstwa wodociągowo - kanalizacyjnego. Przyznanie przez uczestnika faktu bycia dzierżawcą sieci (a zatem posiadania zależnego sieci) przesądza o tym, że legitymowanym biernie nie może być Gmina B., mimo że jest ona właścicielem sieci (k. 2-6).

W odpowiedzi na wniosek uczestniczka Przedsiębiorstwo Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wniosła o oddalenie wniosku i zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawcy kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wniosła ponadto o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze uczestnika Gminy B.. Wskazana uczestniczka podniosła, że nie jest właścicielem sieci, której wniosek dotyczy, a zatem nie jest biernie legitymowana w sprawie (k. 42-44).

W piśmie z dnia 16 października 2015 r. wnioskodawca wniósł o wezwanie do udziału w sprawie Gminy B. jako podmiotu zainteresowanego (k. 60-62).

W toku rozprawy dnia 16 października 2015 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika Gminę B. (k. 64).

W odpowiedzi na wniosek z dnia 17 listopada 2015 r. uczestniczka Gmina B., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wniosła o oddalenie wniosku i o zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawcy kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa prawnego. W uzasadnieniu wskazała, że nie jest przedsiębiorcą, a tym samym na jej rzecz nie może nastąpić ustanowienie służebności przesyłu. Podniosła ponadto, że uczestniczka Przedsiębiorstwo Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. nie jest właścicielem sieci (k. 71-72).

W piśmie z dnia 15 marca 2016 r. uczestniczka Gmina B. podniosła, że wskazany we wniosku odcinek sieci wodociągowej nie jest jej własnością, a tym samym nie jest w dyspozycji uczestniczki Przedsiębiorstwo Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. (k. 109).

W piśmie złożonym w toku rozprawy dnia 21 października 2016 r. uczestniczka Gmina B. podniosła, że sieć wodociągowa, której wniosek dotyczy stanowi własność (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. (k. 166-168).

Pismem z dnia 4 listopada 2016 r. wnioskodawca wniósł o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze uczestnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.. Wnioskodawca wskazał, iż jest to podmiot zainteresowany w sprawie. Jednocześnie wnioskodawca podtrzymał dotychczasowe żądanie wniosku. W treści pisma wnioskodawca wskazał, że sieć wodociągowa P. - S. - R. (w odniesieniu, do której uczestniczka Gmina B. twierdzi, że dotyczy jej wniosek i jest własnością (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.) nie przebiega przez nieruchomość wnioskodawcy. Objęty wnioskiem odcinek sieci wodociągowej pozostaje we władaniu uczestniczki Przedsiębiorstwa Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. (k. 190-192).

Postanowieniem z dnia 26 stycznia 2017 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. (k. 194).

W piśmie z dnia 21 lutego 2017 r. uczestniczka (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. wskazała, że niniejsze postępowanie nie dotyczy jej praw lub obowiązków, albowiem objęty wnioskiem odcinek sieci nie stanowi jej własności. Uczestniczka wniosła o oddalenie wniosku w zakresie, w jakim miałby on dotyczyć jej osoby. Wskazana uczestniczka podniosła, że sieć przebiegająca przez działkę wnioskodawcy jest własnością Gminy G., która poniosła koszty budowy sieci i którą należy kwalifikować jako przedsiębiorcę przesyłowego (k. 206-207).

W piśmie z dnia 29 sierpnia 2017 r. wnioskodawca wskazał, że bez znaczenia prawnego pozostaje czyją własnością jest sporny odcinek sieci przebiegający przez działkę wnioskodawcy - istotny jest tylko fakt, w posiadaniu którego z dwóch uczestniczących w postępowaniu przedsiębiorstw wodno - kanalizacyjnych pozostaje sporny odcinek sieci. W ocenie wnioskodawcy uczestniczka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. nie jest posiadaczem sieci przebiegającej przez działkę wnioskodawcy, a niewątpliwie posiadaczem jej jest jej jest Przedsiębiorstwo Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N.. Ponadto wnioskodawca wskazał, że wnosi zgodnie z dotychczasowymi żądaniami (k. 245-247).

