Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan-Karasińska

Protokolant: Karol Szwej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 maja 2018 r. w Warszawie

sprawy K. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę

na skutek odwołania K. M.

od decyzji z dnia 24 sierpnia 2017 r. znak:(...)Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. i odwołania z dnia 17 lipca 2017 r. od decyzji z dnia 20 kwietnia 2017 r. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. znak: (...)

1.  umarza postępowanie w zakresie odwołania odwołującego K. M. z dnia 17 lipca 2017 r., od decyzji z dnia 20 kwietnia 2017 r. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. znak: (...)w zakresie zmienionym decyzją z dnia 24 sierpnia 2017 r., w pozostałym zakresie oddala odwołanie z dnia 17 lipca 2017 r.;

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 24 sierpnia 2017 r. znak: (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. częściowo w ten sposób, że zalicza ubezpieczonemu K. M. jako okres składkowy okres zatrudnienia od 1 września 1970 r. do 20 czerwca 1973 r. w Zespole Szkół Zawodowych (...);

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującego K. M. tytułem zwrotu kosztów procesu w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwotę 180 złotych (sto osiemdziesiąt złotych 00/100).

UZASADNIENIE

Ubezpieczony K. M. w dniu 17 lipca 2017 roku, odwołał się od decyzji organu rentowego z dnia 20 kwietnia 2017 roku, znak: (...) odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury. Odwołujący wskazał, że organ rentowy niezasadnie nie zaliczył mu do stażu pracy okresu od 1 lipca 1973 roku do 25 sierpnia 1974 roku, kiedy to pracował w gospodarstwie rolnym swojego dziadka. ( odwołanie z dnia 17 lipca 2017 roku, k. 1 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 sierpnia 2017 roku wniósł o odrzucenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁰ § 1 k.p.c. Jednoczenie organ rentowy wskazał, że wyrokiem z dnia 19 maja 2017 roku, sygn. akt VII U 277/17 Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji z dnia 21 grudnia 2016 roku odmawiającej prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Ponadto podał, że w dniu 20 kwietnia 2017 roku odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury nieuwzględniająca okresu pracy w gospodarstwie rolnym dziadka od 1 lipca 1973 roku do 25 sierpnia 1974 roku, ponieważ okres ten nie został należycie udowodniony. Po przedłożeniu dodatkowych dokumentów decyzją z dnia 24 sierpnia 2017 roku ww. okres pracy został doliczony, jednak odwołujący nadal nie legitymował się wymaganym 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. ( odpowiedź na odwołanie, k. 3 – 3v a.s.)

Ubezpieczony w dniu 5 października 2017 roku wniósł kolejne odwołanie, tym razem od decyzji z dnia 24 sierpnia 2017 roku, znak: (...)również odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury. Odwołujący zakwestionował fakt niezaliczenia mu przez organ rentowy do ogólnego stażu pracy okresu odbywania praktycznej nauki zawodu w Zespole Szkół Zawodowych (...) od 1 września 1970 roku do 20 czerwca 1973 roku z uwagi na brak dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy. ( odwołanie, k. 2 akt VII U 1719/17)

Zarządzeniem z dnia 8 stycznia 2018 roku Sąd połączył celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy z odwołania od decyzji z dnia 20 kwietnia 2017 roku oraz od decyzji z dnia 24 sierpnia 2017 roku. ( zarządzenie z dnia 8 stycznia 2018 roku, k. 5 akt VII U 1719/17)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony K. M. (urodzony w dniu (...)) w dniu 13 października 2016 roku złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniosek o wcześniejszą emeryturę ( wniosek o emeryturę, k. 1 -7 tom I a.r.). Do wniosku ubezpieczony dołączył kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentami potwierdzającymi okresy jego zatrudnienia.

Powyższe skutkowało przeprowadzeniem przez organ rentowy postępowania wyjaśniającego, w toku którego organ rentowy pierwotnie ustalił, że ubezpieczony nie legitymuje się 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach oraz 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Jednocześnie organ rentowy Organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 7 stycznia 1987 roku do 31 lipca 1989 roku w zakładzie pracy (...) T. K. oraz okres odbywania praktycznej nauki zawodu w Zespole Szkół Zawodowych (...). Organ rentowy przyjął za udowodnione okresy nieskładkowe wynoszące 8 miesięcy i 10 dni oraz składkowe 18 lat, 7 miesięcy i 16 dni, łącznie 19 lat, 3 miesiące i 26 dni. Na podstawie ww. ustaleń organ rentowy wydał w dniu 21 grudnia 2016 roku decyzję odmawiającą ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury. ( decyzja z dnia 21 grudnia 2016 roku, znak: (...)

