Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2019 r. w Golubiu-D. na rozprawie

sprawy z wniosku:

W. C.

z udziałem:

J. C. (1)

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I.  ustalić, iż w skład majątku wspólnego wnioskodawcy W. C. i uczestniczki J. C. (1) wchodzą tylko i wyłącznie:

1)  kwota 345.000,00 zł (trzysta czterdzieści pięć tysięcy złotych) uzyskana ze sprzedaży zabudowanej nieruchomości o powierzchni 0.1447 ha (tysiąc czterysta czterdzieści siedem metrów kwadratowych), położonej w miejscowości P., gm. G., dla której Sąd Rejonowy w Golubiu – Dobrzyniu prowadzi księgę wieczystą numer (...) wraz z zabudową i urządzeniami kuchni oraz żaluzjami, stanowiąca depozyt notarialny wciągnięty do księgi depozytowej notariusz A. B. pod numerem (...),

2)  samochód osobowy marki P. (...), numer rejestracyjny (...), nr VIN (...), o wartości 5.000,00 zł (pięć tysięcy złotych),

3)  samochód osobowy marki M. (...) C., numer rejestracyjny (...), nr VIN (...), o wartości 4.000,00 zł (cztery tysiące złotych),

4)  talerze, sztućce i naczynia o wartości 200,00 zł (dwieście złotych),

5)  meble w salonie o wartości 1.000,00 zł (tysiąc złotych),

6)  sofa o wartości 2.500,00 zł (dwa tysiące pięćset złotych),

7)  telewizor o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych),

8)  odkurzacz o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych),

9)  laptop o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych),

10)  garaż blaszany o wartości 400,00 zł (czterysta złotych),

11)  pralka o wartości 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych),

II.  dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, że:

1)  przyznać na wyłączną własność wnioskodawcy W. C. ruchomości opisane w punktach: I.2, I.3, I.7, I.8 i I.9 o łącznej wartości 9.150,00 zł (dziewięć tysięcy sto pięćdziesiąt złotych),

2)  przyznać na wyłączną własność uczestniczce J. C. (1) ruchomości opisane w punktach: I.4, I.5, I.6, I.10 i I.11 o łącznej wartości 4.150,00 zł (cztery tysiące sto pięćdziesiąt złotych),

III.  ustalić, iż wnioskodawca W. C. dokonał nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny w łącznej kwocie 54.391,00 zł (pięćdziesiąt cztery tysiące trzysta dziewięćdziesiąt jeden złotych),

IV.  ustalić, iż uczestniczka J. C. (1) dokonała nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny w łącznej kwocie 167.377,76 zł (sto sześćdziesiąt siedem tysięcy trzysta siedemdziesiąt siedem złotych siedemdziesiąt sześć groszy),

V.  przyznać na wyłączną własność wnioskodawcy W. C. kwotę 113.506,62 zł (sto trzynaście tysięcy pięćset sześć złotych sześćdziesiąt dwa grosze), należną do wypłaty z depozytu opisanego w punkcie I.1 postanowienia,

VI.  przyznać na wyłączną własność uczestniczki J. C. (1) kwotę 231.493,38 zł (dwieście trzydzieści jeden tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt trzy złote trzydzieści osiem groszy), należną do wypłaty z depozytu opisanego w punkcie I.1 postanowienia,

VII.  zasądzić od uczestniczki J. C. (1) na rzecz wnioskodawcy W. C. 435,16 zł (czterysta trzydzieści pięć złotych szesnaście groszy) tytułem zwrotu części kosztów postępowania,

VIII.  zwrócić wnioskodawcy W. C. ze Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Golubiu – Dobrzyniu kwotę 129,68 zł (sto dwadzieścia dziewięć złotych sześćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu nadpłaty zaliczki na opinię biegłego,

