Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Protokolant – st. sekr. sądowy Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w B.

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

z udziałem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C.

o ograniczenie prawa wglądu

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 4 grudnia 2017 roku NR (...)

postanawia:

1.  uchylić zaskarżone postanowienie:

a)  w punktach I-IV w zakresie, w jakim ograniczono prawo wglądu do odpowiedzi na pytania nr 1-5, udzielone na wezwanie Prezesa UOKiK z 28 lutego 2017 r. (k. 240), z 2 marca 2017 r. (k. 249), z 2 marca 2017 r. (k. 245) i z 27 kwietnia 2017 r. (k. 618), tj. w zakresie informacji o:

- prowadzeniu produkcji lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła,

- akcjonariuszach/udziałowcach posiadających więcej niż 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy/zgromadzeniu wspólników,

- przynależności do grupy kapitałowej oraz nazwie i adresie przedsiębiorcy stojącego na jej czele,

- lokalizacji wytwórni pasz przemysłowych na terenie Polski oraz rodzaju produkowanej w nich paszy, z wyłączeniem informacji o dacie rozpoczęcia produkcji;

b)  w punktach V i VII w zakresie, w jakim ograniczono prawo wglądu do informacji o:

- prowadzeniu produkcji lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła,

- akcjonariuszach/udziałowcach posiadających więcej niż 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy/zgromadzeniu wspólników,

- przynależności do grupy kapitałowej oraz nazwie i adresie przedsiębiorcy stojącego na jej czele,

- lokalizacji wytwórni pasz przemysłowych na terenie Polski oraz rodzaju produkowanej w nich paszy, z wyłączeniem informacji o dacie rozpoczęcia produkcji;

c)  w punkcie VI podpunkt 1 w zakresie treści wezwania Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 17 lipca 2017 roku (k.857);

d)  w punktach VIII i IX w zakresie ograniczenia dostępu do listy podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz listy podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła, zamieszczonych w załącznikach do pism Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 7 marca 2017 r. z wyłączeniem danych dotyczących wielkości i wartości sprzedaży podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła i mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła (k.349-351) oraz Inspekcji Weterynaryjnej – Głównego Lekarza Weterynarii z 10 kwietnia 2017 r. (k.590-594);

2.  zasądzić od Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na rzecz (...) spółki akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 1 237,00 zł (jeden tysiąc dwieście trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII Amz 20/18

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 4 grudnia 2017 r. nr (...) Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej Prezes UOKiK, pozwany) na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (dalej u.o.k.i.k) ograniczył z urzędu (...) spółce akcyjnej z siedzibą w B. (dalej (...), powód) oraz (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej zainteresowany) prawo wglądu do materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania antymonopolowego - wszczętego postanowieniem (...) z 23 grudnia 2016 r. w związku z podejrzeniem zawarcia przez (...) spółkę akcyjną z siedzibą w B. oraz (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. porozumienia ograniczającego konkurencję na krajowym rynku sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła polegającego na podziale tego rynku, co może stanowić naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, zawartego w następujących pismach:

I.  Odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 27 lutego 2017 r. (k. 240):

1)  (...) S.A. z siedzibą w C. z 6 marca 2017 r. (k. 257-258);

2)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z 6 marca 2017 r. (k. 341-342);

3)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. z 9 marca 2017 r. (k. 343-344);

4)  FIRMA (...)” sp. z o.o. z siedzibą w T.z 10 marca 2017 r. (k. 345-346);

5)  Wytwórni (...) z 13 marca 2017 r. (k.395-396);

6)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z 9 marca 2017 r. (k. 397-398);

7)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z 14 marca 2017r. (k. 399-401);

8)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. z 14 marca 2017 r. (k. 402-403);

9)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z 17 marca 2017r. (k. 414-415);

10)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. z 15 marca 2017 r. (k. 416-417);

11)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z 17 marca 2017 r. (k. 418-424);

12)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. z 17 marca 2017 r. (k. 425-426);

13)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z 20 marca 2017r. (k. 427-437);

14)  WYTWÓRNIA (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z 16 marca 2017 r. (k. 438-443);

15)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. z 23 marca 2017 r. (k. 444-445);

16)  (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w P. z 22 marca 2017r. (k. 466-475);

17)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w C. z 15 marca 2017 r. (k. 476-479);

