Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 września 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300) w związku z art. 1 ust. 13 pkt 2 ustawy z 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 r., poz. 1551) po rozpatrzeniu wniosku z 16 lutego 2018 r. w sprawie umorzenia należności z tytułu składek odmówił B. W. umorzenia należności z tytułu składek:

a)  na ubezpieczenia społeczne - za okres: listopad 1999 r., od stycznia 2000 r. do kwietnia 2004 r., od czerwca 2004 r. do marca 2005 r. w łącznej kwocie 68 523,67 zł, w tym z tytułu: składek- 24 828,17 zł; odsetek - 43 695,50 zł;

b)  na ubezpieczenie zdrowotne - za okres: październik 2000 r., od lutego 2001 r. do kwietnia 2004 r., od czerwca 2004 r. do marca 2005 r. w łącznej kwocie 14 601, 5 0zł, w tym z tytułu: składek-5 677,39 zł; odsetek - 8 933,20 zł

c)  na Fundusz Pracy - za okres: od lutego 2000 r. do kwietnia 2004 r., od czerwca 2004 r. do marca 2005 r. w łącznej kwocie 5 047,87zł, w tym z tytułu: składek-1832,67 zł; odsetek - 3 215,20 zł.

/decyzja – k. 35 akt ZUS/

Wnioskodawczyni B. W. wniosła odwołanie od tej decyzji w dniu 16 grudnia 2019 r. jednocześnie wnosząc o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.

W uzasadnieniu odwołania i wniosku odwołująca podniosła, iż Zakład odmówił jej umorzenia należności z tytułu składek po jej zmarłym nagle mężu. Wskazała, że jako spadkobierca odpowiada za liczne długi zmarłego. W chwili obecnej znajduje się w niezwykle trudnej sytuacji finansowej, która rzutuje także na jej problemy zdrowotne związane z ogromnym stresem i ze stanem psychicznym. Wnioskodawczyni wskazała, że złożyła wniosek o umorzenie należności z tytułu składak i wniosek ten został przyjęty jednakże wobec konieczności spłaty zadłużenia, także w Urzędzie Pracy nie była w stanie uiścić w terminie zobowiązań niepodlegających abolicji (obecnie są one spłacone w całości). Odwołująca się wskazała, że choć odbiera wszelką przechodzącą do niej korespondencję, nie otrzymała jakiejkolwiek pisma z ZUS informującego o odmowie uwzględnienia jej wniosku o abolicję. Także w ZUS choć pozostaje w ciągłym kontakcie z urzędnikami nie została poinformowana o prawie do złożenia odwołania. Podniosła iż skarżoną decyzję odebrała osobiście dopiero po rozmowie z dyrektor oddziału ZUS w dniu 5 grudnia 2019 r. Tym samym tylko przywrócenie terminu do złożenia odwołania od kwestionowanej decyzji może umożliwić jej ewentualną abolicję zaległych składek.

/ odwołanie k. 3-4 v./

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania, jako wniesionego po terminie.

/odpowiedź na odwołanie – k. 10/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. W. zamieszkuje pod adresem ul. (...) m. 86 (...)-(...) Ł..

/okoliczność bezsporna, /

W dniu 16 czerwca 2018 r. B. W. wystąpiła z wnioskiem o umorzenie należności na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność ( Dz. U. z 2012r„ poz. 1551) w związku z decyzją z 3 stycznia 2018 r. określającą zadłużenie B. W. jako spadkobiercy zmarłego A. W. zgodnie z decyzją nr (...) z 24 czerwca 2014 r. Według stanu na 16 lutego 2018 r. B. W. posiadała do uregulowania należności nie podlegające umorzeniu.

/ wniosek k. 2 akt ZUS, bezsporne/

W dniu 27 marca 2018 r. wydano decyzję nr (...) określającą warunki umorzenia. Warunkiem umorzenia należności była spłata należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się w/w decyzji. Należności należało opłacić wraz z odsetkami naliczonymi do dnia wpłaty włącznie zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wydanym na jej podstawie Rozporządzeniu Rady Ministrów z 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2008 r. nr 78, poz. 465 ze zm.). Decyzja uprawomocniła się 21.05.2018 r. Termin na spełnienie warunku do opłacenia należności niepodlegających umorzeniu upłynął 21.05.2019 r. W wyznaczonym terminie należności niepodlegające umorzeniu nie zostały uregulowane.

/ decyzja k. 20-21 akt ZUS, bezsporne/

W dniu 26 września 2019 r. wydano zaskarżoną decyzję.

