Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 23 czerwca 2015 roku, skierowanym przeciwko (...) Centrum Medycznemu spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P., A. R., w związku w uszczerbkiem na zdrowiu, którego doznała w pozwanej placówce medycznej, wniosła o zasądzenie od pozwanej spółki:

- kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 6 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty,

- kwoty 470 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 6 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty,

- renty na zwiększone potrzeby począwszy od 3 marca 2015 roku i na przyszłość w wysokości po 2.000 zł miesięcznie, płatnej z góry do 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od dnia 6 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty, co do rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat na przyszłość,

- kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. (pozew k. 2-10)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, wskazując, iż żądanie pozwu nie znajduje żadnego uzasadnienia, co do zasady. (odpowiedź na pozew k. 115-119)

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt II C 813/15, Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił powództwo i nie obciążył powódki kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego. (wyrok k. 84)

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżając wyrok w całości w zakresie oddalającym powództwo, wnosząc o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Łodzi do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych. (apelacja k. 281-286).

Wyrokiem z dnia 9 lutego 2017 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Łodzi oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. Sąd Apelacyjny nakazał Sądowi I instancji przeprowadzenie dotychczas wnioskowanego przez powódkę postępowania dowodowego i ewentualnie uzupełnienie o dalsze, mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy dowody. (wyrok wraz z uzasadnieniem k. 310-317)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. R. w dniu 25 lutego 2015 roku została przyjęta na Oddział (...) sp. z o.o. w P. z powodu nieustępujących objawów internistycznych (wymioty, osłabienie, odwodnienie). W trakcie hospitalizacji uzyskano poprawę stanu klinicznego powódki. (dokumentacja medyczna k. 18-55, 124-158, zeznania świadka I. K. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260v – 01:06:33)

A. R. przebywała na sali 3-osobowej nr (...) wraz z pacjentką Z. C.. Do dyspozycji pacjentek pozostawały stoliki znajdujące się przy łóżkach chorych. (zeznania świadków: E. T. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 258v – 00:09:48, 00:23:41, I. K. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k.260v – 01:12:39, 01:23:38)

W dniu 2 marca 2015 roku około godziny 22:00, A. R. podniosła się z łóżka, usiadła na nim, zsuwając nogi na podłogę i wyciągnęła rękę po szklankę stojącą na stoliku, aby się napić. W tym momencie Z. C. (1), nie wstając z łóżka, wyrwała powódce szklankę z ręki, zamachnęła się i rzuciła szklanką w prawe oko powódki. Szklanka wykonana była z cienkiego szkła, miała szklany uchwyt. (informacyjne wyjaśnienia powódki protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260 – 00:49:56, 00:54:45, 01:01:52, 01:04:07 potwierdzone zeznaniami protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 262v – 01:55:01)

Pielęgniarka przebywająca w sąsiedniej sali, usłyszała zwrot „o Boże”. Kiedy wraz z drugą pielęgniarką weszła do sali nr (...), zobaczyła, że powódka zakrywa oko ręką. A. R. powiedziała, że pacjentka leżąca obok uderzyła ją szklanką w oko i że jest po operacji jednego oka. Na kołdrze leżały kawałki szkła, a na podłodze potłuczona szklanka. Oko powódki było czerwone, jedna z pielęgniarek poszła po lód. W tym czasie Z. C. (1) leżała na łóżku z zamkniętymi oczami. Gdy pielęgniarka ją poruszyła, nie otworzyła oczu. (zeznania świadków: E. T. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 258v – 00:13:34, 00:16:59, J. W. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 259v – 00:44:34)

O zaistniałym zdarzeniu, pielęgniarki powiadomiły lekarza dyżurnego, przebywającego na izbie przyjęć. Po przybyciu na oddział dyżurującej tego dnia lekarki J. W., krwawienie w oku A. R. zatrzymało się samoistnie. Pacjentka skarżyła się, że nie widzi na oko. Lekarka stwierdziła obrażenia zewnętrze w okolicach łuku brwiowego i opatrzyła okulistycznie powódkę. (zeznania świadka J. W. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 259v – 00:38:22, 00:44:34)

