Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca – Sędzia Małgorzata Szeromska

Sędzia Małgorzata Michalska

Sędzia Renata Wanecka (spr.)

Protokolant st. sekr. sąd. Katarzyna Gątarek

po rozpoznaniu na rozprawie 16 lipca 2019 r. w P.

sprawy z wniosku K. S. (1)

z udziałem M. S.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika

od postanowienia Sądu Rejonowego w Sierpcu z 31 października 2018 r.

sygn. akt I Ns 261/16

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  przyznać ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Sierpcu na rzecz adw. M. B. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych zwiększoną o należny podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu K. S. (1) przed sądem drugiej instancji;

3.  przyznać ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Sierpcu na rzecz adw. M. H. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych zwiększoną o należny podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu M. S. przed sądem drugiej instancji.

Sygn. akt IV Ca 257/19

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2016 roku do Sądu Rejonowego w Płońsku wpłynął wniosek K. S. (1) z udziałem M. S. o podział majątku wspólnego, w skład którego wchodziły działka nr (...) o powierzchni 0,0901 ha, zabudowana domem wraz z garażem w bryle budynku, dla której prowadzona jest księga wieczysta (...), oraz niezabudowana działka rolna nr (...) o powierzchni 0,1 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta (...), a nadto ruchomości w postaci przedmiotów, urządzeń domowych, mebli, wyposażenia, narzędzi.

Po uwzględnieniu wniosku sędziów Sądu Rejonowego w Płońsku o ich wyłączenie, Sąd Okręgowy wyznaczył Sąd Rejonowy w Sierpcu, jako właściwy do rozpoznania sprawy.

Postanowieniem z 31 października 2018 r. Sąd Rejonowy w Sierpcu ustalił, że w skład majątku K. S. (2) z domu P. (c. D. i Z.) i M. S. (s. I. i Z.) wchodzi: nieruchomość zabudowana domem mieszkaniowym jednorodzinnym o powierzchni użytkowej 126,30 m ² wraz z garażem w bryle budynku, stanowiąca działkę gruntu położoną w miejscowości S., woj. (...), oznaczoną w ewidencji gruntów i budynków numerem (...), o powierzchni 0,0901 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Płońsku prowadzona jest księga wieczysta (...) – o wartości 340.420 zł, niezabudowana nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu położoną w miejscowości S., woj. (...), oznaczona w ewidencji gruntów i budynków numerem (...), o powierzchni 0,1 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Płońsku prowadzona jest księga wieczysta (...), o wartości 26.010 zł (punkt 1); dokonał podziału majątku wspólnego K. S. (1) i M. S. w ten sposób, że obie nieruchomości o łącznej wartości 366.430 zł – przyznał na wyłączną własność K. S. (1) (punkt 2): zasądził od K. S. (1) na rzecz M. S. tytułem spłaty kwotę 183.215 zł (punkt 3); zasądzoną kwotę rozłożył na raty: pierwszą w wysokości 50.000 zł, płatną do 31 grudnia 2018 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności, drugą w wysokości 66.607,50 zł płatną do 31 grudnia 2019 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności, trzecią w wysokości 66.607,50 zł płatną do 31 grudnia 2020 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności (punkt 4); nakazał M. S. wydanie K. S. (1) obu nieruchomości w terminie do 31 stycznia 2019 r. (punkt 5); przyznał adw. M. H. i adw. M. B. kwoty po 7.200 zł plus podatek VAT na rzecz każdego z nich, tytułem pomocy prawnej świadczonej z urzędu, które to sumy nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sierpcu (punkt 6) oraz nakazał pobrać od K. S. (1) i M. S. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Sierpcu kwoty po 1.912,40 zł od każdego z nich, tytułem nieuiszczonych kosztów procesu (punkt 7).

Powyższe postanowienie Sąd Rejonowy oparł na następującym stanie faktycznym:

K. S. (1) i M. S. zawarli związek małżeński 2 września 2000 roku. Wyrokiem Sądu Okręgowego z 6 października 2015r., wydanym w sprawie I C 809/14, małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód . Sąd Rejonowy w Płońsku w sprawie III RC 12/05 wyrokiem z 7 marca 2005 roku ustanowił rozdzielność majątkową stron z dniem 14 stycznia 2005 r.