18)  (...)” sp. j. z siedzibą w B. z 22 marca 2017 r. (k. 484-493);

19)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 23 marca 2017 r. (k. 494-501);

20)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w R. z dnia 27 marca 2017 r. (k. 503-512);

21)  (...) S.A. z siedzibą w O. z dnia 24 marca 2017 r. (k. 513-524);

22)  (...) sp. z o.o. z dnia 25 marca 2017 r. (k. 525-526)

23)  (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Ł. z dnia 24 marca 2017 r. (k. 532-536);

24)  GRUPA (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z dnia 27 marca 2017 r. (k. 537-545);

25)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 24 marca 2017 r. (k. 545-551);

26)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 27 marca 2017 r. (k. 553-569);

27)  (...) S.A. z siedzibą w G.-D. z dnia 30 marca 2017 r. (k. 570-576);

28)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 12 kwietnia 2017 r. (k. 577-582);

29)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia 5 kwietnia 2017 r. (k. 583-588);

30)  WYTWÓRNIA (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z dnia 23 marca 2017 r. (k. 595-604);

31)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w M. z dnia 24 kwietnia 2017 r. (k. 605-617);

32)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ż. z dnia 18 kwietnia 2017 r. (k. 623-631);

33)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. z dnia 26 maja 2017 r. (data nadania pisma) (k. 684-698);

34)  ZAKŁAD PRODUKCYJNY (...) sp. j. z siedzibą w T. Kościelnej z dnia 1 czerwca 2017 r. (k. 690-691);

35)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 29 czerwca 2017 r. (k. 770-788);

36)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. z dnia 17 lipca 2017 r. (k. 798-802).

II.  Odpowiedź na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 2 marca 2017 r. (k. 249) – pisma A. T. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...) w D. z dnia 27 marca 2017 r. (data doręczenia pisma do Delegatury UOKiK w B.) (k. 480-483);

III.  Odpowiedź na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 2 marca 2017 r. (k. 245) - pismo S. S. oraz M. S. prowadzących działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej o nazwie (...) s.c. w K. z 22 marca 2017 r. (k. 527-531);

IV.  Odpowiedzi na wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 27 kwietnia 2017 r. (k. 618):

1)  I. T. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) w P. z 18 maja 2017 r. (data wpływu pisma do Delegatury UOKiK w B.) (k. 644-652);

2)  (...) S.A. z siedzibą w D. z 15 maja 2017 r. (k.653-659)

3)  P. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w P. z 25 maja 2017 r. (k. 660-670);

4)  (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. z 24 maja 2017 r. (k. 674-683);

5)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. z 26 czerwca 2017 r. (k. 701-706 );

V.  (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w G. z 2 listopada 2017 r. (k. 819-831);

VI.  Pisma zaliczone w poczet materiału dowodowego na podstawie postanowienia Prezesa UOKiK nr (...) z dnia 9 listopada 2017 r.:

1)  Wezwanie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 17 lipca 2017 r. (k. 857),

2)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w M. z dnia 8 sierpnia 2017 r. (k. 861-865),

3)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w G.-D. z dnia 9 sierpnia 2017 r. (k. 866-871),

4)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w T. z dnia 7 sierpnia 2017 r. (k. 872-876),

5)  Pismo (...) Spółdzielni (...) w Ł. z siedzibą w Ł. z dnia 11 sierpnia 2017 r. (k. 877-881),

6)  (...) sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w D. z dnia 11 sierpnia 2017 r. (k. 882-890),

7)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w M. z dnia 14 sierpnia 2017 r. (k. 891-909),

8)  Pismo E. z siedzibą w K. z dnia 16 sierpnia 2017 r. (k.910-913),

9)  Pismo A. Hurtownia (...) sp. j. z siedzibą w P. z dnia 10 sierpnia 2017 r. (k. 914-920),

10)  (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. z dnia 14 sierpnia 2017 r. (k. 921-926);

VII. (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ż. z dnia 10 sierpnia 2017 r. - data wpływu 13 listopada 2017 r. (k. 936-941)

