Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. VIII U 2639/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo przedsiębiorców (t. j.: Dz. U. z 2018, poz. 646 ze zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. 2019, poz. 300 ze zm.), odmówił wydania interpretacji indywidualnej w sprawie z wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. z dnia 27 marca 2019 r. dotyczącego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i problematyki uwzględnienia należności publicznoprawnych w kwotach zasądzonych przez sąd powódce, którą spółdzielnia jednorazowo zgłosi do ubezpieczenia. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia , co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że z treści wniosku złożonego dnia 1 kwietnia 2019 r. wynika, że obowiązek, o którym traktuje wnioskodawca jest hipotetyczny i ma charakter warunkowy , może, ale nie musi mieć miejsca. W ocenie organu rentowego warunkowa, niezależna od działań wnioskodawcy i nieokreślona czasowo możliwość zaistnienia pewnego stanu rzeczy uniemożliwia dokonanie oceny przedstawionego stanowiska pod kątem jego prawidłowości.

/decyzja k.14 – 17 akt ZUS/

W dniu 20 maja 2019 r. pełnomocnik Spółdzielni Mieszkaniowej (...) złożył odwołanie od ww. decyzji wnosząc o nakazanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wydania interpretacji przepisów prawa dotyczącej stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z dnia 27 marca 2019 r. oraz o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie art.34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców oraz art. 83 d ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez odmowę wydania interpretacji przepisów prawa ubezpieczeń społecznych , podczas gdy wniosek o wydanie interpretacji spełniał określone w tych przepisach tj. zawierał opis zaistniałego stanu faktycznego oraz stanowisko wnioskodawcy.

/odwołanie k. 3 – 4 odwrót/

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od powódki na rzecz organu rentowego kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi pełnomocnik organu rentowego przytoczył argumentację jak w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.6 – 8/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. powstała w dniu 15 czerwca 2015 roku w drodze podziału Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)" z siedzibą w Ł. przy ul. (...) (KRS: (...) NIP: (...)) na mocy uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)" z dnia 27 czerwca 2014 roku nr 20/14, która przewidywała, że podział Spółdzielni nastąpi w ten sposób, że z jej wydzielonej części - Osiedla (...) zostanie utworzona nowa Spółdzielnia.

E. N. zatrudniona jest w Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)" w Ł. na podstawie umowy o pracę na stanowisku radcy prawnego i przed podziałem Spółdzielni wytaczała sprawy sądowe dotyczące zaległości z tytułu opłat czynszowych przeciwko dłużnikom Spółdzielni. W umowie o pracę łączącej ją w chwili podziału ze Spółdzielnią Mieszkaniową „Osiedle (...)" przewidziano dodatkowe wynagrodzenie dla radcy prawnego z tytułu zasądzonych i wyegzekwowanych kosztów zastępstwa procesowego. Zgodnie z §2 umowy o pracę z dnia 12 czerwca 2000 r. zawartej przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Osiedle (...)" w Ł. pracodawca zobowiązał się do: 1. wypłaty 100% kosztów zastępstwa prawnego radcy prawnemu niezwłocznie po uzyskaniu informacji o dokonaniu wpłaty przez stronę zobowiązaną 2. ponoszenia obciążeń z tytułu wypłaconego wynagrodzenia będącego zobowiązaniem pracodawcy na podstawie przepisów o składkach na ubezpieczenie społeczne."

Radca prawny E. N. nie była objęta przejęciem zakładu pracy Spółdzielni Mieszkaniowej (...) i nadal pozostaje pracownikiem Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)".

Wyrokiem z dnia 17 września 2018 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie o sygn. akt X P 1083/17 zasądził od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. na rzecz powódki E. N. kwotę 28.517,52 złotych wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami od kwot:

a) 20.820,00 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 29 marca 2017 roku do dnia zapłaty;

b) 694,82 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

c) 208,72 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

d) 694,82 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

e) 1.389,86 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

f) 694,82 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

g) 694,82 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

h) 691,48 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

i) 691,48 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

j) 1.283,77 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty;

k) 652,93 złotych tytułem kwoty głównej i skapitalizowanych odsetek z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 września 2018 roku do dnia zapłaty.

Ponadto Sąd zasądził od Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. na rzecz E. N. kwotę 3.047,00 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu oraz na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)" w Ł. oraz kwotę 2.717,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Od powyższego wyroku Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. złożyła apelację, która nie została na dzień złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej rozpoznana. W wyroku nie wskazano , czy zasądzona kwota stanowi kwotę brutto , czy netto.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 1 kwietnia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wpłynął wniosek Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. z dnia 27 marca 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w kwestii następujących zagadnień:

1. Czy w razie oddalenia apelacji Spółdzielni w razie zapłaty kwot zasądzonych w wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, sygn. akt X P 1083/17 Spółdzielnia powinna zgłosić E. N. do ubezpieczenia społecznego oraz odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne?

2. Czy w razie dobrowolnego wypłacenia wynagrodzenia z tytułu kosztów procesu, które nie były objęte procesem sądowym prowadzonym przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie sygn. akt X P 1083/17, Spółdzielnia powinna zgłosić E. N. do ubezpieczeń społecznych, a jeżeli tak to na jakim druku zgłoszeniowym oraz z jakim kodem ?

