Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 355/1 8

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Jerzy Leder (spr.)

Sędziowie: SA Anna Zdziarska

SO (del.) Przemysław Filipkowski

Protokolant: sekr. sąd. Sylwester Leńczuk

przy udziale Prokuratora Anny Adamiak

i oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. z o.o.

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2018r.

W. K., syna J. i E., z domu R., urodzonego (...) w B.,

oskarżonego o czyn z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 26 czerwca 2018 r., sygn. akt V K 90/17

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego W. K.,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata I. N. - Kancelaria Adwokacka w W.- kwotę 738,00 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie,

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 738,00 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie,

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) zł tytułem opłaty i obciąża go kosztami postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

W. K. został oskarżony o to, że w dniu 27 maja 2014 r. w W., przywłaszczył cudzą rzecz ruchomą, stanowiącą mienie znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 351.782,92 zł., na szkodę (...) Sp. z o.o.tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k. w związku z art. 294 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wyrokiem z dnia 26 czerwca 2018 r., w sprawie o sygn. akt V K 90/17 uznał oskarżonego W. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na mocy art. 284 § 1 k.k. w związku z art. 294 § 1 k.k. skazał go, zaś na mocy art. 294 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 37b k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i 2 (dwóch) lat ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym (pkt I wyroku), zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. N. - Kancelaria Adwokacka w W., ul. (...) lok (...). kwotę 1.180,80 złotych, w tym stawka podatku od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony oskarżonego z urzędu (pkt II wyroku) oraz zasądził od oskarżonego W. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420 złotych tytułem opłaty oraz pozostałe koszty procesu (pkt III wyroku).

Apelację od ww. wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zaskarżając wyrok w całości na korzyść oskarżonego W. K. i zarzucając, na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k.

I.  obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. oraz art. 170 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez błędne oddalenie przez Sąd meriti wszystkich wniosków dowodowych oskarżonego i jego obrońcy zgłoszonych w piśmie z 14 lutego 2018 r. i przyjęcie, że okoliczności, na które miałyby zostać przesłuchane wskazane osoby nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie, a także w sposób oczywisty zmierzają do przedłużenia postępowania, w sytuacji gdy zdaniem obrony okoliczności, które miały zostać wykazane zawnioskowanymi dowodami, w kontekście wyjaśnień oskarżonego, który konsekwentnie podnosił, iż środki wpłacone w 2010 roku przez spółkę (...) oskarżony zaliczył na poczet innych należności wynikających chociażby z not obciążeniowych o nr (...), miały znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy w kontekście ustalenia innych zobowiązań oraz wzajemnych rozliczeń finansowych pomiędzy spółką (...) a (...) sp. z o.o., co doprowadziło do oparcia się przez Sąd pierwszej instancji na niepełnym materiale dowodowym i ograniczenia oskarżonemu prawa do obrony w sprawie;

II.  obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 170 § 3 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez nierozpoznanie wniosku dowodowego zgłoszonego przez oskarżonego w piśmie z 30 maja 2017 r. (k. 931 i nast.) o przeprowadzenie dowodu z akt spraw o sygn. akt: IX GC 907/03 i IX GC 1274/03 zawisłych przed Sądem Okręgowym w Lublinie, VIII GC 5/05 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Radomiu, IX GC 3357/06 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, IX GC 19/06 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Gdańsku oraz dokumentacji księgowej spółki (...) w L. za okres 2002-2005, które to wnioski dowodowe zmierzały do wykazania korzystnych okoliczności dla oskarżonego, tj. ustalenie innych (wcześniejszych) zobowiązań spółki (...) wobec (...) sp. z o.o., co w konsekwencji doprowadziło do oparcia się przez Sąd pierwszej instancji na niepełnym materiale dowodowym i ograniczenia oskarżonemu prawa do obrony w sprawie;

III.  obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez błędną ocenę dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonego, polegającą na przyjęciu, że wyjaśnienia W. K. są niewiarygodne w zakresie w jakim oskarżony wyjaśnił, że środki wpłacone w 2010 roku przez (...) sp. z o.o. zaliczył na poczet innych zobowiązań objętych notami obciążeniowymi nr (...), a nie kwoty zasądzonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 13 września 2010 r., sygn. akt: I ACa 305/10, w sytuacji gdy wyjaśnienia oskarżonego są w tym zakresie konsekwentne i spójne od początku niniejszego postępowania;

a w konsekwencji powyższego:

