Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 stycznia 2015 r. powód M. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. kwoty 15.067,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że dochodzi zaspokojenia roszczenia o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, które pozostają w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 14 lutego 2014 r., którego sprawcą był podmiot ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości, wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany zakwestionował ważność umowy przelewu wierzytelności, konieczność najmu pojazdu zastępczego, czas naprawy pojazdu oraz wysokość stawki czynszu najmu.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 lutego 2014 r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki M. o nr rej. (...) użytkowany przez A. M.. Sprawcą kolizji był kierujący ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W..

(dow ód: okoliczność niesporna)

W dniu 16 lutego 2014 roku zgłoszono szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń, a w dniu 17 lutego 2014 roku doszło do oględzin pojazdu. W dniu 25 lutego 2014 roku zakład naprawczy otrzymał ocenę techniczną. W dniu 3 marca 2014 roku zakład naprawczy przesłał kosztorys do weryfikacji. W dniu 7 marca 2014 roku zakład naprawczy otrzymał zweryfikowany kosztorys naprawy. W dniu 10 marca 2014 roku zamówiono części zamienne, które nadeszły w dniu 13 marca 2014 roku. W dniu 14 marca 2014 roku rozpoczęto naprawę, która zakończyła się w dniu 21 marca 2014 roku.

(dow ód: terminarz zlecenia – k. 14-15)

W okresie od 14 lutego 2014 roku do dnia 21 marca 2014 roku A. M. korzystał z pojazdu zastępczego marki I. o nr rej. (...) na podstawie umowy najmu samochodu z dnia 14 lutego 2014 roku zawartej z M. G.. Czynsz najmu ustalono na kwotę 350 złotych netto za jedną dobę.

(dow ód: umowa najmu samochodu – k. 12; protokół zdawczo – odbiorczy – k. 19)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 14 lutego 2014 roku A. M. przelał na rzecz M. G. prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego przysługującemu poszkodowanemu w związku z przedmiotową szkodą komunikacyjną, likwidowaną przez (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W.

(dow ód: umowa przelewu wierzytelności k. 16)

W dniu 18 kwietnia 2014 roku M. G. wystawił fakturę VAT nr (...) z tytułu najmu pojazdu zastępczego marki I. o nr rej. (...) w okresie od dnia 14 lutego 2014 r. do dnia 21 marca 2014 r. (35 dni) na kwotę 15.067,50 złotych brutto.

(dow ód: faktura VAT k. 13)

M. G. zgłosił roszczenie dotyczące zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pismem z dnia 23 kwietnia 2014 roku (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. odmówiło wypłaty dochodzonej kwoty wskazując, że poszkodowany posiadał inne pojazdy, którymi mógł dysponować w okresie naprawy uszkodzonego pojazdu.

(dow ód: pismo z dnia 23 kwietnia 2014 roku – k. 20)

A. M. nie odliczył i nie mógł odliczyć podatku VAT zawartego w czynszu najmu.

A. M. nie miał możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu innym. Nie przysługiwało mu prawo najmu pojazdu zastępczego z tytułu umów ubezpieczenia, umów leasingu lub innych źródeł. Pojazd uszkodzony wykorzystywał do wizyt lekarskich z córką w szpitalach oraz dojazdu do pracy (ok. 30 km w jedną stronę).

(dow ód: oświadczenia z dnia 14 lutego 2014 roku – k. 17, 18; zeznania świadka A. M. – k. 73v)

Z powodu powstałych uszkodzeń pojazd M. o nr rej. (...) nie mógł być użytkowany po szkodzie. Technologiczny czas naprawy tego pojazdu wynosił 6,5 dnia roboczego. Faktycznie niezbędny czas naprawy ww. pojazdu powinien wynieść 25,5 dnia roboczego. Naprawa pojazdu, licząc od dnia 14 lutego 2014 roku, powinna zakończyć się w dniu 21 marca 2014 roku i trwać 36 dni kalendarzowych.

Pojazd niższej klasy niż uszkodzony mógłby nie zapewnić swoimi parametrami charakteru pojazdu P., tj. pojazdu lepszej, wyższej klasy. Ponadto pojazd niższej klasy mógłby nie posiadać parametrów technicznych (mocy silnika), jak również stopnia wyposażenia, odpowiadającego pojazdowi klasy P..

Stawki rynkowe czynszu najmu dla pojazdu tej samej klasy co pojazd wynajęty przez poszkodowanego wynosiły na terenie W. w okresie luty – marzec 2014 roku od 260 do 330 złotych brutto, zaś w przypadku firm pozyskujących należność z OC sprawcy przy braku jakichkolwiek wpłat przez najemcę od 320 złotych brutto do 440 złotych brutto.

