Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 8 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:sędzia Hanna Ratajczak

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy Katarzyna Słup-Ostrawska

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2019 r. w Poznaniu

na rozprawie sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

przeciwko E. M.

- o zapłatę

I. powództwo oddala;

II. kosztami postępowania w całości obciąża powoda i wobec powyższego zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5417zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Hanna Ratajczak

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 kwietnia 2018 roku, wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym (k. 1- 5) powód A. Bank z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej E. M. kwotę 78.909,81 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż strony łączyła umowa pożyczki nr (...) zawarta w dniu 07 marca 2016 roku. W związku z nieterminową spłatą zobowiązania przez pozwaną, co skutkowało naruszeniem warunków przedmiotowej umowy, zadłużenie powstałe na tle jej realizacji, z dniem 28 marca 2018 roku zostało postawione w stan pełnej wymagalności. Mimo skierowania przez powoda pismem z dnia 30 marca 2018 roku wezwania do zapłaty, zobowiązanie nie zostało uregulowane.

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2018 roku (k. 5) Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym L. (...)przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Poznaniu.

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 grudnia 2018 roku (k. 48- 50) pozwana E. M. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut nie wypowiedzenia do dnia dzisiejszego umowy pożyczki przez powoda, oraz powód winien przedstawić szczegółowe wyliczenie dochodzonej należności.

W piśmie procesowym z dnia 21 stycznia 2019 roku powód podtrzymał swoje stanowisko procesowe, a nadto wniósł o zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu, tym koszów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 04 marca 2016 roku pomiędzy (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W., a E. M. została zawarta umowa pożyczki nr (...). Bank udzielił pozwanej pożyczki w wysokości 83.199,20 zł, a pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki w 120 równych kapitałowo- odsetkowych ratach, płatnych do 01 każdego dnia miesiąca.

W §9 ust. 3 umowy strony ustaliły, że w przypadku jeżeli pożyczkobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki, bank wzywa pożyczkobiorcę do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w całości w wyznaczonym terminie, jak również w sytuacji, w której złożony przez pożyczkobiorcę wniosek o restrukturyzację zadłużenia zostanie odrzucony, Bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu.

Pozwana przystąpiła do spłaty zobowiązania. Niemniej jednak po pewnym czasie zaprzestała terminowego regulowania rat pożyczki.

Wobec powstania zaległości powód kierował do E. M. wezwania do zapłaty wymagalnego zadłużenia, niemniej jednak pozwana nie podejmowała żadnych koków celem spłaty zobowiązania.

Pismem z dnia 02 lutego2018 roku powód wezwał pozwaną do spłaty powstałych zaległości w kwocie 3.324,53 zł oraz 6,20 tytułem kosztów w terminie 14 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania pisma. Nadto bank poinformował o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma, wniosku o restrukturyzacje zadłużenia. Ponadto bank poinformował, iż w przypadku nieskorzystania z przysługujących pozwanej uprawnień wskazanych w art. 75c ustawy Prawo bankowe, niniejszym pismem powód wypowiada umowę o pożyczkę/ kredyt konsolidacyjny nr (...) z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, rozpoczynającego się od dnia, w którym upłynął termin 14 dni roboczych, licząc od daty doręczenia pisma.

Wobec niepodejmowania przez pozwaną żadnych działań w celu uregulowania istniejącego zobowiązania powód pismem z dnia 30 marca 2018 roku skierował do pozwanej przedsądowe wezwanie do zapłaty. W treści pisma wezwał pozwaną do zapłaty wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy pożyczki/kredytu konsolidacyjnego nr (...) z dnia 07 marca 2016 roku, które na dzień 29 marca 2018 roku wyniosło 78.422,42 zł, w terminie 7 dni na wskazany rachunek bankowy.

