Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powodowie J. G. i M. G. pozwem, który został nadany w polskiej placówce pocztowej w dniu 28 lutego 2018 r., wnieśli o sprostowanie wydanych im świadectw pracy, a także o zasądzenie ekwiwalentu za urlop, przy czym z tego tytułu J. G. domagał się kwoty 2.852,64 zł z ustawowymi odsetkami od 28 stycznia 2018 r., a M. G. kwoty 4.257,78 zł z ustawowymi odsetkami od 28 stycznia 2018 r. Powodowie wnieśli również o zasądzenie od pozwanej, na swoją rzecz, kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

Pozwana Fundacja (...) w S. wskazując, iż nie jest prawdą, że powodowie nie korzystali z urlopów wypoczynkowych, jednocześnie podniosła, że faktycznie w stosunku do M. G. ekwiwalent za urlop został błędnie naliczony, a do zapłaty pozostała kwota za 5 dni, tj. 874,40 zł. Ponadto pozwana podkreśliła, że świadectwa pracy zostały wystawione w sposób prawidłowy.

W toku procesu strona powodowa przedstawiła wyliczenia, z których wynikało, że powodom przysługuje ekwiwalent za urlop za większą ilość dni urlopu niż wskazana w pozwie. Jednocześnie strona powodowa nie rozszerzyła powództwa, a podczas rozprawy w dniu 24 stycznia 2020 r. pełnomocnik powodów oświadczył, że tytułem ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy powodowie domagają się kwot jak w pozwie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. był zatrudniony w Fundacji (...) w S., na podstawie umowy o pracę, w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 grudnia 2017 r., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku wychowawcy.

Niesporne, a nadto dowód: informacja o przejęciu zakładu pracy – k. 19, świadectwo pracy – k. 20;

M. G. była zatrudniona w Fundacji (...) w S., na podstawie umowy o pracę, w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 grudnia 2017 r., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku dyrektora – wychowawcy.

Niesporne, a nadto dowód: informacja o przejęciu zakładu pracy – k. 14, świadectwo pracy – k. 20;

Świadectwa pracy wystawione przez pracodawcę z datą 2 stycznia 2018 r. powodowie odebrali w dniu 11 stycznia 2018 r.

Pismami z dnia 17 stycznia 2018 r. wystąpili z wnioskami o sprostowanie ww. świadectw pracy.

Pismem z dnia 31 stycznia 2018 r. pracodawca odmówił powodom sprostowania świadectw pracy.

W dniu 22 lutego powodowie udzielili pełnomocnictwa do wniesienia pozwu m.in. o sprostowanie świadectw pracy.

Pozew został nadany w polskiej placówce pocztowej w dniu 28 lutego 2018 r.

Niesporne, a nadto dowód: wnioski o sprostowanie świadectw pracy – k. 23-24, 26-27, pismo z dnia 31 stycznia 2018 r. – k. 28, pełnomocnictwo z dnia 22 lutego 2018 r. – 8 i 10, zeznania powoda i powódki złożone na rozprawie w dniu 19 czerwca 2019 r. – skrócony protokół rozprawy – k. 76-78;

Fundacja (...) w S. prowadziła 5 rodzinnych domów dziecka. Powodowie wykonywali swoją pracę w B. (...). Pod swoją opieką mieli od 6 do 8 podopiecznych. Byli jedynymi pracownikami B. (...). Podczas korzystania przez nich z urlopów wypoczynkowych zastępowali siebie nawzajem lub byli zastępowani przez osoby trzecie, co wiązało się z koniecznością zawierania umów zlecenia na zastępstwo.

W okresie zatrudnienia J. G., któremu przysługiwał urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni w skali roku, korzystał z urlopów wypoczynkowych w następujących terminach i w następującej ilości dni roboczych:

- w 2013 r. – od 14 do 21 września 2013 r. (5 dni),

- w 2014 r. – nie przebywał na urlopie wypoczynkowym, wniosek o urlop wypoczynkowy na okres od 2 do 13 lipca 2014 r. został wycofany z uwagi na korzystanie ze zwolnienia lekarskiego,

- 2015 r. – od 4 do 31 maja 2015 r. (20 dni), wniosek o urlop wypoczynkowy na okres od 24 do 31 lipca 2015 r. został wycofany z uwagi na brak możliwości znalezienia zastępstwa,

- w 2016 r. – od 10 do 30 czerwca 2016 r. (15 dni) i od 9 do 23 września 2016 r. (11 dni),

- w 2017 r. – od 13 do 28 lutego 2017 r. (12 dni) i od 19 do 28 maja 2017 r. (6 dni);

Łącznie w ww. okresie wykorzystał 69 dni urlopu z przysługujących mu 120 dni urlopu. Ekwiwalent nie został mu wypłacony za 51 dni.

