Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 147/19

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2020 r.

4.Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

5. Przewodniczący: SSA Piotr Brodniak (spr.)

6. Sędziowie: SA Stanisław Kucharczyk

7. SO del. do SA Dorota Mazurek

8. Protokolant: st. sekr. sądowy Anita Jagielska

9.przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Śródmieście w Szczecinie Roberta Rybińskiego

10.po rozpoznaniu w dniach 2 i 8 lipca 2020 r.

11.sprawy J. F.

12.oskarżonego z 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz M. K. oskarżonego z art. 191 § 1 kk

13.na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

14.od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

15.z dnia 14 marca 2019 r. sygn. akt III K 180/18

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w zakresie czynów zarzucanych J. F. a opisanych w punktach I części wstępnej wyroku oraz II części dyspozytywnej wyroku, J. F. uznaje za winnego tego, że w dniu 23 października 2017 r., w S., przed sklepem (...) przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu
z D. K. i M. K., groził pobiciem
i pozbawieniem życia D. S. oraz stosował przemoc polegającą na tym, że popychał D. S. i uderzał go rękoma i nogami w celu zmuszenia D. S. do zaniechania dochodzenia od D. K. wierzytelności w kwocie 100 złotych, a nadto, w tym samym celu, działając bez udziału D. K. i M. K., J. F. zadał D. S. jedno uderzenie nożem w szyję, powodując w ten sposób u pokrzywdzonego obrażenie ciała w postaci rany ciętej szyi, które to naruszyło czynność tego narządu ciała na okres trwający dłużej niż 7 dni, to jest popełnienia przestępstwa z art. 191 § 1 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, i za przestępstwo to, na podstawie art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk, wymierza J. F. karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności,

- na podstawie art. 63 § 1 kk, na poczet kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec J. F. zalicza okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 24 października 2017 r., godz. 21:55;

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. K. kwotę 1.033,20 (jednego tysiąc trzydziestu trzech i 20/100) złotych, w tym podatek VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu J. F. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV. zasądza od M. K. i J. F. wydatki za postępowanie odwoławcze w częściach spowodowanych ich udziałem w tym postępowaniu, za to postępowanie wymierza M. K. opłatę w kwocie 580 (pięciuset osiemdziesięciu) złotych i do tej kwoty podwyższa opłatę należną za pierwszą instancję, zaś J. F. wymierza opłatę za obie instancje w kwocie 800 (ośmiuset) złotych.

SSO (del.) Dorota Mazurek SSA Piotr Brodniak SSA Stanisław Kucharczyk

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 147/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 14 marca 2019 r., sygn. akt III K 180/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

J. F.

W chwili czynu oskarżony miał zachowane obie dyspozycje poczytalności.

Opinia sądowo - psychiatryczna

1041-1046

2.1.1.2.

J. F.

Zachowaniu oskarżonego opisanemu w punkcie II części wstępnej zaskarżonego wyroku nie towarzyszył zamiar pozbawienia życia pokrzywdzonego

Oględziny noża

1149

Dokumentacja medyczna

953-992

Opinie lekarskie

1149-1150

1165-1166

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

J. F.

Zamiar pozbawienia życia pokrzywdzonego - czyn opisany w punkcie II części wstępnej zaskarżonego wyroku

Oględziny noża

1149

Dokumentacja medyczna

953-992

Opinie lekarskie

1149-1150

1165-1166

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Opinia sądowo - psychiatryczna

Opinia wszechstronna, pełna i jednoznaczna w swojej wymowie.

2.1.1.2

Dokumentacja medyczna

Dokumentacja sporządzona przez uprawnione do tego podmioty.

Opinie lekarskie

Opinia ustna biegłego G. W. i w przeważającej części opinia ustna biegłego M. P. zasługują na uwzględnienie, gdyż sformułowane w nich wnioski są wypadkową całokształtu dokumentacji medycznej odzwierciedlającej proces leczenia D. S.

Oględziny noża

Oględziny noża doprowadziły
do stwierdzenia obiektywnych okoliczności charakteryzujących wymiary tego narzędzia

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.1.2

Częściowo ustna uzupełniająca opinia lekarska biegłego lekarza medycyny sądowej M. P. (k.1166).