-

błąd w ustaleniach faktycznych poczynionych przez Sąd meriti polegających na przyjęciu, że (...) sp. z o.o. w okresie od 08 października do 16 grudnia 2010 roku spłaciła dobrowolnie w całości należności wynikające z wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 13 września 2010 r., sygn. akt: I ACa 305/10 na rzecz (...) sp. z o.o., co z kolei doprowadziło do błędnego uznania oskarżonego za winnego popełnienia czynu z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Ponadto na podstawie art. 458 w zw. z art. 167 k.p.k. obrońca oskarżonego W. K. o uzupełnienie przewodu sądowego i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków:

-

A. J. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...) LTD, (...) E. P., U. (...), M., O., (...) Kanada);

-

M. A. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...) Ltd., (...) C. R. (...) F. NY, Stany Zjednoczone);

-

C. F. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...) Ltd., (...) S. L. (...)EZ Wielka Brytania);

-

G. S. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...), ul. (...), (...)-(...) G.);

-

Z. D. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...), ul. (...), (...)-(...) G.);

-

M. F. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...) sp. z o.o., ul. (...) lokal (...), (...)-(...) G.);

-

J. D.: ul. (...), (...)-(...) G.;

-

M. G. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...) sp. z o.o. S.K.A., ul. (...), (...)-(...) P.);

-

P. M. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: (...), ul. (...), (...)-(...) G.);

-

J. O.: ul. (...), (...)-(...) G.;

na okoliczność: ustalenia przebiegu współpracy handlowej między (...) sp. z o.o. (uprzednio: (...) spółka cywilna) i W. K. a (...) sp. z o.o. (uprzednio: (...) sp. z o.o.) w latach 2002-2005; ustalenia, czy w powyższym okresie (...) sp. z o.o. posiadała wierzytelności względem (...) sp. z o.o., a jeżeli tak to z jakiego tytułu i jakiego okresu dotyczyły; ustalenia, czy ewentualne wierzytelności (...) sp. z o.o. wobec (...) sp. z o.o. były dochodzone na drodze sądowej; ustalenia jak wyglądały rozliczenia finansowe między tymi podmiotami za ewentualne wierzytelności spółki (...) wobec spółki (...) powstałe w latach 2002-2005;

-

oraz J. P. (wezwanie na adres miejsca zatrudnienia: Komenda Miejska Policji w G., ul. (...), (...)-(...) G.), na okoliczność: ustalenia czy w październiku 2003 roku W. K. zgłaszał zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa kradzieży kontenerów przez (...) sp. z o.o. na szkodę (...) sp. z o.o.; ustalenia, jakie czynności zostały podjęte w tej sprawie;

Dodatkowo na podstawie art. 458 w zw. z art. 167 k.p.k. skarżący wniósł o uzupełnienie przewodu sądowego i przeprowadzenie dowodu z:

- akt spraw sądowych o sygn. akt: IX GC 907/03 i IX GC 1274/03 zawisłych przed Sądem Okręgowym w Lublinie, VIII GC 5/05 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Radomiu, IX GC 3357/06 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, IX GC 19/06 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Gdańsku oraz dokumentacji księgowej spółki (...) w L. dotyczącej współpracy pomiędzy (...) sp. z o.o. z (...) sp. z o.o. w okresie od 2002 r. do 2005 r.na okoliczność: ustalenia przebiegu współpracy handlowej między (...) sp. z o.o. (uprzednio: (...) spółka cywilna) i W. K. a (...) sp. z o.o. (uprzednio: (...) sp. z o.o.) w latach 2002-2005; ustalenia, czy w powyższym okresie (...) sp. z o.o. posiadała wierzytelności względem (...) sp. z o.o., a jeżeli tak to z jakiego tytułu i jakiego okresu dotyczyły; ustalenia, czy ewentualne wierzytelności (...) sp. z o.o. wobec (...) sp. z o.o. były dochodzone na drodze sądowej; ustalenia jak wyglądały rozliczenia finansowe między tymi podmiotami za ewentualne wierzytelności spółki (...) wobec spółki (...) powstałe w latach 2002-2005.

