Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 sierpnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący – SSR Tomasz Zieliński

Protokolant – sekr. Anna Rogojsza, p.o. sekr. Marta Sekta, st. sekr. sąd. Aneta Dybikowska

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w G.– Mileny Markowskiej, Sebastiana Pilch, Urszuli Bolik

po rozpoznaniu w dniu 22.06.2018 r., 28.08.2018 r., 22.01.2019 r., 05.03.2019 r., 07.05.2019 r., 11.06.2019 r., 30.07.2019 r. sprawy

1.  R. Z.

urodz. (...) w Ł.

syna G. i E. zd. W.

oskarżonego o to, że:

I.  W dniu 14.09.2015 r. w W. ul. (...), w lokalu o nazwie „. (...)”, woj. (...)- (...), urządzał gry na trzech automatach o nazwach: (...) M., A. G. i A. G., poprzez wydzierżawienie powierzchni w ww. lokalu umożliwiając zainstalowanie i eksploatację ww. urządzeń w celach komercyjnych, bez wymaganego zezwolenia i w miejscu do tego nieprzeznaczonym, stwarzając możliwość uczestnictwa w grach hazardowych z naruszeniem art. 6 ust. 1 oraz art. 23a ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

2.  M. S. zd. P.

urodz. (...) w S.

córki J. i E. zd. J.

oskarżonej o to, że:

II.  W dniu 14.09.2015 r. w W. ul. (...), w lokalu o nazwie „. (...)”, woj. (...)- (...), na podstawie umowy serwisowej urządzeń do gier rozrywkowych z dnia 01.03.2015 r., poprzez sprawowanie nadzoru serwisowego, wstawienie, uruchomienie i rozliczanie automatów, bez koncesji na prowadzenie kasyna gier i bez wymaganego zezwolenia, urządzała gry na trzech automatach o nazwie: (...) M., A. G. i A. G., wbrew przepisom ustawy określonym w art. 6 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

3.  P. M.

urodz. (...) w G.

syna M. i J. zd. Z.

oskarżonego o to, że:

III.  W dniu 26.10.2015 r. w G. ul. (...) (...) (...), woj. (...)- (...), w lokalu o nazwie (...), poprzez sprawowanie nadzoru serwisowego, wstawienie, uruchomienie i rozliczanie automatów, bez koncesji na prowadzenie kasyna gier i bez wymaganego zezwolenia, urządzał gry na automatach o nazwach: A. G. o nr (...), A. G. o nr (...), wbrew przepisom ustawy określonym w art. 6 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

IV.  W dniu 16.11.2015 r. w G. ul. (...), woj. (...)- (...), w lokalu o nazwie (...), poprzez sprawowanie nadzoru serwisowego, wstawienie, uruchomienie i rozliczanie automatów, bez koncesji na prowadzenie kasyna gier i bez wymaganego zezwolenia, urządzał gry na automatach o nazwach: A. G. (...) i A. G. o nr (...), wbrew przepisom ustawy określonym w art. 6 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

V.  W dniu 12.10.2015 r. w G. ul. (...), woj. (...)- (...), w lokalu o nazwie (...) urządzał gry na czterech automatach o nazwach: (...), A. G. nr (...), B. H. nr (...) oraz A. G. nr (...), poprzez wydzierżawienie powierzchni w ww. lokalu umożliwiając zainstalowanie i eksploatację ww. urządzeń w celach komercyjnych, bez wymaganego zezwolenia i w miejscu do tego nieprzeznaczonym, stwarzając możliwość uczestnictwa w grach hazardowych z naruszeniem art. 6 ust. 1 oraz art. 23a ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

VI.  W dniu 24.06.2016 r. w W. pow. G., woj. (...)- (...), w sklepie (...) ul. (...), poprzez sprawowanie nadzoru serwisowego, wstawienie, uruchomienie i rozliczanie automatów, bez koncesji na prowadzenie kasyna gier i bez wymaganego zezwolenia, urządzał gry na automatach o nazwie: A. G. nr (...) oraz A. G. nr (...), wbrew przepisom ustawy określonym w art. 6 ust. 1 i art. 23a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

4.  B. G. zd. B.

urodz. (...) w K.

córki L. i D. zd W.

oskarżonej o to, że:

VII.  W dniu 03.12.2015 r. w miejscowości U. (...), gm. G., woj. (...)- (...), w sklepie U (...) urządzała gry na automatach o nazwach: (...) M. (...) nr (...) i (...) M. nr (...), poprzez wydzierżawienie powierzchni w ww. lokalu umożliwiając zainstalowanie i eksploatację ww. urządzeń w celach komercyjnych, bez wymaganego zezwolenia i w miejscu do tego nieprzeznaczonym, stwarzając możliwość uczestnictwa w grach hazardowych z naruszeniem art. 6 ust. 1 oraz art. 23a ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

5.  Z. B.

urodz. (...) w W.

syna M. i Z.zd. M.

oskarżonego o to, że:

VIII.  W dniu 26.10.2015 r. w G. ul. (...), woj. (...)- (...), w lokalu o nazwie (...) urządzał gry na automatach o nazwach: A. G. o nr (...), A. G. o nr (...), poprzez wydzierżawienie powierzchni w ww. lokalu umożliwiając zainstalowanie i eksploatację ww. urządzeń w celach komercyjnych, bez wymaganego zezwolenia i w miejscu do tego nieprzeznaczonym, stwarzając możliwość uczestnictwa w grach hazardowych z naruszeniem art. 6 ust. 1 oraz art. 23a ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

IX.  W dniu 16.11.2015 r. w G. ul. (...), woj. (...)- (...), w lokalu o nazwie (...) urządzał gry na automatach o nazwach: A. G. (...) i A. G. o nr (...), poprzez wydzierżawienie powierzchni w ww. lokalu umożliwiając zainstalowanie i eksploatację ww. urządzeń w celach komercyjnych, bez wymaganego zezwolenia i w miejscu do tego nieprzeznaczonym, stwarzając możliwość uczestnictwa w grach hazardowych z naruszeniem art. 6 ust. 1 oraz art. 23a ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm.)

tj. o czyn z art. 107§1 kks

1.  Oskarżonego R. Z. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt I aktu oskarżenia i za to na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks skazuje go na karę grzywny w wysokości 60 (sześćdziesiąt) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 (osiemdziesiąt) złotych.

2.  Oskarżoną M. S. uznaje za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt II aktu oskarżenia i za to na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks skazuje ją na karę grzywny w wysokości 60 (sześćdziesiąt) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 (osiemdziesiąt) złotych.

3.  Oskarżonego P. M. uznaje za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt III, IV i V aktu oskarżenia, przy czym ustala, że dopuścił się ich w warunkach czynu ciągłego określonego w art. 6§2 kks tj. w okresie od 12.10.2015 r. do 16.11.2015 r. w wyniku zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu z wykorzystaniem tej samej sposobności oraz że stanowią one jeden czyn zabroniony wyczerpujący znamiona występku z art. 107§1 kks w zw. z art. 6§2 kks i za to skazując go na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 6§2 kks, wymierza mu na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks karę grzywny w wysokości 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 (osiemdziesiąt) złotych.

4.  Oskarżonego P. M. uniewinnia od popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt VI aktu oskarżenia zaś kosztami procesu na podstawie art. 113§1 kks w zw. z art. 632 pkt 2 kpk w tej części obciąża Skarb Państwa.

5.  Oskarżoną B. G. uznaje za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt VII aktu oskarżenia i za to na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks skazuje ją na karę grzywny w wysokości 40 (czterdzieści) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 (osiemdziesiąt) złotych.