W skład majątku K. S. (1) i M. S. wchodzi zabudowana domem mieszkalnym jednorodzinnym o powierzchni użytkowej 126,30 m ² wraz z garażem w bryle budynku nieruchomość, stanowiąca działkę gruntu położoną w miejscowości S., oznaczona w ewidencji gruntów i budynków numerem (...), o powierzchni 0,0901 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Płońsku prowadzona jest księga wieczysta (...) – o wartości 340.420 zł oraz niezabudowana nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę gruntu położoną w miejscowości S., woj. (...), oznaczona w ewidencji gruntów i budynków numerem (...), o powierzchni 0,1 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Płońsku prowadzona jest księga wieczysta (...) – o wartości 26.010 zł .

W dniu 7 maja 2018 roku małżonkowie S. podpisali ugodę w sprawie podziału majątku wspólnego, w której ustalili, iż obie nieruchomości w wyniku podziału majątku wspólnego staną się wyłączną własnością K. S. (1) .

K. S. (1) jest zatrudniona na stanowisku Dyrektora Sądu Rejonowego w Płońsku z dochodem około 4.600 zł. Jest właścicielką lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul (...), na zakup którego zaciągnęła kredyt mieszkaniowy, z miesięczną ratą 900 zł. Wnioskodawczyni w całości ponosi koszty utrzymania trojga dzieci. M. S. jest zobowiązany do łożenia na ich utrzymanie po 1.700 zł miesięcznie. Jednak nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego i łączna zaległość z tego tytułu wynosi około 50.000 zł .

M. S. ma 40 lat. Z zawodu jest technikiem mechanikiem, jednak od kilku lat utrzymuje się z prac budowlanych, zajmuje się wykańczaniem wnętrz, jest to praca dorywcza .

Dokonując oceny prawnej, Sąd I instancji odwołał się do treści art. 46 kro, zgodnie z którym do podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku, a tym samym przepisy dotyczące zniesienia współwłasności. Gdy strony postępowania o podział majątku dorobkowego złożą zgodny wniosek co do sposobu podziału, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wnio­sku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia spo­łecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych. W razie braku zgodnego wniosku co do sposobu podziału, pierwszeństwo ma sposób polegający na podziale tych składników majątkowych, które dają się podzie­lić (tj. gdy ich podział nie jest sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy i nie pociąga za sobą istotnej zmiany rzeczy lub znacznego zmniejszenia jej wartości) i przyznaniu przedmiotów majątkowych tak powstałych i składników majątkowych, które nie dają się podzielić, każdemu z małżonków stosownie do wielkości ich udziałów w majątku wspólnym (art. 211 kc). Jeżeli podział ten nie będzie w pełni odpowiadał wartości udziałów małżon­ków w majątku wspólnym, sąd zasądzi odpowiednią dopłatę od jednego z małżon­ków na rzecz drugiego z nich (art. 212 § l zd. l kc). Z kolei, jeśli sposób podziału opisany w uwadze poprzedniej nie jest możliwy lub celo­wy, sąd może wszystkie składniki majątku wspólnego przyznać jednemu z małżon­ków i zasądzić od niego na rzecz drugiego z nich spłatę, odpowiadającą wartości jego udziału w majątku wspólnym (art. 212 § 2 kc).

Sąd Rejonowy stwierdził, że dla ustalenia składu majątku wspólnego podlegającego podziałowi istotna jest chwila ustania wspólności majątkowej między małżonkami. Podział majątku wspólnego obejmuje przedmioty majątkowe, które były składnikami majątku wspólnego w chwili ustania wspólności ustawowej i które istnieją w chwili dokonywania podziału. Przy dokonywaniu podziału nie uwzględnia się zatem tych rzeczy, które były składnikami majątku wspólnego i zostały - w trakcie trwania wspólności ustawowej lub po jej ustaniu – zużyte w wyniku ich normalnego używania lub zbyte zgodnie z przepisami o zarządzie majątkiem wspólnym.

Sąd I instancji podniósł, że ostatecznie między byłymi małżonkami nie było sporu co do składników wchodzących do majątku wspólnego. Wnioskodawczyni uczestnik w ugodzie z 7 maja 2018 ustalili także sposób podziału majątku wspólnego, wskazując, iż obie nieruchomości mają być przyznane na wyłączną własność wnioskodawczyni. Ustalili również, że wartość nieruchomości określi biegły z zakresu szacowania nieruchomości. Sporządzona na tę okoliczność biegłej M. K. w ocenie Sądu Rejonowego została sporządzona w sposób prawidłowy, nie była kwestionowana również przez żadną ze stron.

