Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu VIII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Martyniec

Protokolant: Karolina Szewczyk

po rozpoznaniu w dniu 9 lipca 2018 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy

z powództwa S. S. i M. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powodów S. S. i M. S. łącznie kwotę 7.644,27 zł (siedem tysięcy sześćset czterdzieści cztery złote dwadzieścia siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powodów łącznie kwotę 1.166 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 985/17

UZASADNIENIE

Pozwem w postępowaniu upominawczym wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 4 maja 2017 roku, powodowie S. S. i M. S. domagali się zasądzenia na swoją rzecz od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 12 533,25 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 4 888,98 zł począwszy od dnia 13 kwietnia 2010 roku do dnia zapłaty, od kwoty 4 432,61 zł począwszy od dnia 1 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 3 211,66 zł począwszy od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty. Ponadto strona powodowa wnosiła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz koszów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego w wysokości 2 700,00 zł oraz 34,00 zł opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictw.

W uzasadnieniu powodowie podnosili, że w dniu 8 kwietnia 2010 roku zawarli z pozwaną spółką – wówczas (...) Bank S.A. z siedzibą w W. - umowę nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem EUR, którego kwota została wypłacona w złotówkach. Umowa została zawarta celem sfinansowania zakupu na rynku wtórnym lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ul. (...), refinansowania nakładów własnych poniesionych z związku z nabyciem lokalu oraz refinansowania części składki (...) Spłaty Rat Kredytu. Pozwany Bank udzielił powodom kredytu w kwocie 350 844,oo zł, co w walucie waloryzacyjnej w dniu 7 kwietnia 2010 roku obliczonej na podstawie kursu kupna waluty określonej w tabeli kursowej pozwanego Banku, wynosiło 93 951,74 EUR. Kredyt miał być spłacany w równych ratach, jego oprocentowanie było zmienne, a w dniu zawarcia umowy wynosiło 3,10% w stosunku rocznym. Zabezpieczeniem kredytu była hipoteka do kwoty 526 266,00 zł ustanowiona na nieruchomości, a w okresie jej ustanowienia obowiązywało zabezpieczenie kredytu w postaci jego ubezpieczenia (ubezpieczenie pomostowe), którego pokrycie miało nastąpić na skutek podwyższenia oprocentowania o 1,50 punktu procentowego. Nadto powodowie przystąpili do szeregu ubezpieczeń, w tym ubezpieczenia spłaty rat. Okres kredytowania ustalono na 360 miesięcy tj. od dnia 8 kwietnia 2010 roku do dnia 6 kwietnia 2040 roku. Powodowie zobowiązali się do spłaty kapitału wraz z odsetkami w miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych, w terminach i kwotach zawartych w Harmonogramie spłaty. Raty miały być spłacane w złotych polskich po przeliczeniu wg. kursu sprzedaży EUR z tabeli kursowej (...) Banku S.A. obowiązującego na dzień spłaty o godzinie 14.50. Jako prawne zabezpieczenie kredytu ustalone zostało ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Po zawarciu umowy pozwany Bank pobrał od powodów składkę z tytułu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w kwocie 4 888,98 zł. 31 maja 2013 roku tytułem kolejnych 36 miesięcy ubezpieczenia Bank pobrał z rachunku powodów kwotę 4 432,61 zł, zaś 31 maja 2016 roku dalszą kwotę 3 211,66 zł tytułem ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Powodowie podnosili, że ofertę kredytową zaprezentował im agent (...) S.A. i przed zawarciem umowy nie zostali oni w ogóle poinformowani o istnieniu konieczności opłacania ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, zapewniano ich natomiast, że oferta pozwanego Banku jest dla nich najbardziej korzystna i nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami i opłatami. Powodowie zawarli przedwstępną umowę zakupu lokalu mieszkalnego, który to zakup miał być sfinansowany kwotą uzyskanego kredytu. W dniu zawarcia umowy kredytu hipotecznego, bezpośrednio przed podpisaniem umowy w oddziale Banku mieszczącym się przy ul. (...) we W., powodowie zostali poinformowani o obowiązku opłacania ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Powodowie nie chcieli zgodzić się na przedstawione warunki tj. konieczność zapłaty od razu po zawarciu umowy kwoty blisko 5 000 zł oraz zapłaty dalszych kwot składek ubezpieczenia. Gdyby wiedzieli wcześniej o tym ubezpieczeniu, nie podjęliby decyzji o zawarciu umowy z pozwanym Bankiem. Sytuacja faktyczna w jakiej znaleźli się powodowie zmusiła ich jednak do zawarcia przedstawionej umowy kredytu – powód, pracujący wówczas za granicą, przyjechał do Polski zaledwie na dwa dni, a ponadto powodowie byli związani umową przedwstępną, której zerwanie groziłoby konsekwencjami finansowymi w kwocie ponad 11 000,00 zł. Istotną okolicznością było, że powodowie w dacie zawierania umowy kredytu hipotecznego, posiadali środki na uiszczenie brakującego wkładu własnego – gdyby mieli wiedzę i możliwość zmiany umowy – wpłaciliby kwotę wkładu własnego i nie zawierali umowy w ostatecznie zaproponowanym im przez pozwanego kształcie. Według powodów nie zostali oni poinformowani na czym ubezpieczenie niskiego wkładu ma polegać, ani nie przedstawiono im innych możliwości ustanowienia zabezpieczenia. Strona powodowa otrzymała do podpisu gotowy wzorzec umowy kredytu hipotecznego, bez możliwości prowadzenia w zakresie jej zapisów jakichkolwiek negocjacji. Pobieranie kolejnych rat ubezpieczenia niskiego kapitału było dokonywane przez Bank automatycznie, bez każdorazowej zgody i ingerencji powodów, co także nie podlegało negocjacjom. Mając na uwadze powyższe, treść § 3 ust. 3 zawartej przez strony umowy kredytu hipotecznego, miała w ocenie powodów charakter abuzywny, tym bardziej, że klauzulę o analogicznej treści Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał za niedozwoloną w wyroku z dnia 24 sierpnia 2012 roku (sygn. akt XVII AmC 2600/11), a w konsekwencji została ona zamieszczona w Rejestrze Klauzul Niedozwolonych pod numerem (...). Kwestionowana klauzula według strony powodowej pozostawała sprzeczna z dobrymi obyczajami i rażąco naruszała interesy powodów, jako konsumentów.

