Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 czerwca 2019r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia po rozpoznaniu sprawy A. K. oskarżonego o to, że

I.  w okresie od 15 stycznia 2014 r. do 15 lipca 2014 r. we W., będąc (...) (...) Sp. z o.o. w likwidacji z/s we W. przy ul. (...) i ponosząc odpowiedzialność, jako kierownik jednostki za wykonanie obowiązków nałożonych ustawą o rachunkowości, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 53 ust. 1 w zw. z art. 69 ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie złożył we właściwym rejestrze sądowym tj. Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Fabrycznej VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności jednostki za rok obrotowy od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r.

tj. o czyn z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości

II.  w okresie od 15 stycznia 2015 r. do 15 lipca 2015 r. we W., będąc (...) (...) Sp. z o.o. w likwidacji z/s we W. przy ul. (...) i ponosząc odpowiedzialność, jako kierownik jednostki za wykonanie obowiązków nałożonych ustawą o rachunkowości, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 53 ust. 1 w zw. z art. 69 ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie złożył we właściwym rejestrze sądowym tj. Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Fabrycznej VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności jednostki za rok obrotowy od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r.

tj. o czyn z art.79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości

III.  w okresie od 15 stycznia 2016 r. do 15 lipca 2016 r. we W., będąc (...) (...) Sp. z o.o. w likwidacji z/s we W. przy ul. (...) i ponosząc odpowiedzialność, jako kierownik jednostki za wykonanie obowiązków nałożonych ustawą o rachunkowości, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 53 ust. 1 w zw. z art. 69 ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie złożył we właściwym rejestrze sądowym tj. Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Fabrycznej VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego zatwierdzonego rocznego sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności jednostki za rok obrotowy od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r.

tj. o czyn z art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości

I.  na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne wobec o czyny opisane w punkcie I, II i III części wstępnej wyroku stanowiące przestępstwo z art.79 pkt 4 ustawy o rachunkowości warunkowo umarzył na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok;

II.  na podstawie art. 67 § 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w wysokości 6000 (sześciu tysięcy) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

III.  na podstawie art. 629 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu w kwocie 100 zł, zaś na podstawie art. 7 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych wymierzył mu opłatę w wysokości 100 złotych.

Na podstawie art. 444 k.p.k., 425 § 1, 2 i 3 k.p.k. wyrok ten zaskarżył w całości obrońca oskarżonego, na podstawie art. 427 § 1, 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 1, 2 k.p.k. ww. wyrokowi zarzucając:

1.  obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia tj. art. 7 k.p.k. :

•

przez dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego i odmówieniu wiarygodności wyjaśnień świadków: M. N. (1), J. F., B. D. w przedmiocie braku możliwości złożenia przez oskarżonego sprawozdań finansowych, wywozu i dekompletacji dokumentacji finansowej Spółek, skutecznego złożenia rezygnacji z funkcji likwidatora w dacie 17 marca 2014 r., niepełnienia funkcji likwidatora po rzeczonej dacie,

•

bezkrytyczne przyjęcie za wiarygodne zeznań złożonych przez świadka Ł. W. (1) będącego ustanowionym syndykiem Spółki (...) — (...) S.A. odnośnie obowiązku złożenia sprawozdań finansowych, złożenia rezygnacji przez oskarżonego, procedury złożenia rezygnacji przez likwidatora, w sytuacji, gdy świadek był bezpośrednio zainteresowany skazaniem za opisane czyny oskarżonego, wszak zgodnie z ustawą o rachunkowości, jako syndyk ustanowiony dla większościowego wspólnika pełnił niejako funkcję kierownika jednostki będąc odpowiedzialnym za złożenie owych sprawozdań.

2.  obrazę przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości polegający na nieprawidłowym zastosowaniu tego przepisu w sytuacji, gdy stypizowany czyn może być dokonany jedynie umyślnie, tymczasem oskarżony jak i wszyscy świadkowie w uznanych za wiarygodne wyjaśnieniach potwierdzili, że A. K. był w uzasadnionym przeświadczeniu o tym, że nie jest uprawniony do złożenia sprawozdań, o czym informował syndyka, wobec czego nie zostały wypełnione znamiona tego przestępstwa. Podnosząc powyższe zarzuty obrońca na podstawie art. 427 § 1, 2 i k.p.k. w zw. z art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego, co do wszystkich czynów.

