Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 165/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 23 października 2017 r., sygn. akt I C 597/15, w sprawie z powództwa A. P. przeciwko Gminie Ł. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi: 1) zasądził od Gminy Ł. na rzecz A. P. kwoty: a) 16 435,28 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 stycznia 2012 roku do dnia 1 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty; b) 1 613,96 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 1 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty; c) 195,17 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty; d) 3.656,87 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty; e) 1.209,93 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty; f) 212,56 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty; 2) oddalił powództwo w pozostałym zakresie; 3) zasądził od Gminy Ł. na rzecz A. P. kwotę 30,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu; 4) zasądził od A. P. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi kwotę 320,93 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych; 5) zasądził od Gminy Ł. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi kwotę 213,94 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł pozwany, zaskarżając wyrok w zakresie: pkt. 1 a co do kwoty 6.623,19 zł stanowiącej skapitalizowane odsetki ustawowe od kwoty 16.435,28 zł za okres od dnia 30 stycznia 2012 roku do dnia 22 kwietnia 2015 roku, pkt. 1.b. co do kwoty 38,91 zł stanowiącej skapitalizowane odsetki ustawowe od kwoty 1.613,96 zł za okres od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 22 kwietnia 2015 r, pkt. 1.d. co do kwoty 88,17 zł stanowiącej skapitalizowane odsetki ustawowe od kwoty 3.656,87 zł za okres od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 22 kwietnia 2015 roku.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie:

- art. 321 k.p.c. poprzez orzeczenie ponad żądanie powoda w zakresie zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty 16.435,28 zł za okres od dnia 30 stycznia 2012 roku do dnia 22 kwietnia 2015 roku oraz od kwoty 3.656,87 zł za okres od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 22 kwietnia 2015 roku a więc łącznie w wysokości 6.750,27 zł w sytuacji gdy powód żądał zasądzenia odsetek ustawowych od kwot wskazanych w pozwie oraz w piśmie procesowym opatrzonym datą 16 stycznia 2017 roku od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 23 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty,

- art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie w uzasadnieniu wyroku przyczyn przyjęcia przez sąd innej podstawy rozstrzygnięcia niż wskazana przez stronę w zakresie zasądzenia odsetek ustawowych od dnia wymagalności w sytuacji gdy powód dokonał ich kapitalizacji.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie ewentualnie o uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację od powyższego wyroku wniósł także powód w części tj. co do: pkt 1 a w zakresie w jakim Sąd nie zasądził od pozwanego na rzecz powoda odsetek ustawowych od kwoty 16.435,28 zł za okres od dnia 2 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.; pkt 1 b w zakresie w jakim Sąd nie zasądził od pozwanego na rzecz powoda odsetek ustawowych od kwoty 1.613,96 zł za okres od dnia 2 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.; pkt 2 w zakresie oddalenia powództwa o zapłatę odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego byłym lokatorom lokalu mieszkalnego nr (...) za okres od dnia 11 kwietnia 2012 r. do dnia 16 stycznia 2013 roku; o zwrot kosztów rozliczenia za wodę w odniesieniu do lokalu nr (...) za okres od dnia 1 lutego 2009 roku do dnia 16 stycznia 2013 roku oraz lokalu nr (...) za okres od dnia 17 października 2013 roku do dnia 22 kwietnia 2015 roku; zapłatę skapitalizowanych odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie odszkodowania za niedostarczenie przez pozwanego lokali socjalnych nr (...) za okres od dnia 01.02.2009 r. do dnia 31.01.2012 r. i za lokal nr (...) za okres od dnia 22.10.2013 r. do dnia 22.04.2015 r.

Zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił naruszenie:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentacji dotyczącej rozliczenia za wodę w zakresie lokalu mieszkalnego nr (...), w tym w szczególności faktur za dostawy wody i odbiór ścieków w okresie od dnia 01 lutego 2009 r. do dnia 22 kwietnia 2015 r. i w konsekwencji bezzasadne oddalenie powództwa w zakresie żądania zwrotu kosztów rozliczenia za wodę;

- art. 481 § 1 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i brak zasądzenia przez Sąd I instancji od pozwanego na rzecz powoda odsetek ustawowych od kwoty 16.435,28 zł za okres od dnia 2 grudnia 2015 r do dnia 31 grudnia 2015 r oraz odsetek ustawowych od kwoty 1.613,96 zł za okres od dnia 2 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.;

