Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 września 2015 r. powódka A. L. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. kwoty 733,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 lipca 2015 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, że dochodzi zaspokojenia roszczenia o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, które pozostają w związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 21 kwietnia 2015 r., którego sprawcą był podmiot ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości, wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany zakwestionował ważność umowy przelewu wierzytelności, konieczność najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość stawki czynszu najmu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 kwietnia 2015 r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki O. (...) o nr rej. (...), stanowiący współwłasność G. S. i A. S.. Sprawcą kolizji był kierujący ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W..

(dowód: okoliczność niesporna)

W dniu 22 kwietnia 2015 roku doszło do oględzin podstawowych pojazdu. W dniu 27 kwietnia 2015 roku dostarczono do serwisu ocenę techniczną i serwis przekazał zakładowi ubezpieczeń kosztorys naprawy. W dniu 7 maja 2015 roku zakład ubezpieczeń doręczył serwisowi zweryfikowany kosztorys naprawy. W dniu 19 maja 2015 roku przyjęto uszkodzony pojazd do naprawy, zamówiono części zamienne oraz rozpoczęto naprawę. W dniu 21 maja 2015 roku zakończono naprawę, a w dniu 22 maja 2015 roku poszkodowany odebrał pojazd po naprawie.

(dowód: oświadczenie poszkodowanego i serwisu naprawczego – k. 28)

W okresie od 19 maja 2015 roku do dnia 22 maja 2015 roku G. S. korzystał z pojazdu zastępczego marki S. (...) o nr rej. (...) na podstawie umowy najmu (umowy usługi nr (...)2015/05/19 (...)) z dnia 19 maja 2015 roku zawartej z A. L.. Czynsz najmu ustalono na kwotę 369 złotych brutto za jedną dobę w przypadku najmu do 7 dni.

(dowód: umowa najmu – k. 18-19; ogólne warunki – k. 20-21; pełnomocnictwo – k. 23; pełnomocnictwo – k. 24; oświadczenie – k. 25; protokół zdawczo – odbiorczy – k. 29)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 19 maja 2015 roku G. S. przelał na rzecz A. L. prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego przysługujące poszkodowanemu w związku z przedmiotową szkodą komunikacyjną, likwidowaną przez (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W.

(dowód: umowa cesji wierzytelności k. 22; pełnomocnictwo – k. 23; pełnomocnictwo – k. 24)

W dniu 29 maja 2015 roku A. L. wystawiła fakturę VAT nr (...) z tytułu najmu pojazdu zastępczego marki S. (...) o nr rej. (...) w okresie od dnia 19 maja 2015 r. do dnia 22 maja 2015 r. (4 dni) na kwotę 1.476 złotych brutto.

(dowód: faktura VAT k. 17)

Uszkodzony samochód służył G. S. do dowożenia dziecka do przedszkola. G. S. nie był właścicielem lub współwłaścicielem innego pojazdu i nie miał możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu innym pojazdem.

(dowód: oświadczenie z dnia 19 maja 2015 roku k. 25)

A. L. zgłosiła roszczenie dotyczące zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w okresie likwidowanej szkody. Pismem z dnia 9 czerwca 2015 roku (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. wypłaciło kwotę 742,92 złotych obniżając stawkę czynszu do kwoty 151 złotych netto.

(dowód: pismo z dnia 9 czerwca 2015 roku – k. 37)

Pojazd marki O. (...) o nr rej. (...), mimo uszkodzeń, do których w wypadku z dnia 21 kwietnia 2015 roku, mógł być eksploatowany, tj. spełniał wymagania dotyczące dopuszczenia pojazdu do ruchu drogowego.

Stawki dla samochodów klasy pojazdu marki S. (...) na terenie W. w maju 2015 roku wynosiły:

- w grupie wypożyczalni prowadzących wynajem gotówkowy: od 113,82 złotych do 195,12 złotych netto;

- w grupie wypożyczeni prowadzących wynajem „bezgotówkowy”, którego koszt jest pokrywany z OC sprawcy: od 203,25 złotych do 300 złotych netto.

