Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W (...)

Dnia 22 listopada 2018 r.

Sąd Rejonowy w Chojnicach, II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Grażyna Drobińska

Protokolant: Paulina Spichalska

Prokurator: Marcin Wiczkowski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14.02.2017 r., 12.04.2017 r., 14.06.2017 r., 05.09.2017 r., 26.09.2017 r., 18.01.2018 r., 21.05.2018 r., 21.06.2018 r., 19.09.2018 r., 24.10.2018 r., 19.11.2018 r. sprawy

T. M. (M.)

syna Z. i M. zd. Ż.

ur.(...) w S.

oskarżonego o to, że:

w ramach działalności gospodarczej prowadzonej na własny rachunek pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...) z siedzibą w S., w dniu 18 listopada 2015 roku w miejscowości C., na terenie baru, urządzał gry na automatach do gier o nazwie :. (...) nr (...) H. (...) nr (...)bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry wbrew art.6 ust.1 oraz art14 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku (Dz.U z 2009 r., nr 201, poz.1540)

tj. przestępstwo skarbowe z art.107§1 kks

orzeka

1.  po ustaleniu, że oskarżony T. M. dopuścił się popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia tj. przestępstwa skarbowego z art.107§1 kks, na podstawie art.41§1 kks i art.66§1 kk i art.67§1 kk w zw. z art.20§2 kks postępowanie karne wobec tego oskarżonego warunkowo umarza na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok,

2.  na podstawie art.30§5 kks orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa zabezpieczonych dowodów rzeczowych w postaci automatów do gier: H. (...) nr (...) H. (...) nr (...)wraz z kablami zasilającymi, znajdujących się w magazynie depozytowym Urzędu Celnego w S. , poz. D (...),

3.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

UZASADNIENIE

Oskarżony T. M. prowadził działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...) z siedzibą w S.. Nie posiadał koncesji na prowadzenie kasyna gry, ani też stosownego zezwolenia (okoliczności bezsporne).

W 2012 roku oskarżony zakupił od P. pięć automatów do gier. Dwa z nich o nazwie H. (...) nr (...) H. (...) (...), T. M. wstawił do baru piwnego znajdującego się przy ulicy (...) w C.. Bar ten prowadził J. W. (kopia umowy k.181).

W dniu 18 listopada 2015 funkcjonariusze Urzędu Celnego w S. dokonali kontroli w barze położonym w C.. Dokonali tam sprawdzenia dwóch automatów do gier o nazwie :. (...) (...) H. (...) nr (...). Urządzenia te były podłączone do zasilania i działały. Funkcjonariusze przeprowadzili eksperyment w postaci gry na tych urządzeniach. Okazało się, że prowadzone gry miały charakter losowy, końcowy układ symboli na bębnach nie zależał od zręczności gracza. Wymienione urządzenia rozrywkowe pozwalały również graczom na uzyskanie wygranych rzeczowych w postaci środków umożliwiających prowadzenie kolejnych gier z wykorzystaniem wygranych uzyskanych w poprzednich grach. Jednocześnie też automaty umożliwiały realizację wypłat wygranych pieniężnych za pośrednictwem wbudowanego „hoppera” (opinie techniczne przez biegłego z dziedziny informatyki mgr inż. W. K. (k.267-275,292-296,345-351),

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody wyżej wymienione oraz protokół kontroli (k.2-3,16,128-130), protokół oględzin (k.5), protokół zatrzymania rzeczy (k.9-10), pokwitowanie (k.11), upoważnienie (k.22-24), informacja z (...) (k.26-29), przeliczenie gotówki (k.84), karta karna (k.100,354), opinie techniczne (k.157-166), kopia faktury (k.167), informacja (k.180), kopia umowy (k.181), odpis skrócony aktu zgonu (k.218), kopia dokumentów P. B. (k.221-225), a także zeznania M. P. (1) (k.184-185), J. K. (k.249-249v), Z. S. (k.257-258), P. B. (k.6v,182-182v), M. B. (k.183), B. P. (k.183v), M. S. (k.183v-184), J. B. (k.202-202v).