- art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego (Dz. U. 2001, Nr 71 poz. 733 z późn. zm.) przez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że Miasto Ł. ponosi odpowiedzialność za brak lokalu socjalnego do momentu złożenia oferty zawarcia umowy najmu lokalu, socjalnego, nie zaś do czasu faktycznego zawarcia umowy najmu takiego lokalu w sytuacji gdy lokal wskazany przez gminę nie był gotowy do zasiedlenia;

- art. 482 § 1 k.c. przez jego błędną wykładnię i bezzasadne nieuwzględnienie żądania o zapłatę skapitalizowanych odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie odszkodowania za niedostarczenie przez pozwanego lokali socjalnych.

Skarżący wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa w zaskarżonym zakresie; zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie przed Sądem I instancji; zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa za postępowanie odwoławcze;

Skarżący wniósł także o przeprowadzenie dowodu z odpisu Wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi 1 Wydział Cywilny z dn. 4 kwietnia 2017 r. sygn. akt 1 C 537/15 wraz z uzasadnieniem na okoliczność ustalenia, iż zasadnym jest żądanie powoda o zapłatę skapitalizowanych odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie odszkodowania za niedostarczenie przez pozwanego lokali socjalnych. Wskazuję, iż potrzeba powołania ww. dowodu wynikła dopiero po zapoznaniu się z treścią uzasadnienia zaskarżonego wyroku.

Powód uzupełnił apelację w piśmie z dnia 8 stycznia 2018 roku w następującym zakresie. W przypadku zaskarżenia lit. c pkt. 1 apelacji powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzec powoda kwoty 4.431,55 zł tytułem odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego byłym lokatorom lokalu mieszkalnego nr (...) za okres od dnia 11 kwietnia 2012 roku do dnia 16 stycznia 2013 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Powód sprostował zakres zaskarżonego orzeczenia podany w apelacji w lit. c) pkt. 2 w ten sposób, że objął on zwrot kosztów rozliczenia za wodę oraz wywóz śmieci za cały okres objęty pozwem. Wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów rozliczenia opłat eksploatacyjnych za lokal (...) w wysokości 8.258,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 20 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty. Odnośnie zwrotu opłat eksploatacyjnych za lokal (...) powód wniósł o zasądzenie od pozwanego za okres od dnia 17 października 2013 roku do dnia 22 kwietnia 2015 roku kwoty 2.115,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 20 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. A także o odrzucenie apelacji powoda w zakresie zaskarżenia pkt. 1 lit. c oraz w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 20 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty od kwoty 8.258,58 zł oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 20 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty od kwoty 2.115,55 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy pominął zgłoszony w apelacji wniosek dowodowy z odpisu wyroku jako zbędny.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

W doktrynie i judykaturze panuje zgoda co do tego, że z uwagi na przyznaną sądowi swobodę w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie wtedy, gdy podstawą rozstrzygnięcia uczyniono rozumowanie sprzeczne z zasadami logiki bądź wskazaniami doświadczenia życiowego. Dlatego w sytuacji, gdy na podstawie zgromadzonych dowodów możliwe jest wyprowadzenie konkurencyjnych wniosków co do przebiegu badanych zdarzeń, dla podważenia stanowiska orzekającego sądu nie wystarcza twierdzenie skarżącego o wadliwości poczynionych ustaleń odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie jakich to konkretnie uchybień w ocenie dowodów dopuścił się orzekający sąd naruszając w ten sposób opisane wyżej kryteria, wiążące w ramach swobodnej oceny dowodów (tak np. K. F. - G. w: Kodeks postępowania cywilnego , pod red. A. Z., W. 2006, tom I, s. 794, 795, por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 kwietnia 2008r., I ACa 205/08, L., w którym stwierdzono: „Fakt, że określony dowód został oceniony niezgodnie z intencją skarżącego, nie oznacza naruszenia art. 233 § 1 KPC. Ocena dowodów należy bowiem do sądu orzekającego i nawet w sytuacji, w której z dowodu można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez sąd, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 KPC”; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005r., III CK 314/05, Orzecznictwo w Sprawach (...)/, w którego tezie stwierdzono, że: „Do naruszenia przepisu art. 233 § 1 KPC mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów”.

