Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 549/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Andrzej Tekieli

Protokolant Urszula Kołodziej

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w J. K. D.

po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2018 r.

sprawy P. Ł. ur. (...) w K.

s. L. i E. z domu K.

oskarżonego z art. 284 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 11 lipca 2017 r. sygn. akt II K 1642/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego P. Ł.,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 516,60 zł w tym

96,60 zł podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

III.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za

postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa

Sygn. akt VI Ka 549/17

UZASADNIENIE

P. Ł. oskarżony został o to że:

w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż do 10 maja 2013 roku w K. pełniąc funkcję prezesa zarządu firmy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. przywłaszczył sobie powierzony spółce na podstawie zawartej w dniu 13 grudnia 2012 roku umowy leasingu operacyjnego nr (...) zestaw komputerowy w postaci: Serwera (...), pięciu sztuk Notebooków (...), dwóch sztuk komputerów stacjonarnych D. (...) oraz trzech sztuk monitorów (...) o łącznej wartości 38.982,08 zł. czym działał na szkodę (...) S.A. z/s we W.

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 11 lipca 2017 r. w sprawie II K 1642/14:

I.uznał oskarżonego P. Ł. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku tj. występku z art. 284 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 284 § 2 k.k. wymierzył mu karę 100 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych każda;

II. na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz (...) S.A. z/s we W. kwoty 38.982,08 zł.

III. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił w całości oskarżonego od kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa, w tym nie wymierzył mu opłaty;

IV. na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku prawo o adwokaturze i § ust 2 pkt 3 oraz § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 1549,80 zł. tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca z urzędu P. Ł. zarzucając naruszenie prawa do obrony oskarżonego gdyż jeden ze świadków – D. O. była w przeszłości klientem kancelarii adwokackiej obrońcy oskarżonego i owa sytuacja prowadziła do „wewnętrznego konfliktu moralnego” obrońcy który z jednej strony powinien dokonać wszelkich czynności na korzyść oskarżonego, z drugiej polemizować z zeznaniami świadka będącego klientem jego kancelarii. Obrońca zarzucił także obrazę przepisów postępowania która miała wpływ na treść orzeczenia tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznanie oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. podczas gdy mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy nie ulega wątpliwości że oskarżony nie miał jakiegokolwiek motywu przywłaszczenia zestawu komputerowego znajdującego się na stanie spółki. Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutu naruszenia prawa do obrony oskarżonego. Skarżący nie wskazał jakie przepisy prawa procesowego zostały w związku z powyższą kwestią naruszone, domniemywać jedynie należy że chodzi o art. 6 k.p.k. w zw. z art. 81 § 2 k.p.k. Drugi z wymienionych przepisów stanowi, że nowy obrońca z urzędu w miejsce dotychczasowego może być wyznaczony na „uzasadniony wniosek” dotychczasowego obrońcy lub samego oskarżonego. Przesłanki uwzględnienia takiego wniosku analizowane były w orzecznictwie Sądu Najwyższego, sądów apelacyjnych i w doktrynie. Wniosek o zmianę obrońcy z urzędu może być skuteczny tylko wtedy gdy oparty jest na konkretnych, poddających się weryfikacji podstawach, np. unikania przez obrońcę kontaktów z oskarżonym poza salą rozpraw czy manifestowanie przez adwokata przekonania o realizowaniu jedynie słusznej linii obrony, różnej od linii klienta zaś sama deklaracja o braku zaufania i woli korzystania z pomocy innego obrońcy nie jest dostateczną przesłanką zwolnienia dotychczasowego obrońcy z urzędu i to nawet gdyby stanowiska oskarżonego i obrońcy były w tej materii zgodne ( zob. m.in. postanowienie SN z 27.11.2014 r. IV KK 351/14, LEX nr 1545168, wyrok S. Apel. w Warszawie z 16 grudnia 2016 r. II AKa 313/16, LEX nr 219542 ). W doktrynie wśród przesłanek zmiany obrońcy z urzędu wymienia się: brak możliwości pełnienia obowiązków obrońcy z uwagi na długotrwałą chorobę lub długotrwały wyjazd obrońcy, istotne różnice zdań oskarżonego i obrońcy co do kierunku obrony, uzasadnioną utratę zaufania oskarżonego do obrońcy ( zob. Kodeks postępowania karnego, Komentarz pod red. J. Skorupki; wyd. C.H.Beck W-wa 2018 str.242 ).

