Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2331/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 października 2018 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku A. T. z dnia 13 sierpnia 2018 r., wobec orzeczenia, przez Komisje Lekarską ZUS, trwałej częściowej niezdolności do pracy – ustalił od 1 października 2018 r., tj. od nabycia uprawnień do renty, rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Renta przysługuje na stałe.

/decyzja – k. 70 – 71 akt ZUS/

Od decyzji ZUS odwołanie, w dniu 9 listopada 2018 r. złożyła A. T., reprezentowana przez pełnomocnika, i wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i uznanie za całkowicie niezdolną do pracy oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz skarżącej wnioskodawczyni kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odwołanie – k. 3 – 6/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 25/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. T. urodziła się (...)

/okoliczności bezsporne/

Ubezpieczona posiada wykształcenie podstawowe. Pracowała jako pomoc w kuchni, a następnie jako kucharka w przedszkolu do czerwca 2010 r. Obecnie nie pracuje. Nie szukała pracy w zakładzie pracy chronionej. Mieszka sama. Dzieci mieszkają oddzielnie.

/okoliczności bezsporne/

Wnioskodawczyni legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności od 2010 r. na stałe.

/okoliczności bezsporne/

Ubezpieczona w okresie od 8 września 2011 r. do 30 września 2018 r. pobierała rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

/okoliczności bezsporne/

Ubezpieczona posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 13 sierpnia 2018 r. ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 65 akt ZUS)

Lekarz orzecznik rozpoznał, u ubezpieczonej, raka sutka prawego w remisji, stan po amputacji, chemioterapii, radioterapii, immunoterapii (herceptyna) i hormonoterapii, obrzęk limfatyczny prawej kończyny górnej (2016 r.), nadciśnienie tętnicze kontrolowane, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez objawów korzeniowych, otyłość, zaburzenia osobowości i lękowe. Lekarz Orzecznik ZUS uznał wnioskodawczynię za trwale częściowo niezdolną do pracy. Wskazał, że nie się ustalić daty powstania częściowej niezdolności do pracy.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika – k. 67 akt ZUS, k. 51 – 52 dokumentacji medycznej/

Ubezpieczona w dniu 3 września 2018 r. złożyła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

/sprzeciw – k. 54 dokumentacji medycznej/

Komisja lekarska rozpoznała u ubezpieczonej raka sutka prawego – leczony operacyjnie amputacją piersi (2010 r.), przebytą radio i chemioterapię, bez danych na wznowę, obrzęk limfatyczny kończyny górnej prawej, nadciśnienie tętnicze kontrolowane farmakologicznie, przebytą różę prawej kończyny górnej, otyłość, zaburzenia osobowości. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 3 października 2018 r. uznała wnioskodawczynię za trwale częściowo niezdolną do pracy. Wskazała, że nie da się ustalić daty powstania częściowej niezdolności do pracy. Komisja nie uznała wnioskodawczyni za osobę całkowicie niezdolną do pracy.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej – k. 69 akt ZUS, opinia lekarska – k. 55 – 57 dokumentacji medycznej/

Zaskarżoną decyzją z dnia 5 października 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku A. T. z dnia 13 sierpnia 2018 r., wobec orzeczenia przez Komisje Lekarską ZUS trwałej częściowej niezdolności do pracy – ustalił od 1 października 2018 r., tj. od nabycia uprawnień do renty, rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Renta przysługuje na stałe.

/decyzja – k. 70 – 71 akt ZUS/

U wnioskodawczyni, w sądowym badaniu psychiatrycznym, rozpoznano zaburzenia somatyczne, przebyte zaburzenia adaptacyjne. Wnioskodawczyni, od 2016 r., jest leczona psychiatrycznie ambulatoryjnie, była 3 razy hospitalizowana psychiatrycznie i jeden raz w trybie dziennym z konsekwentnym rozpoznaniem zaburzeń adaptacyjnych. Obecnie w obrazie klinicznym dominują objawy somatyczne i łagodne zaburzenia nastroju. Obecnie można rozpoznać zaburzenia somatyzacyjne i przebyte zaburzenia adaptacyjne. Badana bez objawów psychotycznych, jest sprawna intelektualnie. Z psychiatrycznego punktu widzenia nie stwierdzono przesłanek do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni jest osobą częściowo niezdolną do pracy, trwale. Daty powstania niezdolności nie da się ustalić.