IX.  ustalić, że pozostałe poniesione przez wnioskodawcę i uczestniczkę koszty postępowania znoszą się wzajemnie.

sędzia

Krzysztof Rogalewicz

I Ns 55/17

UZASADNIENIE

Wnioskodawca W. C. wniósł o podział majątku wspólnego, przez ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą: nieruchomość o powierzchni 0.1447 ha zabudowana domem mieszkalnym położona w miejscowości P., samochód osobowy marki P. (...), samochód osobowy marki M. (...) C., szereg wymienionych we wniosku ruchomości stanowiących wyposażenie domu oraz dokonanie podziału przez przyznanie uczestniczce nieruchomości, podział ruchomości, a także dokonanie spłaty na jego rzecz (wniosek – k. 3-5). W toku postępowania wniósł o ustalenie, że dokonał nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny w łącznej kwocie 56.047,00 zł. Ponadto żądał od uczestniczki zapłaty kwoty 20.000 zł z uwagi na pozbawienie go możliwości mieszkania we wspólnym domu (pismo – k. 295-296).

Uczestniczka J. C. (1) wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą: nieruchomość położona w miejscowości P., samochody osobowe: P. (...) i M. (...), szereg wymienionych w odpowiedzi na wniosek ruchomości stanowiących wyposażenie domu oraz dokonanie podziału przez przyznanie uczestniczce nieruchomości, podział ruchomości, a także dokonanie spłaty na rzecz wnioskodawcy (odpowiedź na wniosek – k. 55-59). Dodatkowo wniosła ustalenie, że dokonała nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny w łącznej kwocie 167.864,81 zł (pismo – k. 221-224).

W toku postępowania wnioskodawca i uczestniczka sprzedali nieruchomość, a także ustalili, co do zasady, jakie ruchomości wchodzą w skład majątku wspólnego oraz ich wartość i sposób podziału.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W. C. i J. C. (1) zawarli związek małżeński 9 sierpnia 2008 roku. Łączyła ich wspólność ustawowa małżeńska. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód, bez orzekania o winie, wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 10 października 2016 roku w sprawie I C 1701/16. Ze związku urodziło się dwoje dzieci: A. C. (1) urodzona (...) i A. C. (2) urodzona (...). Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi sąd powierzył obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania dzieci przy matce. Wyrokiem z dnia 14 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu, w sprawie III RC 104/16, ustanowił z dniem 1 sierpnia 2016 roku między W. C. i J. C. (1) rozdzielność majątkową (odpis wyroku SO – k. 7-9, odpis wyroku SR – k. 10).

W. C. i J. C. (1) (wówczas C.) w trakcie trwania małżeństwa otrzymali od rodziców uczestniczki, w drodze darowizny, nieruchomość - działkę budowlaną o powierzchni tysiąc czterysta czterdzieści siedem metrów kwadratowych, położoną w miejscowości P., blisko G.–D.. Na nieruchomości tej pobudowali dom jednorodzinny o powierzchni 156,2 m ². W chwili zniesienia wspólności majątkowej dom nie był jeszcze w pełni ukończony, ale nadawał się do zamieszkania (operat szacunkowy – k. 11-25, odpis księgi wieczystej numer (...) – k. 28-34, opinia biegłej z dziedziny szacowania nieruchomości M. K. – k. 150-168).

W trakcie niniejszego postępowania, 22 lutego 2019 roku, W. C. i J. C. (1) sprzedali opisaną wyżej nieruchomość za kwotę 380.000 złotych. W cenie sprzedaży uwzględniono ponadto meble kuchenne w zabudowie wraz z płytą indukcyjną, zmywarką, kuchenką mikrofalową, piekarnikiem, okapem oraz żyrandole i żaluzje. Wnioskodawca i uczestniczka otrzymali bezpośrednio po 17.500 złotych. Natomiast kwota 345.000 złotych została przez nich złożona do depozytu notarialnego (umowa sprzedaży – k. 252-257, protokół z przyjęcia depozytu – k. 247-250, protokół przekazania – k. 342), celem rozdysponowania zgodnie z orzeczeniem sądu o podziale majątku.

Ponadto w skład majątku wspólnego wchodzą:

- samochód osobowy marki P. (...), o wartości 5.000 złotych,

- samochód osobowy marki M. (...), o wartości 4.000 złotych,

- talerze, sztućce i naczynia o wartości 200 złotych,

- meble w salonie o wartości 1.000 złotych,

- sofa o wartości 2.500 złotych,

- telewizor o wartości 50 złotych,

- odkurzacz o wartości 50 złotych,

- laptop o wartości 50 złotych,

- garaż blaszany o wartości 400 czterysta złotych,

- pralka o wartości 50 złotych.