W niniejszej sprawie powodem złożenia wniosku przez skarżącego o zwolnienie go z obrony z urzędu i wyznaczenie innego obrońcy miała być okoliczność że świadek D. O. która – jak twierdzi skarżący – „złożyła obszerne zeznania obciążające skazanego” była w przeszłości klientką Kancelarii Adwokackiej obrońcy. Skarżący enigmatycznie stwierdza w apelacji że „zna szczegóły z życia osobistego i zawodowego świadka a także wiele innych okoliczności związanych z osobą świadka, objętych bezwzględną tajemnicą adwokacką…” i że ta sytuacja prowadzi do „..do konfliktu moralnego obrońcy który z jednej strony winien dokonać wszelkich czynności na korzyść oskarżonego, z drugiej strony polemizować z zeznaniami świadka będącego byłym klientem…”. W toku postępowania przed Sądem I instancji obrońca złożył analogiczny wniosek ( nieuwzględniony przez Sąd ) w którym argumentował , że świadek była klientem jego kancelarii „w sprawie gospodarczej o ogłoszenie upadłości konsumenckiej” i że „..nie ma jakiegokolwiek kontaktu ze świadkiem D. O., jednakże obecność obrońcy z urzędu na sali rozpraw w trakcie przesłuchania może oddziaływać krępująco na świadka…” ( k. 634 ). Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd I instancji słusznie nie uwzględnił tego wniosku, który nie był „uzasadniony” w rozumieniu art. 81 § 2 k.p.k. Argumentacja obrońcy co do posiadania domniemanej, wyjątkowej wiedzy dotyczącej świadka D. O., uniemożliwiającej obronę oskarżonego nie poddaje się weryfikacji skoro skarżący zasłania się tajemnicą adwokacką. W tym kontekście Sąd Okręgowy nie dostrzega jednak związku pomiędzy sprawą gospodarczą o ogłoszenie upadłości konsumenckiej w której skarżący miał reprezentować świadka a niniejszą sprawą karną dotyczącą P. Ł.. Podkreślić ponadto należy że D. O. nie była jedynym ani nawet najważniejszym świadkiem na podstawie którego zeznań Sąd I instancji dokonał ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie oraz że w trakcie składania przez nią zeznań na rozprawie oskarżonego reprezentował substytut skarżącego obrońcy ( k. 719 ), odpada więc argument o domniemanym krępującym oddziaływaniu obecności obrońcy na zeznania świadka. Wreszcie wskazać należy że sam oskarżony P. Ł. na etapie postępowania odwoławczego także złożył wniosek o zmianę obrońcy z urzędu w którym jednak nie odnosił się do osoby świadka D. O. a jedynie ogólnikowo twierdził, że obrońca nie może go skutecznie i rzetelnie reprezentować ( k.903 ), co również nie wypełniało warunków „uzasadnionego wniosku” z art. 81 § 2 k.p.k. W tym stanie rzeczy nie sposób uznać że w niniejszej sprawie naruszone zostało prawo do obrony oskarżonego w rozumieniu art. 6 k.p.k. i wywody skarżącego w tym zakresie nie zasługiwały na uwzględnienie.