6.  Oskarżonego Z. B. uznaje za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt VIII i IX aktu oskarżenia, przy czym ustala, że dopuścił się ich w warunkach czynu ciągłego określonego w art. 6§2 kks tj. w okresie od 26.10.2015 r. do 16.11.2015 r. w wyniku zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu z wykorzystaniem tej samej sposobności oraz że stanowią one jeden czyn zabroniony wyczerpujący znamiona występku z art. 107§1 kks w zw. z art. 6§2 kks i za to skazując go na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 6§2 kks, wymierza mu na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks karę grzywny w wysokości 100 (sto) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 (osiemdziesiąt) złotych.

7.  Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych i art. 113§1 kks w zw. z art. 633 kpk zasądza na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty od oskarżonych:

-

R. Z. kwotę 480,00 (czterysta osiemdziesiąt) złotych;

-

M. S. kwotę 480,00 (czterysta osiemdziesiąt) złotych;

-

P. M. 1.200,00 (jeden tysiąc dwieście) złotych;

-

Z. B. 800,00 (osiemset) złotych;

i obciąża oskarżonych R. Z. , M. S. i Z. B. kosztami sądowymi w pozostałym zakresie w częściach równych tj. każdego w 1/5 części, zaś oskarżonego P. M. w 1/6 części.

8.  Zwalnia oskarżoną B. G. od uiszczenia opłaty i ponoszenia kosztów sądowych w pozostałym zakresie w części ją obciążającej.

9.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. P. tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonej B. G. wykonywaną z urzędu kwotę 1.092,00 zł powiększoną o kwotę 251,16 zł stanowiącą 23% podatek VAT tj. łącznie 1.343,16 (jeden tysiąc trzysta czterdzieści trzy 16/100) zł.

Sygn. akta II K 88/18

UZASADNIENIE

Na podstawie wyników rozprawy głównej sąd ustalił i zważył, co następuje:

W związku z tym, że wnioski o uzasadnienie wyroku złożono w części odnoszącej się do oskarżonych P. M., Z. B. i B. G. (odnośnie oskarżonych J. Z. i M. S. wyrok uprawomocnił się w dniu 09 sierpnia 2019 roku) sąd zakres uzasadnienia na podstawie art. 423§1a kpk ograniczył do tych (podmiotowych) części wyroku, których wnioski dotyczą.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. przy ul. (...), której prezesem jednoosobowego zarządu w latach 2015 do lipca 2016 roku był M. W. zajmowała się m.in. dzierżawą powierzchni w lokalach usługowych na terenie województwa (...) i instalowaniem w nich urządzeń do gier oraz ich eksploatacją, nie ustalając czy są one garami na automatach w rozumieniu ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku (Dz. u. Nr 201 poz. 1540 z późn. zm.) określającej warunki urządzania gier hazardowych i zasady prowadzenia działalności w tym zakresie. Umowę taką zawarto w dniu 31 maja 2015 roku m.in. z oskarżonym P. M. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w W. przy ul. (...). Wydzierżawił on część lokalu w G. przy ul. (...) o nazwie (...), który wynajął z zamiarem prowadzenia w nim pubu. Spółka (...) na wynajętej powierzchni zobowiązała się zainstalować urządzenia do gier, na których miała prowadzić działalność gospodarczą zaś oskarżony do prowadzenia w tym lokalu działalności gospodarczej bez możliwości zawieszenia jej wykonywania, przez czas trwania umowy, którą zawarto na czas nieokreślony. Czynsz dzierżawny ustalono na kwotę 300 zł miesięcznie (dowód: zeznania M. W. zawarte w aktach IIKo 1045/18 SR dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie k. 68-115 załącznika adresowego w szczególności protokół przesłuchania świadka k. 11-114, którego odpis dołączono na k. 436a-436b; wyjaśnienia P. M. k. 617v-618; odpis umowy dzierżawy powierzchni k. 71-73).

W dniu 12 października 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w O. B. W., L. G., D. B. i A. C. (1) udali się na kontrolę lokalu (...) w G. położonego przy ul. (...), w którym zastali zatrudnionego przez P. M. w charakterze osoby nadzorującej B. L.. W wyniku przeszukania lokalu ujawnili cztery urządzenia do gier o nazwie A. nr (...), A. G. nr (...), B. H. nr (...) i A. G. nr (...), na których przeprowadzili eksperyment procesowy polegający na odtworzeniu gier, z którego sporządzono protokół zaś jego przebieg utrwalono nagrywając kamerą wideo oraz robiąc zdjęcia aparatem cyfrowym. Po przeprowadzeniu na wszystkich urządzeniach gier stwierdzono, że mają one charakter komercyjny o czym świadczy konieczność uiszczenia określonej kwoty pieniędzy w celu ich przeprowadzenia. Nadto ustalono, że urządzenia są przystosowane do wypłaty wygranych pieniężnych. W toku eksperymentu ustalono, że przebieg gier świadczy o ich losowym charakterze, gdyż pozostaje poza sferą oddziaływania grającego i jest niezależny od jego zdolności psychomotorycznych takich jak: spostrzegawczość, refleks, zręczność, a także nabytych umiejętności, doświadczenia i stopnia wytrenowania. Eksperyment wykazał również, że grający nie jest w stanie określić kolejności następujących po sobie symboli, ich ilości na poszczególnych bębnach oraz że może jedynie bębny uruchomić bez możliwości ich zatrzymania w określonej konfiguracji. Automaty, trzy klucze typu (...) koloru białego, niebieskiego i żółtego oraz jeden klucz (...) nr (...) zatrzymano, a następnie po przewiezieniu do magazynu depozytowego Oddziału Celnego w E. w dniu 13.10.2015 roku dokonano ich oględzin. Ustalono nadto, że serwisem automatów wstawionych do lokalu P. M. zajmowała się firma PHU (...) z siedzibą w B. przy ul. gen. Maczka reprezentowana przez A. M. (dowód: zeznania B. W. k. 390v-391 oraz k. 76v w części odczytanej w trybie art. 391§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, L. G. k. 413v-414, D. B. k. 414v, A. C. (1) k. 414v-415, B. L. k. 413-413v oraz k. 55v-56 w części odczytanej w trybie art. 391§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, B. P. k. 53-54; wyjaśnienia oskarżonego P. M. k. 415 i k. 617-618; protokół przeszukania k. 57-59; protokół eksperymentu procesowego k. 49-51; płyta DVD zawierająca nagranie eksperymentu procesowego k. 52; protokół oględzin k. 60-63; pismo (...) Sp. z o.o. k. 67; odpis umowy w zakresie obsługi urządzeń do gier rozrywkowych k. 68-70; odpis ramowej umowy dzierżawy powierzchni k. 71-73).

Oskarżony P. M. wykazując pewne umiejętności i zainteresowania w dziedzinie elektrotechniki przed zawarciem umowy dzierżawy części lokalu przy ul. (...) w G. ze Spółką (...) w dni 01.09.2015 roku podpisał umowę z firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. (...) reprezentowaną przez prezesa zarządu T. Ł. na czas określony tj. do dnia 31.03.2016 r., w ramach której będąc zatrudniony na 1/8 etatu jako referent ds. rozliczeń zajmował się m.in. nadzorem technicznym nad automatami do gier, do których posiadał klucze pozwalające na ich otwarcie w celu np. wymiany części lub naprawy, a nadto reprezentował interesy spółki w przypadku zatrzymania automatów przez odpowiednie służby. Jako mieszkaniec okolic G. znał oskarżonego Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G. przy ul. (...) M. (...). W ramach tej działalności prowadził on m.in. bar o nazwie (...) mieszczący się na stacji paliw położonej w G. przy ul. (...) M. (...)będącej własnością firmy (...) i P. M. zaproponował mu wynajęcie w tym lokalu części powierzchni, na której zostaną ustawione automaty do gier, na co wyraził zgodę. Umowę dzierżawy części lokalu (...), na której miały być zainstalowane urządzenia do gier z firmą (...) Sp. z o.o. reprezentowaną przez prezesa zarządu M. W., Z. B. zawarł na czas nieokreślony zaś obowiązywać miała ona od dnia 01.06.2015 r. Czynsz dzierżawny ustalono na kwotę 300 zł i w dniu 26.10.2015 roku do lokalu wstawiono dwa automaty o nazwach A. G. o nr (...) i A. G. o nr (...) (dowód: zeznania M. W. j/w; wyjaśnienia Z. B. k. 390, wyjaśnienia P. M. k. 617-618; odpis ramowej umowy dzierżawy powierzchni k. 165-167; odpis listy aktualizacji urządzeń k. 168).