Ubezpieczony odwołał się od ww. decyzji inicjują postępowanie sądowe VII U 277/17. Wyrokiem z dnia 19 maja 2017 roku Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie oddalił odwołanie od decyzji z dnia 21 grudnia 2016 roku. W wyniku wniesienia przez odwołującego środka zaskarżenia sprawa w toku kontroli instancyjnej trafiła do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, który wyrokiem z dnia 15 marca 2018 roku oddalił apelację. ( wyrok z dnia 19 maja 2017 roku, k. 67 akt VII U 277/17, wyrok z dnia 15 marca 2018 roku, k. 144 akt VII U 277/17)

W dniu 19 stycznia 2017 roku ubezpieczony wnioskował o ponowne rozpatrzenie jego wniosku o wcześniejszą emeryturę, dołączając dodatkowe dokumenty w postaci legitymacji ubezpieczeniowej oraz umowy o pracę z H. K. ( wniosek z załącznikami, k. 109-113 tom I a.r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją z dnia 2 marca 2017r., znak: (...)zmienił wcześniej wydaną decyzję w części dotyczącej zaliczonego stażu pracy na dzień 1 stycznia 1999 roku i ponownie odmówił K. M. prawa do wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 roku nie spełnił dwóch warunków, tj. nie udowodnił 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do okresów składkowych i nieskładkowych organ rentowy zaliczył okres zatrudnienia ubezpieczonego u H. K. w zakładzie pracy „Wyrób długopisów i mazaków” w okresach: od dnia 7 stycznia 1987 roku do dnia 12 kwietnia 1987 roku, od dnia 18 kwietnia 1987 roku do dnia 31 maja 1987 roku oraz od dnia 8 czerwca 1987 roku do dnia 31 lipca 1989 roku. W dalszym ciągu nie został jednak uwzględniony okres odbywania praktycznej nauki zawodu w Zespole Szkół Zawodowych (...) od dnia 1 września 1970 roku do dnia 20 czerwca 1973 roku z uwagi na brak umowy zawartej między ubezpieczonym a (...). Organ rentowy poinformował, że w przypadku zaliczenia ww. okresu, ubezpieczony nadal nie będzie spełniał warunku 25 lat ogólnego stażu pracy (ogólny staż pracy wynosi 21 lat, 10 miesięcy i 9 dni). Organ rentowy nie uwzględnił ponadto jakichkolwiek okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, ponieważ ubezpieczony nie przedstawił oryginalnych świadectw pracy potwierdzających taką okoliczność, wystawionych według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku. ( decyzja z dnia 2 marca 2017 roku, znak: ENS/20/045128209, k. 121 tom I a.r.)

Ponownie analizując dokumentację kadrową ubezpieczonego organ rentowy wydał kolejną decyzją z dnia 20 kwietnia 2017 roku, którą odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury. Została ona wydana na podstawie tych samych ustaleń co decyzja z dnia 2 marca 2017 roku, jednak organ rentowy wskazał dodatkowo, że nie uwzględnił okresu pracy w gospodarstwie rolnym dziadka od 1 lipca 1973 roku do 25 sierpnia 1974 roku, ponieważ okres ten nie został wystarczająco udowodniony. ( decyzja z dnia 20 kwietnia 2017 roku, znak: (...)

W wyniku złożenia przez odwołującego dodatkowej dokumentacji organ rentowy wydał w dniu 24 sierpnia 2017 roku kolejną decyzję odmawiająca ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury. Organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu do okresów składkowych i nieskładkowych okres pracy w gospodarstwie rolnym dziadka, które w związku z tym wyniósł łącznie 23 lata i 4 dni. Nadal jednak odwołujący nie spełniał przesłanki legitymowania się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym oraz 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. ( decyzja z dnia 24 sierpnia 2017 roku, znak: (...)