A. R. została przewieziona o godzinie 1:45 na Oddział Okulistyczny do(...) Szpitala Miejskiego im. (...)w Ł., gdzie przeszła operację szycia rany tęczówki i rogówki. W dniu 6 marca 2015 roku powódka została przeniesiona na Oddział Chorób Wewnętrznych i Kardiologii w/w szpitala, gdzie była hospitalizowana do 11 marca 2015 roku. Po powiadomieniu o przewiezieniu A. R. do innej placówki medycznej, do szpitala w Ł. przyjechała córka powódki I. K.. (dokumentacja medyczna k. 56-70, zeznania świadka I. K. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260v – 01:12:39, 01:23:38)

A. R. już we wcześniejszym okresie przechodziła zabiegi okulistyczne związane z zaćmą. (zeznania powódki –protokół rozprawy z 15.10.2018r. k. 450 - 00:02:40)

Na dyżurze w dniu zdarzenia obecne były trzy pielęgniarki. (zeznania świadka E. T. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 258v – 00:19:33)

Następnego dnia rano Z. C. (1) nie pamiętała zdarzeń poprzedniej nocy. (zeznania świadka E. T. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 258v – 00:23:41)

Już wcześniej Z. C. (1) przejawiała zachowania nerwowe, impulsywne. Okresowo, zwłaszcza wieczorami pacjentka była pobudzona, napięta i wymagała podania dodatkowych leków sedatywnych. Powódka i jej córka postrzegały Z. C., jako osobę nerwową. (dokumentacja medyczna Z. C. – k. 164, zeznania powódki protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 262 – 01:55:39, zeznania świadka I. K. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260v – 01:10:41)

W dniu zdarzenia Z. C. (1) była pobudzona słownie, agresywna i wulgarna wobec personelu medycznego. Próbowała uciec z oddziału twierdząc, że jest otruwana przez personel, że chcą ją zabić. Wbrew jej woli przewieziono ją na salę. Zaordynowano Heliperidol. Nie zlecono tego dnia konsultacji psychiatrycznej, ani umieszczenia w sali indywidualnie. (dokumentacja medyczna Z. C. – k. 164, obserwacje pielęgniarskie – k. 191 v., informacyjne wyjaśnienie powódki protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260 – 01:01:52 potwierdzone zeznaniami protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 262 – 01:55:01, zeznania świadka I. K. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260v – 01:06:33)

W pozwanym Szpitalu na poszczególnych oddziałach konsultacje psychiatryczne przeprowadzają lekarze z oddziału psychiatrycznego, jeżeli lekarz prowadzący uzna, że taka konsultacja jest potrzebna. (zeznania świadka M. L. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k.261 – 01:29:07, 01:38:58)

89-letnią Z. C. przyjęto na Oddział (...) sp. z o.o. w P., po tym jak została przewieziona do Szpitala przez zespół pogotowia po interwencji Policji, wezwanej przez wnuczka chorej z powodu jej zaburzeń psychicznych. Na Oddział przyjęta z rozpoznaniem dusznicy bolesnej, niedokrwistości i nieokreślonej miażdżycy. Tego samego dnia konsultowana była psychiatrycznie. Rozpoznano reakcję adaptacyjną, nastrój obojętny, pacjentka w lęku o dalsze swoje życie, rozżalona, że wnuczek chce ją umieścić na oddziale psychiatrycznym. Ona sama nie wyraziła zgody na umieszczenie jej na oddziale psychiatrycznym. Z. C. (1) nie wymagała leczenia w oddziale psychiatrycznym. (karta informacyjna k. 165-166, konsultacja psychiatryczna k. 177, zeznania świadka M. L. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k.261 – 01:33:11, 01:36:09, 01:38:58)

W dniu 3 marca 2015 roku, dzień po zdarzeniu, Z. C. (1) była konsultowana psychiatrycznie po raz drugi. Rozpoznano majaczenie z przyczyn somatycznych (zaburzenia internistyczne). Zalecono leki zmniejszające drażliwość pacjentki oraz złagodzenie, wyeliminowanie objawów zaburzeń świadomości. Nie proszono o opinię czy Z. C. (1) zagraża innym pacjentom. Nie stwierdzono wskazań do hospitalizacji chorej w oddziale psychiatrycznym. (konsultacja psychiatryczna k. 176, zeznania świadka A. O. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k.251v – 01:43:28, 01:47:18)