W dniu 9 czerwca 2017 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 18 sierpnia 2017 roku pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W obszernym uzasadnieniu pozwany powoływał się na liczne orzeczenia sądowe oraz piśmiennictwo i podnosił, że strona powodowa nie udowodniła roszczenia co do zasady, bowiem powodowie nie powołali żadnych dowodów na okoliczność wykazania przesłanek abuzywności kwestionowanej klauzuli umownej, wynikających z art. 385 ¹ § 1 k.c. Przede wszystkim, w ocenie pozwanego, powodowie nie wykazali aby w dacie zawarcia umowy, postanowienie § 3 ust. 3 umowy pozostawało sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszało interesy kredytobiorców jako konsumentów. Pozwany podkreślał, że powodowie wyrazili zgodę na udostępnienie przez (...) Bank S.A. (...) S.A. informacji stanowiących ich dane osobowe oraz objętych tajemnicą bankową, w celu wykonania Generalnej Umowy (...) niskiego wkładu w kredytach i pożyczkach hipotecznych zawartej przez (...) S.A. (...) Bank S.A. W konsekwencji pozwany nie zgadzał się z twierdzeniem zawartym w treści pozwu, że powodowie nie byli informowani o istnieniu i konieczności opłacania ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Według pozwanego powodowie ubiegając się o udzielenie kredytu w wysokości przewyższającej wartość nieruchomości wiedzieli, że część udzielonego kredytu tj. 108 644,00 zł objęta jest ubezpieczeniem niskiego wkładu, posiadali także wiedzę o tym kto jest ubezpieczycielem, jaki jest podstawowy i maksymalny okres udzielania ochrony ubezpieczeniowej, jak również w jaki sposób obliczany jest koszt tego zabezpieczenia. W § 3 ust. 3 umowy zawarta była także informacja o sposobie obliczania kosztu z tytułu objęcia części kredytu ubezpieczeniem niskiego wkładu, wskazując że jest to 4,50% różnicy pomiędzy wymagalnym wkładem własnym, a wkładem wniesionym faktycznie przez kredytobiorcę. W § 3 ust. 3 została również wskazana wysokość pierwszego obciążającego powodów kosztu z tytułu ustanowienia tego zabezpieczenia, która w dniu zawierania umowy wynosiła 4 888,98 zł. Ponadto regulamin obowiązujący w dacie zawarcia umowy, stanowiący jej integralną część, w sposób wyczerpujący ujmował istotę zabezpieczenia w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, definiując pojęcia takie jak niski wkład, prawne zabezpieczenie kredytu, zdarzenie ubezpieczeniowe. Okolicznością bezsporną, w ocenie pozwanego, pozostawało, że powodowie zapoznali się z treścią regulaminu jeszcze przed zawarciem umowy. Mając na uwadze powyższe, według pozwanego nie sposób było uznać § 3 ust. 3 umowy kredytu hipotecznego za klauzulę o charakterze niedozwolonym, a w konsekwencji żądanie pozwu pozostawało nieuzasadnione i jako takie zasługiwało na oddalenie. Abstrahując od powyższego, pozwany w zakresie kwoty 9 321,59 zł zgłosił zarzut przedawnienia roszczenia, podnosząc, że do świadczenia o zapłatę kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu, jako do świadczeń o charakterze okresowym, zastosowanie znajduje 3-letni termin przedawnienia wynikający z art. 118 k.c.

Strona powodowa w piśmie procesowym wniesionym do Sądu w dniu 13 kwietnia 2018 roku podnosiła, że zarzuty zgłoszone przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty są nieuzasadnione, podtrzymała ona żądnie pozwu. Powodowie wskazywali, że wnieśli szereg wniosków dowodowych oraz przedłożyli stosowne dokumenty (dodatkowo wnieśli o zobowiązanie Pozwanego do przedłożenia dokumentów, którymi nie dysponowali), w szczególności umowę kredytu, na okoliczność abuzywności postanowienia § 3 ust. 3 tej umowy. Bezpodstawny w ocenie strony powodowej pozostawał zarzut przedawnienia roszczenia z uwagi na treść art. 405 k.c. w zw. z art. 410 k.c. oraz art. 120 k.c. i 118 k.c., które znajdowały zastosowanie w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 marca 2010 roku powodowie S. S. i M. S. zawarli z R. J. (1) i R. J. (2) umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości w postaci samodzielnego lokalu mieszkalnego numer (...) położonego we W. przy ul. (...). Strony ustaliły cenę brutto lokalu na kwotę 346 000,00 zł. Bezpośrednio przed podpisaniem aktu notarialnego powodowie uiścili zadatek w kwocie 15 000,00 zł, który w całości miał zostać zaliczony na poczet ceny sprzedaży.