Oskarżony T. M. oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu (k.168-168v). Wyjaśnił, że zatrzymane automaty zakupił w 2012 roku. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmował się wszelkimi automatami rozrywkowymi tj.: stoły bilardowe, piłkarzyki, cymbergaje. Podał też, że działalność polegała na wstawianiu urządzeń do lokalu. Automaty zatrzymane do sprawy zakupił od pana P. z K.. Zakupił 5 urządzeń, z czego cześć nie działała. W listopadzie 2015 roku wstawił automaty do lokalu. Po czym zostały one zatrzymane przez funkcjonariuszy celnych. Otrzymał również opinie techniczne dotyczące tych urządzeń, z którymi się zapoznał.

Sąd nie dał wiary stanowisku oskarżonego w zakresie jego nieprzyznania się do popełnienie zarzucanego mu czynu. Pozostałe okoliczności wskazane przez oskarżonego, znajdują swoje potwierdzenie w materiale dowodowym, zgormadzonym w niniejszej sprawie.

Okoliczności dotyczące ustawienia automatów w lokalu potwierdził w swoich zeznaniach J. W. (k.12v,169-170). Przyznał, że prowadził bar piwny w C. przy ulicy (...). Stwierdził również, że zabezpieczone automaty nie działały.

Zasadniczo Sąd Rejonowy dał wiarę tym wypowiedziom, ponieważ są one szczere i konsekwentne. Przy czym nie odpowiada prawdzie przytoczona przez świadka okoliczność, że automaty były niesprawne. Funkcjonariusze celni dokonali sprawdzenia zabezpieczonych urządzeń i przeprowadzili w tym zakresie eksperymenty. Dlatego też wypowiedzi świadka w tej części są nieprawdziwe.

Sąd rejonowy przesłuchał również w toku postępowania sądowego M. P. (1) (k.184-185), który sprzedał oskarżonemu zabezpieczone urządzenia.

Świadek zeznał, że dokonał sprzedaży automatów do gier, ponieważ były niesprawne. Przekazał również T. M. opinie prawne do tych automatów. Potwierdził też fakt wystawienia faktury za sprzedaż tych urządzeń.

W ocenie Sądu Rejonowego, wypowiedzi świadka odpowiadają prawdzie. Brak podstaw do ich kwestionowania.

W związku z treścią wyjaśnień T. M., Sąd Rejonowy przesłuchał również w charakterze świadków J. K. (k.249-249v) i Z. S. (k.257-258).

J. K. w swoich zeznaniach wskazał, że dokonał sprzedaży automatów do gier M. P. (1). Wskazał również, że posiadał opinie do każdego z automatów sporządzone przez biegłego z L..

Zdaniem Sądu Rejonowego, zeznania świadka zasługują na przymiot wiarygodności. Są szczere iż godne z wypowiedziami pozostałych osób.

Z. S. sporządzał opinie techniczne, załączone do sprawy przez oskarżonego T. M.. W swoich zeznaniach wskazał, że nie dokonuje plombowania automatów. Stwierdza jedynie stan techniczny w chwili badania. Zdaniem świadka, zawsze istnieje możliwość ingerencji w oprogramowanie, ale jest to bardzo trudne. Wyjaśnił również, że w związku z tym, że elementów zręcznościowych jest więcej niż losowych, gra na automatach nie ma charakteru losowego. Jednocześnie wskazał, że jest biegłym rzeczoznawcą w dziedzinie automatów do gier, zarejestrowanym w Stowarzyszeniu (...) w W..

Sąd Rejonowy uznał, że wypowiedzi tego świadka zasługują na przymiot wiarygodności. Są one logiczne i jasne.

Sąd Rejonowy przesłuchał funkcjonariuszy celnych: P. B. (k.6v,182-182v), M. B. (k.183), B. P. (k.183v), M. S. (k.183v-184), J. B. (k.202-202v). W swoich zeznaniach świadkowie ci potwierdzili, że przeprowadzali czynności w barze w C. i dokonali zatrzymania automatów do gier.

Zeznania tych świadków są jasne, konsekwentne i odpowiadają treści załączonych do sprawy protokołów.