Pismem z dnia 31 sierpnia 2017 r. uczestniczka (...) sp. z o.o. w N. podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie. Podniosła, iż stanowisko wnioskodawcy, iż służebność przesyłu może być ustanowiona na rzecz posiadacza sieci jest nietrafne (k. 252).

W piśmie z dnia 22 maja 2018 r. wnioskodawca podtrzymał dotychczas prezentowane stanowisko w sprawie. Podkreślił, że prawo własności sieci jest okolicznością całkowicie irrelewantną w świetle ustawowych zadań gminy w zakresie zaopatrywania w wodę. Służebność przesyłu winna być zdaniem wnioskodawcy ustanowiona na rzecz (...) sp. z o.o. w N..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Działkę nr (...), położona w P., dla której Sąd Rejonowy w Gryficach prowadzi księgę wieczystą o nr (...), stanowi własność P. M.. Na nieruchomości tej posadowione są urządzenia przesyłowe w postaci wodociągu oraz studni z włazem. Opisane urządzenia nie stanowią własności (...) sp. z o.o. w N..

Pismem z dnia 8 września 2014 r. wnioskodawca zwrócił się do (...) sp. z o.o. w N. o zawarcie umowy o ustanowienie służebności przesyłu. W odpowiedzi na powyższe (...) sp. z o.o. w N. wskazała, że nie jest właścicielem sieci wodociągowej i nie powinny być wobec niej wysuwane jakiekolwiek roszczenia dotyczące służebności przesyłu.

Niesporne, a nadto dowód:

- wydruk KW o nr (...) – k. 10-15,

- wypis z rejestru gruntów – k. 16,

- kopia mapy ewidencyjnej – k. 17- 18v,165, 250,

- kopia mapy zasadniczej – k. 147,

- pismo z dnia 08.09.2014 r. – k. 23,

- pismo z dnia 26.09.2014 r. – k. 24,

- przesłuchanie wnioskodawcy w charakterze strony – k. 181-182,

- dokumentacja fotograficzna – k. 238,

- protokół oględzin – k. 237.

Dnia 27 stycznia 2000 r. Zakład (...) w G. przekazał Gminie B. wodociąg zlokalizowany w miejscowości P. - stację wodociągową wraz z sieciami wodociągowymi w miejscowości P., gmina B..

Uchwałą nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 26 listopada 2001r. z dniem 31 grudnia 2001 r. postawiono w stan likwidacji zakład budżetowy - Zakład (...) w G.. Spółka (...) sp. z o.o. w G. wstąpiła we wszelkie prawa i obowiązki związane z działalnością ww. zakładu budżetowego. (...) sp. z o.o. w G. nie posiadają żadnej dokumentacji dotyczącej sieci wodociągowej Gminy B.. W dniu przekazania stacji uzdatniania wody w miejscowości P. Gminie B. przekazana została przez ww. podmiot wszelka dokumentacja.

W dniu 11 października 2002 r. Gmina B. zawarła z (...) sp. z o.o. w N. umowę dzierżawy urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych stanowiących własność Gminy B., w szczególności wodociągu w miejscowości P..

Dowód:

- umowa dzierżawy – k. 51-53,

- wykaz majątku – k. 54-56,

- protokół przekazania – przejęcia – k. 57,124, 136,

- uchwała z dnia 26.11.2001 r. – k. 108,

- kopia mapy zasadniczej – k. 123,

- analityczne zestawienie środków trwałych – k. 125,

- protokół przekazania przejęcia środka trwałego (...) – k. 126,

- pismo z dnia 01.04. 2016 r. – k. 135.

W dniu 30 września 1996 r. przekazana została przez właściciela - Gminę G. sieć wodociągowa z przyłączami w miejscowości R. – S. – K. do użytku (na stałą eksploatację) (...) G. (poprzednikowi prawnemu (...) sp. z o.o. w G.). Budowę sieci finansowała Gmina G..

