Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 239/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 czerwca 2019r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Artur Fornal (spr.)

SO Wiesław Łukaszewski

SR del. Agnieszka Dutkiewicz

Protokolant

Daria Błaszkowska

po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2019r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: K. S.

przeciwko : Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 11 maja 2018r. sygn. akt VIII GC 1149/17

1.  prostuje zaskarżony wyrok w ten sposób, że firmę pozwanego oznacza jako: (...) S.A. w W. w miejsce (...) SA w W.;

2.  oddala apelację;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Wiesław Łukaszewski SSO Artur Fornal SSR del. Agnieszka Dutkiewicz

Sygn. akt VIII Ga 239/18

UZASADNIENIE

Powód K. S. w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. w W. domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 5.001 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 lipca 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wyjaśnił, że domaga się odszkodowania z tytułu szkody komunikacyjnej w pojeździe należącym do poszkodowanej M. B.. Sprawca zdarzenia miał zawartą umowę ubezpieczenia OC z pozwanym. Na mocy cesji powód nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanej, bowiem kwota 4.159,74 zł wypłacona przez pozwanego nie pokryła w całości szkody, która w jego ocenie została zaniżona co najmniej o kwotę dochodzoną pozwem.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu.

Pozwany przyznał, że ponosi odpowiedzialność za przedmiotową szkodę, podniósł jednak, że dochodzona pozwem kwota jest hipotetyczna, a nadto nieadekwatna do szkody, która zaistniała w majątku właściciela pojazdu. Pozwany podniósł, że powód nie przedstawił dowodów (np. rachunków, faktur VAT) uzasadniających przyjętą przez niego wysokość kosztów naprawy. Zaznaczył również, że w przypadku dokonania naprawy rzeczy roszczenie poszkodowanego powinno być limitowane uszczerbkiem w jego majątku. Pozwany wskazywał również na poprawność sporządzonej przez niego kalkulacji kosztów naprawy, opartej o koszty robocizny lokalnych nieautoryzowanych warsztatów naprawczych. Podniósł przy tym, że w prowadzonej korespondencji przedprocesowej między stronami pozwany przedstawiając swój kosztorys informował, że istnieje możliwość dokonania naprawy w warsztatach współpracujących z nim (jako ubezpieczycielem) oraz, że kalkulacja zakładu ubezpieczeń stanowi ofertę wykonania usługi. Pozwany informował także, że w ww. kalkulacji zastosowano 17 % rabatu na części oryginalne, poszkodowany miał zatem możliwość nabycia części przy wykorzystaniu tego rabatu, nawet gdyby nie zdecydował się na naprawę w serwisie współpracującym z pozwanym.

W piśmie z dnia 13 grudnia 2017 r. powód rozszerzył powództwo o dalszą kwotę 1.839,26 zł, tj. domagał się zasądzenia od pozwanego łącznie kwoty 6.840,26 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 lipca 2016 r. do dnia zapłaty,

Wyrokiem z dnia 11 maja 2018 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.840,26 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 lipca 2016 r. do dnia zapłaty, a ponadto kwotę 1.518 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, nakazał również pobrać od pozwanego kwotę 92 zł tytułem zwrotu kosztów procesu tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie : w dniu 31 maja 2016 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w którym uszkodzony został samochód marki S. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność M. B.. Sprawca szkody był ubezpieczony u pozwanego w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów (OC). Poszkodowana zgłosiła szkodę pozwanemu, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłacił poszkodowanej kwotę 4.159,74 zł tytułem zwrotu kosztów naprawy. Po zdarzeniu przeprowadzono naprawę samochodu, której koszt wyniósł ok. 11.000 zł. Przed ww. kolizją była jeszcze miesiąc wcześniej inna mniejsza kolizja. Po naprawie samochód został sprzedany. W dniu 19 października 2016 r. poszkodowana zbyła swoją wierzytelność wobec pozwanego z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ww. samochodu na rzecz powoda. Sąd Rejonowy ustalił na podstawie opinii biegłego, że koszt naprawy przedmiotowego pojazdu po kolizji z dnia 31 maja 2016 r. według kalkulacji naprawy wykonanej zgodnie z normami producenta pojazdu, przy użyciu części oryginalnych z zastosowaniem cen rynkowych wynosił 13.904,62 zł (tj. 11.304,57 zł + 23% VAT w kwocie 2.600,05 zł) zł brutto.

