Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2014 r. w Szczecinie

sprawy K. Z.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 kwietnia 2013 r. sygn. akt IV U 1184/12

oddala apelację.

SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak SSA Jolanta Hawryszko

Sygn. akt III AUa 646/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 lipca 2010 r., nr (...), Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, działając na podstawie art. 15b w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (powoływana dalej jako: policyjna ustawa emerytalna) oraz na podstawie otrzymanej z IPN informacji o przebiegu służby nr (...) z dnia 29 czerwca 2010 r., ponownie ustalił wysokość należnej K. Z. emerytury, stwierdzając, że od dnia 1 września 2010 r. miesięczna wysokość tego świadczenia dla ubezpieczonego wynosi 770,95 zł, przy przyjęciu, iż podstawa wymiaru emerytury to 3 439,84 zł. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto wysługę emerytalną określoną w odrębnym szczegółowym wyliczeniu będącym integralną częścią decyzji. Emerytura z tytułu wysługi wyniosła w przypadku ubezpieczonego 37,79% podstawy wymiaru.

W odwołaniu od powyższej decyzji K. Z. wniósł o jej uchylenie i naliczenie emerytury na podstawie policyjnej ustawy emerytalnej sprzed nowelizacji dokonanej w 2009 roku. Domagał się nadto, określenia daty, w której odszedł ze służby oraz nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. Wniósł ponadto o wydanie postanowienia nakazującego Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wypłacania emerytury na podstawie przepisów ustawy z 1994 roku.

Uzasadniając odwołanie K. Z. wskazał, że w państwie praworządnym nie można w majestacie prawa odbierać praw nabytych. Tymczasem w taki sposób postąpił Dyrektor Zakładu. Obniżył bowiem emeryturę z tytułu wysługi lat z około 60 % podstawy wymiaru do 37,79 %. Podkreślił, że odchodząc z Urzędu Ochrony Państwa nie mógł przewidzieć, że ustawodawca ma zamiar łamać zasady określone w Konstytucji RP, a z powodu chorób nabytych podczas służby nie mógł podjąć innej pracy. Ponadto zakwestionował datę odejścia z Urzędu Ochrony Państwa ustaloną przez organ rentowy na dzień 9 kwietnia 1999 roku. Podkreślił, że do dnia dzisiejszego nie otrzymał rozkazu odejścia ze służby. Domagał się aby taki rozkaz został mu przedstawiony jako dowód świadczący o dacie odejścia ze służby. W jego przekonaniu było to istotne dla wyliczenia podstawy wymiaru emerytury. Podniósł, że w sprawie jego odejścia ze służby we wrześniu 1999 roku Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie unieważnił rozkaz szefa (...).

W odpowiedzi na odwołanie K. Z. organ emerytalny wniósł o jego oddalenie w całości, podtrzymując argumentację, która legła u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Powyższe orzeczenie Sąd Okręgowy oparł o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

K. Z. w okresie od 1 marca 1981 roku do 1 marca 1982 roku świadczył służbę na stanowisku młodszego inspektora na wolnym etacie zastępcy naczelnika w (...) Komendy Wojewódzkiej MO w K.. Od 1 marca 1982 roku do 31 marca 1983 roku pełnił służbę na stanowisku młodszego inspektora w (...)KW MO w K.. Wcześniej z dniem 1 września 1982 roku został zaliczony w nieetatowy stan podchorążych w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L.. W okresie od 1 kwietnia 1983 roku do 30 września 1983 roku K. Z. pełnił obowiązki inspektora na wolnym etacie starszego inspektora w Grupie(...)KW MO w K.. W okresie od 1 października 1983 roku do 30 czerwca 1985 roku został zaliczony na etatowy stan podchorążych w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L.. Studia ukończył z dniem 30 czerwca 1985 roku. Począwszy od 1 lipca 1985 roku do 31 lipca 1990 roku ubezpieczony świadczył służbę na stanowisku inspektora w Grupie (...)Rejonowego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K.. Zwolniony ze służby został w dniu 9 kwietnia 1999 roku.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego oraz uregulowań prawnych przedstawionych poniżej Sąd Okręgowy uznał odwołanie za nieuzasadnione.