Podnosząc powyższe zarzuty, obrońca oskarżonego, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji w całości i uniewinnienie oskarżonego W. K. od popełnienia zarzucanego mu czynu.Jednocześnie wniósł o zasądzenie na rzecz obrońcy kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, oświadczając, iż koszty te nie zostały uiszczone w całości lub w części.

Nadto obrońca oskarżonego, na wypadek nieuwzględnienia przez Sąd wskazanych powyżej zarzutów, wyłącznie z ostrożności procesowej, w oparciu o art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

IV) błąd w ustaleniach faktycznych poczynionych przez Sąd pierwszej instancji polegający na przyjęciu, że oskarżony nie wykazuje cech prognostycznych i jest osobą zdemoralizowaną tylko na tej podstawie, iż nie wykazuje żadnej skruchy w stosunku do popełnionego czynu zabronionego, w sytuacji gdy oskarżony jest osobą niekaraną, prowadzącą działalność rolniczą i posiadającą na utrzymaniu córkę, co winno uzasadniać przekonanie, iż powyższy czyn miał charakter incydentalny w życiu oskarżonego a tym samym zachodzi wobec oskarżonego pozytywna prognoza kryminalistyczna i możliwe jest warunkowe zawieszenie wykonania kary, co doprowadziło do niesłusznego orzeczenia wobec oskarżonego kary 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie oraz obciążenia kosztami procesu;

V) rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie oraz obciążenia kosztami procesu, przy wymierzeniu której Sąd meriti nie uwzględnił w sposób prawidłowy faktu, iż oskarżony jest osobą niekaraną i wykazuje cechy prognostyczne, co doprowadziło do orzeczenia kary rażąco surowej.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k., skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczonej kary i wymierzenie W. K. kary w łagodnym wymiarze z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz nieobciążanie oskarżonego kosztami postępowania w całości.

Odpowiedź na powyższą apelację wniósł pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) Spółka z o.o., wnosząc o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie na rzecz oskarżyciela posiłkowego kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Z uwagi na charakter orzeczenia sądu ad quem, wynikający z wzorowego wręcz procedowania a następnie bezbłędnego, bo spełniającego wszystkie wymogi art. 424 § 1 k.p.k., uzasadnienia sądu ad quo, rozważania sądu apelacyjnego mogą ograniczyć się do kilku kwestii o charakterze podstawowym, odnoszących się do istoty zarzutów skargi apelacyjnej.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie poruszano problematykę wymogów, jakie w świetle art. 457 § 3 k.p.k. musi spełniać uzasadnienie sądu odwoławczego oraz skutków, jakie wywołuje nieprawidłowe sporządzenie tego dokumentu (zob. np. wyrok z dnia 8 marca 2007r., V KK 167/06, LEX nr 260705). W szczególności wskazywano, że w zakresie szczegółowości uzasadnienia sądu ad quem obowiązek ten jest zależny, z jednej strony, od zawartości uzasadnienia sądu ad quo, z drugiej zaś, od wartości argumentacji skargi apelacyjnej. Dopuszczalne jest w praktyce (a w niektórych przypadkach wręcz pożądane) postępowanie sądu quem, polegające na odwoływaniu się w motywach orzeczenia do stanowiska zawartego w uzasadnieniu wyroku sądu ad quo (zwłaszcza wówczas, gdy zarzuty apelacji i uzasadniające je wywody stanowią dowolną polemikę ze stanowiskiem sądu meriti), nie oznacza to jednak całkowitej rezygnacji z przytoczenia jakichkolwiek konkretnych argumentów, w tym choćby mających odniesienie do wywodów sądu pierwszej instancji.