Dowód: wyciąg z ksiąg bankowych (k. 11), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia umowy pożyczki nr (...) (k. 14- 17v), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia przedsądowego wezwania do zapłaty z dnia 30 marca 2018 roku wraz z korespondencją (k. 18- 19v), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia warunkowego wypowiedzenia umowy wraz z korespondencją (k. 61-64), kopia ostatecznego wezwania do zapłaty z dnia 03 stycznia 2018 roku (k. 65), kopia wezwania do zapłaty z dnia 08 grudnia 2017 roku (k. 66), kopia pisma informującego i zaległości z dnia 13 listopada 2017 roku (k. 67), wydruk historii rachunku (k. 69-82)

Do chwili wytoczenia przedmiotowego powództwa pozwana nie uregulowała zobowiązania nawet w części.

Okoliczności bezsporne

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów.

Sąd dał wiarę powołanym wyżej dokumentom oraz ich odpisom i kserokopiom, albowiem nie były przez strony kwestionowane, jak również nie budziły wątpliwości Sądu. Nadto Sąd ustaleń dokonał w oparciu o kopie dokumentów poświadczonych za zgodność z oryginałem. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei w świetle art. 245 kpc dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Żądanie pozwu było przez pozwaną w całości kwestionowane, przede wszystkim E. M. powoływała się na tę okoliczność, że umowa pożyczki nie została jej wypowiedziana, wobec czego zobowiązanie nie stało się wymagalne w całości.

Pozwana nie spłacała terminowo rat pożyczki, wobec czego powód miał prawo wypowiedzieć umowę.

Pismem z dnia 02 lutego 2018 roku powód złożył pozwanej oświadczenie zatytułowane „Warunkowe wypowiedzenie umowy o pożyczkę/ o kredyt konsolidacyjny nr (...)”.

Pozwana zgłosiła zarzut niewymagalności roszczenia dochodzonego pozwem wobec nieskuteczności dokonanego wypowiedzenia umowy pożyczki.

§ 9 ust. 1 przedmiotowej umowy pożyczki przewidywał, że bank mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków udzielenia pożyczki.

W piśmie z dnia 02 lutego 2018 roku powód wezwał pozwaną do spłaty zaległości wynikającej z umowy pożyczki w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma i poinformował, że w przypadku braku spłaty zaległości w tym terminie bądź nie złożenia w analogicznym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia, pismo to należy traktować jako wypowiedzenie umowy pożyczki.

Po przeanalizowaniu treści wyżej wymienionego pisma Sąd doszedł do przekonania, że nie może stanowić wypowiedzenia przedmiotowej umowy pożyczki.

W ocenie Sądu dla pozwanej jako konsumenta treść pisma była niejasna i niejednoznaczna, na skutek połączenia w jednym piśmie wezwania do uregulowania należności z tytułu zaległych rat oraz warunkowego wypowiedzenia umowy, na wypadek niezadośćuczynienia powyższemu wezwaniu.

Taka forma wypowiedzenia umowy jest niejednoznaczna. Z oświadczenia złożonego przez powoda nie wynika w jaki sposób należy liczyć okres wypowiedzenia oraz w jakiej dacie ulega rozwiązaniu przedmiotowa umowa pożyczki.

W ocenie Sądu jasny i jednoznaczny jest jedynie przekaz obejmujący informację w zakresie wezwania do zapłaty i terminu w jakim pozwany winien spełnić swoje świadczenie oraz informacja o możliwości i terminie złożenia przez niego wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Jednak wątpliwym byłoby czy umowa nadal wiąże strony, w przypadku częściowej zapłaty należności.

Opierając się na analizie orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz doktryny zważyć należy, że tego rodzaju czynność polegająca na wypowiedzeniu umowy pożyczki, będąca jednocześnie czynnością kształtującą prawo wymaga stabilnego uregulowania i nie znosi chwiejności. Dlatego też jednostronne oświadczenia woli wywierające z chwilą ich złożenia innej osobie wpływ na jej stosunki majątkowe z reguły nie powinny być dokonywane z zastrzeżeniem warunku, ochrona prawna bowiem interesów tej osoby wymaga, aby zakres skuteczności takich oświadczeń był od razu oznaczony. Dotyczy to zwłaszcza wypowiedzenia, prowadzącego do zakończenia stosunku zobowiązaniowego o charakterze trwałym, gdyż druga strona powinna mieć od razu pewność, co do swojej sytuacji prawnej. Ochrona prawna interesów drugiej strony umowy tej osoby wymaga bowiem, aby zakres skuteczności takiego oświadczenia był precyzyjnie oznaczony (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 lipca 2018 roku, sygn. akt I ACa 285/18).