Sąd zważył co następuje:

Apelacja obrońcy częściowo zasługuje na uwzględnienie. Przeprowadzona przez Sąd Okręgowy kontrola odwoławcza nie wykazała uchybień Sądu I instancji, które mogłyby skutkować wzruszeniem zaskarżonego wyroku, z powodów wskazywanych przez skarżącego. Rozpoznając jednak apelację zaskarżone orzeczenie należało jednak uchylić i umorzyć postępowanie z uwagi na odmienną ocenę szkodliwości społecznej przypisanych oskarżonemu czynów z przyczyn wskazanych w dalszej części uzasadnienia. Szczegółowa analiza akt postępowania wskazuje, że Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie rozpoznawcze w niniejszej sprawie w sposób prawidłowy, gromadząc i ujawniając wszelki materiał dowodowy, dążąc do wyjaśnienia istotnych dla rozstrzygnięcia kwestii. Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy zostały oparte na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który został oceniony z poszanowaniem reguł wynikających z art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k., co sprawiło, że zaskarżone rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o prawidłowe ustalenia faktyczne. Ponadto Sąd meriti swoje stanowisko w sposób należyty uzasadnił w pisemnych motywach wyroku, sporządzonych zgodnie z wymogami, o jakich mowa w art. 424 k.p.k. Wymowa dowodów przeprowadzonych w toku postępowania nie pozostawia wątpliwości również dla Sądu Odwoławczego, który w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, iż całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego daje wystarczające podstawy do uznania, iż wina i sprawstwo oskarżonego w zakresie zarzuconych mu czynów nie budzą wątpliwości. Odnosząc się do zarzutu z art. 7 k.p.k. poprzez przez dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego i odmówieniu wiarygodności wyjaśnień świadków: M. N. (1), J. F., B. D. w przedmiocie braku możliwości złożenia przez oskarżonego sprawozdań finansowych, wywozu i dekompletacji dokumentacji finansowej Spółek, skutecznego złożenia rezygnacji z funkcji likwidatora w dacie 17 marca 2014 r., niepełnienia funkcji likwidatora po rzeczonej dacie, a nadto do zarzutu bezkrytycznego przyjęcia za wiarygodne zeznań złożonych przez świadka Ł. W. (1) będącego ustanowionym syndykiem Spółki (...) — (...) S.A. odnośnie obowiązku złożenia sprawozdań finansowych, złożenia rezygnacji przez oskarżonego, procedury złożenia rezygnacji przez likwidatora, w sytuacji, gdy świadek był bezpośrednio zainteresowany skazaniem za opisane czyny oskarżonego, wszak zgodnie z ustawą o rachunkowości, jako syndyk ustanowiony dla większościowego wspólnika pełnił niejako funkcję kierownika jednostki będąc odpowiedzialnym za złożenie owych sprawozdań stwierdzić należy, że jest on bezzasadny. Podkreślić, bowiem należy, iż możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu Orzekającego odmiennego poglądu nie wystarcza, by dokonanie to uznać za istotny błąd ustaleń, jeśli nie wykaże się przy tym, iż rozumowanie przeprowadzone przez Sąd sprzeczne jest z zasadami logiki lub doświadczenia życiowego. Do tego, aby wykazać dokonanie błędu w ustaleniach faktycznych lub naruszenie przez Sąd meriti standardów swobodnej oceny i interpretacji dowodów nie wystarczy, bowiem subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia. Konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenia faktycznie niemające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo, że takiego ustalenia nie dokonano, choć z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynika, bądź wykazanie, że tok rozumowania Sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawami logiki czy z zasadami wiedzy (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 listopada 2018 r., II AKa 504/18). W przedmiotowej sprawie skarżący tego nie uczynił, a jak wynika z pisemnego uzasadnienia Sądu I Instancji w sposób wnikliwy kwestie te rozważył i odniósł się w nich w pisemnych motywach wyroku (na karcie 6-7). Nie powtarzając, zatem logicznej argumentacji Sądu Rejonowego należy jedynie stwierdzić, że zeznania Ł. W. (2) znajdują potwierdzenie w dokumentacji w tym prowadzonej z oskarżonym korespondencji, z której wynika, że A. K., jako likwidator (...) sp. z o.o. wzywany do odbioru dokumentacji odebrał jedynie swoją prywatną dokumentację. Z relacji tych wynika także, że po złożeniu oświadczenia przez A. K. o tym, że nie czuje się (...), syndyk informował go, że jest nieskuteczne oraz zwracał się do niego o zwołanie zgromadzenia wspólników pouczając, że oświadczenie winno zostać złożone wszystkim wspólnikom, a na takim zgromadzeniu likwidator powinien również przedstawić sprawozdanie ze swojej działalności, informację o sytuacji spółki, bilanse, jeżeli były sporządzane. Należy tez dodać, że obrońca kwestionując ocenę zeznań tego świadka tak naprawdę kwestionuje ocenę prawną dokonaną przez Sąd tego, czy oskarżony skutecznie złożył rezygnację z funkcji likwidatora i czy miał obowiązek złożenia sprawozdań. Odnosząc się do oceny zeznań świadków M. N. (2) oraz B. D. należy wskazać, ze wbrew zarzutowi obrońcy Sąd uznał je za przekonujące w zakresie, w jakim korespondowały z relacjami przedstawionymi przez Ł. W. (2) oraz zakresie, w jakim były zgodne z przedłożonymi dokumentami, w tym danymi z Krajowego Rejestru Sądowego. Z relacji B. D. wynikało, że dokumenty księgowe spółki były przechowywane w jej siedzibie do czasu zabrania ich przez syndyka. Okoliczności te potwierdził w swojej relacji świadek M. N. (2). Podobnie, jako przekonujące Sąd I instancji ocenił zeznania świadka J. F., która od początku 2013rr. nie miała kontaktu z zarządem spółki. Tym samym jej wiedza odnośnie realizowania obowiązku sprawozdawczego przez spółkę w latach następnych była ograniczona i nie miała ona również wiedzy na temat miejsca przechowywania dokumentacji finansowej spółki. Stąd niezrozumiałym jest stawianie zarzutu naruszenia art. 7 kpk. przy ocenie zeznań tych świadków. Odnosząc się natomiast do zarzutu obrazy przepisów prawa materialnego a mianowicie art. 79 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości polegający na nieprawidłowym zastosowaniu tego przepisu w sytuacji, gdy stypizowany czyn może być dokonany jedynie umyślnie, a oskarżony A. K. był w uzasadnionym przeświadczeniu o tym, że nie jest uprawniony do złożenia sprawozdań, wobec czego nie zostały wypełnione znamiona tego przestępstwa, należy stwierdzić, że zarzut tak sformułowany jest także niezasadny. Sąd Okręgowy podziela, bowiem w tym zakresie ocenę prawną dokonaną przez Sąd I Instancji na karcie 180 uzasadnienia, że na oskarżonym jak likwidatorze ciążył obowiązek złożenia sprawozdań oraz że złożone przez niego oświadczenie o rezygnacji było prawnie nieskuteczne. Jednocześnie oskarżony o sposobie złożenia rezygnacji i obowiązkach był pouczany przez syndyka. W konsekwencji miał świadomość swoich obowiązków a jednocześnie nie podejmował żadnych działań w kierunku wywiązania się ze swojego obowiązku, godząc się na popełnienie czynów z ustawy o rachunkowości.