W dniu 12 października 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w O. B. W., L. G., D. B. i A. C. (1) udali się na kontrolę lokalu (...) w G. położonego przy ul. (...) M. (...), w którym zastali zatrudnioną przez Z. B. w charakterze barmanki M. U.. W wyniku przeszukania lokalu ujawnili dwa urządzenia do gier o nazwie A. G. nr (...) i A. G. nr (...), na których przeprowadzili eksperyment procesowy polegający na odtworzeniu gier, z którego sporządzono protokół zaś jego przebieg utrwalono nagrywając kamerą wideo oraz robiąc zdjęcia aparatem cyfrowym. Po przeprowadzeniu na wszystkich urządzeniach gier stwierdzono, że mają one charakter komercyjny o czym świadczy konieczność uiszczenia określonej kwoty pieniędzy w celu ich przeprowadzenia. Nadto ustalono, że urządzenia są przystosowane do wypłaty wygranych pieniężnych. W toku eksperymentu ustalono, że przebieg gier świadczy o ich losowym charakterze, gdyż pozostaje poza sferą oddziaływania grającego i jest niezależny od jego zdolności psychomotorycznych takich jak: spostrzegawczość, refleks, zręczność, a także nabytych umiejętności, doświadczenia i stopnia wytrenowania. Eksperyment wykazał również, że grający nie jest w stanie określić kolejności następujących po sobie symboli, ich ilości na poszczególnych bębnach oraz że może jedynie bębny uruchomić bez możliwości ich zatrzymania w określonej konfiguracji. Automaty zatrzymano, a następnie po przewiezieniu do magazynu depozytowego Oddziału Celnego w E. w dniu 27.10.2015 roku dokonano ich oględzin. Ustalono nadto, że serwisem automatów zajmował się oskarżony P. M. (dowód: zeznania M. U. k. 391v-392 oraz k. 196v-197 w części odczytanej w trybie art. 391§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, G. K. k.151-152, B. W. j/w oraz k. 151-152 w części odczytanej w trybie art. 391§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, L. G. j/w, D. B. j/w, A. C. (1) j/w, wyjaśnienia oskarżonego P. M. j/w; protokół przeszukania k. 155-157; protokół eksperymentu procesowego k. 148-149; płyta DVD zawierająca nagranie eksperymentu procesowego k. 150; protokół oględzin k. 158-160).

Po zajęciu automatów do gier podczas przeszukania w dniu 26.10.2015 roku w niespełna 10 dni później tj. 06.11.2015 roku do lokalu (...) Z. B. dostarczono dwa kolejne automaty do gier o nazwie A. G. nr (...) i A. G. nr (...). Tym razem funkcjonariusze Urzędu Celnego w O. B. W., L. G., D. B. i A. C. (1) udali się w dniu 16.11.2015 r. na kontrolę lokalu (...) w G. położonego przy ul. (...) M. (...), w którym zastali zatrudnioną przez Z. B. w charakterze barmanki M. U.. W wyniku przeszukania lokalu ujawnili dwa urządzenia do gier o nazwie A. G. nr (...) i A. G. nr (...), na których przeprowadzili eksperyment procesowy polegający na odtworzeniu gier, z którego sporządzono protokół zaś jego przebieg utrwalono nagrywając kamerą wideo oraz robiąc zdjęcia aparatem cyfrowym. Po przeprowadzeniu na wszystkich urządzeniach gier stwierdzono, że mają one charakter komercyjny o czym świadczy konieczność uiszczenia określonej kwoty pieniędzy w celu ich przeprowadzenia. Nadto ustalono, że urządzenia są przystosowane do wypłaty wygranych pieniężnych. W toku eksperymentu ustalono, że przebieg gier świadczy o ich losowym charakterze, gdyż pozostaje poza sferą oddziaływania grającego i jest niezależny od jego zdolności psychomotorycznych takich jak: spostrzegawczość, refleks, zręczność, a także nabytych umiejętności, doświadczenia i stopnia wytrenowania. Eksperyment wykazał również, że grający nie jest w stanie określić kolejności następujących po sobie symboli, ich ilości na poszczególnych bębnach oraz że może jedynie bębny uruchomić bez możliwości ich zatrzymania w określonej konfiguracji. Automaty zatrzymano, a następnie po przewiezieniu do magazynu depozytowego oddziału celnego w E. w dniu 17.11.2015 roku dokonano ich oględzin. Ustalono nadto, że serwisem automatów zajmował się oskarżony P. M. (dowód: zeznania M. U. j/w, K. W. k. 194-195, B. W. j/w, L. G. j/w, D. B. j/w, A. C. (1) j/w, wyjaśnienia oskarżonego P. M. j/w; pismo H. F. (...)- (...) Sp z o.o. k. 207, odpis ramowej dzierżawy powierzchni k. 208-210; odpis listy aktualizacji urządzeń k. 211; protokół przeszukania k. 198-199; protokół eksperymentu procesowego k. 191-192; płyta DVD zawierająca nagranie eksperymentu procesowego k. 193; protokół oględzin k. 201-203).

Oskarżona B. G. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej pod firmą (...) z siedzibą w G. przy Placu (...), a nadto w miejscowości U. (...) gmina G.. Spółka (...) reprezentowana przez prezesa zarządu M. W. zawarła z B. G. umowę dzierżawy części lokalu położonego w U. (...), w którym prowadzi ona sklep spożywczo-przemysłowy o nazwie U (...). Umowę zawarto na czas nieokreślony i obowiązywała ona od dnia 01.06.2015 roku. Na wynajętej powierzchni oskarżona zgodnie z zawartą umową zobowiązała się umożliwić zainstalowanie urządzeń do gier, na których Spółka (...) jako dzierżawca miała prowadzić działalność gospodarczą. Czynsz dzierżawny ustalono na kwotę 300 zł miesięcznie.

W dniu 03 grudnia 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w O. B. W., L. G. i A. C. (1) udali się na kontrolę sklepu U (...) w U., w którym zastali M. Z.. W wyniku przeszukania lokalu ujawnili dwa urządzenia do gier o nazwie A. (...) nr (...) i (...) M. nr (...) nr (...), na których przeprowadzili eksperyment procesowy polegający na odtworzeniu gier, z którego sporządzono protokół zaś jego przebieg utrwalono nagrywając kamerą wideo oraz robiąc zdjęcia aparatem cyfrowym. Po przeprowadzeniu na obu urządzeniach gier stwierdzono, że mają one charakter komercyjny o czym świadczy konieczność uiszczenia określonej kwoty pieniędzy w celu ich przeprowadzenia. Nadto ustalono, że urządzenia są przystosowane do wypłaty wygranych pieniężnych. W toku eksperymentu ustalono, że przebieg gier świadczy o ich losowym charakterze, gdyż pozostaje poza sferą oddziaływania grającego i jest niezależny od jego zdolności psychomotorycznych takich jak: spostrzegawczość, refleks, zręczność, a także nabytych umiejętności, doświadczenia i stopnia wytrenowania. Eksperyment wykazał również, że grający nie jest w stanie określić kolejności następujących po sobie symboli, ich ilości na poszczególnych bębnach oraz że może jedynie bębny uruchomić bez możliwości ich zatrzymania w określonej konfiguracji. Automaty zatrzymano, a następnie po przewiezieniu do magazynu depozytowego Oddziału Celnego w E. w dniu 04.12.2015 roku dokonano ich oględzin. Ustalono nadto, że serwisem automatów wstawionych do sklepu U (...) był zatrudniony w firmie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. przy ul. (...) B. K. (dowód: zeznania B. K. k. 469-470, B. W. j/w, L. G. j/w, A. C. (1) j/w; protokół przeszukania k. 105-107; protokół eksperymentu procesowego k. 98-101; płyta DVD zawierająca nagranie eksperymentu procesowego k. 102; protokół oględzin k. 108-110; pismo (...) Sp. z o.o. k. 115; odpis ramowej umowy dzierżawy powierzchni k. 116-118; odpis listy aktualizacji urządzeń k. 119, k. 120; wydruk z (...) k. 122; pismo (...) Serwis Sp. z o.o. k. 123; odpisy faktur k. 124-127; odpisy protokołów wyjęcia gotówki k. 128-131; odpisy wydania z magazynu k. 132-133).

