Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 259/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 stycznia 2017 r. (k. 27), powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zażądał zasądzenia na swoją rzecz, solidarnie od pozwanych A. G. i P. G.:

1) kwoty 63.190,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi: od kwoty 59.333,50 zł za okres od dnia 13 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 3.670,40 zł za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

2) kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Pozwani nie zajęli stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 marca 2011 r., (...) S.A. Oddział w Polsce zawarł z pozwanymi A. G. i P. G. umowę o kredyt hipoteczny nr (...) (odpis umowy – k. 8-12). Umowa została zmieniona „Aneksem nr 1” z dnia 8 marca 2011 r. (odpis „aneksu” – k. 13-14).

W dniu 19 września 2011 r., we wszystkie prawa i obowiązki (...) S.A. Oddział w Polsce wstąpiła (...) S.A. z siedzibą w W. (twierdzenia powoda – k. 2, przyjęte za prawdziwe na podstawie art. 339 § 2 k.p.c.).

Z dniem 31 grudnia 2012 r. nastąpiło połączenie (...) S.A. z siedzibą w W., jako spółki przejmowanej, przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W., jako spółkę przejmującą, na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h., przez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą (twierdzenia powoda – k. 2, przyjęte za prawdziwe na podstawie art. 339 § 2 k.p.c.).

Według stanu na dzień 12 stycznia 2017 r., niespłacone przez pozwanych zobowiązania z umowy nr (...) obejmowały:

- należność kapitałową w kwocie 59.333,50 zł,

- odsetki umowne, naliczone za okres od dnia 30 kwietnia 2016 r. do dnia rozwiązania umowy, tj. dnia 15 października 2016 r., w kwocie 2.655,21 zł,

- podwyższone odsetki umowne naliczone za okres od dnia 30 kwietnia 2016 r. do dnia rozwiązania umowy, tj. dnia 15 października 2016 r., w kwocie 25,21 zł,

- odsetki ustawowe za opóźnienie, naliczone od kwoty kapitału kredytu za okres od dnia 16 października 2016 r. do dnia 12 stycznia 2017 r., kwocie 989,98 zł (w tej części: twierdzenia powoda – k. 4 w zw. z k. 21, przyjęte za prawdziwe na podstawie art. 339 § 2 k.p.c.).

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o twierdzenia powoda przyjęte za prawdziwe (art. 339 § 2 k.p.c.), a także na podstawie odpisu umowy (k. 8-12) i „aneksu” (k. 13-14).

Pozostały materiał dowodowy nie dostarczył danych o nowych faktach, istotnych w wytworzonym stanie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie, lecz nie w całości.

Podstawowym obowiązkiem pozwanych, wynikającym z umowy kredytu, jest obowiązek zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z umówionymi odsetkami w oznaczonych terminach spłaty (art. 69 ust. 1 pr. bank.).

W istniejącym stanie sprawy, brak przesłanek do zakwestionowania długu, obejmującego należność kapitałową w kwocie 59.333,50 zł i należności odsetkowe za okres do dnia 12 stycznia 2017 r. na sumę 3.670,40 zł, co łącznie daje sumę 63.003,90 zł.

Zgodnie też z żądaniem pozwu, powód może się skutecznie domagać od pozwanych zapłaty dalszych odsetek (odsetek ustawowych za opóźnienie, art. 481 § 1 i 2 k.c.), liczonych: od należności kapitałowej za okres od dnia 13 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, a od odsetek skapitalizowanych – za okres od dnia wytoczenia o nie powództwa do dnia zapłaty (art. 482 § 1 k.c.).

Zastrzeżenia budzi natomiast roszczenie o zapłatę „opłat” w kwocie 187 zł (k. 1). Zasadniczym problemem jest tu treść (a właściwie niedostateczność treści) faktycznej podstawy powództwa.

Co istotne, podstawa ta sformułowana została przez zawodowego pełnomocnika, zatem powinna być interpretowana ściśle, zgodnie z jej brzmieniem, przy czym decydujące znaczenie ma tu wykładnia językowa (co do interpretacji treści, wytworzonych przez profesjonalnego pełnomocnika, odpowiednio: uzasadnienie postanowienia SN z dnia 9 stycznia 2014 r., V CZ 76/13, LEX nr 1424863).

Sąd jest związany granicami faktycznej podstawy powództwa (art. 321 § 1 k.p.c.).

