Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 maja 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 15zq ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późno zm.) w związku z art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późno zm.) odmówił A. N. prawa do świadczenia postojowego. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w miesiącu lutym i marcu 2020 r wnioskodawca wykazał kwotę przychodu 0 zł, zatem nie nastąpił w marcu 2020 r spadek przychodów w stosunku do lutego 2020 roku o co najmniej 15%. W związku z powyższym, nie przysługuje prawo do świadczenia postojowego na podstawie wniosku z dnia 6 kwietnia 2020 r.

( decyzja k. 5 akt ZUS)

Od powyższej decyzji A. N. odwołał się do Sądu Okręgowego w Łodzi, zarzucając naruszenie art. 32 ust. 1 Konstytucji RP w związku z art. 15q ust. 4 pkt 1 ustawy z 2.03.2020 roku.

Ubezpieczony wskazał, że przedstawiona interpretacja organu rentowego stoi w sprzeczności z celem ustawy.

(odwołanie k. 3-5)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 7)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje

Wnioskodawca A. N. zamieszkuje na terytorium Polski i posiada obywatelstwo RP oraz od listopada 2019 roku prowadzi działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych i nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

(okoliczności bezsporne)

Wysokość przychodów wnioskodawcy z tytułu przedmiotowej działalności wniosła:

- w lutym 2020 r.- 0,00 zł;

- w marcu 2020 r. – 0,00 zł.

(okoliczność bezsporna, a nadto wniosek o świadczenie postojowe w aktach ZUS)

We wcześniejszych miesiącach wnioskodawca miał zlecenia oraz uzyskał przychody: w grudniu 2019 – 10203,70 złotych, zaś w styczniu 2020 – 998,69 złotych. Z tego tytułu wystawił swoim kontrahentom faktury.

(dowód: kopie faktur złożonych na rozprawie k 19 i 22-23)

Od dnia 20 marca 2020 r. w Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje stan epidemii w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 wywołującego chorobę (...) 19. Powyższy stan epidemii nie został zniesiony.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 6 kwietnia 2020 r. A. N. złożył wniosek o przyznanie świadczenia postojowego w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym (...) 19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

(wniosek w aktach ZUS)

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych
na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 15zq ust. 1 pkt 1 i ust. 2 i 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374), świadczenie postojowe przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. -Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych oraz jeżeli nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, chyba że podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Świadczenie postojowe przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3) cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (Ust. 2)

Świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia (...)19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. (Ust. 3)

Na podstawie art. 15zq ust. 4 pkt 1 ww. ustawy, osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jeżeli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc, zawiesiła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po dniu 31 stycznia 2020 r. (ust. 4 pkt. 2);

Ochrona zatrudnienia oraz zmniejszenie obciążeń i zachowanie płynności finansowej przedsiębiorców to główne zadania pakietu regulacji, które składają się na tarczę antykryzysową. Rozwiązania tam zawarte obejmują nie tylko przedsiębiorców zatrudniających pracowników, a więc zapewniających miejsca pracy, ale również osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą oraz wykonują pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Wśród rozwiązań, które mają zapobiegać skutkom epidemii (...)19 w Polsce, jest wsparcie realizowane przez ZUS w postaci wypłacania świadczeń postojowych.

Warunki, jakie musi spełnić osoba prowadząca działalność gospodarczą, gdy ubiega się o świadczenie postojowe to :

1) rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1.04.2020 r. i niezawieszenie tej działalności , a przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożony został wniosek o świadczenie postojowe, był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskano w miesiącu poprzedzającym,

2) rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej przed 1.04.2020 r. z jednoczesnym jej zawieszeniem po 31.1.2020 r.,

3) brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych,

4) zamieszkiwanie na terytorium Polski i posiadanie obywatelstwa RP lub posiadanie prawa czasowego lub stałego pobytu na terytorium RP.