W dniu 24 maja 2010 r. (...) sp. z o.o. w G. zawarły z (...) sp. z o.o. w N. umowę o dostawę wody, której przedmiotem było dostarczanie przez (...) sp. z o.o. w N. wody do urządzeń zasilających miejscowości L., S., S., R. opomiarowanych wodomierzem głównym zlokalizowanym w studni wodomierzowej w miejscowości P.. (...) sp. z o.o. w G. zawarły w ww. umowie oświadczenie, że przysługuje im tytuł prawny do korzystania z urządzeń położonych na terenie gminy B..

Dnia 7 stycznia 2016 r. (...) sp. z o.o. w N. (dostawca) zawarła z (...) sp. z o.o. w G. (odbiorcą) umowę o hurtowe dostarczanie wody, której przedmiotem była odpłatna hurtowa dostawa przez dostawcę wody i jej zakup przez odbiorcę. Strony zgodnie ustaliły, że miejscem wykonania umowy, tj. miejscem, do którego będzie dostarczana przez dostawcę i odbierana przez odbiorcę woda jest wodomierz zlokalizowany w studni wodomierzowej na terenie miejscowości P. gm. B.. Studnia ta oddalona jest o około 700 metrów od nieruchomości wnioskodawcy. Na przedmiotowej studni następuje rozdzielenie odpowiedzialności stron umowy. Odcinek sieci wodociągowej przebiegający od studni w kierunku północnym pozostaje we władaniu (...) sp. z o.o. w N., a jego właścicielem jest Gmina B., zaś odcinek sieci wodociągowej przebiegający na południe od studzienki pozostaje we władaniu (...) sp. z o.o. w G., a jego właścicielem jest Gmina G..

Przez nieruchomość stanowiącą działkę (...) przebiega odcinek sieci wodociągowej stanowiącej własność Gminy G. i pozostającej we władaniu (...) sp. z o.o. w G..

Dowód:

- umowa o dostawę wody – k. 169-172,

- umowa o hurtowe dostarczanie wody – k. 173-175,

- faktury VAT – k. 176-178,

- pismo z dnia 08.07.2016 r. – k. 179,

- protokół z dnia 03.09.1996 r. – k. 209,

- kopie map – k. 210-215,

- protokół przekazania – przejęcia – k. 57,124, 136

- przesłuchanie P. M. w charakterze strony – k. 181-182,

- przesłuchanie S. G. w charakterze strony – k. 182-183.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Podstawę prawną żądania wniosku stanowi art. 305 ¹ kc w związku z treścią art. 305 ² § 2 kc. Stosownie do treści pierwszego z powołanych powyżej przepisów nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Na mocy drugiego przepisu jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.