/ bezsporne/

Wskazana decyzja została wysłana do wnioskodawczyni na prawidłowy adres i doręczona w trybie awizo w dniu 15 października 2019 r.

/ koperta k. 36 akt ZUS/

Wnioskodawczyni nie zgłaszała wniosków dowodowych na okoliczność przyczyn opóźnienia w złożeniu odwołania.

/ bezsporne, odwołanie k. 3-4 v./

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje.

Na mocy art. 477 ⁹ § 1 i 3 k.p.c., odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Powyższe oznacza, że wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego z uchybieniem miesięcznego terminu powoduje, iż ubezpieczony zostaje pozbawiony prawa do merytorycznego rozpoznania zarzutów co do istoty sprawy, podniesionych w odwołaniu. Dlatego też Sąd stosując art. 477 ⁹ § 3 kpc, musi ocenić całokształt okoliczności, które spowodowały przekroczenie terminu do wniesienia odwołania, a przede wszystkim aspekt zawinienia składającego odwołanie (choć nie wskazano przesłanki winy jako wykluczającej odwołanie po terminie) oraz ewentualnych przyczyn od niego niezależnych. Ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne oraz czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest pozostawione ocenie sądu. Sąd ma możliwość potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie, przy czym niezbędne jest jednoczesne spełnienie się obu warunków: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, zaś jego przyczyna musi być niezależna od odwołującego się (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2006 r., III UK 168/05, Lex nr 277825).

Przesłanki upoważniające sąd do nieuwzględnienia przekroczenia terminu muszą zachodzić kumulatywnie, mają one charakter ocenny i zależą od całokształtu okoliczności sprawy, w związku z czym nie dadzą się uogólnić.

Podkreślenia wymaga też fakt, iż wobec treści art. 477 ⁹ § 3 kpc postępowanie szczególne regulowane przepisami art. 477 ⁸ kpc i następne, nie zna instytucji przywrócenia terminu w rozumieniu art. 168 i nast. (tak wyr. SA w Rzeszowie z 6.12.1994 r., III AUr 344/94, OSA 1995, Nr 1, poz. 9, post. SA w G. z 6.6.1994 r., III AUz 61/94, PP 1995, Nr 5, s. 46).

W świetle okoliczności sprawy uznać należy, że wnioskodawczyni przyznała, iż wniosła odwołanie po terminie, jednakże argumentowała iż nie wiedziała o kierowanej do niej korespondencji z ZUS.

Odnosząc się do argumentów odwołującej się, wskazać należy doręczenie decyzji organu rentowego następuje w trybie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Stosownie do art. 39 k.p.a. organ administracji publicznej doręcza pisma za pokwitowaniem przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, przez swoich pracowników lub przez inne upoważnione osoby lub organy. Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi (art. 40 § 1 k.p.a.). Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Jeżeli ustanowiono kilku pełnomocników, doręcza się pisma tylko jednemu pełnomocnikowi. Strona może wskazać takiego pełnomocnika (art. 40 § 2 k.p.a.).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy doręczeń dokonywano na wskazany przez wnioskodawczynię adres. Mimo to korespondencja nie była podejmowana w terminie. Słusznie więc została uznana przez ZUS za doręczoną w trybie awizo i pozostawiona w aktach rentowych ze skutkiem doręczenia. /podwójne awizo – 30.09.2019, 8.10.2019, zwrot przesyłki po 14 dniach od pierwszego awizo – 15.10.2019 – art. 44 kpa/

Podnieść należy, iż wnioskodawczyni choć niewątpliwie miała taka możliwość, nie udowodniła, iż przesyłana do niej korespondencja w wyniku uchybień działania poczty nie była jej doręczana. Brak jest dowodów jakiegokolwiek postępowania reklamacyjnego. Wnioskodawczyni nie przedstawiła też jakichkolwiek innych argumentów obiektywnie usprawiedliwiających brak jej odwołania w terminie. Co prawda wskazywała na zły stan swego zdrowia, jednakże nie podnosiła by ten uniemożliwiał jej działanie w tym wykluczał złożenie odwołania.

Tym samym w ocenie Sądu w niniejszej sprawie choć opóźnienie nie jest nadmierne decyzję doręczono 15 października 2019 r. a odwołanie wniesiono 16 grudnia 2019 r., brak jest podstaw do przyjęcia, że nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej.

Mając wszystko powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. odrzucił odwołanie.