Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 31/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2018 r.

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Alicja Lisiecka

Ławnicy:

Lucyna Tyburcza

Maria Wróbel

Protokolant:

st. sekr. sądowy Małgorzata Stanisz

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2018 r. w Inowrocławiu

sprawy z powództwa I. S.

przeciwko Centrum Medycznemu (...) Sp. z o.o. w I.

o ustalenie

1.  oddala powództwo,

2.  kosztami sądowymi, od uiszczenia których z mocy ustawy zwolniona była powódka obciąża Skarb Państwa,

3.  przyznaje r. pr. K. B. ze Skarbu Państwa – Kasy Sądu Rejonowego w I. kwotę 2.952,00 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100) tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną powódce I. S. z urzędu,

4.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 3.617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Alicja Lisiecka

Maria Wróbel Lucyna Tyburcza

Sygn. akt IV P 31/17

UZASADNIENIE

Powódka I. S. w pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w I. w dniu 17 marca 2017r. (k. 2-3.), sprecyzowanym następnie na rozprawie w dniu 20 lipca 2017r. (k.64-66) i skierowanym przeciwko Centrum Medycznemu (...) SP. z o.o. w I. wniosła o ustalenie, że łączący strony, nawiązany na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony z dnia 12 grudnia 2016r., stosunek pracy istnieje nadal, tj. również po dniu 7 lutego 2017r. Powódka zażądała także zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za pomoc prawną świadczoną jej z urzędu przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, podkreślając, iż koszty te nie zostały przez powódkę poniesione ani w całości, ani w części(k. 161, e-protokół z dnia 14 maja 2018r., min.00:21:00-00-21:07) .

W uzasadnieniu swojego stanowiska powódka wskazała, że w dniu 12 grudnia 2016r. zawarła z pozwanym umowę o pracę na czas nieokreślony, na pełen etat , na stanowisku salowa. W dniu 7 lutego 2017r. powódka- na prośbę Prezesa Zarządu pozwanej Spółki (...)- podpisała przedłożone jej pismo o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem j/w., tj. z dniem 7 lutego 2017r. Powódka po dniu 7 lutego 2017r. kontynuowała pracę u pozwanego, po to, by –zgodnie z zapewnieniem pozwanego - po około trzech tygodniach zostać ponownie, formalnie zatrudnioną w Centrum Medycznym (...) SP. z o.o. w na poprzednich warunkach. Powyższe poczynania stron powódka uzasadniała bliżej nieokreślonym projektem, w którym uczestniczył pozwany pracodawca. W dniu 8 lutego 2016r. powódka udała się do lekarza ginekologa, który stwierdził, że I. S. jest w 6 tygodniu ciąży. O fakcie tym powódka poinformowała kierownika administracji ds. obsługi pacjenta M. C., która poleciła powódce, by ta wiadomością o ciąży nie dzieliła się z Prezesem Zarządu pozwanej M. S.. W dniu 15 lutego 2017r. powódka z bólem brzucha ponownie trafiła do ginekologa, ten zaś wydał jej zwolnienie lekarskie na okres od dnia 16 lutego 2017r. do dnia 17 marca 2017r. Zwolnienie lekarskie powódki do pozwanego pracodawcy dostarczyła następnego dnia, tj. 16 lutego 2017r., matka ojca dziecka powódki - M. Ż.. Strona pozwana zwolnienie przyjęła, a powódka uznała, że w ten sposób- ze względu na jej ciążę –pracodawca przywrócił I. S. do pracy. Podczas wizyty w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16 marca 2017r. powódka dowiedziała się, że pozwany od dnia 7 lutego 2017r. zaprzestał opłacania stosownych składek na jej rzecz. W związku z powyższym I. S., pismem z dnia 17 marca 2017r., zwróciła się do pozwanego o wyjaśnienie, czy nadal pozostaje ona w stosunku pracy z Centrum Medycznym (...) Sp. z o.o. w I. oraz w tym samym dniu, tj. 17 marca 2017r., wystąpiła do Sądu Pracy w I. z przedmiotowym powództwem o ustalenie, podnosząc, iż wszystkie jej działania, jakie podejmowała od momentu, kiedy dowiedziała się, że jest w ciąży, spowodowały, że powódka uchyliła się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron z powodu błędu polegającego na braku świadomości, że jest w ciąży. Podkreśliła, że gdyby w dniu 7 lutego 2017r. wiedziała o swoim odmiennym stanie, to rozwiązania umowy za porozumieniem stron nie podpisałaby. Pozwany, udzielając I. S. odpowiedzi na jej pismo z dnia 17 marca 2017r., zwrócił uwagę, iż łącząca strony umowa o pracę z dnia 12 grudnia 2016r., na wniosek powódki z dnia 7 lutego 2017r., została rozwiązana za porozumieniem stron i że powódka od dnia 7 lutego 2017r. nie jest już pracownikiem Centrum Medycznego (...) Sp. z o.o. w I..