W wyniku zdarzenia z dnia 2 marca 2015 r. A. R. doznała ciężkiego urazu oka prawego pod postacią rany łuku brwiowego, wylewu podspojówkowego oraz rany drążącej twardówki, rogówki i tęczówki oka prawego. Uraz skutkował ślepotą oka prawego – jedynego widzącego oka. (opinia biegłego okulisty – k. 352, k. 421)

Na skutek zdarzenia u powódki wystąpiła prawidłowa reakcja afektywna wyrażająca się przeżywaniem smutku, żalu, poczucia straty w wyniku utraty widzenia w oku prawym. Powódka nie była leczona psychiatrycznie ani psychologicznie, nie korzystała z psychoterapii. (opinia biegłego psychologa – k. 374, opinia biegłego psychiatry – k. 400)

Nasilenie cierpień psychicznych u powódki było umiarkowane w początkowym okresie po wypadku. Następnie odczuwanie ich stopniowo malało. (pinia biegłego psychologa – k. 374, opinia biegłego psychiatry – k. 400)

Trwały uszczerbek na zdrowiu związany ze zdarzeniem z dnia 2 marca 2015 r. wyniósł 25 % w ocenie okulistycznej. Trwały uszczerbek na zdrowiu w zakresie narządu wzroku jest różnicą uszczerbku wzroku istniejącego przed i po wypadku (trwały uszczerbek wzroku przed wypadkiem to 65 %, po wypadku 90 %). Z punktu widzenia psychiatrycznego uszczerbek na zdrowiu w związku ze zdarzeniem nie wystąpił u powódki. (opinia biegłego okulisty – k. 352, opinia biegłego psychiatry – k. 400)

Z uwagi na uraz okulistyczny A. R. wymagała i wymaga pomocy w życiu codziennym w wymiarze, co najmniej 4 godzin dziennie. Z powodu urazu jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. W aspekcie psychiatrycznym nie wymaga takiej pomocy. (opinia pisemna biegłego okulisty – k. 421, opinia biegłego psychologa – k. 374, opinia biegłego psychiatry – k. 400)

Hospitalizacja oraz operacja okulistyczna powódki przebiegała w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. (opinia biegłego okulisty – k. 352)

Rokowania na przyszłość w ocenie okulistycznej w zakresie odzyskania widzenia w oku prawym są niepomyślne. Powódka w zakresie psychiatrycznym jest osobą prawidłowo zaadoptowaną psychicznie, rokowania na przyszłość w tym aspekcie należy określić, jako dobre. (opinia biegłego okulisty – k. 352, opinia biegłego psychiatry – k. 400)

Po opuszczeniu szpitala (...) zamieszkała z córką. I. K. zajmuje się matką po godz. 15:00. Powódką opiekuje się też osoba z opieki społecznej. A. R. ma problem z poruszaniem się, słuchem, nie może czytać, nie przygotuje sobie posiłków ani leków. Przed zdarzeniem z dnia 2 marca 2015 r. powódka mieszkała sama, prowadziła dom i mogła sama o siebie zadbać. Od wielu lat nie widzi zupełnie okiem lewym. (zeznania świadka I. K. protokół rozprawy z 14.04.2016 r. k. 260v – 01:23:38, zeznania powódki – e-protokół k. 450, adnotacja 00:02:40, pismo (...) k. 74)

Stawki za usługi opiekuńcze wynoszą 11 zł za godzinę. (pismo (...) k. 74)

A. R. zgłosiła szkodę pismem doręczonym pozwanemu w dniu 6 maja 2015 r. Powódka domagała się zadośćuczynienia w kwocie 200.000 zł, odszkodowania w kwocie 470 zł oraz renty na zwiększone potrzeby w kwocie po 2.000 zł miesięcznie. Pismem datowanym na 1 czerwca 2016 r. pozwany nie uznał zasady swojej odpowiedzialności, a tym samym odmówił zapłaty żądanych przez powódkę w/w kwot. (zgłoszenie szkody – k. 75-80, potwierdzenie odbioru – k. 81, pismo pozwanego – k. 82-83)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wskazanych dowodów, opinii biegłych oraz załączonych dokumentów, zeznań świadków i powódki.

