Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 424/17

(...)

Pozwem z dnia 18 listopada 2016 r. H. Ź. i L. Ź. (1) wnieśli przeciwko K. D. o zapłatę kwoty 5058,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 18 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powodowie wskazali, iż dnia 30 grudnia 2014 r. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (...) spółka cywilna Zakład (...) w K., H. i L. Ź. (1) zawarli z K. D. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) K. D. umowę zlecenia obejmująca wykonanie mapy do celów projektowych na drogę powiatową nr (...) ( (...)) P.-G. na terenie powiatu (...).

Następnie dnia 27 lutego 2015 r. strony zwarły kolejną umowę zlecenia, obejmująca wykonanie korekty rzędnych istniejącej na nawierzchni drogowej wraz z terenem przyległym. Powodowie wykonali zlecenia, wobec czego dnia 15 kwietnia 2015 r. sporządzili sprawozdanie z wykonanych prac. Powodowie wystawili na rzecz pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 9471 zł z terminem płatności do dnia 29 maja 2015 r. Mimo upławu terminu płatności pozwany nie spełnił roszczenia, wobec czego powodowie w dniu 12 czerwca 2015 r. ponownie wysłali pozwanemu fakturę. Dnia 15 czerwca 2015 r. pozwany uiścił na rzecz powodów kwotę 5000 zł tytułem częściowej płatności faktury. Mimo skierowanego wezwania do zapłaty pozostałej kwoty, pozwany nie spełnił roszczenia. Powodowie skapitalizowali odsetki, wobec czego kwota dochodzona pozwem wyniosła 5058,80 zł (4471 zł + odsetki ustawowe za opóźnienie).

Nakazem zapłaty z dnia 7 lutego 2017 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie, pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości wnosząc o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej. W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwany zakwestionował żądanie pozwu, wskazując, iż po zapłacie pierwszej kwoty wynikającej z faktury VAT, w dziele wykonanym przez powodów ujawniły się istotne wady, wobec czego powodowie nie wykonali zobowiązania w sposób prawidłowy.

Pismem z dnia 14 marca 2018 r. powodowie wnieśli o modyfikację powództwa poprzez zasądzenie na rzecz powodów solidarnie kwoty dochodzonej pozwem oraz zasądzenie kwoty 744,89 zł tytułem kosztów odzyskiwania należności.

Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2018 r. Sąd uznał zmianę powództwa za niedopuszczalną wobec rozpoznawania sprawy w postępowaniu uproszczonym.

Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Pismem z dnia 6 marca 2019 r. pozwany wniósł o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku.

Postanowieniem z dnia 18 marca 2019 r. Sad przywrócił pozwanemu termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia oraz wstrzymał wykonanie wyroku wydanego w niemniejszej sprawie. Jak wynika z akt sprawy pismem z dnia 21 sierpnia 2018 r. pozwany wniósł o zezwolenie na złożenie pisma procesowego zawierającego wnioski dowodowe oraz stanowisko pozwanego. Postanowieniem z dnia 28 września 2018 r. zezwolono stronie pozwanej na złożenie ww. pisma. Nadto jak wynika z akt sprawy, zarządzeniem z dnia 1 sierpnia 2018r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 8 listopada 2018 r., zarządzenie to – jak się okazało – mimo wygenerowania dokumentu zawiadomienia, nie zostało wykonane, ponieważ nie ma w systemie jego numeru nadawczego. Na rozprawie w dniu 8 listopada 2018 r. Sąd omyłkowo na podstawie zwrotnego potwierdzenia odbioru przesyłki zawierającej odpis postanowienia o zezwoleniu na złożenie pisma procesowego z dnia 21 sierpnia 2018 r. uznał prawidłowe zawiadomienie pełnomocnika o terminie rozprawy. Na tym terminie Sąd dopuścił dowód z dokumentu złożonego przez pozwanego i to mimo protestów stron powodowej. W toku postępowania pozwany został przesłuchany w drodze odezwy i przedstawił swoje stanowisko również w pismach procesowych. Jakkolwiek było błędem uznanie, że strona pozwana jest prawidłowo zawiadomiona o ostatnim terminie rozprawy, to w ogóle nie miało to wpływu na treść rozstrzygnięcia. Wobec dopuszczenia dowodów wskazanych w treści pisma z dnia 21 sierpnia 2018 r., nie doszło do naruszenia prawa do obrony w świetle niezawiadomienia pełnomocnika o terminie rozprawy a uwzględnieniu wniosków dowodowych złożonych w piśmie z dnia 21 sierpnia 2018 r.. Nie można też stosować automatyzmu w postaci zestawiania pozbawienia prawa do obrony z niezawiadomieniem o terminie rozprawy, co skutkowało że Sąd przywrócił pozwanemu termin do złożenia wniosku o uzasadnienie