Umowę dzierżawy części lokalu położonego w W. przy ul. (...), w którym znajduje się sklep (...) należący do Gminnej Spółdzielni (...) w W. rep. przez F. P. zawarto z (...) Sp. z o.o. reprezentowaną przez prezesa zarządu M. W. w dniu 01.02.2016 roku na czas nieokreślony. Na wynajętej powierzchni spółdzielnia zgodnie z zawartą umową zobowiązała się umożliwić zainstalowanie urządzeń do gier na których Spółka (...) jako dzierżawca miała prowadzić działalność gospodarczą. Czynsz dzierżawny ustalono na kwotę 500 zł miesięcznie.

W dniu 24 czerwca 2016 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w O. B. W. i L. G. udali się na kontrolę sklepu (...) w W. położnego przy ul. (...). W wyniku przeszukania tego lokalu w obecności rep. GSSCh w W. F. P. ujawniono dwa urządzenia do gier o nazwie A. G. nr (...) i A. G. nr (...), na których przeprowadzili eksperyment procesowy polegający na odtworzeniu gier, z którego sporządzono protokół zaś jego przebieg utrwalono nagrywając kamerą wideo oraz robiąc zdjęcia aparatem cyfrowym. Po przeprowadzeniu na obu urządzeniach gier stwierdzono, że mają one charakter komercyjny o czym świadczy konieczność uiszczenia określonej kwoty pieniędzy w celu ich przeprowadzenia. Nadto ustalono, że urządzenia są przystosowane do wypłaty wygranych pieniężnych. W toku eksperymentu ustalono, że przebieg gier świadczy o ich losowym charakterze, gdyż pozostaje poza sferą oddziaływania grającego i jest niezależny od jego zdolności psychomotorycznych takich jak: spostrzegawczość, refleks, zręczność, a także nabytych umiejętności, doświadczenia i stopnia wytrenowania. Eksperyment wykazał również, że grający nie jest w stanie określić kolejności następujących po sobie symboli, ich ilości na poszczególnych bębnach oraz że może jedynie bębny uruchomić bez możliwości ich zatrzymania w określonej konfiguracji. Automaty zatrzymano, a następnie po przewiezieniu do magazynu depozytowego Oddziału Celnego w E. w dniu 28.06.2016 roku dokonano ich oględzin. Ustalono nadto, że automaty do sklepu (...) dostarczył A. M.. Oba automaty zostały poddane badaniom, które przeprowadzono w Laboratorium (...) Izby Celnej w G., w wyniku których stwierdzono, że:

1)  Gry rozgrywane są na urządzeniach elektroniczny.

2)  W grach na automatach można uzyskać wygrane pieniężne. Program gier, budowa zewnętrzna oraz budowa wewnętrzna automatów pozwala na uzyskanie wygranej pieniężnej. Automaty wyposażone są w urządzenie wypłacające tzw. hopper.

3)  W grach na automatach można uzyskać wygrane rzeczowe pozwalające na rozpoczęcie nowych gier przez wykorzystanie wygranych punktów uzyskanych w poprzednich grach.

4)  Przebieg gier jest całkowicie niezależny od woli i zręczności grającego i ma charakter losowy, a uzyskiwane wyniki gier są nieprzewidywalne i niezależne od woli grającego. Warunkiem rozpoczęcia rozgrywania gier na atomach jest ich zakredytowanie przez grającego poprzez wprowadzenie monet do akceptora monet lub banknotów do akceptora banknotów.

(dowód: zeznania F. P. k. 391v oraz k. 263v-264 w części odczytanej w trybie art. 391§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks, A. W. k. 235-236, B. W. j/w, L. G. j/w, A. Ł. k. 446v-447; protokół przeszukania k. 237-239; odpis ramowej umowy dzierżawy powierzchni k. 240-241; protokół eksperymentu procesowego k. 232-233; płyta DVD zawierająca nagranie eksperymentu procesowego k. 234; protokół oględzin k. 242-244; odpisy list aktualizacji urządzeń k. 250, k. 251; odpisy sprawozdań z badania automatów k. 253-257, k. 258-260).

Powołany w sprawie biegły sądowy z zakresu informatyki śledczej, informatyki i elektroniki ze specjalnością w zakresie automatów do gier losowych (hazardowych) A. C. (2) w sporządzonych opiniach nie miał wątpliwości, że przeprowadzone eksperymentu w pełni obrazują wszystkie istotne z punktu widzenia przeciętnego gracza funkcje jakie oferuje oprogramowanie sterujące pracą urządzeń. Przyznał, że w przebiegu eksperymentów na automatach:

-

A. G. brak numeru identyfikacyjnego #1, A. G. brak numeru identyfikacyjnego #2, A. G. nr (...), A. G. nr (...), A. G. nr (...), A. G. nr (...), A. G. nr (...), A. G. nr (...), A. G. nr (...), A. G. nr (...) nie ukazano funkcjonalności przycisków opisanych jako „?”, (...), (...);

-

A. nr (...), (...) M. (...) nr (...), B. H. nr (...) nie ukazano funkcjonalności przycisku „?” oraz przycisku (...);

jednak w jego ocenie funkcjonalność tych przycisków nie jest znacząco istotna dla prowadzenia gier udostępnionych przez te urządzenia (nie mają wpływu na cechy istotne z punktu widzenia ustawy hazardowej).

W konkluzjach wydanych opinii wynikających z dokonanych ustaleń stwierdził, że:

-

badane automaty są urządzeniami elektronicznymi (komputerowymi),

-

prowadzenie gier na badanych automatach ma charakter komercyjny, gdyż gracz musi zasilić automat pieniędzmi, aby móc rozpocząć grę,

-

prowadzenie gier na badanych automatach umożliwia uzyskanie wygranej pieniężnej,

-

prowadzenie gier na badanych automatach umożliwia uzyskanie wygranej rzeczowej,

-

przebieg gier jest niezależny od woli i zręczności gracza, a gry mają charakter losowy; uzyskiwane wyniki poszczególnych gier są nieprzewidywalne i niezależne od woli gracza; gracz nie ma żadnego wpływu na końcowy układ symboli w poszczególnych grach.

We wnioskach końcowych dokonanych na podstawie przeprowadzonych ustaleń stwierdził, że prowadzone na automatach gry mają charakter losowy (zawierają element losowości), a uzyskiwane wyniki gier są nieprzewidywalne i niezależne od woli gracza, a tym samym gry prowadzone na badanych automatach zawierają się w definicji gier na automatach, określonych w art. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (t.j. Dz. U. 2016.471), a możliwość prowadzenia nowych gier za punkty uzyskane w wyniku wcześniejszej wygranej zawierają się w definicji wygranej rzeczowej, określonej w art. 2 ust 2 w/w ustawy o grach hazardowych (dowód: opinie k. 475-577; opinia uzupełniająca k. 621-628).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie zeznań świadków B. L., M. U., F. P., B. W., A. C. (1), D. B., L. G., B. P., G. K., K. W., A. W., częściowo zeznań świadków A. Ł., M. W., B. K. oraz wyjaśnienia oskarżonych P. M. i Z. B., a nadto pozostały materiał dowodowy ujawniono w toku przewodu sądowego.

