Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 180/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jacek Witkowski

Protokolant

sekr. sądowy Monika Świątek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2019 r. w S.

odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 21 lutego 2019 r. Nr (...)

w sprawie A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o wysokość emerytury

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od A. S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. kwotę 180,00 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 180/19

UZASADNIENIE

Decyzją z (...). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał A. S. od (...). ,tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury obliczona została na podstawie art.26 powyższej ustawy na kwotę (...)złotych brutto miesięcznie, a po waloryzacji od 1 marca 2019r. w kwocie (...)złotych brutto miesięcznie. Jednocześnie organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury z rekompensatą z uwagi na nieudokumentowanie 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od w/w decyzji złożył A. S., reprezentowany przez pełnomocnika, kwestionując w nim odmowę przyznania rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Ubezpieczony zarzucił organowi rentowemu naruszenie art. 24 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych poprzez nieprzyznanie ubezpieczonemu prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Wskazał, że przez ponad 15 lat pracował w szczególnych warunkach jako mechanik maszyn rolniczych i ciągników. Pracę w takich warunkach wykonywał w okresie zatrudnienia w Państwowym Ośrodku (...) w S. od 16 września 1972r. do 22 września 1991r., a następnie (...) Ośrodku (...) w S. od 23 września 1991r. do 31 marca 1992r. Na okoliczność wykonywania pracy w szczególnych warunkach ubezpieczony zgłosił dowód z zeznań świadków. Wskazując na powyższe wniesiono o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do rekompensaty oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przypisanych (odwołanie wraz z załącznikami k.2-10 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przypisanych. Organ rentowy podniósł, że ubezpieczony nie przedstawił świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych, a w konsekwencji nie wykazał, by legitymował się 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.11 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. S. w dniu (...) rok życia. W dniu 18 stycznia 2019r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury wraz z rekompensatą z tytułu pracy w szczególnych warunkach (wniosek o emeryturę z 18 stycznia 2019r. k.1-3 akt emerytalnych). Do wniosku ubezpieczony załączył m.in. świadectwo pracy z 31 marca 2015r. wystawione przez (...) Ośrodek (...) w S. za okres pracy od 16 września 1972r. do 31 marca 1992r. oraz z 31 stycznia 1998r. wystawione przez Hurtownię (...) w D. za okres od 2 maja 1992r. do 31 stycznia 1998r. (świadectwa pracy k.8 i 12 akt emerytalnych).

Po rozpoznaniu powyższego wniosku, zaskarżoną decyzją z 21 lutego 2019r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu od 16 stycznia 2019r. ,tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, emeryturę w wysokości wskazanej na wstępie uzasadnienia. Jednocześnie organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury z rekompensatą z uwagi na nieudokumentowanie 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