Sąd Rejonowy zważył, że poszkodowana M. B. skutecznie przeniosła swoją wierzytelność wobec pozwanego na powoda, co skutkowało wstąpieniem przez niego w prawa i obowiązki wierzyciela (art. 509 k.c.). Odwołał się przy tym do regulacji art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są: zdarzenie, z którym przepis prawny łączy odpowiedzialność odszkodowawczą, powstanie szkody oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem i szkodą (art. 361 k.c.). W myśl art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 § 1 i 2 k.c.).

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że w przypadku wystąpienia wymienionych wyżej przesłanek naprawienie szkody przez podmiot do tego zobowiązany powinno polegać na przywróceniu w majątku poszkodowanego stanu rzeczy naruszonego zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może przewyższać jednak wysokości faktycznie poniesionej szkody. Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela OC za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Efekt w postaci naprawienia szkody osiągnięty zostaje wtedy, gdy w wyniku prac naprawczych uszkodzony samochód doprowadzony zostaje do stanu technicznej używalności odpowiadającej stanowi przed uszkodzeniem. Jeżeli rozliczenie tej szkody następuje w formie kosztorysowej, to wysokość wypłaconego odszkodowania powinna zapewnić poszkodowanemu przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku, o ile poszkodowany zdecyduje się na naprawę tego pojazdu.

Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków (art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tego tytułu ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej, a który istnieje już od chwili wyrządzenia jej szkody.

Sąd Rejonowy podkreślił, że kryteria doboru części zamiennych powinny zagwarantować przywrócenie pojazdu do stanu przed powstaniem szkody z zachowaniem bezpieczeństwa trwałości, niezawodności i estetyki stanu sprzed powstania szkody. Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe (niezbędne) i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku.

Sąd Rejonowy podzielił pogląd, że skoro obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela aktualizuje się z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody, to nie jest on uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierza go naprawić. W sprawie okazało się, że wycena szkody dokonana przez pozwanego była zaniżona. Biegły sądowy ustalił bowiem, że uzasadniony koszt naprawy przedmiotowego pojazdu wynosił, z zastosowaniem cen rynkowych kwotę 13.904,62 zł brutto.

W ocenie Sądu Rejonowego, kryteria doboru części zamiennych powinny zagwarantować przywrócenie pojazdu do stanu przed powstaniem szkody z zachowaniem bezpieczeństwa trwałości, niezawodności i estetyki stanu sprzed powstania szkody. Strony sporządzając kosztorysy naprawy uszkodzonego pojazdu uwzględniły ten sam zakres uszkodzeń, a różnica w ustalonych przez strony kosztach naprawy tego pojazdu wynikała z nieuzasadnionego potrącenia przez pozwanego wartości części zamiennych. Tak ustalone odszkodowanie nie pozwoliłby jednak na dokonanie napraw koniecznych dla przywrócenia rzeczy do stanu poprzedniego. Pozwany nie wykazał, aby elementy tego pojazdu, które uległy uszkodzeniu były elementami nieoryginalnymi, tymczasem to specjaliści pozwanego dokonują oględzin pojazdu po wypadku, a ich obowiązkiem jest ustalenie m. in. czy uszkodzone części były oryginalne czy nie. W konsekwencji Sąd Rejonowy zaakceptował pogląd biegłego, który przyjął niezbędność zastosowania oryginalnych części zamiennych.

Bez znaczenia dla okoliczności niniejszej sprawy był natomiast, w ocenie Sądu Rejonowego, fakt, iż w warsztacie, z którym pozwany miał zawarte porozumienie dokonywane są naprawy przywracające pojazd do stanu sprzed szkody za kwoty określone w kosztorysach sporządzonych przez ubezpieczyciela (pozwanego). Poszkodowany nie ma bowiem obowiązku dokonywania napraw w konkretnym warsztacie wskazanym przez pozwanego. To, w jakim warsztacie zostanie dokonana naprawa zależy wyłącznie od poszkodowanego. Poszkodowany ma prawo wykonać naprawę pojazdu w warsztacie, w którym jest to dla niego najdogodniejsze, pod warunkiem, że ogólny koszt naprawy nie będzie rażąco odbiegał od stawek rynkowych stosowanych przez podmioty konkurencyjne (na rynku lokalnym). Z samej istoty zasady pełnej odpowiedzialności za poniesioną szkodę, powstałą z winy sprawcy ubezpieczonego w danym zakładzie ubezpieczeń, wynika, że poszkodowanego nie można obciążać obowiązkiem poszukiwania najtańszego sposobu naprawienia szkody ani koniecznością dokonywania naprawy przy zastosowaniu części tzw. zamienników. Jeżeli jednak ubezpieczyciel wykaże, że naprawa wykonana przy użyciu części nowych i oryginalnych doprowadziła do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.