/opinia lekarza biegłego z zakresu psychiatrii G. P. – k. 48 – 50/

Wnioskodawczyni, nadto, cierpi na obrzęk chłonny prawej kończyny górnej w III stopniu zaawansowania w pięciostopniowej skali według B., stan po prawostronnej mastektomii, limfadenektomii pachowej, chemioterapii, immunoterapii i radioterapii, objawową kamicę żółciową, żylaki kończyn dolnych w stopniu zaawansowania C2 w sześciostopniowej skali (...), otyłość, (...) = 31,47 kg/m 2. Występujący u wnioskodawczyni obrzęk dobrze poddaje się leczeniu, nawet w warunkach domowych. U badanej nie stwierdzono uszkodzenia układu tętniczego ani żylnego kończyny prawej górnej. Ewentualne wątpliwości, mogą być wyjaśnione w drodze przeprowadzenia badania USG układu żylnego i układu tętniczego prawej kończyny górnej. Brak u badanej istotnego upośledzenia funkcji ruchowej i chwytnej prawej kończyny górnej. Z chirurgicznego punktu widzenia stan zdrowia ubezpieczonej czyni ją obecnie częściowo, trwale niezdolną do pracy zarobkowej z przyczyn chirurgicznych. Stopień naruszenia sprawności organizmu u wnioskodawczyni nie powoduje całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej ani konieczności stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych ani niezdolności do samodzielnej egzystencji.

/opinia lekarza biegłego z zakresu chirurgii ogólnej prof. nadzw. dr hab. n. med. M. G. – k. 70, pisemna opinia uzupełniająca – k. 80/

W toku postępowania sądowego rozpoznano, u wnioskodawczyni, stale utrzymujący się obrzęk limfatyczny całej kończyny górnej prawej. Opiniowana stosuje rękaw i rękawiczkę uciskową Porównywalne obwody kończyn są większe o średnio 5=6 cm, jednak przy stale utrzymującym się obrzęku sprawność prawej kończyny górnej zarówno w zakresie ruchomości dużych stawów (stawu ramiennego, łokciowego nadgarstkowego) jak i palców ręki prawej jest prawie w pełni zachowana bez bolesności czy zachowanej dobrej chwytności tej ręki i dobrej sprawności i ruchomości wszystkich palców tej ręki. A zatem stopień sprawności kończyny górnej prawej (dominującej) w tym również ręki (kciuka i pozostałych palców) jest w znacznym stopniu zachowana - prawie w pełnym zakresie ruchów i sile chwytu oraz uścisku. Ocena ruchomości i sprawności pozostałych stawów kończyn oraz kręgosłupa również nie budzi zastrzeżeń. Stopień naruszenia sprawności organizmu nie dawał i nadal nie daje podstaw orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy. W obecnym badaniu klinicznym stwierdzono dość dobry stan ubezpieczonej w zakresie jej wydolności krążenia i oddychania z wyrównanymi parametrami krążenia i oddychania. W obiektywnym badaniu przedmiotowym, nie stwierdzono u badanej ostrych objawów korzeniowych, zaburzeń statyki ciała, oczopląsu, cech klinicznych cieśni nadgarstków, stwierdzono dobrą ruchomość w zakresie stawów i zakres ruchów stawów kręgosłupa i dużych stawów kończyn oraz siłę chwytu i sprawność palców rąk. Orzeczenie całkowitej niezdolności do pracy nie ma nic wspólnego - nie odnosi się do poziomu kompetencji zawodowych czy poziomu wykształcenia. A, zatem, nie ma znaczenia, że ubezpieczona wcześniej pracowała jako kucharka oraz, że ma jedynie wykształcenie podstawowe. Istotą problemu jest to czy w obecnym stanie zdrowia tj. czy przy obecnym stopniu naruszenia sprawności organizmu jest zdolna do jakiejkolwiek pracy. Obecnie ubezpieczona jest zdolna do pracy na wielu stanowiskach pracy np. charakterze portiera, ochroniarza, obsługi windy, szatniarki, parkingowego itp. Na tego rodzaju stanowiskach pracy nie ma obciążenia pod postacią dźwigania ciężarów. Jeżeli nawet występują to są to ciężary o wadze do 2-3 kg typu kurtka, płaszcz. Ubezpieczona samodzielnie prowadzi własne gospodarstwo domowe, wykonując przy tym szereg prac takich jak: sprzątanie, gotowanie, robienie zakupów. Nadto ubezpieczona posiadając umiarkowany stopień niepełnosprawności mogłaby korzystać ze skróconej normy czasu pracy do 7 godzin na dobę bez wpływu na uposażenie (bez obniżenia pensji), co więcej miałaby wydłużony czas urlopu wypoczynkowego o 10 dni w roku. Ten dodatkowy wolny czas Ubezpieczona mogłaby wykorzystać na dodatkowy masaż czy ćwiczenia rehabilitacyjne obrzękniętej prawej kończyny górnej. Ubezpieczona podaje ze leczy się jeszcze z powodu nadciśnienia ale parametry RR są dobrze kontrolowane farmakologicznie. Skarżąca pozostaje pod kontrolą onkologa od wielu lat ale nie wymaga żadnego leczenia poza badaniami kontrolnymi. Biorąc pod uwagę obecny stan zdrowia ubezpieczonej - stopień naruszenia sprawności organizmu nie była i nadal nie jest ona całkowicie niezdolna do pracy. stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawczyni nie powoduje jej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