Po tej uwadze o charakterze porządkowym, odnosząc się do skargi obrończej, wskazać należy, że argumenty zawarte w apelacji obrońcy oskarżonego uznać należy za nietrafne, a apelację za niezasadną. Na wstępie stwierdzić należy, że sąd okręgowy w staranny i wnikliwy sposób przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie, a każdy z ujawnionych w toku przewodu sądowego dowodów poddany został wszechstronnej analizie. Ocena ta uwzględnia wzajemnie odniesienia poszczególnych dowodów, respektuje jednocześnie dyrektywy zawarte w art. 7 k.p.k., biorąc pod uwagę każdorazowo wskazania wiedzy, reguły logicznego rozumowania i zasady doświadczenia życiowego. Ocena dokonana przez sąd I instancji, której szczegółowy wyraz znalazł się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, uznana być zatem musi za ocenę swobodną, o której mowa w art. 7 k.p.k. i jako taka pozostaje pod ochroną tego przepisu.

Kontrola apelacyjna nie wykazała, aby sąd okręgowy przekroczył granice swobodnej oceny dowodów w kierunku oceny dowolnej; nie stwierdzono też w rozumowaniu tego sądu, przedstawionym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w sposób odpowiadający wymogom określonym w art. 424 k.p.k. luk lub błędów o charakterze logicznym lub faktycznym, które mogłyby stanowić podstawę ewentualnych korekt orzeczenia.

W aspekcie powołanych powyżej rozważań nie jest zasadny zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego W. K. w punkcie III a odnoszący się do wadliwej - wedle skarżącego - oceny wyjaśnień oskarżonego i uznania ich przez Sąd I instancji za niewiarygodne w zakresie, w jakim oskarżony wyjaśnił , że „środki wpłacone w 2010 przez (...) sp. z o.o. zaliczył na poczet innych zobowiązań objętych notami obciążeniowymi nr (...) a nie kwoty zasądzonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2010r., sygn. akt I ACa 305/10”. Obrońca formułując ten zarzut w zasadzie nie wskazuje na czym- w jego ocenie- ta rzekomo błędna ocena dowodów miałaby polegać, powołując się jedynie na ogólnikowe, wymijające stwierdzenie, „ że wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie są konsekwentne i spójne od początku niniejszego postępowania”.

Podkreślić w tym miejscu należy, że stawiając zarzuty oparte na obrazie art. 7 k.p.k. nie można ograniczać jedynie do zaprezentowania własnego, arbitralnego stanowiska. Taki sposób kwestionowania trafności skarżonego orzeczenia w kontekście przeprowadzonej oceny nie może być uznany za skuteczny. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się Sąd meriti, w tym zasad wiedzy, logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Obrońca oskarżonego nie wykazał, że dowody przeciwne (których skarżący nie wskazał), ocenione swobodnie, nie jednostronnie, czy też dowolnie, w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego winny uzyskać walor wiarygodności.