W pierwszej kolejności Sąd pierwszej instancji wskazał, że zgodnie z treścią art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U.2009.24.145) w przypadku osób, w stosunku do których z informacji, o której mowa w art. 13a policyjnej ustawy emerytalnej, wynika, że pełniły służbę w latach 1944-1990 w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. l ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U.2007.63.425 z zm.) i które w dniu wejścia w życie ustawy otrzymują świadczenia przyznane na podstawie w.w. policyjnej ustawy emerytalnej organ emerytalny właściwy według przepisów tej ustawy, wszczyna z urzędu postępowanie w przedmiocie ponownego ustalenia prawa do świadczeń i wysokości świadczeń, przy czym złożenie do sądu odwołania od decyzji organu emerytalnego nie wstrzymuje wykonania decyzji.

W przypadku wszczęcia postępowania w przedmiocie ponownego wyliczenia emerytury podlega ono nowym zasadom określonym w znowelizowanym art. 15b ustęp 1 pkt 1 policyjnej ustawy emertytalnej, który stanowi, że w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 roku, emerytura wynosi 0,7 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990.

Mając na uwadze przytoczoną powyżej regulację prawną i poczynione ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy uznał, że najistotniejszą w sprawie jest okoliczność, że(...)KW MO w K., Grupa(...)KW MO W K., grupa (...)Rejonowego (...) Spraw Wewnętrznych w K., a nadto Wyższa Szkoła (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L. należały do struktur organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustęp 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U.2007.63.425 z zm.). Podmioty te były jednocześnie zakładami pracy w których służbę świadczył ubezpieczony, co też oznacza, że organ rentowy ponownie ustalając skarżącemu wysokość świadczenia emerytalnego zastosował właściwe przepisy prawa.

Odnosząc się do dokumentów stanowiących podstawę ustalenia okresów służby Sąd pierwszej instancji powołał się na art. 13a ustęp 1 policyjnej ustawy emerytalnej, który wskazuje, że na wniosek organu emerytalnego właściwego według niniejszej ustawy, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu sporządza na podstawie posiadanych akt osobowych i w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, przekazuje organowi emerytalnemu informację o przebiegu służby wskazanych funkcjonariuszy w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Informacja o przebiegu służby, o której mowa w ust. 1, jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy służb, o których mowa w art. 12 (art. 13 a ustęp 5 ustawy). Sąd pierwszej instancji dodał nadto, że środkiem dowodowym potwierdzającym datę i podstawę zwolnienia ze służby oraz okres służby jest zaświadczenie o przebiegu służby, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej (§ 14 ustęp pkt 1 rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 roku w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz.U.2004.239.2404 z zm.)). Z powyższych zapisów prawnych Sąd pierwszej instancji wywiódł, że informacja o przebiegu służby ubezpieczonego jest wiążąca nie tylko dla organu emerytalno-rentowego ale również dla Sądu orzekającego w niniejszej sprawie. Tym samym z dokumentacji nadesłanej przez Instytut Pamięci Narodowej m.in. informacji o przebiegu służby nr (...) i akt osobowych ubezpieczonego sygn. IPN(...) wynika, że K. Z. w okresie od 1 marca 1981 roku do 1 marca 1982 roku świadczył służbę na stanowisku młodszego inspektora na wolnym etacie zastępcy naczelnika w(...)Komendy Wojewódzkiej MO w K.. Od 1 marca 1982 roku do 31 marca 1983 roku pełnił służbę na stanowisku młodszego inspektora w (...) KW MO w K.. W okresie od 1 kwietnia 1983 roku do 30 września 1983 roku pełnił obowiązki inspektora na wolnym etacie starszego inspektora w Grupie(...) KW MO w K.. W okresie od 1 października 1983 roku do 30 czerwca 1985 roku został zaliczony na etatowy stan podchorążych w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L.. Studia ukończył z dniem 30 czerwca 1985 roku. Począwszy od 1 lipca 1985 roku do 31 lipca 1990 roku świadczył służbę na stanowisku inspektora w Grupie(...) Rejonowego (...) Spraw Wewnętrznych w K..