Mając powyższe na względzie, Sąd I instancji orzekł jak w punkcie 1 i 2 postanowienia, ustalając wartość majątku wspólnego na kwotę 366.430 zł. Wynika z tego, iż wysokość spłaty powinna wynieść 183.215 zł i taką też sumę Sąd Rejonowy zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika, orzekając w tym przedmiocie w punkcie 3 postanowienia.

Sąd Rejonowy wskazał, że strony podczas rozprawy 18 października 2018 r. wnosiły o rozłożenie spłaty na raty, nie osiągnęli jednak porozumienia co do ilości rat i ich terminów. Określając wysokość i terminy płatności, Sąd I instancji wziął pod uwagę następujące okoliczności:

K. S. (1) jest zatrudniona na stanowisku Dyrektora Sądu Rejonowego w Płońsku z dochodem około 4.600 zł. Zważyć jednak należy, iż to głównie na niej ciąży obowiązek utrzymania trojga dzieci stron, gdyż ich ojciec nie reguluje na bieżąco alimentów. Ponosi też ciężar wynikający ze spłat kredytu na zakup mieszkania w kwocie 900 zł miesięcznie. Ponadto wnioskodawczyni przedstawiła możliwość udzielenia jej kredytu w kwocie 50.000 zł. W związku z powyższym Sąd Rejonowy przyjął, iż będzie mogła uiścić ww. sumę jako pierwszą ratę, która z kolei pozwoli uczestnikowi postępowania na podjęcie działań mających na celu znalezienie mieszkania do zakupu i zapłacenie na poczet jego ceny chociażby zadatku bądź zaliczki. Pozwoli to także potraktować tę kwotę, jako wkład własny uczestnika postępowania w razie konieczności zaciągnięcia kredytu.

Wbrew zapatrywaniom uczestnika, Sąd Rejonowy uznał, iż 40 - letni mężczyzna, będący z wykształcenia technikiem mechanikiem, ale posiadającym również umiejętności budowlane (wykończenie wnętrz), mieszkając w tak nie dużej odległości od W., może znaleźć stałe zatrudnienie. Niezależnie od powyższego Sąd wziął pod uwagę, że zgodnie z deklaracją uczestnika, w zakupie mieszkania ma pomóc mu finansowo siostra, traktując zapewne powyższe jako spłatę z majątku po rodzicach.

Kolejne dwie raty Sąd Rejonowy ustalił w równych kwotach po 66.607,50 zł każda, w odstępach roku, mając na względzie dochody wnioskodawczyni oraz realną możliwość wynajęcia przyznanego na jej własność domu bądź lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na fakt, iż nieruchomości objęte niniejszym postępowaniem, pozostają we władaniu M. S., w punkcie 5 postanowienia Sąd I instancji nakazał wydanie obu nieruchomości wnioskodawczyni w terminie do 31 stycznia 2019 r. Termin dwóch miesięcy pozwoli uczestnikowi na zorganizowanie wyprowadzki, chociażby do mieszkania jego matki, które jak wynika z zeznań uczestnika jest niezamieszkałe.

O wynagrodzeniu pełnomocników stron, Sąd Rejonowy orzekł na podstawie § 10 ust. 1 pkt 8) w zw. z § 8 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, po ustaleniu, iż wartość udziału każdego z małżonków w majątku wspólnym stanowi 183.215 zł.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd I instancji obciążył wnioskodawczynię i uczestnika po połowie nieuiszczonymi kosztami sądowymi, związanymi z koniecznością przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości.

Apelację od postanowienia złożył uczestnik postępowania, zaskarżając ją w części tj. odnośnie pkt 2, 5 oraz 7 i zarzucił im naruszenie:

- art. 328 § 2 kpc w zw. z art. 518 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc poprzez pominięcie w uzasadnieniu Sądu meriti najbardziej istotnego z punktu widzenia uczestnika postępowania, informacji, a mianowicie faktu, iż posiada on zadłużenie alimentacyjne w wysokości ok. 90.000 zł, jak również faktu, że zapadło w stosunku do niego orzeczenie sądu karnego z art. 209 kk;

- art. 233 kpc poprzez całkowicie dowolną, sprzeczną z zasadami logicznego myślenia i doświadczeniem życiowym ocenę materiału dowodowego, polegające na uznaniu, że K. S. (1) ma możliwość dokonania spłaty byłego małżonka wyłącznie w trzech ratach rocznych, w sytuacji gdy pierwsza rata proponowana przez uczestnika postępowania w wysokości 91.607,50 zł będzie podlegała potrąceniu w całości z wierzytelnością wzajemną przysługująca K. S. (1), jako przedstawicielce ustawowej małoletnich dzieci, a wynika z zadłużenia alimentacyjnego uczestnika postępowania;