W zakresie stanu zdrowia powódki i jego związku z wypadkiem Sąd oparł się przede wszystkim na przeprowadzonych w sprawie dowodach z opinii biegłych (okulisty, psychologa i psychiatry). W szczególności Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania wiarygodności opinii w zakresie stwierdzenia przez biegłą okulistę wystąpienia u powódki trwałego uszczerbku na zdrowiu, a także jego wysokości oraz konieczności sprawowania nad powódką stałej opieki przez osoby trzecie. Wszelkie wątpliwości biegła wyjaśniła w sposób wyczerpujący w pisemnej opinii uzupełniającej.

W związku z ustaleniem przez Sąd Apelacyjny w Łodzi odpowiedzialności strony pozwanej za obrażenia ciała, których powódka doznała w dniu 2 marca 2015 roku, Sąd pominął opinię biegłej psychiatry w części poświęconej pacjentce Z. C. (1), jako niemającej znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Podstawę prawną powództwa stanowi art. 430 k.c. w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 186).

Mając na uwadze, ustalenie przez Sąd drugiej instancji odpowiedzialności pozwanego Szpitala za zdarzenie szkodzące z dnia 2 marca 2015 r., Sąd przy ponownym rozpoznaniu sprawy rozważał wysokość zgłoszonych roszczeń.

W zakresie żądania zapłaty zadośćuczynienia, podnieść należy, iż zgodnie z przepisem art. 4 ust 1 powołanej powyżej ustawy, w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. W niniejszej sprawie doszło do naruszenia prawa powódki, jako pacjentki, do bezpiecznego pobytu w placówce medycznej, który winien być zagwarantowany przez personel medyczny. Na skutek rzeczonego zdarzenia powódka doznała ciężkiego urazu oka prawego pod postacią rany łuku brwiowego, wylewu podspojówkowego oraz rany drążącej twardówki, rogówki i tęczówki oka prawego. Uraz skutkował ślepotą oka prawego – jedynego widzącego oka. Doznane obrażenia przyczyniły się do wystąpienia u powódki trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 25 % (skutki okulistyczne). Należy tu podkreślić, że ustalając wysokość zadośćuczynienia, Sąd nie jest w żaden sposób związany procentowym uszczerbkiem na zdrowiu ustalonym przez biegłych lekarzy. Ta okoliczność ma dawać jedynie pewną wskazówkę, co do wielkości zadośćuczynienia, lecz w żaden sposób jej nie przesądza.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia, Sąd zważył nie tylko na stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem zdarzenia, ale także na ujemne doznania, które towarzyszyły samemu wypadkowi. Powódka znajdując się w publicznej placówce medycznej nie przypuszczała, że może dojść do ataku na jej osobę, zatem nie można pomijać takich konsekwencji naruszenia, jak chociażby, utrata zaufania do personelu medycznego i brak poczucia bezpieczeństwa w trakcie dalszego procesu terapeutycznego. Na uwagę, zdaniem Sądu zasługiwała także okoliczność, iż powódka przed feralnym zdarzeniem była osobą niewidzącą na lewe oko, natomiast uszkodzenie prawego oka, skutkowało nie tylko jego ślepotą, ale utratą zdolności widzenia przez powódkę w zupełności. Na skutek zdarzenia powódka została wyłączona z samodzielnego życia. Nie jest i już nie będzie mogła funkcjonować w sposób, jak przed wypadkiem, jest zdana wyłącznie na osoby trzecie, co potwierdza niepomyślne rokowanie na przyszłość w zakresie odzyskania wzroku w prawym oku. Z drugiej jednak strony trzeba mieć także na uwadze dobre rokowania w aspekcie psychiatrycznym powódki oraz to, że jest osobą prawidłowo zaadoptowaną psychicznie w kontekście zdarzenia z 2 marca 2015 r.

Rozważając te okoliczności Sąd uznał, że odpowiednim dla powódki zadośćuczynieniem będzie kwota 85.000 zł. Ustalenie zadośćuczynienia w tej wysokości uwzględnia jego kompensacyjny charakter, przedstawiając ekonomicznie odczuwalną wartość i nie jest nadmierne w odniesieniu do aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa. W pozostałej części żądanie podlegało oddaleniu, jako nadmiernie wygórowane.

