Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2018 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa T. W.

przeciwko Z. S. i M. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w T.

z dnia 30 stycznia 2018 r. sygn. akt I C (...)

I. oddala apelację;

II. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 6.750 zł (sześć tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego i zażaleniowego.

SSO del. Leszek Jantowski SSA Katarzyna Przybylska SSA Mariusz Wicki

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 302/18

UZASADNIENIE

Powód T. W. domagał się orzeczenia nakazem zapłaty, że pozwani Z. S. i M. S. mają solidarnie zapłacić powodowi kwotę 80.000 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi za okres od dnia 28 października 2016r. do dnia zapłaty oraz kosztami sądowymi, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty od pełnomocnictwa. W przypadku wniesienia w terminie zarzutów od nakazu zapłaty, powód wniósł o utrzymanie w mocy wydanego nakazu zapłaty, zasądzenie kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 2).

W dniu 28 listopada 2016r. Sąd Okręgowy w T. wydał nakaz zapłaty sygn. I Nc (...), w którym nakazał pozwanym Z. S. i M. S. aby zapłacili solidarnie na rzecz powoda T. W. kwotę 80.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie poczynając od dnia 28 października 2016r. oraz kwotę 4.617 zł tytułem kosztów postępowania, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wnieśli w tym terminie zarzuty (k. 12).

Pozwani wnieśli zarzuty od wydanego nakazu zapłaty (k. 17-20), z których treści wynika, że domagają się uchylenia nakazu zapłaty i oddalenia powództwa.

Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2018 r. Sąd Okręgowy w T.:

I. utrzymał w mocy nakaz zapłaty z dnia 28 listopada 2016r. w sprawie INc (...) w całości,

II.zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 1800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na następujących ustaleniach faktycznych:

Pozwany Z. S. poprosił J. B. (1), z którym przyjaźni się od wielu lat, o pożyczkę znacznej kwoty pieniędzy. W przeszłości J. B. (1) udzielał pozwanemu pożyczek, na kwoty około 9.000 zł, jednak wówczas nie dysponował kwotą, jaka interesowała pozwanego. Ze względu na znajomość z pozwanym J. B. (1) poprosił powoda o pożyczkę dla pozwanego i uczestniczył w jej udzieleniu, przekazując pozwanemu pieniądze. W dniu 12 stycznia 2015 r. pozwany podpisał umowę pożyczki opiewającą na kwotę 80.000 zł, zobowiązując się do jej zwrotu do dnia 23 marca 2015r. Umowa została zabezpieczona wekslem, poręczonym przez pozwaną M. S..

W późniejszym czasie pozwani nie spłacali zaciągniętej pożyczki. Wobec tego powód wzywał pozwanych do zapłaty kwoty 80.000 zł. Pismem z dnia 3 października 2016r. pozwani poinformowali powoda, że jego żądanie jest bezpodstawne, albowiem spłacili pożyczkę. Pismem z dnia 10 października 2016 r. powód zawiadomił pozwanych o uzupełnieniu weksla i wezwał ich do wykupu weksla opiewającego na kwotę 80.000 zł, w terminie do dnia 27 października 2016r.

Dalej Sąd Okręgowy ustalił, że powód domagał się zwrotu pożyczki. W tym celu zwracał się do J. B. (1), który pośredniczył w jej udzieleniu. J. B. (1) zobowiązał się wobec powoda, że spłaci dług, jeśli pozwani nie uregulują zobowiązania. Wielokrotnie spotykał się z pozwanym w sprawie długu, dzwonił do niego, wysłał sms, jednak bezskutecznie. Pozwany twierdził, że czeka na odszkodowanie i wówczas spłaci pożyczkę. Pozwani nie wywiązali się jednak z umowy i nie spłacili zadłużenia wobec powoda.