K. M. od decyzji z dnia 20 kwietnia 2017 roku oraz z dnia 24 sierpnia 2017 roku odwołał się inicjując niniejsze postępowanie sądowe, w toku którego ustalono, że ubezpieczony od dnia 1 września 1970 roku do dnia 31 sierpnia 1973 roku uczęszczał do (...) Szkoły Zawodowej Zespołu Szkół Zawodowych (...) w W. przy ul. (...) i kształcił się w zawodzie montera aparatury radiowej i telewizyjnej. Ww. szkoła w latach 1970 – 1973 składki na ubezpieczenia społeczne rozliczała na podstawie deklaracji bezimiennych. ( świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej, k. 17 a.r., świadectwo szkolne, k. 19 tom I a.r., świadectwo szkolne, k. 21 tom I a.r., pismo z Kuratorium (...) w W. z dnia 16 kwietnia 2018 roku, k. 78 a.s., skrócone potwierdzenie ubezpieczenia pracownika, k. 72 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie: dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, dokumentów znajdujących się w aktach rentowych oraz dołączonych akt osobowych.

Dowody w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniają.

Zdaniem Sądu zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie K. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 20 kwietnia 2017 roku, znak: (...) oraz z dnia 24 sierpnia 2017 roku, znak: (...), zasługuje na uwzględnienie jedynie w zakresie uwzględnienia do okresów składkowych i nieskładkowych okresu praktycznej nauki zawodu od dnia 1 września 1970 roku do dnia 31 sierpnia 1973 roku w (...) Szkoły Zawodowej Zespołu Szkół Zawodowych (...) w W..

W pierwszej kolejności należało wskazać, że zaskarżona decyzja z dnia 20 kwietnia 2017 roku została zmieniona przez decyzję z dnia 24 sierpnia 2017 roku, znak: (...) zgodnie z żądaniem ubezpieczonego zawartym w odwołaniu z dnia 17 lipca 2017 roku, mianowicie organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu okres pracy w gospodarstwie rolnym dziadka od 1 lipca 1973 roku do 25 sierpnia 1974 roku. Zgodnie z art. 477 ¹³ § 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1822, dalej: k.p.c.) zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. W związku z powyższym Sąd umorzył postępowanie w zakresie odwołania ubezpieczonego z dnia 17 lipca 2017 roku od decyzji z dnia 20 kwietnia 2017 roku, w zakresie zmienionym decyzją z dnia 24 sierpnia 2017 roku mając na uwadze, że uwzględnione zostało żądanie powoda w zakresie zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym dziadka.

Odnosząc się do kwestii zaliczenie odwołującemu do okresów składkowych i nieskładkowych okresu praktycznej nauki zawodu od dnia 1 września 1970 roku do dnia 31 sierpnia 1973 roku w (...) Szkoły Zawodowej Zespołu Szkół Zawodowych (...) w W. Sąd zważył, że zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1383 t.j. dalej: ustawa emerytalna) za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 roku okresy zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 roku.

W myśl § 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania, przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników zwanych w dalszym ciągu "młodocianymi", może odbywać się w zakładach pracy jako nauka zawodu, bądź przyuczenie do wykonywania określonej pracy.

Dalej zgodnie z § 1 pkt 1 powyższego rozporządzenia, zakład pracy jest obowiązany zawrzeć z młodocianym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, która powinna określać:

1.  rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy),

2.  czas trwania przygotowania zawodowego,

3.  sposób dokształcania teoretycznego młodocianego,

4.  wysokość wynagrodzenia.

Podobnie przewidywała obowiązująca w spornym okresie, tj. przed wejściem w życie Kodeksu pracy, ustawa z dnia 2 lipca 1958 roku o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. z 1958 r. Nr 45, poz. 226).