Upatrując uchybienia procedowania Sądu I instancji w powołanym powyżej zakresie obrońca oskarżonego zdaje się nie dostrzega całego wachlarza dowodów przeciwnych, wnikliwie przeanalizowanych przez Sąd Okręgowy i wyeksponowanych na stronach 7-10 uzasadnienia, a przemawiających bezsprzecznie za tym, iż dokonana przez spółkę (...) sp. z o.o. na rzecz spółki (...) w okresie od 08 października 2010 r. do 16 grudnia 2010 r. wpłata w kwocie 275.425,26 zł. została uiszczona w związku z rozstrzygnięciem zawartym w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2010 r., sygn. akt I ACa 305/10, zmieniającym wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 listopada 2009 r., sygn. akt XVI GC 1036/06 i zasądzającym od (...) sp. z o.o. na rzecz G. K. i K. K. kwotę 163.962,26 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 kwietnia 2005 r. do dnia zapłaty. By nie powielać z jednej strony szerokiej argumentacji zaprezentowanej już w uzasadnieniu orzeczenia Sądu I instancji, a z drugiej - by nie pozostać gołosłownym- dość poprzestać na wskazaniu, że za przyjęciem, iż wskazana powyżej kwota została zaliczona przez oskarżonego na poczet należności stwierdzonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2010 r., sygn. akt I ACa 305/10 przemawiają nie tylko dowody osobowe- wiarygodne zeznania świadków: C. Ł. (pełniącego funkcję dyrektora finansowego, a potem członka zarządu (...) sp. z o.) czy A. S. (specjalisty do spraw należności i windykacji w spółce (...) sp. z o.o.), ale przede wszystkim dowody z dokumentów – pism kierowanych przez oskarżonego wobec (...) s. z o.o. (poprzednika (...) sp. z o.o.) z dnia 14 września 2010 r. oraz 20 września 2010 r., jak również e- maila wysłanego przez W. K. do C. Ł. w dniu 21 października 2010r. Z treści powyższych dokumentów niewątpliwie wynika, że oskarżony kierując we wrześniu 2010 r. do (...) sp. z o.o. żądanie zapłaty kwoty 272.994,90 zł. powoływał się na wydany w dniu 13 września 2010 r., sygn. akt I ACa 305/10 wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie, podkreślając, iż jest on prawomocny, podlegający wykonaniu i uprawniający do wszczęcia egzekucji komorniczej. Nadto, jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (w szczególności rzetelnej, wiarygodnej opinii biegłego sądowego z zakresu księgowości A. G.) w dokumentacji księgowej firmy (...) sp. z o.o. przed dniem 31 grudnia 2010 r.( przed spłatą zobowiązań z wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 września 2010 r., sygn. akt I ACa 305/10) nie było zarejestrowanych żadnych pozycji zobowiązań wobec spółki (...), na dzień 31 grudnia 2010 r. nie istniał kontrahent o nazwie (...) w ewidencji rozrachunków spółki (...). Również w danych księgowych spółki (...) nie było żadnych zarejestrowanych żadnych koszów ubocznych. Jakkolwiek biegły stwierdził, że we wskazanym wyżej okresie spółka (...) mogła kierować wobec spółki (...) pewne roszczenia, wynikające chociażby z powoływanych przez skarżącego not obciążeniowych, to jednak miały one charakter roszczeń spornych. Roszczenia te nie zostały zaakceptowane przez spółkę (...) ( i nie zarejestrowano ich w ewidencjach księgowych jako zobowiązania) oraz nie zostały objęte żadnym prawomocnym orzeczeniem sądowym (mimo, że zostały zgłoszone do rozparzenia w sprawie o sygn. akt I ACa 305/10- ale orzeczenie sądu ich nie objęło); a jako takie nie podlegały zapłacie i nie mogły być egzekwowane przez oskarżonego. W kontekście powyższych rozważań ważkie znaczenie ma również treść wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 29 listopada 2016 r., sygn. akt XXV C 1005/14 zasądzającego od (...) sp. z o.o. na rzecz (...) sp. z o.o. kwotę 351.186,95 wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 15 lipca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, która w istocie całkowicie i jednoznacznie przekreśla argumentację oskarżonego W. K. o istnieniu roszczeń, na poczet których mógł on zaliczyć dokonaną przez spółkę (...) w okresie od 08 października 2010 r. do 16 grudnia 2010 r. wpłatę w kwocie 275.425,26 zł.

Odnośnie zarzutu ograniczenia przez Sąd I instancji prawa do obrony oskarżonego W. K. poprzez oddalenie wniosków dowodowych oskarżonego lub ich nienależyte uzasadnienie (podniesionych w punkcie I i II apelacji)- w ocenie Sądu odwoławczego nie generuje to obrazy prawa procesowego posiadającej wpływ na treść wyroku. Postępowanie rozpoznawcze jak i całe postępowanie karne ma na celu m.in. ujawnienie prawdy materialnej i poczynienie prawdziwych ustaleń faktycznych, natomiast oddalenie wniosku dowodowego oskarżonego lub jego obrońcy jest uprawnieniem sądu. Stąd też stosowanie przez sąd procedury przewidzianej w ustawie nie może być oceniane jako naruszenie prawa do obrony.

W realiach przedmiotowej sprawy postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 21 lutego 2018 r. Sąd I instancji, działając na podstawie art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. prawidłowo oddalił wnioski dowodowe oskarżonego i jego obrońcy sprecyzowane w piśmie procesowym z dnia 14 lutego 2018 r. dotyczące przesłuchania wskazanych w piśmie świadków – z uwagi na to, iż osoby te, w kontekście zgromadzanych w sprawie dowodów przede wszystkim wobec stawianego oskarżonemu zarzutu- nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy oraz w oczywisty sposób zmierzały do przedłużenia postępowania. Również i Sąd odwoławczy podzielił stanowisko Sądu I instancji w tej kwestii, podejmując w zakresie wskazanych wyżej wniosków dowodowych tożsamą decyzję procesową na rozprawie w dniu 27 listopada 2018 r., uznając, iż okoliczności, które miałyby być udowodnione za pomocą wnioskowanych dowodów nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy oraz przeprowadzenie tych dowodów byłoby nieprzydatne do stwierdzenia okoliczności dotyczących meritum sprawy i w sposób oczywisty zmierzają do przedłużenia postępowania. Zawnioskowani przez obronę świadkowie mieli bowiem zeznawać na okoliczność przebiegu współpracy handlowej między (...) sp. z o.o. (wcześniej s.c.) a spółką (...) sp. z o.o. w latach 2002-2005. Ich zeznania miały doprowadzić do ustalenia, czy w powyższym okresie (...) sp. z o.o. posiadała wierzytelności względem (...) sp. z o.o., a jeżeli tak to z jakiego tytułu i jakiego okresu dotyczyły; czy ewentualne wierzytelności (...) sp. z o.o. wobec (...) sp. z o.o. były dochodzone na drodze sądowej. Celem złożenia depozycji przez ww. świadków było wskazanie jak wyglądały rozliczenia finansowe między tymi podmiotami za ewentualne wierzytelności spółki (...) wobec spółki (...) powstałe w latach 2002-2005. Bezspornie okoliczności współpracy pomiędzy spółkami w latach 2002-2005, w aspekcie stawianego oskarżonemu zarzutu przywłaszczenia w dniu 24 maja 2014r. kwoty 351.782,92 zł. na szkodę (...) sp. z o.o., nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności karnej oskarżonego. Nie może budzić wątpliwości to, że zeznania ww. świadkówna okoliczność współpracy w latach 2002-2005 - nie mogły doprowadzić do ustalenia okoliczności zasadniczej- tego, że oskarżony nie dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa przywłaszczenia, skoro nie tego okresu dotyczył stawiany oskarżonemu zarzut. Dlatego nie można przyjąć, że przeprowadzenie dowodu z zeznań zawnioskowanych przez oskarżonego i jego obrońcę świadków miałoby jakiekolwiek znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, skoro okoliczność, która miałaby być dowiedziona tym dowodem, nie miała takiego znaczenia. W tej sytuacji Sąd meriti zasadnie oddalił ten wniosek dowodowy, co również uczynił Sąd odwoławczy, uzupełniając dodatkowo podstawę oddalenia wniosku o treść art. 170 § 1 pkt 3 k.p.k.

Jakkolwiek trafnie obrońca oskarżonego podniósł w apelacji nierozpoznanie przez Sąd meriti wniosku dowodowego zgłoszonego przez oskarżonego w piśmie z 30 maja 2017 r. (k. 931 i nast.) o przeprowadzenie dowodu z akt spraw o sygn. akt: IX GC 907/03 i IX GC 1274/03 zawisłych przed Sądem Okręgowym w Lublinie, VIII GC 5/05 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Radomiu, IX GC 3357/06 zawisłej przed Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, IX GC 19/06 zawisłej przed Sądem Okręgowym w Gdańsku oraz dokumentacji księgowej spółki (...) w L. za okres 2002-2005- czego wyrazem jest brak wydania przez Sąd I instancji decyzji procesowej w przedmiocie tegoż wniosku, to jednak okoliczność ta została konwalidowana w postępowaniu odwoławczym. Sąd Apelacyjny na rozprawie w dniu 27 listopada 2018 r. oddalił wnioski o przeprowadzenie dowodów z wskazanych powyżej akt spraw sądowych przyjmując, iż okoliczności, które miałyby być udowodnione za pomocą wnioskowanych dowodów nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również przeprowadzenie tych dowodów byłoby nieprzydatne do stwierdzenia okoliczności dotyczących meritum sprawy i w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania. Podkreślić należy, że wskazane powyżej sprawy sądowe – wedle twierdzeń obrony- również miały obrazować zobowiązania spółki (...) sp. z o.o. z okresu lat 2002-2005 - co wobec czasokresu zarzutu stawianego oskarżonemu – nie mogło mieć istotnego znaczenia w kwestii ustalenia jego odpowiedzialności karnej.

