Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2019 r. w Piszu na rozprawie

sprawy z wniosku A. R.

z udziałem S. R.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I.  Dokonać podziału majątku wspólnego A. R. i S. R., w skład którego wchodzi prawo własności nieruchomości – działki gruntu o nr geod. (...) położonej w N., gmina O., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...), na której znajduje się drewniana wiata posadowiona na bloczkach betonowych i przyczepa kempingowa, o wartości 99 000 zł (dziewięćdziesiąt dziewięć tysięcy złotych) w ten sposób, że nieruchomość tą wraz ruchomościami przyznać uczestnikowi postępowania S. R.;

II.  Zasądzić od uczestnika S. R. na rzecz wnioskodawczyni A. R. kwotę 49 500 zł (czterdzieści dziewięć tysięcy pięćset złotych) płatną w terminie 14 (czternastu) dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności tej kwoty;

III.  Zwrócić wnioskodawczyni A. R. kwotę 989,11 zł (dziewięćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 11/100) z tytułu niewykorzystanej zaliczki;

IV.  Zasądzić od wnioskodawczyni A. R. na rzecz uczestnika S. R. kwotę 494,55 zł (czterysta dziewięćdziesiąt cztery złote 55/100) tytułem kosztów procesu.

V.  Orzec, iż zainteresowani ponoszą pozostałe koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 14/19

UZASADNIENIE

A. R. wystąpiła z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków wskazując jako uczestnika postępowania S. R..

We wniosku podała, że związek małżeński zainteresowanych został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 6 czerwca 2016 roku wydanym w sprawie I C 684/15. Współwłasność ustawowa małżeńska stron ustała w dniu uprawomocnienia się wyroku 28 czerwca 2016 roku. W skład majątku wspólnego stron wchodzi ogrodzona płotem z siatki na słupkach metalowych, na której znajduję się 15 tui, około 200 świerków, wiata drewniana, przyczepa kampingowa oraz budynek sanitarny posiadający doprowadzoną energię elektryczną, wodę i kanalizację, niezabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,1000 ha położona w województwie (...), powiat (...), miejscowość N. mającą urządzoną księgę wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Piszu Wydział Ksiąg Wieczystych oznaczoną numerem (...) o wartości 180 000 złotych.

Wnioskodawczyni wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego zainteresowanych w ten sposób, aby opisaną wyżej nieruchomość przyznać uczestnikowi postępowania i zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni spłaty w wysokości 90 000 złotych – jednorazowo w terminie jednego tygodnia od uprawomocnienia się orzeczenia wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności zasądzonej należności.

Sposób podziału majątku wnioskodawczyni uzasadniła tym, że uczestnik postępowania dysponuje całym wspólnym majątkiem, który jest w jego posiadaniu.

W odpowiedzi na wniosek uczestnik postępowania poparł co do zasady wniosek w przedmiocie podziału majątku wspólnego byłych małżonków R..

Wobec powyższego wniósł o ustalenie, iż:

1)  w skład majątku wspólnego stron postępowania wchodzi nieruchomość w postaci niezabudowanej działki położonej w obrębie wsi N., gmina O., oznaczonej nr geodezyjnym (...) o powierzchni 1000 m ², dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Piszu, IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi KW nr (...) – o łącznej wartości 80 000,00 złotych;

2)  uczestnik postępowania, począwszy od ustania wspólności majątkowej małżeńskiej poniósł wydatki z majątku osobistego na zachowanie majątku wspólnego w łącznej kwocie 12 000 złotych i rozliczenie tego wydatku w tym postępowaniu;

3)  dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez przyznanie wyżej wymienionego składnika majątkowego na wyłączną własność uczestnika postępowania i zasądzenie od niego na rzecz wnioskodawczyni stosownej dopłaty z uwzględnieniem poniesionego przez S. R. wydatku.

W uzasadnieniu uczestnik wskazał, że ustrój wspólności majątkowej trwał do 6 czerwca 2013 roku. Przyznał, że w skład majątku wspólnego stron wchodzi wcześniej opisana nieruchomość, aczkolwiek kwestionuje jej wartość oraz stan podany przez wnioskodawczynię.

Podniósł, że wskazana nieruchomość została przez strony zakupiona w 2003 roku za cenę 10 000 złotych. Jest ona ogrodzona siatką, wokół której posadzony jest żywopłot ze świerków, a od strony drogi posadzono tuje. Działka posadowiona jest około 800 metrów od jeziora Ś., znajduje się na niej kemping z 1975 roku o wartości bliskiej zeru ze względu na stan techniczny. Na działce jest doprowadzony prąd i toaleta zbudowana z desek. Nie ma ona kanalizacji i podłączenia do wodociągu. Na działce jest studnia głębinowa.

Sąd ustalił, co następuje:

A. R. i S. R. zawarli związek małżeński 10 lipca 1996 roku w Ł.. Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej.

Małżeństwo zainteresowanych zostało rozwiązane przez rozwód prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 6 czerwca 2016 roku, wydanym w sprawie I C 684/15. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się 28 czerwca 2016 roku.