W sprawie zostały sporządzone opinie techniczne przez biegłego z dziedziny informatyki mgr inż. W. K. (k.267-275,292-295)

Biegły stwierdził, że zabezpieczone automaty do gier o nazwie :. (...) nr (...) H. (...) nr (...), są urządzeniami elektronicznymi symulującymi grę na klasycznych automatach bębnowych oraz grę w pokera. Zdaniem biegłego, punkty uzyskiwane w wyniku wygranych są dodawane do posiadanych punktów i mogą być wykorzystane do prowadzenia kolejnych gier. Gry na automatach mają charakter losowy. Końcowy układ symboli na bębnach nie zależy od zręczności gracza. Automaty umożliwiają uzyskiwanie wygranych rzeczowych w postaci punktów kredytowych umożliwiających prowadzenie kolejnych gier z wykorzystaniem wygranych uzyskanych w poprzednich grach. Nadto automaty umożliwiają realizację wypłat wygranych pieniężnych za pomocą funkcji „wypłaty z ręki”.

Biegły W. K. został również przesłuchany na okoliczność sporządzonych opinii (k.332-332v,367-367v). Wskazał wówczas, że podtrzymuje swoje opinie pisemne. W dodatkowej opinii pisemnej, po zapoznaniu się z opiniami technicznymi Z. S. (k.345-349) wyjaśnił, że przytoczone opinie są tak ogólne, że mogą dotyczyć dowolnego automatu do gier. Zdaniem biegłego, w przedłożonych opiniach nie ma wskazania co do czasu, miejsca badania automatów. Również brak jest jakichkolwiek danych technicznych dotyczących konkretnego urządzenia. Brak jest opisu wyglądu zewnętrznego, brak wskazania producenta, brak wskazania oprogramowania, brak wskazania jakie gry są dostępne, jakie są ich zasady, stawki i wygrane. Wedle biegłego, nie ma możliwości ustalenia, czy opinie techniczne dotyczą automatów będących przedmiotem badania biegłego.

Sąd Rejonowy uwzględnił opinie biegłego W. K. przy dokonywaniu ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie. Są one rzetelne, jasne, spójne i nie budzą żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Nadto opinie i wypowiedzi biegłego pozostają w zgodności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie.

Wobec braku podstaw do kwestionowania Sąd uznał za wiarygodne pozostałe dowody zgromadzone w sprawie tj.: protokół kontroli (k.2-3,16,128-130), protokół oględzin (k.5), protokół zatrzymania rzeczy (k.9-10), pokwitowanie (k.11), upoważnienie (k.22-24), informacja z (...) (k.26-28), przeliczenie gotówki (k.84), karta karna (k.100,354), opinie techniczne (k.157-166), kopia faktury (k.167), informacja (k.180), kopia umowy (k.181), odpis skrócony aktu zgonu (k.218), kopia dokumentów P. B. (k.221-225).

W tym stanie sprawy wina oskarżonego T. M. nie budziła żadnych wątpliwości Sądu Rejonowego i polegała na tym, że w ramach działalności gospodarczej prowadzonej na własny rachunek pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...) z siedzibą w S., w dniu 18 listopada 2015 roku w miejscowości C., na terenie baru, urządzał gry na automatach do gier o nazwie :. (...) nr (...) H. (...) nr (...) bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry wbrew art.6 ust.1 oraz art14 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku (Dz.U z 2009 r., nr 201, poz.1540), czym wypełnił znamiona przestępstwa skarbowego z art. 107 § 1 kks

Należy przy tym wyjaśnić, że odpowiedzialności z art. 107 § 1 kks podlega ten, kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia urządza lub prowadzi grę losową, grę na automacie lub zakład wzajemny (art.6 i art.14 ustawy o grach hazardowych).

Przedmiotem bezpośredniego działania są: gra losowa, gra na automacie, oraz zakład wzajemny. Zgodnie z art.2 ust.1 ustawy o grach hazardowych grami losowymi są gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku, a warunki gry określa regulamin. Grami na automatach są gry o wygrane pieniężne i rzeczowe na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych i elektronicznych, w tym komputerowych, zawierające element losowości. Przy czym należy zauważyć, że gra na automacie ma „charakter losowy”, jeżeli jej wynik jest nieprzewidywalny dla grającego (wyrok SN z dnia 7 maja 2012 r., VKK 420/11, OSNKW 2012/8/85). Status takich gier mają też gry na takich urządzeniach, organizowane w celach komercyjnych, o charakterze losowym, w których grający nie ma możliwości uzyskania wygranej pieniężnej lub rzeczowej (art.2 ust.3 i 5 ustawy o grach hazardowych).

