Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 186/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2013 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania A. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 12 grudnia 2012 r. Nr (...)- (...)

w sprawie A. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

oddala odwołanie

Sygn. akt: IV U 186/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 12 grudnia 2012r. nr (...) (znak: OU360200/D/2012-002066/001) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.83 ust.1, art.68 ust.1 pkt 1 lit.a, art.34 ust.2, art.6 ust.1 pkt 5, art.9 ust.1 i 1a, art.12 ust.1 i art.13 pkt 4 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że A. S. (1) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia u płatnika podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 maja 2003r. do 29 października 2012r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że od 1 listopada 2002r. ubezpieczona prowadziła działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej dokonanego w dniu 9 lipca 2002r. przez Burmistrza H., przy czym w okresie od 1 listopada 2002r. do 30 kwietnia 2003r. podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu równolegle wykonywanego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Poczynając od 1 maja 2003r. tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego stanowiła dla ubezpieczonej prowadzona przez nią działalność gospodarcza pod nazwą (...) S. A., przy czym tytuł ten istniał do 29 października 2012r., tj. do chwili zgłoszenia zawieszenia działalności gospodarczej.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła A. S. (1) wnosząc o jej zmianę co do okresu podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Wskazała, że od marca 2009r. do października 2012r., kiedy formalnie zawiesiła działalność gospodarczą sytuacja pogorszyła się na tyle, że generowane były w większości koszty związane z próbą utrzymania działalności. Nie przyniosły jednak zamierzonych efektów i działalność została zawieszona (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Nadto wskazał, że zgodnie z art.13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych istotne jest podjęcie faktycznych czynności związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej. Prowadzenie działalności gospodarczej występuje w okresach faktycznego wykonywania usług, ale również w okrasach wykonywania innych czynności związanych z taką działalnością jak poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, załatwianie spraw urzędowych, utrzymywanie infrastruktury, urządzeń i narzędzi niezbędnych do prowadzenia działalności np. lokal, samochód (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5).

Sąd ustalił, co następuje:

A. S. (1) od 1 listopada 2002r. prowadziła działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. S. (1). Przedmiotem działalności były usługi z zakresu pośrednictwa finansowego, obrotu nieruchomościami, przy czym do 30 kwietnia 2003r. ubezpieczona pozostawała równolegle w stosunku pracy z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. W ramach prowadzonej działalności ubezpieczona współpracowała z około pięcioma bankami na podstawie umów o współpracę. Polegało to na wyszukiwaniu klientów dla banków, przedstawianiu im produktów oferowanych przez bank w zakresie kredytów i pożyczek, pośredniczeniu w zawieraniu umów kredytowych. W trakcie prowadzenia działalności ubezpieczona poszerzyła jej zakres o usługi informatyczne. Do września 2009r. siedziba działalności gospodarczej ubezpieczonej mieściła się w wynajętym lokalu przy ul. (...) w W.. Ubezpieczona reklamowała swoją działalność poprzez wręczanie wizytówek, rozwieszanie ogłoszeń, posiadała również stronę internetową poświęconą prowadzonej działalności (zeznania ubezpieczonej k.56v – minuta 23 nagrania i k.13v – minuty od 3 do 22 nagrania). Od około 2008-2009 aktywność ubezpieczonej w zakresie pośrednictwa finansowego zaczęła spadać. W dniu 31 sierpnia 2007r. rozwiązała się umową agencyjną zawarta w dniu 1 grudnia 2005r. między ubezpieczoną a (...) Bank (...) Spółką Akcyjną w W. (aneks do umowy agencyjnej z (...) Bank (...) Spółką Akcyjną w W. i rozwiązanie umowy agencyjnej za porozumieniem stron z dniem 31 sierpnia 2007r. k.20-22). Z dniem 30 listopada 2008r. zakończyła się współpraca między ubezpieczoną a (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną w W. (umowa o współpracy między ubezpieczoną a (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną – późniejszym (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną z 1 listopada 2006r. k.32-39 i pismo o wypowiedzeniu umowy przez (...) Bank (...) Spółkę Akcyjną z 31 października 2008r. k.30-31). Z końcem października 2009r. rozwiązała się umowa o współpracy między ubezpieczoną a (...) Bankiem Spółką Akcyjną w W. (umowa o współpracy z (...) Bankiem z 25 sierpnia 2006r. i oświadczenie o jej wypowiedzeniu przez Bank ze skutkiem na 31 października 2009r. k.23-27).