Spośród ustnych opinii lekarskich uzyskanych przez Sąd Apelacyjny, nie zasługuje na akceptację jedynie fragment opinii autorstwa M. P. przedstawiający jego ocenę na temat tego, jakie działanie sprawcy posługującego się niebezpiecznym narzędziem należy traktować jako działanie intencjonalne

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie prawa materialnego, a to
art. 191 § 1 kk, skutkujące przypisaniem sprawstwa oskarżonego, podczas gdy z ustalonego stanu faktycznego sprawy nie wynika, aby J. F. wspólnie i w porozumieniu, groził pobiciem, pozbawieniem życia oraz stosował przemoc polegającą na tym, że popychał D. S. oraz uderzał wymienionego ręką w celu zaniechania dochodzenia wierzytelności w kwocie 100 zł, albowiem zarówno sam pokrzywdzony D. S., jak i świadek R. N. zeznali,
że celem spotkania nie był zwrot wierzytelności, a żadne ze wskazanych wiadomości ujawnionych na telefonach współoskarżonych, na które powoływał się Sąd nie wskazują na przyjęty przez Sąd cel spotkania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Fakty ustalone przez Sąd Okręgowy, które stanowią istotę czynu opisanego
w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku nie pozostawiają wątpliwości, że ów czyn stanowi przestępstwo stypizowane w art. 191 § 1 kk. Jakkolwiek rację ma skarżący,
że w zeznaniach zwerbalizowanych na rozprawie w dniu 8 lutego 2019 r. (k.830) D. S., indagowany o cel jego spotkania z oskarżonymi, stwierdził między innymi, „nie wiem dzisiaj o co chodziło. Nie mam pojęcia o co chodziło”, niemniej jednak w zeznaniach złożonych w śledztwie (k.88-92), wprost oznajmił, „ja się domyślam, że chodzi o pieniądze
tj. 100 zł, które jest mi winny D. K.”. Z kolei wyjaśnienia D. K. oraz M. K. w częściach, które Sąd meriti, przy zachowaniu wskazań określonych
w art. 7 kpk, uznał za wiarygodne, jednoznacznie dowodzą, że celem spotkania oskarżonych
i D. S., do którego to doszło w dniu 23 października 2017 r., było to, by ostatni z wymienionych, ogólnie rzecz ujmując, zaprzestał dochodzenia od D. K. należnych mu pieniędzy w kwocie 100 złotych. O tym zaś, że w zamierzeniu oskarżonych, spotkanie, o którym mowa, od samego początku miało mieć charakter konfrontacyjny a nie „ugodowy” przekonuje, cytowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, treść wiadomości tekstowych wysyłanych do pokrzywdzonego z telefonu D. K. oraz wiadomości, którą bezpośrednio przed spotkaniem, wysłał do A. W. M. K.. W tej sytuacji, wbrew sugestiom skarżącego, nie ulega więc wątpliwości,
że słusznie postąpił Sąd Okręgowy przypisując J. F., M. K. a i również D. K. (co do niego wyrok Sądu pierwszej instancji nie został zaskarżony), przestępstwo określone w art. 191 § 1 kk a opisane
w punkcie I części wstępnej kwestionowanego orzeczenia.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku z powodów wskazanych w zarzucie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów wskazanych powyżej.

3.2.

Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk, poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego,
w tym zwłaszcza wyjaśnień oskarżonego złożonych w postępowaniu sądowym, zeznań pokrzywdzonego oraz świadka R. N., skutkująca bezzasadnym uznaniem, że J. F., działając z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia D. S., zadał pokrzywdzonemu jedno uderzenie nożem w szyję, a następnie usiłował kilkukrotnie ponownie uderzyć pokrzywdzonego nożem w okolice szyi i twarzy powodując
u D. S. obrażenia w postaci rany kłutej szyi, podczas gdy J. F. użył noża, który był konieczny do odparcia zamachu dopiero po tym, jak D. S. kopnął go
w brzuch trzymając w ręce nóż do tapet, a co za tym idzie oskarżony działał w granicach obrony koniecznej wymienionej w art. 25 kk,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustosunkowując się do tego zarzutu, w pierwszej kolejności wypada zauważyć,
iż z uzasadnienia apelacji wynika, że tezę o rzekomo błędnej ocenie dowodów osobowych dokonanej przez Sąd meriti, skarżący, de facto, odnosi tylko do jednej kwestii, to jest tej, którą, notabene, Sąd Okręgowy rozstrzygnął, a mianowicie, czy pokrzywdzony posługiwał się żółtym nożem do tapet, czy też nie. Chcąc przekonać, że poczynione w tym zakresie ustalenie, a wcześniej ocena dowodów, są błędne, autor apelacji stwierdza, że zeznania D. S., „(…) w ramach których nie pamiętał on o nożu w kurtce (…)” są „(…) oderwane od zasad doświadczenia życiowego (…)”, „(…) wersja ta nie wytrzymuje przy tym konfrontacji z zeznaniami świadka R. N., który dość jednoznacznie wskazał, że taki właśnie nóż do tapet mu zginął i mógł być zabrany przez pokrzywdzonego bezpośrednio przed spotkaniem.”, a ponadto, „(…) zarówno J. F. jak i M. K. wyjaśniali, że widzieli w ręku D. S. nóż.” Czyniąc te uwagi, apelujący zbywa jednak milczeniem to, co wyeksponował Sąd Okręgowy. Konkretnie rzecz ujmując, skarżący przechodzi do porządku nad tym, że w toku postępowania przygotowawczego, żaden
z oskarżonych, jak również prawomocnie skazany D. K., nawet nie wspomnieli, że pokrzywdzony miał nóż, albo że zauważyli w jego ręku ten lub jakikolwiek inny przedmiot. Twierdzenie o owym nożu, J. F. i M. K. zwerbalizowali zaś dopiero w postępowaniu jurysdykcyjnym, przy czym podkreślenia wymaga to, co jest niezwykle oczywiste, że analizowana w tym miejscu okoliczność, mogłaby mieć istotne znaczenie dla odpowiedzialności karnej J. F.. W związku z tym, ujawnienie jej przez oskarżonego dopiero w postępowaniu jurysdykcyjnym należy ocenić tak, jak uczynił
to Sąd pierwszej instancji, a mianowicie jako nieudolnie podjętą przez oskarżonego próbę zminimalizowania swojej winy. Jeśli zaś chodzi o ten passus omawianego zarzutu, w którym apelujący stwierdza, że „(…) D. S. kopnął go (J. F. - uwaga Sądu Apelacyjnego) w brzuch (…)”, to wypada zauważyć, o czym zresztą była już mowa wcześniej, że w uzasadnieniu apelacji nie sposób doszukać się jego rozwinięcia, czy też argumentów, które, zdaniem skarżącego, poddawałyby w wątpliwość ustalenie, że pokrzywdzony faktycznie nie kopnął oskarżonego. W tej sytuacji, a także zważywszy na to, że ustalając początek oraz przebieg tej części zdarzenia, w której uczestniczyli tylko J. F. i D. S., Sąd Okręgowy przedstawił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, bardzo wszechstronną, a także wnikliwą i z tego względu zasługującą na aprobatę, analizę dowodów oraz wynikających z nich okoliczności, zbędnym jest więc ponowne przytaczanie tej analizy. W jej obliczu stwierdzić jednocześnie należy, że wręcz kuriozalnie brzmi kolejna gołosłowna uwaga skarżącego, jakoby J. F. działał w obronie koniecznej przewidzianej
w art. 25 kk. Wypada bowiem tylko przypomnieć, że to J. F. zainicjował „starcie”
z D. S., i że to nie on, lecz właśnie oskarżony, był w tym „starciu” napastnikiem, czy też innymi słowy, stroną ofensywną.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku z powodów przedstawionych w zarzucie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut niezasadny z powodów wskazanych powyżej.

3.3.

Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 410 kpk
i art. 424 kpk poprzez naruszenie zasady in dubio pro reo, wybiórcze potraktowanie materiału dowodowego i oparcie orzeczenia o winie oskarżonego w zakresie czynu opisanego w pkt II wyroku tj. przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk jedynie na dwóch elementach tj. na fakcie, iż oskarżony posługiwał się ostrym narzędziem w postaci noża, oraz że nożem tym drasnął szyję pokrzywdzonego, podczas gdy w rzeczywistości elementy te nie jawiły się jako wystarczające do ustalenia zamiaru sprawcy,

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nawiązując do uwag sformułowanych w ramach tego zarzutu, należy przyznać rację autorowi apelacji, że dokonując ustalenia dotyczącego zamiaru jaki towarzyszył działaniu J. F., Sąd Okręgowy pominął niektóre istotne okoliczności, niektórym z nich nadał zbyt duże znaczenie, a jedną z tych okoliczności, po prostu błędnie ustalił. Ta ostatnia, dotyczy zaś charakteru obrażenia ciała jakie u pokrzywdzonego spowodował oskarżony. Sąd meriti, odwołując się do uzyskanej w śledztwie opinii lekarskiej (k.441-442) przyjął bowiem,
że efektem działania oskarżonego była stwierdzona u D. S. rana kłuta. Rzecz jednak w tym, że we wspomnianej opinii stwierdzono także, że owa rana posiadała długość 5 centymetrów, co już, zdaniem Sądu odwoławczego, powinno wywołać wątpliwości Sądu orzekającego, czy w istocie rana, o której mowa była raną kłutą, czy też ciętą. Wątpliwości w tym zakresie potęgowały nadto zeznania pokrzywdzonego, który na rozprawie w dniu
8 lutego 2019 r. (k.830) wskazał lokalizację rany, a także oznajmił „on mi tak raczej przeciągnął. Nóż się nie wbił w gardło.” W kontekście takich a nie innych uwarunkowań dowodowych, obowiązkiem Sądu Okręgowego było więc podjęcie starań zmierzających
do usunięcia wspomnianych wątpliwości, a tymczasem ów Sąd, przeszedł nad nimi
do porządku. W związku z tym, na etapie postępowania odwoławczego zmaterializowała
się potrzeba przeprowadzenia dowodu z ustnej uzupełniającej opinii lekarskiej, a także
z oględzin noża, którym w chwili czynu posługiwał się J. F.. Te bowiem, ani
w postępowaniu przygotowawczym, ani w postępowaniu jurysdykcyjnym nie zostały przeprowadzone, a przecież oczywistym jest, że ustalenie rozmiarów noża posiada znaczenie, chociażby dla oceny siły ciosu i w ogóle, dla oceny stopnia zagrożenia wynikającego z posługiwania się takim narzędziem. A zatem, dążąc do uzupełnienia materiału dowodowego we wskazanym zakresie, Sąd Apelacyjny uzyskał pełną dokumentację medyczną obrazującą proces leczenia D. S. (k.953-992), dwie, ustne uzupełniające opinie lekarskie (k.1149-1150 i k.1165-1166), a na rozprawie w dniu
2 lipca 2020 r., w obecności biegłego lekarza medycyny sądowej, przeprowadził oględziny noża, który służył oskarżonemu do popełnienia przestępstwa (k.1149). Na marginesie, trzeba też dodać, że Sąd odwoławczy uzyskał również opinię sądowo - psychiatryczną dotyczącą stanu poczytalności J. F. w chwili czynu (k.1041-1046), co było konieczne z uwagi na niedostrzeżone, zarówno przez prokuratora w śledztwie, jak i przez Sąd meriti
w postępowaniu sądowym a wynikające z wywiadu środowiskowego (k.393), informacje,
