Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 463/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 26 października 2017 roku, wydanym w sprawie
o sygn. akt XVIII C 1703/17 z powództwa Raport Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w K. przeciwko J. O. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi XVIII Wydział Cywilny - oddalił powództwo.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

Pozwany zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę abonencka z dnia 4 czerwca 2013 roku numer (...) na okres 24 miesięcy.

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawił pozwanemu notę obciążeniową numer (...) na kwotę 680 zł tytułem kar umownych za brak zwrotu sprzętu opisanego w umowie.

W dniu 6 września 2016 roku pomiędzy (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. a powodem została zawarta umowa przelewu wierzytelności.

Na podstawie poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlega oddaleniu, wobec nieudowodnienia roszczenia przez powoda.

Sąd wskazał, że powód dochodził należności z tytułu umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych jako nabywca wierzytelności. Zgodnie z twierdzeniami powoda cedent naliczył karę umowną z uwagi na wcześniejsze rozwiązanie umowy zawartej na czas określony w wysokości nieprzekraczającej wartość ulgi udzielonej abonentowi pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy abonenckiej do dnia jej rozwiązania. Zgodnie zaś z przedstawioną notą obciążeniową stanowiącą podstawię dochodzonego roszczenia, została ona wystawiona za brak zwrotu dwóch dekoderów. Pozwany zaprzeczył, aby do zwrotu dekoderów nie doszło. Przy tym twierdzenia powoda są sprzeczne z załączonym przez niego materiałem dowodowym.

W tych okolicznościach wobec nieudowodnienia roszczenia Sąd rejonowy oddalił powództwo.

Apelację od powyższego wyroku złożyła strona powodowa, zaskarżając wyrok
w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi apelujący zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenia przez Sąd obowiązku rozpoznania całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, iż twierdzenia powoda są sprzeczne z załączonym przez niego materiałem dowodowym, podczas gdy powód wraz ze złożonym pozwem złożył szereg wniosków dowodowych w celu wykazania wysokości
i zasadności całego dochodzonego roszczenia; poprzez nieuwzględnienie faktu niewykazania przez pozwanego, aby w sposób należyty wywiązał się z ciążących na nim zobowiązań wynikających z zawartych z operatorem umów, w szczególności z obowiązku zwrotu udostępnionego sprzętu w postaci dekoderów; poprzez błędne uznanie, iż powód nie wykazał wysokości roszczenia objętego pozwem, wynikającego m. in. z przedłożonej noty obciążeniowej, podczas gdy powód jednoznacznie wskazał okoliczności na poparcie swoich twierdzeń oraz załączył w toku postępowania wystawioną na rzecz pozwanego notę obciążeniową, w tym w sposób jednoznaczny wskazał, co składa się na roszczenie dochodzone pozwem; poprzez błędne uznanie, iż dokumentacja przedłożona przez powoda do akt niniejszej sprawy jest niewystarczająca do prawidłowego zweryfikowania istnienia, charakteru i wysokości całego roszczenia, podczas gdy powód załączył do pozwu wystawioną na rzecz pozwanego notę obciążeniową, z której m. in. wywodzi swoje roszczenie, w tym opisał charakter wiążącego strony stosunku prawego oraz zakres wzajemnych zobowiązań stron, zaś pozwany w żaden sposób me kwestionował faktu, że był stroną przywołanych przez powoda w treści pozwu umów abonenckich, uznał w sposób domniemany przysługujące powodowi roszczenie i w żaden sposób nie wykazał, aby w sposób należyty wywiązał się z zobowiązań z nich wynikających przez okres obowiązywania zawartych umów; poprzez błędne uznanie, iż dokumentacja przedłożona przez powoda do akt niniejszej sprawy jest niewystarczająca do prawidłowego zweryfikowania wysokości roszczenia, podczas gdy powód załączył do pozwu zawarte przez pozwanego umowy abonenckie, wystawioną na rzecz pozwanego notę obciążeniową, regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz warunki ofert promocyjnych, w ramach których pozwany zawarł z operatorem umowy;