Stosownie do treści art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Jednocześnie żądanie zasądzenia renty (w tym renty na przyszłość) znajduje podstawę prawną w przepisie art. 444 § 1 i 2 k.c., według którego jeżeli zwiększyły się potrzeby poszkodowanego może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Podnieść trzeba na wstępie, iż przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb na podstawie wyżej powołanego przepisu nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspakaja i ponosi związane z tym wydatki. Do przyznania renty z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb, jako następstwo czynu niedozwolonego (por. wyrok SN z 11.03.1976 r., IV CR 50/76, OSNCP 1977/1/11). Nie ulega jednakże wątpliwości, iż to na stronie powodowej spoczywa procesowy ciężar udowodnienia zaistnienia tychże zwiększonych potrzeb, wystąpienia kosztów oraz ich wysokości (art. 6 k.c.).

W rozpoznawanej sprawie, na skutek przedmiotowego wypadku u powódki powstała szkoda w związku z koniecznością zaspokojenia zwiększonych potrzeb w zakresie korzystania z pomocy osób trzecich oraz kosztu dojazdu.

Nie ulega wątpliwości, że tak w okresie bezpośrednio następującym po zdarzeniu, jak i obecnie powódka wymaga wzmożonej pomocy i opieki innej osoby w wykonywaniu podstawowych czynności życia codziennego. Utraciła wzrok nie tylko w prawym oku, ale w ogóle zdolność widzenia, nie jest, więc w stanie samodzielnie się przemieszczać i wykonywać podstawowych czynności. Jest całkowicie zależna od pomocy najbliższych osób. Powódka domagała się renty na zwiększone potrzeby w wysokości 2.000 zł miesięcznie począwszy od dnia 3 marca 2015 r. i na przyszłość. Najbardziej obiektywnym kryterium ustalenia wysokości świadczenia z tytułu zwiększonych potrzeb powódki jest oszacowanie skali czasowej pomocy, której wymagała po wypadku i wymaga nadal. Jako miarodajne do oceny kosztów opieki przyjęte zostały przez Sąd stawki stosowane przez (...). Stawki te stosowane są na rynku usług opiekuńczych i to przez stowarzyszenie charytatywne, nie ma, więc podstaw do twierdzenia, iż są one zawyżone. Istnienie zwiększonych potrzeb musi powodować zasądzenie odszkodowania (renty) w wysokości ustalonej w oparciu o ceny rynkowe. Takimi cenami, jak to zostało powiedziane, są stawki stosowane przez (...).

Mając powyższe na uwadze, Sąd w ramach renty na zwiększone potrzeby zasądził na rzecz powódki kwotę odpowiadającą kosztom opieki osób trzecich w wymiarze 4 godzin dziennie, z zastosowaniem stawek (...). Przyjmując, zatem, że powódka od dnia 3 marca 2015 r. do chwili obecnej wymaga pomocy przez 4 godziny dziennie, a stawka pełnej odpłatności za usługi opiekuńcze za jedną godzinę to 11 zł, koszt pomocy osób trzecich wynosi łącznie 1.320 zł miesięcznie. Uwzględniając żądanie powódki w tej części, Sąd zasądził z omawianego tytułu powyższą kwotę, w pozostałym zakresie oddalając roszczenie, jako nieznajdujące uzasadnienia i nadto wygórowane.

Do wydatków koniecznych i pozostających w związku z wypadkiem można zaliczyć także wydatek poniesiony przez rodzinę poszkodowanej na dojazd do szpitala w Ł., w którym ostatecznie powódka była operowana i hospitalizowana. Do akt sprawy nie zostały złożone rachunki dokumentujące wysokość w/w wydatków. Jest okolicznością bezsporną, że poszkodowana została przewieziona z (...) Centrum Medycznego do szpitala w Ł. celem przeprowadzenia operacji okulistycznej i dalszej hospitalizacji. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że I. K. odwiedziła powódkę w Ł. raz, gdy została powiadomiona o przewiezieniu matki do Szpitala im. K. (...). Strona powodowa całość roszczeń z tytułu zwrotu kosztów dojazdów określiła na kwotę 470 zł. Zdaniem Sądu, wysokość żądania, choć nie jest nadmierna, nie została w żaden sposób udowodniona (poza jednym dojazdem) zarówno, co do ilości dojazdów, jak i pokonanych odległości i poniesionych kosztów. Zebrany materiał dowodowy pozwala tylko na przyjęcie, iż córka powódki odbyła jedną podróż do szpitala w Ł. ze swojego miejsca zamieszkania - przebyła łącznie w obie strony 40 km. Przy uwzględnieniu kosztów delegacji (0,8358 zł/km) łączny koszt dojazdu wyniósł 33,43 zł. Mając to na uwadze, roszczenie ponad wskazaną kwotę należało uznać za nieudowodnione, co skutkowało koniecznością oddalenia powództwa ponad kwotę zasądzoną.