W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, że wydatek konieczny, obejmujący uzasadnione technicznie koszty naprawy pojazdu wyniósł kwotę 13.904,62 zł, a różnica pomiędzy kwotą należnego powodowi z tego tytułu odszkodowania, a sumą wypłaconą przez pozwanego wynosiła 9.744,88 zł (13.904,62 zł – 4.159,74 zł). Ponieważ powód wnosił o zasądzenie kwoty 6.840,26 zł, Sąd pierwszej instancji zastrzegł, że nie mógł orzec ponad żądanie (art. 321 § 1 k.p.c.). O odsetkach za opóźnienie w spełnieniu ww. świadczenia Sąd a quo orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach Sąd Rejonowy powołał przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, który zaskarżył go w części dotyczącej kwoty 3.229,85 zł wraz z odsetkami, a także co do rozstrzygnięcia o kosztach. Rozstrzygnięciu temu zarzucił naruszenie:

I.  przepisów prawa materialnego, tj.:

1.  art. 361 § 1 w zw. z art. 6 i art. 824 1 § 1 k.c. poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie i nieuwzględnienie przy wyliczaniu odszkodowania zaoferowanych przez pozwanego rabatów na części oryginalne w wysokości 17 %, co zdaniem pozwanego powinno prowadzić do obniżenia odszkodowania o kwotę 3.229,85 zł,

2.  art. 362 w zw. z art. 354 § 1 i 2 k.c. poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie i przyjęcie, że poszkodowany nie ma obowiązku wyboru takiego sposobu naprawienia szkody, która umożliwia obniżenie szkody (kosztów naprawy pojazdu), tj. skorzystania z zaoferowanej w toku likwidacji przez pozwanego możliwości zakupu części oryginalnych z rabatem 17 %,

3.  art. 363 w zw. z art. 824 1 § 1 k.c. poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie i zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania przewyższającego zakres rzeczywistej szkody, prowadząc tym samym do jego bezpodstawnego wzbogacenia,

4.  art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że pozwany nie udowodnił, iż poszkodowany miał faktyczną możliwość skorzystania z rabatu na części w wysokości 17 %,

II.  przepisów postępowania, tj. : art. 233 § 1 k.p.c. poprzez rażące naruszenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie jej wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, co przejawiało się w tym, że Sąd pierwszej instancji uznał, iż poszkodowany nie ma obowiązku dokonywania naprawy przy użyciu części zaoferowanych przez pozwanego w toku likwidacji – z uwzględnieniem możliwości zakupu części oryginalnych z rabatem w wysokości 17 %, co w konsekwencji umożliwia obniżenie szkody (kosztów naprawy), zgodnie z obowiązkiem ciążącym na poszkodowanym (powodzie), tj. działaniu ukierunkowanym na minimalizację szkody.

