Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Z uwagi na złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku jedynie co do rozstrzygnięcia o karze przez obrońcę P. K. (1), Sąd na podstawie art. 424 § 3 kpk ograniczył zakres uzasadnienia do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku oraz wskazanych rozstrzygnięć dotyczących w/w oskarżonego.

P. K. (1) został oskarżony o to, że

I. w dniu 3 grudnia 2018 roku w godz. 15:50-16:10 w R.
ul. (...), woj. (...)- (...), wspólnie i w porozumieniu z M. D. oraz D. D. ze sklepu (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 3 szt. alkoholu J. D. 1,5 l; 27 szt. czekolady M.; 10 szt. bombonierki T. 500 g; 2 szt. alkoholu C. Regal 0,7 l; 1 szt. praliny z czekolady 84 g; 1 szt. ciastek korzennych na łączną sumę 1190,59 zł, czym działał na szkodę J. M. P., tj. o czyn z art. 278 § 1 kk;

II. w dniu 3 grudnia 2018 roku w W. ul. (...), woj. (...)- (...), wspólnie i w porozumieniu z M. D. oraz D. D. ze sklepu (...), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 2 szt. akumulatorowych szlifierek kątowych marki P. (...) na łączną sumę 888 zł, czym działał na szkodę L. Polska, tj. o czyn z art. 278 § 1 kk.

Oskarżony w toku postępowania przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Wyjaśnienia złożone przez niego w toku postepowania przygotowawczego nie budzą wątpliwości i w zasadzie korespondują z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym, w tym wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych.

Zachowanie się sprawcy przestępstwa stypizowanego w art. 278 § 1 kk polega na zaborze cudzej rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia. Przedmiotem wykonawczym kradzieży jest cudza rzecz ruchoma, czyli rzecz, którą sprawca nie ma prawa rozporządzać i którą to obejmuje we władanie wbrew woli jej właściciela lub innej uprawnionej osoby. Przedmiotem kradzieży nie mogą być natomiast dokumenty nieposiadające wartości majątkowej (sprzedażnej), jak na przykład: dyplomy, zaświadczenia, legitymacje, dowody tożsamości, formularze służbowe. (Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. IV)

Kradzież jest więc czynem, który z uwagi na zamiar sprawcy polega właśnie na trwałym pozbawieniu możliwości korzystania z własnej rzeczy przez pokrzywdzonego (O. Górniok, Glosa do uchw. SN z 23.4.1998 r., I KZP 1/98, s. 637). Natomiast nie ma tu znaczenia, czy sprawca zaboru na trwałe włączy do swego majątku przedmiot czynu, czy też w krótkim czasie po zaborze dokona zbycia rzeczy skradzionej (tak słusznie S. Łagodziński, Glosa do uchw. SN z 23.4.1998 r., I KZP 1/98, s. 105). Dokonanie zaboru poprzedza czynność związaną z wyjęciem rzeczy spod władania uprawnionej osoby.

Istota czynności wykonawczej kradzieży polega na zaborze, a więc na wejściu w posiadanie rzeczy, która do czasu czynu sprawcy była we władaniu innej, uprawnionej osoby. Innymi słowy, zabór to wyjęcie rzeczy spod władania osoby uprawnionej, bez jej zgody i bez żadnej podstawy prawnej, która mogłaby do takiego czynu uprawniać i objęcie jej we własne władanie przez sprawcę (wyr. SN z 18.12.1998 r., IV KKN 98/98, Prok. i Pr. – wkł. 1999, Nr 7–8, poz. 5; post. SN z 4.10.2012 r., III KK 285/12, L.). Zabór jest dokonany w chwili objęcia rzeczy w faktyczne władanie przez sprawcę, nie jest istotne to, czy sprawca zdołał następnie urzeczywistnić swój zamiar rozporządzania rzeczą, czy też nie (zob. wyr. SN z 21.1.1985 r., II KR 311/84, OSNPG 1985, Nr 8, poz. 110).

Z uwagi na treść przypisanego oskarżonemu czynu, koniecznym staje się omówienie pojęcia „współsprawstwa”, ujętego przez ustawodawcę w przepisie art. 18 § 1 kk. Współsprawstwo polega na tym, że dwie lub więcej osób, działając wspólnie i w porozumieniu realizuje czyn zabroniony, przy czym owo porozumienie musi nastąpić przed lub w trakcie tej realizacji, jego forma jest dowolna, a istotę wyczerpuje uzgodnienie popełnienia wspólnie przestępstwa.

