Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(...), dnia 27 września 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, XIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:Sędzia SR Dariusz Rogala

Protokolant:sekr. sąd. Magdalena Adamkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2018 roku w (...) na rozprawie

sprawy

z powództwa T. C.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

zasądza na rzecz T. C. od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3.680 (trzech tysięcy sześciuset osiemdziesięciu) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 15 lipca 2018 roku oraz kwotę 1.101 (jednego tysiąca stu jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XIII GC 2075/18

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 5 VII 2018 T. C. zażądał zasądzenia od pozwanej kwoty 3.680 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie o 15 VII 2018 oraz zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych (pozew, k. 4 i n.).

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych (odpowiedź na pozew, k. 25 i n.).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny

18 IV 2018 doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzeniu uległ samochód O. (...) S. P.; szkoda została zakwalifikowana jako częściowa. Poszkodowany najął od powoda pojazd zastępczy S. (...) za dobową stawkę 160 zł brutto, na 34 dni (18 IV – 22 V 2018); z tego tytułu powód wystawił na poszkodowanego fakturę na kotwę 5.440 zł. Poszkodowany przelał na rzecz powoda dochodzoną w sprawie wierzytelność. Pozwana, która odpowiada za sprawcę szkody na podstawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, odmówiła wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, uzasadniając to m.in. tym, że poszkodowany miał inny pojazd (okoliczność bezsporne).

Uszkodzony samochód był holowany do warsztatu, albowiem uszkodzone były lampy przednie. Naprawa pojazdu zaczęła się po wizycie rzeczoznawcy pozwanej. Koniec najmu pojazdu zastępczego związany był z odebraniem 22 V 2018 pojazdu po naprawie przez poszkodowanego; poszkodowany otrzymał stosowną informację dzień wcześniej (zeznania świadka S. P., rozprawa z 27 IX 2018).

Poszkodowany ma również inny pojazd – także O. (...) (ale III generacji), lecz ten drugi pojazd użytkuje syn poszkodowanego. Pojazd zastępczy był poszkodowanemu potrzebny, albowiem mieszka on w Z., a pracuje w S., a nadto jeździ do Ł. w celach osobistych (zeznania świadka S. P., rozprawa z 27 IX 2018).

Dla porządku w tej części uzasadnienia należy wskazać, że nieskuteczne pozostało oświadczenie pozwanej, w którym zaprzeczyła wszystkim twierdzeniom powoda za wyjątkiem wyraźnie przyznanych. Nie można odpowiadając na pozew twierdzić, że się nie zgadzając z pozwem, przeczy wszystkim faktom powołanym przez powoda, poza tymi, które wyraźnie się przyzna; fakty i dowody związane z konkretnymi okolicznościami, z którymi się pozwana nie zgadza, powinna ona wskazać, jeśli ma to służyć obronie jej racji, powinna się ona ustosunkować do twierdzeń strony powodowej (vide wyrok SN z 9 VII 2009, III CSK 341/08).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje

Powództwo, jako usprawiedliwione zarówno co do zasady jak i co do wysokości, podlegało uwzględnieniu w całości.

W niniejszej sprawie legitymacja procesowa nie była kwestionowana, tym samym pozwana pozbawiła się prawa podnoszenia zarzutu w tym zakresie w dalszym toku procesu (vide per analogiam wyrok SN z 19 I 2005, I CK 410/04).

Legitymacja procesowa bierna wynikała z art. 822 KC; odpowiedzialność pozwanej wynikała także z art. 415 i art. 436 KC oraz przepisów ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Jednocześnie należy wskazać, że pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności.

Z kolei w zakresie legitymacji czynnej należy wskazać, że poszkodowana przelała dochodzą w sprawie wierzytelność na rzecz powódki (por. art. 509 § 1 i 2 KC).

Pozwana kwestionowała w pierwszej kolejności okres najmu.

Na wstępie należy tu wskazać, że o ile najem trwał 34 dni, tj. od 18 IV 2018 do 22 V 2018, to w niniejszej sprawie powód dochodzi odszkodowania za najem jedynie w okresie 23 dni.

Pozwana w pierwszej kolejności zarzuca, że poszkodowany najął pojazd zastępczy od 18 IV 2018, podczas gdy zgłoszenie szkody nastąpiło dopiero 19 IV 2018. Okoliczność ta nie ma znaczenia, albowiem w niniejszej sprawie sąd, jako okres uzasadnionego najmu, uwzględnił okres od 26 IV 2018.

