Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 443/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2016r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Tomasz Pidzik (spr.)

Sędziowie:

SA Olga Gornowicz-Owczarek

SO del. Arkadiusz Przybyło

Protokolant:

Anna Fic

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2016r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K.

o stwierdzenie nieważności uchwał

na skutek apelacji powódki

od wyroku częściowego Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 11 marca 2015r., sygn. akt XIII GC123/14

oddala apelację pozostawiając Sądowi Okręgowemu w Katowicach rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji.

SSO del. Arkadiusz Przybyło

SSA Tomasz Pidzik

SSA Olga Gornowicz-Owczarek

Sygn. akt V ACa 443/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wnosiła o stwierdzenie nieważności uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w K. tj.; uchwały nr (...) w sprawie przyjęcia porządku obrad, nr (...)w sprawie zmiany § 19 Statutu spółki, nr (...) w sprawie zmiany § 50 Statutu spółki, nr (...) w sprawie zmiany Regulaminu Walnego Zgromadzenia i nr (...) w sprawie zmiany § 11a Statutu spółki, ze względu na sprzeczność wymienionych uchwała z prawem, ewentualnie o uchylenie tych uchwał. W ocenie powódki w dniu 29 stycznia 2014 r. upłynął termin do zgłoszenia żądania umieszczenia określonych spraw w porządku obrad, a akcjonariusz pozwanej spółki zgłosił swe żądanie w dniu 30 stycznia 2014 r. doszło zatem do podjęcia uchwał nie objętych porządkiem obrad z naruszeniem art. 401 k.s.h. i art. 404 § 1 k.s.h. oraz art. 20 k.s.h.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości, w zakresie żądania oddalenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwał pozwana wskazała, iż wywodzone przez powódkę naruszenia przepisów k.s.h. są bezpodstawne i nie znajdują oparcie w stanie faktycznym sprawy.

Sprawa niniejsza została połączona do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt XIII GC 125/14, w której powód (...)w W. domagał się uchylenia uchwały nr (...) i nr (...) NWZA pozwanej spółki podjętych w dniu 20 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem częściowym z dnia 11 marca 2015 r. oddalił powództwo o stwierdzenie nieważności uchwał: uchwały nr (...) w sprawie przyjęcia porządku obrad, uchwały nr (...) w sprawie zmiany § 19 Statutu Spółki, uchwały nr (...) w sprawy zmiany § 50 Statutu Spółki, uchwały nr (...) w sprawie zmiany Regulaminu Walnego Zgromadzenia (...) S.A. i uchwały nr (...) w sprawie zmiany § 11a Statutu Spółki, podjętych przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie akcjonariuszy pozwanej w dniu 20 lutego 2014 roku i po przerwie w dniu 14 marca 2014 roku. Wyrok ten wydano w następująco ustalonym stanie faktycznym:

W dniu 24 stycznia 2014 r. pozwana (...) S.A. sporządziła raport bieżący nr (...) skierowany do Komisji Nadzoru Finansowego, w którym raportowała, że w dniu 20 lutego 2014 r. odbędzie się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy pozwanej (NWZA), przesyłając ogłoszenie o zwołaniu NWZA i treść projektów uchwał i ich uzasadnień.

W dniu 30 stycznia 2014 r. akcjonariusz pozwanej – K. J. sporządził i przesłał na adres e-mailowy pozwanej wniosek o rozszerzenie porządku obrad (...) o powzięcie uchwał w sprawie zmian Statutu spółki oraz uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Walnego Zgromadzenia. Członek zarządu pozwanej – J. W. zeznała, że wniosek akcjonariusza wpłynął do siedziby pozwanej w dniu 30 stycznia 2014 r., zaś świadek E. F. zeznał, że wniosek akcjonariusza został odczytany w dniu następnym, tj. 31 stycznia 2014 r., po otwarciu wiadomości e-mail.

W oparciu o powyższy wniosek zostało sporządzone ogłoszenie zarządu spółki o zmianie porządku obrad (...) zwołanego na 20 lutego 2014 r. W raporcie bieżącym z 31 stycznia 2014 r. zarząd pozwanej zawiadomił (...) o ty, że w dniu 30 stycznia 2014 r. otrzymał od akcjonariusza spółki, reprezentującego 1/20 kapitału zakładowego, pisemny wniosek z żądaniem umieszczenia w porządku obrad (...) pozwanej spraw wymienionych we wniosku. W związku z tym zarząd pozwanej raportował do (...) o zmianę porządku obrad (...) zwołanego na dzień 20 lutego 2014 r.

