Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Alina Gałęzowska

Protokolant st. sekr. sądowy Marta Kluczyńska

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2018 r. w Środzie Śląskiej na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.

przeciwko G. S., D. S. i M. S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanych G. S., D. S. i M. S. solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. kwotę 17 553,24 zł (siedemnaście tysięcy pięćset pięćdziesiąt trzy złote dwadzieścia cztery grosze) wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie wyższymi jednak niż odsetki maksymalne za opóźnienie liczonymi od dnia 21 czerwca 2016 r. do dnia 2 lutego 2018 r.;

II.  zasądzoną w punkcie I kwotę 20 400,23 zł (dwadzieścia tysięcy czterysta złotych dwadzieścia trzy grosze) rozkłada na 24 miesięczne raty pierwsza w wysokości 850,23 zł, a kolejne w kwotach po 850 zł płatne do dnia 15 każdego kolejnego miesiąca poczynając od daty uprawomocnienia się wyroku z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanych G. S., D. S. i M. S. solidarnie na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. kwotę 4 706 zł (cztery tysiące siedemset sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 698/17

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. domagała się zasądzenia nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym solidarnie od pozwanych D. S., G. S., M. S. kwoty 21.768,00 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie wyższej jednak niż dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także zasądzenia od pozwanych solidarnie kosztów procesu, w tym opłaty w kwocie 1.089,00 zł, kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 3.600,00 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł, a w razie wniesienia sprzeciwu rozpoznania sprawy na rozprawie i zasądzenie solidarnie od pozwanych oznaczonych kwot wraz z odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że jest nabywcą wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. Przedmiotowa wierzytelność stanowi sumę kapitału udzielonej przez (...) im. (...) w G. pożyczki, odsetek karnych naliczonych od niespłaconych rat kapitałowych oraz po dniu wymagalności roszczenia od całości niespłaconego kapitału pożyczki. Zgodnie z treścią umowy z dnia 22 sierpnia 2011 r. zawartej pomiędzy zbywcą wierzytelności a A. S. pożyczka została udzielona na kwotę 43.000,00 zł i miała być zwrócona w miesięcznych ratach. Dnia 6 października 2014r. pożyczkobiorca zmarł nie regulując należności wynikającej z przedmiotowej umowy. Zgodnie z regulaminem udzielania kredytów i pożyczek (...) im. (...) w G. roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a takie ma miejsce w chwili śmierci. Zgodnie z przepisem art. 25 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. pr.spółdz. członka zmarłego skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od dnia,w którym nastąpiła śmierć, a w myśl art. 35 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych w razie ustania członkostwa roszczenie o zwrot pożyczki lub kredytu staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa. Postawienie pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności powoduje obowiązek bezzwłocznej spłaty całego zadłużenia z tytułu wykorzystanej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i innymi kosztami, zatem również po dniu wymagalności zadłużenia strona powodowa ma prawo do naliczenia odsetek karnych od całości niespłaconego kapitału pożyczki w wysokość określonej uchwałą Zarządu (...) wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. W wyniku przeprowadzonego postępowania spadkowego wydane zostało w dniu 26 listopada 2015 r. przez Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po A. S., na mocy, którego spadek po nim nabyli pozwani D. S., G. S., M. S.. Jako spadkobiercy pożyczkobiorcy stali się oni dłużnikami solidarnymi w zakresie niezapłaconej przez spadkodawcę pożyczki. Z informacji posiadanych przez powoda wynika, że dział spadku nie został przeprowadzony. Powód wezwał pozwanych do zapłaty całej należności z tytułu niezapłaconej pożyczki jednakże pozwani nie zaspokoili wskazanego w nim żądania powoda. Wysokość zadłużenia stanowi sumę następujących kwot: kapitału pożyczki 17.553,24 zł, odsetek karnych liczonych od dnia 13 listopad 2014 r. do dnia wniesienia pozwu wynikających z zaległości w spłacie rat pożyczki oraz naliczonych od kwoty całego niespłaconego kapitału pożyczki od dnia następnego po dniu wymagalności, których suma wynosi 4.214,70 Zł.

