Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 5 września 2019 roku powód M. P. wniósł o zasądzenie od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej w G. ul. (...) kwoty 8.837,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 czerwca 2019 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że 11 marca 2019 roku na skutek silnego wiatru na samochód powoda spadła pokrywa włazu na dach, co spowodowało uszkodzenie pokrywy silnika i przedniej szyby.

W odpowiedzi na pozew pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa w G. ul. (...) wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że zdarzenie z 11 marca 2019 roku miało cechy siły wyższej.

Zawiadomiona o toczącym się postępowaniu (...) Spółka Akcyjna w Ł. nie zgłosiła swojego udziału w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 marca 2019 roku na terenie zarządzanym przez Spółdzielnię Mieszkaniową w G. ul. (...) doszło do uszkodzenia pojazdu mechanicznego marki V. (...) o nr rej. (...), należącego do M. P. na skutek upadku włazu na dach budynku położonego przy ulicy (...) w G..

Okoliczność bezsporna.

Właz na dach budynków zarządzanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową w G. ul. (...) waży więcej, niż 10 kg. Powierzchnia wynosi koło 1 m2. Z włazów korzystają wszyscy lokatorzy, zdarzała się konieczność domykania ich. Włazy nie były 11 marca 2019 roku zabezpieczone łańcuchami. Właz jest z deski obitej blachą. Po tym zdarzeniu zamontowano łańcuchy. W dniu zdarzenia spadły 3 takie włazy.

Dowód: zeznania świadka J. P. k. 114-114v, zeznania świadka S. Związek k. 115, dokumentacja zdjęciowa k. 32-34, zeznania świadka A. K. k. 102v,

Pojazd mechaniczny marki V. (...) o nr rej. (...), należący do M. P., stał 11 marca 2019 roku zaparkowany w miejscu nieprzeznaczonym do parkowania na terenie oznaczonym znakiem D-40, na drodze pożarowej pod budynkiem nr (...). Na drodze pożarowej nie ma oznaczonych miejsc do parkowania. M. P. miał zawartą z pozwaną umowę najmu miejsca postojowego nr 22 na wydzielonym terenie na ul. (...) w G., z którego nie korzystał.

Dowód: zeznania świadka S. Związek k. 114v, dokumentacja zdjęciowa k. 53, 56-62, umowa najmu k. 74-75, zeznania świadka A. K. k. 102v, zeznania świadka J. S. k. 102v-103, zeznania świadka M. G. k. 113v-114, zeznania świadka R. K. k. 119

Uszkodzeniu w pojeździe mechanicznym marki V. (...) o nr rej. (...), należącym do M. P., na skutek zdarzenia z 11 marca 2019 roku, uległa pokrywa silnika i przednia szyba. W pojeździe na moment zamknięcia rozprawy dokonano wymiany szyby na zamiennik o wartości 600 zł. Wartość szkody wyniosła 3.806,93 zł brutto.

Dowód: zeznania świadka B. G. k. 113v, częściowo przesłuchanie M. P. w charakterze strony k. 119-119v, opinia biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej R. J. k. 138-140, opinia uzupełniająca k. 175-179

Ubezpieczyciel powoda, (...) Spółka Akcyjna w Ł., decyzją z 2 kwietnia 2019 roku odmówiła uznania odpowiedzialności z uwagi na siłę wyższą, będącą przyczyną opadnięcia włazu.

Dowód: pismo z 2 kwietnia 2019 roku k. 94

Pismem z 23 maja 2019 roku pozwana została wezwana do zapłaty kwoty objętej żądaniem pozwu.

Okoliczność bezsporna.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd uwzględnił dokumenty zawarte w aktach, których strony nie kwestionowały, a co do których brak było podstaw do odmówienia wiarygodności. Sąd częściowo odmówił wiary powodowi w zakresie uszkodzeń innych elementów pojazdu, niż szyba i maska, jako sprzecznych z dokumentacją fotograficzną, opinią biegłego i zeznaniami świadków.

Podstawa materialnoprawna zgłoszonych żądań opiera się na treści art. 415 k.c. Zdarzenie miało miejsce na terenie zarządzanym przez Spółdzielnię Mieszkaniową w G. ul. (...), co było poza sporem.