(bezsporne; dowód: akta sprawy rozwodowej Sądu Okręgowego w Łomży I C 684/15)

Małżonkowie R. w 2003 roku nabyli niezabudowaną działkę gruntu w obrębie wsi N., gmina O., oznaczonej numerem geodezyjnym (...) o powierzchni 1000 m ² przeznaczonej w planie zagospodarowania przestrzennego gminy O. do celów rolnych, bez prawa do zabudowy, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą (...).

(bezsporne; dowód: kserokopia aktu notarialnego k. 43-46; odpis księgi wieczystej k.7-7v)

Wartość opisanej wyżej nieruchomości wynosi 99 000 złotych.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości k.93-117)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.

Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

Wnioskodawczyni wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzi niezabudowana działka gruntu oznaczona numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 1000m ² położona w województwie (...), powiecie (...), gminie O. w miejscowości N., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą oznaczoną numerem (...), co uczestnik bezspornie przyznał.

Wartość przedmiotowej nieruchomości, według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej zainteresowanych, wynosi 99 000 złotych. Wartość tę, wobec braku w tym zakresie zgodnego stanowiska zainteresowanych, Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości, A. K. (k. 93-117).

Zainteresowani nie zakwestionowali dokonanej przez biegłego opinii.

Biegły w opinii wskazał, że wycenę przedmiotowej nieruchomości przeprowadził podejściem porównawczym, metodą korygowania ceny średniej. Jako jednostkę porównawczą przyjął 1 m ² powierzchni działki. Ustalił cechy, które wpływają na uzyskiwanie ceny na rynku takie jak: wielkość działki, lokalizacja ogólna, dojazd/otoczenie, warunki fizyczne/ zagospodarowanie.

Sąd w pełni podziela opinię biegłego, bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na jej uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną.

W ocenie Sądu wartość określona przez biegłego sądowego jest prawidłowa.

Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).

Zgodnie z art. 211 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zgodnie z art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

W niniejszej sprawie zainteresowani zgodnie wnieśli o przyznanie przedmiotowej nieruchomości uczestnikowi powstępowania, dlatego też w taki sposób Sąd dokonał podziału majątku wspólnego zainteresowanych.

Ponieważ udziały zainteresowanych w majątku wspólnym są równe, zaszła konieczność zasądzenia spłaty od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni. Kwota spłaty wyniosła 49 500 złotych i wynika z podziału na dwie równe części wartości nieruchomości przyznanej uczestnikowi (99 000 zł : 2 = 49 500 zł).

Sąd nie rozliczył poniesionych przez uczestnika postępowania wydatków ze względu na brak dowodów ich ponoszenia zarówno co do zasady jak i co do wysokości. Co prawda, uczestnik załączył do akt sprawy umowę sprzedaży elektrycznej (k.38-41), jednak nie dowodzi ona, że S. R. ponosił koszty z nią związane, a jeśli tak, to w jakiej wysokości.

Odnośnie do żądania uczestnika o rozłożenie należności na raty należy wskazać, że instytucja rozłożenia na raty zasądzonego świadczenia stanowi rozwiązanie mające służyć interesowi dłużnika, który z powodów przez siebie niezawinionych nie jest w stanie jednorazowo uczynić zadość spełnieniu zasądzonego świadczenia, natomiast spłata ratalna lub w późniejszym terminie będzie dla niego realnie dogodniejsza. Podkreślić jednak należy, iż rozkładając zasądzoną spłatę lub dopłatę na raty sąd ma obowiązek brania pod uwagę nie tylko sytuacji zobowiązanego do zapłaty, ale również interesów uprawnionego. Podstawą rozłożenie na raty jest uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione przesłanki, na przykład, że ze względu na stan majątkowy, rodzinny, czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia przez zobowiązanego niezwłoczne lub jednorazowe byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody.

Sąd nie uwzględnił żądania uczestnika postępowania rozłożenia należności na raty, albowiem uczestnik nie udowodnił, iż zasadne jest zastosowanie wobec niego uprawnienia z art. 212§3 kc. Uczestnik nie przedstawił żadnego dowodu, który uzasadniałby przyjęcie, że świadczenie jest dla uczestnika postępowania niemożliwe do wykonania lub bardzo utrudnione.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis art. 520 § 2 k.p.c. oraz art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014r., poz. 1025 ze zm.), uznając, iż ze względu na sporny charakter sprawy i rozbieżne interesy zainteresowani winni w równym stopniu partycypować w powstałych kosztach postępowania, które były niezbędne do wydania orzeczenia. Są to koszty wynagrodzenia biegłego sądowego, które wyniosły łącznie 2 010,89 złotych, a zatem od każdego z zainteresowanych przypada kwota 1 005,45 złotych. Sąd uwzględnił zaliczki wpłacone przez zainteresowanych w toku postępowania na poczet wynagrodzenia biegłych. Wnioskodawczyni i uczestnik wpłacili po 1 500 zł tytułem zaliczek. Wobec powyższego Sąd zwrócił wnioskodawczyni kwotę 989,11 złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki i zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika postępowania kwotę 494,55 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

O pozostałych kosztach postępowania związanych z udziałem uczestników w postępowaniu Sąd rozstrzygnął w myśl art. 520 § 1 kpc.