(vide pomoc dla pracodawcy w s prawach pracowniczych w dobie kryzysu. Tarcza antykryzysowa, prawo pracy, RODO, ZUS, PIT 2020, wyd. 1 red. Łukasz Prasołek, opubl. Legalis)

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że ubezpieczony nie zawiesił prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, zaś jego wniosek o świadczenie postojowe wpłynął do organu rentowego w dniu 6 kwietnia 2020 r. W przedmiotowym wniosku został wskazany przychód za miesiące luty oraz marzec 2020 r., który w każdym z tych miesięcy wyniósł 0,00 zł.

Mając na uwadze fakt, iż podstawową regułą obowiązującą w demokratycznym państwie prawnym jest koncepcja racjonalnego ustawodawcy, a więc ustawodawcy, którego akty prawne uzupełniają się wzajemnie oraz nie wykluczają się, należy uznać, iż właściwą formą wykładni prawa w niniejszym wypadku nie będzie wykładnia literalna – ta bowiem prowadziłaby do sprzeczności, mając na uwadze brzmienie art. 15zq ustawy (...) lecz wykładnia funkcjonalna. Szczególnie pomocny charakter tejże wykładni, polega na ustalaniu znaczenia przepisu w oparciu o przesłanki, które decydują o funkcji danego przepisu. W toku tej wykładni należy odwołać się do celu, jaki ma spełnić przepis. Szczególnym rodzajem wykładni funkcjonalnej jest wykładnia celowościowa, odwołująca się do skutku, jaki zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy ma osiągnąć interpretowana norma.

W ocenie Sądu Okręgowego jednoznacznym zamiarem ustawodawcy było przyznanie pomocy publicznej (finansowej) dla osób prowadzących działalność gospodarczą. A skoro tak, to całkowicie nieracjonalnym byłoby pomijanie przedsiębiorców nieuzyskujących w ogóle przychodów w okresie pandemii. Odmowa przyznania świadczenia postojowego tylko dlatego, że wnioskodawca w lutym miał przychody na poziomie „0” i tłumaczenie, że skoro w marcu też miał przychody „0” to nie spadły one o 15 % - jest zdaniem Sądu Okręgowego całkowicie nie do przyjęcia.

Sąd nie może interpretować przepisu w sposób dosłowny, jeżeli treść przepisu prowadzi do kuriozalnych konkluzji.

Sąd zauważa, że przepisy tarczy antykryzysowej zostały skierowane do nie tylko do osób, które od dłuższego czasu są przedsiębiorcami, ale także do osób, które założyły działalność tuż przed 1 kwietnia 2020 roku. Osoba, która otworzyła działalność przed tą datą i na starcie była skazana na brak przychodów z powodu pandemii, w świetle dosłownego brzmienia ustawy nigdy nie nabyłaby prawa do świadczenia postojowego, bowiem od początku jej przychody równe byłyby zeru.

W rozpoznawanej sprawie nie bez znaczenia jest także okoliczność, że wnioskodawca uzyskiwał wcześniej przychody. Jak sam przyznał, działalność gospodarczą zaczął prowadzić dopiero w listopadzie 2019 roku, zaś w grudniu i styczniu uzyskał przychody, które wykazał przed Sądem fakturami. Oznacza to, że nie jest osobą, która chciała wykorzystać przepisy i uzyskać nienależne świadczenie, ale skorzystać z pomocy zaoferowanej przez państwo młodemu przedsiębiorcy. Brak przychodów w miesiącu lutym 2020 roku nie może przesądzić o tym, że wnioskodawca nie nabędzie prawa do świadczenia postojowego.

Przepis art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.

Podsumowując, zdaniem Sądu Okręgowego, interpretacja przepisu art. 15zq cytowanej ustawy, dokonana przez ZUS jest niedopuszczalna i naruszająca zasadę równego traktowania osób prowadzących działalność gospodarczą, dlatego Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 KPC zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do świadczenia postojowego.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. ZUS z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia apelacji, wypożyczając akta rentowe.