Dowód:

- wypis aktu notarialnego z 8-03-2010 r., k. 89-91.

21 marca 2010 roku powodowie złożyli wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego przez pozwany Bank. Wnioskowana kwota kredytu wynosiła 346 000,00 zł, a jako waluta kredytu zostało wskazane Euro. Zgodnie z treścią wniosku kredyt miał być spłacany w równych kapitało-odsetkowych ratach do 20 dnia każdego miesiąca przez okres 360 miesięcy. Powodowie wskazali, że dysponują kwotą 15 000,00 zł wkładu własnego, o którego zrefinansowanie wnieśli.

Powodowie wraz z wnioskiem kredytowym złożyli oświadczenie o wyrażeniu zgody na udostępnienie przez Bank (...) S.A. z siedzibą w W. informacji stanowiących ich dane osobowe oraz objętych tajemnicą bankową, zawartych w dokumentacji kredytowej zebranej przez (...) Bank S.A. przed zawarciem i w trakcie trwania umowy kredytowej w celu wykonania Generalnej Umowy (...) niskiego wkładu w kredytach i pożyczkach hipotecznych zawartej przez (...) S.A. (...) Bank S.A, przy czym wskazano, że wyrażenie tej zgody jest niezbędne do zawarcia i realizacji umowy ubezpieczenia.

Dowód:

- wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego, k. 92-97,

- zaświadczenie o zatrudnieniu z 9-03-2010 r., oświadczenie z 19-03-2010 r., zaświadczenie o numerze regon, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, k 98-101,

- wydruk z kalkulatora bankowego, k.102-106,

- regulamin promocji ,,P. finansowe 2009", k. 112-113,

- pismo z 8-04-2010 r., k. 114.

Powodowie uzyskali pozytywną decyzję kredytową co do udzielenia kredytu w kwocie 350 844,00 zł, waloryzowanego kursem waluty obcej (EUR), zgodnie z którą uruchomienie kredytu miało nastąpić m.in. po ustawieniu prawnych zabezpieczeń spłaty w kredytu w postaci:

-

ustanowienia hipoteki kaucyjnej wpisanej na pierwszym miejscu do kwoty 526 266,00 zł na nieruchomości położonej we W. przy ul. (...);

-

ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kredytu (...) S.A. na 36-miesięczny okres ubezpieczenia. Jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła wypłata kredytu nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznemu przedłużeniu na kolejny 36 miesięczny okres, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 180 miesięcy. Kredytobiorca upoważnił Bank do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w wysokości 4,50 % kwoty kredytu objętej ubezpieczeniem, tj. 4 888,98 zł oraz zwrotu kosztów z tytułu automatycznego przedłużenia ubezpieczenia niskiego wkładu z rachunku wskazanego w § 6 bez odrębnej dyspozycji. Kwota kredytu objęta ubezpieczeniem niskiego wkładu wynosiła 108.644,00 zł;

-

prawnego zabezpieczenia kredytu na okres przejściowy do czasu przedłożenia w Banku odpisu księgi wieczystej nieruchomości potwierdzającego prawomocny wpis hipoteki - ubezpieczenie spłaty kredytu w (...) S.A. na okres przejściowy (ubezpieczenie pomostowe).

Dowód:

- decyzja kredytowa, k. 107-111.

8 kwietnia 2010 roku powodowie zawarli z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. umowę nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem EUR, którego celem było finansowanie zakupu na rynku wtórnym prawa własności do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego we W. przy ul. (...), a także refinansowanie nakładów własnych poniesionych w związku z nabyciem przedmiotowego lokalu mieszkalnego i finansowanie części składki (...) Spłaty Rat Kredytu. Kwota kredytu wynosiła 350 844,00 zł, walutą waloryzacyjną kredytu było Euro. Kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec dnia 7 kwietnia 2010 roku według kursu kupna walut z tabeli kursowej (...) Banku S.A. wynosiła 93 951,74 Euro. Okres kredytowania wynosił 360 miesięcy, rozpoczynał się w dniu zawarcia umowy tj. 8 kwietnia 2010 roku i dobiegał końca 6 kwietnia 2040 roku. Termin spłat kolejnych rat kredytu upływał 20 dnia każdego miesiąca. Powodowie zobligowali się także do zawarcia szeregu umów ubezpieczenia m.in. ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych, ubezpieczenia na życie i od całkowitej trwałej niezdolności do pracy, umowy ubezpieczenia Spłaty Rat Kredytu.

Jako prawne zabezpieczenie kredytu w § 3 umowy wskazano:

- hipotekę kaucyjną wpisaną na pierwszym miejscu do kwoty 526 266,00 zł ustanowioną na nieruchomości określonej w § 2 (tj. lokal położony we W. przy ul. (...) (ust 1.);

- przelew na rzecz Banku praw z umowy ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych nieruchomości obciążonej hipoteką określoną w ust. 1 niniejszego §. Umowa ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych miała zostać zawarta na sumę ubezpieczenia nie niższą niż 346 000,00 zł, jednak nie więcej niż wysokość zobowiązania Kredytobiorcy na rzecz Banku (ust 2);

- ubezpieczenie niskiego wkładu własnego kredytu na 36-miesięczny okres ubezpieczenia. Jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła wypłata kredytu nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznemu przedłużeniu na kolejny 36 miesięczny okres, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 180 miesięcy. Kredytobiorca upoważnił Bank do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w wysokości 4,5 % kwoty kredytu objętej ubezpieczeniem, tj. 4 888,98 zł oraz zwrotu kosztów z tytułu automatycznego przedłużenia ubezpieczenia niskiego wkładu z rachunku wskazanego w § 6 bez odrębnej dyspozycji. Kwota kredytu objęta ubezpieczeniem niskiego wkładu wynosiła 108.644,00 zł (ust. 3);

- prawne zabezpieczenie Kredytu na okres przejściowy do czasu uprawomocnienia się wpisu hipoteki, o której mowa w ust. 1 niniejszego § ustanowionej na rzecz Banku – ubezpieczenie spłaty kredytu na okres przejściowy określony powyżej (ust. 4).