Pozwane Centrum Medyczne (...) Sp. z o.o. w I. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew z dnia 30 maja 2017r. (k. 34-36) oraz na rozprawie w dniu w dniu 20 lipca 2017r. (k. 66) pozwany pracodawca zaprzeczył wszelkim twierdzeniom zawartym w pozwie, podnosząc, iż są one nieprawdziwe i nie znajdują żadnego uzasadnienia w stanie faktycznym sprawy. Zaznaczył, że powódka rozwiązując w dniu 7 lutego 2017r. umowę o pracę za porozumieniem stron wiedziała, że jest w ciąży, zatem nie sposób uznać, iż działała wówczas pod wpływem istotnego błędu, a ponadto I. S. nigdy nie podjęła żadnych czynności wobec pracodawcy, które świadczyłyby o tym, że powódka uchyliła się od skutków prawnych swojego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron.

Pisemne oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 7 lutego 2017r. o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron(k. 116) powódka złożyła pozwanemu w toku niniejszego postępowania w dniu 20 listopada 2017r.(k. 119-120).Zostało ono opatrzone datą 10 listopada 2017r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka I. S. była zatrudniona w pozwanym Centrum Medycznym (...) Sp. z o.o. w I. od dnia 12 grudnia 2016r., a to na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na pełen etat, na stanowisku salowa, za miesięcznym wynagrodzeniem minimalnym.

(dowód- umowa o pracę z dnia 12.12.2016r.-k.10,akt osobowe powódki-k. 1-B)

Praca na stanowisku salowej to ciężka praca fizyczna przy pacjencie. Nie odpowiadało to powódce, młodej, 20-letniej kobiecie. Rozważała rozwiązania stosunku pracy z własnej inicjatywy.

(dowód- zeznania świadków: M. C.-k 130-131, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:13:29-00:22:42, M. P.-k. 131-132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min.00:22:42-00:33:03 , Ł. P.- k. 132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:33:03-00:44:52, B. D.- k. 143, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:02:35-00:15:44, A. M.- k. 144, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min. 00:15:50-00:27:00, przesłuchanie Prezesa Zarządu pozwanej- M. S.- k. 144-145, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:28:09-00:44:11)

W grudniu 2016r. powódka zaręczyła się. Wiadomością tą, potwierdzoną fotografią, podzieliła się ze znajomymi, w tym koleżanką z pracy B. D., na portalu społecznościowym.

W styczniu 2017r.I. S. poinformowała współpracowników z Centrum Medycznego (...) Sp. z o.o. w I., także Prezesa Zarządu pozwanej- M. S., że jest w ciąży. Szefowa poleciła, aby w związku ze stanem , w jakim znalazła się powódka, inne salowe ją oszczędzały, służyły pomocą i nie pozwalały wykonywać I. S. prac na wysokościach, m.in. związanych z myciem okien w pokojach pacjentów.