(dow ód: opinia pisemna biegłego sądowego P. H. – k. 86-95; pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego P. H. – k. 130-)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt sprawy dokumentów, zeznań świadka A. M. oraz na podstawie opinii biegłego sądowego P. H..

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu.

Stosownie do treści przepisu art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony. Natomiast zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.), poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

W niniejszej sprawie powód dochodził odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku kolizji drogowej z dnia 14 lutego 2014 r. Pozwany nie kwestionował okoliczności zdarzenia oraz swojej odpowiedzialności (co do zasady) za wyrządzoną szkodę. Pozwany zakwestionował ważność umowy przelewu wierzytelności, konieczność najmu pojazdu zastępczego, długość naprawy oraz wysokość zastosowanej stawki czynszu najmu.

W myśl art. 659 § 1 k.c., przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i odpłatną (art. 487 § 2 k.c.). Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego w postaci oddania rzeczy do używania jest zapłata czynszu przez najemcę. Do zawarcia umowy najmu dochodzi wówczas, gdy strony uzgodnią istotne jej składniki ( essentialia negotii), do których należą: przedmiot najmu i czynsz.

Niezasadny okazał się zarzut pozwanego odnośnie braku legitymacji czynnej powoda z uwagi na nieważność umowy cesji wierzytelności.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Treścią umowy przelewu jest przeniesienie przez wierzyciela swojej wierzytelności na osobę trzecią, a skutkiem tej umowy jest wyłączenie dotychczasowego wierzyciela ze stosunku zobowiązaniowego i zajęcie jego miejsca przez nabywcę wierzytelności. Sam stosunek zobowiązaniowy zmianie nie ulega, zmieniają się jedynie jego uczestnicy - wierzyciela dotychczasowego, który wyzbył się swojej wierzytelności, zastępuje nabywca, który staje się wierzycielem w stosunku do tego samego dłużnika. Przelew wywołuje bezpośrednie skutki wobec dłużnika, po stronie którego powstaje obowiązek świadczenia w stosunku do nabywcy wierzytelności.

W przedmiotowej sprawie powód zawarł z poszkodowanym umowę najmu, na podstawie której poszkodowany (najemca) zobowiązał się do zapłaty czynszu najmu. Ponadto strony zawarły umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność o zwrot kosztów najmu przysługującą mu w stosunku do pozwanego. Na podstawie umowy najmu poszkodowany zobowiązany był do zapłaty na rzecz wynajmującego czynszu najmu. Mógł więc zamiast zapłaty czynszu (za zgodą wynajmującego) przenieść na wynajmującego wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego przysługującą mu w stosunku do pozwanego zakładu ubezpieczeń. W ten sposób spełnił świadczenie wynikające z umowy najmu (zapłata czynszu najmu) poprzez przelew wierzytelności (art. 453 k.c.).

Odnosząc się do zarzutu pozwanego, iż nie zostało wykazane, że normalnym następstwem działania sprawcy jest prawo najmu pojazdu zastępczego, wskazać należy, iż zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku (sygn. akt III CZP 5/11) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki za najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową bez względu na rodzaj działalności lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Jeżeli więc poszkodowany poniósł koszty wynajmu pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegającego wyrównaniu.

W ocenie Sądu szkoda, którą poszkodowany poniósł w wyniku kolizji z dnia 14 lutego 2014 roku obejmowała również koszty najmu pojazdu zastępczego. Oczywistym jest bowiem, że przez okres, kiedy samochód przebywał w warsztacie naprawczym nie mógł korzystać z własnego samochodu, musiał zatem wynająć samochód zastępczy i ponieść koszty tego wynajmu. Jak wynika z zeznań świadka A. M. oraz złożonych przez niego oświadczeń (k. 17, 18), nie miał on możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu innym. Nie przysługiwało mu prawo najmu pojazdu zastępczego z tytułu umów ubezpieczenia, umów leasingu lub innych źródeł, zaś pojazd uszkodzony wykorzystywał do wizyt lekarskich z córką do szpitali, dojazdu do pracy (ok. 30 km w jedną stronę). W konsekwencji najem pojazdu zastępczego pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 223 k.p.c.), w konsekwencji, to na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że uzasadniony czas naprawy uszkodzeń powstałych w pojeździe poszkodowanego był krótszy, niż faktyczny czas naprawy tego pojazdu i pojazd nie musiał przez cały ten okres znajdować się w warsztacie naprawczym, a stawki czynszu najmu przekraczały stawki występujące na rynku lokalnym. Pozwany celem wykazania powyższego zgłosił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego. Biegły P. H. sporządził opinię pisemną, która odpowiadała na pytania zawarte w tezie dowodowej. Na wniosek pozwanego dopuszczono dowód z opinii uzupełniającej. Po jej doręczeniu żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub dowodu z opinii innego biegłego. W ocenie Sądu, opinia biegłego P. H. jest opinią logiczną, jasną i przekonującą. Biegły w sposób wyczerpujący wyjaśnił, w jaki sposób sformułował wnioski opinii. W konsekwencji opinia ta stała się podstawą ustalenia stanu faktycznego.