Wprawdzie nie jest to pogląd jednolity i w doktrynie oraz orzecznictwie można spotkać się z odmiennym stanowiskiem. Niemniej jednak Sąd dokonując analizy okoliczności niniejszej sprawy doszedł do przekonania, że na skutek zaaprobowania takiego sposobu rozwiązania umowy sprzeciwiać się może jej trwały charakter, dokonanie wypowiedzenia bez wypełnienia wymaganych czynności upominawczych, niejasna sytuacja w odniesieniu do czasu i zakresu skuteczności takiego oświadczenia oraz pozbawienie pozwanej możliwości obrony własnych interesów.

Mając na uwadze powyższe należało stwierdzić, że złożone przez powoda oświadczenie o warunkowym wypowiedzeniu umowy jest nieskuteczne, ponieważ zostało dokonane z zastrzeżeniem warunku zawieszającego.

Ponadto sposób wypowiedzenia umowy pożyczki jest sprzeczny z jej treścią. W §9 ust. 3 umowy strony bowiem ustaliły, że w przypadku jeżeli pożyczkobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonej pożyczki, bank wzywa pożyczkobiorcę do dokonania spłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania. Jeżeli należności nie zostaną uregulowane w całości w wyznaczonym terminie, jak również w sytuacji, w której złożony przez pożyczkobiorcę wniosek o restrukturyzację zadłużenia zostanie odrzucony, Bank ma prawo wypowiedzieć umowę kredytu.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że dokonując warunkowego wypowiedzenia umowy powód działał niezgodnie z jej postanowieniami. Bez wątpienia powód winien najpierw wezwać pozwaną do uregulowania zaległości w spłacie pożyczki, a następnie po upływie zakreślonego terminu złożyć oświadczenie o wypowiedzeniu umowy.

W ocenie Sądu w/w postawienia umowy są jasne i nie budzą wątpliwości, a złożone warunkowe wypowiedzenie umowy nie czyni zadość ustaleniom stron.

Mając na uwadze powyższe Sąd stwierdził, iż powód nie złożył pozwanej skutecznego oświadczenia o wypowiedzeniu przedmiotowej umowy, wobec czego nie nastąpił skutek w postaci wymagalności całej kwoty pożyczki. Powód wiązał skuteczność wypowiedzenia z ewentualną spłatą zaległości po stronie pozwanej. Tym samym pozwana nie została jednoznacznie poinformowana o wypowiedzeniu przedmiotowej umowy. Wypowiedzenie w swej treści stanowiło, że będzie dokonane pod warunkiem nieuregulowania zaległości. W ocenie Sądu złożone przez powoda oświadczenie nie było jasne i kategoryczne. Nadto powyższy sposób wypowiedzenia umowy był sprzeczny z jej treścią.

Reasumując w ocenie Sądu wypowiedzenie przedmiotowej umowy nie zostało dokonane przez powoda skutecznie, a wierzytelność nie stała się w całości wymagalna, wobec czego nie spełniły się przesłanki uzasadniające wytoczenie niniejszego powództwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił powództwo, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc mając na uwadze wynik procesu. Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.417 zł, na którą to kwotę złożyły 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 5.400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej, ustalone zgodnie z treścią § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1804 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w sentencji wyroku.

SSO Hanna Ratajczak

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować;

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda;

3.  Przedłożyć za 14 dni lub z apelacją.

P. dnia 23 października 2019 r.

/-/ Hanna Ratajczak