Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 394/18

(...)

Decyzją z dnia 27 grudnia 2017 roku ZUS I Oddział w Ł. ustalił ponownie wartość kapitału początkowego dla B. L. na kwotę 66.234,19 zł, przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego – 38,77%., 141 miesięcy okresów składkowych i 72 miesięcy okresów nieskładkowych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego został ustalony z lat 1980 – 1989.

/decyzja – k. 169 akt ZUS/

Decyzją z dnia 28 grudnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz umowy między Rzeczpospolitą Polską a Kanadą o zabezpieczeniu społecznym z dnia 2 kwietnia 2008 roku przyznał emeryturę B. L. od dnia 1 października 2017 r .

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury prze średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Ustalono:

- kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 12069,20 zł

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego – 247382,60 zł

- średnie dalsze trwanie życia – 263,20 miesięcy,

Wysokość emerytury wynosi 985,76 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że do stażu pracy nie uwzględniono okresu zatrudnienia od 1.09.1975 – 30.06.1978 w (...) Zakładach (...), gdyż okres ten nie został wystarczająco udokumentowany.

/decyzja – k. 181 akt ZUS/.

B. L. odwołała się od powyższych decyzji w dniu 26 stycznia i 2 lutego 2018 r, wnosząc o uchylenie decyzji i zaliczenie do kapitału początkowego pracy w Zakładzie (...) w okresie 1.09.1975 – 30.06.1978 oraz zaliczenie tego okresu do stażu pracy jako okresu składkowego. Wskazała także na zaliczenie do okresu stażu pracy okresów ubezpieczenia na terenie Francji w okresie 14.04.2008 – 16.07.2008 r, podnosząc w uzasadnieniu, że okresy te jednak nie mają wpływu na wysokość emerytury.

/odwołania – k. 3, k. 2 akt VIII U 395/19/

Sprawy z obu odwołań zostały połączone do wspólnego rozstrzygnięcia.

/postanowienie – k. 18 akt VIII U 395/19/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o och oddalenie argumentując jak w zaskarżonych decyzjach.

/odpowiedź na odwołanie – k. 14, k. 17/

W piśmie z dnia 18 września 2018 roku organ rentowy poinformował, że została wydana decyzja o przyznaniu prawa do emerytury w ostatecznej wysokości uwzględniająca okres zatrudnienia od 1.09.1975 – 30.06.1978 r w (...) Zakładach (...), wobec czego roszczenie wnioskodawczyni zostało zaspokojone. Jednocześnie poinformowano, że został wyłączony okres 6.11.1987 – 20.04.1988 w oparciu o umowę agencyjną.

/pismo – k. 97/

W piśmie z dnia 28 września 2018 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o zasądzenie kosztów przejazdu i stawiennictwa na rozprawach sądowych zgodnie ze złożonym zestawieniem. (424,80 zł i 537,71 zł). W uzasadnieniu podniósł, iż decyzją z dnia 11.09.2018 r organ rentowy orzekł zgodnie z żądaniem odwołującej się.

/pismo – k. 99/

Na rozprawie w dniu 19 października 2018 roku pełnomocnik ZUS wniósł o umorzenie postepowania, kwestionował wysokość przedstawionych kosztów, podnosząc, iż nie są to koszty przejazdu najtańszym środkiem lokomocji.

/e- prot. z dnia 19.10.18 00:00:59/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Zaskarżoną decyzją z dnia 27 grudnia 2017 roku ZUS I Oddział w Ł. ustalił ponownie wartość kapitału początkowego dla B. L. na kwotę 66.234,19 zł, przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego – 38,77%., 141 miesięcy okresów składkowych i 72 miesięcy okresów nieskładkowych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego został ustalony z lat 1980 – 1989.

/decyzja – k. 169 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 28 grudnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz umowy między Rzeczpospolitą Polską a Kanadą o zabezpieczeniu społecznym z dnia 2 kwietnia 2008 roku przyznał emeryturę B. L. od dnia 1 października 2017 r .

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury prze średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Ustalono:

- kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 12069,20 zł

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego – 247382,60 zł

- średnie dalsze trwanie życia – 263,20 miesięcy,

Wysokość emerytury wynosi 985,76 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że do stażu pracy nie uwzględniono okresu zatrudnienia od 1.09.1975 – 30.06.1978 w (...) Zakładach (...), gdyż okres ten nie został wystarczająco udokumentowany.

/decyzja – k. 181 akt ZUS/.

Decyzją z dnia 11 września 2017 roku ZUS I Oddział w Ł. ustalił ponownie wartość kapitału początkowego dla B. L. na kwotę73.112,38 zł, przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego – 40,50%., 170 miesięcy okresów składkowych i 72 miesięcy okresów nieskładkowych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego został ustalony z lat 1980 – 1989.