W okresie zatrudnienia M. G., której przysługiwał urlop wypoczynkowy w rozmiarze 26 dni w skali roku, korzystała z urlopów wypoczynkowych w następujących terminach i w następującej ilości dni roboczych:

- w 2013 r. – od 14 do 21 września 2013 r. (5 dni)

- w 2014 r. – od 2 do 13 lipca 2014 r. (8 dni), pracodawca nie wyraził zgody na urlop od 20 do 31 października 2014 r.,

- w 2015 r. – od 9 do 31 marca 2015 r. (17 dni) i od 24 do 31 lipca 2015 r. (6 dni)

- w 2016 r. – od 9 do 23 września 2016 r. (11 dni)

- w 2017 r. – od 1 do 31 marca 2017 r. (23 dni) i od 19 do 28 maja 2017 r. (6 dni).

Łącznie w ww. okresie wykorzystała 76 dni urlopu z przysługujących jej 120 dni urlopu. Ekwiwalent nie został jej wypłacony za 44 dni.

Dowód: zeznania powoda i powódki złożone na rozprawie w dniu 19 czerwca 2019 r. – skrócony protokół rozprawy – k. 76-78, wnioski o urlop – k. 86, 88-91, 94-96, 103, 108-109, 111, 113, umowy zlecenia – k. 87, 106, 107, 110 wniosek o wycofanie urlopu na okres od 24 do 31 lipca 2015 r. z uwagi na brak możliwości znalezienia zastępstwa – k. 97, wniosek o wycofanie urlopu na okres od 2 do 13 lipca 2014 r. z uwagi na przebywanie na zwolnieniu lekarskim – k. 92, zwolnienie lekarskie – k. 93, lista obecności powoda – k. 98-102, wnioski o rozliczenie urlopów – k. 104-105, korespondencja e-mailowa – k. 112;

Podczas ostatnich 3 miesięcy zatrudnienia miesięczne wynagrodzenie powódki wyniosło 3.642, 50 zł, a powoda 2.574 zł.

Według wyliczenia pracodawcy ekwiwalent pieniężny powódki za 1 dzień urlopu wynosi 174,88 zł, a powoda 123,60 zł.

Niesporne, a nadto dowód: listy płac za okres od października do grudnia 2017 r. – k. 43-47 oraz twierdzenia zawarte w odpowiedzi na pozew;

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w części dotyczącej żądania zapłaty ekwiwalentu za urlop, natomiast niezasadne w zakresie żądania sprostowania świadectw pracy.

Przedstawiony powyżej stan faktyczny był w istocie między stronami niesporny, a Sąd ustalił go w oparciu o dowody z dokumentów (szczegółowo wymienione powyżej), których prawdziwość nie była kwestionowana przez stronę pozwaną oraz korespondujące z nimi i ze sobą nawzajem zeznania powodów. W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż zarządzeniem z dnia 4 października 2019 r. (k. 120) Sąd zobowiązał stronę pozwaną do szczegółowego ustosunkowania się do pisma strony powodowej z dnia 2 lipca 2019 r. oraz załączników do tego pisma (w postaci szczegółowo wymienionych powyżej dowodów z dokumentów znajdujących się na k. 86-113), w terminie 14 dni, pod rygorem przyjęcia, że nie są one kwestionowane. Strona pozwana odebrała zobowiązanie w dniu 11 października 2019 r. (k. 124) i w żaden sposób się do niego nie odniosła, a prezes zarządu fundacji wezwana na rozprawę w dniu 24 stycznia 2020 r. pod rygorem pominięcia dowodu z jej zeznań, nie stawiła się na rozprawę.

Podstawę prawną powództwa o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy stanowi art. 171 k.p., zgodnie z którym w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Z uwagi na staż pracy powodów i ich wykształcenie przysługuje im urlop wypoczynkowy w rozmiarze 26 dni roboczych (art. 154 §1 pkt 2 k.p. w zw. z art. 155 §1 k.p.). W okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 grudnia 2017 r. nabyli zatem uprawnienia do 120 dni urlopu (104 dni za pełne 4 lata zatrudnienia i 16 dni za 7 miesięcy zatrudnienia w 2013 r. – na każdy miesiąc zatrudnienia przypada 2,16 dnia urlopu).

Strona pozwana nie wykazała, a to na niej w tej mierze spoczywał ciężar dowodu, by powodowie urlop w takim rozmiarze wykorzystali.