Na podstawie zaś § 25 ust. 1 integralną część umowy stanowił „Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych w ramach MultiPlanów”, dalej kredytobiorcy oświadczyli, że przed zawarciem umowy zapoznali się z nim i uznają jego wiążący charakter.

Regulamin udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych w ramach MultiPlanów określał warunki udzielania i spłaty kredytów i pożyczek hipotecznych. W myśl ustalonych w Regulaminie definicji niski wkład oznaczał określoną na dzień podjęcia decyzji kredytowej kwotę, stanowiącą różnicę pomiędzy wartością udzielonego kredytu i iloczynem wartości nieruchomości i maksymalnym dopuszczalnym (...) (stosunkiem wartości kredytu hipotecznego/pożyczki hipotecznej do wartości nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu hipotecznego/pożyczki hipotecznej) obowiązującym w MultiBanku na dzień podjęcia decyzji kredytowej. Z kolei jako zdarzenie ubezpieczeniowe zdefiniowano upływ okresu wypowiedzenia umowy kredytu, w którym Kredytobiorca nie wykonał obowiązku spłaty kredytu z należnymi odsetkami i kosztami. Zgodnie z § 3 Regulaminu MultiBank mógł udzielić kredytu z przeznaczeniem na m.in. zakup lokalu mieszkalnego.

Zgodnie z postanowieniem § 15 ust. 4 w/w Regulaminu, w przypadku gdy wartość nieruchomości ustalona przez MultiBank w oparciu o maksymalne dopuszczalne (...) była niższa od kwoty kredytu, warunkiem jego udzielenia było ustanowienie dodatkowego zabezpieczenia ryzyka MultiBanku, w szczególności w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu (zwanego dalej ubezpieczeniem (...)) lub innego zabezpieczenia zaakceptowanego przez M.. W przypadku wybrania przez Kredytobiorcę zabezpieczenia w postaci (...): 1. Ubezpieczonym i Ubezpieczającym z tytułu ubezpieczenia (...) był MultiBank. Kredytobiorca zobowiązany był do zwrotu poniesionych przez MultiBank kosztów związanych z ustanowieniem i utrzymaniem ubezpieczenia (...) (§ 15 ust. 4 pkt 1 i 4 pkt 2 regulaminu). W myśl § 15 ust. 4 pkt 3 okres ubezpieczenia rozpoczynał się z dniem uruchomienia kredytu i kończył się z upływem okresu ubezpieczenia wskazanego w Umowie kredytu lub w dniu całkowitej spłaty zadłużenia objętego ubezpieczeniem (...) lub w dniu wypłaty odszkodowania, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpiłoby jako pierwsze. Podstawą wyliczenia kosztu ubezpieczenia (...) była kwota niskiego wkładu ustalona na dzień uruchomienia kredytu lub na dzień uruchomienia pierwszej transzy, w przypadku gdy kredyt był uruchamiany w transzach (§ 15 ust. 4 pkt 4). Koszt ubezpieczenia (...) ponoszony był jednorazowo z góry za okres ubezpieczenia wskazany w Umowie kredytu (§ 15 ust. 4 pkt 5). Również w Umowie kredytu był wskazany podstawowy i łączny okres ubezpieczenia oraz stawka (...) (§ 15 ust. 4 pkt 6-7). Zgodnie z § 15 ust. 4 pkt 8 Regulaminu jeżeli w podstawowym okresie ubezpieczenia, zadłużenie z tytułu części kredytu objętego ubezpieczeniem (...) nie zostało spłacone, ochrona ubezpieczeniowa podlegała kontynuacji na kolejny podstawowy okres ubezpieczenia. W przypadku kontynuacji ochrony ubezpieczeniowej podstawę wyliczenia kosztu ubezpieczenia (...) stanowiła kwota niespłaconego przez Kredytobiorcę niskiego wkładu na ostatni dzień okresu ubezpieczenia. W przypadku kredytów waloryzowanych kursem waluty obcej, koszt ubezpieczenia (...) stanowiła kwota wyrażona w złotych polskich przeliczona według kursu sprzedaży danej waluty, określonego w tabeli kursowej (...) Banku na ostatni dzień okresu ubezpieczenia. W przypadku zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego i wypłaty z tego tytułu MultiBankowi odszkodowania, roszczenie MultiBanku przysługujące wobec Kredytobiorcy z tytułu Umowy kredytu przechodziło z mocy prawa na Towarzystwo (...), które wypłaciło odszkodowanie do wysokości wypłaconego odszkodowania (§ 15 ust. 4 pkt 9).

Dowód:

- umowa nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem EUR z 8-04-2010 r., k. 18-28,

- regulamin udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych w ramach M., k. 118-126,

- pismo okólne z 12-03-2010 r., k. 115,

- wniosek o modyfikację produktu, karty modyfikacji produktu, k. 116-117.