- w zakresie informacji o:

prowadzeniu produkcji lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych, akcjonariuszach/udziałowcach posiadających więcej niż 10 % głosów na w.z.a./z.w., przynależności do grupy kapitałowej, lokalizacji wytwórni pasz przemysłowych oraz podania rodzaju produkowanej w nich paszy, sprowadzania od kontrahentów spoza Polski preparatów mlekozastępczych dla bydła w celu ich sprzedaży do odbiorców w Polsce, nazw własnych sprzedawanych preparatów mlekozastępczych dla bydła i mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, wielkości (w tonach) i wartości (w tys. zł) produkcji i sprzedaży na terytorium Polski pasz dla zwierząt odrębnie w 2015 r. i 2016 r., wielkości (w tonach) i wartości (w tys. zł) realizowanego przez dany podmiot eksportu i importu pasz dla zwierząt odrębnie w 2015 r. i 2016 r., największych konkurentach w zakresie sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła w kraju, prowadzeniu sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła nie pod swoją marką, tj. do odbiorców, którzy następnie wprowadzają te produkty na rynek pod swoim znakiem towarowym, nabywaniu od innych przedsiębiorców preparatów mlekozastępczych dla bydła, które następnie podmiot wprowadza na rynek pod swoją marką (znakiem towarowym), charakterystyce produkcji preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz pasz pełnoporcjowych/mieszanek paszowych, charakterystyce systemów dystrybucji preparatów mlekozastępczych dla bydła, prowadzeniu sprzedaży produktów paszowych również do odbiorców zagranicznych, wymogów do wprowadzania do obrotu preparatów mlekozastępczych dla bydła, opinii dot. wymogów do wprowadzania do obrotu preparatów mlekozastępczych dla bydła w innych krajach oraz dostrzeganych problemach w zakresie funkcjonowania konkurencji na rynkach związanych z produkcją i sprzedażą preparatów mlekozastępczych dla bydła (dot. pkt I-VII niniejszego postanowienia);

VIII. Załączniki do pisma Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 7 marca 2017 r. w zakresie danych tabelarycznych dotyczących wielkości i wartości sprzedaży podmiotów monitorowanych w ramach (...) (k.349-351);

IX. Załączniki 1 i 2 do pisma Inspekcji Weterynaryjnej - Głównego Lekarza Weterynarii - w zakresie informacji o podmiotach produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz podmiotach produkujących mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła z dnia 10 kwietnia 2017 r. (k. 590-594).

Zażalenie na to postanowienie wniosła (...) spółka akcyjna z siedzibą w B., zaskarżając to orzeczenie w części, tj.:

• od punktu I do punktu VII w zakresie, w jakim ograniczony został dostęp do odpowiedzi na pytania nr 1-5 zamieszczone w Wezwaniach Prezesa UOKiK: z 27 lutego 2017 (k. 240), z dnia 2 marca 2017 r. (k. 249), z dnia 2 marca 2017 (k. 245), z dnia 27 kwietnia (k. 618), z dnia 17 lipca 2017 (k. 857) oraz w pismach: (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. z 2 listopada 2017 r. (k.819-831), (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ż. z dnia 10 sierpnia 2017 r. (k.936-941);

• w punkcie VI w zakresie, w jakim ograniczony został dostęp Wezwania Prezesa UOKiK z dnia 17 lipca 2017 r. (k. 857),

• w punktach VIII i IX w zakresie, w jakim ograniczony został dostęp do listy podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz listy podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła zamieszczonych w załącznikach do pism: Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 marca 2017 r. (punkt VIII Postanowienia) oraz Inspekcji Weterynaryjnej - Głównego Lekarza Weterynarii z dnia 10 kwietnia 2017 r. (punkt IX Postanowienia).

W związku z powyższym powód podniósł zarzuty naruszenia:

I. art. 69 ust. 1 u.o.k.i.k w związku z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. Nr 47, poz. 211), tj. z dnia 26 czerwca2003 r. (Dz.U. Nr 153, poz. 1503) poprzez ograniczenie prawa wglądu do całych odpowiedzi na ankiety, a więc zarówno do informacji niestanowiących tajemnicy przedsiębiorstwa jak w odniesieniu do informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa ankietowanych;

II. art. 69 ust. 1 u.o.k.i.k w związku z art. 124 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz.U. Nr 30, poz.168) kodeks postępowania administracyjnego, tj. z dnia 8 czerwca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz.1257) w związku z art. 8 kpa w związku z art. 83 u.o.k.i.k, z uwagi na:

a. ograniczenie dostępu do wyników całych ankiet, a więc przekroczenia niezbędnego zakresu przepisu,

b. brak wyszczególnienia, które z informacji z ankiet objęte są ograniczeniem prawa wglądu, oraz

c. zróżnicowane potraktowanie tożsamych informacji przedstawionych przez Strony jako tajemnicy przedsiębiorstwa;