Powołana regulacja prawna nie pozostawia w ocenie Sądu wątpliwości, że służebność przesyłu może być ustanowiona jedynie na rzecz przedsiębiorcy zamierzającego wybudować urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne (urządzenia przesyłowe) albo na rzecz przedsiębiorcy, który jest właścicielem tego rodzaju urządzeń, a więc na rzecz tzw. przedsiębiorcy przesyłowego. Brzmienie przepisu jest jasne i jednoznaczne, a jako takie nie wymaga podejmowania dalszych zabiegów interpretacyjnych ( clara non sunt interpretanda). W świetle powyższego Sąd nie podziela zapatrywań wnioskodawcy, jakoby na gruncie niniejszej sprawy prawnie irrelewantne pozostawało czyją własność stanowi sporny odcinek sieci przebiegający przez działkę wnioskodawcy, a istotny był tylko fakt, iż znajduje się on w posiadaniu zależnym uczestniczki (...) sp. z o.o. w N., na rzecz której wnioskodawca domagał się ustanowienia służebności przesyłu. Postulowana przez wnioskodawcę wykładania analizowanego przepisu pozostaje w oczywistej sprzeczności z jego literalnym brzmieniem, które wskazuje, że to właśnie legitymowanie się przez przedsiębiorcę przesyłowego prawem własności rzeczonych urządzeń (lub zamiar ich wybudowania) warunkuje ustanowienie służebności przesyłu. Sąd stoi na stanowisku, że podmiotem, na rzecz którego może być ustanowiona służebność przesyłu jest wyłącznie przedsiębiorca, tj. osoba fizyczna lub prawna oraz podmiot, o którym mowa w art. 33 ¹ §1 kc, prowadzące we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową, której przedmiotem jest działalność związana z wykorzystaniem urządzeń przesyłowych. Przepis art. 305 ¹ kc ogranicza bowiem krąg przedsiębiorców, którym przysługuje legitymacja (tak czynna, jak i bierna) w sprawach o ustanowienie służebności przesyłu. Do kręgu tego ustawodawca nie zaliczył podmiotów będących posiadaczami zależnymi urządzeń przesyłowych. Należy wyraźnie w tym miejscu zaznaczyć, że służebność przesyłu zapewnić ma przedsiębiorcy przesyłowemu stabilny tytuł do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 kc oraz stabilny tytuł do korzystania z nieruchomości w celu realizowania swojej działalności. Z pewnością takiego stabilnego tytułu do korzystania z nieruchomości nie zapewni przedsiębiorstwu przesyłowemu ustanowienie służebności przesyłu na rzecz dzierżawcy. Ponadto należy postawić pytanie jak w przypadku ustanowienia służebności przesyłu na rzecz dzierżawcy (posiadacza zależnego) kształtowałaby się kwestia „przejścia służebności przesyłu” na nabywcę przedsiębiorstwa w przypadku jego sprzedaży. Zgodnie bowiem z treścią art. 503 ³ §1 kc służebność przesyłu przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 kc. O ile więc służebność ustanowiona na rzecz dzierżawcy przeszłaby na nabywcę przedsiębiorstwa, z pewnością nie tworzyłaby ona dla dzierżawcy stabilnego tytułu do korzystania z nieruchomości. Ustanowienie służebności nie spełniałoby zatem swojego zasadniczego celu. Należy ponadto zwrócić uwagę, że stosowanie do treści art. 503 ³§2 kc służebność przesyłu wygasa najpóźniej wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa. Ustanowiona na rzecz dzierżawcy urządzeń przesyłowych służebność przesyłu wygasłaby zatem z chwilą zakończenia likwidacji przedsiębiorstwa, pomimo że podmiot, na rzecz którego ustanowiono służebność nadal funkcjonowałby w obrocie prawnym. I w tym przypadku służebność przesyłu nie tworzyłaby dla dzierżawcy stabilnego tytułu do korzystania z nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe Sąd nie podziela zapatrywań wnioskodawcy, jakoby kwestia tego czyją własność stanowią urządzenia przesyłowe (wodociąg) nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. W ocenie Sądu ma ona znaczenie wręcz fundamentalne. Tymczasem wnioskodawca, będąc reprezentowanym przez zawodowego pełnomocnika, nie zmodyfikował w żaden sposób wniosku, choćby ewentualnie wnosząc o ustanowienie służebności przesyłu na rzecz podmiotu będącego właścicielem odcinka wodociągu przebiegającego przez działkę (...). Marginalnie jedynie należy w tym miejscu odnotować, że właściciel nieruchomości, na której znajduje się sieć wodociągowa może żądać ustanowienia służebności przesyłu obciążającej tę nieruchomość na rzecz gminy będącej właścicielem tej sieci. Jest to także możliwe, gdy gmina wydzierżawia sieć przedsiębiorstwu wodociągowo – kanalizacyjnemu (uchwała SN z dnia 13 kwietnia 2017 r., III CZP 3/17). Wnioskodawca konsekwentnie podtrzymywał natomiast wniosek o ustanowienie służebności przesyłu na rzecz (...) sp. z o.o. w N., co do której strony pozostawały zgodne, iż nie jest ona właścicielem analizowanego odcinka sieci wodociągowej. Co więcej - przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało wręcz, że ww. podmiot nie jest nawet posiadaczem zależnym odcinka sieci zlokalizowanego na działce stanowiącej własność wnioskodawcy. Analiza załączonych do sprawy umów dzierżawy, umów o dostawę wody i protokołów przekazania poszczególnych odcinków sieci w zestawieniu z twierdzeniami S. G. i spostrzeżeniami poczynionymi przez Sąd w toku oględzin przeprowadzonych w obecności przybranej w charakterze geodety rzeczoznawcy uprawnionej J. K. przekonuje, że uwzględniając wzajemną lokalizację miejscowości G., B., P., S., R. i K. oraz ich geograficzne położenie, odcinek sieci wodociągowej przebiegający od studzienki umiejscowionej w P. na południe (a więc odcinek sieci przebiegający przez działkę wnioskodawcy) stanowi własność Gminy G.. Nie ulega wątpliwości i nie było pomiędzy stronami sporne, że Gmina G. finansowała budowę tego odcinka sieci. Sfinansowanie budowy urządzenia, które po połączeniu z siecią jest samodzielną rzeczą ruchomą i odrębnym przedmiotem obrotu, ma decydujące znaczenie dla określenia kto jest właścicielem tej rzeczy ruchomej. Fakt poniesienia kosztów budowy urządzenia, wówczas gdy nie należy ono do części składowych nieruchomości, bo wchodzi w skład przedsiębiorstwa przesądza o jego własności jako własności rzeczy ruchomej. Zgromadzone w sprawie materiały dowodowe nie dostarczyły podstaw do przyjęcia, aby Gmina G. przeniosła na rzecz jakiegokolwiek innego podmiotu własność infrastruktury wodociągowej przebiegającej przez działkę (...) położoną w P.. Gmina ta jedynie oddała poprzednikowi prawnemu (...) sp. z o.o. w G. sieć na rozważanym odcinku do eksploatacji.