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 14 listopada 2012 r. K. D., zawarł z (...) (...) umowę nr W..272.8.2012.TŻ.PN, przedmiotem której było opracowanie dokumentacji technicznej wymaganej dla realizacji inwestycji pn. „Rozbudowa drogi powiatowej nr (...) P.-G.-W. na odcinku P.-G.”.

Dowód:

- umowa z dnia 14 listopada 2012 r. k. 154-157;

Dnia 30 grudnia 2014 r. (...) K. D., zleciła (...) spółce cywilnej Zakładowi (...) w K. H. i L. Ź. (2) wykonanie mapy do celów projektowych na drogę powiatową nr (...) ( (...)) P.-G. przebiegającą na terenie powiatu (...). Zlecenie miało zostać w wersji papierowej w skali 1:500, mapa miała zostać wykonana zgodnie z załącznikiem otrzymanym od pozwanego działającego na zlecenie (...) (...) oraz w wersji elektronicznej w formacie „rastry.” z wyznaczonymi granicami działem w osobnym pliku w formacie „.dwg.” Zlecenie miało zostać wykonane do dnia 13 lutego 2015 r. poprzez dostarczenie mapy do siedziby pozwanego mieszczącej się przy ul. (...) w G..

W treści zlecenia strony ustaliły wynagrodzenie w kwocie 5200 zł netto powiększone o należny podatek VAT.

Dowód:

- zlecenie z dnia 30 grudnia 2014 r. nr L.dz. 64/RL/KP/14 k. 11-12;

- zeznania L. Ź. (1) k. 100;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Dnia 27 lutego 2015 r. strony zawarły kolejne zlecenie, rozszerzenie zakresu aktualizacji mapy do celów projektowych o wykonanie korekty rzędnych istniejącej nawierzchni drogowej wraz z terenem przyległym przebiegającym na terenie (...) (...). Pomiar wysokościowy miał zostać wykonany w przekrojach poprzecznych co 30m i w punktach charakterystycznych, dane punktów miały wysokościowych xyz miały zostać podane w postaci pliku tekstowego lub „.dwg.” Zlecenie było rozszerzeniem zlecenia z dnia 30 grudnia 2014 r. termin wykonania zlecenie upływał dnia 6 marca 2015 r. poprzez dostarczenie materiałów na nośniku CD do siedziby pozwanego.

Wynagrodzenie ustalono na kwotę 2500 zł netto powiększone o należny podatek VAT.

Dowód:

- zlecenie z dnia 27 lutego 2015 r. nr L.dz. 68/RL/KP/15 k. 13;

- zeznania L. Ź. (1) k. 100;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Dnia 15 kwietnia 2015 r. powodowie sporządzili sprawozdanie z wykonanych prac, wskazując, iż pomiar wysokościowy nawierzchni drogi (okolice ronda ul. (...), ul. (...)) w oparciu o zniwelowany punkt osnowy (...)Stwierdzono błędne rzędne na mapie zasadniczej różnica +0,16m. wykonano niwelację nawierzchni drogi na całej długości opracowania w punktach istniejących przekrojów jako ciąg dwustronnie dowiązany do reperu nr (...) do reperu nr (...). Zniwelowano punkt 1086 i uzyskano rzędną 5,76 zgodną z opisem topograficznym. Rzędne na mapie poprawiono.