Z opinii biegłego P. H. wynika, że z powodu powstałych uszkodzeń pojazd M. o nr rej. (...) nie mógł być użytkowany. Technologiczny czas naprawy tego pojazdu wynosił 6,5 dnia roboczego. Faktycznie niezbędny czas naprawy ww. pojazdu powinien wynieść 25,5 dnia roboczego. Naprawa pojazdu, licząc od dnia 14 lutego 2014 roku powinna zakończyć się w dniu 21 marca 2014 roku i trwać 36 dni kalendarzowych. Stawki rynkowe czynszu najmu dla pojazdu tej samej klasy co pojazd wynajęty przez poszkodowanego wynosiły na terenie W. w okresie luty – marzec 2014 roku od 260 do 330 złotych brutto, zaś w przypadku firm pozyskujących należność z OC sprawcy przy braku jakichkolwiek wpłat przez najemcę od 320 złotych brutto do 440 złotych brutto.

Najem pojazdu zastępczego trwał od 14 lutego 2014 roku do dnia 21 marca 2014 roku i pokrywał się w całości z okresem uzasadnionego czasu naprawy. W konsekwencji cały okres najmu pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Stawka czynszu najmu tak długo pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, jak długo nie przekracza stawek występujących na rynku lokalnym. Strony umowy najmu ustaliły stawkę czynszu najmu na kwotę 350 złotych netto (430,50 złotych brutto) za 1 dobę. Nie przekraczała ona stawek występujących na rynku lokalnym – najwyższa stawka rynkowa ustalona przez biegłego wynosiła bowiem 440 złotych brutto.

Biegły wskazał również, że pojazd niższej klasy niż uszkodzony mógłby nie zapewnić swoimi parametrami charakteru pojazdu P., tj. pojazdu lepszej, wyższej klasy. Ponadto pojazd niższej klasy mógłby nie posiadać parametrów technicznych (mocy silnika), jak również stopnia wyposażenia, odpowiadającego pojazdowi klasy P..

Mając na uwadze wnioski wypływające z opinii biegłego należało przyjąć, że całe dochodzone pozwem roszczenie w wysokości 15.067,50 złotych, tj. 35 dni najmu po stawce 350 złotych netto (430,50 złotych brutto) za jedną dobę, było uzasadnione.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód nie wykazał, w jakiej dacie zgłosił szkodę pozwanej spółce. Należało więc przyjąć, że zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 23 kwietnia 2014 roku, tj. w dacie, w której pozwany odmówił wypłaty odszkodowania (k. 20-21). W konsekwencji 30-dniowy termin upłynął z dniem 23 maja 2014 roku, a odsetki były należne od dnia 24 maja 2014 roku.

Ze względu na zmianę brzmienia przepisu art. 481 § 2 k.c., wprowadzonego z dniem 01 stycznia 2016 roku ustawą z dnia 09 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830), do dnia 31 grudnia 2015 roku Sąd zasądził odsetki ustawowe, zgodnie przepisem art. 481 § 2 k.c. w poprzednio obowiązującym kształcie, natomiast od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2016 roku (art. 56 ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: opłata od pozwu w wysokości 754 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 2.400 złotych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych – łącznie 3.171 złotych.

O zwrocie pozwanemu niewykorzystanej części zaliczki w kwocie 299,30 zł orzeczono na podstawie art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2014.1025), zgodnie z którym sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną. Ponieważ pozwany uiścił zaliczkę w kwocie 1.000,00 zł, z której wypłacono wynagrodzenie biegłemu sądowemu w łącznej wysokości 700,70 zł, pozwanemu należało zwrócić niewykorzystaną część zaliczki wynoszącą 299,30 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

2.  proszę ustalić, czy wykonano punkt II zarządzenia z dnia 19 marca 2015 roku, jeśli nie, proszę niezwłocznie wykonać.

W., dnia 3 stycznia 2017 r.

SSR Łukasz Oleksiuk