Poza sporem pozostawała kwestia tego, że oskarżony nie posiadał koncesji na prowadzenie kasyna gry, ani też stosownego zezwolenia.

Istotną w przedmiotowej sprawie była kwestia notyfikacji przepisów ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych w Komisji Europejskiej w zakresie, w jakim przepisy te weszły w życie od dnia 1 stycznia 2010 roku. P. ta została ostatecznie rozstrzygnięta w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2017 roku (KZP 17/16, OSNKW 2017, nr 2, poz.7). W wymienionym orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał, że kolizja prawa krajowego z prawem unijnym w świetle zasady bezpośredniego stosowania prawa Unii Europejskiej (art.91 ust.3 Konstytucji), może prowadzić do zastąpienia przepisów krajowych uregulowaniami prawa unijnego albo do wyłączenia nor prawa krajowego przez bezpośrednio skuteczną normę prawa Unii Europejskiej. W konsekwencji, norma niestosowania krajowego przepisu technicznego, którego projektu nie notyfikowano Komisji Europejskiej, wynikająca z Dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 roku, ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego, wyłącza możliwość zastosowania w sprawie o przestępstwo z art.107§1 kks wyłącznie przepisu art.14 ust.1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 roku poz. 612) w pierwotnym brzmieniu. Natomiast art.6 ust.1 tej ustawy mógł i może nadal stanowić uzupełnienie normy blankietowej zawartej w art.107§1 kks, o ile okoliczności faktyczne konkretnej sprawy pozwalają na ustalenie, że przepis ten ma zastosowanie i został naruszony.

Sąd Rejonowy w pełni podzielił stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w przywołanej wyżej uchwale. Zważywszy na okoliczności podane powyżej, Sąd uznał również, że w przedmiotowej sprawie niewątpliwie doszło do naruszenia art.6 i art.14 ustawy o grach hazardowych.

Sąd Rejonowy dokonał też rozważenia, czy zachowanie T. M. podlega ochronie wynikającej z treści art.4 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 roku o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r., poz.1201). Po myśli tego przepisu podmioty prowadzące działalność w zakresie, o którym mowa w art.6 ust.1-3 lub w art.7 ust.2 w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, mają obowiązek dostosowywania się do wymogów określonych w ustawie zmienianej w art.1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, do dnia 1 lipca 2016 roku. W ocenie Sądu Rejonowego, wymienione przepisy przejściowe dotyczą jedynie podmiotów, które w dniu wejścia w życie wymienionej ustawy tj. 3 września 2015 roku, prowadziły legalnie działalność z zakresu gier hazardowych na podstawie uzyskanej koncesji lub zezwolenia. Zatem w oczywisty sposób, okres przejściowy nie może dotyczyć działalności prowadzonej przez oskarżonego. T. M. w ramach prowadzonej działalności nie posiadał bowiem koncesji ani też stosownego zezwolenia.

Ponadto w niniejszej sprawie podkreślenia wymagał charakter znamion strony podmiotowej przestępstwa, albowiem delikty karnoskarbowe z art. 107 k.k.s. są karalne w razie ich umyślnego popełnienia w obu postaciach zamiaru – bezpośrednim i ewentualnym /por. komentarz G.Łabuda z 2009 r. do tego przepisu/. Zamiar bezpośredni musi być ponadto zabarwiony chęcią osiągnięcia korzyści majątkowej z organizowania zbiorowego uczestnictwa w grze losowej, grze na automacie lub zakładzie wzajemnym.