Odnosząc powyższe do stanowiska skarżącego powoda uznać trzeba, iż nie sprostał on opisanym wymogom formułowania analizowanego zarzutu, a jego stanowisko jest wyrazem polemiki ze stwierdzeniem Sądu Rejowego przyjętym u podstaw zaskarżonego wyroku, iż z faktur za wodę wynika, że naliczenie w fakturze obejmuje oprócz przedmiotowych lokali też lokale użytkowe. Słusznie ocenił Sąd Rejonowy, że z dokumentów tych nie wynikało czy rozliczono koszty faktycznego zużycia wody w danym lokalu czy też naliczono koszty ryczałtowo za lokal. Prawidłowe jest stanowisko Sądu Rejonowego, że dokumenty załączone do akt nie pozwalały na weryfikację wyliczeń zużycia wody w lokalu nr (...) a tym samym nie mogły stanowić dowodu stanowiącego podstawę do ustalenia wysokości należnego odszkodowania w tym zakresie.

Zarzut wadliwej oceny dowodów dla swej skuteczności winien wskazywać konkretne uchybienia, jakich dopuścił się orzekający sąd, naruszając tym samym zasady logicznego rozumowania bądź wskazania doświadczenia życiowego. Dla wzruszenia przyjętej oceny nie jest wystarczające wyłącznie odmienne zapatrywanie skarżącego odnośnie wartości poszczególnych z przeprowadzonych dowodów oraz wniosków możliwych do wyprowadzenia, gdy chodzi o podstawę faktyczną rozstrzygnięcia. Formułując zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy regulacji art. 233 § 1 k.p.c., tak opisanym wymogom skarżący nie sprostał.

Wbrew twierdzeniom skarżącego powoda Sąd Rejonowy nie naruszył art. 18 ust. 5 u. o. p. l. Prawidłowe jest stanowisko Sądu I instancji, że koniec okresu za jaki odpowiedzialność odszkodowawczą ponosi Gmina to przedstawienie oferty lokalu socjalnego (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 18.04.2013 r, I ACa 1050/12, L.).

Wbrew twierdzeniom apelującego powoda, Sąd Rejonowy zasądził skapitalizowane odsetki z tytułu opóźnienia w zapłacie odszkodowania za niedostarczenie przez pozwanego lokali socjalnych, które zostały doliczone do roszczenia głównego.

Zasadne są zarzuty obu apelacji co do zasądzonych odsetek ustawowych. Rację ma skarżący pozwany, że Sąd Rejonowy naruszył art. 321 k.p.c. poprzez orzeczenie przez Sąd I instancji ponad żądanie powoda w zakresie zasądzenia odsetek ustawowych od kwot wymienionych w pkt. 1a, 1b, i 1d w wyroku od dnia odpowiednio 30 stycznia 2012 roku, 1 stycznia 2015 roku, 1 stycznia 2015 roku w sytuacji kiedy powód żądał w pozwie zasądzenia tych odsetek od daty wytoczenia powództwa (23 kwiecień 2015 r). Zasądzenie przez Sąd Rejonowy odsetek od daty wcześniejszej niż data wytoczenie powództwa naruszało także art. 482 § 1 k.c., ponieważ kwoty od których zasądzono odsetki ustawowe obejmowały także skapitalizowane odsetki. W takiej sytuacji odsetki te powinny być zasądzone w świetle art. 482 § 1 k.c., zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 23 kwietnia 2015 roku tj. od dnia wytoczenia powództwa.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone rozstrzygnięcie na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zakresie żądanym przez skarżących: ustalając datę początkową biegu odsetek ustawowych na dzień 23 kwietnia 2015 roku r., tj. zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd Okręgowy uwzględnił przy tym zmianę art. 481 k.c., dokonaną ustawą z dnia 9.10.2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830), zgodnie z którą odsetki za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. mają zmienioną wysokość wynikającą z tej nowelizacji.

W pozostałym zakresie apelujący powód nie zdołał przedstawić argumentów, podważających prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia. W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda w pozostałej części jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. obciążając nimi powoda, mając na względzie, iż powód prawie w całości przegrał postępowanie apelacyjne. Wygrał apelację tylko co do nieznacznej części w zakresie odsetek. Na koszty postępowania apelacyjnego pozwanego złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w kwocie 1.800 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o treść rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).