We wrześniu 2009r. ubezpieczona zmieniła siedzibę działalności z W., gdzie wynajmowała w/w lokal, na miejsce zamieszkania w J. przy ul. (...) gmina H.. W dalszym ciągu posiadała stronę internetową poświęconą działalności gospodarczej, rachunek bankowy związany z prowadzoną działalnością, samochód, który w 2006r. zakupiła na firmę. Ponadto zawierała umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych jako przedsiębiorca. Ostatnią taką umowę zawarła w lipcu 2012r. na okres dwóch lat. Od 2009r. działalność gospodarcza ubezpieczonej polegała głównie na świadczeniu usług informatycznych, w szczególności tzw. hostingu, który polega na utrzymywaniu stron internetowych, administrowaniu stronami internetowymi. Czynności z zakresu tych usług wykonywał w głównej mierze syn ubezpieczonej P. S. z zawodu będący programistą. Klientami ubezpieczonej były firmy: V. A. S. (2) w W., A. Biuro (...) w W., Agencja (...) w J., Kwiaciarnia (...) M. S. w W., (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością w W., A. A. T. w W.. Za świadczone usługi informatyczne ubezpieczona wystawiała faktury VAT. Czynił to również upoważniony przez ubezpieczoną jej syn P. S.. W listopadzie 2011r. ubezpieczona wymieniła opony, a w lutym 2012r. sprzęgło, łożysko i inne części w samochodzie. Zgodnie z fakturami VAT nabywcą tych usługi była firma: (...) A. S. (1). W dniu 4 grudnia 2011r. ubezpieczona korzystała z przejazdu koleją u przewoźnika (...) na trasie W. - K. Główny. Nabywcą tej usługi zgodnie z fakturą VAT był (...) A. S. (1) (faktury VAT wystawiane przez ubezpieczoną za świadczenie usług informatycznych, faktury VAT za usługę wymiany opon i przejazd koleją na firmę ubezpieczonej, faktury VAT wystawiane przez operatorów telekomunikacyjnych za usługi telekomunikacyjne na rzecz firmy ubezpieczonej - w kopercie na k.3 akt sprawy, zeznania świadka P. S. k.55v-56 – nagranie od minuty 3 do 21, zeznania ubezpieczonej k.56v – minuty od 23 do 36 nagrania i k.65v-66 – minuty od 2 do 14 nagrania).

W okresie od marca 2009r. do października 2012r. ubezpieczona składała co miesiąc w Urzędzie Skarbowym deklaracje dla podatku od towarów i usług (kopie deklaracji k.62 akt sprawy). Zgodnie z informacją z 5 listopada 2012r. udzieloną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w M. na podstawie zeznań podatkowych składanych przez ubezpieczoną, w latach 2002-2005 i w roku 2007 ubezpieczona uzyskała przychód z prowadzonej działalności gospodarczej, a w roku 2006 i w latach 2008-2011 wykazała stratę (informacja Naczelnika US w M. z 5 listopada 2012r. k.12 akt organu rentowego).

W dniu 29 października 2012r. ubezpieczona zgłosiła w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej informację o zawieszeniu działalności gospodarczej (wniosek o wpis w (...) k.46-48 akt organu rentowego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. S. (1) podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, przy czym w myśl art.13 pkt 4 wymienionej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność – od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Powyższe uregulowania stanowiły podstawę wydania zaskarżonej decyzji nr (...). Kwestionując powyższą decyzję ubezpieczona wywodziła, że nie powinna podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w okresie do marca 2009r. do października 2012r. kiedy formalnie zawiesiła działalność gospodarczą, gdyż w tym okresie faktycznie nie prowadziła już działalności i nie osiągała z tego tytułu żadnych dochodów. Analizując okoliczności faktyczne sprawy Sąd doszedł do przekonania, że twierdzenia ubezpieczonej są nieprawdziwe. Sąd podziela poglądy wyrażane w orzecznictwie, w myśl których wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter deklaratoryjny, gdyż działalność gospodarcza jest faktem, kategorią o charakterze obiektywnym (tak Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 24 kwietnia 2013r. w sprawie III AUa 206/13, LEX nr 1313373). Dlatego możliwa jest sytuacja, w której mimo wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, dana osoba faktycznie działalności takiej nie prowadzi. Jednakże Sąd podziela również stanowisko, w myśl którego prowadzenie działalności gospodarczej obejmuje zarówno okresy faktycznego wykonywania usług, jak też okresy wykonywania innych czynności związanych z działalnością jak np. poszukiwanie nowych klientów, utrzymywanie firmowego konta, utrzymywanie pomieszczeń do prowadzenia działalności, załatwianie spraw urzędowych (tak Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 13 grudnia 2012r. w sprawie III AUa 1059/12, LEX nr 1246622).