Dowód:

- sprawozdanie z dnia 15 kwietnia 2015 r. k. 14;

- karty rejestracyjne arkusz 1 i 2 k. 15-16;

- zeznania L. Ź. (1) k. 100;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Dnia 15 maja 2015 r. powodowie wystawili na rzecz pozwanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 9471 zł brutto (7700 zł netto) tytułem pomiaru uzupełniającego syt.- wys. Aktualizacji mapy zasadniczej w skali 1:500, sporządzenia mapy do celów projektowych w postaci/wersji analogowej i numerycznej w kwocie 5200 zł netto oraz tytułem pomiaru wysokościowego w przekrojach poprzecznych co 30 m i w punktach charakterystycznych, wykonano korektę rzędnych, zaktualizowano mapę zasadniczą w skali 1:500 oraz mapy do celów projektowych w postaci/wersji analogowej i numerycznej w kwocie 2500 zł. termin płatności faktury upływał dnia 29 maja 2015 r.

Wiadomością e-mail z dnia 16 maja 2015 r. powodowie przesłali fakturę VAT pozwanemu, przesyłając również poświadczoną przez (...) Ośrodek (...) w G. kartę rejestracyjną.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 17;

- wiadomość e-mail z dnia 16 maja 2015 r. k. 18;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Mimo upływu terminu płatności, pozwany nie spełnił roszczenia wynikającego z faktury VAT, wobec czego wiadomością e-mail z dnia 12 czerwca 2015 r. powodowie ponownie wysłali wystawioną fakturę VAT.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 12 czerwca 2015 r. k. 18;

Przelewem z dnia 15 czerwca 2015 r. pozwany uiścił na rzecz powodów kwotę 5000 zł tytułem częściowej płatności faktury VAT nr (...).

Dowód:

- wydruk historii rachunku k. 19;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Wiadomością e-mail z dnia 2 grudnia 2015 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty pozostałej kwoty 4471 zł tytułem wystawionej faktury VAT wskazując na 187 dni opóźnienia.

Dowód:
- wiadomość w-mail z dnia 2 grudnia 2015 r. k. 20;

- zeznania L. Ź. (1) k. 100;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Pismem z dnia 9 lutego 2016 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 4471 zł w terminie 7 dni

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dna 9 lutego 2016 r. wraz z dowodem doręczenia k. 21-22;

- zeznania L. Ź. (1) k. 100;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Wiadomością e-mail z dnia 31 marca 2017 r. pozwany zwrócił się do powodów z propozycją zawarcia ugody pozasądowej, jednakże strony nie doszły do porozumienia.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 31 marca 2017 r. k. 105;

- projekt ugody k. 106;

- korespondencja e-mail k. 107;

- zeznania L. Ź. (1) k. 100;

- zeznania K. D. k. 144-146;

Dnia 23 października 2018r . powodowie oświadczyli, iż zaprzeczają roszczeniom z rękojmi, nie kierowano do nich wezwań do usunięcia wad, nie byli wzywani do zapłaty kar umownych oraz ustalili, iż dzieło miało zostać wysłane pocztą, wobec czego doręczenie listem polecony zastępowało protokolarny odbiór dzieła. Nadto to powodowie wykryli wady dzieła i sami je usunęli.

Dowód:

- oświadczenia z dnia 23 października (...). k. 163;

- wydruk mapy k. 166;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione niemal w całości.

Stan faktyczny sprawy został ustalony w oparciu o bezsporne i wiarygodne dowody, a także zeznania stron.