- art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. oraz w zw. z art. 6 k.c. wskutek nieuwzględnienia wniosków dowodowych zgłoszonych przez powoda w treści pozwu, poprzez błędne uznanie, iż powód nie wykazał prawdziwości swoich twierdzeń oraz zasadności dochodzonego
w niniejszym postępowaniu roszczenia z uwagi na sprzeczność przedłożonego przez powoda materiału dowodowego z twierdzeniami powoda, w tym także nie udowodnił wysokości, jak
i zasadności naliczonej pozwanemu noty obciążeniowej, podczas gdy powód jednoznacznie wskazał okoliczności na poparcie swoich twierdzeń, w sposób jednoznaczny wskazał podstawę jak i zasadność naliczenia pozwanemu dochodzonej należności, przedłożył wystawioną przez operatora na rzecz pozwanego notę obciążeniową na poparcie swojego stanowiska w mniejszej sprawie;

2. rażące naruszenie prawa materialnego, tj.:

- art. 57 ust. 6 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne poprzez niezastosowanie wskazanego przepisu w sposób niewłaściwy i nieuwzględnienie uprawnienia operatora do naliczenia kary umownej w wysokości przyznanej pozwanemu ulgi przy zawarciu umowy w sytuacji rozwiązania zawartej z operatorem umowy na czas określony przed uzgodnionym terminem jej obowiązywania, podczas gdy przesłanki naliczenia wszystkich kar umownych oraz ich wysokość zostały uzgodnione przez strony w treści postanowień umownych i zaakceptowane przez pozwanego

W konsekwencji podniesionych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za postępowanie w obu instancjach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że niniejsza sprawa była rozpoznawana
w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 10 § 1
i § 2 k.p.c.
rozpoznał apelację na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego.

Zaznaczyć należy również, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 9 § 1 1 k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast stosownie do art. 505 13 § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia. Wbrew zarzutom skarżącego, podniesionych w apelacji, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, znajdujących pełne oparcie w zebranym
w sprawie materiale dowodowym i trafnie określił wynikające z nich konsekwencje prawne.

Zdaniem Sądu Okręgowego, ocena materiału obwodowego przeprowadzona przez Sąd I instancji nie narusza granic swobodnej oceny dowodów, wyznaczonej dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. Nie jest też sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania, czy doświadczenia życiowego i mieści się w ramach swobody sądu ( por. też Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. III CKN 4/98, LEX nr 322031).

Odnosząc się do zawartych w apelacji zarzutów dotyczących ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd I instancji, zauważyć trzeba przede wszystkim, że Sąd ten miał obowiązek ustalenia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Z uzasadnienia pozwu wynika, że dochodzone roszczenie obejmuje należności z tytułu niezwrócenia pierwotnemu wierzycielowi - (...) Spółce Akcyjnej - przez pozwanego w terminie udostępnionego sprzętu opisanego w umowie z dnia 4 czerwca 2013 roku. Powód domagał się zasądzenia kwoty 671 zł bez odsetek, wynikającej z nieuregulowania przez pozwanego noty obciążeniowej dla konta klienta nr (...). Sąd Rejonowy nie uwzględnił powództwa, uznając roszczenie powoda za nieudowodnione.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Zdaniem Sądu Okręgowego, ocena materiału dowodowego przeprowadzona przez Sąd
I instancji nie narusza granic swobodnej oceny dowodów, wyznaczonej dyspozycją
art. 233 § 1 k.p.c. Nie jest sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania, czy doświadczenia życiowego i mieści się w ramach swobody sądu ( por. też Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. III CKN 4/98, LEX nr 322031).

Bezspornym było, że pozwany zawarł z pierwotnym wierzycielem umowę
o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz że był związany również regulaminem świadczenia usług oraz cennikiem. Regulamin ten zastrzegał karę umowną na wypadek niezwrócenia udostępnionego urządzenia dekodującego wraz z kartą (§ 6 pkt. 9). Klauzula ta nie ma charakteru abuzywnego. Pozwany zaprzeczył jednak, aby nie zwrócił sprzętu, na dowód czego – wbrew twierdzeniom apelacji - przedstawił podpisany przez pracownika Operatora protokół zwrotu sprzętu (k. 66).