Stosownie do treści art. 61 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Dz. U. z 1994 r. Nr 89, poz. 414 z późn. zm.) właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2 ustawy, a także zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska. Z kolei w myśl art. 5 ust. 2 ustawy obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami, o których mowa w ust. 1 pkt 1-7.

Przenosząc powyższą regulację na płaszczyznę przedmiotowej sprawy należy wyraźnie stwierdzić, że w dacie wystąpienia szkody właz wyjściowy na dach budynku nr (...) przy ulicy (...) w ogóle nie zabezpieczony przed ewentualnymi skutkami warunków atmosferycznych, w tym podmuchów porywistego wiatru. Okoliczność ta została potwierdzona nie tylko przez załączoną dokumentację zdjęciową, ale również w pełni korespondującą ze sobą relację powoda i świadków. Wynika z niej, że w dniu 11 marca 2019 roku właz wyjściowy, o powierzchni 1 m ² i ważący ponad 10 kg, był jedynie osadzony we wnęce poszycia dachowego bez jakiegokolwiek przymocowania do ściany budynku. Taki stan nie mógł wyeliminować, a nawet zmniejszyć w żaden sposób ryzyka zdmuchnięcia elementu konstrukcyjnego przez wiatr, co ostatecznie skutkowało uszkodzeniem pojazdu powoda (spadek włazu na maskę i szybę zaparkowanego samochodu). W dniu zdarzenia właz nie był w ogóle zabezpieczony również przed ingerencją osób trzecich. Zgodna relacja powoda i świadków potwierdza, że przez wiele lat przed 2019 rokiem właz nie był zamknięty w sposób trwały, co umożliwiało wejście na dach mieszkańcom (montaż anten satelitarnych). Zdarzało się, że właz pozostawał niedomknięty, za co odpowiedzialność również spoczywa na pozwanej.

Godzi się również zauważyć, że w realiach zmieniającego się klimatu, a także występujących od lat zjawisk atmosferycznych w postaci burz, odnotowanie prędkości podmuchu wiatru (w porywie) do 90 km/h nie stanowi okoliczności ekstraordynaryjnej, w szczególności niemożliwej do przewidzenia. Tym bardziej, że G. położone są na płaskowyżu. Innymi słowy tego rodzaju podmuchu wiatru nie sposób uznać za huraganowy, a tym samym próbować oceniać warunki atmosferyczne z dnia 11 marca 2019 roku w kontekście siły wyższej, co miałoby uzasadniać brak odpowiedzialności zarządcy obiektu.

Mając na uwadze powyższe Sąd stwierdził, że Spółdzielnia Mieszkaniowa w G. ul. (...) zaniechała wykonania ciążących na niej obowiązków w zakresie utrzymania obiektu w należytym stanie, zapewniającym bezpieczne jego użytkowanie, co doprowadziło do poderwania włazu wejściowego na dach, a następnie jego upadku na samochód M. P.. Jednocześnie nie wystąpiły jakiekolwiek obiektywne okoliczności uniemożliwiające prawidłowe zabezpieczenie włazu. Jak wykazał zebrany materiał dowodowy, już po samym zdarzeniu było możliwe zastosowanie przez pracowników spółdzielni łańcuchów, które przymocowano do ściany, a nadto zabezpieczono kłódką. W tym kontekście zaktualizowały się przesłanki odpowiedzialności spółdzielni mieszkaniowej za skutki zdarzenia z dnia 11 marca 2019 roku na gruncie art. 415 k.c., w szczególności adekwatny związek przyczynowy między samym zaniechaniem ze strony ubezpieczonego, a zaistniałą szkodą (art. 361 § 1 k.c.).

Podkreślenia jednak wymaga, że nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika.