W dniu 20 lutego 2014 r. odbyło się (...) akcjonariuszy pozwanej, które kontynuowało obrady po przerwie w dniu 14 marca 2014 r., podjęło uchwały: uchwała nr (...) w sprawie wyboru przewodniczącego Walnego Zgromadzenia; uchwała nr (...) w sprawie przyjęcia porządku obrad; uchwała nr (...) w sprawie odwołania członka rady nadzorczej spółki; uchwała nr (...) w sprawie powołania członka rady nadzorczej spółki; uchwała nr (...) w sprawie zmiany § 19 Statutu spółki; uchwała nr (...) w sprawie zmiany § 50 Statutu spółki; uchwała nr (...) w sprawie zmiany regulaminu Walnego Zgromadzenia (...) S.A.; uchwała nr (...) zarządzającą przerwę w obradach (...) do dnia 14 marca 2014 r. Po przerwie w dniu 14 marca 2014 r. (...) akcjonariuszy kontynuowało obrady, realizując dalej porządek obrad i podjęło kolejne uchwały uchwałę nr (...) w sprawie zmiany § 11a Statutu spółki. W raporcie bieżącym nr (...) zarząd pozwanej raportował do (...), że podczas obrad (...) akcjonariuszy w dniu 20 lutego 2014 r. zgłoszono sprzeciwy do uchwał, bez podania uzasadnienia, które zostały zaprotokołowane. Sprzeciwy zgłoszono do uchwał nr (...), nr (...), nr (...) i nr (...). Z kolei w raporcie bieżącym nr (...) zarząd pozwanej zawiadomił (...), że podczas obrad (...) akcjonariuszy pozwanej zgłoszono sprzeciwy do uchwały nr (...) bez podania uzasadnienia, sprzeciwy zaprotokołowano.

W tak ustalonym nie spornym między stronami stanie faktycznym Sąd Okręgowy wskazał, że odnosząc się do roszczenia o stwierdzenie nieważności zaskarżonych uchwał powodowa spółka była obecna na NWZ akcjonariuszy pozwanej w dniu 20 lutego 2014 r. i po przerwie w dniu 14 marca 2014 r., co wynika z listy obecności na tym zgromadzeniu. Z treści aktów notarialnych – protokołów NWZ akcjonariuszy pozwanej wynika, że powódka złożyła sprzeciw i zażądała jego zaprotokołowania w odniesieniu do uchwał zaskarżonych uchwał, wniosła pozew w terminie, to powódka posiada legitymację czynną do wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności zaskarżonych uchwał.

Strona powodowa wskazała w pozwie, że zaskarżone uchwały zostały podjęte w warunkach naruszenia art. 401 § 1 k.s.h. i art. 404 § 1 k.s.h. Zgodnie z treścią art. 401 § 1 k.s.h. akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą żądać umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego walnego zgromadzenia. Żądanie powinno zostać zgłoszone zarządowi nie później niż na czternaście dni przed wyznaczonym terminem zgromadzenia. W spółce publicznej termin ten wynosi dwadzieścia jeden dni. Żądanie powinno zawierać uzasadnienie lub projekt uchwały dotyczącej proponowanego punktu porządku obrad. Żądanie może zostać złożone w postaci elektronicznej. Podnosząc powyższe Sąd Okręgowy wskazał, że wniosek akcjonariusza pozwanej K. J., akcjonariusz ten spełnił wymóg odnośnie reprezentowania 1/20 kapitału zakładowego pozwanej jednakże wniosek tego akcjonariusza w dniu jego wniesienia drogą elektroniczną tj. 30 stycznia 2014 r., był spóźniony, albowiem ostatnim dniem, przed rozpoczęciem biegu 21-dniowego terminu do zgłoszenia tego wniosku, był dzień 29 stycznia 2014 r. Powołany przepis mówi bowiem, że wniosek należy złożyć 21 dni przed wyznaczonym terminem.