że J. F. ukończył szkołę podstawową specjalną, a w przeszłości zdiagnozowano
u niego ADHD oraz lekki stopień upośledzenia umysłowego. Dla porządku dodać jednocześnie należy, że wspomniana opinia dowodzi, że w chwili czynu, J. F. miał zachowane obie dyspozycje poczytalności. Powracając zaś do kwestii zasadniczej, trzeba zauważyć, że we wspomnianej dokumentacji medycznej, obok zapisów świadczących o ranie kłutej na szyi pokrzywdzonego, znajdują się również takie, które wskazują, że rana ta miała charakter cięty (k.953, k.956, k.984). Z kolei z ustnej uzupełniającej opinii biegłego G. W. (k.1149-1150) wynika, że ogół informacji zawartych w dokumentacji medycznej,
a przede wszystkim pięciocentymetrowa długość rany, prowadzą do wniosku, że rana stwierdzona na ciele pokrzywdzonego, „(…) była to rana cięto - kłuta, ale bardziej cięta niż kłuta.” Rana ta nie była głęboka, bo naruszała jedynie skórę i tkankę podskórną, co zdaniem opiniującego, oznacza, że została zadana z niewielką siłą. Współautor opinii pisemnej znajdującej się na karcie 441-442, lekarz medycyny sądowej M. P., w opinii ustnej złożonej przed Sądem odwoławczym (k.1165-1166) podzielił zaś zaprezentowane wyżej stanowisko biegłego G. W.. W tym stanie rzeczy należy więc przyjąć, odmiennie niż ustalił to Sąd Okręgowy, że rana zlokalizowana na szyi D. S. była raną ciętą, obejmującą skórę i częściowo tkankę podskórną a została zadana przez oskarżonego z niedużą siłą nożem, którego długość całkowita wynosi 19,6 cm, długość rękojeści 10,7 cm, długość ostrza 8,9 cm, a jego szerokość w najszerszym miejscu wynosi
2 cm. Obok tych spostrzeżeń, wypada również zwrócić uwagę na inną, niezmiernie istotną dla oceny zamiaru z jakim działał oskarżony, okoliczność. Otóż trzeba zaakcentować,
że zarówno z wyjaśnień oskarżonego, jak i z zeznań pokrzywdzonego, a także z pozostałych dowodów o charakterze osobowym, jednoznacznie wynika, że J. F. atakując D. S. wymachiwał nożem na wysokości szyi i głowy pokrzywdzonego, zaś sytuacja
w jakiej się wówczas znajdowali była dynamiczna. W związku z tym, nie można więc zgodzić się z Sądem Okręgowym i w konsekwencji przyjąć, że działanie oskarżonego było intencjonalne. Nie można bowiem wykluczyć, co zresztą trafnie zauważył biegły G. W. (k.1150), że skoro pokrzywdzony i oskarżony byli w ruchu, to być może ten drugi zahaczył nożem pierwszego. Innymi słowy, sam fakt, że J. F. wymachiwał nożem nie oznacza, że „celował” w głowę bądź w szyję pokrzywdzonego, a formułując tę tezę dodać trzeba, że w przekonaniu o jej trafności utwierdza opisany wcześniej charakter obrażenia, którego doznał D. S.. Na marginesie tej konkluzji oczywiście nie sposób nie zauważyć, że w opinii pisemnej znajdującej się na karcie 531-533 oraz w opinii ustnej (k.1166), biegły M. P. wyraził pogląd, że działanie oskarżonego posiadało charakter intencjonalny. Abstrahując od tego, że kwestia ta wykracza poza granice opiniowania biegłego lekarza z zakresu medycyny sądowej, należy zauważyć, że w opinii ustnej M. P. wprost stwierdził, iż w jego ocenie, każdy zamach na inną osobę dokonany z użyciem niebezpiecznego narzędzia jest działaniem intencjonalnym,
co z obiektywnego punktu widzenia, zdaniem Sądu Apelacyjnego, jest stwierdzeniem niemożliwym do zaakceptowania.