Sąd Okręgowy zaprezentował także swe stanowisko w kwestii konstytucyjności art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej i stwierdził, że przepis ten został konstytucyjnie potwierdzony wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie K 6/09 (OTK-A 2010 nr 2, poz. 15), zawierającym obszerne i wnikliwe afirmatywne uzasadnienie poddanych analizie regulacji ustawowych. Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że funkcjonariusze organów bezpieczeństwa pełnili swoje funkcje bez ponoszenia ryzyka utraty zdrowia lub życia, korzystając przy tym z licznych przywilejów materialnych i prawnych w zamian za utrwalanie nieludzkiego systemu władzy. Odmienna wykładnia tych konstytucyjnie potwierdzonych regulacji ustawowych byłaby sprzeczna zarówno z porządkiem ustawowym jak i porządkiem konstytucyjnym, ponieważ dokonywanie wykładni contra legem, sprzecznej z normatywnym porządkiem ustawowym i wartościami konstytucyjnymi, jest wykluczone i niedopuszczalne w demokratycznym państwie prawnym i osądzie jurysdykcyjnym. Sąd Okręgowy stanowczo pokreślił, że celem poddanych analizie przepisów, dodanych ustawą zmieniającą, nie było pozbawienie zaopatrzeniowych praw nabytych z tytułu służby w latach 1944-1990 w totalitarnych organach bezpieczeństwa PRL przez emerytów korzystających z zaopatrzenia emerytalnego, bo ustawodawca nie odebrał im prawa do korzystania z zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych z uwzględnieniem także okresów pełnionych w służbach bezpieczeństwa PRL, ale zgodnie z konstytucyjnymi zasadami sprawiedliwości społecznej oraz elementarnej (zwykłej) przyzwoitości dostosował wysokość świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy służb mundurowych - tylko za okresy służby polegającej na sprzeniewierzeniu się wartościom niepodległościowym, wolnościowym i demokratycznym – do poziomu świadczeń nabywanych z powszechnego systemu emerytalnego, bez dalszej (pro futuro) możliwości korzystania z przywilejów niesłusznie, niegodnie lub niegodziwie uzyskanych z tytułu i okresów pełnienia w latach 1944-1990 służby w organach bezpieczeństwa państwa totalitarnego. Zaliczenie tych okresów do tzw. wysługi emerytalnej funkcjonariuszy służb mundurowych i przyznanie im po 0.7% podstawy wymiaru emerytury obliczanej od ostatniego, tj. z reguły najwyższego miesięcznego uposażenia na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, w żaden sposób nie dyskryminuje tych osób. Przeciwnie nadal jest co najmniej porównywalne, a nawet korzystniejsze niż w systemie nabywania świadczeń emerytalnych lub rentowych z powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych, zważywszy że uprawnionym do świadczeń z tego systemu powszechnego ustala się podstawę wymiaru świadczeń nie od najwyższego dochodu osiąganego w jednym (ostatnim) miesiącu podlegania ubezpieczeniom społecznym, ale z wieloletniego okresu ubezpieczenia i od przeciętnej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe według przepisów prawa polskiego z okresu kolejnych 10 lat kalendarzowych z ostatnich 20 lat kalendarzowych, albo z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, poprzedzających bezpośrednio rok zgłoszenia wniosku o świadczenie (art. 15 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.)). W tym kontekście sporna legislacja (art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej) nie stanowi jakiegokolwiek naruszenia powszechnej zasady równości lub proporcjonalności świadczeń uzyskiwanych z zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych przez osoby pełniące służbę w organach bezpieczeństwa totalitarnego państwa, które stosowały bezprawne, niegodne lub niegodziwe akty lub metody przemocy politycznej wobec innych obywateli, w porównaniu do standardów świadczeń uzyskiwanych z powszechnego systemu ubezpieczenia społecznego.

Ostatecznie Sąd Okręgowy podkreślił, że interpretacji spornej regulacji art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy nie zmieni również podnoszona przez ubezpieczonego okoliczność, że do wydziału paszportów został przeniesiony tymczasowo ze względów zdrowotnych.

Mając na uwadze wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd pierwszej instancji stwierdził, że brak było podstaw do wzruszenia wydanej w sprawie decyzji i w tej sytuacji, stosownie do przepisu art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., odwołanie ubezpieczonego oddalił.

Z powyższym wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie nie zgodził się K. Z., który w wywiedzionej apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, polegające na nie uwzględnieniu przepisów policyjnej ustawy emerytalnej, w tym art. 15 ust 1 stanowiącego, że emerytura dla funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed 2 stycznia 1994 roku wynosi: 40% podstawy wymiaru za 15 lat służby oraz art. 12 i art. 13 ust 1 pkt 1. Podniósł nadto, że Sąd Okręgowy nie rozpoznał podnoszonej przez ubezpieczonego sprawy dotyczącej terminu odejścia ze służby oraz nie podjął próby wyjaśnienia w jakich okresach ubezpieczony służył w poszczególnych strukturach MSW.