Stwierdzając po stronie uczestnika (...) sp. z o.o. w N. brak przymiotu właściciela urządzeń przesyłowych zlokalizowanych na działce wnioskodawcy, Sąd stwierdził w tym zakresie brak legitymacji procesowej i powództwo oddalił, o czym orzeczono w punkcie I sentencji.

Podkreślić jedynie należy, że fakt zaniechania wezwania do udziału w sprawie Gminy G. nie powoduje nieważności postępowania, albowiem uczestnictwo ww. podmiotu w postępowaniu nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia. Wnioskodawca w ramach toczącego się postępowania i tak nie domagał się, choćby ewentualnie, ustanowienia służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorcy będącego właścicielem sieci wodociągowej.

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie ustalono w oparciu o całokształt zgromadzonych dowodów dokumentarnych, a nadto – w oparciu o dokumentację zdjęciową oraz twierdzenia wnioskodawcy i S. G. przesłuchanych w charakterze stron. Autentyczność wskazanych dowodów dokumentarnych nie była przez strony kwestionowana, ani też nie wzbudziła ona wątpliwości Sądu. Na uwzględnienie zasługiwały ponadto twierdzenia S. G., albowiem korespondowały one z dowodami z dokumentów, były logiczne i spójne. Walor wiarygodności przypisano także twierdzeniom wnioskodawcy, choć dotyczyły one okoliczności niespornych i nie mających istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Sąd w toku rozprawy dnia 28 maja 2018 r. oddalił wniosek wnioskodawcy o odroczenie terminu rozprawy. Pełnomocnik wnioskodawcy był prawidłowo zawiadomiony o tym terminie, o czym świadczy treść rozmowy przeprowadzonej z pracownikiem kancelarii (notatka urzędowa) oraz treść maila adresowanego do wnioskodawcy, a nadanego w dniu 22 maja 2018 r. Argumenty podnoszone przez wnioskodawcę we wniosku o odroczenie rozprawy nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Ponadto w toku rozprawy dnia 28 maja 2018 r. Sąd oddalił wniosek dowodowy wnioskodawcy o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych z zakresu geodezji wyceny nieruchomości, albowiem z uwagi na treść rozstrzygnięcia przeprowadzanie tych dowodów było zbędne i generowałoby jedynie niepotrzebne koszty.

