Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: praktykant Magdalena Wójcicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 września 2018 r. w Warszawie

sprawy J. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania J. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 26 kwietnia 2016 r. znak: (...)

- oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Ubezpieczony J. O. w dniu 10 maja 2016 roku odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z 26 kwietnia 2016 roku, znak: (...), odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że zaskarżona decyzja jest dla niego krzywdząca i nie zgadza się z nią. ( odwołanie z 10 maja 2016 roku, k. 2 a.s.)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. , w odpowiedzi na odwołanie z 31 maja 2016 roku, wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy wskazał, że decyzją z 26 kwietnia 2016 roku, znak: (...) odmówił J. O. prawa do wcześniejszej emerytury, ponieważ ten nie udowodnił wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w wymiarze co najmniej 15 lat. Organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu od 27 października 1977 roku do 26 sierpnia 1987 roku w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S. na stanowisku kierowcy ciągnika, ponieważ ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach ( odpowiedź na odwołanie z 31 maja 2016 roku, k.3 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. O., urodzony w dniu (...), w okresie od 27 października 1977 roku do 22 maja 1978 roku oraz od 18 października 1980 roku do 26 sierpnia 1987 roku był zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S. na stanowisku kierowcy ciągnika. Pracując jako kierowca ciągnika ubezpieczony wykonywał usługi dla rolników. J. O. obsługiwał ciągnik U. oraz maszyny dołączane do ciągnika, niezbędne do wykonywania prac polowych takie jak przyczepa, kombajn ziemniaczany, urządzenie do oprysków, kosiarka rotacyjna, pług, brona, rozrzutnik do nawozu i obornika, kultywator. W okresie letnim ubezpieczony pracował przede wszystkim na polu i rozwoził mleko. Natomiast w okresie jesienno-zimowym jego praca polegała na rozwożeniu drewna, węgla, nawozów, żwiru i mleka. Ubezpieczony pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 23 maja 1978 roku do 17 października 1980 roku ubezpieczony miał odbywać zasadniczą służbę wojskową jednak został zwolniony z tego obowiązku z racji bycia jedynym żywicielem rodziny. W tym okresie nie miał zawartej umowy o pracę ze Spółdzielnią Kółek Rolniczych ( świadectwo pracy z 14 października 1988 roku, k. 7 tom I a.r., zeznania ubezpieczonego w charakterze strony, k. 63 – 64 a.s., zeznania świadka J. K. (1), k 49 a.s., zeznania świadka J. K. (2), k. 50 – 51 a.s., zeznania świadka J. N., k. 51 – 52 a.s., zeznania świadka M. P., k. 52 a.s., zeznania świadka B. K., k. 62 - 63 a.s.).

W dniu 2 lutego 2016 roku J. O. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę, do którego załączył informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych oraz załączniki potwierdzające zatrudnienie ( wniosek o emeryturę wraz z załącznikami, k. 1-6 tom I a.e.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W., na podstawie przedstawionej dokumentacji, uznał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 roku okresy składkowe - 19 lat i 21 dni i nieskładkowe – 10 miesięcy i 17 dni, a także uzupełniające 5 lat i 22 dni. Ponadto organ rentowy uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach okres od 15 listopada 1988 roku do 15 sierpnia 1989 roku, od 1 września 1989 roku do 1 stycznia 1996 roku zatrudnienia w Zakładach (...) w wymiarze 6 lat, 10 miesięcy i 3 dni (z wyłączeniem okresów przebywania na zasiłkach chorobowych po 14 listopada 1991 roku w wymiarze 10 miesięcy i 17 dni oraz po wyłączeniu okresu urlopu bezpłatnego od 16 sierpnia 1989 roku do 31 sierpnia 1989 roku). Organ rentowy do stażu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględnił okresu od 27 października 1977 roku do 26 sierpnia 1987 roku zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S., ponieważ ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. W oparciu o powyższe ustalenia organ rentowy w dniu 31 marca 2016 roku, znak: (...) wydał decyzję odmawiającą ubezpieczonemu wcześniejszej emerytury ( decyzja z 31 marca 2016 roku, znak: (...), k. nienumerowana tom I a.e.). Ubezpieczony nie złożył odwołania od decyzji z 31 marca 2016 roku.