W okresie od 16 września 1972r. do 31 marca 1992r. ubezpieczony był zatrudniony w Państwowym Ośrodku (...) z siedzibą w Ż. (później w (...) Ośrodku (...) z siedzibą Ż.). Wskazane przedsiębiorstwo świadczyło usługi napraw maszyn rolniczych. Były to m.in. ciągniki, młocarnie, ładowarki. W przedsiębiorstwie były trzy kanały remontowe jeden w hali napraw gwarancyjnych i dwa w hali napraw pogwarancyjnych. Naprawy maszyn odbywały się zarówno w warsztacie, jak również w terenie (tzw. pogotowiu) zwłaszcza w okresie wzmożonych prac polowych. Przedsiębiorstwo zatrudniało od kilkunastu do nawet 20 mechaników, w tym 4 mechaników do napraw gwarancyjnych, 2 mechaników do napraw pogwarancyjnych i kilkunastu do napraw w terenie. Prace mechaników nadzorował kierownik M. T. i mistrz W. C., który każdego dnia odbierał wcześniej przydzielone pracownikom zadania. Ubezpieczony pracował na stanowisku mechanik maszyn rolniczych i ciągników. Wykonywał prace związane z przeglądami gwarancyjnymi ciągników. Sporadycznie zajmował się naprawą maszyn rolniczych. Ubezpieczony wykonywał różnego rodzaju naprawy (silników, skrzyni biegów, podnośników, podwozia, pomp wodnych, układów hydraulicznych), a ponadto zajmował się wymianą oleju, smarowaniem, regulowaniem zaworów, regulacja hamulców, czyszczeniem filtrów i uszczelnianiem części. W razie potrzeby wykonywał również inne prace związane z naprawami pogwarancyjnymi, spawaniem, czy produkcją części do maszyn rolniczych. W zależności od potrzeby, część napraw ubezpieczony wykonywał w kanale (50% czasu pracy), w części poza kanałem. Obok ubezpieczonego, przy naprawie ciągników pracowała dwie inne osoby zatrudnione na stanowisku mechaników (zeznania świadków Z. K., M. Ś., W. Ś., M. T., W. C., S. Ł. oraz A. O. k.21-22v, 35v-36v i 44v-46 akt sprawy, zeznania ubezpieczonego k.46-46v akt sprawy, umowa o pracę z 16 września 1972r., angaże ubezpieczonego, świadectwo pracy 31 marca 1992r. - w aktach osobowych ubezpieczeniowego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. S. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.21 ust.1 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2008r., Nr 237, poz.1656 ze zm.) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat, przy czym w myśl ust.2 powyższego przepisu rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Analiza akt sprawy pokazuje, że ubezpieczony nie nabył prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach ,tj. emerytury w niższym wieku emerytalnym, na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W tych okolicznościach w odniesieniu do ubezpieczonego nie zachodzi negatywna przesłanka prawa do rekompensaty, o której mowa w przytoczonym wyżej art.21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych. Ustalenia Sądu pokazują jednak, że ubezpieczony nie spełnia przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, a to z uwagi na niewykazanie, że przez co najmniej 15 lat wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Należy wskazać, że praca w szczególnych warunkach to praca, o której mowa w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) wyliczona enumeratywnie w wykazach zawartych w załączniku do przedmiotowego rozporządzenia, przy czym zgodnie z §2 ust.1 rozporządzenia okresami pracy w szczególnych są okresy, w których praca zaliczana do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Z ustaleń Sądu wynika, że okres aktywności zawodowej ubezpieczonego, wyznaczony odwołaniem, obejmuje okresy jego zatrudnienia w Państwowym Ośrodku (...) w S. od 16 września 1972r. do 22 września 1991r. oraz w (...) Ośrodku (...) w S. od 23 września 1991r. do 31 marca 1992r. Należy podkreślić, że ubezpieczony nie przedstawił świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach. W tych okolicznościach ustalenia Sądu co do rodzaju wykonywanej przez ubezpieczonego pracy w w/w okresie oparte są na zeznaniach zawnioskowanych przez ubezpieczonego świadków, zeznaniach samego ubezpieczonego oraz zachowanych dowodach z dokumentów. Dowody te nie dają jednak podstaw do ustalenia, że ubezpieczony przez co najmniej 15 lat stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach. W odwołaniu i w toku rozprawy ubezpieczony ponosił, że w okresie zatrudnienia we wszystkich wymienionych wyżej zakładach pracy wykonywał prace przy naprawie ciągników rolniczych, przy czym prace te polegały dokonywaniu napraw w kanałach remontowych, a zatem były to prace, o których mowa w wykazie A dziale XIV, poz.16 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów. Zeznania świadków i ubezpieczonego oraz dowody z dokumentów dają podstawy do ustalenia, że ubezpieczony wykonywał prace naprawcze polegające zarówno na naprawie pojazdów w kanałach remontowych, ale brak jest podstaw do ustalenia, że naprawy ciągników rolniczych wykonywał stale w kanałach remontowych. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu, opartych o zeznania ubezpieczonego, jego współpracowników, a w szczególności przełożonych wynika, że w/w zakładach pracy ubezpieczony wykonywał różnego rodzaju naprawy mechaniczne, a prace były przez niego wykonywane zarówno w kanale remontowym, jak i poza kanałem. Ubezpieczony wskazywał, że przeważającą część ,tj. 80% napraw wykonywał w kanale, świadkowie Z. K., M. Ś., W. Ś., S. Ł. i A. O. (współpracownicy ubezpieczonego) posługiwali się w tym względzie m.in. sformułowaniem o większości prac wykonywanych w kanałach. Nie ulega wątpliwości, że wykonywanie większości prac naprawczych w kanale remontowym nie wypełnia przesłanki stałej i w pełnym wymiarze czasu, pracy w szczególnych warunkach. Z zeznań świadków M. T. i W. C., bezpośrednich przełożonych ubezpieczonego, wynika natomiast, iż jedynie 50% czasu pracy ubezpieczonego stanowiły naprawy w kanałach remontowych. Oceniając zeznania ubezpieczonego oraz świadków nie można nie zauważyć - że jak sami wskazali - (...) posiadał trzy kanały remontowe. Tymczasem zatrudnionych było od kilkunastu do nawet 20 mechaników i równoległe naprawianych było kilka ciągników, a dodatkowo różne inne maszyny. W tych okolicznościach nie sposób uznać twierdzeń zeznających, że ubezpieczony jako jeden z kilkunastu mechaników pracował stale w kanałach remontowych.

Reasumując uznać należało, że ubezpieczony nie spełnia przesłanki 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Mając to na uwadze Sąd na podstawie art.477 14 §1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wynikiem sprawy ,tj. na podstawie art.98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc i w zw. z §10 ust.1 pkt 1 i §9 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., 1804 ze zm.).