Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

B. G. (1) działając w imieniu własnym i małoletniego J. G. wniósł o zasądzenie od A. G. (1) alimentów w kwocie po 650zł m-cznie oraz o uchylenie alimentów ustalonych w sprawie IC 720/17 ( k. 2, 8 i 10 akt ).

A. G. (1) uznała ostatecznie powództwo do kwoty po 400zł m-cznie ( k. 28 i 133v akt ).

Sąd ustalił co następuje:

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2017r. w sprawie IC 720/17 SO w Kaliszu rozwiązał małżeństwo A. i B. G. (1) bez orzekania o winie stron. Władzę rodzicielską nad małoletnim J. G., ur. (...), powierzono wtedy jego matce, zastrzegając dla ojca chłopca prawo współdecydowania w istotnych sprawach dotyczących jego rozwoju, wykształcenia i leczenia, a także prawo utrzymywania z nim osobistych kontaktów w terminach uzgodnionych przez oboje rodziców. Zasądzono wreszcie od B. G. (1) na rzecz małoletniego J. alimenty w kwocie po 650zł m-cznie, płatne do rąk matki dziecka.

dowód - k. 9 wyrok

Aktem notarialnym z 13 kwietnia 2017r. A. i B. G. (1) dokonali podziału swojego majątku wspólnego w ten sposób, że wymieniona otrzymała na swoją wyłączną własność samochód osobowy M. (...), numer rejestracyjny (...) i środki pieniężne w kwocie 300.000zł, zaś B. G. (1) - nieruchomość gruntową w K. przy ul. (...), opisaną w księdze wieczystej (...), nieruchomość gruntową w K. przy ul. (...), opisaną w księdze wieczystej (...), samochód osobowy (...) W. (...) numer rejestracyjny (...), środki pieniężne w łącznej kwocie 196.000zł i wreszcie środki zgromadzone na 2 polisach ubezpieczeniowych w ogólnej wysokości 59.345zł.

dowód - k. 98-102 akt notarialny

Następnie postanowieniem z 2 lipca 2019r. w sprawie N. 992/19 SR w Kaliszu zmienił rozstrzygnięcie rozwodowe w przedmiocie władzy rodzicielskiej nad małoletnim J. w ten sposób, że jej wykonywanie powierzył ojcu, zastrzegając dla matki prawo współdecydowania w istotnych sprawach syna dotyczących wyboru szkoły, sposobu kształcenia i leczenia, a także prawo utrzymywania z nim przez nią osobistych kontaktów w terminach uzgodnionych wspólnie z ojcem chłopca.

dowód - k. 21 postanowienie

Niezwłocznie po rozstrzygnięciu sprawy IIINsm 992/19 ojciec małoletniego złożył przeciwko byłej żonie pozew o zasądzenie od niej na rzecz syna takich samych alimentów, jakie były uprzednio zasądzone od niego w sprawie rozwodowej, a także o uchylenie tych ostatnich.

dowód - okoliczności niesporne, zob. też k. 2, 8 i 10

Wyrokiem zaocznym z 26 września 2019r. SR Kalisz zmienił obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego J. G. ustalony w sprawie IC 720/17 w ten

sposób, że zasądził od A. G. (1) na jego rzecz alimenty w kwocie po 650zł m-cznie.

dowód - k. 23 wyrok zaoczny

A. G. (1) wniosła skutecznie sprzeciw od tego wyroku, podnosząc m.in., że przysądzona jej kwota alimentów nie odpowiada aktualnym usprawiedliwionym potrzebom syna, gdyż nie uwzględnia zwłaszcza tego, że przez 2-3 dni w tygodniu przebywa on u niej, pozostając wtedy na jej utrzymaniu. Zarzuciła też, iż ustalona zaocznie kwota alimentów wykracza poza jej obecne możliwości płatnicze w tym zakresie. W konsekwencji wniosła o uchylenie wyroku zaocznego z 26 września 2019r. i zasądzenie od niej dla syna alimentów w kwocie po 400zł m-cznie.

dowód - k. 28-31 sprzeciw

Postanowieniem z 14 listopada 2019r. Sąd zawiesił rygor natychmiastowej wykonalności nadany wyrokowi zaocznemu.

dowód - k. 91 postanowienie

Rozstrzygnięcie to nie było skarżone przez powoda zażaleniem.

dowód - okoliczność niesporna.