- art. 102 uksc w zw. z art. 113 uksc poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, w której obciążenie M. S. kwotą 1.912,40 zł tytułem nieuiszczonych kosztów procesu spowoduje stan niemożności zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych uczestnika, co do którego toczy się postępowanie egzekucyjne odnośnie kwoty co najmniej 90.000 zł.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia:

- w pkt 4 poprzez rozłożenie spłaty na dwie raty, przy czym pierwszą w wysokości 91.607,50 zł płatną do 30 stycznia 2019 r., a drugą w wysokości 91.607,50 zł – do 31 grudnia 2019 r.;

- w pkt 5 poprzez zmianę terminu wydania nieruchomości na dzień 31 stycznia 2019 r.;

- w pkt 7 poprzez odstąpienie od obciążenia M. S. kosztami sądowymi w kwocie 1.912,40 zł.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawczyni wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni przez adwokata z urzędu, oświadczając, iż koszty te nie zostały dotychczas uiszczone przez wnioskodawczynię w całości ani w części na rzecz jej pełnomocnika z urzędu oraz że jest płatnikiem podatku VAT.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd II instancji akceptuje w całości istotne dla rozstrzygnięcia ustalenia faktyczne i ocenę prawną Sądu Rejonowego, przyjmując je za własne, tym samym uznając, iż nie nastąpiło naruszenie art. 233 § 1 kpc. W apelacji wskazano na naruszenie art. 223 kpc, ale należy uznać, że intencją jej autorki było odwołanie się do art. 233 kpc, skoro wskazała na niewłaściwe zastosowanie zasady swobody dowodów.

Ponieważ istotą zarzutu nieprawidłowych ustaleń faktycznych jest niewłaściwa ocena sytuacji osobistej i majątkowej uczestnika, która ma przemawiać za zmianą orzeczenia co do ilości rat i terminów płatności, Sąd Okręgowy skupił się na analizie tegoż właśnie zagadnienia. Podstawą prawną rozłożenia spłaty należnej M. S. od K. S. (1) jest art. 212 § 3 kpc, mający odpowiednie zastosowanie w sprawach o dział spadku i w konsekwencji także w sprawach o podział majątku wspólnego. Wnioskodawczyni i uczestnik nie kwestionowali zresztą takiego rozwiązania co do zasady, różnili się natomiast w kwestii ilości rat i ich terminów.

Stosując art. 212 § 3 kc sąd powinien uwzględnić nie tylko składniki majątkowe, które są przedmiotem postępowania, ale całościowo stan majątkowy uczestników postępowania działowego, w szczególności czy inne, nieobjęte postępowaniem, składniki majątku współwłaściciela zobowiązanego do spłat mogą mieć znaczenie dla możliwości i terminu wywiązania się przez niego z obowiązku spłat, w tym poprzez ewentualną możliwość zaciągnięcia odpowiedniego kredytu. Nie ma wątpliwości co do tego, że ochrona sytuacji majątkowej współwłaściciela, któremu przyznano przedmiot objęty postępowaniem podziałowym, powinna nastąpić z jak najmniejszym uszczerbkiem dla ochrony interesów majątkowych współwłaściciela uprawnionego do spłaty.

W przekonaniu Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy odpowiednio wyważył interesy obojga byłych małżonków, biorąc pod uwagę z jednej strony realne możliwości finansowe K. S. (1), z drugiej zaś – zabezpieczenie interesów M. S., który dopiero dzięki środkom uzyskanym od wnioskodawczyni (i ewentualnemu wsparciu siostry) będzie mógł zapewnić sobie mieszkanie.