Brak uzasadnienia dla omówionych powyżej zarzutów obrońcy oskarżonego daje asumpt do przyjęcia za bezpodstawny również zarzut rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych, którego- wedle skarżącego- miał dopuścić się Sąd meriti- poprzez uznanie, że spółka (...) sp. s o.o. w okresie od 8 października do dnia 16 grudnia 2010 r. spłaciła dobrowolnie zobowiązanie wynikające z wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2010 r., sygn. akt I ACa 305/10 i błędnego uznania oskarżonego za winnego popełnienia czynu z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. Wbrew twierdzeniom skarżącego, materiał dowodowy szczegółowo wskazany w uzasadnieniu wyroku Sądu I instancji bezspornie wskazuje na sprawstwo oskarżonego w zakresie czynu z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. Dokumentacja dotycząca prowadzonej na wniosek W. K. egzekucji komorniczej, wskazana na kartach 12-13 uzasadnienia wyroku Sądu I instancji stanowi potwierdzenie, że z wniosku oskarżonego toczyło się postępowanie egzekucyjne, na skutek którego komornik dokonał zajęcia na rachunku bankowym (...) sp. z o.o. kwoty 351.186,95 zł. i wypłacił na rachunek bankowy należący do W. K.. Decydując się na wszczęcie postępowania egzekucyjnego w oparciu o tytuł wykonawczy- wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt I ACa 729/12, zasądzający od (...) sp. z o.o. na rzecz G. K. i K. K. kwotę 163.962,26 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 kwietnia 2005 r. do dnia zapłaty oskarżony miał pełną świadomość, iż żąda spełnienia świadczenia, które już uprzednio (w 2010 r.) zostało przez dłużnika dobrowolnie i polubownie spełnione, a więc świadczenia nienależnego. Tym samym słusznie Sąd Okręgowy uznał, iż zachowanie oskarżonego polegające na umyślnym przyjęciu w dniu 27 maja 2014 r. na swój rachunek bankowy pieniędzy w kwocie 351.789,92 zł, uzyskanych w wyniku przeprowadzonej egzekucji komorniczej i przelanych na konto oskarżonego przez komornika, mimo świadomości, iż jest to świadczenie, które zostało już spełnione, wypełnia znamiona przestępstwa przywłaszczenia z art. 284 § 1 k.k., a zważywszy na wysokość przywłaszczonej kwoty- przestępstwa kwalifikowanego w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Sąd I instancji dokonał prawidłowej subsumpcji prawnej wskazując, że dla przypisania tego czynu niezbędne jest ustalenie, że sprawca tego czynu musi działać w ściśle określonym celu, którym jest przywłaszczenie "cudzej" rzeczy (mienia) - z zamiarem trwałego włączenia przedmiotu przestępstwa do swojego majątku, a nie zatem tylko z zamiarem bezprawnego władania rzeczą. Nie wystarczy przy tym, by godził się na możliwość przywłaszczenia - musi on bowiem tego chcieć i musi to być jego celem. Jest to bowiem przestępstwo umyślne, którego stronę podmiotową charakteryzuje szczególny zamiar bezpośredni kierunkowy określany jako animus rem sibihabendi - definitywnego uczynienia cudzej rzeczy jako własnej i musi on być bezsprzeczny. W realiach niniejszej sprawy ewidentne jest, że oskarżony mimo, że wiedział, iż świadczenie zasądzone wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt I ACa 729/12 zostało już spełnione przez spółkę (...) sp. z o.o. w 2010 r., wystąpił o ponowne jego spełnienie. Znamienne jest, co słusznie podkreślił Sąd Okręgowy, iż dopiero po upływie ponad roku od wydania ww. wyroku W. K. zwrócił się do Sądu Apelacyjnego w Warszawie o nadanie orzeczeniu o sygn. akt I ACa 729/12 klauzuli wykonalności, a następnie z tytułem wykonawczym zwrócił się bezpośrednio do komornika sądowego, pomijając osobiste wezwanie spółki (...) do dobrowolnej spłaty długu (jak to uczynił po wydaniu wyroku w 2010 r.).