Strona pozwana zawarła z Towarzystwem (...) S.A. Generalną Umowę (...) niskiego wkładu w kredytach i pożyczkach hipotecznych. Strona pozwana zgłosiła kredyt powodów do objęcia go ochroną ubezpieczeniową przez (...) S.A. z siedzibą w W., w ramach Generalnej Umowy (...) niskiego wkładu w kredytach i pożyczkach hipotecznych. Pierwszy okres ochrony ubezpieczeniowej rozpoczynał się w dniu 1 maja 2010 r. i trwał do 30 kwietnia 2013 r. Wysokość składki za ten okres wyniosła 4.888,98 zł. Następnie w kwietniu 2013 r. polisę przedłużono na dalszy okres ochrony od 1 maja 2013 r. do 30 kwietnia 2016 r. Wysokość składki z tego tytułu wyniosła 4.432,61 zł. Ostatnie przedłużenie miało miejsce w kwietniu 2016 r. i obejmowało okres od 1 maja 2016 r. do 30 kwietnia 2019 r., zaś składka wyniosła 3.270,29 zł.

Dowód:

- wyciąg z polisy ubezpieczeniowej, k. 134-153.

W dniu zawarcia umowy o kredyt hipoteczny, powodowie zawarli także przyrzeczoną umowę sprzedaży i złożyli wniosek o wypłatę kredytu.

Dowód:

- wypis aktu notarialnego z 8-04-2010 r. , k. 127-130,

- wniosek o wypłatę transzy kredytu, k. 131-133.

Po zawarciu umowy o kredyt hipoteczny strona pozwana pobrała z konta powodów kwotę 4 888,98 zł z tytułu składki na poczet niskiego wkładu dla (...). W dniu 31 maja 2013 r. strona pozwana obciążyła ww. rachunek powodów kwotą 4 432,61 zł, natomiast w dniu 31 maja 2016 r. z rachunku została pobrana kwota 3 211,66 zł tytułem ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Przez okres 6 lat strona pozwana pobrała łącznie od powodów kwotę 12 533,25 zł.

Dowód:

- zaświadczenie z 26-02-2017 r., k. 29.

Pismem datowanym na dzień 13 marca 2017 roku powodowie wezwali pozwany Bank do zapłaty kwoty 12 533,25 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 4 888,98 zł od dnia 13 kwietnia 2010 roku do dnia zapłaty, od kwoty 4 432,61 zł od dnia 1 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 3 211,66 zł od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty, w terminie 7 dni od daty wezwania.

W pisemnej odpowiedzi datowanej na dzień 28 marca 2017 roku pozwany poinformował powodów o negatywnym rozpoznaniu ich reklamacji i odmówił wypłaty jakichkolwiek kwot na rzecz S. S. i M. S..

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z 13-03-2017 r. i pismo strony pozwanej z 23-03-2017 r., k. 30-34.

Powodowie dokonując wyboru Banku, z którym zawrą umowę kredytu hipotecznego korzystali z usług doradcy (...) S. A., który ofertę powodowego Banku wskazywał jako finansowo najkorzystniejszą dla powodów. Powodowie dysponowali środkami własnymi wystarczającymi do pokrycia 20% wkładu własnego, jednak doradzono im wzięcie kredytu na pokrycie 100% wartości nieruchomości. Doradca finansowy zapewniał powodów, że rozwiązanie takie było korzystniejsze dla kredytobiorców, nie wiązało się bowiem z dodatkowymi kosztami i pozwalało powodom zachować zgromadzone oszczędności. Zawierając umowę kredytu hipotecznego w dniu 8 kwietnia 2010 roku powodowie pozbawieni byli możliwości negocjowania jej postanowień, pracownik pozwanego Banku przedłożył powodom przygotowany wzorzec umowy, który powodowie mogli podpisać w kształcie niezmienionym lub zrezygnować z zawarcia umowy. Powodowie czytając umowę zwrócili uwagę na dodatkowy koszt ubezpieczenia niskiego wkładu własnego i nie chcieli podpisać umowy w wersji zaproponowanej przez Bank i nawet opuścili Oddział Banku. Jednak po chwili namysłu i przekalkulowaniu możliwości utraty wpłaconego już zadatku w kwocie 15 000 zł, a także i faktu, że powód specjalnie przyleciał z zagranicy celem załatwienia wszelkich formalności związanych z nabyciem lokalu przy ul. (...) we W., powodowie wrócili do Banku podpisać umowę w zaproponowanym przez Bank kształcie, licząc że z dodatkowym ubezpieczeniem niskiego wkładu będzie wiązał się tylko jednorazowy koszt około 5.000 zł wskazany w umowie.

Dowód:

- przesłuchanie S. S. na rozprawie z dnia 17 maja 2018 roku, 00:08:26 i dalej, k. 286.

- przesłuchanie M. S. na rozprawie z dnia 9 lipca 2018 roku, 00:02:32 i dalej, k. 287-288.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Strona powodowa domagała się zwrotu kwoty 12 533,25 zł jako świadczenia nienależnego, tytułem pobranej przez stronę pozwaną składki na poczet umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, twierdząc, że zobowiązanie do jej zapłaty było wynikiem posłużenia się przez stronę pozwaną w umowie kredytowej klauzulą abuzywną. Mianowicie w ocenie strony powodowej postanowienie § 3 pkt 3 umowy kredytowej nie było z powodami jako konsumentami indywidulanie uzgadniane, pozbawieni byli oni możliwości negocjacji jego treści, a w konsekwencji nie mogło ono stanowić źródła zobowiązania powodów. Ponadto według powodów o konieczności zawarcia umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego zostali oni poinformowani bezpośrednio przed zawarciem umowy kredytu hipotecznego w siedzibie banku i z uwagi na związanie umową przedwstępną sprzedaży nieruchomości oraz poniesione w związku z tym koszty, zdecydowali się oni na zawarcie umowy zawierającej klauzulę niedozwoloną.