Sąd Okręgowy wskazał dalej, iż zgodnie z art. 401 § 2 k.s.h zarząd pozwanej spółki, po wpływie wniosku akcjonariusza K. J., co miało miejsce w dniu 30 stycznia 2014 r., (otwarcie e – maila zawierającego ten wniosek miało miejsce w dniu 31 stycznia 2014 r.) zawiadomił KNF o zmianie w porządku obrad NWZ w dniu 31 stycznia 2014 r. (k.35 i 36) i dokonał ogłoszenia w tym zakresie w dniu 31 stycznia 2014 r., a więc z zachowaniem 18 – dniowego terminu. Przepis ten mówi o 18 dniach przed terminem walnego zgromadzenia, to zaś oznacza, że ogłoszenie o zmianie porządku obrad dokonane w dniu 31 stycznia 2014 r. spełniało ten wymów, gdyż dokonane zostało na dziewiętnaście dni przed terminem NWZ akcjonariuszy pozwanej. Zauważył dalej Sąd Okręgowy, że ostatnim dniem, przed 18-dniowym okresem do ogłoszenia przez zarząd zamian w porządku obrad NWZ zwołanego na dzień 20 lutego 2014 r., był dzień 2 lutego 2014 r., tj. dzień ustawowo wolny od pracy, a zatem z uwagi na to termin ten to 1 lutego 2014 r. Reasumując Sąd Okręgowy stwierdził, że o ile wniosek akcjonariusza K. J. był w istocie spóźniony o jeden dzień, to fakt ten nie może przesądzić o stwierdzeniu nieważności uchwał podjętych na NWZ akcjonariuszy pozwanej w dniu 20 lutego 2014 r. i po przerwie w dniu 14 marca 2014 r., skoro zarząd pozwanej zachował 18-dniowy termin do ogłoszenia zmian w porządku obrad tegoż NWZ akcjonariuszy pozwanej. Termin, o którym mówi art. 401 § 2 k.s.h. dotyczy wyłącznie akcjonariusza – w tym wypadku spółki publicznej. Jest to termin wyznaczony przez ustawodawcę akcjonariuszowi, który jeśli chce, aby określone kwestie znalazły się w porządku obrad wyznaczonym na konkretny termin NWZ akcjonariuszy spółki publicznej, obowiązany jest do zachowania tegoż 21-dniowego terminu, jego niezachowanie sprawi, że akcjonariusz nie będzie mógł skutecznie domagać się umieszczenia w porządku obrad wnioskowanych przez niego spraw. Dla pozostałych zaś akcjonariuszy istotnym jest, by zarząd spółki publicznej zachował 18-dniowy termin do ogłoszenia zmian w porządku obrad. W niniejszej sprawie zarząd termin powyższy zachował, gdyż zmiany w porządku obrad NWZ akcjonariuszy pozwanej ogłosił w piątek 31 stycznia 2014 r. Biorąc zatem pod uwagę powyższe ustalenia faktyczne i prawne, brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności uchwał nr (...), (...), (...), (...) i (...) podjętych przez NWZ akcjonariuszy pozwanej obradującego w dniach 20 lutego i 14 marca 2014 r. Dlatego też Sąd Okręgowy oddalił powództwo w tym zakresie orzekając wyrokiem częściowym na mocy art. 317 § 1 k.p.c. uznając że, do rozstrzygnięcia nadaje się najdalej idące żądanie pozwu, a to żądanie stwierdzenia nieważności zaskarżonych uchwał. Dlatego o tym żądaniu należało orzec wyrokiem częściowym, gdyż żądanie ewentualne powódki (...) Sp. z o. o. i powoda (...), to żądanie uchylenia zaskarżonych uchwał.