Zgodnie z art. 3 tej ustawy młodociani mogli być zatrudniani przez zakłady pracy tylko w celu: nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy, odbycia wstępnego stażu pracy. Zgodnie z art. 4 ust. 1 nauka zawodu trwała od 2 do 4 lat. Zgodnie z art. 9 ust. 1 zakład pracy przyjmując młodocianego na naukę zawodu, w celu przyuczenia do określonej pracy oraz odbycia wstępnego stażu pracy był obowiązany zawrzeć z nim na piśmie umowę określającą zawód albo rodzaj pracy, w jakim młodociany będzie szkolony, czas trwania nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy lub wstępnego stażu pracy oraz zasadnicze obowiązki i uprawnienia młodocianego. Zgodnie z art. 10 okresy nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy oraz wstępnego stażu pracy są okresami zatrudnienia. Według art. 12 ust. 1 młodociani zatrudnieni przez zakłady pracy obowiązani byli do dokształcania się do czasu ukończenia 18 lat życia. Jeżeli młodociany nie zakończył nauki zawodu przewidzianej w art. 4 ust. 1 do ukończenia 18 lat życia, obowiązek dokształcania się jego mógł być przedłużony nie więcej niż o 1 rok, o ile dokształcanie dotyczyło obranego zawodu. Zgodnie z ust. 2 młodociani przyjęci do pracy, do przyuczania do określonej pracy lub do odbycia wstępnego stażu pracy po przyuczeniu do określonej pracy byli obowiązani: jeżeli ukończyli 8 klas szkoły podstawowej - do dokształcania się zawodowego lub ogólnokształcącego. Zgodnie z art. 13 ust. 3 do czasu pracy młodocianych (ust. 1 i 2) wlicza się czas dokształcania określonego w art. 12 ust. 2 i 3 bez względu na to, czy nauka odbywa się w godzinach pracy czy poza godzinami pracy, jednakże w wymiarze nie większym niż 18 godzin tygodniowo. Zgodnie z art. 17 ust. 3 na wniosek młodocianego objętego dokształcaniem zakład pracy powinien mu udzielić urlopu w okresie ferii szkolnych.

Z powyższych przepisów wynika, że przyjmowano do pracy młodocianych między innymi w celu nauki zawodu. Ubocznym obowiązkiem młodocianego pracownika było dokształcanie się, a czas nauki w szkole był wliczany do czasu pracy. Odwołujący przedstawił świadectwo ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej. Pomimo, iż ubezpieczony nie przedstawił umowy o praktyczną naukę zawodu to innymi dokumentami w tym potwierdzeniem ubezpieczenia pracowników udowodnił, że w okresie od dnia 1 września 1970 roku do dnia 31 sierpnia 1973 roku pozostawał w zatrudnieniu na podstawie umowy o praktyczną naukę zawodu i okres ten należy zaliczyć jako okres składkowy.

Wobec powyższego Sąd zmienił w tym zakresie decyzję organu rentowego uwzględniając do okresów składkowych i nieskładkowych okres nauki zawodu od dnia 1 września 1970 roku do dnia 31 sierpnia 1973 roku w (...) Szkoły Zawodowej Zespołu Szkół Zawodowych (...) w W..

Sąd zauważył, że zgodnie z art.184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1383 t.j., dalej: ustawa emerytalna) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. zgodnie z art. 196 ustawy - w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).

Tym samym na mocy powyższego odesłania co do ubezpieczonego zastosowanie znajduje art. 32 ustawy, w myśl którego ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 natomiast ust. 4 cytowanego artykułu stanowi, że wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie których tym osobom przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Z tych przyczyn odpowiednie zastosowanie mają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43, ze zm.). W myśl § 3 i 4 w/w rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku emerytura przysługuje mężczyźnie zatrudnionemu w szczególnych warunkach, który:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia wynoszący 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach,

3)  nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego,

4)  warunki do uzyskania emerytury spełnił do 31 grudnia 2007 roku.

Okres wykonywania tego rodzaju zatrudnienia stwierdza zakład pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy zgodnie z § 2 ust. 2 cytowanego rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku. Tym samym zgodnie z przepisami § 2 rozporządzenia, tylko praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy może zostać uznana za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych.

Niektórzy ubezpieczeni ubiegający się o świadczenie mają problemy z dostarczeniem wymaganej dokumentacji (zaświadczenia z zakładu pracy potwierdzające zatrudnienie lub pracę w warunkach szczególnych) i w konsekwencji - wobec ograniczonej dopuszczalności zastosowania innych środków dowodowych w postępowaniu przed organem rentowym (np. zeznań świadków czy ogólnych wpisów w książeczce ubezpieczeniowej) – mogą nie nabyć prawa do świadczenia. Sąd zauważył, że w dacie wydania przez organ rentowy decyzji możliwość dowodzenia była ograniczona Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz.1412 – które zmieniło rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń - Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.). Zgodnie z obowiązującym § 22 ust 1 i ust.2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 roku, Nr 237, poz. 1412) (ust.1) Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: (ust.1 pkt.1) legitymacja ubezpieczeniowa; (ust.1 pkt.2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. (ust.2) Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie
może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres (§ 27 rozporządzenia). Dowody z dokumentów, pisemne zeznania świadków oraz pisemne oświadczenia zainteresowanego powinny być dołączone do wniosku w oryginale.