Cała argumentacja skarżącego powołana na uzasadnienie zarzutu obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art.410 k.p.k. sprowadza się do odmiennej aniżeli dokonana przez Sąd I instancji oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Przypomnieć w tej sytuacji należy że przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochrona prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów wtedy gdy: 1. jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy; 2. stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego 3. jest wyczerpująco i logicznie z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego argumentowane w uzasadnieniu ( zob. w. SN z 9.11.1990 r. (...) 149/90 OSNKW 7- 9/1991, poz.41 ). Wbrew twierdzeniom skarżącego sprawie niniejszej Sąd I instancji sprostał powyższym wymaganiom i dokonana przez niego ocena dowodów znajduje akceptację Sądu Odwoławczego. Opierając się na zasadzie swobodnej oceny dowodów, dysponując na rozprawie głównej walorem bezpośredniości Sąd ten władny był dać wiarę jednym dowodom, w szczególności zeznaniom świadków K. K., częściowo M. J., P. D., D. K., częściowo M. S. (1), M. S. (2), J. J. i innym, także dowodom z dokumentów, odmówić zaś wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, zeznaniom członków jego rodziny i jego dziewczyny A. L.. Swoje stanowisko Sąd I instancji przekonywująco argumentował w pisemnym uzasadnieniu wyroku ( str. 4 – 9 uzasadnienia , k. 883 odwrót – 886 akt ). Argumentację tą Sąd Okręgowy podziela, jej zasadności nie zmienia wywód zawarty przez skarżącego w apelacji. Z zeznań świadka P. D. i z zawartej umowy leasingu jednoznacznie wynika że w grudniu 2012 r. P. Ł. będący w tym czasie prezesem spółki (...) podjął decyzję o zakupie sprzętu komputerowego D. wymienionego w zarzucie aktu oskarżenia ( k. 6-9, k.42 ). W tymże sprzęcie komputerowym najpierw na przełomie lutego i marca 2013 r. na polecenie P. Ł. zainstalowano nowy system operacyjny i wykasowano dane z dysków pamięci a następnie w okresie kwiecień – maj 2013 r. na polecenie oskarżonego przewieziony on został do jego mieszkania i nie „wrócił” już do spółki przed odwołaniem P. Ł. z funkcji prezesa w dniu 10 maja 2013 r., ani w terminie późniejszym. Z zeznań świadków wynika , że sprzęt ten mógł zostać przez oskarżonego porozdawany różnym osobom w ramach rozliczeń za pracę w spółce (...), np. świadek M. J. otrzymał od oskarżonego dwa laptopy D. jako formę wynagrodzenia za pracę ( k.71 ). Inna część wyżej wymienionego sprzętu komputerowego z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością została zastawiona w lombardzie w K.. Powyższe okoliczności wynikają z zeznań kolejnych świadków: K. K. ( k.126 odwrót ), D. K. ( k. 160 odwrót ), M. S. (2) ( k.59 odwrót ), J. J. ( k.72 odwrót ), P. D. ( k.42 ). Argumenty powołane w apelacji skarżącego są jedynie polemiką z ustaleniami Sądu I instancji, sprowadzają się one do wykazywania, że świadkom, przede w J. J., zależało na skierowaniu na oskarżonego podejrzeń aby odsunąć go od działalności w spółce i przejąć domniemane „przyszłe wielomilionowe przychody”. Ta argumentacja stanowiąca powielenie stanowiska prezentowanego przez oskarżonego w toku postępowania nie jest przekonywująca i zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. nie znajdują potwierdzenia.

Nie budzi wątpliwości kwalifikacja czynu oskarżonego z art. 284 § 2 k.k. Wymierzona oskarżonemu nieizolacyjna kara grzywny nie jest karą rażąco surową, przeciwnie, uznać ją należy za karę łagodną. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego P. Ł..

Na podstawie art. 29 ust.1 ustawy z dnia 26.05 1982 roku prawo o adwokaturze Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 516,60 zł. w tym 96,60 zł. podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 624 §1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. mając na uwadze sytuację materialną oskarżonego Sąd Okręgowy zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.