Apelację od tegoż wyroku zaskarżając go w całości wniosła powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. zarzucając:

naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, polegające na przyjęciu, że pomimo tego, że wniosek akcjonariusza był w istocie spóźniony – co narusza przepis art. 401 § 1 k.s.h. , to fakt ten nie przesądza o naruszeniu przepisów ustawy, co w konsekwencji doprowadziło, zarówno na etapie subsumpcji, jak i wyrokowania do błędnego przyjęcia, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności zaskarżonych uchwał NWZ;

naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.: art. 401 § 1 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że spóźnione żądanie umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego walnego zgromadzenia jest skuteczne, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie art. 425 § 1 k.s.h. i stwierdzenie, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności uchwał w sytuacji, gdy były one sprzeczne z ustawą; art. 401 § 2 k.s.h. poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, że zarząd może wedle własnego uznania nadać moc bezskutecznemu wnioskowi o rozszerzenie porządku obrad i poprzez terminowe ogłoszenie zmian w porządku obrad walnego zgromadzenia, na podstawie spóźnionego żądania akcjonariusza, nadać sprawie prawidłowy bieg, co w konsekwencji prowadzi do naruszenia art. 20 k.s.h. przez przyznanie zarządowi uprawnienia do „sanowania” wadliwych wniosków wybranych akcjonariuszy; art. 404 § 1 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie, a tym samym nieuwzględnienie, że w sprawach nieobjętych porządkiem obrad nie można powziąć uchwały w sytuacji, gdy na walnym zgromadzeniu nie był reprezentowany cały kapitał zakładowy, a dodatkowo został zgłoszony sprzeciw dotyczący powzięcia uchwały; art. 425 § 1 k.s.h. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i stwierdzenie, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności uchwał w sytuacji, gdy uchwały walnego zgromadzenia były sprzeczne z ustawą; art. 61 § 2 k.c. w zw. z art. 401 § 1 k.s.h. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że zgłoszenie wniosku o rozszerzenie porządku obrad dokonane zostało w momencie wysłania wiadomości drogą elektroniczną, podczas gdy, oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej zostało faktycznie złożone w dniu następnym, tj. wówczas kiedy Zarząd spółki mógł zapoznać się z treścią wniosku.

Podnosząc te zarzuty powódka wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uwzględnienie powództwa w całości poprzez stwierdzenie nieważności podjętych przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie spółki (...) S. A. w K. zwołane na dzień 20 lutego 2014 roku, przerwane do dnia 14 marca 2014 roku: nr (...) w sprawie przyjęcia porządku obrad, nr (...) w sprawie zmiany § 19 Statutu Spółki, nr (...) w sprawie zmiany §50 Statutu Spółki, nr (...) w sprawie zmiany Regulaminu Walnego Zgromadzenia (...) S.A. i nr (...) w sprawie zmiany § 11a Statutu Spółki jako sprzecznych z ustawą oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje.

Pozwana wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacja powódki nie jest zasadna.

W sprawie niniejszej powódka wnosząc o stwierdzenie uchwał nr (...), (...), (...), (...), (...), podjętych przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Akcjonariusz pozwanej spółki zwołane na 20 lutego 2014 r. przerwane do dnia 14 marca 2014 roku podnosiła, iż wobec spóźnionego żądania umieszczenia określonych spraw w porządku dziennym obrad najbliższego walnego zgromadzenia z uwagi na dyspozycję art. 401 § 1 k.s.h. i art. 404 § 1 k.s.h. podjęte, a zaskarżone uchwały, jako sprzeczne z ustawą, są nieważne. Wynikać to ma bowiem z faktu podejmowania uchwały nieobjętych porządkiem obrad, a co jest sprzeczne z art. 404 § 1 k.s.h.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji pomimo uchybienia terminów do uzupełnienia porządku obrad Walnego Zgromadzenia zwołanego na dzień 20 lutego 2014 r. przez akcjonariusza K. J., uchybienie to nie może skutkować stwierdzeniem nieważności zaskarżonych uchwał wobec zachowania terminu do ogłoszenia przez zarząd pozwanej spółki będącej spółką publiczną zmian w porządku obrad wprowadzonych na żądanie akcjonariusza. Żądanie na wniosek akcjonariusza K. J. było bowiem spóźnione o jeden dzień, skoro zostało zgłoszone 30 stycznia 2014 r., a nie 29 stycznia 2014 r., a fakt ten nie może przesądzać o stwierdzeniu nieważności podjętych, obecnie, zaskarżonych uchwał.