III. art. 69 ust. 5 u.o.k.i.k. w zw. z art. 9 kpa w zw. z art. 83 u.o.k.i.k, poprzez ograniczenie prawa wglądu do wezwania Prezesa UOKiK z dnia 17 lipca 2017 roku (k.857) włączonego do materiału dowodowego na podstawie postanowienia Prezesa UOKiK n (...) z dnia 9 listopada 2017 roku i niewskazania w zaskarżonym postanowieniu wersji jawnej Wezwania;

IV. art. 73 § 1 kpa w związku z art. 10 kpa w związku z art. 83 u.o.k.i.k w związku z art. 69 ust. 1 u.o.k.i.k w związku z art. 6 Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka (dalej: (...)) (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284) poprzez nadmierne ograniczenie prawa wglądu do akt postępowania, które wpływa na prawo do obrony Spółki w postępowaniu antymonopolowym.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powód wniósł o:

1. uchylenie postanowienia w części tj.

a. punktów I - VI w zakresie ograniczenia prawa wglądu do odpowiedzi na pytania 1-5,

b. punktu VI - w zakresie ograniczenia prawa wglądu do Wezwania Prezesa UOKiK z 17 lipca 2017 r.

c. punktów VIII,IX; albo

2. zmianę postanowienia w zaskarżonej części tj.

a. punktów I - VII w zakresie ograniczenia prawa wglądu do odpowiedzi na pytania 1-5,

b. punktu VI - w zakresie ograniczenia prawa wglądu do Wezwania Prezesa UOKiK z 17 lipca 2017 r.

c. punktów VIII, IX.

Prezes UOKiK wniósł o oddalenie zażalenia w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. nie zajął stanowiska w sprawie.

Na rozprawie 5 grudnia 2019 roku powód rozszerzył zakres zażalenia w części dotyczącej punktów od I do VII postanowienia, w zakresie w jakim Prezes UOKiK ograniczył prawo wglądu do odpowiedzi na pytanie 19 (e-protokół k. 107).

Pozwany wniósł o oddalanie wniosku o rozszerzenie zakresu zażalenia jako spóźnionego (e-protokół k. 107 verte).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem nr (...) z 23 grudnia 2016 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął z urzędu postępowanie antymonopolowe w związku z podejrzeniem zawarcia przez (...) S.A. z siedzibą w B. oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. porozumienia ograniczającego konkurencję na krajowym rynku sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła polegającego na podziale tego rynku, co może stanowić naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów ( Postanowienie nr (...), k. 3-7 akt adm.).

W toku przedmiotowego postępowania Prezes UOKiK przeprowadził badanie rynku produkcji i sprzedaży preparatów mlekozastępczych. W ramach tych działań, 28 lutego 2017 r. oraz 2 marca 2017 r., wystosował do 42 podmiotów wezwania, zawierające 19 pytań dotyczących ich działalności w zakresie produkcji lub obrotu preparatami mlekozastępczymi, jak również samej struktury i funkcjonowania obu rynków ( Wezwanie w toku postępowania antymonopolowego, k. 240-244 oraz 245-251 akt adm.).

Pismem z 22 lutego 2017 r. Prezes UOKiK wystąpił do Głównego Inspektoratu Weterynarii o udzielenie informacji w zakresie wymogów formalnoprawnych, których spełnienie jest konieczne dla prowadzenia działalności w zakresie produkcji i sprzedaży pasz, w tym preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła na terenie Rzeczypospolitej Polskiej ( pismo, k. 206-207 akt adm.).

W odpowiedzi na to zapytanie, w piśmie z 10 kwietnia 2017 r. Główny Lekarz Weterynarii wskazał, że zgodnie z danymi przesłanymi przez Wojewódzkich Lekarzy Weterynarii na terenie kraju funkcjonuje 18 podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz 81 podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe, zaś zgodnie z rejestrem podmiotów paszowych ( (...)) około 8 tys. podmiotów zajmuje się obrotem paszami, co oznacza, że potencjalnie mogą one wprowadzać na rynek preparaty mlekozastępcze i/lub mieszanki mineralno-witaminowe. Do przedmiotowego pisma załączono listę podmiotów produkujących preparaty mlekozastępcze dla bydła oraz listę podmiotów produkujących mieszanki mineralno-witaminowe dla bydła ( pismo, k. 495-499 akt admin.).