Sąd Okręgowy wskazał, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową oraz umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2015 r. i zeznań świadka J. B. (1). Sąd dał wiarę zeznaniom świadka J. B. (1), gdyż były logiczne, rzetelne i spójne. Zeznania złożone przez świadka uzupełniły także zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów. Świadek w wiarygodny sposób przedstawił okoliczności zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki, wskazując, że pozwani nie spłacili zadłużenia wobec powoda. Za wiarygodne Sąd uznał dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, a Sąd nie znalazł podstaw aby je podważyć.

Sąd podkreślił, że spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy powód w oparciu o posiadany weksel - wobec zarzutów zgłoszonych przez pozwanych - mógł skutecznie dochodzić od pozwanych zapłaty kwoty dochodzonej pozwem. Wyjaśnił, że spór należy rozpatrywać na dwóch płaszczyznach – stosunku wekslowego, którego podstawą był weksel a także tzw. stosunku podstawowego, który był przyczyną, causae wystawiania weksla. Przyjmuje się bowiem, że po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla, spór z płaszczyzny stosunku prawa wekslowego przenosi się na ogólną płaszczyznę stosunku prawa cywilnego. Strony mogą zatem powoływać się na podstawy faktyczne i prawne wynikające z łączącego je stosunku prawnego, który jest źródłem dochodzonego przez powoda roszczenia cywilnoprawnego, nawet jeśli okaże się, że roszczenie wekslowe nie istnieje.

Zdaniem Sądu Okręgowego zarzuty pozwanych były niezasadne. Powód wykazał, w sposób nie budzący wątpliwości, że przedmiotowa umowa pożyczki została zawarta w sposób ważny, zgodny z przepisami prawa i nie została wykonana. Weksel został wypełniony w taki sposób, że spełnia wymagane przez

prawo warunki ważności (art. 101 ustawy Prawo wekslowe). Mógł więc zdaniem Sądu stanowić podstawę zgłoszonego w pozwie żądania. Powyższe nie zmienia jednak w żaden sposób faktu, iż w postępowaniu nakazowym, w fazie po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar dowodu zasadności podnoszonych zarzutów. W niniejszej sprawie warunki formalne weksla zostały spełnione, zaś pozwani nie kwestionowali jego ważności, a jedynie podnosili zarzuty ze stosunku podstawowego – umowy pożyczki (art. 720 k.c.). W ocenie Sądu Okręgowego pozwani w żaden sposób nie wykazali, iż nastąpiło spełnienie świadczenia podstawowego – zwrot pożyczki. Zaoferowane przez pozwanych dowody, to jest pismo z dnia 3 października 2016r. adresowane do powoda oraz zeznania świadka J. B. (1), nie pozwalały na uznanie, że pozwani dokonali spłaty pożyczki. Odnosząc się w pierwszej kolejności do pisma pozwanych z dnia 3 października 2016r., będącego odpowiedzią na wezwanie do zapłaty żądanej przez powoda kwoty, Sąd wskazał, że jest ono tylko wyrazem stanowiska pozwanych w sprawie i w żadnym wypadku nie świadczy o tym, że pozwani uregulowali zobowiązanie wobec powoda. Pismo pozwanych jest w swojej treści bardzo ogólne i lakoniczne. Pozwani nie wskazali w nim konkretnych dat, kiedy miało dojść do spłaty pożyczki oraz wysokości poszczególnych rat. Tylko częściowo wskazali miejsca, w jakich miało dojść do spłaty zobowiązania. Również wnioskowany przez pozwanych świadek J. B. (1) w żaden sposób nie wykazał prawdziwości twierdzeń pozwanych. Świadek nie potwierdził, że doszło do spłaty pożyczki i że był obecny przy zapłacie jakiejkolwiek jej części. Pozwani w żaden sposób nie wykazali, aby wywiązali się z zawartej z powodem umowy pożyczki.