W konsekwencji, Sąd nie może dostosowywać podstawy faktycznej do roszczenia określonego w pozwie. Podstawa faktyczna powództwa musi być jednoznacznie określona przez stronę dochodzącą roszczenia. Sąd nie może zaś również opierać się na domniemanej woli powoda (wyrok SN z dnia 11 grudnia 2008 r., II CSK 364/08, LEX nr 584727), ani zasądzić sumy pieniężnej, która wprawdzie mieści się w granicach kwotowych powództwa lecz z innej postawy faktycznej (wyrok SN z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 344/07, LEX nr 388844).

Miejscem na sformułowanie faktycznej podstawy powództwa jest pozew (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.), ewentualnie dalsze pismo procesowe, stanowiące rozszerzenie pozwu. Wykluczone jest natomiast skuteczne sformułowanie faktycznej podstawy powództwa przez samo tylko złożenie lub powołanie dowodu. Dowód może bowiem służyć wyłącznie wykazaniu faktu (art. 227 k.p.c.), a nie sformułowaniu twierdzenia o fakcie.

W sprawie niniejszej, powód nie powołał tymczasem jakichkolwiek skonkretyzowanych zdarzeń lub zachowań, które mogłyby zostać poddane ocenie prawnej jako faktyczna podstawa naliczenia „opłaty” w konkretnej wysokości. Konsekwentnie też, nie sposób zidentyfikować ewentualnych konkretnych postanowień umownych, które mogłyby kreować podstawę prawną zasądzenia choćby części „opłat”.

Nawet w świetle treści twierdzeń pozwu (ale też w świetle treści materiału, dołączonego do pozwu) nie sposób zidentyfikować, w jaki sposób powód wyliczył kwotę 187 zł i co się na tę kwotę składa.

Jak zaś wynika z powołanych poglądów judykatury, nie ma tu pola na zastępowanie powoda przez Sąd w formułowaniu (uzupełnianiu) faktycznej podstawy powództwa, czy też na domyślanie się, o jakie konkretnie należności mogłoby chodzić powodowi.

Podkreślić przy tym trzeba, że niedostateczność faktycznej podstawy powództwa nie stanowi braku formalnego ani przeszkody w merytorycznym rozpoznaniu pozwu, tylko jest „brakiem” materialnym, skutkującym oddaleniem powództwa w całości lub w części.

Nie jest wykluczone, że wątpliwości Sądu mogłyby zostać wyjaśnione w drodze zastosowania art. 212 § 1 k.p.c. Uniemożliwiła to jednak strona powodowa. Pełnomocnik powoda nie tylko bowiem nie stawił się na rozprawę, nie przedstawiając jakiegokolwiek usprawiedliwienia, lecz w dodatku zażądał rozpoznania sprawy w nieobecności powoda i jego pełnomocnika (k. 2 pkt 3 lit. c) żądania pozwu). Żądanie takie, znajdujące oparcie w art. 177 § 1 pkt 5 k.p.c., wprawdzie chroni stronę powodową przed zawieszeniem postępowania na podstawie wskazanego przepisu, lecz równocześnie wiąże się z oczywistym ryzykiem negatywnych następstw, aż do przegrania procesu włącznie. Ryzyko to w pełni obciąża stronę powodową.

Powództwo w omawianej części musiało zatem zostać oddalone.

Koszty procesu, poniesione przez powódkę, wynoszą łącznie 8. 577 zł i obejmują (art. 98 § 3 w zw. z art. 99 k.p.c.):

- opłatę od pozwu, w kwocie 3.160 zł (k. 6, 31),

- wynagrodzenie jednego radcy prawnego, będącego pełnomocnikiem powódki, w kwocie 5.400 zł (§ 2 pkt 6 w zw. z § 15 ust. 3 a contrario rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2015 r., poz. 1804; ze względu na datę wszczęcia postępowania: w brzmieniu nadanym rozporządzeniem z dnia 3 października 2016 r., Dz. U. z 2016 r., poz. 1667, które weszło w życie z dniem 27 października 2016 r.),

- wydatek jednego radcy prawnego, w postaci opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, w kwocie 17 zł (k. 7).

Stosownie do zakresu, w jakim powództwo zostało uwzględnione, pozwani powinni zwrócić powodowi nieco ponad 99,7% wskazanych kosztów (art. 100 zd. pierwsze k.p.c.), co odpowiada kwocie 8.552 zł.

Za zapłatę tej należności pozwani odpowiadają solidarnie (art. 105 § 2 zd. pierwsze k.p.c.).

Pozwani nie ponieśli natomiast jakichkolwiek kosztów, objętych granicami hipotezy art. 98 § 2 albo § 3 k.p.c.

Wobec powyższego, Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)