Pismem z 23 lutego 2017 r. Prezes UOKiK wystąpił do Departamentu Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z pytaniem o dane rynkowe dotyczące wielkości i wartości krajowej produkcji i sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, a także o listę podmiotów produkujących i sprzedających wymienione produkty na terenie Rzeczypospolitej Polskiej wraz z ich udziałami w rynku ( pismo, k. 212-213 akt adm.).

W odpowiedzi udzielonej w piśmie z 7 marca 2017 r. Ministerstwo wskazało, że przekazuje informacje dotyczące rynku preparatów mlekozastępczych i mieszanek mineralnych dla bydła, opracowane na podstawie wyników badań rynkowych prowadzonych przez Ministerstwo w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej (ZSRIR). Do pisma załączono zestawienia tabelaryczne dotyczące wielkości i wartości sprzedaży podmiotów monitorowanych w ramach ZSRIR ( pismo, k. 347-351 akt adm.).

Ankiety w ramach badania rynku, prowadzonego przez Prezesa UOKiK, zostały rozesłane także do podmiotów, o których Prezes UOKiK dowiedział się na podstawie danych uzyskanych od wymienionych wyżej organów ( pismo k. 619 akt adm.).

Do materiału dowodowego dołączono również odpowiedzi na wezwania udzielone w toku postępowania antymonopolowego o sygn. akt RBG-410-501/16/BS/JM przez 9 podmiotów wcześniej objętych ankietą (Postanowienie k.854-856 akt adm.).

Dodatkowo, pismem z 11 października 2017 r. organ antymonopolowy wezwał do uzupełnienia ankiety P., (...) oraz E. tj. stronę równolegle prowadzonego postępowania antymonopolowego o sygn. akt (...) ( Wezwanie w toku postępowania antymonopolowego, k. 804-815 akt admin.).

4 grudnia 2017 roku Prezes UOKiK wydał zaskarżone postanowienie.

Powyżej opisany stan faktyczny nie był między stronami sporny i został ustalony przez Sąd w oparciu dokumenty zgromadzone w toku postępowania administracyjnego, których wiarygodność i moc dowodowa nie budziła zastrzeżeń Sądu i nie była kwestionowana przez strony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie podlegało uwzględnieniu w całości.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w postępowaniu administracyjnym obowiązuje zasada jawności akt sprawy, którą ustanawia art. 73 k.p.a. Ponadto stronom przysługuje prawo do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, określone w art. 10 k.p.a., z którego również wynika prawo dostępu do tych dowodów i materiałów. Powyższe uprawnienia strony nie mają jednak charakteru bezwzględnego. Ustawodawca przewidział bowiem wyjątki od tej ogólnej zasady, do których należy m.in. uprawnienie Prezesa UOKIK określone w art. 69 ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Na podstawie art. 69 ust. 1 u.o.k.i.k. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, na wniosek lub z urzędu, może, w drodze postanowienia, w niezbędnym zakresie ograniczyć prawo wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt sprawy, jeżeli udostępnienie tego materiału groziłoby ujawnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa, jak również innych tajemnic podlegających ochronie na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 4 pkt 17 u.o.k.i.k. tajemnicę przedsiębiorstwa należy rozpatrywać w świetle przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm., u.z.n.k.)

Tajemnica przedsiębiorstwa została zdefiniowana w art. 11 ust. 4 u.z.n.k. Stosownie do treści tego przepisu przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Informację objętą tajemnicą przedsiębiorstwa stanowią zatem takie dane, które spełniają łącznie następujące warunki:

1)  są to dane o charakterze technicznym, technologicznym, organizacyjnym przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą,