W dniu 20 kwietnia 2016 roku ubezpieczony wniósł o ponowne rozpatrzenie jego wniosku o wcześniejszą emeryturę. Ubezpieczony wskazał, że nie jest w stanie przekazać dodatkowych dokumentów ze Spółdzielni Kółek Rolniczych w S., które potwierdziłby wykonywanie przez niego pracy w warunkach szczególnych ( wniosek z 20 kwietnia 2016 roku, k. nienumerowana tom I a.r.).

Decyzją z 26 kwietnia 2016 roku, znak: (...) organ rentowy ponownie odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie przedłożył nowych dowodów, które miałby wpływ na prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym ( decyzja z 26 kwietnia 2016 roku, znak: (...) k. nienumerowana tom I a.e.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych, a także w oparciu o zeznania ubezpieczonego oraz świadków J. K. (1), J. K. (2), J. N. M. P., B. K..

Zdaniem Sądu dokumenty są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.

Sąd dał wiarę zeznaniom zarówno świadków jak i odwołującego w zakresie, w jakim opisywali pracę wykonywaną przez J. O.. Zeznania świadków oraz odwołującego odnośnie tej kwestii ze sobą korespondowały. Sąd jednocześnie uznał, że zeznania odwołującego w zakresie, w jakim wskazywał, że w okresie od 23 maja 1978 roku do 17 października 1980 roku wykonywał pracę kierowcy ciągnika na rzecz Spółdzielni Kółek Rolniczych w S. nie znalazły potwierdzenia w pozostałym, zgromadzonym materiale dowodowym. Ubezpieczony w swoich zeznaniach sam wskazał, że w ww. okresie nie miał zawartej umowy o pracę ze Spółdzielnia Kółek Rolniczych w S., tym samym nie było podstaw do przyjęcia, że wykonywał wówczas pracę w warunkach szczególnych.

Sąd w toku sprawy odwołał się do wiadomości specjalnych biegłego sądowego z zakresu BHP J. P. i na podstawie złożonej opinii z 3 października 2017 roku ( k. 79 - 91 a.s.) ustalił, czy czynności wykonywane przez ubezpieczonego w spornych okresach kwalifikują się do zaliczenia ich jako pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Sąd wziął pod uwagę fakt, że sporządzona przez biegłego opinia uwzględnia i odnosi się do rzeczywistego charakteru pracy odwołującego w spornych okresach czasu i wykonywanych przez niego obowiązków, co biegły szczegółowo omówił. W tym zakresie Sąd uznał przedmiotową opinię za przekonującą, rzeczową i merytorycznie uzasadnioną, a także zgodną z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym przede wszystkim z zeznaniami świadków, a także odwołującego.

Zdaniem Sądu zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie J. O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z 26 kwietnia 2016 roku, znak: (...), jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (aktualnie Dz.U. z 2016 r. poz. 887 t.j.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. zgodnie z art.196 ustawy - w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).

Na mocy powyższego odesłania również w stosunku do ubezpieczonego dopuszczalne jest zatem badanie możliwości zastosowania art. 32 ustawy, w myśl którego ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 natomiast ust. 4 cytowanego artykułu stanowi, że wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie których tym osobom przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. W związku z powyższym w sprawie odpowiednie zastosowanie mają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz. 43, ze zm.). W myśl § 3 i 4 w/w rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku emerytura przysługuje mężczyźnie zatrudnionemu w szczególnych warunkach, który

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia wynoszący 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach,

3)  nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego,

4)  warunki do uzyskania emerytury spełnił do 31 grudnia 2007 roku.

Przy czym okres wykonywania tego rodzaju zatrudnienia stwierdza zakład pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy zgodnie z § 2 ust. 2 cytowanego rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku. Tym samym zgodnie z przepisami § 2 rozporządzenia, tylko praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy może zostać uznana za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych.

Sąd zauważył, że w dacie wydania przez organ rentowy zaskarżonej decyzji możliwość dowodzenia była ściśle ograniczona przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011r., Nr 237, poz.1412). Z tego też powodu ubezpieczony ubiegając się o świadczenie obowiązany był do złożenia na etapie postępowania wyjaśniającego przed organem rentowym zgodnej z przepisami dokumentacji, potwierdzającej jego zatrudnienie w warunkach szczególnych. Jednak jak wynika z materiału dowodowego, ubezpieczony nie otrzymał od pracodawcy świadectwa potwierdzającego zatrudnienie w warunkach szczególnych i w konsekwencji - wobec ograniczonej dopuszczalności zastosowania innych środków dowodowych w postępowaniu przed organem rentowym (np. zeznań świadków czy ogólnych wpisów w książeczce ubezpieczeniowej) – nie mógł nabyć prawa do świadczenia.