Z przedstawionych ustaleń Sądu wynika, że wbrew twierdzeniom ubezpieczonej w okresie od marca 2009r. do października 2012r. prowadziła ona działalność gospodarczą i ustalenia tego nie podważa fakt, że w okresie tym działalność ta nie przyniosła ubezpieczonej dochodów. Można uznać za wykazany przez ubezpieczoną fakt, że w spornym okresie nie prowadziła już ona usług z zakresu pośrednictwa finansowego. Świadczą o tym złożone przez ubezpieczoną dokumenty, z których wynika, że na przestrzeni lat 2007-2009 banki rozwiązały z nią umowy o współpracę, choć nie dotyczy to Banku (...), który jak wynika z pisma z 19 lipca 2013r. umowę taką wypowiedział dopiero pod koniec 2012r. (vide: pismo k.17 akt sprawy). Jednakże, jak wynika z dalszych ustaleń Sądu po 2009r. działalność ubezpieczonej skoncentrowana była na świadczeniu usług informatycznych. Sama ubezpieczona załączyła do odwołania dokumenty w postaci faktur VAT wystawianych przez nią w ramach prowadzonej firmy za świadczenie usług informatycznych dla szeregu podmiotów głównie z terenu W.. Już tylko ta okoliczność przeczy twierdzeniom ubezpieczonej o nieprowadzeniu przez nią działalności gospodarczej po marcu 2009r. Podkreślić przy tym należy, że dla powyższego ustalenia bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż faktycznie czynności składające się na te usługi wykonywał syn ubezpieczonej P. S. posiadający wykształcenie z zakresu programowania i informatyki. Innymi okolicznościami świadczącymi o prowadzeniu przez ubezpieczoną działalności gospodarczej – utrzymywaniu przez nią gotowości do dalszego jej prowadzenia są: utrzymywanie konta firmowego, zawieranie umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych na firmę, w tym po raz ostatni w lipcu 2012r., nabywanie na firmę pod koniec 2011r. i na początku 2012r. usług związanych z utrzymaniem samochodu na koszt firmy, składanie przez cały sporny okres deklaracji dla podatku od towarów i usług. Zauważyć również należy zeznania ubezpieczonej co do celu wyjazdu do K. w dniu 4 grudnia 2011r. na koszt firmy. Podczas zeznań w dniu 26 września 2013r. ubezpieczona wskazała, że pojechała do K. obejrzeć nieruchomość, co miało pozostawać z prowadzoną działalnością gospodarczą (zeznania k.56v – minuta 29 nagrania). Na kolejnej zaś rozprawie – w dniu 21 listopada 2013r. ubezpieczona „wycofała się” z wcześniejszych zeznań i wskazała, że pojechała wówczas w prywatnej sprawie – na przesłuchanie świadka w sprawie o rozwód (zeznania ubezpieczonej k.65v – minuta 11 nagrania). W ocenie Sądu taka postawa ubezpieczonej budzi uzasadnione wątpliwości co do wiarygodności zeznań ubezpieczonej w zakresie, w jakim nie znajdują one potwierdzenia w innych dowodach np. z dokumentów.

Kończąc wskazać należy, że dla rozstrzygnięcia sprawy bez znaczenia pozostawały podnoszone przez ubezpieczoną okoliczności związane z jej trudną sytuacją materialną i osobistą - relacjami z mężem, toczącą się sprawą o rozwód.

Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonej nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§1 kpc odwołanie to oddalił.