W tych okolicznościach w ocenie Sądu Apelacyjnego powód był uprawniony do wypełnienia weksla in blanco. Wzywał pozwanych do spłaty pożyczki, jednak mimo prawidłowego doręczenia wezwania, pozwani nie uregulowali zadłużenia. Pismem z dnia 3 października 2016r., poinformowali powoda, że dokonali już spłaty pożyczki wobec czego jego żądanie jest bezpodstawne. Następnie, powód wezwaniem z dnia 10 października 2016 r. (poinformował pozwanych o uzupełnieniu weksla w dniu 12 października 2016 r. o kwotę 80.000 zł, określając datę płatności do dnia 27 października 2016r. Pozwani jednak nie dokonali spłaty zadłużenia.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu Okręgowego powództwo było zasadne, co skutkowało utrzymaniem nakazu zapłaty w całości w mocy (art. 496 k.p.c.).

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98§1 k.p.c. w zw. art. 99 k.p.c. w zw. z § 3 pkt 6 i § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz.

1800). W punkcie II wyroku Sąd zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (5.400 zł – 3.600 zł = 1.800 zł).

Apelację od powyższego wyroku wnieśli pozwani, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucili:

1.  naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na wynik sprawy to jest:

a)  art. 177§1 pkt 4 k.p.c. poprzez nie zawieszenie postępowania w sprawie, pomimo, że przed Prokuraturą Rejonową T. (...) – (...) w T. (1 Ds. (...).2017) toczy się postępowanie karne, którego ustalenia mogą wywrzeć wpływ na wynik niniejszej sprawy,

b)  art. 232 zd. 2 k.p.c. poprzez niedopuszczenie i przeprowadzenie z urzędu dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy pod sygn. akt II Kp (...) przez Sąd Rejonowy w T. II Wydział Karny na okoliczność: przerobienia umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2015 r. i ustalenia, że umowa przedstawiona w sądzie ma inną treść, aniżeli treść umowy podpisanej wówczas przez strony,

c)  art. 233§1 k.p.c. w zw. z art. 258 k.p.c. oraz art. 260 k.p.c. poprzez wadliwe ustalenie, że pozwany nie spłacił powodowi pożyczki zaciągniętej u powoda na mocy umowy z dnia 12 stycznia 2015 r., a w związku z tym zachodziła konieczność uzupełnienia weksla zgodnie z deklaracją wekslową z dnia 12 stycznia 2015 r. ( na zabezpieczenie spłaty tej pożyczki), opierając się przy tym na zeznaniach świadka J. B. (1), który jest współuczestnikiem sporu (poręczył spłatę pożyczki, o której mowa w umowie z dnia 12 stycznia 2015 r.) , a także nieuwzględnienie, że wytoczonym w tej sprawie pozwem z weksla powód faktycznie zmierzał do spłaty przez pozwanego pożyczki udzielonej mu przez J. B. (1) w 2016 r. ( a nie powoda w 2016 r.)., a która to tym wekslem nie byłą zabezpieczona, a z tego względu zeznania J. B. (1), przy uwzględnieniu innych okoliczności sprawy, takich jak: przeszło roczny okres oczekiwania przez powoda z uzupełnieniem weksla i wytoczeniem powództwa, skierowanie powództwa tylko do pozwanego i jego żony, mimo że również J. B. (1) złożył oświadczenie o poręczeniu spłaty pożyczki – nie mogły być miarodajne i wiarygodne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, alternatywnie – o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa.

Skarżący wnieśli także o:

1)  zwrócenie się do Prokuratury Rejonowej T. (...) – (...) w T. o nadesłanie akt 1 Ds (...) i przeprowadzeni dowodu z dokumentów w nich się znajdujących na okoliczność: przerobienia umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2015 r. i ustalenia, że umowa przedstawiona w Sądzie Okręgowym w T. w sprawie I C (...) ma inną treść, aniżeli treść umowy podpisanej wówczas przez strony oraz zawieszenie niniejszego postępowania do czasu zakończenia tego postępowania karnego,