Czyniąc te uwagi należy wskazać, iż termin dla akcjonariusza żądania umieszczenia określonych spraw w porządku dziennym obrad najbliższego walnego zgromadzenia z art. 401 § 1 zd. 2 i 3 k.s.h. ma charakter prekluzyjny i zarząd spółki nie jest związany żądaniem złożonym z jego uchybieniem. W orzecznictwie nie budzi obecnie wątpliwości to, że przewidziany w art. 401 § 1 zd. 3 k.s.h. termin zgłoszenia żądania uzupełniania porządku dziennego najbliższego Walnego Zgromadzenia dla akcjonariuszy biegnie od dnia zgłoszenia żądania zarządowi spółki, który to dzień winien być wliczany dla ustalenia tego okresu do upływu dnia poprzedzającego dzień zgromadzenia. Dodać nadto należy, iż niezbędnym elementem takiego żądania jest jego uzasadnienie lub dołączenie projektu proponowanej uchwały (co do tej kwestii wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2015 r., V CSK 180/14 nie publikowany i przywołana tamże argumentacja).

Podzielając w pełni to stanowisko należy wskazać, iż skoro w sprawie niniejszej akcjonariusz K. J. złożył zarządowi pozwanej spółki żądanie uzupełnienia porządku obrad drogą elektroniczną w dniu 30 stycznia 2014 r., a Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie pozwanej spółki zostało zwołane na dzień 20 lutego 2014 r., to 21 dzień przed dniem zgromadzenia upłynął w dniu 19 lutego 2011 r. od dnia żądania uzupełnienia porządku obrad tj. dnia 30 stycznia 2014 r., który to dzień należało wliczyć do ustalenia upływu terminu do żądania uzupełnienia porządku obrad. Podnosząc powyższe nie sposób zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, iż akcjonariusz K. J. złożył żądanie zmiany porządku obrad po terminie.

Dodać należy, że zgodnie z stanowiskiem wyrażanym przez Sąd Najwyższy złożenie oświadczenia woli wyrażonego w postaci elektronicznej - w rozumieniu art. 61 § 2 k.c. - polega na tym, że oświadczenie jest prawidłowo wprowadzone do urządzenia elektronicznego (komputera) nadawcy, i przekazane przez Internet - za pomocą narzędzi programowych umożliwiających indywidualne wysyłanie i odbieranie danych na odległość - trafia ono do operatora usług telekomunikacyjnych (serwera dostawcy usług internetowych) i od razu jest dostępne dla adresata oświadczenia - posiadacza tzw. elektronicznej skrzynki pocztowej.” (tak wyrok z dnia 16 maja 2003 r., I CKN 384/01, nie publikowany).

Skoro w sprawie niniejszej oświadczenie akcjonariusza z żądaniem uzupełnienia porządku obrad zostało złożone w dniu 30 stycznia 2014 r.) i w tym dniu wpłynęło na skrzynkę poczty elektronicznej adresata co jest bezsporne i bez znaczenia jest to, że zarząd pozwanej zapoznał się z nim w dniu 31 stycznia 2014 r. Zdaniem zarządu pozwanej, która dokonała analizy zgłoszonego wniosku o rozszerzenie porządku obrad został on złożony w terminie i we właściwy sposób drogą elektroniczną w dniu 30 stycznia 2014 r. Po ustaleniu tego faktu rano 31 stycznia 2014 r. przygotowano stosowne dokumenty celem rozszerzenia porządku obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy pozwanej Spółki co wynika wprost z zeznań świadka E. F.. Dodać należy, iż stanowisko zarządu pozwanej koresponduje z stanowiskiem doktryny podnoszącej, iż: „W praktyce należy zalecać zamieszczenie na stronie internetowej spółki hiperłącza wskazującego adres (adresy) poczty elektronicznej członka (członków) zarządu albo adresu e-mail odrębnej skrzynki pocztowej, przeznaczonej do kontaktowania się z akcjonariuszami” (tak w Komentarzu do art. 401 k.s.h. Kodeks Spółek Handlowych, Tom III Spółka akcyjna, wyd. 3, Wyd. C.H. Beck, str. 983).