Strona pozwana kwestionowała abuzywność postanowień § 3 ust. 3 łączącej strony umowy wskazując, że powodowie znacznie wcześniej uzyskali informację o konieczności poniesienia kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, twierdziła także że strona powodowa nie wykazała i nie udowodniła w jakikolwiek sposób abuzywności kwestionowanego postanowienia umownego, w szczególności nie wykazała, aby pozostawało ono sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszały interesy kredytobiorców. W zakresie kwoty 9 321,59 zł pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, Sąd oparł się m.in. na dowodach z dokumentów przedłożonych przez strony postępowania w postaci dokumentacji okołokredytowej poprzedzającej zawarcie umowy, umowy kredytu hipotecznego, regulaminu udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych w ramach MultiPlanów, korespondencji między stronami, wyciągu z polisy ubezpieczeniowej oraz przesłuchania stron, ograniczając je do przesłuchania powodów. Żadna ze stron nie kwestionowała treści dokumentów załączonych w poczet materiału dowodowego, a Sąd także nie znalazł podstaw by odmówić im waloru wiarygodności. Pozwoliły one ustalić stan faktyczny tak w zakresie stosunku prawnego, jaki łączył strony, jak i związanych z tym obowiązków każdej z nich. Sąd dał również wiarę zeznaniom powodów, w zakresie w jakim uzupełniały one ustalenia wynikające ze zgromadzonej w sprawie dokumentacji.

Sąd ostatecznie nie poczynił ustaleń w oparciu o ekspertyzę,, Prawna i ekonomiczna analiza klauzuli ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w umowach o kredyt hipoteczny", Rankingu kredytów mieszkaniowych, Rankingu kredytów mieszkaniowych G. (...), artykułu dotyczącego orzecznictwa Sądów Powszechnych w sprawach kontroli abstrakcyjnej postanowień wzorców umownych w latach 2012-2015 r., bowiem nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Przedłożone przez stronę pozwaną orzeczenia zgodnie z zasadą samodzielności jurysdykcyjnej w żadnej mierze nie wiązały Sądu. Natomiast pozostałe materiały na temat ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, w ocenie Sądu, obrazują jedynie dowód istnienia sporów prawnych w tym zakresie oraz ich aktualności, wobec czego Sąd nie czynił bezpośrednio na ich podstawie ustaleń.

Roszczenie powodów o zapłatę przez pozwany Bank na ich rzecz kwoty 12 533,25 zł należało rozpatrywać w dwóch aspektach. W pierwszej kolejności odzwierciedlenie normatywne roszczenia strony powodowej znajduje się w regulacjach statuujących bezpodstawne wzbogacenie, jednakże równie ważne, w kontekście podmiotowym, pozostają przepisy dotyczące szeroko pojętej ochrony konsumenta tj. wzorce umownych i klauzul niedozwolonych.

Zgodnie z treścią art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Postacią bezpodstawnego wzbogacenia jest świadczenie nienależne. Wedle treści art. 410 § 2 k.c. świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił nie był w ogóle zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Istnienie roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia uwarunkowane jest kumulatywnym zaistnieniem trzech przesłanek: 1) wzbogacenia majątku jednej osoby, uzyskanego kosztem majątku innej osoby 2) pozostawaniem wzbogacenia i zubożenia w związku przyczynowym oraz 3) nastąpieniem wzbogacenia bez podstawy prawnej. Zadośćuczynienie roszczeniu zubożonych prowadzić ma do zwrotu wartości uzyskanej bez podstawy prawnej. Uznanie kwestionowanego przez powodów postanowienia umownego zawartego w § 3 ust 3 łączącej strony umowy kredytu hipotecznego za klauzulę abuzywną powodowałoby, że byłoby ono bezskuteczne wobec powodów, a pozwany Bank nie byłby uprawniony do pobierania na tej podstawie jakichkolwiek należności. Stwierdzenie abuzywności kwestionowanej klauzuli stanowiło zatem warunek niezbędny do uznania zasadności roszczenia.

Stosownie do przepisu art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Zgodnie z § 2 ww. przepisu jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie, nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Co istotne, ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4). Z reguły będzie to przedsiębiorca, ponieważ wykazanie indywidualnego uzgodnienia postanowień uchyla możliwość ich kontroli na podstawie przepisów art. 385 ¹ –385 ³ k.c. Ponadto wskazać należy, że przepis art. 385 ¹ k.c. stosuje się do umów zawieranych między przedsiębiorcą a konsumentem. Zgodnie z art. 22 ¹ k.c., pod pojęciem konsumenta rozumieć należy osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Z powyżej przytoczonych przepisów wynika, że uznanie danego postanowienia umownego za niedozwolone jest możliwe w przypadku kumulatywnego spełnienia czterech przesłanek: umowa musi być zawarta pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem, postanowienie nie zostało uzgodnione indywidulanie, postanowienie to nie może określać głównych świadczeń stron, prawa i obowiązków konsumenta są ukształtowane w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają jego interesy. Przesłanka braku indywidualnego uzgodnienia została przez ustawodawcę bliżej określona w przepisie art. 385 ¹§ 3 k.c., który nakazuje uznać za nieuzgodnione indywidualnie te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Za nieuzgodnione indywidualnie należy także uznać postanowienia umów niezawieranych przy użyciu wzorca, jeżeli nie były one przedmiotem pertraktacji między stronami (klauzule narzucone).