W uzasadnieniu sporządzonym do apelacji ubezpieczony wskazał, że Sąd Okręgowy powołał się na art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej, choć przepis ten nie znajduje zastosowania w sprawie. W przekonaniu skarżącego Sąd Okręgowy powinien oprzeć swe rozstrzygnięcie o treść art. 15 wyżej wymienionej ustawy, który przyznaje ubezpieczonemu emeryturę w wysokości 40% kwoty bazowej. Ponadto skarżący wskazał, że zawarta w uzasadnieniu tematyka paszportów nie odnosi się do jego sytuacji, co też oznacza, że Sąd Okręgowy nie przeanalizował dostatecznie jego sytuacji prawnej. Skarżący dowodził także, że Sąd pierwszej instancji nie rozważył tego kiedy faktycznie skarżący został zwolniony ze służby, choć okoliczność ta ma istotne znaczenie dla ustalenia wymiaru jego emerytury.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja K. Z. okazała się nieuzasadniona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd pierwszej instancji wyjaśnił bardzo szczegółowo wszystkie istotne okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Sąd odwoławczy akceptuje więc w całości ustalenia faktyczne i ocenę prawną sądu pierwszej instancji, co do zaskarżonej przez ubezpieczonego decyzji, traktując je jak własne, nie widząc konieczności ich ponownego szczegółowego przytaczania. Sąd Okręgowy dokonał też prawidłowej wykładni przepisów prawa materialnego tj. art. 15 oraz art. 15b ust. 1 pkt 1 policyjnej ustawy emerytalnej.