Oskarżony P. M. zarówno na etapie postępowania przygotowawczego (protokoły wyjaśnień w części odczytanej w trybie art. 389§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks k. 91, k. 271, k. 313), jak i w wyjaśnieniach złożonych podczas rozprawy (k. 389v) nie przyznał się do popełnienia czynów mu zarzucanych i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień. Złożył natomiast wyjaśnienia w toku postępowania przygotowawczego twierdząc, że nie był właścicielem automatów opisanych w stawianych mu aktem oskarżenia zarzutach. Nie kwestionując tego, że lokal przy ul. (...) w G. podnajął firmie (...) dodał, że nie jest mu znany lokal przy ul. (...) w W. oraz że od czasu do czasu bywał w lokalu przy ul. (...). Przyznał, że jego współpraca z firmą (...) polegała na obsłudze technicznej urządzeń stanowiących własność tej firmy oraz że w lokalu przy ul. (...) pojawiał się głównie w związku z usterkami technicznymi znajdujących się tam urządzeń. Wyjaśnił nadto, że nigdy nie posiadał informacji o tym, że urządzenia te są nielegalne oraz że na podstawie przekazów medialnych i z Internetu wiedział, że ustawa, jak ją określił antyhazardowa z 2009 roku jest nieskuteczna i nie powinna być stosowana, gdyż nie była notyfikowana. Dodał, że w przypadku lokalu (...) Prokuratura Rejonowa w G.dwukrotnie nie zatwierdziła przeszukania tego lokalu przez Urząd Celno-Skarbowy. Utrzymując, że nigdy nie zawierał umowy ani porozumienia z formą H. F. co do wspólnego urządzania gier konsekwentnie twierdził, że zajmował się tylko obsługą techniczną urządzeń tej firmy (wyjaśnienia k. 415).

Po raz kolejny złożył dodatkowe wyjaśnienia odnosząc się do zarzutu stawianego mu w pkt VI aktu oskarżenia dotyczącego sklepu (...) w W.. Nie przyznając się do jego popełnienia wyjaśnił, że nie mógł popełnić tego przestępstwa ponieważ nie był już wówczas pracownikiem spółki, w imieniu której sprawował nadzór techniczny nad automatami, która była zawarta na czas określony i jej koniec przypadł na dzień 31.03.2016r. Dodał, że w związku z tym nic nie wie o automatach w tym sklepie i nie sprawował nad nimi nadzoru. Przyznał natomiast odnosząc się do pozostałych stawianych mu zarzutów, że był zatrudniony przez spółkę, w imieniu której sprawował nadzór techniczny nad automatami oraz reprezentował ją w przypadku zatrzymania automatów przez Urząd Celny, któremu przekazywał od nich klucze i był obecny podczas oględzin, a nadto współpracował w ramach prowadzonych postępowań. Wyjaśnił nadto, że po podpisaniu umowy o pracę w tej spółce uczestniczył w szkoleniu z udziałem m.in. prawników. Podczas tego szkolenia dowiedział się, że to czym firma zajmuje się jest w pełni legalne oraz że ustawa z 2009 roku o grach hazardowych jest wadliwa, a w związku z tym nieskuteczna i nie powinna być stosowana przez żadne organy państwowe, na potwierdzenie czego zostały przedstawione opinie prawne wydane przez profesorów i orzeczenia sądów w postaci uniewinnień i umorzeń postępowań. Poinformowano go również o tym, że jest przygotowywany pozew przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie w związku z nękaniem ich firmy z tytułu prowadzonej działalności. Przyznał, że po tym szkoleniu skorzystał z propozycji zainstalowania automatów w lokalu przy ul. (...) w G., którego był najemcą, w którym wynajął powierzchnię na automaty. Automaty te, jak wyjaśnił zatrzymano, gdy był na urlopie i zaskoczony tym po uzyskaniu od pracownika Urzędu Celnego informacji, że coś zaczyna się dziać w kierunku likwidacji branży związanej z automatami zakończył działalność w tym zakresie i w tej firmie. Odnosząc się do lokalu oskarżonego B. przyznał, że dokonano w nim kolejno dwa zatrzymania dodając, iż kontroli było więcej. Wyjaśnił nadto, że posiadał tylko klucze do otwarcia automatów co umożliwiało mu wymianę części i ich naprawę zaś klucze do kasetek z pieniędzmi miał ktoś inny i w związku z tym nie wie kto wyjmował z nich pieniądze. Przyznał, że od dłuższego czasu znał B. i po telefonie z centrali z prośbą o to żeby zapytać go czy byłby zainteresowany wydzierżawieniem powierzchni na wstawienie automatów przeprowadził z nim taką rozmowę wiedząc o tym, że kiedyś miał już jakieś automaty. Konsekwentnie twierdził, że nie był właścicielem automatów i nie należą one do niego. W spółce, w której zatrudnił się otrzymywał stałe wynagrodzeni w wysokości 250 zł miesięcznie. Dodał, że nie wstawiał automatów do lokali oraz wyjaśnił, że zajmowały się tym wyznaczone przez spółkę osoby (wyjaśnienia k. 617v-618).

Do popełnienia zarzucanych czynów nie przyznała się również oskarżona B. G. tak w postępowaniu przygotowawczym (wyjaśnienia w części odczytanej w trybie art. 389§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks k. 142), jak i w toku rozprawy sądowej (wyjaśnienia k. 389v) oraz skorzysta z prawa do odmowy składania wyjaśnień. Odpowiadając na pytania obrońcy wyjaśniła, że od 1999 albo 2001 roku prowadzi działalność gospodarczą w miejscowości U., w której znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy. Twierdząc, że nigdy nie miała kontaktu z organami celnymi utrzymywała nadto, że nie miała również wiedzy o tym, że zawarcie umowy na dzierżawę powierzchni pod urządzenia, które wstawiono w jej sklepie jest prawnie niedozwolone. Dodała, że po wstawieniu do jej sklepu automatów w żaden sposób nie ingerowała w działanie tych urządzeń, zaś obsługiwał je przedstawiciel firmy, która je zainstalowała. Należności z tytułu wynajęcia powierzchni po wstawieniu automatów, jak wyjaśniła przekazywała do księgowości (wyjaśnienia k. 389v-390).

Oskarżony Z. B. podczas rozprawy sądowej (wyjaśnienia k. 390) oraz w toku postępowania przygotowawczego (protokoły wyjaśnień w części odczytanej w trybie art. 389§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks k. 188 i k. 219) nie przyznając się do popełnienia zarzucanych mu czynów i także skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień. Udzielając podczas rozprawy odpowiedzi na pytania wyjaśnił, że lokal o nazwie (...) znajdował się na stacji paliw, która jest własnością firmy (...). Wyjaśnił nadto, że w czasie objętym zarzutem prowadził własną działalność gospodarczą, która obejmowała m.in. prowadzenie tego lokalu. Przyznał, że zgłosił się do niego przedstawiciel firmy, która jak wyjaśnił chyba była właścicielem automatów do gier i zaproponował zawarcie umowy wynajęcia powierzchni w jego lokalu pod te urządzenia twierdząc, że jest to legalne. Nie kwestionował tego, że zapewnienie to wystarczyło mu i w związku z tym nie pytał tego przedstawiciela czy firma ma jakieś zezwolenie lub koncesję. Dodał, że jeżeli chodzi o tego typu urządzenia i gry hazardowe nie posiada specjalnej wiedzy ani doświadczenia oraz że nie pomyślał o tym, żeby skonsultować z kimś zawarcie tej umowy uznając, że skoro pojawia się możliwość pozyskania dochodów i jest to to legalne to dlaczego nie skorzystać z niej, tym bardziej, że bar nie przynosił dochodów. Wyjaśnił nadto, że zarówno on jak i jego pracownicy nie zajmowali się obsługą tych automatów, które były podłączone do prądu i sieci Internetowej cały czas, w szczególności nie włączali ich i nie wyłączali. Wskazał również na P. M., który jak twierdził złożył mu propozycję wynajęcia powierzchni za kwotę 300 zł miesięcznie i wstawienia automatów (wyjaśnienia k. 390).