2)  nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej,

3)  przedsiębiorca w celu ich ochrony podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Ochronie na podstawie art. 11 ust. 4 u.z.n.k. podlegają więc – przykładowo - informacje o charakterze technicznym, technologicznym (np. metoda, technologia produkcji), dotyczące organizacji przedsiębiorstwa (struktura podmiotu, przepływ dokumentów, sposób kalkulacji cen, zabezpieczenia danych etc.), związane z planami produkcji/zbytu, dane obrazujące wielkość produkcji i sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu - przy czym katalog tych informacji nie jest zamknięty. Aktualne pozostaje stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w uzasadnieniu wyroku z 22 kwietnia 1938 r. (sygn. akt III K 2496/37, LEX nr 356451), zgodnie z którym „wiadomość chroniona musi być tajemnicą, tj. wiadomością nieznaną ogółowi lub osobom, które ze względu na swój zawód są zainteresowane w posiadaniu takiej wiadomości. Przestaje być tajemnicą, jeżeli każdy konkurent może się o niej dowiedzieć drogą zwykłą i dozwoloną (np. z opisu w pismach fachowych, z wystawienia towaru na widok publiczny, gdzie każdy fachowiec może poznać metodę produkcji itp.)”.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu Okręgowego, nie wszystkie informacje objęte zaskarżonym postanowieniem o ograniczeniu powodowi i zainteresowanemu prawa wglądu do materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania antymonopolowego, spełniają przesłanki pozwalające na uznanie je za tajemnicę przedsiębiorstwa.

Przede wszystkim, nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa fakt wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej w zakresie produkcji oraz sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła. Informacja na ten temat nie ma bowiem waloru informacji poufnej, gdyż można ją uzyskać chociażby na stronach internetowych producentów lub sprzedawców tych produktów, czy w ogólnie dostępnych punktach sprzedaży. Istnieje także prawny obowiązek oznaczenia na opakowaniach przedmiotowych produktów ich producenta, poprzez wskazanie weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (tzw. kod alfa), który zamieszczany jest w publicznym, jawnym rejestrze podmiotów paszowych ( (...)), dostępnym na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii.

Nietrafne jest przy tym twierdzenie pozwanego, jakoby materiał dowodowy zgromadzony w sprawie potwierdzał, że wiedza o podmiotach wykonujących wskazaną działalność gospodarczą nie jest powszechnie znana nawet pracownikom stron postępowania. Przeczą temu zeznania świadka K. M., złożone w toku rozprawy administracyjnej przeprowadzonej przez Prezesa UOKiK w postępowaniu antymonopolowym (k. 760 akt adm.), wyjaśnienia/oświadczenia A. M. w toku przeszukania przeprowadzonego u powodowej Spółki 18 kwietnia 2016 r. (k. 49 akt adm.). Ponadto, sposób ustalenia kodu alfa poszczególnych producentów, wskazuje na brak większych problemów w tym zakresie nie tylko dla osób związanych z daną branżą, lecz także dla osób spoza niej (str. 5-7 zażalenia). Każdy konkurent może zatem ustalić drogą zwykłą i dozwoloną producenta preparatów mlekozastępczych dla bydła.

Wymowny przykład braku poufności analizowanych danych stanowi również Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30 listopada 2005 roku w sprawę wykazu podmiotów zajmujących się wytwarzaniem lub obrotem środkami żywienia zwierząt.

Reasumując, pozbawione podstaw prawnych było utajnienie wobec powoda i zainteresowanego informacji o podmiotach prowadzących działalność w zakresie produkcji i/lub sprzedaży preparatów mlekozastępczych dla bydła (co dot. rozstrzygnięcia w punktach I-VII w zakresie, w jakim ograniczono prawo wglądu do odpowiedzi na pytanie nr 1 oraz w punkcie VIII i IX zaskarżonego postanowienia). Dodatkowo, odnośnie do list przedsiębiorców przedstawionych przez Departament Rynków Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównego Lekarza Weterynarii, należy zgodzić się z powodem co do tego, że fakt przedstawienia niepoufnych informacji o producentach i sprzedawcach w sposób zredagowany nie powoduje, iż dane te nabywają przez to charakteru tajemnicy przedsiębiorstwa. Sporządzone przez organ administracji publicznej zestawienie jawnych informacji, dotyczących nazwy, pod którą na rynku działa określony przedsiębiorca oraz zakresu wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa. Natomiast powoływanie się przez pozwanego na zastrzeżenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o konieczności ochrony danych osobowych przedsiębiorców, objętych badaniami rynkowymi prowadzonymi przez Ministerstwo w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej (ZSRIR), jest nieadekwatne do okoliczności niniejszej sprawy. Według ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej (art. 6 ust. 1). W rozpatrywanej sprawie nie chodzi zaś o ujawnienie tego typu danych, lecz o informacje dotyczące działalności gospodarczej wykonywanej przez przedsiębiorców.

Nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa również informacja o akcjonariuszach/udziałowcach posiadających więcej niż 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy/zgromadzeniu wspólników oraz informacja o przynależności określonego przedsiębiorcy do grupy kapitałowej oraz o nazwie i adresie przedsiębiorcy stojącego na jej czele (dot. odpowiedzi na pytanie 2 i 3 ankiety przeprowadzonej przez Prezesa UOKiK). Wskazane dane są bowiem jawne i można jest ustalić na podstawie informacji zawartych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego oraz w oparciu o sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej.

Podobnie nie mają charakteru informacji poufnej dane o lokalizacji wytwórni pasz na ternie Polski oraz rodzaju produkowanej w niej paszy (dot. pyt. 4 ankiety). Obiekty te mogą zostać zidentyfikowane na podstawie jawnego rejestru podmiotów paszowych, a rodzaj produkowanej paszy, jak już wskazano, można ustalić za pomocą kodu alfa znajdującego się na opakowaniu produktu.

Odnośnie ograniczenia prawa wglądu do strony 1 i 2 wezwania Prezesa UOKiK z 17 lipca 2017 roku skierowanego do podmiotów prowadzących lub mogących prowadzić produkcję lub sprzedaż preparatów mlekozastępczych dla bydła oraz produkcję lub sprzedaż mieszanek mineralno-witaminowych dla bydła, to w tym zakresie Sąd także nie znalazł podstaw faktycznych i prawnych do uznania treści wezwania za tajemnicę przedsiębiorstwa. Analiza utajnionej części wezwania prowadzi do wniosku, że nie ma tam żadnych informacji poufnych dotyczących konkretnego lub konkretnych przedsiębiorców, trudno za takie uznać same pytania, w przeciwieństwie do udzielonych na nie odpowiedzi. Z lektury tychże pytań konkurent przedsiębiorcy nie uzyska żadnych informacji mających znaczenie gospodarcze.

Mając na uwadze powyższe argumenty, Sąd uznał, ze w sprawie nie zaistniały przesłanki do ograniczenia stronom prawa wglądu do materiału dowodowego zgromadzonego przez pozwanego w postępowaniu antymonopolowym w zakresie zakwestionowanym przez powoda. Dlatego też, na podstawie art. 479 ^31a § 1 i § 3 k.p.c. w związku z art. 479 ³² § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżone postanowienie.

Odnośnie rozszerzenia zakresu zaskarżenia przez pełnomocnika powoda na rozprawie 5 grudnia 2019 roku, to Sąd uznał, że było ono niedopuszczalne. Zgodnie z przepisem art. 479 ²⁸ § 3 k.p.c. w zw. z art. 479 ³² § 2 k.p.c. Zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu powinno czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego postanowienia, przytoczenie zarzutów, zwięzłe ich uzasadnienie, wskazanie dowodów, a także zawierać wniosek o uchylenie lub zmianę postanowienia w całości lub w części.

Zasadnicze znaczenie dla możliwości ewentualnego „rozszerzenia” zakresu odwołania ma regulacja art. 479 ²⁸ § 1 i 2 k.p.c. dotycząca zarówno sposobu wniesienia odwołania (za pośrednictwem Prezesa URE) jak i terminu warunkującego jej wniesienie. Szczególny charakter tych przepisów wynika z ich usytuowania wśród przepisów normujących postępowanie odrębne. Regułą zaś jest przy tym, że w postępowaniu odrębnym stosuje się w pierwszej kolejności przepisy właściwe dla tego postępowania, a dopiero w razie braku specjalnych uregulowań - przepisy ogólne o procesie, jeżeli nie kolidują one z przepisami regulującymi postępowanie odrębne.

Skoro zaś powyższe przepisy w sposób odrębny od pozostałych przepisów procesowych, zakreślają powyższe obostrzenia warunkujące możliwość skutecznego wniesienia zażalenia uruchamiającego postępowanie sądowe, to „rozszerzenie” zażalenia jest w tym wypadku niedopuszczalne i koliduje z powyższymi regulacjami szczególnymi oraz charakterem postępowania odrębnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na uwzględnienie zażalenia w całości, pozwanego należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu. Na powyższe koszty składa się opłata od zażalenia w wysokości 500,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 z zm.) oraz 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.

SSO Anna Maria Kowalik