Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 709/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Jarosław Marek Kamiński (spr.)

Sędziowie

:

SA Elżbieta Bieńkowska

SA Beata Wojtasiak

Protokolant

:

Sylwia Radek - Łuksza

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2014 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. K.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku

z dnia 4 września 2013 r. sygn. akt I C 923/13

I.  oddala apelację;

II.  odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu w instancji odwoławczej.

UZASADNIENIE

Z. K. pozwał Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w Ł. o zapłatę kwoty 10.000.000zł tytułem odszkodowania. Roszczenie swe wywodził z bezprawnego, w jego ocenie, pobierania przez pozwaną opłat czynszowych związanych z eksploatacją przysługującego mu spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego nr (...), położonego przy ul. (...) w Ł.. Kwestionował też wkład pozwanej w budowę budynku, w którym znajduje się zajmowany przez powoda lokal.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa wniosła o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że z racji posiadania w/w ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu, jest on obowiązany uczestniczyć w kosztach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu; pobieranie przez nią opłat w tym zakresie nie jest zatem bezprawne; ponadto powód nie wykazał szkody.

Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 4 września 2013 r. w sprawie I C 923/13 oddalił powództwo i odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu.

Sąd ustalił, że na podstawie aktu notarialnego z dnia 8 października 2007r. Rep. (...) powód nabył wraz ze swoją żoną E. K. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszalnego nr (...), znajdującego się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł., położonego przy ul. (...) w Ł..

W związku z zaistnieniem po stronie powoda zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych posiadanego mieszkania, spółdzielnia wystąpiła przeciwko Z. K. z pozwem o zapłatę kwoty 2.348,13 zł według stanu na dzień 31.01.2013 r. Wyrokiem w sprawie I C 811/13 Sąd Rejonowy w Białymstoku zasądził od Z. K. na rzecz spółdzielni żądaną kwotę 2.348,13zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 marca 2013 r.

Sąd Okręgowy, oceniając przedmiotowe roszczenie odszkodowawcze, uznał, że ma ono związek z pobieraniem przez pozwaną spółdzielnię opłat eksploatacyjnych, które, zdaniem powada, są bezprawne. Powód upatrywał więc szkody w tym, że pozwana nakłada na niego obowiązek opłat eksploatacyjnych, które następnie egzekwuje w drodze egzekucji komorniczej.

Sąd wskazał, że do przesłanek odpowiedzialności deliktowej należą: zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.). Jednak, w jego ocenie, powód nie zdołał wykazać żadnej z tych przesłanek, a przede wszystkim nie udowodnił, by miało miejsce bezprawne (a zatem sprzeczne w określoną normą prawną lub zasadami współżycia społecznego) zdarzenie, z którego wynikła szkoda. Działanie pozwanej, w ocenie Sądu, znajdowało bowiem oparcie w przepisie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych oraz w § 20 ust. 1 w zw. z § 22 ustęp 1 Statutu Spółdzielni, co zostało potwierdzone już w w/w prawomocnym wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 28 maja 2013 r., I C 811/13.

Nadto powód nie wykazał podstawowej przesłanki odpowiedzialności deliktowej, którą jest szkoda rozumiana jako uszczerbek w majątku poszkodowanego, którego doznał on wbrew swojej woli. Dla ustalenia zaistnienia szkody oraz jej wysokości porównuje się rzeczywisty stan majątku po zdarzeniu sprawczym z hipotetycznym stanem, jaki by istniał gdyby nie zaszło zdarzenie powodujące szkodę. Przyjmuje się przy tym, że na wysokość szkody majątkowej mają wpływ wyłącznie kryteria ekonomiczne, a nie przeżycia psychiczne poszkodowanego. Musi zatem istnieć możliwość określenia takiej wartości przy zastosowaniu obiektywnych kryteriów, a nie subiektywnych poglądów i odczuć. Powód opierał zaś swoje roszczenie na subiektywnym przekonaniu o istnieniu szkody, której wysokość dowolnie wskazał w oderwaniu od jakichkolwiek kryteriów majątkowych, nie uzasadniając ich w żaden sposób i nie zgłaszając na te okoliczność żadnych dowodów.

Wobec powyższego, Sąd oddalił powództwo na podstawie art. 415 k.c., a o kosztach postępowania orzekł na mocy art. 102 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Powód wniósł apelację od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości. Zarzucił niezgodność wyroku z prawem z uwagi na fakt, że, w jego przekonaniu, pozwana niezasadnie nalicza wobec niego opłaty związane z eksploatacją przedmiotowego mieszkania.