Wypożyczalnie oferujące wynajem, którego koszt pokrywany jest z OC sprawcy szkody oferują analogiczne warunki do warunków oferowanych przez A. L..

(dowód: opinia biegłego sądowego W. T. – k. 103-112)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt sprawy dokumentów oraz na podstawie opinii biegłego sądowego W. T..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu.

Stosownie do treści przepisu art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony. Natomiast zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.), poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

W niniejszej sprawie powód dochodził odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku kolizji drogowej z dnia 21 kwietnia 2015 r. Pozwany nie kwestionował okoliczności zdarzenia oraz swojej odpowiedzialności (co do zasady) za wyrządzoną szkodę. Wypłacił zresztą przed procesem część pierwotnie dochodzonej kwoty. Pozwany zakwestionował ważność umowy przelewu wierzytelności, konieczność najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość zastosowanej stawki czynszu najmu.

W myśl art. 659 § 1 k.c., przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i odpłatną (art. 487 § 2 k.c.). Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego w postaci oddania rzeczy do używania jest zapłata czynszu przez najemcę. Do zawarcia umowy najmu dochodzi wówczas, gdy strony uzgodnią istotne jej składniki ( essentialia negotii), do których należą: przedmiot najmu i czynsz.

Niezasadny okazał się zarzut pozwanego odnośnie braku legitymacji czynnej powoda z uwagi na nieważność umowy cesji wierzytelności.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Treścią umowy przelewu jest przeniesienie przez wierzyciela swojej wierzytelności na osobę trzecią, a skutkiem tej umowy jest wyłączenie dotychczasowego wierzyciela ze stosunku zobowiązaniowego i zajęcie jego miejsca przez nabywcę wierzytelności. Sam stosunek zobowiązaniowy zmianie nie ulega, zmieniają się jedynie jego uczestnicy - wierzyciela dotychczasowego, który wyzbył się swojej wierzytelności, zastępuje nabywca, który staje się wierzycielem w stosunku do tego samego dłużnika. Przelew wywołuje bezpośrednie skutki wobec dłużnika, po stronie którego powstaje obowiązek świadczenia w stosunku do nabywcy wierzytelności.

W przedmiotowej sprawie powód zawarł z poszkodowanym umowę najmu, na podstawie której poszkodowany (najemca) zobowiązał się do zapłaty czynszu najmu. Ponadto strony zawarły umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której poszkodowany przelał na rzecz powoda wierzytelność o zwrot kosztów najmu przysługującą mu w stosunku do pozwanego. Na podstawie umowy najmu poszkodowany zobowiązany był do zapłaty na rzecz wynajmującego czynszu najmu. Mógł więc zamiast zapłaty czynszu (za zgodą wynajmującego) przenieść na wynajmującego wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego przysługującą mu w stosunku do pozwanego zakładu ubezpieczeń. W ten sposób spełnił świadczenie wynikające z umowy najmu (zapłata czynszu najmu) poprzez przelew wierzytelności (art. 453 k.c.).

Odnosząc się do zarzutu pozwanego, iż nie zostało wykazane, że normalnym następstwem działania sprawcy jest prawo najmu pojazdu zastępczego, wskazać należy, iż zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku (sygn. akt III CZP 5/11) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki za najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową bez względu na rodzaj działalności lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Jeżeli więc poszkodowany poniósł koszty wynajmu pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegającego wyrównaniu. Należy przy tym podkreślić, że poszkodowany posiada uprawnienie do najmu pojazdu zastępczego tej samej lub podobnej klasy co uszkodzony. W konsekwencji nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy kwestia ustalenia rynkowych stawek czynszu najmu dla pojazdu niższej klasy niż uszkodzony.