Podkreślić należy w tym miejscu, iż z uwagi na krótkie terminy pomiędzy: ogłoszeniem o zwołaniu walnego zgromadzenia (w spółce publicznej co najmniej na 26 dni przed walnym zgromadzeniem – art. 402 1 § 2 k.s.h.), możliwością żądania przez akcjonariusza umieszczenia określonych spraw w porządku obrad (w spółce publicznej 21 dni przed wyznaczonym terminem zgromadzenia – art. 401 § 1 zd. 3 k.s.h.) i terminem ogłoszenia zmian w porządku obrad przez zarząd (w spółce publicznej 18 dni przed wyznaczonym terminem zgromadzenia – art. 401 § 2 zd. 2 k.s.h.) wydaje się być oczywistym konieczność uznania za dotrzymanie tych terminów faktu dokonania tychże czynności w ostatnim możliwym terminie wynikającym ze wskazanych przepisów. Za nieracjonalne uznać należy bowiem różnicowanie w uznawaniu zachowania tychże terminów raz według teorii wysłania, a w innym przypadku według teorii doręczenia, które przecież służą temu samemu celowi poinformowania akcjonariuszy m.in. o porządku obrad walnego zgromadzenia i jego ewentualnych zmianach. Oczywiście zarząd pozwanej spółki po złożeniu przez akcjonariuszy żądania uzupełnienia porządku obrad w terminie winien też w terminie porządek obrad uzupełnić, a co przecież miało miejsce. W doktrynie wskazuje się, tak określone terminy pozwalają na rzeczywistą realizacje uprawnienia do żądania uzupełninia porządku obrad walnego zgromadzenia, gdy zważyć, że są o kilka dni krótsze od terminów zwołania walnego zgromadzenia. Ten czas pozwala akcjonariuszom na analizę ogłoszonego porządku obrad, przygotowanie propozycji jego uzupełnienia oraz doręczenie ich zarządowi. Wprowadzenie terminu liczonego wstecz od daty walnego zgromadzenia jest uzasadnione koniecznością ogłoszenia zmienionego porządku obrad w sposób, który umożliwi pozostałym akcjonariuszom zapoznanie się z nim i (ewentualnie) podjęcie ostatecznej decyzji co do uczestnictwa w zgromadzeniu. W przypadku spółek publicznych ograniczenie uprawnienia akcjonariuszy terminem 21-dniowym ma umożliwić ogłoszenie uzupełnionego porządku obrad jeszcze przed dniem rejestracji (art. 406 1 k.s.h.).

Podnieść należy nadto na marginesie, że nawet uznając tak jak to podnosi powódka, iż 21 dniowy termin żądania uzupełnienia porządku obrad dla spółek publicznych z art. 401 § 1 zd. 3 k.s.h. nie został zachowany w przypadku uwzględnienia tego, że akcjonariusz swoje żądanie uzupełnienia porządku obrad złożył co prawda w ostatnim możliwym dniu, ale także i to w jakiej chwili zostało złożone oświadczenie woli akcjonariusza skoro oświadczenie w dniu 30 stycznia 2014 r. wpłynęło na skrzynkę poczty elektronicznej adresata w tym dniu, ale po godzinach pracy, co jest bezsporne. Brak podstaw do przyjęcia, iż ewentualne uchybienie w dochowaniu terminu z art. 401 § 1 zd. 3 k.s.h. przez akcjonariusza K. J. do złożenia zarządowi pozwanej spółki żądania uzupełnienia porządku obrad oznacza, że w sytuacji uzupełnienia przez zarząd pozwanej spółki porządku obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia pozwanej spółki w terminie określonym w art. 401 § 4 k.s.h. w sytuacji, gdy akcjonariusz składając wniosek o uzupełnienie porządku uzasadnił i dołączył projekt zaskarżonych obecnie uchwał uznać należy zaskarżone uchwały za nieważne jako sprzeczne z ustawą z uwagi na podejmowanie uchwał nieobjętych porządkiem obrad co jest sprzeczne z art. 404 § 1 k.s.h. Uchybienie takie nie miało bowiem żadnego wypływu na treść zaskarżonych uchwał skoro zarząd pozwanej zmienił porządek obrad.