Rozpoznając następnie ponownie sprawę Sąd ustalił co następuje:

Małoletni J. mieszka obecnie sam razem z ojcem i pozostaje ( z zastrzeżeniem jak niżej ) na jego utrzymaniu.

Ojciec chłopca prowadzi własną działalność gospodarczą ( pośrednictwo handlowe + produkcja mebli na wymiar ), z tytułu której osiąga dochody po ok. 3600zł netto m-cznie. Nie posiada on żadnych długów. Nie korzysta z niczyjej pomocy finansowej.

B. G. (1) jest właścicielem dwóch nieruchomości w K., w tym jednej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, z którego korzysta ze synem. Druga nieruchomość jest położona po sąsiedzku. Jest na niej stary kurnik, w którego części ojciec J. prowadzi obecnie wspomnianą wcześniej produkcję mebli.

dowód - k. 101v akt notarialny, k. 103 nakaz płatniczy, k. 104 podsumowanie księgi

przychodów i rozchodów, k.105-114 paragony, przelewy, k. 133-133v zeznania

B. G.

A. G. (1) mieszka obecnie z siostrą J. - K., która jest osobą niepełnosprawną i pozostaje na jej utrzymaniu. Wymieniona jest pełnoletnią córką B. i A. G. (1). Uczy się nadal. Ojciec płaci na nią alimenty po 850zł m-cznie.

Obie kobiety mieszkają w zabudowanej nieruchomości ( działka o pow. 1000m2 + budynek mieszkalny ), która stanowi własność A. G. (1). Została ona zakupiona przez nią w 2017r. za pieniądze otrzymane od B. G. (1) tytułem spłaty z majątku wspólnego, uzupełnione o kredyt bankowy w kwocie 50.000zł ( rata 1450zł m-cznie, koniec spłaty w czerwcu b.r. ). Obecnie jest on spłacany przez A. G. (1) z pożyczki w kwocie 12.000zł zaciągniętej przez nią u pełnoletniego syna, którą w/w zamierza zacząć zwracać synowi po spłacie wskazanego kredytu.

Ponadto A. G. (1) jest właścicielką 2 mieszkań własnościowych w K., przy ul. (...). Sąd one wynajmowane za kwoty odpowiednio po 550zł i 600zł m-cznie. Niskie kwoty wynajmu wynikają z obecnego stanu technicznego tych lokali, które wymagają remontów. Są też one małe i nie odpowiadały potrzebom obecnej rodziny A. G. (1), składającej się poza nią z 2 dzieci ( wspomniani wcześniej pełnoletni córka i syn ).

Jedno z wymienionych mieszkań jest zresztą docelowo przeznaczone dla małoletniego J., na którego ma zostać przepisane gdy ukończy on 18 lat.

Pozwana posiada wreszcie nadal samochód m. ( por. uprzednio w uzasadnieniu ). Chce go sprzedać, ale nie znalazła jak dotąd żadnego nabywcy.

Wymieniona utrzymuje się z własnej, jednoosobowej działalności gospodarczej ( klub fitness ), z której uzyskuje po ok. 1250zł netto m-cznie. Narzeka na małą powierzchnię wynajmowanego lokalu, w którym prowadzi tę działalność, na stary posiadany sprzęt, na konkurencję w branży, brak odpowiedniego parkingu przy swoim klubie. Zalega zresztą właścicielce wynajmowanego przez siebie lokalu z opłatą czynszu na kwotę 6300zł.

A. G. (1) utrzymuje stały i systematyczny kontakt z małoletnim J.. Chłopiec przebywa u niej przeciętnie przez 8-10dni w miesiącu. Część tych pobytów jest połączona z jego noclegami u niej. W trakcie pobytów u matki, małoletni pozostaje na jej utrzymaniu. Jada u niej posiłki, w tym dodatkowe obiady ( oprócz obiadów w szkole ). Poza tym chłopak dostaje od matki upominki ze zwyczajowych okazji.