Pozwani w odpowiedzi na pozew wnieśli o rozłożenie na 24 raty spłaty przez pozwanych solidarnie kwoty należności głównej 17.553,24 Zł dochodzonej przez stronę powodową, umorzenie kwoty wszelkich odsetek od wskazanej należności głównej, nieobciążanie pozwanych kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego ze względu na fakt niedania przez pozwanych powodu do wytoczenia przeciwko nim powództwa. W uzasadnieniu pozwani wskazali, że do czasu otrzymania odpisu pozwu nieznane im były szczegóły udzielenia A. S. pożyczki w ramach umowy nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. Dokumenty dołączone do pozwu nie potwierdzają skutecznego przejścia na stronę powodową prawa do wierzytelności dochodzonej pozwem. Załączona kopia wyciągu z umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. pomiędzy (...) im. (...) a (...) S.a r.l nie precyzuje wartości kredytu pozostającego do spłaty. Pozwani nie byli także nigdy informowani o dokonaniu cesji wierzytelności objętej umową z dnia 22 sierpnia 2011 r. na rzecz (...) S.a r.l lub innego podmiotu trzeciego. Pozwani na uzasadnienie złożonych wniosków wskazali, że G. S. nie osiąga w chwili obecnej żadnego stałego dochodu, pozwany D. S. pracuje otrzymując wynagrodzenie w wysokości płacy minimalnej, pozwany M. S. nie osiąga w chwili obecnej żadnego stałego dochodu. Z tego też względu wyłącznie rozłożenie kwoty 17.553,24 Zł na 24 raty daje realną szansą na jej spłatę na rzecz strony powodowej. Z tych samych przyczyn zasadny jest wniosek o nieobciążenie pozwanych kwotą odsetek, w tym odsetek karnych oraz nieobciążanie ich kosztami postępowania. Pozwani wskazali, że można było uniknąć przedmiotowego procesu gdyby strona powodowa po uzyskaniu odpisu postanowienia Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 26 listopada 2015 r. wydanego w sprawie sygn. I Ns 619/15 wezwała pozwanych do zapłaty. Pozwani nie wiedzieli o fakcie wydania takiego postanowienia gdyż toczyło się ono z wniosku Urzędu Skarbowego w Ś.. Można, więc przyjąć, że pozwani nie dali powodów do wytoczenia sprawy przeciwko nim. Niezasadne jest także żądanie zasądzenia na rzecz strony powodowej odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od skapitalizowanych odsetek umownych i karnych w łącznej kwocie 4214,70 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Przepisy prawa nie dają możliwość żądania odsetek umownych od skapitalizowanych odsetek umownych doliczony do kapitału głównego, a tym bardziej nie umożliwiają żądania zasądzenia umownych odsetek karnych od skapitalizowanych odsetek karnych. Zakaz anatocyzmu wyrażony w treści art. 481 § 1 k.c. jest przepisem bezwzględnie obowiązującym i doznaje jedynie ściśle określonych wyjątków, które w niniejszej sprawie nie występują.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) im. (...) z siedzibą w G. w ramach swojej działalności udzieliła A. S. pożyczki na cele mieszkaniowe umową nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. Na mocy tej umowy pożyczkobiorca uzyskał kwotę 43.000,00 zł na okres od dnia 22 sierpnia 2011 r. do 18 sierpnia 2016 r. na warunkach określonych umową oraz Regulaminem udzielania kredytów i pożyczek (...). Prowizja z tytułu udzielenia pożyczki wynosiła 2.130,00 zł i stanowiła 4,95 % kwoty pożyczki, zaś opłata przygotowawcza 20 zł. Pożyczka oprocentowana była wg zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 18 % w skali roku. Spłata pożyczki następować miała w ratach płatnych bez wezwania zgodnie z planem spłaty stanowiącym załącznik do umowy. W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia pobierane były odsetki wg zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. Do dnia 19 września 2014 r. pożyczka była spłacana zgodnie z harmonogramem spłat poprzez obciążanie rachunku pożyczkobiorcy wskazanego w umowie.

Dowody:

umowa nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r.k. 22-23

Regulamin udzielania kredytów i pożyczek (...) k. 24-27

plan spłaty pożyczki k. 92-93

zestawienie operacji na rachunku w okresie 22 sierpnia 2011 r. do 6 października 2014 r. k 94-97

Uchwała Zarządu (...) nr (...) z dnia 25 marca 2009 r. k. 29

Uchwała Zarządu (...) nr (...) z dnia 12 maja 2009 r. k. 30

W dniu 6 października 2014 r. A. S. zmarł. Spadkobiercami po A. S. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt I Ns 619/15 są synowie D. S., G. S., M. S. w 1/3 części każdy z nich.