Sąd zważył jednak, że zgodnie z utrwalonym i zachowującym dalszą aktualność stanowiskiem orzecznictwa (odnoszącym się bezpośrednio do wcześniej obowiązującego aktu prawnego regulującego kwestię postępowania przed organami rentowymi tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń - Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm., które zostało następnie zastąpione rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe - Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz.1412) - w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w treści rozporządzenia w sprawie postępowania dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (wyrok Sądu Najwyższego z 2 lutego 1996 roku, sygn. akt II URN 3/95). W postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązują odstępstwa od ogólnych zasad dowodzenia podyktowane dążeniem do pełnego i wszechstronnego rozstrzygnięcia wszystkich kwestii spornych. W praktyce oznacza to, że w postępowaniu tym dopuszczalne jest wykazanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego (wyrok Sądu Najwyższego z 6 września 1995 roku, sygn. akt II URN 23/95). W trakcie postępowania dowodowego w sprawach z ubezpieczenia społecznego, mogą być przeprowadzane wszelkie dowody przewidziane przepisami kodeksu postępowania cywilnego, w tym także dowód z zeznań świadków, w celu udowodnienia wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia (odmiennie niż w trakcie postępowania przed organem rentowym), ale wiarygodność i moc wszystkich dowodów jest oceniana przez Sąd według jego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 czerwca 2007 roku, sygn. akt III AUa 482/07, Apel.-W-wa 2008/1/154). W ocenie Sądu Okręgowego powołane powyżej tezy, wyrażone w orzecznictwie, w sposób jednoznaczny wskazują te okoliczności, których spełnienie jest niezbędne dla ustalenia prawa do świadczenia zgodnie z przepisami ustawy o Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a ponadto wskazują te uprawnienia strony, które umożliwiają dowodzenie swoich racji zarówno w postępowaniu administracyjnym, jak też w postępowaniu przed sądem powszechnym.

Przechodząc do meritum Sąd zważył, że ze zgormadzonego materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony w okresie w okresie od 27 października 1977 roku do 22 maja 1978 roku oraz od 18 października 1980 roku do 26 sierpnia 1987 roku wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu, pracę w szczególnych warunkach w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S.. Sąd ustalił, że ubezpieczony był przez ww. okres kierowcą ciągnika realizującym prace polowe i transportowe, a sporadycznie prace przy rozładunku. W wykazie A, dziale VIII „W transporcie i łączności” pod poz. 3 wymieniona jest praca kierowców ciągników (traktorzysta), kombajnów lub pojazdów gąsienicowych. Wprawdzie wskazywany D. dotyczy branży transportowej i łączności, a Spółdzielnia Kółek Rolniczych działa w rolnictwie, jednak Sąd uznał, że możliwe jest stosowanie do ubezpieczonego poz. 3 działu VIII. Sąd Najwyższy w wydawanych orzeczeniach nie miał wątpliwości, że praca kierowcy ciągnika, także wykonującego prace polowe, jest pracą w szczególnych warunkach wymienioną w wykazie A dział VIII poz. 3 załącznika do rozporządzenia (np. wyrok Sądu Najwyższego z 22 października 2013 roku, III UK 144/12, Lex nr 1455745). Podobne stanowisko, które Sąd Okręgowy podziela, zostało zaprezentowane w wyrokach Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 5 lutego 2013 roku (III AUa 910/12, LEX nr 1282799) i z dnia 5 marca 2013 roku (III AUa 1163/12), zgodnie z którymi przyjęcie, że tylko kierowcy ciągników, kombajnów i pojazdów gąsienicowych zatrudnieni w firmach transportowych wykonywali pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej, wypaczałoby sens tej regulacji, gdyż te specyficzne pojazdy wykorzystywane są przede wszystkim do określonego rodzaju prac polowych, wojskowych, ziemnych, a nie jako środek transportu. Praca „traktorzysty” była wymieniona jako praca w warunkach szczególnych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1956 r. w sprawie zaliczania pracowników do kategorii zatrudnienia (Dz. U. z 1956 r. poz. 39) w dziale XVII „rolnictwo”, w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 1956 r. do 31 grudnia 1979 r. W rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w dziale X „W rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym” traktorzysty nie wymieniono. W ocenie Sądu Apelacyjnego, przyporządkowanie pracy kierowcy ciągnika (traktorzysty) do działu VIII "transport" załącznika do rozporządzenia, było wynikiem wyłącznie tego, iż ciągnik, podobnie jak autobus, samochód ciężarowy, pojazd gąsienicowy, jest pojazdem silnikowym, którego definicję zawierała ustawa z 1 lutego 1983 roku - prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 1983 r. Nr 6, poz. 35 - obowiązująca od 11 lutego 1983 roku do 30 czerwca 1999 roku), a warunki uzyskiwania uprawnień do kierowania nim określał Minister Komunikacji (vide rozporządzenie Ministra Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z 13 października 1983 roku w sprawie kierowców pojazdów silnikowych - Dz. U. z 1990 r. Nr 73, poz. 438). Przyjmując przeciwną argumentację pozwanego należałoby wykluczyć jako pracę w warunkach szczególnych np. pracę kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony przewożącego wyłącznie pieczywo, z uwagi na niewymienienie pracy takiego kierowcy w dziale X „W rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym”.