W orzecznictwie podnosi się co do tej kwestii, że przy badaniu zgodności uchwały z ustawą należy stwierdzić, nie tylko czy zostały zachowane wszystkie określone w ustawie wymogi formalne zwoływania zgromadzenia i podejmowania na nim uchwał, ale także zbadać wpływ określonych uchybień formalnych na treść konkretnej uchwały. Nie jest to bowiem nie mające podstaw w art. 252 k.s.h. i art. 425 § 1 k.s.h. różnicowanie sprzeczności uchwały z ustawą, lecz taka wykładnia tego przepisu, która bierze pod uwagę nie tylko jego literalne brzmienie ale także cel dla którego ustawodawca wprowadził rygorystyczne przepisy regulujące zwoływanie zgromadzeń wspólników oraz procedurę podejmowania uchwal na tym zgromadzeniu. Za taką, nie tylko literalną, lecz również celowościową wykładnią przepisów określających zgodność uchwały z ustawą opowiadał się Sąd Najwyższy konsekwentnie na tle przepisów kodeksu handlowego (wyrok SN z dnia 8 grudnia 1998 r., I CKN 243/98, OSNC 1999/6/116) oraz dokonując wykładni przepisów kodeksu spółek handlowych (wyrok SN z dnia 16 lutego 2005 r., II CK 296/04, OSNC 2006/2/32, wyrok SN z dnia 16 marca 2005 r., III CK 477/04, Wokanda 2005, nr 5-7, s. 15, wyrok SN z dnia 28 listopada 2007 r., V CSK 285/07 nie publikowany, wyrok SN z dnia 26 marca 2009 r,, I CSK 253/08 nie publikowany, wyrok SN z dnia 24 czerwca 2009 r., I CSK 510/08, nie publikowany) (tak w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2012 r., IV CSK 186/12, nie publikowany).

Podzielając w pełni to stanowisko nie sposób zgodzić się z zarzutami apelacji powódki, iż nawet przy przyjęciu uchybienia terminu do złożenia żądania umieszczenia określonych spraw w porządku dziennym obrad z wyżej wskazanych przyczyn, tj. dotarciem żądania na skrzynkę poczty elektronicznej pozwanej spółki po godzinach pracy, należy uznać zaskarżone uchwały za nieważne jako sprzeczne z ustawą. Celem wskazanego przepisu (art. 401 k.s.h.) jest bowiem uzupełnienie ogłoszenia zawierającego porządek obrad o sprawy będące przedmiotem żądania mniejszości oraz jednocześnie zapewnienie odpowiedniego okresu czasu w celu przygotowania się akcjonariuszy do udziału w zgromadzeniu. W tym celu konieczne jest w przypadku spółek publicznych dochowanie przez zarząd spółki termin ogłoszenia najpóźniej na 18 dni przed datą Walnego Zgromadzenia o zmianie porządku obrad. W sprawie niniejszej termin ten został zaś dotrzymany. Podkreślić należy także, iż w orzecznictwie wskazuje się, iż celem art. 403 § 1 k.s.h. i związanego z nim art. 404 § 1 k.s.h. jest niedopuszczenie do podjęcia uchwał, które mogłyby stanowić zaskoczenie dla akcjonariuszy. W przypadku zamierzonych zmian statutu nieodzownym ustawowym warunkiem gwarantującym osiągnięcie tego celu jest przytoczenie w ogłoszeniu o zwołaniu walnego zgromadzenia postanowień statutu, których zmiany mają dotyczyć i projektowanych zmian tych postanowień (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2007 r., II CSK 165/07, nie publikowany). Z taką zaś sytuacją nie mieliśmy do czynienia w sprawie niniejszej.

Wskazać należy jednocześnie, iż złożony przez akcjonariusza wniosek o uzupełnienie porządku obrad spełniał wymogi formalne i nie miało miejsce jakiekolwiek uzupełnianie przez zarząd pozwanej spółki treści zgłoszonego żądania. W okolicznościach niniejszej sprawy powódka nie podnosiła także, aby miała miejsce jakakolwiek próba manipulowania przez akcjonariuszy w porozumieniu z zarządem uprawnieniem do uzupełnienia porządku obrad. W tych zaś okolicznościach nie sposób uznać za zasadny zarzut apelacji przyznania zarządowi pozwanej spółki sanowania wadliwych wniosków wybranych akcjonariuszy.

Mając powyższe na uwadze należało apelację powódki jako niezasadną oddalić na mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 108 § 1 k.p.c.

SSO del. Arkadiusz Przybyło

SSA Tomasz Pidzik

SSA Olga Gornowicz-Owczarek