Dowody:

odpis skrócony aktu zgonu k. 28

Postanowienie Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt I Ns 619/15 k. 37

Zgodnie z § 15 pkt. 4 Statutu (...) im. (...) członkostwo w kasie ustaje z chwilą śmierci członka. W razie ustania członkostwa roszczenie o zwrot kredytu lub pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa (§ 70 Statutu (...) im. (...)).

Dowód:

Statutu (...) im. (...) k. 98-104

Umową przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. (...) im. (...) z siedzibą w G. przeniósł na rzecz (...) S.A. r l. z siedzibą w Luxembourg wierzytelność wynikająca z umowy nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. Następnie umową przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. (...) S.A. r l. z siedzibą w Luxembourg przeniósł wierzytelność z umowy nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w S..

Dowody:

umowa przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. k. 18- 21

umowa przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. k. 14-17

pełnomocnictwo dla I. R., K. G. k. 72

pełnomocnictwo dla M. L. k. 71

odpis KRS (...) im. (...) k. 73-85

wyciąg z Rejestru Handlowego i Spółek w Luksemburgu (...) S.A. r l. k. 86-88

odpis (...) sp. z o.o. (...) k.9-13

W pismach z dnia 15 czerwca 2016 r. strona powodowa wezwała pozwanych D. S., G. S., M. S. do zapłaty należności z tytułu niespłaconego kapitału pożyczki w kwocie 17.553,24 zł wraz z odsetkami w kwocie 3.115,89 zł. Pozwani pomimo odebrania wezwania dnia 20 czerwca 2016 r. nie zaspokoili żądania powoda.

Dowody:

pismo z dnia 15 czerwca 2016 r. wraz z potwierdzeniem odbioru k. 31-32

pismo z dnia 15 czerwca 2016 r. wraz z potwierdzeniem odbioru k. 33-34

pismo z dnia 15 czerwca 2016 r. wraz z potwierdzeniem odbioru k. 35-36

Wysokość niespłaconego kapitału pożyczki na dzień wniesienia pozwu wynosi 17.553,24 zł , suma odsetek karnych umownych liczonych od dnia 13 listopada 2014 r. do dnia 16 marca 2017 r. wynosi 4.214,70 zł, co łącznie stanowi kwotę 21.767,24 zł.

Dowód:

raport spłaty k. 48

Pozwany G. S. prowadzi wspólne gospodarstwo z żoną oraz dwójką małoletnich dzieci. Pozwany pozostaje bez pracy. Żona pozwanego osiąga dochód w wysokości 2.200 zł. Miesięczne wydatki na wodę, światło, gaz, podatek wynoszą 455 zł.

Dowód

oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania k. 124- 125

Pozwany D. S. prowadzi wspólne gospodarstwo z konkubiną oraz dwójką małoletnich dzieci. Pozwany osiąga dochód w wysokości 2.000 zł miesięcznie. Przeciwko pozwanemu prowadzona jest egzekucja sądowa – zajęcie 850 zł miesięcznie. Na pozwanym ciąży także obowiązek alimentacyjny w kwocie 500 zł miesięcznie.

Dowód

oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania k. 126- 128

Pozwany M. S. prowadzi wspólne gospodarstwo z żoną oraz czwórką małoletnich dzieci. Pozwany pozostaje bez pracy. Żona pozwanego osiąga dochód w wysokości 2.100 zł. Miesięczne wydatki na wodę, światło, gaz, podatek wynoszą 340 zł.

Dowód

oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania k. 129- 131

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało w przeważającej części na uwzględnienie.

Zasady tworzenia, organizacji i działalności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych określa ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo kredytowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2065). Celem kas jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 2 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz.U. z 2016 r. poz. 2077 oraz z 2017 r. poz. 60).

Zasady udzielania pożyczek oraz ich spłaty określa statut kasy. Do umów pożyczek zawieranych przez kasy stosuje się odpowiednio przepisy art. 75c ust. 1-5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Do umów kredytowych zawieranych przez kasy stosuje się odpowiednio przepisy art. 69, 70, 74-78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Do umów o kredyt konsumencki zawieranych przez kasy stosuje się przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2016 r. poz. 1528 oraz z 2017 r. poz. 819) – art. 36 ustawy.