W ocenie Sądu szkoda, którą poszkodowany poniósł w wyniku kolizji z dnia 21 kwietnia 2015 roku obejmowała również koszty najmu pojazdu zastępczego. Oczywistym jest bowiem, że przez okres, kiedy samochód przebywał w warsztacie naprawczym, poszkodowany nie mógł korzystać z własnego samochodu, musiał zatem wynająć samochód zastępczy i ponieść koszty tego wynajmu. Jak wynika z oświadczenia poszkodowanego z dnia 19 maja 2015 roku (k. 25) poszkodowany nie miał on możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu innym, a pojazd zastępczy był mu niezbędny do dowożenia dziecka do przedszkola. W konsekwencji najem pojazdu zastępczego pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 223 k.p.c.), w konsekwencji, to na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że stawka czynszu najmu przekraczała stawki występujące na rynku lokalnym. Pozwany celem wykazania powyższego zgłosił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego. Biegły W. T. sporządził opinię pisemną, która odpowiadała na pytania zawarte w tezie dowodowej. Żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub dowodu z opinii innego biegłego. W ocenie Sądu, opinia biegłego W. T. jest opinią logiczną, jasną i przekonującą. Biegły w sposób wyczerpujący wyjaśnił, w jaki sposób sformułował wnioski opinii. W konsekwencji opinia ta stała się podstawą ustalenia stanu faktycznego.

Z opinii biegłego W. T. wynika, że stawki dla samochodów klasy pojazdu marki S. (...) na terenie W. w maju 2015 roku wynosiły: w grupie wypożyczalni prowadzących wynajem gotówkowy: od 113,82 złotych do 195,12 złotych netto, zaś w grupie wypożyczeni prowadzących wynajem „bezgotówkowy”, którego koszt jest pokrywany z OC sprawcy: od 203,25 złotych do 300 złotych netto. Wypożyczalnie oferujące wynajem, którego koszt pokrywany jest z OC sprawcy szkody oferują analogiczne warunki do warunków oferowanych przez powódkę.

Stawka czynszu najmu tak długo pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, jak długo nie przekracza stawek występujących na rynku lokalnym. Strony umowy najmu ustaliły stawkę czynszu najmu na kwotę 369 złotych brutto (300 złotych netto) za 1 dobę. Nie przekraczała więc ona stawek występujących na rynku lokalnym – najwyższa stawka rynkowa ustalona przez biegłego wynosiła bowiem 300 złotych netto.

Mając na uwadze wnioski wypływające z opinii biegłego należało przyjąć, że całe dochodzone pozwem roszczenie w wysokości 733,08 złotych, tj. 4 dni najmu po stawce 369 złotych brutto za jedną dobę minus 742,92 złotych wypłacone przed procesem, było uzasadnione.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód nie wykazał, w jakiej dacie zgłosił szkodę pozwanej spółce. Należało więc przyjąć, że zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 9 czerwca 2015 roku, tj. w dacie, w której pozwany przyznał część żądanej kwoty (k. 37-38). W konsekwencji 30-dniowy termin upłynął z dniem 9 lipca 2015 roku, a odsetki były należne od dnia 10 lipca 2015 roku, tj. zgodnie z żądaniem pozwu.

Ze względu na zmianę brzmienia przepisu art. 481 § 2 k.c., wprowadzonego z dniem 01 stycznia 2016 roku ustawą z dnia 09 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830), do dnia 31 grudnia 2015 roku Sąd zasądził odsetki ustawowe, zgodnie przepisem art. 481 § 2 k.c. w poprzednio obowiązującym kształcie, natomiast od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2016 roku (art. 56 ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w pkt I wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Na koszty procesu poniesione przez powódkę składały się: opłata od pozwu w wysokości 37 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w kwocie 180 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz wydatki powódki na opinię biegłego w kwocie 353,91 złotych – łącznie 587,91 złotych.

O zwrocie powódce i pozwanemu niewykorzystanych części zaliczek w kwotach po 646,09 zł orzeczono na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2014.1025).