Brak jest również podstaw do uwzględnienia zarzutu skarżącego dotyczącego kary wymierzonej oskarżonemu i uznania jej za rażąco niewspółmierną, wygórowaną. Bezsprzecznie Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowania wymiaru kary. Rolą zaś Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Podkreślić należy, że ustawa traktuje jako podstawę odwoławczą tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art. 438 pkt 4 k.p.k.), a która zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. Na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi bowiem o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczasową nazwać można byłoby, również w potocznym znaczeniu tego słowa, "rażąco niewspółmierną", to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować. Innymi słowy zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnieść tylko wówczas, gdy orzeczona kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to jednak nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, a więc, gdy jest w społecznym odczuciu karą niesprawiedliwą.

Sąd odwoławczy podzielił zapatrywania Sądu I instancji co do wymiaru kary za przypisane oskarżonemu przestępstwo, uznając wymierzone w ramach sekwencji kar: karę 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat ograniczenia wolności za adekwatną i sprawiedliwą, a nie rażąco niewspółmiernie surową. Sąd I instancji baczył, by wymierzona oskarżonemu kara była zgodna z dyrektywami wyartykułowanymi w treści art. 53 k.k. Uwzględnił wysoki stopień winy oskarżonego (zdeterminowany m.in. umyślnym, podstępnym, wysoce przemyślanym sposobem działania oskarżonego, wykorzystaniem do osiągnięcia swego celu organu egzekucyjnego- komornika), wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu (godzącego w pewność obrotu gospodarczego i skutkującego znacznym bezpodstawnym zmniejszeniem (...) spółki (...) i wyrządzeniem jej dużej szkody majątkowej). Sąd Apelacyjny nie podzielił poglądu obrońcy oskarżonego co do zasadności złagodzenia wymierzonej oskarżonemu kary, wykluczona jest w szczególności także możliwość orzeczenia kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby. Co prawda oskarżony nie był dotychczas karny sądownie, to jednak postawa oskarżonego, stopień jego demoralizacji czy brak jakiejkolwiek skruchy uniemożliwia przyjęcie, że wymierzenie W. K. kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania byłoby wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, w szczególności zapobiegłoby powrotowi do przestępstwa.

Sąd odwoławczy podzielił natomiast przekonanie sądu I instancji co do celowości wymierzenia oskarżonemu kary w oparciu o art. 37b k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. Kombinacja kar wymierzonych na podstawie tego przepisu winna wobec W. K. spełnić cele zarówno wychowawcze, jak i prewencyjne. Jest ona właściwa również ze względu na ogólnoprewencyjne cele kary.

Reasumując, sąd okręgowy w sposób wyczerpujący, precyzyjny i w pełni przekonujący uzasadnił rozstrzygnięcie w kwestii kary, zgodnie z dyrektywami wymiaru kary zawartymi w art. 53 k.k., w pełni realizując wymagania stawiane przez ustawodawcę. Dokonana przez sąd I instancji ocena okoliczności podmiotowych i przedmiotowych istotnych z punku widzenia społecznej szkodliwości, a także pozostałych okoliczności mających wpływ na wymiar kary jest zdaniem sądu apelacyjnego trafna i nie budzi żadnych zastrzeżeń.

O kosztach wynagrodzenia obrońcy za reprezentację oskarżonego w postępowaniu odwoławczym przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie orzeczono na podstawie art. 29 ust. 2 Prawa o adwokaturze oraz § 17 ust. 2 pkt 5 oraz § 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2016,poz.1714). Natomiast na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego – spółki (...) sp. z o.o. zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Mając na względzie sytuację osobistą i majątkową oskarżonego, sąd apelacyjny uznał, iż brak jest podstaw do zwolnienia W. K. z obowiązku poniesienia kosztów sądowych, w związku z czym zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze i obciążył go opłatą za II instancję w kwocie 420,00 złotych.