Sąd dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że:

- przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy następujące ruchomości: samochód osobowy marki P. (...), samochód osobowy marki M. (...), telewizor, odkurzacz i laptop o łącznej wartości 9.150 złotych,

- przyznał na wyłączną własność uczestniczce pozostałe ruchomości o łącznej wartości 4.150 złotych.

W. C. i J. C. (1) zgodnie ustalili, iż powyższe ruchomości wchodzą w skład ich majątku wspólnego, a także ich wartość oraz sposób podziału (oświadczenia – k. 343-344, pismo – k. 295-296, pismo – k. 221-224).

W. C. oraz J. C. (1) dokonali szereg nakładów i wydatków ze swoich majątków osobistych na majątek wspólny.

W. C. otrzymał darowiznę na swoją rzecz od swojego ojca J. C. (2) w kwocie 53.000 złotych (zaświadczenia US w R. – k. 311 i 320, polecenie przelewu – k. 325). Ponadto wnioskodawca po ustanowieniu rozdzielności majątkowej zapłacił dwie faktury na łączną kwotę 1.391,43 złotych (faktury – k. 297-300). W. C. dokonał nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny w łącznej kwocie 54.391 złotych.

J. C. (1) otrzymała darowiznę na swoją rzecz od swojego ojca J. C. (3) w kwocie 70.000 złotych (zgłoszenie – k. 175-176). Ponadto uczestniczka poniosła następujące nakłady i wydatki ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny:

- spłata pożyczki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w kwocie 39.450 złotych,

- spłata kredytu w (...) Bank S.A. w kwocie 4.971,78 złotych,

- spłata kredytu w (...) Bank S.A. w kwocie 936 złotych,

- zapłata za inwentaryzację budynku w kwocie 615 złotych,

- zapłata za wykonywanie funkcji kierownika budowy w kwocie 492 złote,

- zapłata za wyrównanie terenu wokół budynku w kwocie 564 złote,

- opłata za depozyt notarialny w kwocie 659,28 złotych,

- zapłata za docieplenie ścian fundamentowych budynku mieszkalnego w łącznej kwocie 14.883,55 złote,

- zapłata za docieplenie ścian zewnętrznych budynku mieszkalnego w kwocie 34.805,95 złotych.

Pożyczka i kredyty zaciągnięte zostały w okresie trwania wspólności majątkowej, a w częściach wskazanych wyżej spłacone po jej ustaniu. Kolejne wydatki pozwoliły zakończyć budowę domu i uporządkowanie otoczenia oraz złożenia pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości w depozycie (zaświadczenie – k. 189, umowy kredytowe – k. 62-64, faktury – k. 190- 192, 245).

Ojciec uczestniczki, prowadzący własną firmę budowlaną, wykonał część prac w trakcie budowy związanych z dociepleniem ścian fundamentowych budynku, a w okresie późniejszym dociepleniem ścian zewnętrznych. J. C. (3) wstępnie sfinansował zakup potrzebnych materiałów, a pracownicy jego firmy wykonali prace na budowie. Następnie przedstawił kosztorys powykonawczy oraz faktury za materiały i wykonane roboty wskazując w fakturach uczestniczkę jako nabywcę. J. C. (1) przed zakończeniem postępowania dokonała spłaty zobowiązań na rzecz ojca (kosztorys powykonawczy – k. 231-234, dowód wpłaty za roboty budowlane – k. 226, dowód wpłaty za materiał – k. 225, faktura za docieplenie ścian zewnętrznych – k. 230, faktury – k. 235-244, potwierdzenia dokonania przelewów – k. 258-290, zeznania świadków: J. C. (3) – k. 129-130, B. C. – k. 128-129 i T. C. – k. 131-132).