Jak wskazano powyżej powód wykorzystał jedynie 69 dni urlopu, a powódka 76 dni urlopu. Poza sporem pozostawała wyliczona przez stronę pozwaną wysokość ekwiwalentu za 1 dzień. Przemnożenie stawki wskazanej przez pracodawcę przez ilość dni niewykorzystanego urlopu i zasądzenie takiej kwoty na rzecz powodów spowodowałoby jednak orzeczenie ponad żądanie (co pozostawałoby w sprzeczności z art. 321 §1 k.p.c. w myśl którego sąd nie może zasądzać ponad żądanie), skoro powodowie, zwiększając w toku procesu ilość dni, za który domagali się zapłaty ekwiwalentu za urlop, nie rozszerzyli powództwa, a pełnomocnik powodów podczas ostatniej rozprawy wskazał, że domagają się oni takich kwot, jakie wskazali w pozwie.

Mając na względzie powyższe orzeczono jak w punkcie I i V wyroku. O odsetkach orzeczono również zgodnie z treścią pozwu (żądanie zapłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop staje się wymagalne w dniu ustania stosunku pracy), a podstawę rozstrzygnięcia w tym zakresie stanowił art. 481 k.c. (znajdujący zastosowanie na gruncie niniejszej sprawy na podstawie art. 300 k.p. stanowiącego, iż w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami praw pracy), w myśl którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie posnosi.

Na uwzględnienie nie zasługiwały natomiast zgłoszone żądania sprostowania świadectw pracy wystawionych powodom.

Jak stanowi art. 97 § 2 ¹ k.p., w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie, pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy.

Obowiązek wykazania zachowania ww. terminów spoczywa na stronie żądającej sprostowania świadectwa pracy.

W ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie daje podstaw do przyjęcia, by powodowie zachowali drugi z ww. siedmiodniowych terminów. Poza sporem pozostaje, iż pracodawca odmówił sprostowania świadectwa pracy pismem z dnia 31 stycznia 2018 r. Pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 28 lutego 2018 r. Do zachowania terminu do złożenia pozwu konieczne byłoby zatem, by powodowie otrzymali pismo odmawiające sprostowania świadectw pracy najpóźniej w dniu 21 lutego 2018 r. Tymczasem podczas przesłuchania J. G. zeznał, iż nie pamięta, kiedy otrzymali pismo z dnia 31 stycznia 2018 r. Na samym piśmie, przedłożonym do akt sprawy przez powodów, zostały naniesione adnotacje zamazane następnie korektorem i obecnie częściowo nieczytelne. Widnieje też na nim data 22 lutego 2018 r. oraz 1 marca 2018 r., przy czym – w świetle zeznań powoda – nie sposób ustalić, kto taką adnotację naniósł i czy stanowi ona datę odbioru pisma przez powodów, czy też złożenia go pełnomocnikowi w dniu, w którym udzielono mu pełnomocnictwa, co również miało miejsce w dniu 22 lutego 2018 r.

Mając na względzie powyższe Sąd nie miał ani podstaw do przyjęcia, by żądanie sprostowania świadectwa świadectw pracy zostało złożone w ww. terminie, ani też podstaw do ewentualnego przywrócenia terminu w myśl art. 265 k.p. Przepis ten stanowi bowiem w §1 i 2, iż warunkiem przywrócenia terminu jest jego uchybienie bez winy pracownika, a wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu i należy w nim uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu. Tymczasem w niniejszej sprawie (nawet przy założeniu, iż dorozumiany wniosek o przywrócenie terminu został złożony w pozwie) strona powodowa w ogóle nie wykazała, kiedy odebrała pismo odmawiające sprostowania świadectw pracy, przy czym nie powoływała się na żadne okoliczności wykluczające jej winę, czy uzasadniające termin złożenia powództwa w dniu 28 lutego 2018 r.

W konsekwencji w punktach II i VI Sąd oddalił powództwa o sprostowanie świadectw pracy.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na treści art. 98 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie strona powodowa reprezentowana była przez profesjonalnego pełnomocnika – radcę prawnego, którego minimalne wynagrodzenie w zakresie wygranego żądania zapłaty ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, wynosiło po 900 zł na rzecz każdego z powodów (§2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) i takie też kwoty zasądzono w punktach III i VII wyroku.

Zgodnie z treścią art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator lub prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy. W niniejszej sprawie wartość przedmiotu sporu wynosiła mniej niż 50.000 złotych, stąd też powodowie byli zwolnieni od ponoszenia opłaty od złożonego pozwu (art. 35 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy), wynoszącej 5% wartości przedmiotu sporu zgodnie z art. 13 cytowanej ustawy w brzmieniu obowiązującym w dniu wnoszenia pozwu (art. 15 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postepowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw). Stąd też opłatą tą należało obciążyć pozwaną, co uczyniono w punkcie IX wyroku.

Jak stanowi art. 477 ² k.p.c., zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika, stąd też orzeczono jak w punkcie IV i VIII wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...);

3.  (...).

28.02.2020 r.