Wyjaśnieniom oskarżonych P. M., B. G. i Z. B. w części, w której nie przyznali się do popełnienia zarzucanych im czynów twierdząc, że wydzierżawiając część powierzchni prowadzonych przez siebie lokali w celu umożliwienia zainstalowania na niej urządzeń do gier, na których dzierżawca będzie prowadził działalność gospodarczą nie wiedzieli, iż jest to nielegalne sąd nie dał wiary uznając je za przyjętą linię obrony zmierzającą do uniknięcia odpowiedzialności karnej, która nie znalazła potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym, a tym samym uznać należy je za gołosłowne.

Czyny zarzucane oskarżonym, których typ został określny w art. 107§1 kks mają charakter blankietowy tzn. odpowiedzialność karno-skarbowa na podstawie tego przepisu ma miejsce wyłącznie w sytuacji, gdy sprawca dopuszcza się zachowań opisanych w tym przepisie, czyniąc to jednak wbrew przepisom innej ustawy. Wypełnieniem jego treści są więc normy wynikające z innego aktu prawnego o randze ustawowej wbrew którym sprawca daną grę urządza lub prowadzi. W przedmiotowej sprawie wypełnieniem blankietowej normy art. 107§1 kks są przepisy ustawy z dnia 17.11.2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1540 z późn. zm. - dalej ustawa hazardowa) w brzemienni nadanym ustawą o zmianie ustawy o grach hazardowych z dnia 12.06.2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1201), która weszła w życie w dniu 03.09.2015 r. Zgodnie z art. 3 tej ustawy urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach jest dozwolone wyłącznie na zasadach określonych w ustawie. Norma blankietowa wynikająca z art. 107§1 kks mogła zaś zostać wypełniona przede wszystkim treścią art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 i art. 23a ustawy hazardowej. Przepis art. 6 ust. 1 ustawy hazardowej w brzemieniu nadanym wyżej powołaną ustawą, która weszła w życie w dniu 03.09.2015 r. stanowił, że działalności w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości oraz gier na automatach może być prowadzona na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry. Wedle natomiast przepisu art. 14 ust. 1 ustawy hazardowej w brzemieniu nadanym wyżej powołaną ustawą z dnia 12.06.2015 r. urządzanie gier cylindrycznych, gir w karty, w tym turniejów gry pokera, gier w kości oraz gier na automatach było dozwolone wyłącznie w kasynach gry na zasadach i warunkach określonych w zatwierdzonym regulaminie i udzielonej koncesji lub udzielonym zezwoleniu, a także wynikających z przepisów ustawy. Przepis art. 23a ust. 1 tej ustawy przewiduje natomiast, że automaty i urządzenia do gier z wyjątkiem terminali w kolekturach gier liczbowych służących wyłącznie do urządzania gier liczbowych, mogły być eksploatowane przez podmioty posiadające koncesję lub zezwolenie na prowadzenie dzielności w zakresie gier losowych lub gier na automatach oraz przez podmioty wykonujące monopol państwa po ich zarejestrowaniu przez naczelnika urzędu celnego.

W opisie czynu zabronionego określonego w art. 107§1 kks ustawodawca posłużył się znamionami „urządzanie” i „prowadzenie”. Pojęcia te nie posiadają definicji legalnej w przepisach ustawy o grach hazardowych i wywołują rozbieżności interpretacyjne. W doktrynie przyjmuje się, że w wypadku urządzania chodzi o zaprowadzenie czy uruchomienie dzielności hazardowej w określonym miejscu: kasynie, salonie, punkcie. Prowadzenie zaś dotyczy działalności już uprzednio urządzonej. W judykaturze administracyjnej ugruntowało się natomiast stanowisko zgodnie z którym urządzanie gier hazardowych to ogół czynności i działań stanowiących zaplecze logistyczne dla umożliwienia realizowania w praktyce działalności w zakresie gier hazardowych, w szczególności: zorganizowanie i pozyskanie odpowiedniego miejsca na zamontowanie urządzeń, przystosowanie go do danego rodzaju działalności, umożliwienie dostępu do takiego miejsca nieorganicznej liczbie graczy, utrzymanie automatów w stanie stałej aktywności umożliwiającym ich sprawne funkcjonowanie, wypłacanie wygranych, obsługa urządzeń, zatrudnienie i odpowiednie przeszkolenie personelu zapewniające graczom możliwość uczestniczenia w grze. Jest to przestępstwo powszechne, które można popełnić wyłącznie umyślnie w obu postaciach zamiaru, tj. w zamiarze bezpośrednim lub ewentualnym (patrz m.in. G. Łabuda, Komentarz do art. 107 kks opubl. w Lex Omega; Kodeks karny skarbowy, Komentarz - Zgaliński Igor – WKP 2018; wyrok WSA w Kielcach z 22.09.2016 r., II SA/Ke 553/16, LEX nr 2151067; wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 08.09.2016 r., II SA/Go 321, LEX nr 2121466).

W przedmiotowej sprawie czyny zarzucane oskarżonym zostały popełnione w dniach 12.10.2015 r., 26.10.2015 r., 16.11.2015 r., 03.12.2015 r. i 24.06.2016 r. tak więc po wejściu w życie ustawy z dnia 12.06.2015 r o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1201), która to ustawa w szczególności art. 14 ust. 1 została notyfikowana Komisji Europejskiej w dni 05.11.2014 r. pod nr 214/0537 PL.

Odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe jak również za wykroczenie skarbowe – podobnie jak każda odpowiedzialność karna – uzależniona jest od możliwości przypisania sprawcy winy. Zgodnie z art. 1§3 kks nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu. Jedną z okoliczności wyłączających lub umniejszających winę jest błąd sprawcy czynu zabronionego. Błędem jest rozbieżność między świadomością sprawcy o rzeczywistości, a obiektywną rzeczywistością. Kodeks karny skarbowy wyróżnia trzy rodzaje błędu:

1.  błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego typu zasadniczego, kwalifikowanego lub uprzywilejowanego (błąd co do faktu – art. 10§1 i 2 kks);

2.  błąd co do oceny prawnej czynu (błąd co do prawa – art. 10§4 kks);

3.  błąd co do okoliczności wyłączającej bezprawność (błąd co do kontratypu – art. 10 kks).

Błąd może całkowicie wyłączać umyślność czynu zabronionego lub zmniejszyć stopień odpowiedzialności. Odpowiedzialność wyłącza jedynie błąd usprawiedliwiony. Sprawca będzie pozostawał w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu wówczas, gdy nie będzie można jemu zarzucić niedochowania należytej staranności umożliwiającej właściwe rozpoznanie sytuacji. Błędem co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego jest mylna świadomość sprawcy o okolicznościach dotyczących ustawowych znamion przedmiotowych czynów. Okolicznością wyłączającą odpowiedzialność jest usprawiedliwiona nieświadomość karalności, czyli błąd co do karalności czynu określony w art. 10§4 kks. Będzie on zachodził wówczas, gdy sprawca mając świadomość bezprawności naruszenia normy prawa nie miał jednak świadomości, że jego zachowanie stanowiło czyn zabroniony i zagrożony karą przez Kodeks karny skarbowy. Błąd co do karalności czynności jest błędem co do prawa i dotyczy przekonania, że czyn, który sprawca popełnił nie podlega karze. Przekonanie to musi być usprawiedliwione. Błąd co do prawa, czyli błąd zachodzący w razie nieświadomości karalności czynu (art. 10§4 kks) dotyczy sytuacji, gdy sprawca popełnił jakiś czyn w błędnym przekonaniu, że czyn ten nie jest zabroniony. Na potrzeby powyższej sprawy nie jest natomiast konieczne bliższe omówienie błędu co do kontratypu (patrz Kodeks karny skarbowy, Komentarz, tom I – Prusak Feliks – Zakamycze 2006 r).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy przede wszystkim podnieść należy, na co zwrócił uwagę m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 03.02.1997 r. w sprawie IIKKN 124/96, że nie można skutecznie powoływać się na niezawinioną nieznajomość prawa, jeżeli z ustalonych faktów wynika, że sprawca nie tylko nie starał się w sposób należyty zapoznać z obowiązującym uregulowaniem, choć miał możność to uczynić u przedstawicieli właściwych organów, ale wręcz w sposób wyraźny z takiej możliwości zrezygnował. W sprawie powyższej bezspornym jest, że oskarżeni prowadząc działalność gospodarczą mieli wysoką świadomość prawną i byli zobowiązani do zweryfikowania legalności podjętych przez siebie działań tym bardziej, że w związku z wejściem w życie w dniu 03.09.2015 r. zmian w ustawie o grach hazardowych wprowadzonych ustawą z dnia 12.06.2015 r., którą notyfikowano Komisji Europejskiej, prowadzona była kampania medialna w tym zakresie, a ponadto nagłośnione były informacje związane z zatrzymywaniem nielegalnych urządzeń.