Odnosząc się zatem do zarzutów zawartych w apelacji Sąd drugiej instancji stwierdza, że zarzut wadliwej podstawy prawnej rozstrzygnięcia nie zasługiwał na uwzględnienie. Wnioskodawca spełnia wszystkie kryteria o jakich mowa w art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej. Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje na okoliczność pełnienia przez odwołującego się służby w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Jak słusznie zauważył Sąd Okręgowy z dokumentacji nadesłanej przez Instytut Pamięci Narodowej wynika, że K. Z. w okresie od 1 marca 1981 roku do 1 marca 1982 roku świadczył służbę w(...) Komendy Wojewódzkiej MO w K., od 1 marca 1982 roku do 31 marca 1983 roku pełnił służbę w(...)KW MO w K., w okresie od 1 kwietnia 1983 roku do 30 września 1983 roku pełnił obowiązki w Grupie (...) KW MO w K., w okresie od 1 października 1983 roku do 30 czerwca 1985 roku został zaliczony na etatowy stan podchorążych w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L., a począwszy od 1 lipca 1985 roku do 31 lipca 1990 roku świadczył służbę na stanowisku inspektora w Grupie (...)Rejonowego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K.. Sąd Okręgowy słusznie ustalił też, że wszystkie wyżej opisane organy są organami bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 i art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej. Skarżący tego ustalenia zaś nie zakwestionował. Z dokumentacji sporządzonej przez Instytut Pamięci Narodowej wynika także, że wnioskodawca pozostawał w służbie przed 2 stycznia 1999 r. W takiej zaś sytuacji - skoro pozostawał w służbie przed 2 stycznia 1999 roku w organach bezpieczeństwa państwa to tym samym wysokość jego emerytury powinna być ustalona w oparciu o art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie ma podstaw aby ustalać emeryturę wnioskodawcy K. Z. na podstawie art. 15 policyjnej ustawy emerytalnej. Sąd Najwyższy dokonywał wykładni przywołanego w apelacji art. 15b ustawy wyżej wymienionej, stwierdzając w bardzo dobitny sposób, że żaden rodzaj ani sposób wykładni zawartego w ust. 2 ww. przepisu odesłania do art. 15 tej ustawy nie daje osobom, które pełniły w latach 1944 - 1990 służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w ustawie lustracyjno - dezubekizacyjnej, możliwości prawnych, ani argumentów prawnych lub prawniczych do domagania się ustalenia wysokości należnych im emerytur od innej podstawy wymiaru niż 0,7% za każdy rok pełnienia służby w organach bezpieczeństwa państwa. W uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z 24 czerwca 2013 r., sygn. akt II UK 83/13 wskazano, że zawarte w ust. 2 art. 15b ustawy, odesłanie do odpowiedniego stosowania art. 14 i 15 tej ustawy oznacza, że przepisy te stosuje się odpowiednio wyłącznie w zakresie, który nie został wyraźnie i odmiennie uregulowany w art. 15b ust. 1. W przeciwnym razie doszłoby do pozbawienia waloru i znaczenia normatywnego art. 15b ustawy zaopatrzeniowej, do czego nie ma żadnych prawnych, ani racjonalnych argumentów. Inaczej i konkretnie zatem rzecz ujmując, zawarte w art. 15b ust. 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy odesłanie do odpowiedniego stosowania art. 14 i 15 tej ustawy, nie uprawnia do takiego stosowania tych przepisów (w szczególności art. 15 ust. 1 in principio), które pozbawiałoby lub istotnie ograniczałoby walor i znaczenie normatywne art. 15b ust. 1 pkt 1 ustawy zaopatrzeniowej, który jednoznacznie nakazuje wyliczyć emeryturę osób pełniących w latach 1944-1990 służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy lustracyjno-dezubekizacyjnej, według obniżonego ustawowego wskaźnika 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok takiej służby, z jedynym wyjątkiem uregulowanym w art. 15b ust. 3 i 4 tej ustawy. Skoro kategoryczna zasada z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy zaopatrzeniowej wymagająca wyliczenia emerytury po 0,7% podstawy jej wymiaru z tytułu służby w latach 1944- 1990 pełnionej w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy lustracyjno-dezubekizacyjnej, doznaje jednego wyjątku wyłącznie w okolicznościach określonych w art. 15b ust. 3 i 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, przeto nie doznaje dalszych ograniczeń na podstawie odesłania do stosowania art. 15 tej ustawy. Nie ma zatem żadnych podstaw ani uzasadnienia korygowanie zasady wyliczania emerytury mundurowej od innego wskaźnika procentowego niż 0,7% podstawy wymiaru tego świadczenia za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w ustawie lustracyjno-dezubekizacyjnej, w drodze odpowiedniego stosowania art. 15 ust. 1 in principio tej ustawy, który przewiduje co najmniej 40% podstawę wymiaru tego świadczenia z tytułu pozostawania w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r. Jeżeli służba była pełniona w latach 1944-1990 w organach bezpieczeństwa państwa totalitarnego, o której mowa w art. 2 ustawy lustracyjno-dezubekizacyjnej, to emerytura wynosi zawsze po 0,7% podstawy wymiaru tego świadczenia za każdy rok pełnienia takiej służby (art. 15b ust. 1 pkt 1 policyjnej ustawy emerytalnej), z jedynym wyjątkiem uregulowanym w art. 15b ust. 3 i 4". Sąd Apelacyjny podziela zacytowane wyżej stanowisko Sądu Najwyższego. Tym samym, zgodne z prawem jest ustalenie Sądu Okręgowego, iż odwołujący się w wyżej wskazanym okresie był funkcjonariuszem odbywającym służbę w organach bezpieczeństwa państwa i w konsekwencji co do tego okresu ma do niego zastosowanie art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej. W przekonaniu Sądu odwoławczego, Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłową interpretację art. 15 i art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej. Sąd odwoławczy rozpoznając niniejszą sprawę w całości omawiane stanowisko Sądu Okręgowego podziela.