Powyższa data 26 IV 2018 jest o tyle istotna, że w odpowiedzi na pozew pozwana przyznaje, iż w tej dacie warsztat naprawczy dostarczył poważnienie do wystawania i reprezentowania poszkodowanego. Wcześniejszy okres i dotyczące go zarzuty ze strony pozwanej nie mają więc znaczenia.

Tak samo nieprzedstawienie pozwanej faktury za naprawę i nieprzedstawienie pojazdu do oględzin ponaprawczych nie może mieć w sprawie znaczenia w świetle ustalenia, że najem zakończył się po zakończeniu naprawy pojazdu.

Jeśli więc w niniejszej sprawie powód dochodzi odszkodowania za 23 dni najmu, to innymi słowy ocenie poddany jest okres od 26 IV 2018 jako pierwszego dnia uzasadnionego najmu do 18 V 2018 jako ostatniego dnia uzasadnionego, a nadto objętego żądaniem pozwu najmu.

Pozwana zaś wskazując, że okres najmu pojazdu zastępczego winien być krótszy niż faktyczny nie udowodniła, że czas najmu w tym wymiarze (przez nią postulowanym) wyczerpywał doznaną szkodę; podkreślenia wymaga, że ciężar wykazania, iż uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego był krótszy niż wskazany przez powoda obciążał pozwaną (vide wyrok SO w Łodzi z 18 I 2016 r. XIII Ga 706/15). Dalece zaś niewystarczające były to gołosłowne rozważania odpowiedzi na pozew; skoro – zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa – w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego szkoda wynikła, pozostają koszty najmu samochodu zastępczego tylko w okresie koniecznym i niezbędnym do dokonania naprawy pojazdu (vide wyrok SN z 5 XI 2004, II CK 494/03), konieczny w tym zakresie był dowód z opinii biegłego sadowego, który kwestię okresu koniecznego i niezbędnego dla naprawy, poddałby ocenie z punktu widzenia wiadomości specjalnych (art. 278 § 1 KPC). Takiego wniosku dowodowego pozwana zaś nie złożyła. Natomiast statuowany przez art. 6 KC ciężar udowodnienia faktu rozumieć należy nie tylko jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, ale przede wszystkim jako obowiązek obarczenia jej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności; tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (vide wyrok SN z 7 XI 2007, II CSK 293/07). Jedynie dla porządku można wskazać, że nie jest dopuszczalne zastępowanie biegłych sądowych w ustalaniu okoliczności wymagających wiadomości specjalnych przez sąd, notabene ujmowany jako najwyższy biegły i to niezależnie od merytorycznych kwalifikacji osób wchodzących w skład sądu (vide wyroki SN z: 26 X 2006, I CSK 166/06; 23 V 1986, IV CR 116/86; 29 XI 2006, II CSK 245/06), a to z uwagi, że specyfiką dowodu z opinii biegłego sądowego jest jego niezastępowalność.

W konsekwencji cały okres najmu objętego sporem, a więc 23 dni, musi być uznany za uzasadniony.

Pozwana kwestionowała również stawkę najmu.

Przy czym, co istotne, pozwana nie zarzucała, aby stawka wynajmu stosowana przez powoda nie była stawką rynkową (a to na pozwanej w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu {vide wyrok SO w Łodzi z 24 XI 2016, XIII Ga 507/16}).

Pozwana ograniczyła się do wskazania, że zaofiarowała poszkodowanemu pomoc w organizacji najmu pojazdu zastępczego. Zrzut ten był jednak całkowicie niezasadny, albowiem pozwana w ogóle kwestionowała prawa poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego (w decyzji powoływała się na fakt posiadania przez poszkodowanego innego samochodu). Nie tylko jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym, ale wręcz urąga zdrowemu rozsądkowi, supozycja, aby pozwana-zakład ubezpieczeń, kwestionując w ogóle uprawnienie poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego (czego wyrazem była odmowa wypłaty jakiejkolwiek części odszkodowania z tego tytułu), była gotowa udostępnić mu pojazd zastępczy. W konsekwencji pozwana nie może skutecznie powoływać się w mniejszej sprawie na ofertę pomocy w organizacji najmu pojazdu zastępczego, a tym samym na ograniczenie swojej odpowiedzialności do kosztów najmu organizowanego przez nią, albowiem złożona przez nią oferta nie była realna. Pamiętać bowiem należy, że taka realna oferta nie służy głownie ograniczeniu odpowiedzialności pozwanej, ale jej podstawową funkcją jest umożliwienie poszkodowanemu skorzystania z pojazdu zastępczego zorganizowanego przez pozwaną; tak więc jeśli oferta pozwanej-zakładu ubezpieczeń organizacji dla poszkodowanego pojazdu zastępczego nie może być uznana za realną z uwagi na kwestionowanie przez zakład ubezpieczeń w ogóle uprawnienia poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego (co wyraża się choćby decyzją odmawiającą przyznania jakiegokolwiek odszkodowania z tego tytułu), to pozwana nie może skutecznie powoływać się na ograniczenie swojej odpowiedzialności do stawki z tej nierealnej oferty.