J. C. (1) dokonała nakładów i wydatków z majątku osobistego na majątek wspólny w łącznej kwocie 167.377,76 złotych.

Z chwilą zawarcia małżeństwa, to jest 9 sierpnia 2008 roku, między W. C. a J. C. (1) powstała wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Do majątku wspólnego należą w szczególności: pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków oraz dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków - art. 31 § 1 i 2 pkty 1 i 2 Krio. W myśl treści art. 567 § 1 Kpc w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi. Zgodnie z treścią art. 43 § 1 Krio oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z dniem 1 sierpnia 2016 roku sąd ustanowił między W. C. i J. C. (1) rozdzielność majątkową, przy czym rozliczeniu podlegają także wydatki związane z rozliczeniem majątku wspólnego w okresie do wydania orzeczenia o podziale majątku.

Jak już wskazano wyżej W. C. i J. C. (1) zgodnie ustalili, iż w skład ich majątku wspólnego wchodzą powyżej wymienione ruchomości. Wnioskodawca domagał się także ustalenia, że w skład majątku wspólnego wchodziły jeszcze: lodówka o wartości 3.899 złotych i rower o wartości 1.039 złotych (pismo –k. 295-296, faktury – k. 301 i 302). Uczestniczka potwierdziła, że mieli rower, ale nie wie gdzie on jest, według niej ze względu na zużycie nie przedstawiałby żadnej wartości. Co do lodówki to stwierdziła, iż kupiła ją za pieniądze przekazane jej w drodze darowizny przez matkę. Była to darowizna wyłącznie dla niej, a lodówkę kupiła w kwietniu 2016 roku, na krótko przed rozwodem. Potwierdziła to świadek B. C. (jej zeznania – k. 128-129).

Sąd nie dokonał ustalenia, iż w skład ich majątku wspólnego wchodzą te przedmioty. Co do roweru, który zresztą w 2014 roku kosztował 835,01 złotych, to W. C. i J. C. (1) nie umieli nawet wskazać gdzie on się obecnie znajduje i w czyim jest władaniu, przy czym oboje zaprzeczali, że to oni go posiadają. Co do lodówki to sąd dał wiarę świadkowi B. C. oraz uczestniczce. Należy wskazać, że rodzice J. C. (1) wielokrotnie pomagali córce (a przy okazji także zięciowi) dając część pieniędzy na zakup mieszkania (które wnioskodawca i uczestniczka sprzedali finansując budowę domu), darując obojgu działkę budowlaną, przekazując kwotę 70.000 złotych. Darowanie pieniędzy z przeznaczeniem na zakup lodówki nie był niczym innym jak dalszą pomocą na rzecz córki.

Zasadniczym problemem spornym w niniejszej sprawie było ustalenie wielkości nakładów i wydatków jakich wnioskodawca i uczestniczka dokonali ze swoich majątków osobistych na majątek wspólny. Po udokumentowaniu dokonania darowizn przez obydwu ojców, szczególne rozbieżności budziły okoliczności, zakres prac i sposób rozliczenia J. C. (1) z J. C. (3) z tytułu prac wykonanych przez firmę ojca. W. C. kwestionował w zasadzie zarówno wykonanie tych prac przez firmę teścia, jak i dokonanie zapłaty przez byłą żonę.

Przede wszystkim stwierdzić trzeba, że prace te zostały wykonane. Wbrew twierdzeniom wnioskodawcy sąd dał wiarę uczestniczce, ale także zeznaniom świadków twierdzącym, że wykonała je firma ojca uczestniczki. Warto wskazać tutaj na zeznania T. C.. Brat wnioskodawcy stwierdził, iż „z tego co mi mówił brat, to C. ocieplał dom i fundamenty”. Uczestniczka przedstawiła też dokumenty potwierdzające dokonanie zapłaty (zeznania świadków: J. C. (3) – k. 129-130, B. C. – k. 128-129 i T. C. – k. 131-132 dowód wpłaty za roboty budowlane – k. 226, dowód wpłaty za materiał – k. 225, faktura za docieplenie ścian zewnętrznych – k. 230, faktury – k. 235-244, potwierdzenia dokonania przelewów – k. 258-290). Sąd dał też wiarę zeznaniom świadka J. C. (3) w zakresie dotyczącym jego zaangażowania w pomoc przy budowie. Jak zeznał ojciec uczestniczki w tym wypadku jego pomocą było samo czasowe skredytowanie wydatków i wykonanie prac bez widoków na zapłatę bezpośrednio po wykonaniu prac.