Dodatkowo wskazać należy, że prawodawca w tej samej pozycji działu VIII obok prac kierowców ciągników wymienił prace kierowców kombajnów lub pojazdów gąsienicowych. Oczywistym jest zaś, że urządzenie jakim jest kombajn jest maszyną rolniczą wykonującą prace polowe. Zestawienie tych trzech rodzajów prac (kierowca ciągnika, kombajnu i pojazdu gąsiennicowego) łącznie pod poz. 3 działu VIII - w transporcie spowodowane było uznaniem tych prac za prace w warunkach szczególnych właśnie ze względu na samo kierowanie tymi pojazdami, a nie ze względu na wykonywanie takiej pracy wyłącznie „w transporcie”- rozumianym jako „w ruchu publicznym”.

Dodatkowo, jak wskazał Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z 9 grudnia 2015 roku - nie ulega wątpliwości, a wynika to z doświadczenia, podstawowym czynnikiem niekorzystnie oddziałującym na prace kierowców pojazdów wymienionych w dziale VIII pod poz. 3 są przede wszystkim drgania mechaniczne. Oczywistym jest, że na drgania narażeni są głównie kierowcy, traktorzyści, maszyniści i operatorzy wszelkiego rodzaju pojazdów i maszyn budowlanych, górniczych, drogowych i rolniczych, na których praca wykonywana jest w pozycji siedzącej. Inne wspólne tym stanowiskom czynniki szkodliwe dla zdrowia czy niebezpieczne to hałas i zagrożenie wypadkiem pociągającym skutki tak dla kierowcy jak i osób trzecich.

Jak wyjaśniono w artykule L. S. „Analiza całorocznej ekspozycji rolników indywidualnych na hałas i wibrację ogólną” (opublikowanym w piśmie Medycyna Środowiskowa - E. M. 2012; 15 str. 42 i n.) zasadniczymi źródłami drgań ogólnych, występującymi w rolnictwie są pojazdy rolne, do których należą ciągniki rolnicze różnych typów oraz samobieżne maszyny rolnicze - kombajny. W pojazdach tych zasadnicze znaczenie ma wibracja przekazywana z siedziska na całe ciało. Przeprowadzone pomiary przyspieszeń drgań wykazały, że istotne zagrożenie dla zdrowia rolników mogą stwarzać drgania mechaniczne występujące na siedziskach, podczas wykonywania takich prac jak: przetrząsanie i zgrabianie siana, rozsiewanie nawozów, agregatowanie gleby, koszenie trawy i kultywacja. Głównymi źródłami hałasu występującymi w rolnictwie są: ciągniki rolnicze (wyposażone w silniki spalinowe o różnych mocach), współpracujące z zestawem maszyn rolniczych oraz samojezdne maszyny rolnicze (np. kombajny). Praca w narażeniu na hałas prowadzi do uszkodzeń narządu słuchu zaś praca w narażeniu na drgania ogólne może skutkować schorzeniami narządów wewnętrznych a przede wszystkim układu kostnego głównie kręgosłupa - dolegliwości bólowe w odcinku lędźwiowym, dyskopatie, zniekształcenia zwyrodnieniowe kręgów i stawów.