Zgodnie z opinią biegłego R. J. wartość szkody w pojeździe powoda wyniosła 3.806,93 zł brutto. Odnosząc się do prywatnej opinii biegły wskazał, że powód zawyżył koszty napraw i w wycenie nie uwzględniono korekt. Nadto zgodnie z opinią biegłego część ujętych w wycenie uszkodzeń nie miała związku z przedmiotowym zdarzeniem. Uszkodzenie reflektora nie mogło mieć miejsca w okolicznościach wskazanych przez powoda. Również z zeznań świadków wynika, że w pojeździe marki V. (...) o nr rej. (...) na skutek zdarzenia z 11 marca 2019 roku doszło jedynie do uszkodzenia szyby i pokrywy silnika. Biegły stwierdził także, że pokrywa silnika była wcześniej naprawiana w sposób nie technologiczny i lakierowana (grubość warstwy 116 do 127 mikronów). W opinii uzupełniającej biegły szczegółowo odniósł się do problemu rodzaju stosowanego lakieru oraz wskazał, że nie tylko pokrywa silnika wykazuje znaczne odstępstwa od grubości fabrycznego lakieru, lecz taką cechę posiadają również: błotnik przedni lewy, drzwi tylne lewe, błotnik tylny lewy, pokrywa bagażnika, drzwi przednie prawe, drzwi tylne prawe, błotnik tylny prawy, dach nadwozia. Opinia w ocenie Sądu jest zupełna i profesjonalna. Powyższej oceny nie zmieniają pominięte przez Sąd dane uzyskane do dealera marki V., albowiem w istocie potwierdzają one tezy opinii biegłego. W ocenie Sądu znaczenia dla wartości szkody nie ma naprawienie pojazdu przez powoda przy użyciu tańszego zamiennika. Szkoda jest zobiektywizowanym ubytkiem w majątku i do woli poszkodowanego należy decyzja, w jaki sposób naprawi szkodę w ramach otrzymanej rekompensaty.

Zgodnie z art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Nie budzi wątpliwości Sądu, że pojazd mechaniczny marki V. (...) o nr rej. (...), należący do M. P., został 11 marca 2019 roku zaparkowany na drodze pożarowej za znakiem D-40 strefa zamieszkania. Jest to obszar, w którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, w tym zakaz postoju w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu (art. 49 ust. 2 pkt 4 ustawy prawo o ruchu drogowym). M. P. dla wygody zaparkował 11 marca 2019 roku pojazd poza miejscem wyznaczonym do tego celu i wbrew obowiązującym przepisom pomimo, że powód posiada zabezpieczone miejsce parkingowe, z którego nie skorzystał 11 marca 2019 roku, a które to działanie uchroniłoby go przed powstaniem szkody. Z tego względu Sąd uznał, że M. P. w 50% przyczynił się do powstania szkody. Tym samym kwota w wysokości 3.806,93 zł brutto po uwzględnieniu przyczynienia się 50% dała kwotę 1.903,46 zł.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu. Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) strony zobowiązane są do wykazania faktów, z których wywodzą dla siebie korzystne skutki prawne. Oznacza to, że powód miał obowiązek udowodnić w szczególności wysokość utraty wartości handlowej pojazdu, jak również konieczności poniesienia kosztów prywatnej ekspertyzy. Obowiązek przedstawiania okoliczności faktycznych i dowodów spoczywa na stronach, których aktywna postawa ma istotne znacznie w przebiegu procesu cywilnego, tzn. ma być "siłą napędową" procesu cywilnego. Takie uregulowanie nie oznacza, że sąd jest biernym obserwatorem przebiegu postępowania. Ustawodawca pozostawił sądowi prawo do przeprowadzenia z urzędu dowodów niewskazanych przez stronę (art. 232 zdanie drugie k.p.c.), jednak ta aktywność ma charakter uzupełniający i nie może prowadzić do naruszenia zasady "równości broni" stron. W toku niniejszej sprawy nie wystąpiły jednak żadne szczególne okoliczności, które uzasadniałyby wyżej opisaną ingerencję ze strony Sądu w zaoferowany przez uczestników procesu materiał dowodowy. Pozwana nie wykazała wystarczającej inicjatywy dowodowej w kierunku udowodnienia zaistnienia siły wyższej.

Rozstrzygnięcie w zakresie odsetek Sąd oparł na treści art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel ma prawo żądać odsetek w przypadku, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia. Pozwana została wezwana do zapłaty pismem z 23 maja 2019 roku, zatem uzasadnionym jest żądanie odsetek za opóźnienie od 1 czerwca 2019 roku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 i art. 108 § 1 k.p.c. stosunkowo rozdzielając koszty i pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu, z tym ustaleniem, że powód wygrał w 22 % a pozwany w 78 %.

Sygn. akt I C 514/19

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskiem

3.  kal. 14 dni

G., dnia 14 grudnia 2020 roku