Zgodnie z treścią art. 359 § 1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy wynika to z czynności prawnej lub z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. W niniejszej sprawie źródłem roszczenia o odsetki jest przepis art. 481 § 1 k.c., zgodnie, z którym dłużnik, który nie spełnia świadczenia w odpowiednim terminie dopuszcza się opóźnienia i wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Należy podkreślić, że roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym staje się wymagalne dopiero po wezwaniu dłużnika do wykonania świadczenia. W niniejszej sprawie powódka zgłosiła szkodę pozwanemu pismem doręczonym w dniu 6 maja 2015 r. Należało, więc uznać, że pozwany popadł w opóźnienie z chwilą upływu, wskazanego 30 - dniowego terminu od dnia zgłoszenia szkody, co nastąpiło w dniu 6 czerwca 2015 r. W związku z tym Sąd zasądził od tego dnia odsetki ustawowe. Od dnia 1 stycznia 2016 r. powódce należą się odsetki ustawowe za opóźnienie, zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 481 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., tj. w oparciu o zasadę stosunkowego ich rozdzielenia przy uwzględnieniu, że powódka wygrała sprawę w 45% (łącznie żądała kwoty 224.470 zł, a zasadzono na jej rzecz 100.873,43 zł).

Koszty poniesione przez powódkę (z wyjątkiem opłaty sądowej) wyniosły łącznie kwotę 30.888,05 zł - w tym 2.071,05 zł tytułem wynagrodzenia biegłych, 28.800 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Koszty wygenerowane przez stronę pozwaną wyniosły łącznie 29.317 zł, w tym 28.800 zł wynagrodzenie pełnomocnika, 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 500 zł wynagrodzenie biegłego.

Na wynagrodzenie pełnomocników stron złożyło się: wynagrodzenie przed Sądem pierwszej instancji – 7.200 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 7 w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.), wynagrodzenie za rozpoznanie sprawy przed Sądem drugiej instancji – 10.800 zł (tj. 14400 x 75%) na podstawie § 2 pkt 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015 r., poz. 1800), wynagrodzenie pełnomocnika za ponowne rozpoznanie sprawy przed sądem I instancji – 10.800 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2016, poz. 1668).

Biorąc pod uwagę poniesione przez strony koszty postępowania (tj. 29317 + 30888,05 = 60205,05) oraz stopień, w jakim każda ze stron wygrała – przegrała proces, Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.224,73 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (tj. 60205,05 x 45% = 27092,27 29317 – 27092,27 = 2224,73).

W niniejszym postępowaniu ustalono opłaty: od pozwu na kwotę 11.224 zł oraz od apelacji na kwotę 11.224 zł (łącznie 22.448 zł). Opłaty te w zakresie kwot: 6.000 zł pierwsza i 1.500 zł druga zostały uiszczone przez powódkę. W związku z tym, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. 2014.1025), Sąd nakazał pobranie od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Łodzi tytułem opłat sądowych kwoty 10.101,60 zł (tj. 22.448 x 45% = 10.101,60). Na podstawie zaś ust. 2 art. 133 powołanej powyżej ustawy Sąd nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa z roszczenia zasądzonego na rzecz powódki w punkcie 1a wyroku, tytułem opłat sądowych kwotę 4.525,15 zł, uwzględniając nadpłaconą zaliczkę na poczet wydatków w kwocie 321,25 zł (tj. 22.448 x 55% - (6.000 + 1.500) = 4.846,40 4.846,40 – 321,25 = 4.525,15)