Argument apelującego, że pierwsza rata w wysokości 50.000 zł, jak również część drugiej raty w wysokości 66.607,50 zł, zostanie potrącona z wierzytelnościami alimentacyjnymi na rzecz dzieci, jest chybiony. Alimenty nie zostały zasądzone na rzecz wnioskodawczyni, ale na rzecz wspólnych dzieci byłych małżonków S.. Dlatego nie może być mowy o wzajemnym potrąceniu wierzytelności w rozumieniu art. 498 kc (nie ma tożsamości wierzycieli). Natomiast realny jest scenariusz, w którym komornik prowadzący egzekucję alimentów na rzecz dzieci, zajmie przysługującą dłużnikowi wierzytelność z tytułu spłaty i faktycznie środki wpłacone przez K. S. (1) nie trafią do rąk uczestnika. W żadnym wypadku nie można jednak uznać, że doprowadzenie przez ojca dzieci do tak wysokiej zaległości alimentów (ok. 90.000 zł) i przerzucenie całego ciężaru utrzymania dzieci na ich matkę, powinno skutkować zwiększeniem rat od byłej żony. Sprawa o podział majątku wspólnego toczy się od 2016r., zaś obowiązek alimentacyjny na dzieci został ustalony wyrokiem rozwodowym w 2014r. Wieloletnie uchylanie przez M. S. od wykonywania obowiązku alimentacyjnego nie znajduje żadnego usprawiedliwienia i na pewno nie może stanowić podstawy do zmiany orzeczenia w zakresie sposobu rozłożenia spłaty na raty.

Ponadto należy odnotować, że pierwsza z rat w wysokości 50.000 zł jest już wymagalna, ponieważ termin jej płatności upłynął 31 grudnia 2018r. Termin kolejnej raty upłynie za pół roku, zaś do końca przyszłego roku uczestnik powinien otrzymać ostatnią z rat. Wbrew jego przekonaniu nie są to terminy nazbyt odległe, uniemożliwiające zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych.

Jeśli idzie o termin wydania nieruchomości, to również w tym wypadku orzeczenie Sądu Rejonowego jest racjonalne. M. S. powinien opuścić dom najpóźniej do 31 stycznia 2019r. Jak wynika z ustaleń Sądu, uczestnik sam zajmuje wspólną nieruchomość, natomiast to była żona z trojgiem dzieci musiała się wyprowadzić i samodzielnie zadbać o zapewnienie im dachu nad głową. Sytuacja, w której były mąż i ojciec sam korzysta z domu o powierzchni 126 m ², nie mając już do niego tytułu własności, a przede wszystkim nie licząc się z potrzebami dzieci, również jest nie do zaakceptowania. Stan taki utrzymuje się od wielu lat i M. S. co najmniej od daty otrzymania odpisu wniosku w sprawie o podział majątku wspólnego, powinien liczyć się z koniecznością wydania nieruchomości. Dalsze utrzymywanie takiej sytuacji jest niedopuszczalne i dlatego wniosek o wydłużenie terminu wydania nieruchomości jest - w ocenie Sądu Okręgowego - również niezasadny. Na marginesie tylko warto zaznaczyć, że wniosek apelacyjny jest w tym zakresie o tyle niezrozumiały, że uczestnik domaga się określenia terminu wydania na 31 stycznia 2019r., choć taki właśnie termin wynika z treści zaskarżonego postanowienia. Sąd II instancji przyjął założenie, że jednak intencją apelującego było wydłużenie tego terminu, choć nie wiadomo w istocie do kiedy.

Nie ma również podstaw do odstąpienia od obciążenia M. S. kosztami sądowymi. Postępowanie w sprawie toczyło się przez blisko trzy lata i powodowało po stronie Skarbu Państwa wydatki, wywołane potrzebą przeprowadzenia dowodów z opinii biegłych. Sytuacja materialna uczestnika być może nie jest zadowalająca, ale wynika ona przede wszystkim z tego, że nie wykorzystuje on w pełni swoich możliwości zarobkowych. Tym samym, Sąd II instancji podziela pogląd Sądu Rejonowego, iż nie było w tym wypadku podstaw do zastosowania art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc.

Wbrew ocenie apelującego, uzasadnienie Sądu Rejonowego zawiera argumenty przekonujące o sposobie rozłożenia na raty spłaty, zaś nieuwzględnienie zadłużenia alimentacyjnego uczestnika było uzasadnione z przyczyn, o których mowa wyżej. Uzasadnienie postanowienia spełnia wymogi art. 328 § 2 kpc i pozwala na przeprowadzenie kontroli instancyjnej. Sąd Rejonowy przedstawił ustalenia faktyczne, ocenę dowodów i dokonał oceny prawnej, zaś Sąd Okręgowy zaakceptował te wywody w całości.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc.

Ponadto Sąd przyznał pełnomocnikom wnioskodawczyni i uczestnika wynagrodzenie za pomoc prawną świadczoną z urzędu w II instancji w wysokości wynikającej z § 16 ust. 1 pkt. 1) w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 8) w zw. z § 8 pkt. 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.