Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 czerwca 2019r.

Sąd Rejonowy w Legionowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Dorota Hańczyc-Górska

Protokolant: Marta Nowakowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 czerwca 2019 roku

sprawy z urzędu

z udziałem M. K. i R. K.

o ograniczenie władzy rodzicielskiej

postanawia:

1.  ograniczyć R. K. władzę rodzicielską nad małoletnim synem K. K. urodzonym dnia (...) w W., poprzez ustanowienie nadzoru kuratora sądowego, którego zobowiązać do składania okresowych sprawozdań co trzy miesiące;

2.  wydatki poniesione w toku postępowania przejąć na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 16 maja 2019 roku Sąd Rejonowy w L. III Wydział Rodzinny i Nieletnich wszczął postępowanie z urzędu z udziałem M. K., R. K. o ograniczenie władzy rodzicielskiej nad małoletnim K. K.. (k. 47) Postępowanie zostało wszczęte po zapoznaniu się z wnioskiem Komendanta Komisariatu Policji w S. oraz materiałami nadesłanymi przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w L. dotyczącymi toczącego się w tej Prokuraturze postępowania przygotowawczego przeciwko R. K. o czyn z art. 207 § 1 k.k., które zostało zakończeniem skierowaniem przeciwko uczestnikowi aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego w L.. W toku prowadzonego dochodzenia ustalono, że R. K. znęcał się fizycznie i psychicznie m. in. nad małoletnim synem K..

Uczestniczka postępowania M. K. wniosła o niezawieszanie władzy rodzicielskiej uczestnikowi i o nieograniczanie mu władzy rodzicielskiej, (k. 62), a następnie o brak ingerencji Sądu we władzę rodzicielską. (k. 62 – verte)

Uczestnik nie zabrał stanowiska w sprawie.

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni K. K. urodził się dnia (...) w W..(dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k. 58) Jest dzieckiem niepełnosprawnym zarówno pod względem psychicznym jak i fizycznym. Wymaga stałej uwagi i opieki. Matka małoletniego opiekuje się nim i nie pracuje, natomiast ojciec małoletniego podejmuje prace dorywcze. Pochodzi ze związku małżeńskiego R. K. oraz M. K.. Małżonkowie wspólnie z synami, dorosłymi P. K. (1), P. K. (2) i małoletnim K. K. zamieszkują w domu położonym w miejscowości K.. Dom ten jest domem dwukondygnacyjnym. Od 2018 roku w rodzinie prowadzona była niebieska karta w związku z nadużywaniem alkoholu oraz agresywnym zachowaniem R. K. wobec członków rodziny. Uczestnik, znajdując się pod wpływem alkoholu, wszczynał awantury domowe. Do kolejnej awantury w tej rodzinie doszło w dniu 27 lutego 2019 roku, podczas której doszło do rękoczynów pomiędzy uczestnikiem i jego dorosłym synem. Interweniowała wówczas policja, R. K. znajdował się pod wpływem alkoholu, był agresywny. Został wówczas zatrzymany przez Policję, a następnie tymczasowo aresztowany. W Prokuraturze Rejonowej w L. prowadzone było pod sygnaturą akt PR 2Ds 302/2019 postępowanie przygotowawcze przeciwko R. K. o znęcanie się fizyczne i psychiczne między innymi nad małoletnim synem K.. Postępowanie przygotowawcze zostało zakończone skierowaniem przeciwko uczestnikowi aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego w L.. Małoletni K. K. jest związany emocjonalnie z ojcem, tęsknił za nim podczas osadzenia ojca w Areszcie Śledczym w W.. R. K. dobrowolnie poddał się karze. Po opuszczeniu A. Ś. w W. zamierzał ponownie zamieszkać z rodziną.

Ze sprawozdania z wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez kuratora sądowego wynika, iż małoletni K. K. jest dzieckiem niepełnosprawnym od urodzenia z powodu dziecięcego porażenia mózgowego. Jest po operacji krwiaka mózgu, cierpi na padaczkę lekooporną. Uczęszczał do pierwszej klasy (...) Zespołu Szkół (...) w L.. Pozostaje pod opieką neurologa. Matka małoletniego pobiera świadczenie w kwocie 1720 złotych z tytułu opieki nad synem oraz świadczenie 500 +, zaś ojciec małoletniego podejmuje prace dorywcze. M. i R. K. pozostają w związku od 1993 roku, posiadają troje wspólnych dzieci. W rodzinie prowadzona była procedura niebieskiej karty, R. K. znęcał się psychicznie i fizycznie nad żoną oraz dziećmi. Z tego powodu w rodzinie dochodziło do interwencji policji. W ocenie kuratora sytuacja opiekuńczo – wychowawcza małoletniego K. K. jest nieprawidłowa, relacje interpersonalne w rodzinie są głęboko zaburzone. Kurator wniósł, z uwagi na dobro dziecka, o ograniczenie władzy rodzicielskiej R. K. nad małoletnim K. K. poprzez ustanowienie nadzoru kuratora sądowego. (k. 44 – 45)