Wnosił o załączenie do akt niniejszej sprawy akt innych spraw wymienionych w apelacji, a toczących przed Sądami: Rejonowym i Okręgowym w B. oraz Okręgowym w S., a nadto akt Urzędu Miejskiego w B., Prokuratury Rejonowej w Białymstoku i innych, zarzucając blokowanie przez sądy niższych instancji dostępu do w/w akt w celu zatuszowania przestępstwa, polegającego na zmowie dla uzyskania korzyści przez władze pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. i naruszenie poszczególnych przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Kodeksu postępowania cywilnego i kodeksu cywilnego, nie wskazując jednakowoż na czym naruszenie to w kontekście niniejszej sprawy miałoby polegać.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie jego powództwa albo o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja powoda była nieuzasadniona i podlegała oddaleniu.

Sąd Apelacyjny w pełni podzielił ustalenia Sądu Okręgowego i dokonaną przez niego ocenę prawą, przyjmując je za własne.

Poczynając od kwestii proceduralnych, należy wskazać, że zgłoszony w apelacji wniosek dowodowy o dołączenie do akt niniejszej sprawy, akt innych postępowań prowadzonych przez sądami, prokuraturą i urzędami z udziałem powoda, nie mógł być uwzględniony. Po pierwsze został on uznany za spóźniony, w rozumieniu art. 368 § 1 pkt 4 w zw. z art. 381 k.p.c., ponieważ powód nie wykazał, by dowodów tych nie mógł zgłosić w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji, a po wtóre, z uwagi na fakt, że nie miały one żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy i jako takie były zbędne, zgodnie z art. 227 k.p.c. Pozwany uzasadniał konieczność dołączenia tych akt w celu „zapobiegania przewlekaniu spraw sądowych” (k. 152v akapit 4.); wywodził, że niniejsza sprawa ma charakter złożony z wielu spraw sądowych „które również legalizowały proceder dokonywany przez pana J. O. w celu pozbawienia mnie i moich dzieci majątku” (k. 152 akapit 1.), nie wykazywał jednak żadnego ich związku z przedmiotem sprawy niniejszej.

Tymczasem, wbrew stanowisku powoda, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje żadnych podstaw do przyjęcia jego roszczenia za uzasadnione. Jak słusznie przyjął Sąd Okręgowy, z dokumentacji przedstawionej przez pozwaną Spółdzielnię Mieszkaniową wynika, że jest on jej członkiem i uprawnionym z tytułu spółdzielczego własnościowego prawa do w/w lokalu (k. 73-83). Tylko z tego powodu, zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych oraz w § 20 ust. 1 w zw. z § 22 ust. 1 Statutu Spółdzielni, jest on zobowiązany do uiszczania opłat związanych z kosztami eksploatacyjnymi lokalu, które z kolei zostały wyszczególnione w § 21 Statutu. Przepisy te nie zostały uchylone żadnym aktem prawnym, obowiązują i mają charakter wiążący. Postępowanie Spółdzielni zgodnie z nimi oraz stosowanie ich przez sądy, choćby poprzez uwzględnienie powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej w Ł. przeciwko Z. K. o zapłatę zaległego czynszu (sprawa I C 811/13), nie stanowi zatem naruszenia praw obywatelskich i zasad określonych w art. 32, 45, 47, 48, 51, czy innych Konstytucji RP, tudzież przepisów kodeksu postępowania cywilnego, czy kodeksu cywilnego. Pobieranie opłat związanych z użytkowaniem przez powoda lokalu mieszkalnego, jest także zgodne z zasadami współżycia społecznego.

Niezależnie od powyższego, powód w toku postępowania w żaden sposób nie dowodził też faktu poniesionej szkody, ani jej wysokości. Kwoty uiszczane na rzecz Spółdzielni z tytułu eksploatacji, a wynikające z przedłożonych dowodów wpłaty (k. 144), sięgają w sumie rzędu kilku tysięcy złotych. Powód żądał zaś odszkodowania w wysokości 10.000.000 zł.

Przyjmując zatem, że powód nie wykazał bezprawności działania pozwanej w rozumieniu art. 415 k.c., ani samej szkody, Sąd Apelacyjny uznał wyrok Sądu Okręgowego za odpowiadający prawu i oddalił apelację powoda na mocy art. 385 k.p.c.

Mając zaś na względzie wyjątkowo trudną sytuację majątkową powoda, wynikającą z faktu jego całkowitej niezdolności do pracy i osiągania z tego tytułu renty w kwocie około 415 zł, Sąd Apelacyjny, w oparciu o art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania go kosztami przegranego postępowania odwoławczego.