2)  zwrócenie się do Sądu Rejonowego w T. II Wydział Karny o nadesłanie akt II Kp (...) i przeprowadzenie dowodu z dokumentów w nich się znajdujących na okoliczność: przerobienia umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2015 r. i ustalenia, że umowa przedstawiona w Sądzie Okręgowym w T. w sprawie I C (...) ma inną treść, aniżeli treść umowy podpisanej wówczas przez strony oraz zawieszenie niniejszego postępowania do czasu zakończenia postępowania karnego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową T. (...) – (...) w T.,

3)  zwrócenie się do operatora numeru (...) o udostępnienie informacji na temat treści wiadomości SMS oraz liczby połączeń wykonywanych z w/w numeru na numer pozwanego,

4)  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z:

a)  wydruku z korespondencji SMS z okresu od 8 lipca 2016 r. do 19 października 2016 r. ,

b)  pisma pozwanego z dnia 3 października 2016 r. wraz z potwierdzeniem nadania,

c)  zeznań świadka J. B. (1),

d)  zeznań pozwanego Z. S.

na okoliczność działań J. B. (1), występującego w tej sprawie w charakterze świadka, podejmowanych działań wobec pozwanego w celu zwrotu na jego rzecz pożyczki, której udzielił pozwanemu, a także na okoliczność tego, że pozwany zwrócił powodowi pożyczkę opisaną w umowie z dnia 12 stycznia 2015 r. (a której termin spłaty upływał 23 marca 2015 r.), a zatem nieistnienia stosunku podstawowego, na którym oparto uzupełnienie weksla, a także, że wypełniona przez powoda deklaracja wekslowa i wytoczone powództwo nie opiera się na kauzie dotyczącej umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2015 r., lecz innej pożyczki pieniężnej udzielonej pozwanemu nie przez powoda, lecz przez J. B. (1).

W odpowiedzi na apelację (k.162-164) powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje:

Apelacja nie była uzasadniona.

W aktualnie obowiązującym systemie apelacji pełnej Sąd drugiej instancji, wskutek zaskarżenia apelacją wyroku sądu pierwszej instancji, rozpoznaje sprawę merytorycznie w granicach zaskarżenia. Dokonuje własnych ustaleń faktycznych, przy czym może poprzestać na zaaprobowanym materiale zebranym w pierwszej instancji, jest związany zarzutami procesowymi przedstawionymi w apelacji - biorąc z urzędu pod uwagę nieważność postępowania – samodzielnie także ustala podstawę materialnoprawną orzeczenia niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji. (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r. III CZP 49/07- zasady prawnej, OSNC 2008, Nr 6, poz. 55).

Przenosząc to na grunt niniejszej sprawy Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne, co czyni zbędnym ich ponowne przytaczanie. Podobnie Sąd podziela dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Z prawidłowych ustaleń Sąd Okręgowy wysnuł trafne wnioski co do zasadności dochodzonego żądania i braku udowodnienia przez skarżących podnoszonych zarzutów.

Uzupełniająco Sąd Apelacyjny ustalił co następuje:

Postanowieniem z dnia 19 stycznia 2018 r. Sąd Rejonowy w T. II Wydział Karny po rozpoznaniu zażalenia pokrzywdzonego Z. S. na postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń (...) – (...) w T. o odmowie wszczęcia dochodzenia - uwzględnił zażalenie, zaskarżone postanowienie uchylił i sprawę przekazał Prokuraturze Rejonowej T. (...) – (...) w T. celem kontynuowania postępowania.

( dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w T. w sprawie II Kp (...) z dnia 19 stycznia 2018 r. k.204-206)

Po ponownym rozpoznaniu sprawy w dniu 13 czerwca 2018 r. wydane zostało postanowienie o umorzeniu dochodzenia w sprawie zaistniałego:

1.  w nieustalonym czasie w T. przerobienia umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2015 r. pomiędzy T. W. a Z. S. oraz użycia jej jako autentycznej składając do Sądu Okręgowego w T., przy ul. (...), to jest o czyn z art. 270§1 k.k., wobec braku znamion czynu zabronionego.