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie materiałów dowodowych przekazanych przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w L. ze sprawy o sygnaturze akt PR 2 Ds. 302.2019 k. 6 – 40, dowodu z przesłuchania uczestniczki M. K.. Sąd dał wiarę dowodowi z przesłuchania uczestniczki M. K., choć uczestniczka nie chciała zeznawać w sprawie, starała się przedstawić uczestnika z dobrym świetle, co jest postawą charakterystyczną dla ofiar przemocy. W ocenie Sądu wiarygodny jest materiał dowodowy przekazany przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w L., z którego jednoznacznie wynika, iż uczestnik jest osobą uzależnioną od alkoholu, pod którego wpływem wszczyna awantury domowe, jest wówczas agresywny psychicznie i fizycznie. Bez wątpienia awantury te odbywają się w obecności małoletniego K. K..

Prawdziwość, autentyczność i rzetelność pozostałych dowodów nieosobowych nie była przedmiotem zarzutów uczestników postępowania, ani też nie wzbudziła wątpliwości Sądu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie bez wątpienia, z uwagi na powyżej opisane okoliczności, powstała konieczność ingerencji Sądu w sytuację opiekuńczo - wychowawczej małoletniego K. K.. Zgodnie z treścią art. 109 § 1 k.r.o., jeżeli dobro dziecka jest zagrożone, sąd opiekuńczy wyda odpowiednie zarządzenia. Po myśli zaś § 2 pkt 3 tegoż artykułu, sąd opiekuńczy może poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego.

W doktrynie przyjmuje się, iż przesłankami zastosowania art. 109 k.r.o. są: zagrożenie dobra dziecka i nienależyte wykonywanie władzy rodzicielskiej. Przesłanki te występują łącznie w takim znaczeniu, że przesłanka nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej jest w pewnym stopniu kwalifikowana przez przesłankę zagrożenia dobra dziecka. Z kolei przez nienależyte wykonywanie władzy rodzicielskiej należy rozumieć zarówno zawinione, jak i niezawinione niewłaściwe postępowanie rodziców (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1976 r., III CZP 46/75).

Ustawodawca nakazuje stosowanie ingerencji na podstawie art. 109 k.r.o. już wtedy, gdy dobro dziecka jest zagrożone. Sąd opiekuńczy działa bowiem profilaktycznie przez zapobieganie ujemnym skutkom niewłaściwego lub nieudolnego sprawowania władzy rodzicielskiej. Postępowanie w tym przedmiocie sąd może wszcząć z urzędu, co wynika z art. 570 k.p.c., co też Sąd uczynił w niniejszej sprawie.

Sąd podejmując decyzję o ograniczeniu R. K. władzy rodzicielskiej nad małoletnim K. K. kierował się przede wszystkim dobrem dziecka.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy jednoznacznie wynika, iż R. K. nadużywa alkoholu, pod jego wpływem wszczyna awantury dowodowe, podczas których wyzywa słowami wulgarnymi członków swojej rodziny, jest agresywny fizycznie w stosunku do uczestniczki i synów. Już same te okoliczności prowadzą do wniosku, iż uczestnik niewłaściwie wykonuje swoją władzę rodzicielską wobec małoletniego syna K. K.. Pozostawanie pod wpływem alkoholu w obecności dziecka, wszczynanie awantur, w ocenie Sądu Rejonowego, winno prowadzić do ingerencji sądu we władzę rodzicielską, bowiem powoduje to zagrożenie dobra dziecka, prowadzi do zaburzenia relacji interpersonalnych w rodzinie.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy ograniczył R. K. władzę rodzicielska nad małoletnim synem K. poprzez ustanowienie nadzoru kuratora sądowego, którego sąd zobowiązał do składania sprawozdań raz na trzy miesiące. Zastosowany środek umożliwi Sądowi Rejonowemu stały wgląd w sposób wykonywania przez uczestnika władzy rodzicielskiej, a kurator sądowy podejmie pracę z rodziną, która może doprowadzić do poprawy zaburzonych relacji pomiędzy jej członkami.

Zważyć należy, że ograniczenie władzy rodzicielskiej nie ma charakteru kary wobec rodzica. Rodzic zachowuje, nie stanowiące elementu władzy rodzicielskiej, prawo osobistej styczności z małoletnim dzieckiem.

Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 109 § 1 i 2 pkt 3 k.r.o.

Biorąc pod uwagę sytuację majątkową i zarobkową uczestników, Sąd Rejonowy na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych odstąpił od obciążenia uczestników kosztami sądowymi i wydatki poniesione w toku postępowania przejął na rachunek Skarbu Państwa.