/decyzja – k. 223 akt ZUS/

Decyzją z dnia 12 września 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz umowy między Rzeczpospolitą Polską a Kanadą o zabezpieczeniu społecznym z dnia 2 kwietnia 2008 roku i zmienił decyzję z dnia 28.12.2017 r i przyznał emeryturę B. L. od dnia 1 października 2017 r .

Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury prze średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Ustalono:

- kwotę składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 12069,20 zł

- kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego – 273072,43 zł

- średnie dalsze trwanie życia – 263,20 miesięcy,

Wysokość emerytury wynosi 1083,36 zł.

Po waloryzacji emerytura wynosi 1115,64 zł.

W uzasadnieniu wskazano, że decyzją tą przeliczono świadczenie z uwzględnieniem okresu zatrudnienia 1.09.1975 – 30.06.1978 w (...) Zakładach (...). Do stażu pracy nie uwzględniono okresu wykonywania pracy w charakterze agenta od 6.11.1987 – 20.04.1988, ponieważ brak jest informacji, czy umowa trwała nieprzerwanie 6 miesięcy oraz czy osiągany dochód wynosił co najmniej 50 % najniższego wynagrodzenia. Ponadto poinformowano, że okresy ubezpieczenia na terenie Francji pozostają bez wpływu na wysokość emerytury z ustawodawstwa polskiego.

/decyzja – k.229 akt ZUS/.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Zgodnie z treścią art. 477 ¹³ k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części.

W sytuacji, gdy organ rentowy uwzględni żądanie strony, należy uznać, że postępowanie sądowe staje się w stosownym zakresie zbędne, toteż nie ma przesłanek do jego dalszego prowadzenia (w tej części, której dotyczy pozytywna dla strony decyzja).

Wobec tego, że w toku procesu zostały wydane decyzje – z dnia 11 i 12 września 2018 r , które uwzględniły odwołanie skarżącej, które sprowadzało się do żądania zaliczenia do okresu składkowego okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) w okresie 1.09.1975 – 30.06.1978 , Sąd umorzył postępowanie na podstawie powoływanego przepisu. Pełnomocnik wnioskodawczyni przyznał w piśmie procesowym, że wydana decyzja zaspakaja roszczenie wnioskodawczyni.

Na rozstrzygnięcie pozostawało bez wpływu wyłączenie w decyzji okresu pracy na podstawie umowy agencyjnej z uwagi na to, że w przypadku kwestionowania tej okoliczności wnioskodawczyni służy odwołanie od wydanej decyzji. Nie miało także wpływu nie uwzględnienie do okresu stażowego okresu zatrudnienia we Francji, ponieważ było bezsporne między stronami, że okoliczność ta pozostaje bez wpływu na wysokość emerytury.

O kosztach postępowania, Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc.

Zgodnie z art. 98 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Zgodnie z art. 477 ¹³ kpc zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji lub orzeczenia nie ma wpływu na bieg sprawy.

Zmiana decyzji polegającej na uwzględnieniu w całości żądania strony stanowi osiągnięcie przez odwołującego się zamierzonego skutku, co należy uznać jako zrównanie w skutkach z wygraniem sprawy. W postępowaniu cywilnym obowiązuje zasada odpowiedzialności za wynik procesu, ustawa nie wyłącza stosowania tej zasady także w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. W związku z powyższym, poprzez odesłanie na podstawie art. 13 § 2 do art. 98 § 1 KPC, organ powinien zwrócić odwołującemu się niezbędne koszty do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Skoro, wobec zmiany decyzji uwzględniającej w całości roszczenie odwołującego się, nastąpiło umorzenie postępowania, to organ rentowy należy uznać, w kontekście prawa do zwrotu kosztów procesu, za przegrywającego sprawę./tak: komentarz do art. 477 zez zn. 13 kpc pod red. Marszałkowska – Krześ 2017, opubl. w Legalis/

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy ostatecznie zmienił zaskarżone decyzje i przeliczył świadczenie emerytalne wnioskodawczyni zgodnie z jej wnioskiem, a zatem cel odwołań został przez wnioskodawczynię osiągnięty.

Zatem w świetle powyższych regulacji to organ rentowy jest stroną przegrywającą proces i to ta strona winna ponieść koszty procesu.

W rozpoznawanej sprawie pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o zasądzenie kosztów dojazdu do sądu (dwukrotnego ), w kwocie 424,80 zł za 27.04.2018 r (paliwo z wynajęciem 322,60 zł, koszty parkowania 8 zł, przejazd autostradą 58,20 zł, wyżywienie 24,30 zł, pkp – dojazd do P. 11,70 zł) oraz w kwocie 537,71 zł za 21.08.2018 r r (paliwo z wynajęciem 401,01 zł, koszty parkowania 19,50 zł, przejazd autostradą 100 zł, wyżywienie 17,20 zł), załączając potwierdzenie wydatków.

Do ustalenia wysokości niezbędnych, racjonalnych i celowych kosztów procesu należy stosować odpowiednio przepisy dotyczące ustalenia wysokości kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym.