Sąd ustalił, iż w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki wchodzą tylko i wyłącznie:

- kwota 345.000 złotych, uzyskana ze sprzedaży zabudowanej nieruchomości położonej w miejscowości P., wraz z zabudową i urządzeniami kuchni oraz żaluzjami, stanowiąca depozyt notarialny,

- ruchomości o wartości 13.300 złotych,

o łącznej wartości 358.300 złotych.

Celem dokonania rozliczenia w pierwszej kolejności od wskazanej kwoty odjęto kwoty: 54.391,00 zł oraz 167.377,76 zł, to jest kwoty nakładów i wydatków z majątków osobistych na majątek wspólny. Tak uzyskaną kwotę 136.531,24 złotych podzielono na dwie równe części, stosownie do udziałów w majątku, co dało kwoty po 68.265,62 złotych. Od tych kwot odjęto poszczególne wartości ruchomości otrzymanych przez wnioskodawcę (9.150 złotych) i uczestniczkę (4.150 złotych), co dało odpowiednio 59.115,62 złotych w przypadku W. C. oraz 64.115,62 złotych w przypadku J. C. (1). Sumy tak wyliczonych kwot powiększonych o wartość dokonanych nakładów i wydatki stanowiły kwoty należne do wypłaty z depozytu notarialnego. W przypadku wnioskodawcy to kwota 113.506,62 złotych. W przypadku uczestniczki to kwota 231.493,38 złote.

Sąd nie uznał niektórych wniosków wnioskodawcy i uczestniczki co do zaliczenia niektórych wydatków jako mogących zasadnie podlegać rozliczeniu między byłymi małżonkami w niniejszej sprawie.

W przypadku W. C. dotyczy to wniosku o zaliczenie wydatków z tytułu opłaty OC od samochodów należących do majatku wspólnego. W przypadku J. C. (1) dotyczy to wniosku o zaliczenie wydatków z tytułu naprawy pieca c.o. oraz podatku od nieruchomości. Ponadto wnioskodawca żądał zapłaty przez uczestniczkę kwoty 20.000 zł z uwagi na pozbawienie go możliwości mieszkania we wspólnym domu.

Przede wszystkim stwierdzić należy, na podstawie oświadczeń stron, iż W. C. nie zamieszkiwał we wspólnym domu od czasu sprawy rozwodowej. Wnioskodawca miał natomiast w posiadaniu obydwa samochody, uczestniczka musiała kupić sobie inny samochód. Nie można zatem, zdaniem sądu, obciążać J. C. (1) kosztami eksploatacji wspólnych samochodów skoro żadnym z nich nie dysponowała. Podobnie nie można obciążać wnioskodawcy kosztami eksploatacyjnymi domu, skoro w nim nie zamieszkiwał. Natomiast rozliczenie z tytułu zamieszkiwania W. C. poza wspólym domem wykracza poza ramy orzekania o podziale majątku, zwłaszcza skoro nie wykazał on, aby było to wynikiem nieuprawnionego działania uczestniczki.

O kosztach postępowania sąd orzekł zgodnie z zasadą określoną w art. 520 § 1 Kpc przyjmując, iż każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, przy czym koszty sądowe ponoszone są w częściach równych. Wnioskodawca uiścił opłatę 1.000 złotych od wniosku. Dlatego sąd uznał za zasadne zasądzenie od uczestniczki na jego rzecz połowę tej kwoty, tytułem zwrotu tej części kosztów postępowania. Koszty opinii biegłego wnioskodawca i uczestnik opłacili wpłacając zaliczki. Rozliczając wzajemnie te koszty, biorąc pod uwagę wysokość kwot uiszczonych zaliczek, sąd zasądził od J. C. (1) na rzecz W. C. kwotę 435,16 złotych tytułem zwrotu części kosztów postępowania. Ponadto nakazał zwrócić wnioskodawcy ze Skarbu Państwa kwotę 129,68 złotych tytułem zwrotu nadpłaty zaliczki na opinię biegłego.

sędzia

Krzysztof Rogalewicz