Nie ulega więc wątpliwości, że wyżej wskazane czynniki szkodliwe mogą niekorzystnie wpływać na organizm kierowcy ciągnika wykonującego prace polowe jak również, że praca ta wymaga wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne i otoczenia. Takie same czynniki szkodliwe jak i wymagania co do sprawności psychofizycznej dotyczą kierowców ciągników w transporcie. Nie ma więc żadnego uzasadnienia odmienne traktowanie zatrudnionego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy kierowcy ciągnika pracującego w rolnictwie przy pracach polowych oraz transportowych i kierowcy ciągnika w firmie transportowej. Na obu tych stanowiskach pracownicy spełniają wymogi określone w art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Podsumowując, Sąd Okręgowy ocenił, że prace ubezpieczonego w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S. w okresie od 27 października 1977 roku do 22 maja 1978 roku oraz od 18 października 1980 roku do 26 sierpnia 1987 roku mogą być uwzględnione jako realizowane w warunkach szczególnych.

Analizując pracę ubezpieczonego w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S. Sąd doszedł do przekonania, że J. O. od 27 października 1977 roku do 22 maja 1978 roku oraz od 18 października 1980 roku do 26 sierpnia 1987 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy realizował czynności, o których mowa w wykazie A, dziale VIII, poz. 3. Wprawdzie czasem realizował prace przy rozładowywaniu przyczep, ale Sąd ocenił na podstawie tego, co zeznali świadkowie, że były to sytuacje sporadyczne, gdyż znaczącą część czasu pracy przekraczającego 8 godzin, J. O. spędzał kierując ciągnikiem.

Odnosząc się do okresu od 23 maja 1978 roku do 17 października 1980 roku Sąd uznał, że brak było podstaw do uznania go za okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Okres zasadniczej służby wojskowej, odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym. Jednakże do zaliczenia okresu służby wojskowej jako okresu pracy w warunkach szczególnych, niezbędne jest powrócenie przez pracownika do pracy, która będzie pracą wykonywaną w warunkach szczególnych. W niniejszej sprawie z uwagi na fakt wykonywana przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych w okresach od 27 października 1977 roku do 22 maja 1978 roku oraz od 18 października 1980 roku do 26 sierpnia 1987 byłoby możliwe uwzględnienie zasadniczej służby wojskowej do stażu pracy w warunkach szczególnych. Odwołujący w toku postępowania wskazywał jednak, że został zwolniony z odbywania zasadniczej służby wojskowej z racji tego, że był jedynym żywicielem rodziny. Jak wynika z art. 77 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej było to możliwe. Ubezpieczony jednocześnie podał, że w tym okresie nie miał zawartej umowy o pracę z ww. pracodawcą. Tym samym, w ocenie Sądu, nie zostało udowodnione, że ubezpieczony świadczył pracę na rzecz Spółdzielni Kółek Rolniczy w S. w okresie od 23 maja 1978 roku do 17 października 1980 roku. W konsekwencji okoliczności te, zdaniem Sądu, nie pozwalają na przyjęcie, że od 23 maja 1978 roku do 17 października 1980 roku ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

Konkludując Sąd Okręgowy przyjął, że odwołujący w okresie od 27 października 1977 roku do 22 maja 1978 roku oraz od 18 października 1980 roku do 26 sierpnia 1987 roku wykonywał pracę w warunkach szczególnych w Spółdzielni Kółek Rolniczych w S.. Staż ten jednak łącznie z uwzględnionymi przez organ rentowy 6 latami, 10 miesiącami i 3 dniami nie przekracza wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Tym samym, niniejsze postępowanie wykazało, że ubezpieczony nie spełnia naczelnej przesłanki warunkującej prawo do wcześniejszej emerytury wynikającej z art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - a mianowicie nie legitymuje się wymaganym 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Z tych przyczyn, jak zasadnie przyjął to organ rentowy w decyzji z 26 kwietnia 2016 roku, znak:(...) że ubezpieczony nie ma prawa do wcześniejszej emerytury. Tym samym decyzja organu rentowego okazała się słuszna i odpowiada ona prawu.

Z tych przyczyn Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)