2.  w nieustalonym czasie i miejscu wypowiadania gróźb karalnych – wyniesienie rzeczy i zaboru wszystkiego łącznie z samochodem na szkodę Z. S., to jest o czyn z art. 190§1 k.k. – wobec braku znamion czynu zabronionego.

Postanowienie to zostało zatwierdzone postanowieniem Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń (...) – (...) z dnia 15 czerwca 2018 r.

( dowód: postanowienie o umorzeniu dochodzenia k.211-212)

Postanowienie o umorzeniu dochodzenia nie jest prawomocne.

(dowód: informacja Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń (...) – (...) k.210)

Powyższych uzupełniających ustaleń Sąd Apelacyjny dokonał w oparciu o dokumenty urzędowe w postaci postanowienia o umorzeniu dochodzenia oraz informacji z Prokuratury Rejonowej T. (...) – (...), gdyż dokumenty te zostały sporządzone przez upoważnione do tego organy, w granicach ich kompetencji, we właściwej formie, zaś ich autentyczność i prawdziwość nie byłą przez strony kwestionowana (art. 244 k.p.c.).

Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów apelacji, w pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego, gdyż od tego zależała ocena, czy Sąd pierwszej instancji prawidłowo zastosował przepisy prawa materialnego.

Zarzuty naruszenia art. 233§1 k.p.c. w zw. z art. 258 k.p.c. oraz art. 260 k.p.c. sprowadzały się w istocie do zakwestionowania ustalenia braku spłaty pożyczki i zmierzały do podważenia wiarygodności zeznań świadka J. B. (1). Zgodzić należało się ze stanowiskiem powoda wyrażonym w odpowiedzi na apelację, że chybione były zarzuty naruszenia art. 258 k.p.c. oraz art.260 k.p.c. Ten pierwszy przepis odnosi się bowiem do powinności strony, która zgłosiła wniosek dowodowy, a jak słusznie zauważył powód – to skarżący zgłosili wniosek o powołanie w charakterze świadka J. B. (1). Wbrew przy tym zarzutom skarżących J. B. (1) nie miał w niniejszym postępowaniu statusu współuczestnika sporu, gdyż nie został pozwany, zaś przepis art. 260 k.p.c. odnosi się wyłącznie do współuczestników – nie będących współuczestnikami jednolitymi - a zatem do osób występujących w sprawie po stronie powodowej lub pozwanej.

Nie był także trafny zarzut naruszenia art. 233§1 k.p.c. zarówno w kontekście dokonanej oceny zeznań świadka J. B. (1), jak i oceny dowodów z dokumentów.

Podkreślenia wymaga, że przewidziane w art. 233 §1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów mogą być wprawdzie przedmiotem kontroli odwoławczej, jednak powołanie się na naruszenie cytowanego przepisu nie może polegać jedynie na przedstawieniu odmiennego stanu faktycznego ustalonego na podstawie własnej oceny dowodów. Skarżący może tylko wykazywać, że sąd pierwszej instancji rażąco naruszył ustanowione w powołanym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów, a w konsekwencji naruszenie to mogło mieć

wpływ na wynik sprawy. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie zebranego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Jedynie w przypadku, gdy brak jest logiki w powiązaniu wnioskowania z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo – wbrew zasadom doświadczenia życiowego – nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r. II CKN 817/00, LEX nr 56906, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r. IV CKN 1316/00, LEX nr 80273). Takiej wadliwości w ocenie dowodów dokonanej przez Sąd Okręgowy nie można dostrzec w niniejszej sprawie. W szczególności Sąd Okręgowy trafnie ocenił zeznania świadka J. B. (2) jako logiczne, rzetelne i spójne. Świadek ten w sposób przekonywujący przedstawił tok wydarzeń, który doprowadził co udzielenia pożyczki pozwanym przez powoda, jego rolę przy udzielaniu pożyczki, oraz nie potwierdził, aby w jego obecności pozwani dokonywali spłaty pożyczki. Trafnie także zwrócił uwagę Sąd Okręgowy, że zeznania te korespondują z dokumentami w postaci weksla (k.5), deklaracji wekslowej (k.61) oraz umowy pożyczki (k.60). Dowody te również trafnie uznał Sąd I instancji za wiarygodne. Skarżący nie kwestionowali autentyczności ani weksla, ani deklaracji wekslowej, ani też samej umowy pożyczki - co do faktu podpisania jej przez nich. Zarzuty dotyczące dokumentu umowy pożyczki odnosiły się wyłącznie do podpisu – lub jego braku – J. B. (2) z adnotacją „poręczam” i numerem PESEL (vide: uzasadnienie postanowienia o umorzeniu dochodzenia k.211). Okoliczności te w istocie były prawnie obojętne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, skoro powód dochodził należności w oparciu o zobowiązanie wekslowe pozwanych i nie dochodził roszczenia względem J. B. (2) – który zresztą nie kwestionował faktu poręczenia spłaty pożyczki ( k. 96v, 00:14:29- 00:16:56, uzasadnienie postanowienia o umorzeniu dochodzenia k.211- 212). W tym kontekście za chybione należało uznać także zarzuty naruszenia art. 177§1 pkt 4 k.p.c. oraz art. 232 zd. 2 k.p.c. Okoliczność, że J. B. (2) dokonał późniejszego poręczenia umowy pożyczki została przez tego świadka przyznana, co jest wystarczające dla poczynienia w niniejszej sprawie ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, zważywszy, że żądanie pozwu zostało oparte na odpowiedzialności wekslowej pozwanych. Trafnie także wskazał powód w odpowiedzi na apelację, że przepis art. 177§1 pkt 4 k.p.c. daje jedynie możliwość zawieszenia postępowania, jeżeli rozstrzygnięcie w postępowaniu karnym miałoby znaczenie prejudycjalne dla rozstrzygnięcia sprawy cywilnej. Tak w niniejszej sprawie nie było. Nie było zatem uzasadnione potrzeby przeprowadzenia przez Sąd

z urzędu dowodów z całości dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy II Kp (...) Sądu Rejonowego w T. II Wydział Karny.

Co do pozostałych zarzutów, to jak słusznie zauważył powód w odpowiedzi na apelację fakt, że od uzupełnienia weksla do wytoczenia powództwa upłynął ponad rok czasu nie może wpływać na ocenę wiarygodności dowodów w sprawie. Powód w sposób logiczny wytłumaczył, że było to spowodowane toczącymi się negocjacjami, których przedmiotem była spłata zadłużenia, co zresztą pośrednio potwierdzają dołączone do apelacji wydruki wiadomości tekstowych (k.157-157v). Podobnie brak wytoczenia powództwa przeciwko J. B. (2) nie może świadczyć o spłacie zobowiązania przez pozwanych, skoro – na co także trafnie zwrócił powód uwagę – dochodził on roszczeń z weksla, zaś J. B. (2) nie jest poręczycielem wekslowym.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego skarżący pominęli przy tym konsekwencje prawne, jakie wynikają z tego, że strona powodowa w niniejszym postępowaniu dochodziła roszczenia wynikającego z zobowiązania wekslowego. Wprawdzie weksel ten był wekslem gwarancyjnym, in blanco w momencie jego wystawienia ( art. 10 prawa wekslowego t. jedn. Dz.U z 2016r. poz.160), jednak następnie weksel został wypełniony przez powoda uzyskując wszystkie cechy ważnego weksla ( art. 101 prawa wekslowego) oraz przedstawiony do zapłaty. Z chwilą wypełnienia weksla zobowiązanie z niego wynikające uzyskało status zobowiązania wekslowego.