Przepis art. 385 ¹ § 1 k.c., obok postanowień uzgodnionych indywidualnie z konsumentem, nie dopuszcza możliwości uznania za klauzulę niedozwoloną postanowień określających jednoznacznie główne świadczenia stron. Określają one bowiem to, co dla stron stosunku najistotniejsze: zachowanie dłużnika, które bezpośrednio zmierza do zaspokojenia interesu wierzyciela. Chodzi o zapłatę określonej sumy pieniężnej tytułem ceny lub wynagrodzenia, o przeniesienie własności lub oddanie do używania oznaczonej rzeczy, czy o wykonanie określonej usługi. Postanowienia oznaczające przedmiot tych świadczeń określają główne świadczenia stron.

Kryterium oceny decydującym o uznaniu klauzuli za niedozwoloną jest kształtowanie praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Uznanie konkretnej klauzuli umownej za niedozwolone postanowienie umowne wymaga więc stwierdzenia łącznego wystąpienia obu przesłanek – „sprzeczności z dobrymi obyczajami” oraz „rażącego naruszenia interesów konsumenta” (por. wyrok SN z dnia 29 sierpnia 2013 r., I CSK 660/12, LEX nr 1408133). W stosunkach z konsumentami szczególne znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów, które odwołują się do takich wartości jak: szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność i fachowość. Im powinny odpowiadać zachowania stron stosunku, także w fazie przedumownej. Postanowienia umów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta, nie pozwalając na realizację tych wartości, będą uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami. Tak w szczególności kwalifikowane są wszelkie postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku, nierównomiernie rozkładając uprawnienia i obowiązki między partnerami umowy. Właśnie brak równowagi kontraktowej jest najczęściej wskazywanym przejawem naruszenia dobrych obyczajów drogą zastosowania określonych klauzul umownych (por. M. Bednarek (w:) System prawa prywatnego, t. 5, s. 67.)

Dla uznania klauzuli za niedozwoloną, zgodnie z przepisem art. 385 ¹ § 1 k.c., poza kształtowaniem praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, musi ona rażąco naruszać jego interesy. Nie jest więc wystarczające ustalenie nierównomiernego rozkładu praw i obowiązków stron umowy (sprzeczność z dobrymi obyczajami), lecz konieczne jest stwierdzenie prawnie relewantnego znaczenia tej nierównowagi (rażące naruszenie interesów konsumenta). Należy uwzględnić nie tylko interesy o wymiarze ekonomicznym, ale inne, zasługujące na ochronę dobra konsumenta, jak jego zdrowie, czas, dezorganizacja zajęć, prywatność, poczucie godności osobistej czy satysfakcja z zawarcia umowy o określonej treści (por. M. Bednarek (w:) System prawa prywatnego, t. 5, s. 768–769; E. Łętowska, Prawo umów konsumenckich, s. 341). Przyjmuje się, że postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie, znacząco odbiega od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron. W wyroku z dnia 13 lipca 2005 r. (I CK 832/04, Pr. Bank. 2006, nr 3, s. 8) SN stwierdził, że „rażące naruszenie interesów konsumenta” oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że nie ulega wątpliwości, iż powodowie zawierając umowę kredytu hipotecznego z dnia 8 kwietnia 2010 roku nie dokonywali czynności prawnej związanej bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą lub zawodową, a zatem pozostawali konsumentami. Bezsprzecznie strona pozwana przy zawieraniu umowy skorzystała z wzorca umownego, a powodowie nie mieli żadnej możliwości negocjowania warunków umowy, mogli albo przystąpić do umowy zaproponowanej przez pozwanego, albo nie uzyskać kredytu. Analizując treść zakwestionowanego postanowienia zawartego w § 3 ust. 3 umowy o kredyt hipoteczny z dnia 8 kwietnia 2010 roku oraz postanowienia regulaminu udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych w ramach MultiPlanów, stanowiącego integralną cześć zawartej umowy, Sąd doszedł do przekonania, że kwestionowane postanowienie umowne jest abuzywne, jednak tylko w takim zakresie w jakim nie odnosi się ono do kwoty pobranej jako pierwsza składka ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, a w konsekwencji powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części. W odniesieniu do pierwszej składki ubezpieczenia postanowienia § 3 ust. 3 umowy pozostają jasne i wyczerpujące, i jako takie nie powinny nastręczać wątpliwości interpretacyjnych. W treści umowy określona została w sposób kwotowy wysokość pierwszej składki (4 888,98 zł), wysokość kredytu objętego ubezpieczeniem niskiego wkładu (108 644 zł) oraz okres, za jaki została ona uiszczona (36 miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła wypłata kredytu) zaś regulamin stanowiący integralną część umowy zawierał definicję niskiego wkładu własnego oraz wyjaśnienie pojęcia zdarzenia ubezpieczeniowego. Postanowienia te nie stanowią w ocenie Sądu rażącego naruszenia interesów konsumentów, bowiem precyzyjnie określały one świadczenie powodów, a przed zawarciem umowy mieli oni możliwość zapoznania się z ich treścią. Sam fakt poniesienia kosztów ubezpieczenia niskiego wkładu własnego przez kredytobiorców nie stanowi o abuzywności klauzuli. Nie prawdą jest bowiem, że to tylko bank odnosi korzyść z takiego ubezpieczenia. Gdyby bowiem nie to ubezpieczenie (lub inny sposób zabezpieczenia kredytu dopuszczony przez bank), kredytobiorcy nie uzyskaliby kredytowania pełnej wartości inwestycji, bez angażowania własnych środków, co zwiększa ryzyko banku spłaty kredytu. Okoliczność, że powodowie nie mieli wpływu na wybór ubezpieczyciela sama przez się również nie świadczy o tym, że klauzula przewidująca ubezpieczenie niskiego wkładu własnego jest postanowieniem niedozwolonym. Powodowie nie wykazali bowiem, aby w ten sposób doszło do rażącego naruszenia ich interesów jako konsumentów, tj. aby koszt takiego ubezpieczenia u wybranego przez nich innego ubezpieczyciela był znacząco niższy.