Kierunek wywiedzionej apelacji, (co do winy), obligował Sąd Okręgowy, zgodnie z treścią art. 447 § 1 k.p.k., do całościowej oceny zaskarżonego wyroku, a zatem koniecznym było przeanalizowanie stopnia szkodliwości społecznej przypisanych oskarżonemu czynów. W konsekwencji uwzględniając złożoną przez oskarżonego w marcu 2014r. nieskuteczną rezygnację z funkcji likwidatora oraz fakt, że syndyk masy upadłościowej jak wynika z pisma na karcie 96 dopiero w lutym 2016 r. zorientował się, że dysponuje dokumentami spółki (...) i wówczas poinformował o tym oskarżonego wzywając do jej odbioru, ( przy czym syndyk wskazał, że nie jest w stanie ocenić czy zabezpieczona dokumentacja pozwalała na sporządzenie sprawozdań finansowych) Sąd Okręgowy ocenił, że stopień szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu polegających na niezłożeniu wbrew obowiązkowi wynikającemu z ustawy o rachunkowości we właściwym rejestrze sądowym zatwierdzonych rocznych sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności jednostki za tata 2013, 2014 i 2015r jest znikomy. Dokonując takiej oceny Sąd miał także na uwadze, że w literaturze zwraca się uwagę, że „wspólnym dobrem chronionym przepisami karnymi ustawy o rachunkowości jest interes uczestników obrotu gospodarczego w uzyskiwaniu na podstawie ksiąg rachunkowych i sprawozdań finansowych podmiotów gospodarczych obrazu ich sytuacji majątkowej i gospodarczej, zgodnej z rzeczywistym stanem. Na ich podstawie są podejmowane decyzje optymalnej alokacji kapitału i bywa oszacowywane ryzyko podejmowanych decyzji gospodarczych. W tym sensie ochrona przepisu karnego rozciąga się na interesy majątkowe podmiotów, które podejmują decyzje na podstawie informacji zawartej w sprawozdaniu finansowym.” O. W., Przepisy karne ustawy o rachunkowości. Wielość dóbr chronionych przez przepisy karne u. rach. Lex 2012. W konsekwencji biorąc pod uwagę, że spółka, której oskarżony był (...) nie prowadziła w tym czasie tj. w okresie objętym zarzutami działalności gospodarczej tj. nie został naruszony interes innych uczestników obrotu gospodarczego przez niezłożenie sprawozdań przez oskarżonego, Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i na podstawie art. 17par.1 pkt 3 kpk. postępowanie umorzył. Rozstrzygnięcie zawarte w pkt II wyroku Sąd Okręgowy oparł na brzmieniu art. 632 a § 1 k.p.k..uwzględniając, że oskarżony ma stałe źródło dochodu oraz, że zachodzi wyjątkowa sytuacja pomimo umorzenia postępowania, że oskarżony powinien ponieść koszty postępowania w sprawie w całości.