(dowód- zeznania świadka M. Ż.-k. 135-136, e-protokół z dnia 15. (...).-min. 01:17:14-01:36:53przesłuchanie Prezesa Zarządu pozwanej- M. S.- k. 144-145, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:28:09-00:44:11)

Ostatnia menstruacja wystąpiła u powódki w dniu 22 grudnia 2016r. Nigdy wcześniej u I. S. nie występowały jakiekolwiek zaburzenia cyklu, była zdrową, regularnie miesiączkującą kobietą. W połowie stycznia 2017r. u powódki wystąpiły omdlenia i wymioty, także w pracy. W dniach 5-6 lutego 2017r. powódka wykonała ogólnodostępny test ciążowy. Wynik okazał się pozytywny, wskazywał, że I. S. jest w ciąży, ona sama stanem, w jakim się znalazła, zaskoczona nie była.

( dowód- dokumentacja medyczna powódki-91-93, k. 95-100, karta ciąży powódki-k.14-15, zeznania świadków: J. W.-k 133-134, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:46:31-01:07:25, A. Z.-k. 134, , e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 01:07:25-01:16:12, przesłuchanie powódki I. S.-k.160-161, e-protokół z dnia 14.05.2018r.-min. 00:02:17-00:20:40)

W dniu 7 lutego 2017r. powódka I. S. wystąpiła do pracodawcy z pisemną prośbą o rozwiązanie- z dniem 7 lutego 2017r.- łączącej strony umowy o pracę zawartej w dniu 12 grudnia 2016r. w drodze porozumienia stron. Prezes Zarządu pozwanej- M. S., choć zdumiona powyższą propozycją ciężarnej, zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, powódki, przychyliła się do jej prośby, składając pod oświadczeniem z dnia 7 lutego 2017r. swój podpis wraz z imienną pieczęcią oraz dopiskiem „wyrażam zgodę” oraz przystawiając pieczęć firmową Centrum Medycznego (...) Sp. z o.o. w I..

W dniu 7 lutego 2017r. pozwany wystawił powódce świadectwo pracy za okres od dnia 12 grudnia 2016r. do dnia 7 lutego 2017r., w którym wskazał, że stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania za porozumieniem stron i z tym dniem pracodawca przestał uiszczać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wymagane składki.

(dowód- rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron z dnia 7.02.2017r-część C akt osobowych powódki, zaświadczenie ZUS Z-3 płatnika składek- część C akt osobowych powódki, zeznania świadków: M. C.-k 130-131, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:13:29-00:22:42, M. P.-k. 131-132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min.00:22:42-00:33:03 , Ł. P.- k. 132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:33:03-00:44:52, B. D.- k. 143, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:02:35-00:15:44, A. M.- k. 144, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min. 00:15:50-00:27:00 i M. Ż.-k. 135-136, e-protokół z dnia 15. (...).-min. 01:17:14-01:36:53, przesłuchanie powódki I. S.- k.160-161, e-protokół z dnia 14.05.2018r.-min. 00:02:17-00:20:40, przesłuchanie Prezesa Zarządu pozwanej- M. S.-k. 144-145, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:28:09-00:44:11)

W dniu 8 lutego 2017r. powódka nie stawiła się już do pracy w Centrum Medycznym (...) Sp. z o.o. w I., za to w związku z ciążą, ustaloną w drodze wykonanego z wynikiem pozytywnym testu ciążowego, udała się do lekarza ginekologa J. W.. Ginekolog J. W. stwierdził, że powódka jest w 6 tygodniu ciąży.

(dowód- dokumentacja medyczna powódki-91-93, zeznania świadków: J. W.-k 133-134, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:46:31-01:07:25, M. C.-k 130-131, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:13:29-00:22:42, M. P.-k. 131-132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min.00:22:42-00:33:03 , Ł. P.- k. 132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:33:03-00:44:52, B. D.- k. 143, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:02:35-00:15:44, A. M.- k. 144, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min. 00:15:50-00:27:00, przesłuchanie powódki I. S.- k.160-161, e-protokół z dnia 14.05.2018r.-min. 00:02:17-00:20:40, przesłuchanie Prezesa Zarządu pozwanej- M. S.-k. 144-145, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:28:09-00:44:11)

Tydzień później, tj. w dniu 15 lutego 2017r., powódka ponownie zjawiła się u lekarza ginekologa J. W.. Skarżyła się na trwające od kilku dni bóle brzucha. Ginekolog zdiagnozował objawy krwiaka i – na prośbę powódki – wystawił zwolnienie z pracy na okres 30 dni, poczynając od dnia 16 lutego 2017r.