Sąd przyjął, że strony zawarły umowy o dzieło. Przedmiotem których było wykonanie mapy do celów projektowych na drogę powiatową nr (...) ( (...)) P.-G. przebiegającą na terenie (...) (...) oraz wykonanie korekty rzędnych istniejącej nawierzchni drogowej wraz z terenem przyległym przebiegającym na terenie powiatu (...).

Zgodnie z treścią art. 627 kodeksu cywilnego przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Należy przyjąć, że wykonanie oznaczonego dzieła jest zwykle określonym procesem pracy lub twórczości o możliwym do wskazania momencie początkowym i końcowym, którego celem jest doprowadzenie do efektu (rezultatu) przyjętego przez strony w momencie zawierania umowy (szerzej zob. S. Buczkowski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 416–417). Umowa o dzieło stanowi zatem typowe zobowiązanie rezultatu zamierzonego przez strony.

Powodowie wykazali fakt zawarcia umów, wysokość ceny usługi, którą ustalili z pozwanym, a także okoliczność wykonania przedmiotu dzieła, w postaci kart rejestracyjnych, potwierdzających wpisanie sporządzonych przez powodów map do rejestrów przez (...) Ośrodek (...) w G..

Należy mieć na uwadze, iż pozwany nie zakwestionował na żadnym etapie faktu zawarcia umowy, kwestionując zapłatę pozostałej części wynagrodzenia wobec stwierdzenia wad w wykonanych przez powodów dziełach. W szczególności podkreślić należy fakt, iż jak zeznał sam pozwany, wystawiona przez powodów faktura VAT została przez niego przyjęta i uwzględniona w rejestrze VAT. Już tylko to jest wystarczające do uwzględnienia powództwa, ponieważ nikt nie przyjmuje faktury, z którą się nie zgadza. Rejestr VAT ma też zawierać faktury dokumentujące prawdziwe zdarzenia gospodarcze. Jeżeli faktura jest w rejestrze Vat to znaczy, że pozwany przyznaje, że miała miejsce usługa oraz że należność za usługę wynosi tyle ile na ujętej w rejestrze fakturze.

Stanowisko pozwanego wyrażone w sprzeciwie ograniczyło się jedynie do zaskarżenia nakazu zapłaty w całości, wniosku o zasądzenie na jego rzecz kosztów postepowania oraz do podniesienia zarzutu niewłaściwości miejscowej. Pozwany w zakresie stwierdzonych wad, ograniczył się jedynie do stwierdzenia, iż po zapłacie części wynagrodzenia stwierdzono wady, jednakże nie wskazał jakie konkretnie wady zostały ujawnione.

Nadto wbrew zeznaniom pozwanego, nie wykazał on aby wzywał powodów do usunięcia powstałych wad, nie wyznaczył powodom konkretnego terminu na ich usunięcie, a w szczególności nie oświadczył o obniżeniu ceny ze względu na wady oraz finalnie mimo zastrzeżeń co do jakości dzieła zawarł z powodami kolejne zlecenie.

Zgodnie z art. 636 k.c. §1 jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Natomiast zgodnie z art. 638§1 k.c. w zw. z 560 §1 k.c. do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Odpowiedzialność przyjmującego zamówienie jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.