Tym samym powód nie wykazał istnienia wierzytelności przeciwko pozwanemu,
a przez to trudno rozważać też skuteczność cesji, skoro nie ma pewności co do istnienia samej wierzytelności. Sąd Rejonowy słusznie zważył zatem, że twierdzenia powoda w tym zakresie pozostają w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Zarzut obrazy przepisu art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej, korzystnej dla skarżącego oceny materiału dowodowego (tak też Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 stycznia 2002 r., sygn. II CKN 572/99, LEX nr 53136 i w wyroku z dnia 27 września 2002 r., sygn. II CKN 817/00, LEX nr 56906).
W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, że – wbrew twierdzeniom apelującego – w okolicznościach rozpoznawanej sprawy Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowy i nie naruszył przy tym dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez ten Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego. Podnoszone w analizowanym zarzucie okoliczności dotyczące istnienia zobowiązań pozwanego wynikających z umowy zawartej przez pozwanego z pierwotnym wierzycielem, a w konsekwencji przejścia wynikającej z tej umowy wierzytelności na rzecz powoda nie zostały uwzględnione przez Sąd Rejonowy, ponieważ nie wynikały ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Jako niezasadny ocenić należy również zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 232 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. oraz w zw. z art. 6 k.c. Zarzut ten odnoszony jest do zakresu przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego. Skarżący nie wskazuje jednak jakich wniosków dowodowych nie uwzględnił Sąd pierwszej instancji i odnosi się jedynie do noty obciążeniowej, która jest jedynie dowodem na to, że dokument taki został wystawiony, nie stanowi natomiast sama w sobie dowodu na niespełnienie zobowiązania przez pozwanego, który zaprzecza z kolei, aby nie zwrócił sprzętu operatorowi.

Artykuł 232 zd. 1 k.p.c. określając reguły rozkładu ciężaru dowodu, stanowi niejako procesowy "odpowiednik" art. 6 k.c. Wyraża zasadę kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego i to strony, a nie sąd, pozostają dysponentem toczącego się postępowania i one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Oznacza to, że to strona ma obowiązek wyraźnego powołania konkretnego środka dowodowego dla wykazania podnoszonych przez siebie twierdzeń, uzasadniających żądanie. Wobec tego art. 232 zd. 1 k.p.c. wskazuje jedynie na obowiązek przedstawienia faktów i dowodów przez strony. Przepis ten nie stanowi podstawy wyrokowania sądu i z tego względu nie może mieć wpływu na poprawność wydanego przez sąd rozstrzygnięcia. Adresatem komentowanej normy są strony, a nie sąd, co oznacza, że to strony obowiązane są przedstawiać dowody, a sąd nie jest władny tego obowiązku wymuszać. Nie może również co do zasady zastępować stron w jego wypełnieniu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2008 roku, sygn. I CSK 426/07, LEX nr 465919; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 roku, sygn. II CSK 293/07, LEX nr 487510, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 sierpnia 2016 roku, sygn. I ACa 259/16, LEX nr 2099967).

Rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Na powodzie spoczywał obowiązek wykazania istnienia jak i wysokości dochodzonej wierzytelności. Wskazać należy, że to na stronie powodowej spoczywa ciężar dostarczenia sądowi materiału dowodowego, na podstawie którego mógłby on przekonać się o prawdziwości faktów uzasadniających żądanie, czyli na wykazaniu słuszności żądania.

Chybiony jest również podnoszony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 57 ust. 6 ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne ( t.j. Dz. U. z 2017 roku, poz. 1907) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skoro przepis ten nie znajdował w niniejszej sprawie zastosowania, ponieważ nie był podstawą dochodzonych przez powoda roszczeń.

Mając na uwadze niezasadność zarzutów apelacyjnych oraz jednocześnie brak ujawnienia okoliczności, które podlegają uwzględnieniu w postępowaniu odwoławczym
z urzędu, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.