Sąd przypisując oskarżonemu działanie w formie współsprawstwa miał na uwadze orzecznictwo Sądu Najwyższego, zgodnie z którym: „Współsprawstwo (art. 18 § 1 kk) - od strony przedmiotowej - nawet jeżeli nie musi polegać na realizacji znamion czasownikowych ujętych w opisie typu czynu zabronionego w części szczególnej Kodeksu karnego (lub przepisach karnych innych ustaw), w każdym przypadku wymaga, by sprawca podjął takie zachowanie, które na gruncie przyjętego porozumienia stanowiło konieczny lub bardzo istotny warunek realizacji przez innego współsprawcę znamion czynności wykonawczej ujętych w danym typie czynu zabronionego” oraz „(…) współsprawstwo nie może polegać wyłącznie na biernej obserwacji zachowań innej osoby, realizującej znamiona typu czynu zabronionego, choćby towarzyszyła temu świadomość karygodności tego zachowania, a nawet pełna jego akceptacja” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08.12.2011 r., II KK 162/11), „działania poszczególnych współsprawców muszą mieć istotny, dopełniający się charakter, wspólnej realizacji znamion konkretnego czynu, zgodnie z przyjętym podziałem ról, przy czym podział tych ról, oparty na porozumieniu, może nastąpić per facta concludentia. Dla przyjęcia współsprawstwa ważne jest, aby każdy ze wspólników utożsamiał się z działaniami pozostałych, traktując takie zachowanie jako swoje, nawet wówczas, gdy osobiście nie wykonywał żadnych czynności czasownikowych przestępstwa. Niezbędnym elementem współsprawstwa jest porozumienie. Wystarczy porozumienie osiągnięte w czasie wykonywania czynu. Ustawa nie wprowadza żadnych dodatkowych warunków dotyczących formy porozumienia. Może do niego dojść nawet w sposób dorozumiany” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 marca 2012 r., II AKa 73/12).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że oskarżonyP. K. (1) swoim zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa kradzieży. Bezsprzecznie w zakresie zarzucanych mu czynów, działał wspólnie i w porozumieniu z M. D. oraz D. D.. W dniu 3 grudnia 2018 roku w godz. 15:50-16:10 w R. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. oraz D. D. ze sklepu (...) dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 3 szt. alkoholu J. D. 1,5 l; 27 szt. czekolady M.; 10 szt. bombonierki T. 500 g; 2 szt. alkoholu C. Regal 0,7 l; 1 szt. praliny z czekolady 84 g; 1 szt. ciastek korzennych na łączną sumę 1190,59 zł, czym działał na szkodę (...) S.A. Tego samego dnia, w W. przy ul. (...), wspólnie i w porozumieniu z M. D. oraz D. D. ze sklepu (...), dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 2 szt. akumulatorowych szlifierek kątowych marki P. (...) na łączną sumę 888 zł, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. Spółka komandytowa. Oskarżony wchodził do sklepu, a następnie uciekał z zabranym w celu przywłaszczenia towarem. Zabór rzeczy ze sklepów dokonywany był przez oskarżonego w celu ich przywłaszczenia. Świadczą o tym jego wyjaśnienia, jak i wyjaśnienia pozostałych oskarżonych. M. D. i D. D. mieli umożliwiać mu opuszczanie sklepu poprzez otwieranie drzwi. Nadto zawozili P. K. (1) na miejsce i czekali na niego, by umożliwić mu ucieczkę. Nie ulega zatem wątpliwości, żeP. K. (1) zarzucanych mu czynów dopuścił się działając wspólnie i w porozumieniu z M. D. i D. D.. Do przyjęcia współsprawstwa nie jest bowiem konieczne, aby każdy ze współdziałających realizował wszystkie znamiona, lecz by prowadziła do tego suma ich zachowań.

Uwzględniając, że czyny powyższe zostały popełnione zanim zapadł pierwszy chociażby nieprawomocny wyrok, a nadto, że zostały popełnione w krótkich odstępach czasu (tego samego dnia), z wykorzystaniem takiej samej sposobności (kradzież towaru ze sklepów), Sąd uznał, że działanie oskarżonego stanowi ciąg przestępstw z art. 91 § 1 kk.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala w ocenie Sądu na przyjęcie, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanych mu czynów umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Bezsprzecznie P. K. (1) był świadomy, że dokonuje czynu zabronionego i miał zamiar przywłaszczenia rzeczy nienależących do niego.

W niniejszej sprawie nie zachodzą żadne okoliczności wyłączające bezprawność oraz winę, a zatem oskarżonemu można zasadnie można było przypisać sprawstwo w odniesieniu do dokonanych przez niego występków.

Sąd w zakresie opisów czynów dokonał pewnych modyfikacji. Odnośnie zarzutu opisanego w punkcie 1.I Sąd ustalił, że przestępstwo zostało popełnione na szkodę (...) S.A, zaś odnośnie zarzutu opisanego w punkcie 1.II - na szkodę (...) Sp. z o.o. Spółka komandytowa.

Sąd oskarżonego P. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu w pkt 1.I i 1.II aktu oskarżenia czynów, z tym ustaleniem, że czynu opisanego w pkt 1.I dopuścił się na szkodę (...) S.A., a czynu opisanego w pkt. 1.II na szkodę (...) Sp. z o.o. Spółka komandytowa oraz że czyny te stanowią ciąg przestępstw z art. 278 § 1 kk i za to, po zastosowaniu art. 37a kk i na podstawie art. 278 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i w zw. z art. 34 § 1 i § 1a pkt 1 kk i art. 35 § 1 kk wymierzył mu karę 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym;

Sąd ważąc wobec oskarżonego wymiar kary kierował się dyrektywami wskazanymi w treści przepisu art. 53 kk i miał na względzie stopień społecznej szkodliwości, bacząc przy tym by dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonego. Sąd miał także na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak też dyrektywy w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Przestępstwo określone w art. 278 § 1 kk zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Sąd miał jednak na uwadze treść art. 58 § 1 kk, w myśl którego jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, a przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, sąd orzeka karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary. Zgodnie zaś z art. 37a kk, jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę lub karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1 a pkt 1, 2 lub 4 kk.