3. Czy w razie oddalenia apelacji kwoty zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, sygn. akt X P 1083/17 stanowić będą kwoty brutto czy netto, a zatem czy zasądzona kwota powinna zostać wypłacona powódce w nominalnej wysokości (netto) i jest to kwota po opodatkowaniu podatkiem dochodowym i naliczeniu należnych składek na ubezpieczenie społeczne, czy też zasądzona kwota stanowi całkowitą kwotę wynagrodzenia pracownika (brutto), z której należy potrącić składki na ubezpieczenie społeczne odprowadzane przez pracodawcę i pracownika oraz należną zaliczkę na podatek dochodowy?

Zdaniem wnioskodawcy:

1.Biorąc pod uwagę, iż Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) nie jest pracodawcą E. N., a jedynie odpowiada solidarnie za zobowiązanie z tytułu jej wynagrodzenia za pracę, podstawę zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego i uiszczenia składek stanowić będzie prawomocny wyrok sądowy wydany przez Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie sygn. akt X P 1083/17.

2. W razie dobrowolnej wypłaty wynagrodzenia z tytułu kosztów procesu w sprawach wytoczonych przez powódkę przed podziałem Spółdzielni, które nie były objęte powództwem w sprawie sygn. akt X P 1083/17 Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) zgłosi E. N. do ubezpieczeń społecznych jako pracownika, a podstawą zgłoszenia będzie odpowiedzialność solidarna z art. 111 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze za wynagrodzenie E. N. z umowy o pracę. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. przelała należne wynagrodzenie, które nie było objęte procesem sądowym do S.M. „Osiedle (...)" tj. do podmiotu w którym jest zatrudniona E. N.. Natomiast S.M. „Osiedle (...)" odwrotnie przelała kwotę na konto wnioskodawcy nie wypłacając jej radcy prawnemu E. N..

3. Zasądzone wyrokiem sygn. akt X P 1083/17 :

-wynagrodzenie w wysokości 28.517, 52 zł. należy traktować jako wynagrodzenie brutto, które jest podane w wyroku wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne. Od tak określonego wynagrodzenia należy obliczyć i potrącić z niego składki na ubezpieczenie społeczne oraz podatek dochodowy, a pozostałą po potrąceniu kwotę wypłacić zainteresowanej.

-zasądzone koszty postępowania oraz odsetki podlegają wypłaceniu w całości i nie ulegają zmniejszeniu o należności publicznoprawne.

/wniosek k.7 – 9 akt ZUS/

W związku z powyższym wnioskiem , Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wydał zaskarżoną decyzję.

/decyzja k.14 – 17 akt ZUS/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji zawartej w aktach rentowych, uznając je za wiarygodne i wystarczające do poczynienia przedmiotowych ustaleń. Powołane dokumenty nie były kwestionowane w toku postępowania przez żadną ze stron, a Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, ażeby z urzędu zakwestionować ich wartość dowodową w sprawie. Wskazać także należy, że stan faktyczny był w całości bezsporny pomiędzy stronami, gdyż spór sprowadza się do odmiennej interpretacji przepisów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z treścią art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz (...), Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Interpretacje indywidualne wraz z wnioskiem o wydanie interpretacji, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji, Zakład niezwłocznie zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej.

W tym miejscu wskazać należy ,że przewidziana w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców instytucja pisemnej interpretacji przepisów, ma na celu zagwarantowanie przedsiębiorcom pewności i przewidywalności ich sytuacji prawnej w zakresie przepisów, które są niejasne lub szczególnie skomplikowane. Wykładnia celowościowa tego przepisu prowadzi do wniosku, że przedsiębiorca w każdej sytuacji, kiedy przepisy prawne nakładające na niego obowiązek świadczenia daniny publicznej budzą wątpliwości, ma prawo wystąpić o taką interpretację.

Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo (...) ( tj. Dz. U. z 2019 r. , poz. 1292) przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna).Wniosek może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (ust. 2). Przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie (ust. 3). Udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji, od której służy odwołanie. Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym oraz z pouczeniem o prawie wniesienia środka zaskarżenia (ust. 5).

Stosownie zatem do wskazanej powyżej regulacji , w złożonym na podstawie powyższej regulacji wniosku o wydanie pisemnej interpretacji , co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorca jest obowiązany przedstawić nie tylko stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe ale też własne stanowisko w sprawie. Stan faktyczny musi mieć charakter kompleksowy, a tym samym zawierać wszystkie jego elementy, istotne z punktu widzenia możliwości oceny stanowiska wnioskodawcy. Oznacza to, że przedsiębiorca żądający udzielenia interpretacji ma obowiązek wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego tak, aby sam mógł zająć stanowisko wobec prezentowanego stanu rzeczy, a uprawniony organ udzielić na tej podstawie jednoznacznej odpowiedzi. Prawidłowo zredagowany wniosek o wydanie interpretacji powinien opisywać stan faktyczny, wskazywać przepisy, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne, budzące w ramach podanego stanu faktycznego wątpliwości oraz przedstawiać własne stanowisko (interpretację) podmiotu występującego z wnioskiem, celem uznania jej za właściwą i obowiązującą w ramach ustalania obciążających autora wniosku obowiązków.

W ocenie Sądu Okręgowego , złożony przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji zawiera wszystkie niezbędne elementy wskazane w treści art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo (...) tj. przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie , a zatem organ rentowy niezasadnie odmówił w stosunku do wnioskodawcy wydania interpretacji indywidualnej. W stosunku zaś do przedstawionej przez organ rentowy argumentacji wskazać należy ,że wskazana regulacja z całą pewnością nie wyklucza możliwości wydania interpretacji w stosunku do zdarzenia jakie może mieć miejsce w przyszłości, a zatem przedstawione przez organ rentowy stanowisko nie mogło zasługiwać na aprobatę.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 180,00 ( sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.).

S.B.