Obok zaprezentowanych powyżej uwag, należy również zaakcentować, że J. F. i D. S. w ogóle się nie znali, zaś pierwszy z wymienionych nie miał żadnego racjonalnego powodu, by pozbawiać życia drugiego. Trudno bowiem za taki uznać chęć wywołania sytuacji, w której D. S. zaprzestanie dochodzenia od D. K. należności w kwocie zaledwie 100 złotych. Z kolei tego, że bezpośrednio
po zdarzeniu oskarżony gonił pokrzywdzonego, nie można w prosty sposób utożsamiać
z chęcią zrealizowania przez J. F. zamiaru pozbawienia życia D. S.. W kontekście wszystkich uwarunkowań przedmiotowych czynu, zachowanie oskarżonego przejawione bezpośrednio po jego zaistnieniu, można bowiem interpretować różnorako, chociażby na przykład, jako demonstrację siły. Ogół wspomnianych uwarunkowań, niemalże ambiwalentny stosunek oskarżonego wobec pokrzywdzonego, w ocenie Sądu odwoławczego, prowadzi do wniosku, że zachowaniu J. F. nie towarzyszył zamiar pozbawienia życia D. S.. Odmiennego w tej materii ustalenia nie można zaś formułować, tak jak uczynił to Sąd Okręgowy, wyłącznie na podstawie rodzaju narzędzia użytego przez oskarżonego oraz lokalizacji obrażenia ciała stwierdzonego
u pokrzywdzonego i to jeszcze bez zgłębiania się w charakter, zarówno tego narzędzia,
jak i obrażenia. W konsekwencji tych uwag stwierdzić zatem należy, że brak jest podstaw
do kwalifikowania działania J. F. jako przestępstwa stypizowanego
w art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Nie ulega natomiast wątpliwość, a przekonuje o tym całokształt okoliczności przedmiotowych, które są wyznacznikami zachowania oskarżonego, że posłużenie się przez niego nożem było nierozerwalnie związane z elementami, które tworzą istotę czynu opisanego w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku, a ponadto, owo posłużenie było determinowane tym samym celem, dla którego zmaterializowały się właśnie te, wspomniane elementy. Istnienie takiego stanu rzeczy nakazywało więc przyjąć, że J. F. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona jednego przestępstwa określonego w dwóch przepisach pozostających ze sobą w zbiegu realnym, a mianowicie przestępstwa stypizowanego w art. 191 § 1 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Kształtując wysokość kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec J. F., Sąd Apelacyjny miał w polu widzenia to, że wymieniony działał z powodu, który można określić mianem błahy, a przy tym w miejscu publicznym, przez co okazał rażąco lekceważący stosunek wobec obowiązujących zasad porządku prawnego. Sąd odwoławczy uwzględnił również i to, że obrażenie ciała, które oskarżony spowodował u pokrzywdzonego, jakkolwiek nie zagrażało jego życiu, niemniej jednak, mimo wszystko, wymagało krótkotrwałej hospitalizacji D. S.. Uwadze Sądu Apelacyjnego nie uszło także i to, że J. F. jest młodociany a w przeszłości nie był karany sądownie. W obliczu tych okoliczności, wymierzona oskarżonemu kara 3 lat pozbawienia wolności, zdaniem Sądu odwoławczego, jawi się jako sprawiedliwa i wyważona, a przy tym gwarantująca, że spełni ona swe cele, tak w zakresie społecznego, jak i indywidualnego oddziaływania.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny z powodów wskazanych powyżej.