(dowód -kopia zwolnienia lekarskiego z dnia 15.02.2017r.-część C akt osobowych powódki, zeznania świadka J. W.-k 133-134, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:46:31-01:07:25)

Wystawione przez ginekologa J. W. zwolnienie lekarskie powódka dostarczyła stronie pozwanej w towarzystwie (...), matki ojca dziecka powódki, w dniu 16 lutego 2018r. Spotkała się wówczas z Prezesem Zarządu pozwanej M. S., która początkowo nie chciała przyjąć od powódki powyższego zwolnienia lekarskiego, podkreślając, iż I. S. nie jest już pracownikiem Centrum Medycznego (...) Sp. z o.o. w I., ostatecznie jednak dokument ten przyjęła, przekazała go zajmującemu sprawami ZUS-owskimi Ł. P. i poinformowała powódkę, iż ta kolejne, ewentualne, zwolnienia lekarskie winna składać bezpośrednio w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

(dowód- zeznania świadków: Ł. P.- k. 132, e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 00:33:03-00:44:52 i M. Ż.-k. 135-136, e-protokół z dnia 15. (...).-min. 01:17:14-01:36:53, przesłuchanie powódki I. S.- k.160-161, e-protokół z dnia 14.05.2018r.-min. 00:02:17-00:20:40, przesłuchanie Prezesa Zarządu pozwanej- M. S.-k. 144-145, e-protokół z dnia 5.03.2018r.-min.00:28:09-00:44:11)

W dniu 16 marca 2017r. powódka zgłosiła się do innego lekarza ginekologa-A. Z., która objęła opieką I. S. i do rozwiązania- we wrześniu 2017r.- prowadziła jej ciążę. Każda, comiesięczna, wizyta powódki u ginekologa kończyła się wystawieniem jej kolejnego zwolnienia lekarskiego.

(dowód- dokumentacja medyczna powódki- k. 95-100, karta ciąży powódki-k.14-15, zeznania świadka A. Z.-k. 134,e-protokół z dnia 15.01.2018r.-min. 01:07:25-01:16:12, przesłuchanie powódki I. S.-k.160-161, e-protokół z dnia 14.05.2018r.-min. 00:02:17-00:20:40)

Tego samego dnia, tj. 16 marca 2017r., powódka, będąc w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w I., dowiedziała się, że pozwany z dniem 7 lutego 2017r. zaprzestał uiszczać jakiekolwiek składki na ubezpieczenie społeczne powódki.

W związku z powyższym I. S. w dniu 17 marca 2017r. zwróciła się do pozwanego z pismem o wyjaśnienie, czy nadal pozostaje ona w stosunku pracy z Centrum Medycznym (...) Sp. z o.o. w I. i jednocześnie wystąpiła do tut. Sądu Pracy z przedmiotowym powództwem o ustalenie dalszego istnienia stosunku pracy, także po dniu 7 lutego 2017r.

(dowód- przesłuchanie powódki I. S.-k.160-161, e-protokół z dnia 14.05.2018r.-min. 00:02:17-00:20:40)

Przed wniesieniem niniejszego pozwu powódka nie uchylała się w jakikolwiek sposób wobec pozwanego od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli o rozwiązaniu stosunku pracy za porozumieniem stron z dniem 7 lutego 2017r. , powołując się na błąd istotny. Na piśmie uczyniła to dopiero w toku niniejszego procesu, w dniu 20 listopada 2017r.

(dowód- oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia z dnia 7.02.2017r.-k. 116)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej przywołane dowody z dokumentów, zeznań świadków i przesłuchania stron, które- za wyjątkiem zeznań powódki I. S.- uznał za wiarygodne i –jako zbieżne ze sobą i wzajemnie uzupełniające się-za zgodne z rzeczywistością. Na tle zeznań wszystkich świadków oraz informacji zawartych w zaoferowanych Sądowi przez strony sporu dokumentach, zeznania powódki wzbudziły najwięcej wątpliwości Sądu, stały się zupełnie nieprzekonywujące, a ponadto nie znalazły żadnego potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym zebranym w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo o ustalenie istnienia między stronami sporu stosunku pracy także po dniu 7 lutego 2017r. nie zasługiwało – w ocenie Sądu- na uwzględnienie, gdyż powódka I. S. nie uchyliła się skutecznie od złożonego w dniu 7 lutego 2017r. oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę zawartej w dniu 12 grudnia 2016r. za porozumieniem stron.

Co do zasady, w przypadku oświadczeń woli zmierzających do rozwiązania umowy o pracę, pracownik może uchylić się od skutków złożonego oświadczenia, powołując się na skatalogowane w Kodeksie cywilnym wady oświadczeń woli. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 marca 2002r.,sygn. akt I PKN 156/01, OSNP 2004/5/78, roszczeniami właściwymi w związku ze złożeniem oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu są- w zależności od okoliczności konkretnego przypadku- żądanie ustalenia istnienia stosunku pracy, dopuszczenia do pracy lub wynagrodzenia za czas gotowości do pracy.

W przedmiotowej sprawie powódka domagała się ustalenia dalszego istnienia stosunku pracy, także po dniu 7 lutego 2017r., kiedy to strony formalnie rozwiązały umowę o pracę na czas nieokreślony za porozumieniem stron. Należy podkreślić, że skuteczność uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli jest uzależniona od spełnienia ustawowych przesłanek oraz od zachowania wymogów formalnych. Zgodnie z art. 84 k.c. - stosowanym poprzez art. 300 k.p. odpowiednio w sprawach z zakresu prawa pracy- w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny). Błąd stanowi jedną z wad oświadczenia woli polegająca na tym, że składający je działa pod wpływem niezgodnego z prawdą wyobrażenia o rzeczywistości lub jej elemencie albo pod wpływem braku takiego wyobrażenia. Kodeks cywilny, choć nie definiuje pojęcia błędu, określa przesłanki, od zaistnienia których zależy możliwość uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. Po pierwsze, musi wystąpić błąd co do treści czynności prawnej, po drugie, musi to być błąd istotny. Błąd co do treści czynności prawnej nie musi być błędem co do essentialia negotti tej czynności, musi jednak dotyczyć elementu jej treści. W orzecznictwie dopuszczono możliwość uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu co do prawa ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r., IV CK 274/02, Lex nr 146440). Błąd co do treści czynności prawnej (art. 84 § 1 k.c.) może dotyczyć również stanu prawnego, a jego wykrycie oznacza zniesienie różnicy między stanem wyobrażanym przez składającego oświadczenie woli a stanem rzeczywistym opartym na wykładni prawa i praktyce jego stosowania. Art. 84 § 2 k.c. formułuje definicję błędu istotnego wskazując, że błąd jest istotny, jeżeli zachodzi taka sytuacja, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści. Wchodzi tu w grę jednocześnie subiektywna i obiektywna istotność błędu.

Przepis art. 84 § 1 k.c. zd. drugie, stosowany na podstawie art. 300 k.p. również w sprawach z zakresu prawa pracy, określa przesłanki uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, jeśli było to oświadczenie złożone innej osobie. W przypadku oświadczenia woli złożonego innej osobie uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, choćby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć. Ograniczenia te nie dotyczą jednak czynności prawnej nieodpłatnej. Możliwość skorzystania z uprawnienia do uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia zależy wyłącznie od decyzji składającego to oświadczenie, druga strona nie może przeszkodzić powstaniu skutków uchylenia ani też zapobiec unieważnieniu czynności prawnej. Zachowanie wymogów formalnych takiego oświadczenia następuje gdy jest złożone na piśmie, skierowane do określonego adresata w taki sposób, żeby ten mógł zapoznać się z jego treścią oraz powinno dotrzeć do adresata w rocznym terminie, zakreślonym w art. 88 k.c., tak aby mógł on zapoznać się z jego treścią (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1967 r., III CZP 7/67, OSNCP 1967, nr 10, poz. 171). Uprawnienie do uchylenia się od skutków oświadczenia woli przysługuje wyłącznie tej osobie, która złożyła dotknięte wadą oświadczenie woli, nigdy zaś drugiej stronie czynności prawnej. Uprawnienie to wygasa po upływie roku od wykrycia błędu (art. 88 § 2 k.c.).

Niewątpliwie ciąża jest bardzo istotną okolicznością faktyczną, wpływająca na prawa oraz obowiązki stron i zgodnie z jednolitym stanowiskiem orzecznictwa, co do zasady istnieje możliwość uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu polegającego na niewiedzy o stanie ciąży (vide: wyrok Sąd Najwyższy z dnia 6 czerwca 2009 r., I PK 17/2009). W świetle brzmienia art. 84 k.c., nie wystarczy jednak ustalenie niewiedzy o stanie ciąży, by uznać wszelkie oświadczenia woli składane przez niewiedzącą o stanie ciąży kobietę za oświadczenia, od których skutków można się ona automatycznie uchylić. Jak wynika z art. 84 k.c., w danej sytuacji należy uznać błąd za istotny, jeżeli zachodzi taka sytuacja, że gdyby składająca oświadczenie woli osoba nie działała pod wpływem błędu i oceniała sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści.

Powódka złożyła na piśmie oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli wobec pozwanego w toku niniejszego procesu, w dniu 20 listopada 2013 r., choć w ocenie Sądu uczyniła to już wcześniej. Zdaniem Sądu, jako pierwsze pismo zawierające oświadczenie o uchyleniu się przez I. S. od skutków oświadczenia woli z dnia 7 lutego 2017r. należało potraktować pozew wniesiony w przedmiotowej sprawie do Sądu Pracy w I. w dniu 17 marca 2017r., przy czym datą uchylenia się nie była chwila złożenia pozwu w Sądzie , lecz moment doręczenia pozwu stronie pozwanej, co - in casu -miało miejsce w dniu 22 maja 2017r.(k. 33akt). W ocenie Sądu dopiero wówczas oświadczenie powódki o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia z dnia 7 lutego 2017r. zostało złożone drugiej stronie stosunku pracy ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2015r., IV CSK 599/14, Lex nr 1790981), co oznacza, że zostało ono złożone przed upływem roku od stwierdzenia przez powódkę, że działała ona pod wpływem błędu- niewiedzy o stanie ciąży.

W takiej sytuacji zadanie Sądu sprowadzało się do ustalenia i oceny czy powódka I. S. skutecznie uchyliła się od złożonego w dniu 7 lutego 2017r. oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron, tj. czy składając sporne oświadczenie woli, składała je w takich warunkach, że gdyby nie niewiedza o ciąży, to oceniając sprawę rozsądnie, takiego oświadczenia by nie złożyła. Istotny był również całokształt okoliczności , w związku z którym doszło do rozwiązania stosunku pracy miedzy stronami.