(...) im. (...) z siedzibą w G. w ramach swojej działalności udzieliła A. S. pożyczki na cele mieszkaniowe umową nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. Do dnia 19 września 2014 r. pożyczka była spłacana zgodnie z harmonogramem spłat poprzez obciążanie rachunku pożyczkobiorcy wskazanego w umowie.

W dniu 6 października 2014 r. A. S. zmarł i z tym dniem roszczenie o zwrot pożyczki stało się wymagalne zgodnie z § 15 pkt. 4 w zw. z § 70 Statutu (...) im. (...) oraz art. 36 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo kredytowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2065) w zw. z art. 25 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2017 r. poz. 1560).

Zgodnie z art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi czwartej Kodeksu Cywilnego. Od chwili przyjęcia spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swojego majątku (art. 1030 k.c.). Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Natomiast od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów ( art. 1034 k.c.).

Zgodnie z prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt I Ns 619/15 spadkobiercami zmarłego A. S. są synowie D. S., G. S., M. S. w 1/3 części każdy z nich.

Mając na uwadze stwierdzony postanowieniem Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt I Ns 619/15 krąg spadkobierców po zmarłym A. S. Sąd zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz strony powodowej kwotę 17.553,24 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie wyższej jednak niż dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od dnia 21 czerwca 2016 r. do dnia 2 lutego 2018 r. ( pkt. I sentencji).

Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. W niniejszej sprawie taka szczególna okoliczność zachodziła. Pozwani znajdują się w trudnej sytuacji majątkowej. Pozwany G. S. pozostaje bez pracy. Pozwany D. S. osiąga dochód w wysokości 2.000 zł miesięcznie, lecz ma na utrzymaniu czworo osób. Przeciwko pozwanemu prowadzona jest egzekucja sądowa – zajęcie 850 zł miesięcznie oraz ciąży także obowiązek alimentacyjny w kwocie 500 zł miesięcznie. Pozwany M. S. pozostaje bez pracy. Mając na uwadze dochody pozwanych należało stwierdzić, że nie mają oni możliwości zaspokojenia jednorazowo i w całości roszczeń powoda.

Na kwotę 20.400,23 zł składa się suma kapitału pożyczki 17.553,24 zł i skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie wyższej jednak niż dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od dnia 21 czerwca 2016 r. do dnia 2 lutego 2018 r. tj. 2.846,99. Tak obliczoną należność Sąd rozłożył na 24 miesięczne raty ( pkt. II sentencji).

Za takim rozstrzygnięciem przemawia także praktyka orzecznicza w zakresie stosowania art. 320 k.p.c., w tym treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 stycznia 2013 r. (I ACa 1080/12, LEX nr 1313300), zgodnie, z którym „Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty albo wyznaczenie odpowiedniego terminu do spełnienia zasądzonego świadczenia jest możliwe tylko "w szczególnie uzasadnionych wypadkach". Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody”.

Zagadnieniem, w jaki sposób ochronić interes wierzyciela w sytuacji, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, a sąd na podstawie art. 320 k.p.c. rozkłada dochodzone świadczenie na raty, zajmował się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 września 1970 r. III PZP 11/70, podjętej w składzie siedmiu sędziów i wpisanej do księgi zasad prawnych (OSNC z 1971 r. Nr 4, poz. 61). W uchwale tej Sąd Najwyższy stwierdził, że rozkładając z mocy art. 320 k.p.c. zasądzone świadczenie pieniężne na raty, sąd nie może - na podstawie tego przepisu - odmówić przyznania wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie, a rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jedynie taki skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat.

Nie można było podzielić argumentów strony powodowej, która sprzeciwiła się rozłożeniu należności na raty, że jest podmiotem działającym na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo kredytowych i posiada status organizacji typu non profit, zaś spłata wierzytelności w ratach byłaby naruszeniem nie tylko interesu powoda, ale również członków (...). Zauważyć, bowiem należy, że stroną powodową w niniejszej sprawie nie jest (...) im. (...), ale (...) sp. z o.o. w S., która nabyła wierzytelność od (...) S.A. r l. z siedzibą w Luxembourg. Za niezasadny należało uznać także kolejny argument strony powodowej mający przemawiać za nierozkładaniem należności na raty sprowadzający się do nieobciążania wierzyciela odpowiedzialnością za błędną prognozę pożyczkobiorcy, co do swojej sytuacji majątkowej w przyszłości, w sytuacji śmierci pożyczkobiorcy w wieku 54 lat i wstąpieniem przez pozwanych w ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego.