To, że informacje takie rozpowszechnione były w mediach i Internecie przyznał w złożonych wyjaśnieniach oskarżony P. M., który był również świadomy tego, że w zakresie interpretacji przepisów ustawy o grach hazardowych nie ma jednolitego stanowiska. Oskarżony Z. B. przyznał natomiast, że wystarczyło mu twierdzenie przedstawiciela firmy, której wydzierżawił powierzchnię w prowadzonym przez siebie barze, że zainstalowanie na niej urządzeń do gier jest legalne. B. G. jak wynika ze złożonych przez nią wyjaśnień w ogóle nie uznała za stosowne ustalenie legalności takiego przedsięwzięcia. W tej części wyjaśnieniom oskarżonych sąd dał wiarę.

Nadmienić należy, że z przepisu art. 2 ust. 6 ustawy o grach hazardowych, której treść niewątpliwie oskarżeni powinni znać wynika jednoznacznie, że to minister właściwy ds. finansów publicznych rozstrzyga na wniosek lub z urzędu w drodze decyzji, czy gry lub zakłady posiadające cechy wymienione w ust. 1-5a są grami losowymi, zakładami wzajemnymi, grami w karty albo grami na automatach w rozumieniu ustawy, nie zaś jakiekolwiek opinie prywatne czy też stanowisko doktryny. Oskarżeni z wnioskiem takim nie tylko nie wystąpili, ale nawet nie starali się w sposób należyty zapoznać z obowiązującymi w tym zakresie regulacjami prawnymi, choć niewątpliwie mieli możliwość to uczynić chociażby u przedstawicieli właściwych organów, czy też kancelarii prawnych, ale jak wynika ze złożonych przez nich wyjaśnień z takiej możliwości zrezygnowali, co wyklucza, że działali w usprawiedliwmy błędzie, w podanym wyżej rozumieniu. Już samo istnienie w świadomości danej osoby wątpliwości co do charakteru norm ustawy o grach hazardowych, na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24.01.2019 r. w sprawie IV KK 322/18, to nic innego, jak fakt uświadomienia sobie niepewności co do rzeczywistości prawnej, gdy tymczasem błąd co do prawa (art. 10§4 kks), to przecież mylne przekonanie (pewność) o istniejącym stanie prawnym.

Z dokonanych przez sąd ustaleń wynika bezspornie, że zamontowane w lokalach oskarżonych automaty, były automatami do gier w rozumieniu przepisów ustawy o grach hazardowych. Na powyższe wskazują zarówno wyniki przeprowadzonych w dniach kontroli eksperymentów procesowych polegających na odtworzeniu gier na poszczególnych automatach, jak i opinia powołanego w sprawie biegłego sądowego A. C. (2). Potwierdziła ona wstępne wnioski do jakich doszli funkcjonariusze służby celnej biorący udział w przeprowadzeniu eksperymentów, z których wynikało, że przebieg gier na tych automatach świadczy o ich charakterze losowym i komercyjnym, a nadto, że grający ma możliwość uzyskania wygranej pieniężnej, którą wypłaca automat oraz w postaci punktów kredytowych, które pozwalają na prowadzenie dalszej gry bez konieczności ponownego kredytowania gotówką. Sąd dał wiarę zeznaniom B. W., który przeprowadził kontrole oraz eksperymenty procesowe z innymi funkcjonariuszami służby celnej, a następnie oględziny zabezpieczonych automatów do gier. Znalazły one bowiem potwierdzenie w opinii biegłego oraz sprawozdaniach z badań przeprowadzonych przez Wydział Laboratorium Celnego Izby Celnej w G., a nadto zeznaniach funkcjonariuszy Urzędu Celnego w O. L. G., D. B., A. C. (1) i A. Ł., z którymi tworzą spójną, wzajemnie uzupełniającą się i logiczną całość. To, że gry na poddanych kontroli automatach mają charakter losowy (zawierają element losowości) i że można uzyskać wygraną pieniężną potwierdzili również przesłuchani w charakterze świadków B. P., G. K., K. W. i A. W., którzy grali na nich w momencie, gdy funkcjonariusze Urzędu Celnego w O. podejmowali kontrolę. Ich zeznaniom sąd również dał wiarę. Za wiarygodne sąd uznał także zeznania B. L., zatrudnionego w lokalu (...) P. M., który nie tylko nadzorował go i pilnował automatów, ale również posiadał do nich klucze. Służyły one do kasowania punktów kredytowych, gdy w automatach nie było pieniędzy na wypłacenie wygranej, a nadto zapisywał na kartce wysokość wygranej pieniężnej, którą następnie wypłacał P. M., o czym informował go. Nie miał on również żadnych wątpliwości, że gry na zainstalowanych automatach w tym lokalu były grami losowymi. Zeznał nadto, że automaty doładowywał pieniędzmi i wyjmował z nich pieniądze oskarżony P. M. podważając w tej części wiarygodność jego wyjaśnień.

To, że automaty zainstalowane w lokalu (...) przy ul. (...) obsługiwał P. M., który przyjeżdżał do lokalu najczęściej raz dziennie i m.in. uzupełniał je monetami oraz wyjmował z nich gotówkę wynika z zeznań M. U. zatrudnionej przez oskarżonego Z. B. – właściciela lokalu na stanowisku barmanki. Świadek zeznała nadto, że ona i jej zmienniczka włączały te automaty, gdy przychodziły do pracy i wyłączały po jej zakończeniu. Jak z powyższego wynika zeznania B. L. i M. U. również są spójne, logiczne i wzajemnie uzupełniają się dlatego sąd dał im wiarę.

Odnośnie zarzutów stawianych oskarżonym nie wniosły niczego istotnego zeznania świadków:

-

M. W., który przyznał, że w latach 2015 do lipca 2016 roku był jednoosobowo prezesem zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O., która wstawiała urządzenia do gier elektronicznych do lokali na podstawie podpisanych umów dzierżawy powierzchni. Zasłonił się on natomiast niepamięcią co do szczegółów (odpis protokołu zeznań k. 436a-436d);

-

A. M., który na podstawie art. 183 kpk odmówił składania zeznań (k. 413v);

-

B. K., który przyznał, że prowadził działalność gospodarczą dotyczącą automatów do gier o niskich wygranych oraz że toczyły się przeciwko jego osobie postępowania karne odnośnie takich automatów, które były wstawione do lokali na terenie G. i okolic m.in. przez okres 6 lat w sklepie w U. u B. G.. Twierdził nadto, że świadczył usługi serwisowe odnośnie automatów o niskich wygranych. Zasłonił się natomiast niepamięcią odnośnie przywiezienia w drugiej połowie 2015 roku i w czerwcu 2016 roku automatów do G. oraz żeby znał pozostałych oskarżonych w powyższej sprawie (zeznania k. 469v-470).