Powódka świadczyła pracę na stanowisku salowej od dnia 12 grudnia 2016r. Była to ciężka praca fizyczna przy pacjencie i w jego otoczeniu. Jak zeznali świadkowie strony pozwanej- inni pracownicy Centrum Medycznego (...). Sp. z o.o. w I.- powódce, młodej kobiecie, nie odpowiadał charakter świadczonej pracy, brała ona pod uwagę rozwiązanie stosunku pracy z pozwanym z własnej inicjatywy, mimo że łącząca strony umowa pracę była umową na czas nieokreślony, a zatem umową zapewniającą I. S. stabilność zatrudnienia, dochodów i ochronę pracowniczą. Jednocześnie powódka przyznała, a potwierdziły to wpisy w jej dokumentacji medycznej, że nigdy wcześniej nie występowały u powódki jakiekolwiek zaburzenia cyklu, była zdrową, regularnie miesiączkującą 20-letnią kobietą, a ostatnia menstruacja wystąpiła u I. S. w dniu 22 grudnia 2016r. W połowie stycznia 2017r. u powódki wystąpiły omdlenia i wymioty, także w pracy. Była przekonana, że znajduje się w odmiennym stanie, choć wówczas jej ciąża nie była jeszcze potwierdzona przez lekarza ginekologa. Nie sposób nie zauważyć, że w rozmowach ze współpracownikami, także z szefową –M. S., właśnie w miesiącu styczniu 2017r.,powódka wspomniała, że jest w ciąży i nowiną tą w tym samym czasie pochwaliła się na F., o czym w swoich zeznaniach wspomniała świadek M. Ż.. Świadek M. Ż., matka ojca dziecka powódki, wyraźnie podała, że wiedzę na powyższe okoliczności czerpie z relacji swojego syna-partnera I. S., a to oznacza, iż skoro partner powódki już w styczniu 2017r. wiedział, że zostanie ojcem jej dziecka , to nie sposób uznać za wiarygodne twierdzenia I. S., iż ona sama o swojej ciąży dowiedziała się dopiero po wizycie u ginekologa w dniu 8 lutego 2017r. Należy zauważyć, że powódka - jak sama twierdziła- dwa, trzy dni przed wizytą w dr J. W., czyli 5-6 lutego 2017r., wykonała ogólnodostępny test ciążowy, którego wynik okazał się pozytywny, a ona sama stanem, w jakim się znalazła, nie była zaskoczona. Z zeznań świadków -lekarzy ginekologów J. W. i A. Z., w sposób dobitny wynika, że obecnie popularne testy ciążowe uznawane są za miarodajny dowód na poparcie ciąży. W powiązaniu z innymi występującymi w kobiet objawami w postaci zatrzymania miesiączki, mdłości, wymiotów i omdleń, pozytywny wynik testu ciążowego najczęściej jest symptomem ciąży. Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd doszedł do wniosku, iż I. S., mimo braku lekarskiego potwierdzenia stanu ciąży, w dniu 7 lutego 2017r. , czyli w dniu rozwiązywania umowy o pracę za porozumieniem stron, po wykonaniu w dniach 5-6 lutego 2017r. testu ciążowego, którego wynik okazał się pozytywny , mogła i powinna zdawać sobie sprawę z tego, że jest w ciąży, a jeśli tak, to nie składać kontestowanego obecnie w niniejszym postępowaniu oświadczenia woli z dnia 7 lutego 2017r. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego, zwłaszcza dowód z zeznań świadków-pracowników pozwanego, ciąża stała się dla I. S. okazją, aby pożegnać się ciężką pracą fizyczną, która od samego początku nie odpowiadała powódce. Sąd nie mógł oprzeć się wrażeniu, iż I. S. świadomie, z pełnym rozeznaniem i dobrowolne składała oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron , doskonale zdawała sobie sprawę z tego, iż jest w ciąży i tylko na skutek działań bliżej nieustalonych osób trzecich, które uświadomiły powódce skalę strat, jakie ta poniesie w związku z utratą statusu pracownika, podjęła próbę reaktywowania stosunku pracy , który uległ rozwiązaniu dniem 7 lutego 2017r. Zdaniem Sądu próba ta okazała się nieudana, powództwo chybione ,w żaden sposób nieuzasadnione i jako takie podlegające oddaleniu, o czym też Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku, a to na podstawie art. 189 k.p.c. a contrario w zw. z art. 84 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punktach 2-4 wyroku, a to na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 k.p.c.

W punkcie 2 wyroku- na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 u.k.s.c. a contrario Sąd obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi, od uiszczenia których z mocy ustawy zwolniona była powódka, zaś w punkcie 4 wyroku – w myśl art. 98 k.p.c.-Sąd zasądził od przegrywającej proces powódki na rzecz wygrywającego pozwanego kwotę 3.617,00zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, na którą złożyło się wynagrodzenie fachowego pełnomocnika strony pozwanej w osobie radcy prawnego, według stawek minimalnych, przewidziane w § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015, poz. 1804) wraz z opłata skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17,00zł.

W punkcie 3 wyroku Sąd –zgodnie z § 8 pkt 5 w zw. z § 3 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu(Dz. U. z 2016r., poz. 1715 z póż.zm.)- przyznał r.pr. K. B. wynagrodzenie za pomoc prawną świadczoną powódce z urzędu.

I., dnia 30 maja 2018r.

SSR Alicja Lisiecka