W ocenie Sądu powództwo należało oddalić w części dotyczącej odsetek umownych karnych liczonych od dnia wymagalności roszczenia do dnia wezwania pozwanych do zapłaty należności tj. kwoty 1.367,71 zł, o czym orzeczono w pkt. III sentencji.

Zgodnie z umową nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 r. pożyczka oprocentowana była wg zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 18 % w skali roku. W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia pobierane są odsetki wg zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.

Pożyczkodawca zmarł dnia 6 października 2014 r., lecz dopiero w pismach z dnia 15 czerwca 2016 r., które pozwani otrzymali dnia 20 czerwca 2016 r. strona powodowa wezwała pozwanych D. S., G. S., M. S. do zapłaty należności z tytułu niespłaconego kapitału pożyczki w kwocie 17.553,24 zł wraz z odsetkami w kwocie 3.115,89 zł. Zasądzenie odsetek umownych wg zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP za okres od dnia 6 października 2014 r. do dnia 21 czerwca 2016 r. naruszałoby zasady współżycia społecznego i godziło w dobre obyczaje.

Nie można zgodzić się z pozwanymi, że przepisy prawa nie dają możliwość żądania odsetek umownych od skapitalizowanych odsetek umownych doliczony do kapitału głównego, a tym bardziej nie umożliwiają żądania zasądzenia umownych odsetek karnych od skapitalizowanych odsetek karnych.

Artykuł 482 k.c. wprowadza trzy generalne wyjątki od zakazu anatocyzmu. Są nimi: po pierwsze, dopuszczalność umownej regulacji tego zagadnienia przez same strony po powstaniu zaległych odsetek; po drugie, wytoczenie przez wierzyciela powództwa o zaległe odsetki oraz po trzecie, sytuacja pożyczek długoterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe. W sytuacjach, kiedy dopuszczalne jest pobieranie odsetek od zaległych odsetek, ich wysokość może być określona umownie lub może wynikać z ustawy lub wysokości odsetek zastrzeżonych w wypadku opóźnienia w zapłacie świadczenia głównego (por. M. Piekarski, w: Resich, Komentarz, 1972, t. II, s. 1183 oraz A. Rembieliński, w: Winiarz, Komentarz, 1989, t. I, s. 496).

Legitymację strony powodowej uzasadnia nabycie na podstawie art. 509 k.c. wierzytelności dochodzonej pozwem, które miało miejsce poprzez zawarcie umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. pomiędzy (...) im. (...) z siedzibą w G. a (...) S.A. r l. z siedzibą w Luxembourg, a następnie umowy przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r. pomiędzy (...) S.A. r l. z siedzibą w Luxembourg a (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.. Legitymacja czynna została wykazana dokumentami prywatnymi z podpisami notarialnie poświadczonymi (umowa przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r., umowa przelewu wierzytelności z dnia 22 grudnia 2015 r., pełnomocnictwo dla I. R., K. G., pełnomocnictwo dla M. L., odpis KRS (...) im. (...), wyciąg z Rejestru Handlowego i Spółek w Luksemburgu (...) S.A. r l. ,odpis (...) sp. z o.o. (...) ).

Orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu oparto na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie, z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko, co do nieznacznej części swego żądania. Strona powodowa uległa tylko w nieznacznej części swojego żądania, co uzasadniało obciążenie pozwanych obowiązkiem zwrotu wszystkich kosztów stronie powodowej. Za niezasadne, wobec faktu bezskutecznego wezwania pozwanych pismem z dnia 15 czerwca 2016 r. do zapłaty należności, należało uznać żądanie pozwanych nieobciążania ich kosztami postępowania z uwagi na fakt, że nie dali powodu do wytoczenia niniejszego postępowania.

Pod pojęciem kosztów postępowania cywilnego należy rozumieć wszelkie koszty ponoszone przez podmioty postępowania w związku z jego tokiem. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art. 98 § 3 k.p.c.).

Strona powodowa tytułem opłaty uiściła kwotę 1089,00 zł oraz poniosła koszty zastępstwa prawnego w kwocie 3.600,00 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 17,00 zł. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego wynika z § 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).