Dla porządku należy więc wskazać, że brak jest w realiach sprawy podstaw do kwestionowania uprawnienia poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego. Samochód poszkodowanego został uszkodzony, a wobec faktu, że uszkodzenie dotyczyło lamp przednich na zasadzie dowodu prima facie można przyjąć, że pojazd ten nie był jezdny. Poszkodowany potrzebował pojazdu do dojazdu z domu w Z. do pracy w S. i do dojazdu w celach osobistych do Ł. (zaś drugi z jego pojazdów użytkuje jego syn). W konsekwencji poszkodowany miał prawo do skorzystania z pojazdu zastępczego, szczególnie że obecnie nie może budzi wątpliwości, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje także wydatki poszkodowanego na najem pojazdu zastępczego, i to również w sytuacji gdy uszkodzony pojazd wykorzystywany był przez poszkodowanego do celów prywatnych (vide uchwała SN {7} z 17 XI 2011, III CZP 5/11).

Wreszcie należy wskazać, że odszkodowanie należało się w kwocie brutto. Pozwana bowiem nie zarzucała, nie mówiąc o udowodnieniu tej okoliczność, aby poszkodowany miał prawo obniżenia należnego PTU o naliczony. Niezależnie od tego odszkodowanie za naprawę pozwana wypłaciła również w kwocie brutto (k. 38 i 46).

W konsekwencji powództwo cesjonariusza w zakresie roszczenia głównego o zapłatę kwoty 3.680 zł (23 dni x 160 ^zł/dobę brutto) było zasadne w całości.

Już powyższe zważenie, z uwagi na akcesoryjność materialną roszczenia o odsetki względem roszczenia głównego (por. art. 481 § 1 KC) przesądzało, że usprawiedliwione co do zasady było także żądanie odsetek od roszczenia głównego ( accessorium sequitur principale).

Decyzja pozwanej w zakresie odszkodowania za najem pojazdu zastępczego datowana jest na 14 VI 2018 (k. 12), a więc szkoda w tym zakresie musiała być zgłoszona najpóźniej dnia poprzedniego. W konsekwencji termin z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych… upływał przed 15 VII 2018, a więc żądanie odsetek od tej daty jest uzasadnione.

Wreszcie należy wskazać, że odsetki należały się w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (art. 481 § 2 zd. I KC).

Mając na uwadze powyższe – na podstawie przywołanych przepisów – sąd zasądził na rzecz powoda od pozwanej kwotę 3.680 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 15 VII 2018.

O kosztach procesu sąd – na podstawie art. 98 § 1 KPC – rozstrzygnął z zastosowaniem zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Znajduje to uzasadnienie w fakcie, że powództwo-żądanie powoda, o którego oddalenie wnosiła pozwana, zostało uwzględnione. To więc pozwana uległa w całości swoich żądań i to ją winny ostatecznie obciążać koszty procesu, w tym koszty strony powodowej.

Na koszty procesu powoda składały się koszty sądowe w postaci opłaty od pozwu (art. 13 ust. 1 w zw. z art. 21 uKSC) w wysokości 184 zł (k. 62) oraz koszty zastępstwa procesowego w postaci wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 900 zł (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 X 2015 w sprawie opłat za czynności radców prawnych {Dz.U. 2015 r., poz. 1804, ze zm.}) i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od złożenia kopii dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w postępowaniu sądowym (k. 10 i 11).

Mając na uwadze powyższe – na podstawie art. 109 § 2 KPC w zw. z przywołanymi przepisami – sąd, w części końcowej wyroku, zasądził na rzecz powoda od pozwanej sumę powyższych pozycji, tj. kwotę 1.101 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

(...)