Rozstrzygniecie o kosztach postępowania Sąd zawarł w punktach II i III sentencji. Podstawę prawną tych rozstrzygnięć stanowi art. 520 kpc. Zgodnie z art. 520 kpc każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (§1). Jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników (§2). Stanowisko takie uzasadnione jest niezależnością i samodzielnością udziału w tym postępowaniu każdego uczestnika. W rezultacie każdy uczestnik postępowania nieprocesowego ponosi koszty związane z: poszczególnymi czynnościami, których dokonał; z jego udziałem w postępowaniu; z czynnościami procesowymi sądu, podjętymi w jego interesie. Wskazane zasady obowiązują tak w postępowaniu nieprocesowym wszczynanym na wniosek zainteresowanego, jak i z urzędu. W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie interesy wnioskodawcy i uczestników postępowania są sprzeczne. O sprzeczności interesów można mówić, gdy przeprowadzone postępowanie zbliżone jest do procesu w tym sensie, że uwzględnienie stanowiska jednej ze stron, powoduje pozbawienie określonych praw innych uczestników (postanowienie SN z dnia 25 sierpnia 2011 r., II CZ 55/11, LEX 949024). O sprzeczności interesów można mówić w sprawach o ustanowienie służebności, albowiem w sprawach tych powstaje wyraźna kontradykcja co do oczekiwanego wyniku sprawy, gdyż wnioskodawca oczekuje uwzględnienia wniosku, a będący w opozycji uczestnik – jego oddalenia (postanowienie SN z dnia 5 grudnia 2012 r., I CZ 148/12, LEX nr 1284402, z dnia 25 sierpnia 2011 r. II CZ 55/11, LEX 949024, z dnia 19 listopada 2010 r., III CZ 46/10, LEX 688497). W takich postępowaniach ta strona, której stanowisko procesowe nie zostaje uwzględnione, w praktyce sprawę przegrywa, co uzasadnia włożenie na nią obowiązku zwrotu pozostałym uczestnikom poniesionych przez nich kosztów postępowania (postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 15 lutego 2018 r. II Cz 304/18). Przenosząc powyższe na płaszczyznę przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że skoro interesy stron postępowania były sprzeczne, a wniosek P. M. nie został uwzględniony, zasadnym jest włożenie na wnioskodawcę obowiązku zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez uczestników (...) sp. z o.o. w N. i Gminy B., a więc na rzecz tych uczestników, którzy stosowny wniosek w tym zakresie sformułowali. Na koszty zasądzone od wnioskodawcy na rzecz każdego z ww. uczestników złożyła się opłata skarbowa od pełnomocnictwa oraz wynagrodzenie zawodowych pełnomocników wskazanych uczestników ustalone w oparciu o treść § 8 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz § 7 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. W ocenie Sądu brak było podstaw do uwzględnienia wniosku P. M. sformułowanego w toku rozprawy dnia 21 października 2016 r. o odstąpienie od obciążania go kosztami postępowania. Wnioskodawca był reprezentowany w sprawie przez podmiot profesjonalny, którego rzeczą było prawidłowe oznaczenie stron postepowania. Wszystkich uczestników postępowania Sąd wezwał do udziału w sprawie na wniosek zawodowego pełnomocnika wnioskodawcy. Spowodowało to konieczność podjęcia przez uczestników czynności procesowych i wygenerowało koszty postępowania po ich stronie. Zważywszy na treść zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia, koszty te winny być zatem zawrócone przez wnioskodawcę tymże uczestnikom.

SSR Małgorzata Kowalska