Wyjątek od tej zasady przewidziany został w § 28 Rozporządzenia, w myśl którego (ust.1) Środkiem dowodowym w postępowaniu przed organem rentowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających stan zdrowia oraz dotyczących okresów składkowych i nieskładkowych, a także wysokości wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, wydawane przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy.

Jak zatem wynika to z powyższego możliwość dowodzenia przed organem rentowym jest tym samym ściśle ograniczona przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz.1412), które to przepisy umożliwiają w toku postępowania administracyjnego miedzy innymi przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków wyłącznie na okoliczność potwierdzenia okresu składkowego i nie zawierają delegacji co do możliwości zaliczania okresów zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Natomiast zgodnie z utrwalonym i zachowującym dalszą aktualność stanowiskiem orzecznictwa (odnoszącym się bezpośrednio do wcześniej obowiązującego aktu prawnego regulującego kwestię postępowania przed organami rentowymi tj. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń - Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm., które zostało następnie zastąpione Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe - Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz.1412) - w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w treści Rozporządzenia w sprawie postępowania dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 roku, sygn. akt II URN 3/95, L.). W postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązują odstępstwa od ogólnych zasad dowodzenia podyktowane dążeniem do pełnego i wszechstronnego rozstrzygnięcia wszystkich kwestii spornych. W praktyce oznacza to, że w postępowaniu tym dopuszczalne jest wykazanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 roku, sygn. akt II URN 23/95, L.). W trakcie postępowania dowodowego w sprawach z ubezpieczenia społecznego, mogą być przeprowadzane wszelkie dowody przewidziane przepisami kodeksu postępowania cywilnego, w tym także dowód z zeznań świadków, w celu udowodnienia wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia (odmiennie niż w trakcie postępowania przed organem rentowym), ale wiarygodność i moc wszystkich dowodów jest oceniana przez Sąd według jego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 roku, III AUa 482/07, Apel.-W-wa 2008/1/154). W ocenie Sądu Okręgowego powołane powyżej tezy, wyrażone w orzecznictwie, w sposób jednoznaczny wskazuj te okoliczności, których spełnienie jest niezbędne dla ustalenia prawa do świadczenia zgodnie z przepisami ustawy o Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a ponadto wskazują te uprawnienia strony, które umożliwiają dowodzenie swoich racji zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak też w postępowaniu przed sądem powszechnym.

Wobec zaliczenia odwołującemu do okresów składkowych i nieskładkowych praktycznej nauki zawodu, w rozpatrywanej sprawie ostatecznie jedyną okolicznością, co do której istniał spór między stronami, było to, czy ubezpieczony legitymuje się co najmniej 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Odwołujący jednak w toku niniejszego postępowania nie podnosił jakiejkolwiek argumentacji w tym zakresie i nie wnioskował o zaliczenie jakiegokolwiek konkretnego okresu zatrudnienia do stażu pracy w warunkach szczególnych. W związku z powyższą okolicznością, jak i faktem prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy VII U 277/17 należało stwierdzić, że ubezpieczony nie spełnia naczelnej przesłanki warunkującej prawo do wcześniejszej emerytury wynikającej z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - a mianowicie nie legitymuje się wymaganym 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Z tej przyczyny, jak zasadnie przyjął to organ rentowy w decyzji z 20 kwietnia 2017 roku oraz 24 sierpnia 2017 roku, znak: (...) ubezpieczony nie ma prawa do wcześniejszej emerytury. Zatem decyzje organu rentowego w tym zakresie okazały się słuszne i odpowiadały prawu.

Z tych przyczyn Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł jak w pkt 3 wyroku na podstawie art. 108 k.p.c. stosując w tym względzie zasadę finansowej odpowiedzialności za wynik sprawy, zawartą w art. 98 k.p.c. oraz w oparciu o dyspozycję § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) w brzmieniu obowiązującym po dniu 27 października 2016 roku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.

MG