Oskarżony T. M., jako osoba odpowiedzialna za całokształt spraw związanych z prowadzoną działalnością z całą pewnością znała tekst ustawy o grach hazardowych. Nawet z wyjaśnień T. M. wynika jasno, że cała jego działalność gospodarcza związana była z grami na urządzeniach rozrywkowych. Zatem na pewno też wiedział o tym, że istnieją wątpliwości w zakresie prowadzenia gier na automatach poza kasynami. Oskarżony zakupił automaty do gier od M. P. (2), który wcześniej kupił je od J. K.. Ten ostatni z kolei posiadał opinie techniczne do powyższych automatów, które zostały wydane przez Z. S.. W ocenie Sądu Rejonowego, sam fakt posiadania przez oskarżonego wymienionych opinii, które w istocie wskazywały, że automaty nie podlegają pod ustawę o grach hazardowych, nie zwalnia T. M. od odpowiedzialności. Przede wszystkim należy podkreślić jeszcze raz, że oskarżony w sposób zawodowy zajmował się automatami do gier. Uzyskał zepsute automaty, które następnie naprawił i wstawił go baru w C.. Nie można zatem wskazać, że oskarżony był laikiem w tym temacie i przedstawione mu opinie techniczne uznał za wystarczające. W istocie słusznie bowiem biegły W. K. wskazał, że opinie te zawierają duży stopień ogólności. W ocenie Sądu Rejonowego, już na pierwszy rzut oka widać, że opinie te nie zawierają daty oraz miejsca badania rzekomych urządzeń. Z uwagi na liczne braki w postaci braku opisu wyglądu zewnętrznego, wskazania producenta, oprogramowania, brak wskazania jakie gry są dostępne, jakie są ich zasady, stawki i wygrane, T. M., co najmniej przewidywał, że powyższe opinie mogą nie dotyczyć zakupionych przez niego faktycznie automatów i z tym, że w konsekwencji ich wykorzystanie może być niezgodne z obowiązującym porządkiem prawnym. W okolicznościach wyżej przytoczonych T. M. liczył się z tymi konsekwencjami i godził się na nie.

Jednocześnie mając na względzie powyższe okoliczności Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że w przypadku oskarżonego T. M. zachodzi możliwość zastosowania dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania. Podstawową przesłaną zastosowania warunkowego umorzenia postępowania jest ustalenie przez Sąd Rejonowy, że oskarżony dopuścił się popełnienia przestępstwa. W przedmiotowej sprawie okoliczność ta, co wykazano powyżej, nie pozostawiała żadnych wątpliwości. Kolejnym warunkiem jest ustalenie, że społeczna szkodliwość czynu zarzuconego oskarżonemu nie jest znaczna. O stopniu społecznej szkodliwości czynu decydują okoliczności określone w art.115§2 kk. Są to okoliczności zarówno natury przedmiotowej (rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, waga naruszonych przez sprawcę obowiązków, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia), jak i podmiotowej (postać zamiaru albo brak zamiaru dokonania czynu zabronionego, motywacja sprawcy). Oskarżony dotychczas nie był karany sądownie. Czas prowadzenia gier na automatach nie był długi. Był to również pierwszy przypadek zatrzymania automatów do gier, których właścicielem był oskarżony. Dotychczas przez długi czas, bo od 1990 roku, T. M. prowadził działalność gospodarczą bez konfliktu z prawem.

W ocenie Sądu Rejonowego, zważywszy na okoliczności podane wcześniej, warunki tego rodzaju zostały również spełnione. Z tych samych względów, stopień zawinienia oskarżonego T. M., Sąd Rejonowy ustalił jako nieznaczny.

Oskarżony jest osobą dojrzałą. Obecnie ma 61 lat i jest bezrobotny. Pozostaje w związku małżeńskim. Dzieci osiągnęły już dorosłość. Nie był dotychczas karany sądownie. Dotychczas oskarżony utrzymywał się z prowadzenia działalności gospodarczej i nie wchodził w konflikt z prawem. Powyższe skłoniło Sąd Rejonowy ku przekonaniu, że oskarżony T. M. pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Sąd Rejonowy na podstawie art.41§1 kks i art.66§1 kk i art.67§1 kk w zw. z art.20§2 kks postępowanie karne wobec T. M. warunkowo umarzył na okres próby wynoszący 1 rok. W ocenie Sądu, termin ten będzie wystarczający dla zweryfikowania pozytywnej prognozy oskarżonego. Na podstawie art.30§5 kks Sąd Rejonowy orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa zabezpieczonych dowodów rzeczowych w postaci automatów do gier: H. (...) nr (...), H. (...) nr (...) wraz z kablami zasilającymi,

Sąd nie dopatrzył się okoliczności obciążających.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.624§1 kpk w zw. z art.113§1 kks. Oskarżony nie pracuje. Sąd Rejonowy uznał, że poniesienie przez niego kosztów postepowania mogłoby spowodować uszczerbek dla jego utrzymania.