Wskazując na powyższe pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie wysokości odszkodowania i zasądzenie z tego tytułu kwoty 3.610,41 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 lipca 2016 r. do dnia zapłaty, oddalenie powództwa w pozostałym zakresie, domagał się także zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą i drugą instancję według norm przepisanych, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji pozwany zauważył, że w dniu 6 kwietnia 2016 r. zawarł porozumienie w sprawie rabatów udzielanych na zakupione nowe oryginalne części w koncernie S., do wykorzystania w procesie likwidacji szkody w pojeździe. W świetle jego postanowień koncern ten zobowiązał się do udzielania pozwanemu ubezpieczycielowi oraz klientom przez niego wskazanym rabatów na ceny nowych oryginalnych części zamiennych w celu wykorzystania ich w procesie likwidacji szkody w pojeździe (w przypadku pojazdu poszkodowanej rabat ten wynosił 17 %, odpowiadając wysokości rabatu zastosowanego przez pozwanego w sporządzonej przez niego kalkulacji). Z powołanego porozumienia wynika, że w przypadku gdy klient będzie zainteresowany zakupem części zamiennych, warsztat zaoferuje sprzedaż części z uzgodnionym rabatem. Klient po otrzymaniu ww. kalkulacji mógł więc wyrazić chęć nabycia określonych w kosztorysie części z tak określonym rabatem. W tym celu wystarczające było skontaktowanie się przez poszkodowanego na podany adres mailowy lub numer telefonu i uzyskanie danych kontaktowych do dostawcy części, jednocześnie pracownik pozwanego skontaktowałby się z wybranym dostawcą, aby poinformować go o fakcie przekazania klientowi kontaktu oraz przesłał listę części z kalkulacji, po które poszkodowany mógłby się zgłosić (koszty ewentualnej przesyłki ponosi każdorazowo warsztat). Zdaniem pozwanego poszkodowany miał zatem możliwości nabycia części taniej (z rabatem) – co w sposób jasny wyartykułowano w kalkulacji naprawy – a tym samym obniżenia wysokości szkody.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji są prawidłowe, znajdują pełne odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym ocenionym bez naruszenia granic swobodnego uznania sędziowskiego (art. 233 § 1 k.p.c.), w związku z czym Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne i czyni podstawą także i swojego rozstrzygnięcia.

Należy przede wszystkim podkreślić, że poszkodowanemu w zakresie naprawienia szkody przysługuje możliwość wyboru dowolnej oferty spośród takich, w których stawki usług czy też kosztów zakupu koniecznych do naprawy części nie przekraczają rażąco cen rynkowych (oferowanych na rynku lokalnym). Poszkodowany nie ma więc obowiązku poszukiwania sprzedawcy oferującego usługi najtańsze (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004, nr 4, poz. 51, a także wyrok Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2002 r.. I CKN 1466/99, OSNC 2003, nr 5 poz. 64).

Niewątpliwie, zgodnie z dyspozycją art. 361 § 1 i 2 k.c., poszkodowany ma prawo do pełnej rekompensaty poniesionej szkody, z drugiej zaś strony ciąży na nim obowiązek współpracy z ubezpieczycielem poprzez przeciwdziałanie zwiększeniu szkody i minimalizowanie jej skutków (art. 354 § 2 k.c.). Obowiązek ten nie może jednak, w ocenie Sądu Okręgowego, być w związku z tym poczytywany za równoznaczny z obligacją do konieczności skorzystania z możliwości przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody w sieci warsztatów współpracujących z pozwanym, bądź też wymaganiem, aby w każdym przypadku braku dostępności części uwzględnionych w kalkulacji pozwanego ubezpieczyciela we wskazanych tam cenach (z rabatem) zachodził obowiązek skontaktowania się z pozwanym – o której to możliwości poinformowano jedynie poszkodowanego w procesie likwidacji szkody (zob. informację o wysokości szkody częściowej w pojeździe wraz z wykazem części zamiennych zastosowanych w kalkulacji – zob. k. 8, 12-12 v. i k. 133 akt). Na tej podstawie nie można przyjąć, aby pozwany rzeczywiście złożył poszkodowanemu ofertę naprawy pojazdu za kwotę odpowiadającą wypłaconemu odszkodowaniu, ponieważ wskazane wyżej dokumenty nie spełniały wymogów oferty określonych w art. 66 § 1 k.c. (tj. zawierającej wolę zawarcia umowy, określającej istotne jej postanowienia). Treść kalkulacji naprawy pozwanego poza odesłaniem do numeru telefonu ubezpieczyciela i adresu mailowego, nie wskazywała poszkodowanemu, ani gdzie ma się udać w celu zamówienia części z rzekomym rabatem, ani też jaka będzie procedura ich nabycia.