Pozwany powinien wykazać z jakich względów i w jakim zakresie kwestionuje zasadność powództwa, to jest wykazać fakt wadliwego wykonania umowy przez stronę powodową, czego nie uczynił. Dla obniżenia wynagrodzenia konieczne jest przeprowadzenie procedury określonej w art. 636 k.c., co miejsca nie miało. Strona powodowa w pierwszym rzędzie wykazała zawarcie umów. Nadto na podstawie przyjętej przez pozwanego faktury VAT wykazała, że wykonała prawidłowo powierzone jej prace, które zostały przyjęte. Okolicznościom tym nie zaprzeczył pozwany, nie ustosunkowała się do tych twierdzeń strony powodowej poprzez wykazanie, iż (...) (...) skierował w stosunku do pozwanego zastrzeżenia czy nałożył obowiązek usunięcia wad projektowych. Z treści załączonych do pozwu dokumentów nie wynika również, aby pozwany kwestionował kierowane do niego wezwania do zapłaty, wskazując w zeznaniach na kontakt telefoniczny z powodami oraz próbę ugodowego rozwiązania sporu która nie doszła do skutku. Podkreślić też należy pewną nieracjonalność przedstawianego przez pozwanego postępowania, ponieważ mimo zastrzeżeń do prac powodów, zleca on im kolejne prace. Oczywiście pozwany podaje, że jest to efekt uniknięcia opóźnienia, ale zdaniem Sądu oznacza to że praca powodów zostały przez pozwanego ostatecznie zaakceptowane. Nie jest tak, że były one złe, ponieważ gdyby takie były, nie otrzymaliby oni kolejnego zlecenia. Pozwany nie wykazał też z jakiego powodu obniżył część wynagrodzenia i dlaczego akurat w takiej kwocie.

Odnosząc się jeszcze do kwestii ujęcia faktury w rejestrze VAT, to zgodnie ze stanowiskiem Sądu Okręgowego w Szczecinie przedstawionym w wyroku z dnia 24 lipca 2013 r. w sprawie VIII Ga 81/13 i które to stanowisko Sąd Rejonowy akceptuje, przyjąć należało, iż zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług VAT z którego wynika, że podatkiem naliczonym jest kwota wynikająca z faktury, zaś stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 tej ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Należy zauważyć, że prawo do odliczenia wiąże się tylko z otrzymaniem faktury dokumentującej rzeczywisty obrót gospodarczy. A contrario zatem w przypadku przesłania faktury VAT nie dokumentującej rzeczywistego obrotu gospodarczego odbiorca wskazany w tej fakturze winien ją odesłać. Inaczej rzecz ujmując należy uznać za sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego takie zachowanie przedsiębiorcy, który – jak twierdzi – kwestionuje wysokość wynagrodzenia z umowy odpowiadającego przedstawionej mu fakturze VAT, przyjmie ją jednak mimo kwestionowania wysokości roszczenia. Skoro zatem pozwany przyjął przedmiotową fakturę, to tym samym należało uznać w drodze domniemania faktycznego, że pomiędzy pozwanym a powodami doszło do zawarcia umowy której przedmiotem było wykonanie mapy do celów projektowych oraz jej korekty.

Potwierdzeniem powyższego jest także okoliczność, że pozwany dokonał częściowej wpłaty należności wynikających z tej faktury VAT, mianowicie kwoty 5000 zł (k. 19).

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemal w całości. Kwota objęta pozwem wynika z faktury, w której określono termin płatności oraz wysokości skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie na dzień wniesienia powództwa, wobec czego powództwo podlegało oddaleniu w zakresie odsetek od dnia 18 listopada 2017 r. do dnia 20 listopada 2017 r. albowiem pozew złożono dnia 21 listopada 2017 r. W zakresie odsetek sąd orzekał na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 k.c. powodowi za czas opóźnienia w wypłacie należnych mu świadczeń przysługują odsetki za okres opóźnienia w wysokości ustawowej.

W tym stanie rzeczy należało orzec, jak w pkt. I i II wyroku.

Rozstrzygnięcie o tych kosztach z punktu III. wyroku znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te składa się opłata od pozwu w wysokości 250 złotych, opłata od pełnomocnictwa i wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika w łącznej wysokości 1817 złotych stosownie do treści § 2 pkt 4 i § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 listopada 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (DZ. U. 2015 poz. 1800) oraz koszt postępowania zażaleniowego w wysokości 300 zł tytułem kosztów zastępstwa w postępowaniu zażaleniowym oraz 86,40 zł tytułem zwrotu kosztów zgodnie z przedstawionym zestawieniem (k. 164).