Do przedstawionych rozważań prawnych należy dodać, że zawarta w art. 15b policyjnej ustawy emerytalnej regulacja została uznana przez Trybunał Konstytucyjny za zgodną z Konstytucją RP, a więc z art. 2 – zasadą państwa demokratycznego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, art. 10 - zasadą podziału władzy, art. 30 – poszanowania godności człowieka jako źródła wolności i praw, art. 32 – zasadą równości wobec prawa i zakazu dyskryminacji, art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 – zasadą własności w odniesieniu do praw nabytych. Przy czym, orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z mocy art. 190 ust. 1 Konstytucji mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Sąd Okręgowy powołując się na wyrok Trybunału z dnia 24 lutego 2010 r., K 6/09, zastosował się do wymogu konstytucyjnego bezwzględnego stosowania w praktyce orzeczniczej wyroków Trybunału i niedopuszczalności ich weryfikacji. Szeroka i wnikliwa argumentacja przedstawiona w tej kwestii w pisemnych motywach uzasadnienia wyroku Sądu pierwszej instancji jest słuszna i zasługuje na aprobatę bez potrzeby jej powielania w niniejszym uzasadnieniu. Jedynie dla wyczerpania argumentacji należy jeszcze uzupełnić, że przepisy ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z dnia 13 lutego 2009 r. Nr 24, poz. 145) były również przedmiotem kontroli Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu przez pryzmat ich zgodności z przepisami Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w tym art. 1 Protokołu, który odnosi się do ochrony mienia, a także ochrony świadczeń emerytalnych. W decyzji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 14 maja 2013 r. Trybunał zaaprobował polskie przepisy zmniejszające przywileje emerytalne osób zatrudnionych w instytucjach komunistycznego Państwa służących niedemokratycznemu reżimowi. Podkreślił, że służba takich osób w tajnej policji stworzonej w celu naruszania praw człowieka chronionych przez Konwencję, zezwala na zmniejszenie ich świadczeń emerytalnych. Polskie władze, wprowadzając przedmiotową regulację, nie zastosowały zatem środków wykraczających poza niezbędne do osiągnięcia usprawiedliwionego celu tej regulacji, którym było odebranie przywilejów emerytalnych członkom dawnej policji politycznej, w celu zapewnienia większej sprawiedliwości systemu emerytalnego.

Ustosunkowując się do dalszych zarzutów apelującego sąd drugiej instancji zauważa, że zgodnie z art. 13a ust. 1 policyjnej ustawy emerytalnej na wniosek organu emerytalnego właściwego według niniejszej ustawy, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu sporządza na podstawie posiadanych akt osobowych i w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, przekazuje organowi emerytalnemu informację o przebiegu służby wskazanych funkcjonariuszy w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Informacja o przebiegu służby, o której mowa w ust. 1, jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy służb, o których mowa w art. 12. Sąd Okręgowy słusznie wywiódł z powyższego stanu prawnego, że informacja o przebiegu służby ubezpieczonego jest wiążąca nie tylko dla organu emerytalno – rentowego, ale również dla Sądu orzekającego w niniejszej sprawie. Skarżący także nie kwestionował treści samego zaświadczenia, które dotyczyło służby w okresie od 1 marca 1981 roku do 31 lipca 1990 roku.

Wnioskodawca K. Z. nie zgadzał się z terminem jego odejścia ze służby, który został ustalony na dzień 9 kwietnia 1999 roku. Ta okoliczność nie ma jednak znaczenia w tej sprawie. Obniżenie świadczenia emerytalnego było bowiem wyłącznym wynikiem ustalenia, że ubezpieczony przed 2 stycznia 1999 roku pracował w organach służb bezpieczeństwa. W takim przypadku lata tej służby należało przeliczyć według 0,7% podstawy wymiaru w miejsce uprzednio policzonych ubezpieczonemu 40% podstawy wymiaru. Kwestionowana przez skarżącego data zwolnienia ze służby nie była zatem objęta okresem pracy w organach bezpieczeństwa, który został policzony według zmniejszonego przelicznika. Zmniejszony przelicznik objął w przypadku ubezpieczonego okres od 1 marca 1981 roku do 31 lipca 1990 roku, a data zwolnienia ze służby nastąpiła 2 stycznia 1999 roku, a więc około 9 lat później.

Podsumowując Sąd Apelacyjny stwierdza, że skoro okres służby pełnionej przez K. Z. od 1 marca 1981 roku do 31 lipca 1990 roku był okresem służby w organach bezpieczeństwa państwa to zaskarżona decyzja organu rentowego oraz zaskarżony wyrok sądu pierwszej instancji są prawidłowe i zgodne z przepisami.

Dla wyczerpania argumentacji Sąd Apelacyjny zgadza się z ubezpieczonym, że zawarta w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego kwestia paszportów nie odnosiła się do sytuacji ubezpieczonego. Tym niemniej, skoro pozostałe wywody zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wprost odnoszą się do wysokości świadczenia emerytalnego K. Z. to nie ma podstaw do przyjęcia, że Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał należycie sprawy, jak twierdzi w apelacji apelujący.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację K. Z. jako nieuzasadnioną.

SSA Urszula Iwanowska SSA Anna Polak SSA Jolanta Hawryszko