Przypisanie poszkodowanemu naruszenia obowiązku współpracy z ubezpieczycielem jest bowiem możliwe jedynie wtedy, gdy świadomie lub przez niedbalstwo skorzystał on z usług droższych. Zarzut uchybienia obowiązkowi z art. 354 § 2 k.c. mógłby zatem wchodzić w grę tylko w razie wykazania świadomości i niedbalstwa poszkodowanego przy skorzystaniu z podmiotu stosującego stawki wygórowane (i to rażąco). Obowiązek współdziałania poszkodowanego w żadnym razie nie może oznaczać ograniczenia jego uprawnień - w szczególności prawa wyboru sposobu naprawienia szkody, swobody decyzji co do napraw oraz wyboru dostawcy części. Nie można również zdaniem Sądu Okręgowego utracić z pola widzenia, że poszkodowany ma prawo nabyć części w miejscu swego zamieszkania i nie ma obowiązku ich zakupu od podmiotu funkcjonującego w innej miejscowości, co każdorazowo wiązać się musi także z czasem transportu oraz problemami w razie ewentualnej reklamacji. Ponadto, w zakresie wyboru warsztatu czy też sprzedawcy części, za istotny należy także uznać aspekt zaufania pomiędzy stronami takiej transakcji. W konsekwencji wymaganie od poszkodowanego, aby samodzielnie dokonywał zakupu części uznać należy za zbyt daleko idące, poszkodowany zleca bowiem naprawę pojazdu w wybranym przez siebie zakładzie naprawczym i co do zasady części niezbędne do jej dokonania są dostarczane przez przyjmującego zlecenie, w takim przypadku zaś warsztat zostałby obciążony obowiązkiem zakupu części wyłącznie w punkcie wskazanym przez ubezpieczyciela.

Narzucanie poszkodowanemu wyboru dostawcy części niweczyłoby wreszcie prawo poszkodowanego do wyboru sposobu naprawienia szkody poprzez aprioryczne przyjęcie, że naprawienie szkody winno nastąpić przez naprawienie pojazdu. Rzecz bowiem w tym – co najistotniejsze w niniejszej sprawie – że obowiązek naprawienia szkody przez ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej, polegający na wypłacie odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 822 § 1 k.c.), powstaje już z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie ma bowiem w tym przypadku wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma więc żadnego znaczenia, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, a także jej faktyczny zakres nie ma żadnego wpływu na sposób ustalenia wysokości należnego odszkodowania (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 r., I CR 151/88, LEX nr 8894, z dn. 16 stycznia 2002 r., IV CKN 635/00, LEX nr 78370 i z dnia 7 sierpnia 2003 r., IV CKN 387/01, LEX nr 141410, a także uchwałę tego Sądu z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, nr 6, poz. 74).

Należy także zgodzić się z utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiskiem, że odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie rzeczy obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty jej naprawy. Za koszty naprawy „niezbędne” uznaje się takie koszty, które obejmują przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004, nr 4, poz. 51). Wysokość świadczenia z tego tytułu obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia (zob. cytowany wyżej wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 r., I CR 151/88, LEX nr 8894). Jedyne kryterium obniżenia odszkodowania zawiera ograniczenie określone w art. 824 1 § 1 k.c., zgodzie z którym zasadą jest, że suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.

W niniejszej sprawie wartość uzasadnionych technicznie kosztów koniecznych dla naprawy przedmiotowego pojazdu po szkodzie ustalona została na podstawie opinii biegłego (w dwóch wariantach, tj. przy użyciu części oryginalnych – na kwotę 13.904,62 zł, a przy użyciu takich części oraz zamiennika sygnowanego znakiem „Q” najwyższej jakości – na kwotę 13.890,96 zł – zob. k. 51 i 52 akt), której wniosków pozwanemu nie udało się skutecznie podważyć. Zatem – przy uwzględnieniu kwoty już wypłaconej przez ubezpieczyciela (4.159,74 zł) – odszkodowanie z tego tytułu zasądzone zostało przez Sąd Rejonowy prawidłowo w granicach poniesionej szkody, tj. zgodnie z żądaniem pozwu w kwocie 6.840,26 zł (art. 321 § 1 k.p.c.).

Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanego, jako nieuzasadnioną, na podstawie art. 385 k.p.c. Podstawę sprostowania oczywistej omyłki w treści zaskarżonego wyroku (w zakresie firmy pozwanego) stanowił przepis art. 350 § 1 i 3 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 i art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c. Zasądzona od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 zł stanowi koszty zastępstwa pełnomocnika strony powodowej ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 pkt 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r., poz. 265).