Oceniając przedmiotową sprawę Sąd uznał, że nie ma wystarczających przesłanek do orzekania wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, bowiem cele przed nią stawiane w sposób pełny może spełnić kara łagodniejszego rodzaju – kara ograniczenia wolności. Orzeczenie kary grzywny byłoby w ocenie Sądu niecelowe z uwagi na sytuacje majątkową oskarżonego, który jest osobą bezrobotną. W ocenie Sądu, efektywnie wykonywana przez oskarżonego kara ograniczenia wolności w postaci prac na cele społeczne będzie miała dostateczny walor wychowawczy wobec niego. Kara ograniczenia wolności w sposób prawidłowy spełni swoje cele - zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, oddziaływując wychowawczo i zapobiegawczo na oskarżonego, w kierunku wykształcenia w nim krytycznej postawy do własnego czynu - jak i w zakresie prewencji ogólnej, działając odstraszająco na potencjalnych sprawców tego typu przestępstw. Określając czas trwania kary ograniczenia wolności, Sąd miał na uwadze zarówno stopień winy oskarżonego, jak również stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu. Sąd uznał, że kara w wymiarze 1 roku ograniczenia wolności pozwoli oskarżonemu w pełni zrozumieć naganność jego zachowania. Nadto Sąd w pkt. 2 wyroku na podstawie art. 34 § 3 kk w zw. z art. 72 § 1 pkt 4 kk zobowiązał oskarżonego P. K. (1) do wykonywania pracy zarobkowej.

Sąd miał na uwadze znaczny stopień winy oskarżonego. Oskarżony jest osobą dorosłą, nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości co do jego poczytalności, wobec czego w czasie czynu mógł w pełni rozpoznać jego znaczenie i pokierować swoim postępowaniem. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd wziął też pod uwagę dyrektywy określone w art. 115 § 2 kk. Stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego należy uznać za znaczny. W zakresie oceny stopnia społecznej szkodliwości popełnionego występku podstawowe znacznie miał rodzaj chronionego dobra prawnego, które oskarżony swym zachowaniem naruszył. Rodzajowym przedmiotem ochrony przestępstw uregulowanych w rozdziale XXXV Kodeksu karnego jest mienie, którym jest własność i inne prawa majątkowe (art. 44 Kodeksu cywilnego). Oskarżony przez swoje zachowanie wykazał się brakiem poszanowania cudzej własności. P. K. (1) zarzucanych mu czynów dopuścił się z premedytacją, w sposób zuchwały i z chęci łatwego zysku. Sąd miał na uwadze też wysokość wyrządzonej szkody, która nie była stosunkowo wysoka.

Jako okoliczność obciążającą Sąd uwzględnił jego uprzednią karalność – za przestępstwa przeciwko mieniu, w tym z art. 278 § 1 kk oraz działanie w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 kk. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności łagodzących.

Sąd na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary ograniczenia wolności zaliczył oskarżonemu P. K. (1) okres zatrzymania w dniu 03.12.2018 roku godz. 16.10 do dnia 04.12.2018 roku godz. 15.05, jako 1 dzień rzeczywistego pozbawienia wolności, przyjmując, że 1 dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 2 dniom kary ograniczenia wolności.

Sąd na podstawie art. 46 § 1 kk, w pkt. 7 wyroku, orzekł solidarnie od oskarżonych P. K. (1), M. D., D. D. obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. kwoty 403,97 zł. Kwota ta odpowiada wartości mienia stanowiącego przedmiot zaboru, która nie została dotąd uiszczona poczet pokrzywdzonej. Sąd uwzględnił także fakt działania przez P. K. (1) wspólnie i w porozumieniu z M. i D. D., co spowodowało obciążenie ich solidarnym obowiązkiem naprawienia szkody.

W pkt. 11 wyroku Sąd na postawie § 17 ust. 2 pkt 3 i § 4 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 r. (tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 18) zasądził od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie na rzecz adw. A. K. kwotę 420 złotych powiększoną o podatek VAT w stawce 23 % od tego wynagrodzenia tytułem wynagrodzenia za obronę wykonywaną z urzędu. W myśl art. § 17 ust. 2 pkt 3 w/w Rozporządzenia, opłaty za obronę wynoszą przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym lub przed wojskowym sądem garnizonowym - 420 zł, zgodnie zaś z § 4 pkt 3 opłatę podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług.

Sąd na podstawie art. 624 § 1 kpk, mając na uwadze sytuację majątkową oskarżonego, w pkt. 12 wyroku zwolniłP. K. (1) w całości od ponoszenia kosztów sądowych i kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.