Zgodnie z art. 91 USTAWY z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /Dz.U.2018.300 t.j,/ w wypadku gdy obowiązujące przepisy przewidują przyznanie stronie należności w związku z jej udziałem w postępowaniu sądowym, należności te przyznaje się stronie w wysokości przewidzianej dla świadków.

Zgodnie z art. 85 tej ustawy Świadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży - z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu - w wysokości rzeczywiście poniesionych, racjonalnych i celowych kosztów przejazdu własnym samochodem lub innym odpowiednim środkiem transportu. Górną granicę należności, o których mowa w ust. 1, stanowi wysokość kosztów przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Według tych samych zasad świadkowi przysługuje zwrot kosztów noclegu oraz utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej. Wysokość kosztów, o których mowa w ust. 1 i 3, świadek powinien należycie wykazać.

Kwestie te reguluje § 2, 3, 4,7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. (Dz. U. 2013 poz. 167).

Z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują, między innymi, zwrot kosztów:

a)przejazdów,

b)dojazdów środkami komunikacji miejscowej,

c)noclegów,

d)innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Środek transportu właściwy do odbycia podróży krajowej lub podróży zagranicznej, a także jego rodzaj i klasę, określa pracodawca.

Pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości udokumentowanej biletami lub fakturami obejmującymi cenę biletu środka transportu, wraz ze związanymi z nimi opłatami dodatkowymi, w tym miejscówkami, z uwzględnieniem posiadanej przez pracownika ulgi na dany środek transportu, bez względu na to, z jakiego tytułu ulga przysługuje. Na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży krajowej lub podróży zagranicznej samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem niebędącym własnością pracodawcy.

W przypadkach, o których mowa w ust. 3, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1265 oraz z 2013 r. poz. 21). Zgodnie z § 2 pkt 1 b przepisów wydanych na podstawie w/w art. 34 ust. 2a, tj. rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. z 2002 r., Nr 27, poz. 271 z późn. zm.) koszty używania pojazdów do celów służbowych pokrywa pracodawca według stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, które nie mogą być wyższe niż - dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm ³ – 0,8358 zł.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku Pracownikowi, który w czasie podróży krajowej lub podróży zagranicznej poniósł inne niezbędne wydatki związane z tą podróżą, określone lub uznane przez pracodawcę, zwraca się je w udokumentowanej wysokości. Wydatki, o których mowa w ust. 1, obejmują opłaty za bagaż, przejazd drogami płatnymi i autostradami, postój w strefie płatnego parkowania, miejsca parkingowe oraz inne niezbędne wydatki wiążące się bezpośrednio z odbywaniem podróży krajowej lub podróży zagranicznej.

Zgodnie z § 7 tego rozporządzenia dieta w czasie podróży krajowej jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia i wynosi 30 zł za dobę podróży. Należność z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży krajowej (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania służbowego w następujący sposób:

1) jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi:

a) mniej niż 8 godzin - dieta nie przysługuje,

b) od 8 do 12 godzin - przysługuje 50% diety,

c) ponad 12 godzin - przysługuje dieta w pełnej wysokości;

Mając na uwadze powyższe uregulowania, Sąd przyjął, iż należy zasądzić na rzecz wnioskodawczyni kwotę 891 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postaci kosztów dojazdu pełnomocnika do sądu, przy uwzględnieniu poniesionych wydatków na wyżywienie, opłaty za parkowanie i autostrady. Na kwotę tę złożyły się kwoty:

- 322,60 zł (jako koszt dojazdu samochodem z miejsca zamieszkania do Ł., bowiem iloczyn przejechanych kilometrów i stawki za 1 km wynikający z cytowanych przepisów nie przekracza tej kwoty – 204 km(odległość Ł. – P. )x 2 x 0,8358 zł = 341 zł)

- 8 zł – opłata za parkowanie

- 58,20 zł – przejazd autostradą

- 15 zł (w miejsce żądanej 24,30 zł), jako połowa diety, bowiem brak wykazania, że podróż trwała dłużej niż 12 godzin

- 11,70 zł – koszt biletu (...)

(łącznie za 27.04.2018 – 415,50 zł)

- 341 zł (jako koszt dojazdu samochodem z miejsca zamieszkania do Ł., w miejsce żądanej kwoty 401,01 zł, bowiem żądana kwota przekracza iloczyn przejechanych kilometrów i stawki za 1 km wynikający z cytowanych przepisów – 204 km(odległość Ł. – P. )x 2 x 0,8358 zł = 341 zł)

- 19,50 zł – opłata za parkowanie

- 100 zł – przejazd autostradą

- 15 zł (w miejsce żądanej 17,20 zł), jako połowa diety, bowiem brak wykazania, że podróż trwała dłużej niż 12 godzin

(łącznie za 21.08.2018 – 475,50 zł).

Wobec powyższego Sąd orzekł, jak w sentencji.