Z zeznań B. K. wynika wbrew temu co wyjaśniła B. G., że posiadała ona wiedzę odnośnie ustawy o grach hazardowych oraz że w jej sklepie nie po raz pierwszy były zainstalowane automaty do gier.

Sąd w pełni podzielił ustalenia opinii biegłego A. C. oraz zawarte w niej wnioski uznając, że są one jasne, pełne i niesprzeczne zaś przeprowadzoną analizę zarejestrowanych na nagraniach wideo podczas eksperymentów procesowych przeprowadzonych gier za przekonującą. Biegły nie miał żadnych wątpliwości, że prowadzone na automatach gry maja charakter losowy (zawierają element losowości), a uzyskiwane wyniki gier są nieprzewidywalne i niezależne od woli gracza, a tym samym gry prowadzone na badanych automatach zawierają się w definicji gier na automatach, określonej w art. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (t.j. Dz. U. 2016.471), a możliwość prowadzenia nowych gier za punkty uzyskane w wyniku wcześniejszej wygranej zawierają się w definicji wygranej rzeczowej, określonej w art. 2 ust 2 w/w ustawy o grach hazardowych. W pisemnej opinii uzupełniającej wyjaśnień nadto, że materiały wideo zawierające zapisy eksperymentów procesowych są wystarczające aby na ich podstawie oraz swojej wiedzy zawodowej wyciągnąć stosowne wnioski dotyczące badanych urządzeń. Wskazał również z jakich powodów nie zachodzi konieczność przeprowadzenia wszystkich dostępnych gier na poszczególnych urządzeniach, gdyż jak podniósł wystarczy żeby jedna z gier na każdym automacie spełniała przesłanki podlegania tzw. ustawie hazardowej, aby uznać, że dane urządzenie jako całość również podlega wspomnianej ustawie.

W ocenie sądu w świetle zgromadzonego materiału dowodowego wynika bezspornie, że oskarżeni P. M., Z. B. i B. G., nie tylko wydzierżawili część powierzchni w prowadzonych przez siebie lokalach pod automaty do gier, które następnie zainstalowano, ale otwierając i zamykając lokal w tym przez zatrudnionych pracowników umożliwiali dostęp do nich w godzinach otwarcia nieograniczonej liczbie osób. Zapewniali też dostawę energii elektrycznej zaś w przypadku oskarżonych Z. B. i P. M. zatrudnieni przez nich pracownicy zapewniali włączanie i wyłączanie automatów, kasowanie punktów kredytowych oraz późniejszą wypłatę wygranych, gdy z uwagi na brak pieniędzy w automacie nie dokonywał on wypłaty. Tak więc oskarżeni nielegalnie urządzali gry na automatach w podanym wyżej rozumieniu wbrew przepisom ustawy, w miejscu do tego nie przeznaczonym i bez wymaganego zezwolenia naruszając dyspozycje określone w art. 6 ust. 1 i 23a ustawy o grach hazardowych zaś swoimi zachowaniami:

-

opisanymi w pkt III, IV i V aktu oskarżenia P. M.;

-

opisanym w pkt VII aktu oskarżenia B. G.;

-

opisanymi w pkt VIII i IX aktu oskarżenia Z. B.

w pełni wyczerpali znamiona występków z art. 107§1 kk.

Oskarżony P. M. zarzucanych mu w pkt III, IV i V aktu oskarżenia czynów oraz Z. B. czynów zarzucanych mu w pkt VIII i IX dopuścili się w warunkach czynu ciągłego określonych w art. 6§2 kks tj. w krótkich odstępach czasu oraz w wykonaniu tej samej sposobności.

Uznając oskarżonych:

-

P. M. za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt III, IV i V aktu oskarżenia sąd na podstawie art. 107§1 kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks wymierzył mu karę grzywny w wysokości 150 stawek dziennych przyjmując, że jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 złotych;

-

Z. B. za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt VIII i IX aktu oskarżenia sąd na podstawie art. 107§1kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych przyjmując, że jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 złotych;

-

B. G. za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt VII aktu oskarżenia sąd na podstawie art. 107§1kks w zw. z art. 23§1 i 3 kks skazał ją na karę grzywny w wysokości 40 stawek dziennych przyjmując, że jedna stawka dzienna równa się kwocie 80 złotych.

Przy ustalaniu wysokości stawki dziennej w stosunku do każdego z oskarżonych sąd miał na uwadze wysokość uzyskiwanych przez nich dochodów oraz możliwości zarobkowe, a nadto ich warunki osobiste i rodzinne.

Wymierzając powyższe kary sąd miał na uwadze jako okoliczności obciążające w stosunku do oskarżonych wysoki stopień ich zawinienia wynikający z popełnienia przypisanych im przestępstw z winy umyślnej oraz społecznej szkodliwości wyrażającej się w rodzaju i charakterze naruszonych dóbr w postaci ochrony mienia Skarbu Państwa, a także porządku w zakresie urządzania oraz prowadzenia gier i zakładów wzajemnych, rozmiarze wyrządzonej szkody, a nadto sposobie i okolicznościach popełnienia tych czynów. Jako okoliczność obciążającą w stosunku do oskarżonego P. M. sąd miał nadto na uwadze jego dotychczasową karalność za przestępstwa tego samego typu (dowód: dane o karalności k. 461-462).

Jako jedyną okoliczność przemawiającą na korzyść oskarżonych Z. B. i B. G. sąd miał na uwadze ich dotychczasową niekaralność (dowód: dane o karalności k. 463, k. 464). Zdaniem sądu brak jest natomiast jakichkolwiek innych okoliczności, które mogłyby przemawiać na korzyść oskarżonych.

Tak orzeczone kary grzywny w stosunku do oskarżonych zdaniem sądu są współmierne do stopnia ich zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynów których dopuścili się, a nadto winny przyczynić się do osiągnięcia celów w zakresie wychowawczego i zapobiegawczego oddziaływania na ich osoby jako sprawców.

Odnośnie czynu zarzucanego oskarżonemu P. M. w pkt VI aktu oskarżenia sąd mając na uwadze przedstawioną przez niego umowę o parce w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. (...) (k. 616), w której był zatrudniony do dnia 31.03.2016 r., jako serwisant automatów do gier, co wynika z jego wyjaśnień oraz brak jakichkolwiek innych dowodów, z których wynikałoby, że serwisował on automaty zainstalowane w sklepie (...) przy ul. (...) w W. również w dniu 24.06.2016 r., czego nie potwierdziły przedstawione przez oskarżyciela dowody w postaci zabezpieczonych dokumentów oraz zeznania świadka F. P. i funkcjonariuszy celnych, którzy przeprowadzili kontrolę, sąd kierując się naczelną zasadą in dubio pro reo określoną w art. 5§2 kpk uniewinnił go od popełnienia tego czynu zaś kosztami postępowania w tej części na podstawie art. 632 pkt 2 kpk obciążył Skarb Państwa.

O opłacie i kosztach postępowania odnośnie oskarżonych Z. B. i P. M. orzeczono jak w pkt 7 wyroku nie znajdując podstaw do zwolnienia ich od obowiązku uiszczenia powyższych należności sądowych na rzecz Skarbu Państwa w części ich obciążającej na zasadach określonych w art. 633 kpk tj. słuszności kierując się w szczególności kosztami związanymi ze sprawą każdego z nich.

Uwzględniając natomiast ustalenia dotyczące sytuacji materialnej oskarżonej B. G. sąd na podstawie art. 624§1 kpk zwolnił ją w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Na podstawie art. 618§1 pkt 11 kpk sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. P. tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonej B. G. wykonywaną z urzędu kwotę 1.092,00 zł powiększoną o kwotę 251,16 zł stanowiącą 23% podatek VAT tj. łącznie 1.343,16 zł.