W odniesieniu jednak do kolejnych składek ubezpieczenia niskiego kapitału własnego, w łącznej wysokości 7 644,27 zł, które zostały automatycznie pobrane przez Bank w dniach 31 maja 2013 roku i 31 maja 2016 roku, Sąd uznał, że zakwestionowane postanowienie umowne ma charakter abuzywny z uwagi na swoją nieprecyzyjność i niedookreśloność. Przedmiotowe postanowienie nie zawiera w odniesieniu do kolejnych składek ubezpieczenia niskiego wkładu dostatecznych informacji pozwalających uzyskać konsumentowi wiedzę, co do tego – jak faktycznie kształtują się koszty ubezpieczenia, które w ostatecznym wyniku musi ponieść kredytobiorca oraz – jak długo będzie on obowiązany refundować je pozwanemu jeżeli w ciągu 36 miesięcy nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem. W tych okolicznościach kredytobiorca nie był i nie jest w stanie skontrolować prawidłowości podejmowanych przez bank czynności związanych z zawieraniem umowy ubezpieczenia z podmiotem trzecim na dalsze okresy, mimo że to klient banku ponosi z powyższego tytułu koszty. W ocenie Sądu rażącym naruszeniem interesów ekonomicznych powodów jest ukształtowanie klauzuli umownej w sposób uniemożliwiający ustalenie przez konsumenta rzeczywistych kosztów zaciągniętego kredytu. Wart w tym miejscu przytoczenia jest art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z dnia 16 lutego 2007 r. (Dz. U. Nr 50, poz. 331), regulujący ochronę zbiorowych praw konsumentów, zgodnie z którym zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy, w szczególności nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji (art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy). Analiza postanowienia umownego zawartego w § 3 ust. 3 umowy z 8 kwietnia 2010 r. doprowadziła Sąd do przekonania, iż jego ujęcie redakcyjne niewątpliwie narusza interesy konsumenta, ponieważ jest zbyt generalne i nieprecyzyjne w zakresie kolejnych składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. W ocenie Sądu przeciętny konsument, w rozumieniu przedstawionym powyżej, przy zachowaniu wszystkich środków ostrożności, obiektywnie nie jest w stanie, opierając się na treści ww. postanowienia oraz jego uzupełnieniu w regulaminie, racjonalnie oszacować realnego zakresu swoich obowiązków finansowych wobec przedsiębiorcy (w tym wypadku banku) na przyszłość. Konstatując, wspomniane powyżej postanowienie umowy Sąd uznał za godzące w prawa i interesy konsumenta w zakresie odnoszącym się do kolejnych składek ubezpieczenia wkładu własnego, z uwagi na to, że w dniu zawarcia umowy, jedynie kwota składki ubezpieczenia za okres pierwszych 36 miesięcy ochrony ubezpieczeniowej była jasna, a pozostała część pozostawała zbyt generalna, co w konsekwencji uniemożliwiało powodom określenie całkowitej wysokości kosztów zaciągniętego zobowiązania względem pozwanego Banku.

Orzeczenie w przedmiocie odsetek ustawowych wynika z treści art. 481 § 1 k.c w. z art. 455 k.c. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Sąd oddalił powództwo w zakresie części żądania zapłaty odsetek, mianowicie na podstawie ww. przepisów Sąd uznał, że roszczenie powodów stało się wymagalne z datą wezwania do zapłaty, nie zaś z datą uiszczenia poszczególnych składek. Powodowie wezwali stronę pozwaną do zapłaty pismem z dnia 13 marca 2017 r. (k. 30-31), wyznaczając Bankowi 7-dniowy termin na zapłatę. Powodowie nie przedłożyli jednakże dowodu doręczenia ww. wezwania do zapłaty stronie pozwanej, stąd Sąd nie był w stanie ustalić, kiedy wyznaczony przez powodów termin miał upływać. Wobec powyższego Sąd uznał, że 7-dniowy termin na spełnienie świadczenia winien być liczony od daty sporządzenia przez stronę pozwaną odpowiedzi na wezwanie, co miało miejsce w dniu 28 marca 2017 r. (k. 32-46). Wówczas bowiem przedmiotowe wezwanie do zapłaty na pewno zostało doręczone pozwanemu Bankowi. Sąd przyjął zatem, że termin do spełnienia świadczenia upłynął stronie pozwanej z dniem 4 kwietnia 2017 r., w związku z czym odsetki ustawowe za opóźnienie należą się powodom począwszy od dnia 5 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu w punkcie III orzeczenia, Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Mając na uwadze, że żądaniem pozwu była objęta kwota 12 533,25 zł, zaś powództwo było zasadne co do kwoty 7 644,27 zł, strona powodowa wygrała sprawę w 61%. Konsekwencją tego jest zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powodów łącznie kwoty 1 166 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym Sąd orzeł w pkt III sentencji wyroku.