Powyższe dokonuje się za zgodą ojca małoletniego, który przyznaje, że jest nawet zadowolony z takiego stanu rzeczy.

­ dowód - k. 29-30 sprzeciw, k. 32-33 dokumenty bankowe, k. 34-50 faktury, k. 51 decyzja,

k. 52 orzeczenie, k. 53 informacja (...), k. 54 zaświadczenie, k. 62-67 PITy,

k. 73 polisa, k. 76-79 paragony, rachunki, k. 120-129 informacja US, k. 133v-

134 zeznania A. G.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania stron w części, w jakiej były one zgodne z ustalonym stanem faktycznym niniejszej sprawy.

Zeznania te były bowiem stanowcze, konsekwentne w trakcie całego procesu, pozbawione wewnętrznych i wzajemnych sprzeczności. W odpowiednich fragmentach znajdowały one potwierdzenie w treści zaliczonych w poczet dowodów dokumentów. Ich wiarygodność nie została też skutecznie podważona przez stronę przeciwną.

Ponadto zeznania jak wyżej dotyczyły aktualnych ( por. art.316§1kpc ) okoliczności, istotnych dla prawidłowego merytorycznego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ( szczegółowo zobacz dalej w uzasadnieniu – rozważania prawne ). Nie budziły one wreszcie uzasadnionych wątpliwości co do swojej rzetelności z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego Sądu oraz przesłanek określonych w art.233§1kpc.

Pozostałe zeznania stron, jako nie spełniające łącznie wszystkich w/w kryteriów, Sąd pominął.

Dotyczyło to zwłaszcza twierdzeń ojca małoletniego powoda dotyczących kosztów jego aktualnego utrzymania w kwocie po 1700zł m-cznie ( k. 133 ).

W związku z zakwestionowaniem tych kosztów przez pozwaną w sprzeciwie ( k. 30 na dole ), rzeczą strony powodowej było procesowe udowodnienie ich wysokości zgodnie z regułami wynikającymi z art.6kc i art.232kpc. Tymczasem z przedstawionych przez B. G. (1) dokumentów nie wynikało w żadnym razie, aby faktycznie wydatkował on co miesiąc na utrzymanie syna przeciętnie kwotę po 1700zł, a więc nawet większą od kosztów własnego utrzymania, które w/w określił na sumę po 1500zł m-cznie ( k. 133 ).

Sąd nie podzielił też poglądu ojca małoletniego, że matka chłopca powinna zapłacić na jego rzecz alimenty w kwocie po 650zł m-cznie, czyli dokładnie takie same, jakimi wcześniej został obciążony B. G. (1) w sprawie rozwodowej IC 720/17.

Szczegółowe wyjaśnienie stanowiska Sądu na ten temat znajduje się poniżej, w dalszej części tego uzasadnienia ( por. rozważania prawne ).

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania treści zaliczonych w poczet dowodów dokumentów, w tym dotyczących sytuacji materialnej i dochodów pozwanej.

Dotyczyły one okoliczności ważnych dla meritum sprawy. Zostały przy tym sporządzone przez uprawnione do ich wystawienia podmioty, w zakresie przypisanych im prawem kompetencji. Strona powodowa nie kontestowała wreszcie w żaden sposób ich treści, nie wspominając już nawet o braku skutecznego procesowego jej podważenia.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art.138kro w zw. z art.133§1 i art.135§1kro, w razie zmiany stosunków można żądać korekty skonkretyzowanego sądownie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, w zakresie odpowiadającym jego aktualnym usprawiedliwionym potrzebom oraz bieżącym możliwościom płatniczym zobowiązanego rodzica w rozumieniu art.135§1kro.

Z cytowanych przepisów wynika wprost, że mają one zastosowanie także w sytuacji zmiany osoby rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i pieczy nad dzieckiem. Zmiana taka pociąga bowiem konieczność odpowiedniej zmiany dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze zdolne do samodzielnego utrzymania.

Trzeba jednak podkreślić stanowczo, że opisana zmiana nie polega jednak w żadnym razie na prostym automatyzmie sprowadzającym się do tego, że rodzic, który otrzymał władzę rodzicielską i pieczę nad dzieckiem, jest uprawniony do domagania się od drugiego rodzica identycznej kwoty alimentów, jaką sam wcześniej płacił na to dziecko na podstawie orzeczenia Sądu. Wprost przeciwnie, jednoznaczna i nie budząca żadnych wątpliwości treść art.138kro w zw. z art.133§1 i art.135§1kro wskazuje jednoznacznie, że zakres zmiany obowiązku alimentacyjnego rodzica wobec dziecka następuje wówczas zawsze jedynie według kryteriów określonych w przywołanych przepisach prawa.

Analizując zatem z tego punktu widzenia cały dostępny Sądowi materiał dowodowy sprawy, oraz dokonując jego wszechstronnej oceny w granicach zakreślonych przez art.233§1kpc w zw. z art.316§1kpc Sąd uznał, że aktualne usprawiedliwione potrzeby małoletniego J. i obecne możliwości płatnicze jego matki uzasadniały zasądzenie od niej na jego rzecz alimentów w kwocie po 400zł m-cznie, a więc o 250zł m-cznie mniejszych od tych, jakimi wcześniej był obciążony ojciec dziecka w sprawie IC 720/17.

Wbrew odmiennemu stanowisku ojca dziecka w tej materii, który domagał się zasądzenia od matki chłopaka alimentów po 650zł m-cznie, czyli takich samych jakimi on sam był wcześniej obciążony w sprawie IC 720/17 - trzeba było bowiem uwzględnić, że małoletni J. spędza u pozwanej przeciętnie ok. 1/3 miesiąca ( 8-10 dni ), pozostając wtedy na jej utrzymaniu ( por. powyżej stan faktyczny sprawy ). Okoliczność ta nie została w ogóle podważona przez ojca dziecka. Wprost przeciwnie, wymieniony nie skomentował nawet odpowiednich zeznań pozwanej w tym zakresie ( k. 133v ), nie wspominając już nawet o ich ew. skutecznym procesowym zakwestionowaniu.

W ślad za tym Sąd uznał, że skoro z treści stanowiska ojca J. wynikało jednoznacznie, iż formułując żądanie pozwu w zakresie wysokości alimentów na syna, nie wziął on wcale pod uwagę wskazanej przed chwilą okoliczności ( por. uzasadnienie pozwu, zeznania B. G. - k.2 i nast., k. 133-133v ), to oczekiwaną przez niego kwotę alimentów po 650zł m-cznie należało pomniejszyć o 1/3, a więc o sumę ok. 220zł, czyli o równowartość kosztów utrzymania dziecka ponoszonych przez jego matkę w trakcie opisanych pobytów syna u niej.

Sąd nie pominął wreszcie, że pomimo postanowienia w sprawie IIINsm 992/19 pozwana wykazuje nadal ponadprzeciętne zainteresowanie potrzebami J.. Jak zeznał sam B. G. na rozprawie 14 stycznia b.r., matka dziecka kupuje synowi różne upominki ze wszelkich zwyczajowych okazji ( k. 133v na górze ). Ojciec małoletniego przyznał przy tym, że dokonuje się to za jego przyzwoleniem ( k. 133v j.w. ). Takie zachowanie matki dziecka stanowi z jej strony akceptowaną przez drugiego rodzica formę częściowej realizacji jej obowiązku alimentacyjnego wobec syna z art.133§1 w zw. z art.135§1kro. Powyższe podlegało więc także uwzględnieniu przy ustalaniu kwoty alimentów, jakimi należało obciążyć pozwaną.

Biorąc zatem pod rozwagę wszystkie przywołane okoliczności Sąd przyjął, że A. G. (1) powinna łożyć na utrzymanie syna alimenty w kwocie po 400zł m-cznie, co skutkowało rozstrzygnięciem jak w punktach 1-3 wyroku.

Rygor natychmiastowej wykonalności i klauzulę wykonalności nadano na podstawie art.333§1pkt.1 kpc oraz art.782§1 i 1082kpc ( punkt 4 wyroku ).

O kosztach sądowych w sprawie ( punkty 5-6 wyroku ) orzeczono natomiast zgodnie z art.96ust.1pkt.1, art.113ust.1, 2 i 4 Ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. 2019, poz. 785 ze zm. ).