Okoliczność ta – w powiązaniu z tym, iż był to weksel niezupełny w momencie jego wystawienia – miała znaczenie z punktu widzenia reguł dowodowych. W tej sytuacji to nie na powodzie spoczywał ciężar wykazania istnienia wysokości zobowiązania, lecz to na pozwanych: dłużniku głównym Z. S. oraz poręczycielu M. S. spoczywał ciężar udowodnienia, że weksel został wypełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem. Podkreślenia przy tym wymaga, że zakres odpowiedzialności poręczyciela odpowiada zakresowi odpowiedzialności dłużnika głównego ( art.32 prawa wekslowego).

Innymi słowy, to skarżący winni byli udowodnić, że kwota zadłużenia, na którą opiewał weksel nie istnieje lub jest mniejsza. Nie ma bowiem podstaw do tego, aby ciężar dowodzenia okoliczności ze stosunku podstawowego uzasadniający uzupełnienie weksla przerzucać na wierzyciela wekslowego. W procesie wekslowym dowód przeciwny, a więc nieistnienia wierzytelności, zostaje przerzucony na dłużnika, a to w związku z domniemaniem istnienia wierzytelności, które powstało na skutek wystawienia i wydania weksla (por. M. C.. L. B. „ Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz“ W. 2013, s.204-205, podobnie Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 27 listopada 2017 r., I ACa 189/17, Legalis nr 1719933, zob. także Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 października 1962 r. 2 CR 976/61 OSNCP 1964 nr 2, poz. 27 , także

uzasadnienie Uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1967, III CZP 19/66 OSNCP 1968 nr 5, poz. 79, Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 18 października 2006 r. II CSK 141/06, Legalis nr 117703, uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2010 r., I CSK 387/10 Legalis nr 407496).

Reasumując, to na pozwanych spoczywał ciężar przedstawienia takich dowodów, które skutecznie zakwestionowałyby zasadę i wysokość zobowiązania wekslowego. Takiego dowodu pozwani nie przeprowadzili, ograniczając się do prostego zaprzeczenia, co należało uznać za dalece niewystarczające. W szczególności pozwani nie przedstawili żadnych dowodów np. pokwitowań spłaty, z których wynikałoby, że pożyczka została spłacona. Takim dowodem nie były również zeznania świadka J. B. (2). Z kolei dowody przedstawione przez powoda w postaci prawidłowo wypełnionego weksla i korespondujących z nimi dokumentów w postaci deklaracji wekslowej i umowy pożyczki potwierdzają istnienie wierzytelności wekslowej. Wszystko to łącznie prowadzi do wniosku, że domniemanie istnienia wierzytelności, na którą opiewa weksel nie zostało obalone. Brak spłaty pożyczki (art. 720 k.c.) uzasadniał solidarną odpowiedzialność pozwanych jako dłużników wekslowych ( art. 47 prawa wekslowego).

Z tych też względów, nie podzielając zarzutów apelacji, Sąd Apelacyjny na podstawie wyżej cytowanych przepisów oraz art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98§1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Skoro apelacja została oddalona, Sąd zasądził od pozwanych na rzecz powoda zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość tych kosztów obliczona została na podstawie §2 pkt 6 w zw. z §10 ust.1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U z 2015r. poz. 1804). Przy uwzględnieniu wartości przedmiotu zaskarżenia stawka ta wynosiła 4.050,-zł. Do tego dochodziły koszty postępowania zażaleniowego związane z rozpoznaniem przez Sąd Apelacyjny w dniu 13 czerwca 2018 r. zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 4 kwietnia 2018 r. oddalające wniosek o wstrzymanie wykonania nakazu zapłat z dnia 28 listopada 2016 r. ( k.182-185). Powód złożył w odpowiedzi na zażalenie (k.178) wniosek o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. Wysokość tych kosztów ustalona została w oparciu o §2 pkt 6 w zw. z §10 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U z 2015r. poz. 1804) i wynosiła ona 2.700 zł. Łącznie zatem zasądzono od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 6.750 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.