/opinia lekarza biegłego z zakresu medycyny pracy P. R. – k. 137 – 144/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych psychiatry, chirurga naczyniowego oraz biegłego z zakresu medycyny pracy.

W ocenie Sądu opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały bowiem sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawczyni.

Biegli rozpoznali u ubezpieczonej zaburzenia somatyczne, przebyte zaburzenia adaptacyjne, obrzęk chłonny prawej kończyny górnej w III stopniu zaawansowania w pięciostopniowej skali według B., stan po prawostronnej mastektomii, limfadenektomii pachowej, chemioterapii, immunoterapii i radioterapii, objawową kamicę żółciową, żylaki kończyn dolnych w stopniu zaawansowania C2 w sześciostopniowej skali (...), otyłość.

Biegli uznali, że z powodu naruszenia sprawności organizmu, wnioskodawczyni jest trwale, częściowo niezdolna do pracy.

W ocenie Sądu, brak jest podstaw by kwestionować opinie biegłych, gdyż są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych, w sposób wystarczający, obrazują stan zdrowia wnioskodawczyni. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto, wszelkie niejasności jakie mogłyby powstać w ocenie Sądu, zostały wyjaśnione przez biegłych, w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych.

Sąd Okręgowy nie podzielił wniosków orzeczniczych , zawartych w opiniach biegłych onkologa oraz biegłego z zakresu rehabilitacji, którzy wskazali, że wnioskodawczyni jest całkowicie i trwale niezdolna do pracy. Opinie te pozostają w sprzeczności z opinią biegłego psychiatry, chirurga naczyniowego oraz biegłego z zakresu medycyny pracy, którego opinia była kluczowa w niniejszej sprawie, albowiem biegły bardzo szczegółowo przeanalizował wszystkie aspekty orzekania – o stopniu naruszenia sprawności organizmu – podmiotu, ubiegającego się o świadczenia czyli – zarówno pod kątem- utraty zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy ( w aspekcie – całkowitej niezdolności do pracy ) jak i w – w aspekcie naruszenia sprawności organizmu – w znacznym – wymiarze – ( pod kątem oceny – częściowej niezdolności do pracy) , zatem biegły kompleksowo, wszechstronnie, odniósł się do zdolności ubezpieczonej do pracy oraz wskazał, że przy obecnym stopniu naruszenia sprawności organizmu ubezpieczona jest częściowo i trale niezdolna do pracy co oznacza, że jest zdolna do pracy na wielu stanowiskach pracy np. charakterze portiera, ochroniarza, obsługi windy, szatniarki, parkingowego, gdzie nie ma konieczności dźwigania dużych ciężarów, co podnosili w swoich opiniach biegli onkolog i rehabilitant, wskazując, że przeszkodą, w podjęciu jakiejkolwiek pracy fizycznej przez wnioskodawczynię, jest konieczność dźwigania, co mogłoby, jedynie, pogłębić występujący u niej obrzęk i, tym samym, pogorszyć jej stan zdrowia.

Biegły szczegółowo przeanalizował wnioski orzecznicze i ich uzasadnienia , przedstawione w opiniach pozostałych biegłych sądowych. Zatem uprawniona jest konkluzja , że wnioski orzecznicze, przedstawione przez biegłego z zakresu medycyny pracy, są implikacją „aktywności orzeczniczej” – wszystkich biegłych . Wnioski orzecznicze , zawarte w opinii biegłego z zakresu medycyny pracy są logiczne , konsekwentne i znakomicie merytorycznie uzasadnione . Dlatego , Sąd je podzielił.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2018 r., poz. 1270) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującej się nie został spełniony warunek całkowitej niezdolności do pracy. Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłych Sąd ustalił, iż stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawczyni nie powoduje niezdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy ego – nie jest całkowicie niezdolną do pracy .