3.4.

Rażąca niewspółmierność kary 10 lat pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu za czyn wymieniony w pkt II aktu oskarżenia, wyrażającej się w jej nadmiernej surowości, albowiem oskarżony czynu tego dopuścił się w młodym wieku, będąc uprzednio niekaranym, w warunkach odparcia ataku ze strony pokrzywdzonego, którego zresztą przeprosił, co prowadzi do wniosku o incydentalnym charakterze zdarzenia, oraz o braku zdemoralizowania oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut, z uwagi na charakter zmiany zaskarżonego wyroku dokonanej przez Sąd Apelacyjny, stał się bezprzedmiotowy.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku jedynie w zakresie kary pozbawienia wolności wymierzonej J. F.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek, jak wskazano wyżej, stał się bezprzedmiotowy.

3.5.

Obraza przepisów postępowania mogąca mieć istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 7 kpk, poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie jej w sposób dowolny, wyrażające się w nieprawidłowym uznaniu, iż M. K. dopuścił się przestępstwa opisanego w pkt I części dyspozytywnej wyroku podczas gdy, materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, winien prowadzić do wniosku, iż oskarżony M. K. swoim zachowaniem mógł co najwyżej wyczerpać znamiona podżegania do bójki pomiędzy pokrzywdzonym a D. K., co wprost wynika z przesyłanych przez oskarżonego wiadomości do A. W., wyjaśnień M. K. a przede wszystkim z treści zeznań samego pokrzywdzonego D. S..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut oraz argumenty sformułowane w apelacji obrońcy M. K. posiadają nad wyraz powierzchowny i polemiczny charakter. W tej sytuacji, dla wykazania, że są bezzasadne, należałoby więc przytoczyć obszerne fragmenty uzasadnienia zaskarżonego wyroku, w którym to Sąd meriti nie tylko wymienił, ale przede wszystkim bezbłędnie ocenił dowody, wskazujące na sprawstwo i winę oskarżonego, a także prawidłowo określił na czym polegało bezprawne działanie M. K.. Cytowanie w tym miejscu uzasadnienia kwestionowanego orzeczenia, rzecz jasna, jest zbędne, a jedynie odwołując się do niego, należy przyznać rację Sądowi pierwszej instancji,
że M. K. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa, o którym mowa w art. 191 § 1 kk. Przekonując zaś jeszcze o słuszności tej tezy, wypada przypomnieć, że oskarżony dokonał tego przestępstwa działając wspólnie i w porozumieniu z D. K. i J. F.. Istota współsprawstwa zdefiniowanego w art. 18 § 1 kk, jak trafnie to ujął, między innymi, Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia
24 września 2019 r., II AKa 83/19, KZS 2019/11/34, „(…) sprowadza się zaś do wspólnego wykonania czynu zabronionego przez kilku uczestników przestępczego porozumienia, obejmujących świadomością całość tego czynu. Działania poszczególnych współsprawców muszą mieć dopełniający się charakter wspólnej realizacji znamion przestępstwa, zgodnie
z przyjętym podziałem ról, niekiedy opartym na porozumieniu milczącym, per facta concludentia. Istotne jest, aby każdy ze wspólników utożsamiał się z działaniami pozostałych, traktując ich zachowanie jako swoje, choćby osobiście nie wykonywał czynności czasownikowych przestępstwa. O wspólnym działaniu w takich warunkach stanowi brak sprzeciwu wobec przestępczych działań innych, wyrażający aprobatę dla ich zachowania, popełnianego na wspólny rachunek. Decydujące jest, aby wszyscy współdziałający dążyli do tego samego celu.” Na gruncie rozpoznawanej sprawy, taka zaś sytuacja materializuje się właśnie w przypadku M. K.. W konsekwencji, brak jest więc podstaw do kwestionowania poprawności rozstrzygnięcia, które odnośnie wymienionego oskarżonego zostało wyrażone w zaskarżonym wyroku.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej M. K.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów zaprezentowanych powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana zaskarżonego wyroku w części dotyczącej J. F. wynikająca z faktu ustalenia, że wymieniony nie działał z zamiarem pozbawienia życia D. S.
i w konsekwencji popełnił jedno przestępstwo stypizowane w art. 191 § 1 kk w zb.
z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Zwięźle o powodach zmiany

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie dotyczącym J. F. jest konsekwencją okoliczności oraz argumentów przedstawionych powyżej.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

I.

Zaliczenie okresu tymczasowego aresztowania J. F. na poczet wymierzonej mu kary 3 lat pozbawienia wolności.

III.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie wynagrodzenia z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej J. F. z urzędu w postępowaniu odwoławczym zapadło
na podstawie § 2, § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 2 pkt 5 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2019.18 j.t.).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

O wydatkach należnych od oskarżonych a związanych z postępowaniem odwoławczym, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 633 kpk i art. 636 § 1 kpk,
a o opłacie należnej za to postępowanie od M. K. w kwocie
580 złotych, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 i art. 8 ustawy z dnia
23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych
(Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223), przy czym z uwagi na błędnie ustaloną przez Sąd Okręgowy opłatę za postępowanie przeprowadzone przed tym Sądem, Sąd Apelacyjny do kwoty 580 złotych, będącej kwotą właściwie wyliczoną, podwyższył opłatę należną od M. K. za postępowanie pierwszoinstancyjne. Natomiast o opłacie należnej od J. F. za obie instancje, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 i art. 10
ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych
(Dz. U.
z 1983 r. Nr 49, poz. 223)

7.  PODPIS

SSO (del.) Dorota Mazurek SSA Piotr Brodniak SSA Stanisław Kucharczyk

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego J. F..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia wyrażonego w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia
14 marca 2019 r. a dotyczącego J. F..

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego M. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia wyrażonego w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 14 marca 2019 r. a dotyczącego M. K..

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana