Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 stycznia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 29 listopada 2018 roku odmówił G. N. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 15 stycznia 2019 roku ustaliła, ze ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy, zatem brak jest podstaw do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

/decyzja k.172 plik I akt ZUS/

W dniu 11 lutego 2019 roku ubezpieczona reprezentowana przez radcę prawnego złożyła odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 stycznia 2019 roku.

/odwołanie k.3-5/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację tożsamą co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.7/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona G. N. urodziła się (...). ostatnio pracowała w (...) Sp. z o.o. w Ł..

/okoliczności bezsporne/

W okresie od 16 listopada 2012 r. do 31 grudnia 2018 r. G. N. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

/decyzja k. 100,122-124,156-158 plik I akt ZUS/

W dniu 29 listopada 2018 r. G. N. złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek k.164-166 plik I akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznał u ubezpieczonej: upośledzenie funkcji ręki prawej po przebytej urazowej amputacji wskaziciela prawego uraz palców III i IV z uszkodzeniem aparaty zgięciowo/wyprostnego kwalifikowana w przyszłości do ponownej operacji palców III i IV zaadoptowana do niepełnosprawności. Orzeczeniem z dnia 18 grudnia 2018 roku Lekarz Orzecznik ZUS nie uznał ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy.

/opinia lekarska k. 22-24 dokumentacja medyczna, orzeczenie k. 168 plik I akt ZUS /

Od powyższego orzeczenia ubezpieczona złożyła sprzeciw.

/sprzeciw k. 28 dokumentacji medycznej/

Komisja lekarska ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania ubezpieczonego oraz po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznała u ubezpieczonej: upośledzenie funkcji ręki prawej po przebytej urazowej amputacji wskaziciela prawego, zniekształcenie pourazowe palców III-IV z dobrą adaptacją. Orzeczeniem z dnia 15 stycznia 2019 roku Komisja Lekarska ZUS nie uznała ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy.

/ opinia lekarska k. 30-31 dokumentacja medyczna, orzeczenie k. 170 plik I akt ZUS /

Powyższe orzeczenie legło u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

/decyzja k.172 plik I akt ZUS/

Z punktu widzenia ortopedycznego u ubezpieczonej rozpoznano stan po amputacji wskaziciela ręki prawej oraz po urazie palców III i IV z całkowitą bezużytecznością. Znaczny stopień upośledzenia funkcji ręki prawej. Z punktu widzenia lekarza ortopedy ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy i ma to związek z wypadkiem przy pracy w dniu 24 maja 2011 roku.

/pisemna opinia lekarza ortopedy M. S. k. 14-17/

W ocenie niezdolności do pracy wnioskodawczyni decydujące znaczenie ma czynnik biologiczny. Wnioskodawczyni w sposób znaczny utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Wnioskodawczyni przed wypadkiem wykonywała pracę jako monter urządzeń akustycznych i wiązek elektrycznych, prządka i pracownik produkcji. Stopień upośledzenie funkcji prawej ręki (u osoby praworęcznej) uniemożliwia wykonywanie takiej i podobnej pracy. powoduje to częściową niezdolność do pracy.

/pisemna opinia uzupełniająca lekarza ortopedy M. S. k. 34-35/

Adaptacja do inwalidztwa i niepełnosprawności nie jest jednoznaczna z odzyskaniem całkowitej zdolności do pracy. U wnioskodawczyni mimo podjęcia pracy istnieje częściowa niezdolność do pracy z powodu znacznego upośledzenia funkcji ręki prawej, u osoby praworęcznej. Funkcja ręki prawej nigdy nie wróci do sprawności sprzed wypadku.

/pisemna opinia uzupełniająca lekarza ortopedy M. S. k. 55/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o powołane dokumenty oraz opinię biegłego lekarza specjalistę ortopedę. Dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd uznał w/w opinię biegłego za wiarygodną, gdyż jest rzetelna i sporządzona zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Opinia została sporządzona w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki badania bezpośredniego. Biegły zdiagnozował schorzenia, ocenił ich wpływ na sprawność organizmu i zdolność wnioskodawczyni do wykonywania pracy, odnosząc swą ocenę do jej doświadczenia i kwalifikacji zawodowych. Opinia jest pełna, nie zawiera sprzeczności ani braków, które pozbawiałyby jej mocy dowodowej, została przekonująco uzasadniona, a zawarty w niej końcowy wniosek orzeczniczy logicznie wynika z przeprowadzonych badań i analizy dokumentacji medycznej.

Opinia została doręczona stronom z zobowiązaniem do ustosunkowania się do nich. Pełnomocnik organu rentowego zgłosił zastrzeżenia do opinii biegłego ortopedy wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności. Organ rentowy zarzucił opinii biegłego błędne założenie, że do orzeczenia braku dalszej niezdolności do pracy konieczne jest wykazanie, że osoba ubezpieczona odzyskała całkowitą zdolność do pracy, a także że do orzeczenia braku niezdolności do pracy konieczne jest wykazanie odzyskania sprawności jaką pracownik posiadał przed datą powstania wcześniej orzekanej długotrwałej niezdolności do pracy. Organ rentowy wskazał, że wystarczające jest wykazanie, że wnioskodawca zachował zdolność do pracy w ramach posiadanego poziomu kwalifikacji, niekoniecznie na dotychczas zajmowanych stanowiskach. Tym samym organ rentowy zarzucił biegłemu kierowanie się niewłaściwymi kryteriami przy ocenie niezdolności do pracy ubezpieczonej. Sąd Okręgowy na skutek złożonych zastrzeżeń do opinii biegłego przeprowadził dowód z uzupełniający opinii biegłego ortopedy. Biegły w wydanych opiniach uzupełniających odniósł się do zarzutów organu rentowego, ponownie wskazując na kryteria jakimi kierował się przy wydaniu opinii pierwotnej oraz wskazał podstawy jakie legły u podstaw wydaniu opinii. Sąd Okręgowy uznał opinię za wyczerpującą i nie znalazł podstaw do odmowy jej wiarygodności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. , poz. 1773) ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy.

W myśl art. 16 ust. 1 analizowanej ustawy ustalenia tej niezdolności i jej związku z chorobą zawodową lub z wypadkiem przy pracy dokonuje lekarz orzecznik ZUS.

Stosownie do art. 17 ust. 1 przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z tytułu ubezpieczenia wypadkowego stosuje się, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy, odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych(tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1383 z późn. zm.).Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (ust. 2).

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia ubezpieczonej pod kątem niezdolności do pracy.

Zgodnie z treścią art. 12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Z samej definicji częściowej niezdolności do pracy wynika, że ubezpieczony może utracić zdolność do pracy w określonym stopniu, a mimo to nie nabyć prawa do renty. Znaczenie ma dopiero utrata zdolności do pracy w znacznym stopniu. Wprawdzie ustawodawca nie wyjaśnia, jak należy rozumieć znaczny stopień utraty zdolności do pracy, tym niemniej semantycznie pojęcie „w znacznym stopniu” oznacza „w stopniu większym niż połowa zwykłej zdolności do pracy” (por. wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2008 r., I UK 106/08, niepublikowany). Przy takim założeniu można przyjąć, że z art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach wynika granica ochrony ubezpieczeniowej, gdyż prawa do renty nie ma ubezpieczony, który utracił zdolność do pracy w stopniu mniejszym niż znaczny (mniejszym niż połowa zwykłej zdolności do pracy). Można zatem stwierdzić, że utrata w nieznacznym stopniu (na pewno w mniejszym niż znaczny stopień) zdolności do pracy nie uprawnia do ustalenia niezdolności do pracy (choćby częściowej) jako przesłanki prawa do renty. I odwrotnie, utrata zdolności do pracy w znacznym stopniu (większym niż połowa zwykłej zdolności do pracy) uprawnia do ustalenia częściowej niezdolności do pracy jako przesłanki prawa do renty na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się natomiast stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1 ww. ustawy).

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Należało zatem ustalić, czy ubezpieczona jest zdolna do wykonywania pracy w dotychczasowym pełnym zakresie, czy jej kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy, czy dla utrzymania aktywności zawodowej konieczne jest przekwalifikowanie.

Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy nie jest kryterium niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ww. ustawy. Brak możliwości wykonywania dotychczasowej pracy nie jest wystarczający do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy, gdy jest możliwe podjęcie innej pracy (w swoim zawodzie, bez przekwalifikowania lub gdy rokowanie co do przekwalifikowania jest pozytywne). Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy jest warunkiem koniecznym do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym jeżeli wiek, poziom wykształcenia, predyspozycje psychofizyczne dają podstawy do uznania, że jest możliwe podjęcie pracy w zawodzie albo po przekwalifikowaniu.

O częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, ale ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnie z kwalifikacjami.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało , że zdiagnozowane schorzenia w postaci uszkodzenia funkcji prawej ręki wskutek amputacji wskaziciela oraz uszkodzenie palców III i IV powodują jej częściową niezdolność do pracy. Należy także wskazać, iż dokonując oceny dowodów z opinii biegłych Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywująca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87). W niniejszej sprawie opinia biegłego co do oceny niezdolności ubezpieczonej do pracy jest jednoznaczne. Biegły dokonał oceny stanu zdrowia ubezpieczonej pod kątem zdolności do pracy i uzasadnił swoje stanowisko.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od dnia 1 stycznia 2019 roku na stałe.

O kosztach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1360) w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz G. N. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego

M.P.