Ten wniosek orzeczniczy podzielili biegli: psychiatra, chirurg naczyń konkludując orzeczniczo : że ubezpieczona jest częściowo i trwale niezdolna do pracy.

Wnioskodawczyni legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

W tym miejscu wskazać należy, że na stanowisko Sądu co do poprawności i wiarygodności opinii biegłych treść orzeczenia o niepełnosprawności nie może mieć wpływu. Nie ulega bowiem wątpliwości, że orzeczenie powyższe wskazuje jedynie na określony stan zdrowia wnioskodawcy, nie zaś na jego wpływ na zdolność do pracy zarobkowej.

Pojęcie niepełnosprawności na gruncie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie pokrywa się z pojęciem niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 20 sierpnia 2003 r. (II UK 386/02 OSNP 2004/12/213), Sad Najwyższy odnosząc się do obu pojęć wskazał, iż na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do ich utożsamiania. Różnice występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej (pojęcie niezdolności do pracy, zawarte w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jest inne niż pojęcie niepełnosprawności, zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych), jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów. Są one też przesłanką do przyznania innego rodzaju świadczeń (uprawnień). Niepełnosprawność sama przez się nie zawsze uniemożliwia świadczenie pracy.

Opinia biegłego może być oceniona przez sąd i podważona dowodem z innej opinii. Ubezpieczona, jak każda strona w procesie, w myśl art. 6 k.c. winna dowodzić swoich racji, a nie tylko przedstawiać swoje poglądy. W konsekwencji w sprawie nie pojawiły się argumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności wskazanych opinii.

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego, dopuszczone w postępowaniu rozpoznawczym dowody w postaci opinii biegłych – pozwalają na niebudzące wątpliwości ustalenie, iż stan zdrowia ubezpieczonej, nie pozwalał na przyjęcie całkowitej niezdolności do pracy. Z ustaleń Sądu wynika, że wnioskodawczyni mimo stwierdzonych u niej schorzeń jest osobą częściowo i trwale niezdolną do pracy.

Z dokonanych ustaleń wynika, że wnioskodawczyni ma 60 lat ( urodzona (...)) , jest więc osobą w wieku, w dniu 17.04.2020r. uzyska uprawnienia do emerytury. Obecnie , przy aktualnym stanie medycyny , wiek wnioskodawczyni , pozwala na wykonywanie aktywności zawodowej, ewentualne przekwalifikowanie się , albowiem wnioskodawczyni posiada doskonałe przygotowanie zawodowe teoretyczne i praktyczne: z wyuczonego zawodu jest - kucharzem. W swojej karierze zawodowej pracowała jako kucharka , a obecnie, na rynku poszukiwani są pracownicy o takim przygotowaniu i doświadczeniu zawodowym . Nadto , co wynika z opinii biegłych , wnioskodawczyni nie utraciła, w znacznym stopniu zdolności do pracy - zatem ma potencjalnie możliwości mobilnej aktywizacji zawodowej , mając na uwadze zakres już posiadanych kwalifikacji i doświadczenia zawodowego , choć , z uwagi na sytuację ekonomiczną na rynku pracy, wykonywanie pracy – dotychczas świadczonej lub podjęcie nowej czy tez przekwalifikowanie się nie jest zadaniem łatwym. I Sąd, mając na uwadze całokształt okoliczności podmiotowo-przedmiotowych , taki wniosek podziela. Oczywiście, ta analiza dotyczy okresu – przed uzyskaniem uprawnień emerytalnych. Od dnia 17.04. 2020 – Skarb Państwa przejmie – finansową opiekę nad wnioskodawczynią .Choć wnioskodawczyni nie jest pozbawiona świadczeń z ubezpieczenia społecznego , albowiem – pobiera, przyznaną na stałe, rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy

Sąd przeanalizował sytuacje wnioskodawcy w aspekcie dyspozycji art. 13 ust.1 cyt. Ustawy.

W konsekwencji, brak jest podstaw do przyznania wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i Sąd na postawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Zarządzenie : odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni